장음표시 사용
111쪽
gaeis Samuel videtur vaticinari; equidem ea ad Thamnam
totius gentis matrem referre malim.
Sed eos qui legunt ne illud quidem velim sugiat. quod pinguissimus suisse Agag perhibetur. Quod quidem quamquam minimi momenti esse videatur, tamen nobis in ea quae de Gagaeis sutura est argumentatione
2. Quum Saulus praedas sacere, quam hostes occidere maluisset: non omnes Amalecitarum fines . secleam tantum partem depopulatus est, quae ad Sur usque pertinet. Reliqua erat altera, quae in meridiem ad Aegyptum spectat. David igitur, cum a Saulo ad regem Achim profugisset et Sicelegae per quatuor menses ha-hitaret, cruentum illud opus, quod iste inchoatum reliquerat, cum sortissima sexcentorum Virorum manu perficere conatus est. Itaque . in Amalecitarum regionem quae ad meridiem vergit incursione facta. captisque duobus hostium pagis Gesuri et Geni, incolas omnestam viros quam mulieres occidit magnamque praedam OVes boves asinos camelos vestes et eiusmodi alia inde deportat ij. Qua re hostes lacessiti. cum illum cum rege Achi contra Iudaeos prosectum domo abesse acciperent, hanc ad suos ulciscendos Occasionem non Praetermittendam arbitrantur. Quare cum eo ipso tempore in ludaeorum aliarumque gentium fines praedabundi venissent, itineribus quam maximis possunt Sicelegam contendunt. urbem nullis resistentibus capiunt, diripiunt. incendunt, ingentem praedam agunt, mulieres liberos Secum abire cogunt. David tertio die, ex quo illud factum est, dimissus a rege Achi domumque reVereus, urbem invenit conflagratam, uxores duas ab Amalecitis
112쪽
- 93 captas audit atque deductas. Qua re vehementissimo dolore assectus, deo statim per ephod consulto, tanta cum teritate hostes persequitur, ut, quum ad Besor to
rentem venisset, tertiam exercitus Partem itinere confectam relinquere cogeretur. Ipse cum ceteris quadri gentis eadem cum festinatione Progressus ac Servum quemdam Aegyptium, quem hostes aegrotum Proiec rant, certissimum ductorem nactus, primo Vespere ad
eum locum Pervenit, quo Amalecitae proficiscendi finem secerant. Illi de insidiis nihil opinantes, incredihili eum securitate primum quidem considere ac vir reficere, deinde sese dispergere, potare, commeMari et de praedarum abundantia quasi sestum agere. Viros suos David hostes silentio circumvenire imprudentesque ex
omnibus partibus adoriri iussit. Quo facto per totam noctem totumque per diem ingentem stragem secit; n que prius a caede destitit, quam hostium nihil videret
esse reliquum. Totam autem rem tam caute tamque Prudenter instituerat, ut ex omni numero nemo evaderet praeter quadringentos adolescentes, qui in camelos asce derunt effugiendique potestatem nacti sunt. Tantam a tem in hostium castris praedarum rapinarumque Vim P Perit, ut, cum ex ea sexcentis viris guum cuique quasi
stipendium dedisset, magnam partem reliquam faceret. Quoniam antem aliorum spoliis suas facultates augere inhonestum duxit, eam in Iudaeam deserre et inter eos,
qui sibi erant amicitia familiaritateque coniuncti, distribuere constituit. Quibus hanc rem administrandam dedit, eos verbis his dona afferre iussit: Accipite benedictionem de praeda hostium domini ij. Haec quidem libri sacri.
113쪽
- 93 In hac enarratione duo sunt, quae consideratione digna esse videantur. Alterum est Davideum illud: Ameipite de praeda hostium domini. quo egregie consi matur id, quod de hostium in libro Estherae appellatione diximus. Nam quos David domini hostes appellavit eos illius libri scriptor aut hostes omnino dixit aut hostes vel sanctorum vel Iudaeorum. Quemadmodum autem alter sibi persuasit, amicos hostes illud de Amalecitis intellecturos: sic ne alter quidem dubitare debuit, quin lectores Iudaici iddem illud do eisdem accepturi essent. Alterum autem ad eum locum pertinet, qui est de Amalecitarum vitae ratione, quemque iam supra attigimus. Patet enim etiam ex eis rebus, quas modo ex suimus, Amalecitas vivendi genus duplex et pastorale, quod νορο ικον dicunt, et praedatorium secutOR esge. Et nim relictis pascuis suis, cum familiis . cum domibus gregibus armentis fines aliorum appetunt; incolis fugientibus parcunt, resistentes occidunt, hortos vineas agros Vastant, ex aedificiis pagis urbibus, quidquid libet, rapiunt ac praedantur. Quae si ex animo successerint, vino et Iudo, conviviis deliciisque se dare incipiunt. Denique Vel in regiones sese suas recipiunt, vel ad alias demigrant. Sed haec quidem hactenus. David hoc loco et cum consuluit deum, et Cum fle viam Aegyptium interrogavit, eos quos persequi voluit non Amalecitas sed latrunculos rima. Emu, appella it. Quum autem latrunculorum lacta in libris sacris multa memorentur, eaque ad res Amalecitarum pertinere V deantur; haud alienum est, de eis quid sentiam aperire.
114쪽
Quos seriptores sacri latrunculos dicere solent, eos quidem esse Amaleeitas.
Si Amalecitas fuisse dicimus, quos Scriptores Sacri
latrones vel latrunculos vocant: non ea nostra senten
tia est, ut quicumque illo nomine appellati sint, ex hac gente fuisse probemus. Moabitarum enim vel Arabum vel Chaldaeorum latrunculi i) qui dicuntur, dubium non est, quin suerint eis ipsis nationibus oriundi. Sed ubi nomen illud ipsum per se . neque ulla addita definitione, positum est: haud lare erraveris, si reserendum ad Amalecitas censueris. Sed prius de propria illius significatione dicendum egi. Nomen igitur rima Hebraicum, quod Amalecitis datum Putamus, ductum est a verbo Tu, quod spoliandi vel praedandi vim habet. Significat autem inordinatam
et incompositam spoliatorum turbam. Propter illam collectivam quam dicimus vim haec vox singulariter ab Hebraeis esserri solei. Neque tamen vere dici potest, eiusmodi locos omnino deesse, ubi ea elata sit Pluraliter. Veluti II. Regg. 4. 2. praedatoriarum turbarum Principes. IV. Begg. 5, 2. Praedonum turbae, I. Parall. I, 4. turbae vel copiae militares. alibi. Ex prima a tem significatione facile intelligi potest, quomodo lactum sit, ut varius Omnis ac parum dispositus exercitus Pra
hanc vim assequerentur , diversa Verba, πειρατηριον - ,
115쪽
νοι - , Αναμις q) adhibuerunt; quorum primum piratarum, alterum Praedonum turbam significat. Tertium et quartum quid declaret, ex duobus primis iam perspicuum est. Quintum autem agmen conglobatum Latine dici Potest. Sextum Vero, teste Suida, iddem valet quod incompositi milites et quasi praedones γ). Postremum Prorsus iddem est, quod exercitus. Sanctus autem Hi ronymus verbum Hebraicum interdum Latinis e cuneus. turma, exercitus. milites, accincti h). exprimit: plerumque tamen latrones vel latrunculi interpretari solet. Ac de huius verbi significatione diximus. Iam vero, ut ad rem ipsam veniamus. Amalecitae, qui manubiis rapinis praedationibus vitam sustentabant, qui non ornato distributoque exercitu, sed praedatoria manu cum mulieribus liberis familiis terras invadere A lebant ἔ quo verbo aptius notari poterant, quam quo et Pugnandi eorum et vivendi ratio exprimeretur 7 Quid Vero 7 poetae quorum est res humanas ac naturales ita describere, ut quasi oculis cerni videantur, quibus ob eam ipsam causam cum omnia nomina propria molesta. tum Vero ob aliam quoque rem illud: Amalec odiosum invisumque suit: quodnam verbum eligere Potuerunt, quod vel ad nomen proprium vitandum facilius illo e set vel ad designandam gentem istam aecommodatius
8ὶ I. Rem. 30, 15. I. Parall. II, 18. II. Parall. 25. Io. I 3. Iob. 25, 3. II. Parall. 25, s. I. Parall. 7, 4.
116쪽
- 9 Coniunctum autem nomen verbo. Tria 'ma, Voliare spoliatorum turbam, concentum efficit, quo ad aurem nihil esse potest suavius, ad animum nihil efficacius. Quare verbum illud primum a poetis adamatum de Ga-gaeis Amalecitisve ita tritum est . ut cum in Vulgarem historicorum usum abiret, quasi amissa gignificatione sua, nominis proprii vim obtineret. Sed quod iam rationibus probabile est, exemplis comProbemus. Primum quidem Israel, totius gentis parens, alludens suaviter et eleganter, ac trium nominum similitudines secutus. Gad deus spoliator . mlait, spolialorum turba moliabit eum. et ipse spoliabit extremum
illorum) j. Quod quidem vaticinium ad Amalecitarum
praedationes referre minime dubito. Gaditarum enim tribus, quum sedem suam trans Iordanem in pristino Horraeorum Amalecitarumque regno collocasset, illorum incursionibus latissime patebat. Sed horum sortissimi, qui eisdem, quibus praedones illi, armis sagittis et ar-
sent δὶ, non solum illorum extremum h. e. Posteritatem Superarunt sed etiam eos ex eorum finibus deturbaverunt 3 . Iam vero pater ille Iob. ut et auctoritatem suam et facultates insignes saceret, quum sua aetate Amal citarum imperium maxime norere videret, ex eiS PO-tissimum similitudinem attulit. Si potuissem ire ad eos, ait, Sedebam Primus; cumque sederem quasi rex in
l) Gen. 49, 19. cum difficillimum Graecus interpretatus est:
sanetus vero Hieronymus ita: Gad, accinctus proeliabitur ante eum, et ipse accingetur retroraum.
117쪽
-. 98 moliatorum turba h. e. quasi rex inter Amalecitas)eram lamen moerentium consolator ij. David autem eo loco, quem iam alligimus, deum poetico sermone de Amalecitis ita consuluit: Persequar moliatorum turbam hanc et co rehendam eos. Atquctillum quidem servum Aegyptium de eisdem interrogans. λια. inquit, me ducere ad hanc spoliatorum turbam Ille vero: Iura mihi per deum, quod non occidas me.
autem demonstrativum Tl Ia verbo David adiunxit, pro- Pterea quod non Omnem spoliatorum turbam, sed eam ipsam intelligi voluit, quae patriam guam diripuerat. Ex tribus his dictis apparet, quod diximus, Amalecitas, qui erant spoliatores καθ' ab Hebraeis Tria esse
Atque idem ille in triumphali carmine de Amalecitis
ita cecinit: In te persequar Uoliatorum turbam, in domino meo transiliam murum. Quae verba et Graecus interpres et eum qui secutus est vetus Italus loco alio aliter intellexerunt atque reddiderunt. In Regum enim libris alter ita: οτι εν σοi δραμουμα μονοζωνος, και εντῶ Θεῶ μου υπερβλτομαι τε 'ς, et alter: In te enim curram accinctus, in domino meo transiliam murum δ). In Psalmis vero superior hoc modo: οτι is σοι ρυσΘησομαι απὸ πειρατηριου a piratarum turbaὶ, καὶ ε ν τῶ Θεῶ μου υπερβίκτομαι τεῖχος, et posterior: Ouoniam in te eripiara tentaIsene et in deo meo transgrediar mαrum 3 . Sed ut de praedonibus priorem huius versus partem inte Pretemur, videtur duorum membrorum aequabilitas ρο-
118쪽
- 99 Stulare, ut vero de Amalecitis. eius cum tribus illis
Davidis dictis aperta coniunctio. Sed haec quidem David. Michaeas autem, Morasthites. filiam Sion laudibus
Prosecutus, in Samariam contra sancta cum severitate et
divino vate vero digna invectus. Nunc moliaris, inquit, filia spoliatoris: Obsidionem posuerunt super nos. in Mima percurtient maxillam iudicis Israel i). Acerbi simo filiae Amalecis nomine eam urbem denotavit, in qua magnam apud reges auctoritatem homines habu runt Amalecitae. cuius cives Amalecitica cum impietate adorare salsos deos non erubescebant. Alia quidem ratione, sed Disdem cum Amalecitis Osee prophela Galaaditarum civitatem comparat. Galaad. ait, ciuitas operantium idolum supplantata sanguine et ad insidiandum quasi pis moliator et quasi fauces virorum latronum. particeps sacerdoἱum in pia interficien-
vel omnis potius Samaria poenas dedit per eos, quorum
et impietatem in deum aequaverat et immanitatem in homines. Idem enim vates, Cum sanare pellem Israel, inquit, reoelata est iniquitas Ephraim et malisia Samaria , quia verati sunt mendacium; et fur ingressus est spolians: voliatorum turba foris δὶ. Vtrumque autem et hoc: spoliti orum turba et illud: Mir spoliator. Spectare ad Amalecitas. vix necesse haheo dicere. Denique voci rimm eamdem, quam celeri Vates, significationem tribuit Ieremias. Quod enim eius est vaticinium: Audiatur clamor de domibus eorum, adduces
enim super eos spoliatorum turbam restente. quia δε- derunt foMeam, ut cverent me, et laqueos absconde
119쪽
- 100runt pedibus meis ij. de quo paucis dum licuit, id quo
sum spectet, solis luce clarius est. Etenim clamorem.
quem ille suturum praesensit, audire mihi videor et ex Hierosolymorum expugnatione et a libri Estherae scriptore: Statimque in Susan pestendit edictum, .... Cunctis Iudaeis qui in urbe erant sientistis. In omnibus quoque provinciis oppidis ac locis ad quae crudele r os dogma Perpenerat, Plancius ingens erat apud Iu-
improvisam quamque repentinam in Assueri regnum incursionem socerint, alio loco exponemus. Νunc haee consideremus. Vt Iudaeorum Populus. sic Ieremias Pr
missum a deo acceperat, Sese ab eo conservatum numquam interiturum δ). Qui prophetae foveam foderunt. in eam ipsi. Hierosolymis captis, quasi in apertam Pe niciem incurrerunt. Similiter ei, qui Iudaeorum genti
laqueum absconderunt, in eo ipsi, regnante Mardochaeo, eapti atque strangulati sunt. Postremo in adhibendo verbo Tria consuetudinem, quam poetarum usque ab antiquis temporibus consensus firmaverat, etiam rerum secuti sunt scriptores. Qui enim Regum librum tertium reliquit, Amalecitas eos, quoS Superavit David. Omnino vocavit spoliatores, veluti: Razon factus est princeps spoliaέorum turbae, cum intersiceret eos Dapid - . Eodem modo is, qui Paralipomenon libros consecti, cum Davidis in Amalecitas expeditionem prodit, nominatim quidem istorum nullam mentionem iaciens, enumeratis illius adiutoribus, ita scribit. Hi praebuerunt auxilium David adpersus spoliatorum tur
120쪽
- 10l bam i). ΗOrum autem uterque, cum quod dicerent etiam ab eis vellent intelligi. qui priores Begum libros non legissent. aperte in ea sententia suerunt. ut Tm illud neminem putarent non interpretaturum de Amalecitis. Hac mora interposita, expeditius Amalecitarum historiam explicare pergemus; sed prius etiam in Sauli regis
morte paucis Verbis commorandum est.' s. 17. Qui ex barbarorum exereitu Saulum regem vulnerarunt, quique omnino dicuntur viri sagittarii, fuerintne ei quoque Amalecitae λQuamquam a nullo veterum seriptorum dictum vel declaratum est, vulneratum esse Saulum ab Amalecitis et ad mortem compulsum: tamen tanta sunt huius rei tamque certa indicia, Vix ut de ea dubitari posse videatur. Sed ad illa diligentius indaganda necesse est quae de regis morte traduntur exponere. Palaestinenses principes, quum. Da ide dimisso, cum Saulo certamen inirent, victo fuga loque Israclitarum exercitu. contra regem eiusque filios acerbissime pugnarunt. Ille de victoria desperans, ut apud Samuelem scriptum in historia est . a iaculatoribus. piris sagittariis. vulnere assectus mortem ipse sibi conscivit. Postero die victores barbari. cum interfectos vulneratosque S liarent, inVento rege mortuo, caput praecidunt atque in Dag0nis dei templo assigunt, arma detrahunt deaeque consstcrant Astartae . ipsius triumque filiorum Obtruncata corpora in cruce suspendunt eaque in Bethsan urbis Suae muro quasi victoriae signa foeda atque terribilia exponunt. Quam regis sui ignominiam Galaaditae, qui