장음표시 사용
101쪽
- 82 qui in illorum caput Baalis dei iram detestaretur. At vero ille per angelum dei omnipotentis timefactus non
modo exsecrari Iudaeos non ausus, sed hona eis precari coactus est. Itaque in Phagor, Malis montem, adductus hoc dei veri oraculum edidit et Ouam ρulchra tabernacula tua. Iacob, et temoria tua, Israeli ut palles nemorosae. ut horti iuxta stipios irrigui. ut tabernacula quae fixis dominus. quasi cedri iumIa aquas. Manabit aqua de silum eius et semen eius eris in aquas mutias. Tolletur super Agag rex eius et exaltabitur regnum eius. Deus eduxit eum de Aegypto, cuius D titudo similis est rhinocerotis. Deoorabunt gentes hostes eius, ossaque illarum confringent sagittisque perforabunt. Haec quidem Balaam conversus ad Iudaeos vaticinatus est: quum autem Amalecitas vidisset, ita: Principium h. e. Princeps gentium Amalec. quoad poneri
eius perdentur i). . Priusquam ad haec verba explicanda accedamus, notanda pauca sunt. Quod Balaam, Idumaeorum regis gemmanus, in Aramaea vel . ut nos dicimus, in Armenia
habitabat, id quidem indicio est, gentes quasdam Id
maicas vel Horraicas iam tum, Seir monte relicto, in Syriam Mesopotamiam Armeniamque migrasse. Notatu dignum etiam illud est, hunc primum esse locum, quo Agag nomen ita scriptum reperiatur. Quum autem Vates non consueverint nisi nota sibi et perspecta nomina adhibere ; Balaam necesse est Agagi Amalecitarum regi aetate fuerit aequalis. Erat autem nisi ini aequalis Amalecit rum regi nulli. Quare nisi inem eumdem atque Ag gem fuisse statueris, nescio an verba illa ullo modo rect possis explicare. Praeterea apparet, Agagem eum, quem
102쪽
- 83 Saulus cepit, idcirco ita vocatum esse, quia ex gente erat Gagaea.
Iam Vero Vaticinia . quae adscripsimus, Proprium exitum et quasi perfectum habuerunt tum, quum ad regnum pervenit is, quem ipso regis nomine Iudaei ainpellare solebant. Nam vecta illa quidem: Fluet aqua
de situla Israelis, et semen eius erit in aquas multas, ut ex sonte montis Horeb quadam ratione manarunt,
sic ad Estheram videntur redundare. Quod ut ita existimem, quum alia tum id maxime me movet, quod ista quidem mire quam congruunt cum his, quae ad Estheram spectare constat: fons pamus crevit in βα-νium magnum et in aquas multas i . Quod autem B laam fore dixit, ut rex Iudaeus regi Gagaeo superior esset: id Mardochaeo regi illi evenit, qui Amanem Ga-gaeum ex regali honore deluctarit, eumque virtute, potentia ac magnificentia longe superavit. Neque vero
id quod idem ille gentes fore nuntiavit, quae Iudae
rum hostes per νim e medio tollerent, ad historiam Estherae videtur esse ineptum. Nisi enim Iudaei magistratus civesque adiutores habuissent, tantum hostium numerum haud ita facile interfecissent. - Alterum erat vaticinium. fore ut delerentur Amalecitarum posteri. 0uod quidem Mardochaei opera lactum esse, non attinet dicere. Quod autem Amalec princeps gentium Vocatum id in ea me sententia confirmat, ut primo Amalecem ipsum, deinde eius posteros in Idumaeis Horraeisque regnum obtinuisse putem. Ac quae Moyses de Amal
103쪽
3. 14. De Idumaeorum Amalecitarumque rebus gessis a Moysis morte ad Saulum Israelitarum regem .
Moyse mortuo. Iosue Iordanem transgressus primum eam regionem expugnat, quae ad meridiem versus mO tana appellatur. Deinde exercitum ducit in partem eam quae ad septentrionem spectat. In eam terram antiquitus migraverat gens Horraica Asor, Taeri, de monte Seir ibique eiusdem nominis, ' ΣΠ, urbem condiderat. Hi quidem Horraei, quoniam corporis viribus magnitudineque ceteris Chananaeis praestabant, finitimas gentes Omnes sub polestatem suam redegerant. Praeterea Η vaeos, qui ad montem Hermon habitantes ini Basanis regi paruerant. Post illius mortem in ditionem acceperant. Ad hoc apud Idumaeos, quorum e finibus exierant, tum quasi regiam auctoritatem obtinebant. Iabin autem, qui Horraeorum erat rex, quum ei Iudaeorum victoriae sormidolosae essent, contra eos magnum ex provinciis suis exercitum coegit. Postea ad Iobabem, qui Balacem
persuadet. ut auxilium sibi serret. Quod quum ab eo impetramet, maximo cum exercitu contra Iudaeos Pr sciscitur. Sed susus fugatusque ipsi cum Iohabe et r liquis satrapis Occiditur. Iosue, proelio facto, urbem Asor incendio delevit, totam illam regionem subegit,
i Gen. 36, 20. 26. 2 Gen. 38, 32. Mortuus est autem Bela malaeu, et regnaviι pro eo Iobab, flius Zarae de Bosra. Ios. I i. i. Iabin reae Asor misit ad Iobab regem Madon, I I . Pro verbo Madon, quod Iosue Is, i. et i 2, 20. quasi απαξ λιγομενον est et a nullo dum explicatum, seri-hendum videtur N. Edom.
104쪽
- 85 inter Iudaeos distribuit J. Hostes autem sugientes in ur-hes Bethsan. Ieblaan. Dor, Endor, Tenac et Mageddo
Sese coniecerunt. tantumque Valuerunt, ut non solum
hos locos defenderent, sed etiam Iudaeos ex valle Iegrael.
Horraei, quum ipsi per se numero multum possent, tum vero eo Opes Suas auxisse videntur, quod Idumaeos
atque Amalecitas, qui in Thamna δ) et Bethsan habitantes amicitia et sanguine erant coniuncti, ad se congregarunt. Itaque quum Per quosdam annos Iudaeis triti tum solvissent, Iosue mortuo, illis vicissim imperare coeperunt Restituta enim urbe Asor, Iabin regem creare, magnum exercitum comparare. Iudaeos Vehementer Omprimere. Quod quum illi per viginti annos pertulissent,
Debora prophetissa primum quidem Baracem adhortatur. Post vero ipsa cum eo ex finthus Zabulon et Nephthali decem milia militum colligit atque in montem Thabor adducit. Ibi pugna cum . Sisara hostium duce commissa, Iudaei gloriosam victoriam reportant ). Eo autem proelio etiam Amalecitas interfuisse, apparet ex eo. quod De ra cecinit: Ex Ephraim deleois eos in Amalec. et ρOsι eum ex Beniamin in populos tuos, O Amalec: de Machir principes descenderunt et de Zabulon qui exercitum ducerent ad bellandum δὶ . Hac clade accepta. Amalecitae eo temporis spatio, quum Iudaeorum respublica a iudicibus administrata est, non sua quidem ipsi sponte sed aliorum socii hellum semel iterumque intulerunt. Primum quidem stipendia m
105쪽
ruerunt in exercitu Eglonis regis Moabitarum, qui hoc auxilio auctus Iudaeos superavit eosque per annos decem et octo in potestate retinuitii. Centum sere annis post Hadianitarum in agmine fuerunt . quibuscum eos origo, lingua, vitae ratio, iddem in Iudaeos odium δὶ .
eiusmodi alia coniunxerunt. Per plures autem annos communes cum illis secerunt incursiones Omnesque isto rum fines usque ad Garam pervagati sunt. Eam enim
sequebantur belli gerendi consuetudinem, ut haud ita
multo ante messem Venientes, SuOS Secum gregeS.d
cerent , domicilia agerent, praedam undique ex agris aedificiisque raperent. Itaque Iudaeos se suaque Omnia vel in montium iuga vel munitos in I Os recipere eo gerunt. Quod quum per septem anno8 fecissent, a G deone et electa illa trecentorum virorum manu ipsi fusi fugatique. Zebee et Salmana Madianitarum reges capti atque intersecti sunt. Gedeon autem ex hoc hello maxima spolia atque ingentis ponderis praedam domum detulit j. Sed haec quidem hactenuS. ι -. Iam vero illam hellandi rationem si mecum reputo, praesagire mihi videor, Amalecitas, quum, Assuero rege, Iudaeos vexarent, consimili quadam incursione facta,
in Media adsuisse. Sed de hac re postea. Illud tamen hoc loco, dicendum est quamvis quiddam minutius esse Videatur, camelos. quibus duo illi reges utebantur bullis lunulis ρ νί cοις) de collo suspensis aliisque Ornamentis
i) Iudice. 3, 12. SS. 2ὶ De Madianitis eorumque in Iudaeos Inimicitiis es. Numm. 25, 7.
Hostes vos sentiant Madianitae et percutiω eos, et 31, 7. Cumque pugnassent Israelitae contra milianitas atque vicissent, Omnes a res Occiderunt .... Balaam quoque situm Beor hariolum interfece
runt gladio. a Iudieo. capp. 6. I. 8. Ibid. 8, 21. 26.
106쪽
- 87 His interpositis. ad Idumaeorum historiam redeamus. Εnumerantur in Genesis Et Paralipomenon libris reges octo. qui a Moysis aetate ad SauIum Israelitarum re gem imperium in eis tenuerunt. Primus in eo numero
est Balac, Balaamis harioli frater. qui Moysi per fines
suos iter sacere non concessit. Alter est Iobab, filius Zarae de Bosra, quem Iabini priori Asoris regi auxilium praestitisse atque a Iosue interfectum esse diximus. Hunc secutus est Hus ex Themanis gente oriundus. Quo mo tuo . regnum Suscepit Adad, quem Propter nominis similitudinem Gagaeum duxerim. Is Madianitas in Moabitarum regione devicisse perhibetur. Qua re illi lacessiti postea vicissim Amalecitas videntur subegisse. Fecerunt enim, ut modo diximus, communes cum istis in Iudaeam incursiones. Quintus regnavit Semla de Masreca. Dui quum e vita excessisset, in eius locum suffectus est Saulus Rohobothanus. Septimus denique Balanan Ach horis filius suisse traditur. Postremus est Adad, de quo postea dicturi sumus i).
De Amalecitarum rebus gestis in Iudaea regnante Saulo .
l. Saulus ubi a Samuele Israelitarum rex unctus d claratusque est. Idumaeos et Amalecitas fudit suosque
quod regem Iudaeum regi Gagaeo superiorem sore Pr miserat , id quam primum perficere voluit. Itaque quum Saulum regem constituisset, Samuelem vatem ad eum misit, qui diceret, Ouoniam cum divino suo animo con-
107쪽
- 88 sideraret, et quae Amalecitae in Iudaeos malefactammetrassem. et quemadmodum illis proficiscentibus ex Aegypto renitissent: Saulo sese imperare, in tum eos imos percuteret tum omnia quae possiderem bona
corrumperet atque deleret. Omnino enim ex eor- δε- ultatibus concupiscendum esse nihil. Interficiendos autem omnes, Mir . mulieres, infantes. larientes; -- cidendos camelos. asinos. boves. opes. Quibus mandatis acceptis, Saulus magnum exercitum coegit cum eoque
in Amalecitas prosectus est. Quum ad eorum civitatem pervenisset, ex Madianitis eos qui Cinaei appellantur quique suos, quum ex Aegypto iter facerent, honorifice liberaliterque tractaverant, ex hostium finibus iussit discedere. Quod quum eis, ut sine ulla mora lacerent. facile persuasisset, in hostes irrupit ingentesque strages secit. Proelio iacto, qui fuga salutem PetiVerunt, usque ad Sur persecutus occidit. Agagi Amalecitarum regi,
quem Vimm comprehenderat, contra ac mandatum erat,
parcere constituit; reliquos gladio trucidari iussit. Simili ratione, populo vel consentiente Vel adhortante, ex gregibus, ex armentis vestibus arietibus denique ex honis omnibus, quidquid usui fore videbatur, sibi militibusque conservari voluit: quidquid autem vile et nullius erat pretii, vel ad caedendum vel ad demoliendum tradidit. Haec dum ita a Iudaeis aguntur. deus Samueli ostendit, dolere quod Saulum regem constituisset. Propterea quod et descere ab ipso conaιus esset, neque i eram perfecisset. Magno ex hac re Samuel dolore affectus, istamque per.noctem deum precatus, prima luce in Galgala ad regem contendit. Quem quum satisfecisse dia vinis praeceptis videret simulare: perceptis ipsis gregum
armentorumque Vocibus, neglexisse arguit. Dein et rebus et verbis convictum, graviter vituperat, quod dicto Obediens esse noluisset. Heliorem enim Obediemiam esse
108쪽
- 89 ait quam victimas. praestareque obedire quam sacria sicia Osferre. Propterea autem quod domini sermonem abiecisset, dominum abiecisse ipsum et ne rex esset interdixisse docet. Postremo Agagem pinguem hominem adduci iussit, eumque manu propria ante altare
dei in frusta concidit. 0uo facto, a Saulo rege in Pedipetuum discessit in . Cogitanti mihi de his rebus illud maxime considerandum videtur, deum, quum quidquam ex hac victoria lucri sacere vetaret, id voluisse assequi, ut Iudaeis Pe
suaderet, Poenam . quam tanta cum severitate de hostibus exigerent, non hominum arbitrio, sed sancta sua ipsius voluntate esse constitutam. Nam Iudaei, cum ta tum sanguinis, Promiscua omnium generum Caede, essunderent , verendum suit, ne inhumani, ne duri crud tesque evaderent. Quod ne accideret. illud oportuit eos admoneri, non Proprio, non humano iudicio MIIum g rendum esse, sed iustissimo deo et iubente et adiuvante. Quod cum verbis minus posset, lactis significatum et ita demonstratum est, ut ex spoliis. quae iusta cet roquin victoribus laboris sudorisque Praemia eme wlent, sibi adquirere omnino quidquam vetarentur. 0uam ob causam huic mandato suo deus tantum tribui auctoritatis voluit, ut neglectum cum esset, Poenam si tim repeteret, a regno Saulum amoveret funiceretque
illius loco Davidem. Lege illa quidem et Poena cognita,
Iudaei qui aetate erant posteriores . etsi Amanem non ignorarent suis concessisse praedandi licentiam a). tamen
ipsi non iussi quidem a Mardochaeo δὶ, sed pietate sua
109쪽
- 90 timoreque dei retenti, diligentissime caverunt, .ex hostium bonis ne quis quid appeteret. Hanc eorum a slinentiam sanctitatemque tanti fecit libri Estherae scriptor, ut non in universum eam laudaret, sed singulatim lectorum animis eam quasi inculcaret. Disertis enim ve bis affirmat, neque Iudaeos qui Susis essent aut priore die aut altero spolii fecisse quidquam, neque eos, qui provinciarum essent incolae . occisorum bona usquam diripuisse i). Quod autem non uno, sed tribus in e dem capite locis Iudaeorum illam a praeda tempera tiam extulit. id cur secerit, si inter Sauli et Mard chaei facta coniunctionem esse nullam statuerimus, non poterit omnino explicari; sin autem statuerimus, ne egere quidem explicatione videbitur. Sed admirabilem quamdam inter facta Muli Mardochaeique esse rationem; mea quidem sententia, etiam ex eo elucet, quod eorum uterque eodem prognatus erat generis auctore j. Νam singularis rerum convenientia quaedam consensusque in eo cernitur, quod non modo ignominiam, quam illo divino neglecto imperio contraxit, eam hic eadem gente ortus deIevit, sed etiam dignitatem regiam . quam alterius amisit peccatum, eam virtus alterius obedientiaque recupera it. Haec res, quae quod sciam veteres fugit Omnes, cognita et accurate
dem in editionibus quibusdam, in codicibus omnino non sunt. Cf. S. Hieronymi opera edi. Vallarsius IX. P. 3578. Esth. 9, io . prae a de eorum substantiis tangere noluerunt; ibid. 9, 15. nec eorum ab illis direpta substantia est; ibid. 9, 16. et nullus de substantiis eorum quidquam contingeret.
2 Esth. 2, 5. Mardochaeris silius Iair Ilii Semei Ilii Cis stirpe Iemini , dbid. li 2. Mardoehaeus Ilius Iairi fili Semei filii Cis ae tribu Beniamin. Cf. l. Regg. s, i. s. Eι erat vir de Beniamin nomine Cis et silva Abiel filii Seror filii Mehoram filii Aphia siti viri Iemini fortis robore. Κι erat ei filius vocabulo Saul.
110쪽
- 9l exposita est a s. IacOhO Nisibeno: hoc quidem modo: Et deus tum iuste decrepit de Amalec. ut deleretur memoria eius per silias Rachel. Primus enim inisse contra eos pugnam certavitque Iosue situs Nape em c
gnatione Ioseph; et deinde ei filiis Beniamin Sauli
reliquias pero Amalecitarum contrisis et perdidis Nam dochaeus ieiunio suo ij. Idem sanctissimus homo veterisque testamenti peritissimus apte explicavit id, quod iam supra diximus rveterum inimicitiarum memoria ad tantam iracundiam Amanem excitatum, ulciscendique cupiditate commotum esse, ut de interimendis Iudaeis consilium caperet. Sed eius ipsius verba adscribamus. Hac igitur capta occasione, ait, Aman Moluit sumere pindictam de siliis p puli gendis Nar Maei. ut ulcisceretur in eis Amalec tas, quia erat ipse eae gente Agag regis Amalecitarum. quem Saul ad Samuelem adduxit et Samuel propheta
occidit coram deo. Et Mardochaeus erat cognatus gen-ιis Saul ex eadem tribu Beniamin ex siliis Cis. Itaque quia Saul percussit eι interfecit Amalecitas in ore gladii sui: ideo Aman potuit sumere pindictam gentis suae
Sed Amanis Samuelisque dicta vel addere hoc loco
operae pretium est vel aliqua ex parte explanare. Agag igitur cum ad altare dei trucidandus adduceretur ac suspirans dicctet: Siccine separat amara mors; a Samuele responsum accepit: Sicut fecit absque liberis mulieres gladius tuus: sic absque liberis erit inter mulieres mater tua. Quae Samuelis verba si quis proprie
volet de ipsa Agagis matre intelligere, non impediam. Sed quoniam, quod Moyses de Amalecitis, iddem de Ga