De estherae libro et ad eum quae pertinent vaticiniis et psalmis libri tres quos scripsit Ioannes Anselmus Nickes De libro estherae cum excursu de chananaeorum scytharumque deis

251쪽

- 232 non plano immerito a posteritate adscripta est. Quod autem ille de ducibus loquitur Persarum, id ex vulgari omnis sere an liquitatis errore secit. Quoniam enim M

dorum regnum Cyrus sine ulla rerum Commutatione su-Sceperat , quae a Medis facta erant, lacile ad Persas delata sunt. Veluti a Persis regnum in provincias esse distri hulum constitutosque magistratus illos tres, iudices, duceS, Procuratores, commune Herodoti et recen-liorum scriptorum erratum est. Itaque Scytharum Oc-

eisio, quam per duces illos constabat esse laciam, vel populi opinione vel iudicio Strabonis ad Persas ad eorumque duces est translata. Hoc igitur unum iddemque tum Strabo tum libri Estherae scriptor ad nos relut runt, Scythas ea nocte, quae intersuit inter tertium et quartum decimum diem mensis Adar per provinciarum duces ad internecionem esse redactos. De modo igitur intersectionis, de diei annique tempore, de hominibus. Per quos res illa quidem acta est, summa est inter illos

Vna sententia Straho explicata nos alteram, quam fama acceperat, celare noluit. Alios enim de hac re iradicere ait. Cyrum contra Sacas profectum proelia inferiorem fugisse. Castris autem eo loco positis tibi r liquisset impedimenta omniumque rerum maxime pini copias, quum Paulum quievisset, exercitiam sub Vesperam eduxisse quasi fugeret, relictis plenis labernaculis.

Ouum autem quantum Mideretur Conducere, Progrenus esset, eum consedisse. At pero quum accessissent illi castraque pirorum inania, rerum autem ad fruendum

Paratarum referta deprehendissent, sese. ad libidinem complepisse. Hunc deinde repersum pinolentos o en-dine eos ac perterritos ita. ut alii caesi sint in s Pore ac somno iacentes, saltantes alii ac bacchantes in hostium arma nudi inciderint. Interiisse autem fere

252쪽

- 233 omnes i). Haec quidem narrando relata et accepta, quamvis quaedam contineant salsa, tamen Veris non omnino vacant. Quis enim negare Potest, Scythas noctu vini plenos et inermes, quum alii cubarent alii tripudiarent. gladio sere omnes iugulatos esse Θ Quis autem vulgaris hominum moris paulo est peritior, qui veram illam rem ad popularem modum exornatam et auctam Cyroque, quem cuncta pleno ore Asia celebrabat, tribulam esse miretur 2 Quis enim nescit . in Populorum memoria res ipsas veras haerere et integras, quamvis eis salsae fa Penumero vel Personae Vel causae rationesque supponantur 2 Ac de eis, quae memoriae prodidit Straho, satis disputavimus. Iam vero ut de teste altero dicamus, Herodotus ut a tempore huius rei minime absuit, sic ad veritatem

etiam proxime accessit. Eius Verba e Graeco conversa haec sunt: Per annos piginti Octo imperaperiant Asiae Scythae . ab eisque Omnia prae susterhia et con Iemptione excisata ac Mastata erant. Smaratim enim a

quoque tributum ibud exegerunt quod cuique imposuerant , Praeter tributum autem Per Omnes pagantes

propincias rapuerunt ea. quae quisque habuit. Atque horum quidem plurimos longe Cyaxares et Medi exciapientes hospitio et inebriantes trucidarunt, et ita con- serparunt imperium Medi et sub polestate ob inuerunt

253쪽

- 23ε curate. Primum enim quo tempore Scythae et a quibus Obtruncati sint, vere probe ac definite iradidit. Erat enim idem Medorum rex Assuerus ille, quo adiutore Mardochaeus a Scythis poenas repelivit, et is, quem Graeci vocabant Cyaxarem. De tempore igitur iam perspicuum est, Herodotum et saerum auctorem inter se consentire. At vero de interfectoribus haud ita magna illorum videtur esse consensio. Quid enim p Νonne alter lactum illud esse a Medis, nonne a Iudaeis dicit alter pAt vero si alter explicandum sibi sumpsit, a quibus, alter Vero . Per quos acta res sit: num quid inter eos discre-Pans aut ContrOVersum est 2 Perspecto enim discrimine

illo , quis infitiari potest, a Cyaxare quidem, a Med rum ducibus, sed per Iudaeos Scythis cladem esse illa lam 2 Sed altera in promptu est huius difficultatis explicatio. quae nescio an probabilior superiore illa sit et multo accommodatior. Νam illud nobis minime in dubio est, quin Iudaei et Israelitae qui erant a Salomone mortuo inter se divisi, sese ad hoc Praeclarum facinus coniunxerint. Νeque vero minus exploratum est. Israelitas tunc Iudaeis et numero suisse et sortitudine superiores sedesque habuisse Armeniae Scythisque propiores. Atqui Israelitae illi, qui iam tum per centum quadraginta annos Nediam superiorem incoluerant, quique in eisdem sedibus Permanserunt Postea, nonne a scriptore Graeco Medi potuerunt vocari. Praesertim quum ipsorum Medorum regi tanta hac re officia pra stitissent 7 Iam quaeramus de caesorum numero. Quod Susis

quingenti priori die sublati, trecenti relicti sunt. id

in eam sententiam nos adduxit, ut omnino in toto re-

των μιν τοὐς πλείνας Κυαξαρης τε και Μηδοι ξεινι σαντες και καταμε Θυ:- σαντες κατεφονευσαν κτλ.

254쪽

- 235 gno eamdem suisse mortuorum et vivorum rationem putaremus. Quae res si ila est, multo Plures ex eis. quam dimidia pars. Occisi sunt. Sed considerandum est. Susis Iudaeorum consilium facilius quam in provinciis Potuisse enuntiari. Quo iacto . plures certe ad effugiendum tempus nacti sunt. Quamobcausam plurimos longe de Scythis cecidisse, paucos mortem fuga Vitasse Statuendum est. Cum hac sententia faciunt Strabonis verba: funditus eos deleperunt, et altera: fere omnes interi runt i): neque contrarium est quod dicit Herodotus: eorum plurimos τους πλευνας) CFaxares et Medi trucidarunt. Νam si apud Graecos οἱ πολλοὶ iddem valet quod multilia , maior numerus, Plerique; οἱ πMυνες maximam partem vel longe plurimos significet necesse est. Vt igitur Scytharum maximam partem dicimus inleriisse. sic ex clade illa quosdam evasisse non negamus. Allorum ut dicamus, Herodoti Strabonisques testimonia postulant. Negare alterum tribus de causis non γSsumus. Vna eSi. quod Scythae nonnulli ex calamitate illa reliqui haud ita multis annis post Med rum ex finibus ad Lydorum regem Alyattem contigisse

versi servos in seditione offenderunt δ). Τertia haec est. quod S tharum gens quae Herodoti tempore non nimis magna esse dicebatur ), a redeuntihus illis procreataeSt. Quamobrem caesorum numerum qui in Hebraicis de Esthera exemplaribus exstat. neque maiorem iusto neque minorem esse censemus. Ob eamque causam minus magnum apud Graecos numerum aut ex imperiti

255쪽

- 236 correctoris iudicio aut ex librarii cuiusdam negligentia

natum. dicimus.

Sed a Strabone in eo discrepare Herodotus videtur. quod Scythas ad paratas epulas a Medis receptos deinde inebriatos dolo periisse ait. Sed ut largiamur aliquam

in hac' re esse dissensionem, lamen relineamus opo

let, in hac ipsa discrepantia gravissimis de rebus esse concordiam. Nam Scythae si sunt a Medis in itali. certe vocati ad Coenam, non alio tempore nisi noctu trucidati sunt. De tempore igitur scriptor Hebraeus, Straho atque Herodotus unum sentiunt, iisdem dicunt. Sed etiam haec Graecorum uterque accepit, Scythas quum interficerentur, sive ad epulas sive ad compotationem convenisse eosque interiisse coenatos atque ehrios. Quid vero 3 Quos gravioribus de rebus videmus consentire. de levioribus eos in controversia esse putabimus p 0uod Herodotus de invitationo dicit, id quam sit Medorum consuetudini consentaneum ij, quis non videt 3 Quodsi igitur Medos Iudaeosque statuimus simulasse se simul cum Scythis sestum agere illosque ad se invitasse, nonne sublata Omnis controversia est y Quis est praeterea, quin illos in tam vasto regno alias alia ratione deceptos et Oinpressos esse existimet 7 An fieri non potuit . ut in Nedia ad pocula invitati, in Armonia. in Pqrsia, in Ponto uarii laeta agentes, ubique crapulae pleni in perniciem irruerent 2 Sed iam breviter faciamus harum rerum Summam. Quodsi igitur Niehuhrius inter Magorum caedem et hostium Iudaeorum exitium similitudinem sibi aliquam

invenisse Visus est: nos certe summo iure affirmamus.

internecionem illorum et cladem Scytharum plane inter se et Omnibus ex partibus congruere. Νam qui historicarum rerum haud imperilus est, non ignorat . quam

256쪽

- 23 raro id evenerit, ut quae gens gladio tota sere excideretur. Atqui eiusmodi clade perquam rara antiquis temporibus gentem quamdam in Asia asseclam dicunt Strabo, Herodotus. libri Estherae scriptor. Sed non modo de . quamquam non saepe in historia inveniatur, illi quidem congruunt, sed etiam de gente. Scythis enim, Sacis

calamitatem illam accidisse, ex trium illorum auctoritate constat. Νeque vero de loco ulla est testimoniorum varietas. De Persia enim, de Media, de Armenia loquuntur omnes. De tempore Porro mirum eSti quantopere illorum verba in unum conveniant. Neque enim in infinitam antiqui lalem lactum illud detruditur: sed in II dorum regno, in Cyaxaris aetate quum ab Herodoto tum a scriptore sacro constituitur. Accedit Strabo accurat que declarat quod illi significando ostendunt. Caesos esse Scythas intempesta nocte. Sed hic quidem plura. Etenim sub finem anni militaris, quum Martis festum ag rent, i. e. mense Adar a decimo tertio ad proximum diem, qua nocte luna plena esse coepisset, improviso eos necatos esse, Graeci huius auctoris et Hebraici consensu efficitur. Sed ne de eis quidem, a quibus illud

factum sit . ulla discrepantia. Νam a Cyamare. Cuius nomine litterae scriptae sunt, testes dicunt duo, sub praesidio provinciarum ducum, addit tertius, atque huic consentiunt illorum uterque. Denique qua nocte occisi sunt, eos vini multum potasse Straho testatur et Herodotus, eiusque rei sit ne in libris sacris significatio, postea dicemus. Quodsi igitur coram iudice ag retur, utrum liber Estherae de Scytharum caede commentarius sit necne; ne subtilitas quidem iuris peritorum Posset aut plura argumenta quam quae Protulimus, aut gravi Ora requirere. Sed tot tantisque rationibus ecqua ex reliquis locis accessio fiat, videamuS.

257쪽

S. 26. De Amadatha eiusque filio Amane.

Quantum cognosci ex Veterum rerum memoria P

test. populi septentrionales interdum vehementi quadam animi commotione excitati quod aut timebant adversa aut Prospera et iucunda sperabant, relictis sedibus suis. in regiones australes incursiones secerunt. Eiusmodi migrandi cupido, quae Christi domini nostri aetate multorum animos incessit. quinto saeculo innumerabilem illam gentium multitudinem ab aquilone in Italiam, in Galliam in Hispaniam Africamque adduxit. Nam quum primum ab uno populo seditio motusque Orium esset, ab his alii expulsi alios expellere, de Patria exire noVa que Sedes petere coegerunt. Eadem de causa sexcentis annis ante Chr. n. quum alii alios premere excitare Pr pellere coepissent. Scythae. Cimbri, ita enim dico, atque riuiones cum magno et numero gentium et varietate Asiam quae ad meridiem speetat invaserunt. Huius incursionis qui suerint principes atque auctores, dubium et incertum est. Quidam enim memoriae prodiderunt, ab Arimaspis ut ex finibus suis exirent, coactos esse Issidones, ab Issidonibus Scythas, a Scythis denique Cimbros i). Alii, quorum sententiae non temere amentitur Herodotus, Scythas dixerunt emigrationis illius suisse auctores, ab eisque e sedibus pulsos esse Cimbros ). In hanc sententiam plures me quoque rationes adducunt. Sed de eis post. Nunc quas in regiones illi et qua fortuna demigraverint, dicamus. Cimbri igitur, quibuscum sine dubio coniunctae erant Τeutonicae Gallicaeque gentes,

258쪽

- 239 duce Lygdame i), iter ad Pontum Euxinum secisse dicuntur. Itaque quum Cholchidem Pontumque peragra

sent. Halyn flumen transeunt , Sardianorum ut hem praeter arcem vi capiunt totamque Lydiam occupant. Sed quum triginta annis amplius hos fertilissimos agros tenuissent, ab Alyatte, qui erat eius regis nepos, quo regnante venerant, Asia expelluntur '). Neque tamen Omnes eiectos esse credo. Galli enim certe . qui eidem vel Celtae vel Galatae vocantur, a Cimbris I eutonibusque adducti in eis regionibus remanserunt. Scythae vero ingenti ex variis gentibus coacto exercitu, aliam viam ingressi. quum Caucasum ad dexteram haberent, in Medorum fines improviso irruunt. Erant enim ei omnes equites sagittarii. Τanta autem erant tamque singulari celeritate. ut aequalibus scriptoribus non equis venisse sed quasi tempestas vehementissima ventorum vi et rapiditate advolasse viderentur. Sed eorum adventus in

illud tempus incidit, quum Cyaxares in eo ipso esset. ut Νinum urbem vi caperet. Qua quidem ex re huius incursionis quae causa fuerit . iam aliqua ex parte elucet. Scythae enim iamdiu cum Assyriis helli societate, cum Nabuchodonosore autem summa familiaritate copulati fuerunt. Νeque enim bellorum socios solum se praestiterunt, sed etiam ultro ipsi per se hostibus saepius hellum intulerunt. Eiusmodi expeditioncm paucis ante annis Holoferne duc in Iudaeos secerani. Νam equites illos sagittarios, quorum duodecim milia in illius exercitu suerunt, natione Scythas fuisse supra probabile

visum est. Et profecto apud patrem nostrum Ephraemum Syrum in hac eadem sententia veterrimos auctoressuisse invenio. Holofernem enim ipsum Gogaeum h. e.

259쪽

- 240 Scytham habendum putarunt ij. Sed Scythae quum in aliis proeliis tum in expugnandis Hierosolymis summo Νabuchodonosori praesidio fuerant. Quid vero p Quum

hominem illum militarem de se tantopere meritum a Medis victum obsidioneque inclusum viderent, num in otio et inopia dies terere, an beneficiorum et naturae suae memores illum liberare et cum victoria i tam Asiam ad suos praedam referre maluerunt ' Quamobrem sive ultro et sponte sua sive ab illo ut opem ferrent vocati copias quas potuerunt maximas ex aliis

gentibus parant atque ex omnibus partibus quasi in v dos influunt. Tanta erat autem Scythicarum copiarum multitudo, ut ab Herodoto non modo στρατος μεγας appellaretur, sed etiam exercitui innumerabili illi com-

Neque vero Medorum fines tum campi erant aut agri sed similes continuis horiis. Quum illi Omnes cum rege abessent, mulieres cum inermi iuventute in hostium manus incidunt, urbes pagi aedificia ubique praedationibus palent. Primo nuntio Medi accepto non ut aliena capiant sed qua ratione sua defendant summopere Curant. Νinum urhem relinquunt, in patriam quam maximis itineribus contendunt. Vbi ad fines suos sessi delatigatique redeunt, statim sibi dimicandum esse intelligunt.

Sed proelio iacto, primo impetu susi hostibus et domicilia et imperii partem concedunt φὶ. Hac victoria Scythae elati quum Assyrios beneficio obstrictos, Medos vi

OPPreSSOs tenerent, insolentius sese gerere, tributum

ii Ephr. Syr. in ΕMe. 38. cog crediderunt fuisse qui mi er-nes in historia sacra appellatur fuitque magister Nabuchodonosor

regis Nineve.

260쪽

- 241 ex cuncta Asia exigere. agros populari, ex aedificiis quodcumque vellent, rapere, e Media in finitimas gentes erumpere et Opportuno tempore cum Praeda redire. Erant autem ea tempestate crebris Assyriorum expeditionibus urbes captae et eversae, Oppida Pagique relicta, agri vastati, vites olivetaque excisa, plerique populi in exsilium ducti. hello denique vel defatigati omnes vel fracti. His de causis quanto facilius erat Scythis in Asia dominari, tanto dominatio eorum acerbior victis ac minus tolerabilis. Sed ex eisdem rationi hus intelligitur, quomodo praedatores illi, quum Asia eis tum omnis pateret, ex Aegypto pro spoliis ditissima dona resorro potuerint ij. De tempore huius rei variae sunt et discrepantes eruditissimorum hominum opiniones. Sacri ecclesiae scriptores repentinas illas multitudines in Asiam dicunt in rupisse post exsilium Babylonicum. 0uod quidem verius . ab eis dictum, quam ab aliis intellectum videtur. Νam

Scythicas incursiones hi quidem post deductos, illi post

reversos Iudaeos collocarunt. 0ui nostra memoria de historicis rebus scripserunt, ei quo minus magni in hac re aestimarunt auctoritatem Herodoti, eo longius a ve-

ritate videntur aberrasse. Nos quidem hoc loco tempora ita definimus ut venisse Scythas Cyaxaris anno primo aut altero, interiisse dicamus duodecimo. Quum enim de his temporibus tum de Nini urbis expugnatione deque solis desectu a Thalete antenuntiato disseremus accurato in alio libro. Iam Vero. qui Scytharum agmina in Mediam adduxit, eius nomen apud Herodotum in nostris exemplaribus scriptum est Mαδ- j. Quodsi nobiscum repu-