장음표시 사용
231쪽
- I96 - . 56o. Instrumenta, seu tabulas in publicis iudiciis dicimus literas, quas rcus PI OPria manu μα- ravit, quinque ad criminis Probationem referri
PosSunt. Literae manu rei exaratae vel crimen ipsum constituunt, aut criminis consessionem continente eae autem vel a reo ipso in totum conscriPim, aut sub scriPim tantum sunt: vel solus illis reus manus admovit, vel publici tabellionis, aut testium subscriptione muniuntur. Cum literae a reo tantum exaratae
sunt, vel illas a se conscriptas fuisse ipse ultro satetur, vel denegat. Si deneget, liter artim collatio Cum his , quas a reo conscriptaS fuisse aliunde patet, peritorum ope adhibetur ti . II. De sde instrumentorum. S. 56i. Cum scriptura criminis consessionem, non crimen ipsum perhibet, etiamsi a duobus testibus subscripta, ac a publico tabellione recognita, ut inquiunt, Sit, Itpote extrajudicialis consessio, vim plenae probationis assequi nequit et . Tabellio enim consessionem recipere nequit, nisi ei ab judice merum imperium demandatum sit 3 . Si reus in judicio scripturam agnoscat ut suam, distinguendum rI. vel scripturam exarasse fatetur et crimen inficiatur, II. vel et ipsum fatetur crimen. Ad primum quod attinet, is suam extra judicialem consessionem ratam habet, et super indicio, quod inde eruitur, consessus est: altero casu crimen ex illius judiciali consessione non ex Scriptura probatur 4 . I. 562. Cum scriptura crimen constituit, quae testium subscriptionem praeseseri, subdistinguendum e
232쪽
I. aut crimen ejus naturae est, ut subscribentes criminis complices constituat, puta si mandatum ad delinquendum exhibeat, II. vel ejus naturae, quae complicitatem in subscribentibus haud evincat. Priori casu cum subscribentes complices sint, chirographi nu-then licitatem probare minime possunt. Altero vero Casu si reum chirographum exarasse in judicio testentur, criminis tum in genere, tum in specie probatio sx illorum dictis adstruitur, non a chirographo, qui ad summum in i pothesi delictum materiale constituit.
Si chirographus tabellionis subscriptione praeditus sit, idem dicendum ci . Quamvis enim tabellio publica fide gaudeat quoad effectus civiles, quis quaeSO nSSentietur, eamdem illi tribui posse fidem quoad criminales essecius y sa I. 563. Si de scriptura agatur, quae cum Crimen
Constituat a reo tantum exarata est, illamque reus Seexarasse in iudicio sateatur, haec judicialis consessiodum modo legitima sit criminis plena probatio est, at
chirographum per se nihil probat 3). Si vero reus
scripturam a se eXaratam suisse inficietur, ac literarum collatione opus sit, quavis demum ratione illarum adpareat identitas, probatio, quae ex literarum eruitur identitate, ex opinione peritorum pendet,
et Dise. Mathen et Sanet De re crim. contro . 28. n. 5o. Is enim iudicialem testium interrogationem, ad instrumenta quod attinet, despicit Omnino n. 9. 2 Id et de alia quavis publica persona dicendum puto, quidquid aliter senserit Filangieri lib. 3. p. i. ea . I 5. Canoui digiti d. Per la Prova scriti. can. a. In publicis enim judiciis duo Baltem testes omni exceptione majores rite, recteque in judicio interrogali plenam criminis probationem perhibent. Cons. Fa- Tina cc. quoest. 84. I. contra sentit Matheu et SanZ. De ro
5 valenZ. Cons. II a. n. 45. Vela dissert. I . r. 26. et dis fert. 23. u. 5. Eliam cum reus suum profitetur chirographuso . literarum collationem haud praetermitterem, ut consessio magia
233쪽
quae quamvis moralem certitudinem hominis parero queat, moralem legis certitudinem exhibendo impae omnino est f. 5o9. i . Fatendum igitur, ex instrumentis in se considoratis semiplenam criminum probationem oriri, Plenam non aeque a .
DE ARGII MENTIS , ET INDICIIS .
S. 564. Indicia ab indicando dicta circumstantim sunt , quin judicis ingenio juxta critices regulas cum Criminct, ejusque auctore verisimiliter conjun-cim considerari Possunt 3 . Quia vero haec verisimilis connexio intra critices regularum ambitum adstrui potest, ac critices regulae quae publica diri
gunt iudicia a legibus quantum fieri potest designantur f. 44o. , indicia in legitima ac illegitima
dispescuntur. Illa, quae plus, minusve verisimilem connexionem habent cum erimine: haec, quae nullam
i) Brissot de Warville Theorie des Ioiae crimin. ch. 5. sese. 5. Elements de la proced. crimin. υol. 2. P. 429. Dissicultatem non tollunt, quae Mathaeus docet, in Gallia Senatores adhibuisse in interrogando majestatis Bironio lib. M.tit. I 3. c. 3. n. v. et) Conc. Praxis , de qua Farina ccius cit. quoest. 84. Is vero Ita regulam limitat, ut quemadmodum observat SanZiu , mens non valeat Percipere, an neget, adfirmetve. Ad ius Romanum quod attinet, procul dubio est, crimina per inatrumenta, et tabulas plene probari, ut erudite vindicavit Ant. Hathaeus Deeriminib. lib. V. tit. i5. cap. 5 cm add. matheu et Sang. dict. controM. u8. Ad ius criminale politicum quod spectat cons. Car-rard. Da lia jurisprud. crim. Part. u. ch. 4.,S. v. Servin. De Ialegislat. crimin. iiD. χ. Pag. o59. Cre inani lib. 3. ea . 23. Plura ad instrumentorum fidem quod attinet invenies in opere Goria della Ierei delia sicureaza sociale lib. 4. cv. o. i 5 Boehm. Elem.juri r . erimin. Sect. . c. s. S. I 8. 4ὶ Re nazeti lib. 5. c. I 4.SS. 3. 4. Math. De oriπι. lib. U. lit. is.
234쪽
I99 -- II. De legitimis indiciiε . I. 565. Legitima indicia vel necessaria, vel con
tingentia sunt. Necessaria, quorum Connexio Cum crimine necessaria est: eontingentia, quorum mere
possibilis ci . Cum necessaria probatio in his, quae
circa historicam veritatem versantur, nequeat intelligi, abunde palet , primam connexionis spe temn d ea lanium referri posse, quae physicam certitudinem admittunt, adeo ut indicia necessaria sactum equidem criminosum, non criminis auctorem demonstrent 2 .f. 566. Indicia contingentia , quorum nos heletractationem aggredimur, aut Probabilem connexionem cum crimine habent, aut verisimilem tantum. Illa Proxima, haec remota dicuntur 3 . Indicia sive proXima sint, Sive remota, vel omnibus serme delictis conveniunt, vel ad certa dumtaxat delicta quadrant: illa communia, vel generalia dicuntur: haec
S. 567. Innumerae delictorum qualitates, innumerae circumstantiae: in numeri criminum patrandorum modi . Arduum igitur, ne impossibile dicam, seret uberrimam indiciorum segetem ita perstringere, ut
unicuique propria decerneretur sides 5 .
Mai haeus De criminib. lib. 48. tit. I S. caP. 6. N. . et Exempl. indicii necessarii exhibet Math. Ios. eit. 3 Boehmer. Elena. jαrisyr. crim. Sect. I. c. 6. S. II. 4 Clar. S. ultim. quinSt. Ios 5 Dig. lib. 22. tit. 6. l. a. De indiciis suse disserunt Farinace. De Indiciis, et tori. Menoch . De arbitr. quoest. 85. et de P in Su t. lib. i. quaest. 88. 89. Sabelli in sua praelatione, quae Praxi univerape praemittitur.
235쪽
III. Indicia communia Proxima. f. 568. Indiciis communibus proximis, seu mavis probabilibus adnumerantur: I. Inventio rei in loco perpetrati delicti, nec non tempore, quo illud perpetratum est I . II. Cujuscumque rei penes illum re-Pertio, quae ad crimen commissum pertinet 2 r dummodo tamen nulla harumce reperitionum probabilis
adducatur caussa, quae relationem cum crimine eXcludat. III. Auxilium iacinoris praestitum in eo delicti genere, de quo agitur 3 . IV. Extrajudicialis conse sto . V. Super crimine transactio 5 . VI. Unius idonei testis assertio Q.
S. 569. Indiciis remotis, seu verisimilibus ac ensentur: I. Delinquendi caussa 7 . II. Utilitas prodiens a crimine 8 . ΙΙΙ. Intentio delinquendi ante delictum quovis modo verbis expressa 9 . IV. Fama dummodo tamen ante rei prehensionem eXOrta,
3 Boehmer. Elem. Dri . crimin. sest. l. c. 6. S. 328. 43 Crus. De indis. ρ. 38. cons. Math. loc. cit. n. IO. 5 CarpZov. quoest. aut . n. 56. Hoc indicium haud memorat Farinaceius. Quando transactio super crimine indicium non constituat docent Conciol. Resolui. crimin. verb. Pax. et re-aol. 17. Urceol. De Transact. quoest. 57. Math. et SanZ De re erim. controM. 27. Sabelli in sum. S. Pax. n. a. Non desuere qui ex transactionis productione plenam eriminis probationem erui Posse voluerunt, quos refellit Bonsin. ad Bannim. gen. dict. Eo cles. ca . 34. . 6 CarpZOV. quoest. 222. n. II. cons. Math. ἰOG. cit. n. sc
236쪽
nec qui sit famae auctor adinveniatur Id. V. Fuga, quam sorte reus tempore perpetrato delicto proximo
arripuit I . VI. Inculpatio laesi 3 . VII. Tropidatio, pallor in actu deprehensionis ). VIII. Vita anteacta, delinquendi habitus 5 . IX. Mendacium 6 .X. Socii criminis nominatio 7 .
' V. De Probatione per indicia. f. 57o. Tantam esse indiciorum varietatem, ut ad liquidum perduci non possint nisi id arbitrio judicis relinquatur, nemo est, qui non videat. Quae argumenta igitur ad quem modum probandae cuique rei sussi- Ciant nullo corto modo a legibus desiniri possunt 8 ; alioquin nulla plena probatio, nisi quae a lege ipsa statuitur I. 511. : plenam itaque probationem,
quae ex indiciis antea a lege haud expressis adstrui Possit, neutiquam intelligimus. f. 57I. Concedimus libenter, cum indiciorum cumulum aliquoties posse contingere, ut his in unum Iocum collatis, judices certum sumere Scientiam , non suspicionem maleficit, ejusque auctoris possint. At moralis certitudo, quae judici ex indiciis suppetit, itota artificialis ost, ac ab illius ingenio, arbitrioque Pendet: nec ea deprehenditur, quae a certis iacti circumstantiis, quae lex diserte determinaverit, eruatur. EX quo colligitur, probationem per indicia opinionem equidem hominis, non legis opinionem pro
237쪽
sua basi habere, quod plenae, legitimaeque probationis naturae ex praemissis repugnat I. 5ο9. .f. 572. Ratiocinatio evincat utique, contigentia cujuscumque facti indicia, quamquam singula fidem
non faciant, tamen simul conjuncta crimen demon-Strare posse. Ast non omnibus eadem est ratiocinandi vis: animus p conceptis opinionibus vacuus non omnibus idem e nec critices regulae, queis tanta in indiciorum sido pestimanda tribuitur auctoritas, ver
ba legis sunt. Quid quod i An hujusmodi regulae,
cum factorum probabilitati decernendae applicantur, adeo certae sunt, ut quid in unaquaque praxi absolute verum sit, exhibere valeant 7 Nonne experientia docuit, mathematicam ipsam, quam vocant, Proba tionem errore vacuam non esse, Uptotequae et ipsa a
praeconceptis judicantis opinionibus pendeati ci f. 573. Quod nonnulli regerunt, probationem Scilicet ipsam, quae ex duorum testium omni excepti O- ne maiorum dicto eruitur, fullere quandoque posse, et nihilominus vim plenae probationis assequi, parum urget. Id namque innuit, nullam historicam probationem excogitari posse, quae errori obnoxia non sit. Ast si probatio, quam lex ipsa decrevit, sallere quandoque potest, cur iudicialibus erroribus novus patebit aditus, adeo ut homines in summum vitae, aut libertatis discrimen non solum ex legum imperfectione, sed et ex hominum arbitrio miserrime deducantur' Qui ex legis sententia damnatur et cum laqueo suspenditur liber est I)r qui ex judicis arbitrio perimitur parum ab eo dissert, quem Stricto mucrO-
f. 57 I. Huc illud accedit, quod indicia non nisi per
teStes, aut tabulas, aut per reorum consessiones probari
238쪽
possint: ita ut probatio, quae ex illis eruitur, quaeque tota artificialis est, non solum eo laborat desectu , qui huic artificio inest, sed eo etiam, quem et testium di-CtO , et reorum consessionibus, et tabulis inesse com
perimus. Quis igitur illis assentietur, qui hunc saltaucissimum inter omnes sal laces probationis modos poenae legitimae irrogandae parem esse contendunt I I S. 575. Hanc vero quaestionem non ita dirimendam censeo, ut nulla judicii criminalis sormae habea
tur ratio. Si quidem ubi judicium, quod facti dicitur, ab eo, quod proprie juris est f. 5 Io. disti u-guitur: ubi reus ab his, qui sibi pares sunt, judica
tur: ubi accusatio publica est, ac judicum recusandorum reo jus integrum: breviter, ubi leges non eae sunt, quae iis sidant, quae homines peragere volent, sed eae potius, quae id, quod homines peragere poterunt, diserte praecaverint u , ibi non dissentiam argumenta, et iudicia plenam posse probationem cou-stituere. Ubi ea lege vivitur, qua in criminibus exequendis inquisitorius adhibetur processus, contrariam amplectendam esse sententiam puto 3 .
VI. Quomodo indicia Probanda. f. 576. Duo in indiciis desiderantur ut ad cri
men, ejusque auctorem referri possint, I. et ut scili-
i DIsc. cod. Iib. 4. tit. 19. l. 25. Disc. Math. De crim. lib. 48. tit. I 5. c. 6. RenaZZi lib. 5. c. a 4 S. I 5. Cremani lib. 3. c. 22. S. IG. conc. Cod. Leo pol d. art. Iio, qui pragmalicorum opinio nem confirmavit. Clar. lib. 5. S. su. quaest. 63. Carpeto v. P. 3. quoest. 123. MasCard. quoest. i53o. GuaZZin ad reor. defens. c. 28. 3o. 32. Charondas . li . 3. re . 66. cons. Carrard. De la jiarivr. crimin. P. I. ch. 5. Brissot de War ville Theorie des lota
a Iunius Letires. De Lot me Constitui. d' Anglet. chap. 9. 3 Cons. cl. Poggi Elem. juris . crim. lib. I. cv. 2. S. 46. qui rem ratiocinio et exemplis exornat. Omnia quae heic de Probatione per indicia asseruntur, conserantur Oportet cum
239쪽
- Io cot de facti circumstantia, quae indicium constituit, legitime constet: ΙΙ. et ut hujusmodi circumstantia ea sit, quae probabiliter, vel verisimiliter saltem cum crimine, de quo agitur, conjungi queat. I. 5 7. Nulla legitima in jure nostro probatio, nisi quae ex duorum testium dicto, vel ex judiciali reorum consessione depromitur: nullum igitur recte probatum indicium, quod vel per duos testes, vel per rei consessionum probatum non sit I): quod, cum de omnibus indiciis generatim sit usurpandum, eo sortius procedit quoad indicia, quae propius ad crimen , ejusque auctorem reseruntur u . Regula iuris nostri generalis est critices innixa principiis , indicia indiciis minime probari: qui contra sentiunt in principii petitionem impingunt. Indicia idoned confirmata a pragmaticis Perfecta in substantia probationis
dicuntur: cum de illorum cum crimine conneXione
constat, indicia Perfecta in substantia indicii 3 . VII. De per endendis indiciis.
S. 578. I. Indiciorum fides ex analogia deducitur, cujus basis experientia est, qua comperimus, qua sdam iacti circumstantias ut plurimum cum crimine Conjunctas esse: heinc eo probabiliora erunt indi- Cia , quo saepius experientia docuerit, talia reapse
f. 579. II. Quo minus reus caussam probabilem facti, ex quo indicium desumitur, allegat, ut illius
Cum crimine connexionem excludat, eo magis indi-
his, quae occurrunt in opere Moria delle Iemi delia sicureisa sociale lib. 4. caP. II. i Ant. Blane. μαα. de indiciis n. V. Nant De indis. eor.
240쪽
eium credibile I . Etiamsi indicia in substantἰa probationis persecta non sint, attamen, si de illorum porsectione in substantia indicii probabiliter constet, qualemcumque probabilitatis judiciariae lusimum gradum constituunt a . f. 58o. Cum de delictis sacti permanentis agitur I. 29o. indicia eo minus ponderis habent, quo imperfectior delicii materialis probatio est 3 . Eo
sortius indicia crimen demonstrant, quo plura numero sunt: quominus unum alterum probat: quo magis disjunctim accepta ad unum, eumdemque
I. An jusjurandum Idem Probationibus augeat.
f. 58 i. Μoralis certitudinis sundamentum humana auctoritas; quod si experientia docuerit, juratos homines rarius, quam injuratos mentiri, procul dubio foret, jusjurandum, quo quis Deum veluti veritatis vindicem, de qua testatur, religiose invocat 5), inter probationis elementa recensendum esse: eo namque efficeretur, ut attestatio jurata credibilior evad ret. Superest nunc, ut quantum id in criminalibus causis sperandum sit, breviter, et carptim invinstigemuS .