장음표시 사용
131쪽
hia, aut talus, ubi ilis jugulum putaret. At ego, inquam, qui juo u μαμ ne nran POSSαm, Omnia Pretem , Om
nia perior παπια denique λίθων κειω. Utque in agricultura x6 non vineas tantum, verum etiam arbusta, nec arbusta tantum, Verum etiam campos, cum et exerceo; utique in ipsis
campis non sar aut siliginem solam, sed hordeum. sabam, caeteraque legumina sero: sic in actione plura quasi seminar latius spargo, ut quae provenerint colligam. Neque enim minus imperspicua, incerta, sallacia lue sunt judicum ingenia, quam tempestatum terrarumque. Nec me praeterit summum oratorem Periclem sic a comico Eupolide laudari:
is. Ubi imisgtilum putaret. Deest ille in aliquot codicibus: nec desia dero. Mox cum Cortio Praesei o prospicere, quod etiam Excerpta Brum- meri habent. S. 36. Urariae in agricultura. Rom. Utque in cultura uri. H. - Sic etiam lita i Cortiani. Placet e certe scribendum separatis vocabulum: cultura. Vide I. Pr. Here inger. ad
Ciceronem de Ome. p. 355. S. Utique. Alii utque, quod praestat. S.
Sed hordeum . . . . legumi . Rom. Sed hordeum fabamque et e terra Ie mina. II. - Bene. Secundus I, 23, 3 , quiescerem sit remque et qu-ejurato magistratu prioatum ipse me
facerem. Sed quid exemplis in re nota opus Vide Drahetabor h. ad Liv. II , 3r, r. De orthographia vocis fio mum vide Miten. Lex c. Anti vh. eol. LXXV. S.
Rom. Periclen. II. - Εtiam Cortio oblatum , nec tamen ab eo, quod miror, adseitum. Alibi sormam Graecam praetulit. Vide ejus Notas p. 3,
43, a. S. - Periclem sic...tati Ti.
Semavit illa Eupolidis verba etiam Sebosiastes Aristoph. ad Acharn. 539 , apud quem primus versus
ita legitur, ut nos repraesentavimus, consentientibus libris a Co tio adlubitis. Priecesserat ταος Ιειν μὲν, προς- ' κ. v. λ. Inter' intus est verba Eupolidis Cicero in
Bruto c. IX. De Peritae scripsit Eumlis, eum delectatione etiam aculeos reliquisse in animis eorum, a quibus essee audistis. Sed etiam reliqua respexit c. XV. . Πεaω, quam Vocant Graeci, cujus essector est orRtor ,
hane Suadam appellat Ennius , quam Deam in Pericli Iabris scripsit Euivilis sessitavisse. a Vide quae diximus ad Quintil. X, I, 82. G.
132쪽
Verum huic ipsi Pericli nee illa πειθω, nec illud εκήλει 18brevitate , vel velocitate, vel utraque disserunt enim ),
facultate summa contigisset : nam delectare, perSuadere, .copiam dicendi spatiumque desiderant : relinquere vero culeum in audientium animis is demum potest, qui non
Pleraque vitiose, ex quibus inmm vulgatam emendare licet, in q a ἐrκατελiπε Pro ἐταατελεirra scriptim videtur. H. - De loco Ε polidei, vide m ttentach. ad Pluistarch. 4e S. N V. P. 7 sqq. strκχτε λεista habet et Diodor. Sic T. I, p. Sos. ῖ.
rieti et eram fitiis ipsi nee illa nee illud breritat . Graeca desunt : Periclis ero nomen ex glossa esse arearet.
H. - Delendum Perieli. quod ex glossa invectum, Hiis in libi is alium
locum occupavit. S. - Brevitate Hiveloeitate. His recte Plinius putat illud τοιχοe absolvi. Sic Diouysius Isai. Ep. II, ad Amm. et in Iud. Ihucyd. τα τάχος τῆς , Vel
ης ἀπαγγελία: Thu didi tribuit,
Hiemquam vigorem significans semieatiarum, qui e concinnae brevitatis studio oritur. Et Demetrius de
Elin. S. I 37, es ταχος opponit τῶ
tati , tribuit. Deinde et velocitas illa et celeritas dicendi. quam Cicer. Or. XI I ,stamis ver rum et volu bilitatem dicit, ταχος Graecis appellatur. ItaDionys. Compos. cap. XX, versibus homericis propter numerum dacty cum celeriter decurrentibus τὸ τοκοe ebrαπελιας tribuit,
et pirμους sponens, et ιναεισματα, quae Cicero i. e. distinetri et inter puncta intaerea . moras, Et resPirmtiones vocat. Sed eodem pertinet
impetus ille dieendi. qui fulminis ritu omuia disjicit, et cum gravi
assectu oratoris cor junctus est. Quo sensu τὰ τα. tribuunt DemoAtheni Dionys. Ind. Thucyd. cap. LIII, et Longin. XII. Itaque recte utramquaPlinius dissoris dieit. Nempe breὐ tas in elocutione et tractatione, velocitas in pronuntiandi impetu maxime cernitur, quo verba cito transcurrunt. Illi copiam disendi et spatium . huic illam commorati nem tribuit, qua quis non Pumit. sed sest e, quo sensu Graeci ἐπιμο- του , dia runt. Ε. - Fusius haec vir doctissimus in Iaex.Technol. Graec. Rhet. V. τάχοc disputavit. S. - euhut . Dicendi, eloquentia. Sic tims -- . solute dictum M ita recentio x , ut Graeci aevi insistima Vide Κuster. ad Arginii
Nuh. Aristophan. S. - Piram. . desiderant. Rom. copiam duendique spatium desiderat. H. - Desiderat etiam Exeerpta Brummeri. S. Relinquere. . . aculeum. Ab apibus et vespis desumpta videtur metaphOra , quarum relictus in vulnere ae
leus inquietat et sollicitus habet eos, quos Pupugere. G. - Verissime Gemerus, quem Gierigius audire debebat, parum perspecte de stimulo cogitans aurigarum, audientesque jumentia comparans. Plato Phaedon. Cap. 4o , P. 386; M. Fi-
133쪽
58 C. PLINII LIB. I. xs pungit, sed infigit. Adde quae aeque de eodem Pericle comicus alter :
Non enim amputata oratio et abscissa, Sed lata, et magωfica, et excelsa tonat, fulgurat, omnia denique pertu αο hat ac miscet. optimus tamen modus est. Quis negat λ sed non minus non Servat modum, qui infra rem, quam qui
x supra; qui adstrictius, quam qui effusius dicit. Itaquε a dis frequenter, ut illud , immodice et ne vicianter, ita hoc , , une et insime. Alius excessisse materiam, at us dicitur non implesse. aeque uterque, sed ille imbecillitate, hic viribus peccat: quod certe etsi non limatioris, majoris i di, men ingenii vitium est. Nec vero, quum haec dico, illum Homericum ἀροτροεπη probo, sed hunc,
quo de eodem Per se. Illud inertie invulg. potest abesse. H. - Immode, t abesse. Recte omiserunt Comtius et Gierious. S. - Comicus a ter. Aristotcliano loco, quem modo laudavimus, ad quem Κ isterus d cet, qui tu teterea Veterea rius elogii, an reprehensiouis p mentionem secerint. Dicimus et nos at quid ad Quintil. II, 36, I9. Translatio nem Latinam ipse tradit Secundus. Abscissa. Cortius ex Medi c. a scisa. Vide Interprεt. ad Livium XLIV, 5, s. S. - omnia denique per Mat. ξυρουκα. Haec Plinius, ut ingentem vim orationis latae, magnus e , excelsae ostenderet, Parum ceteroqui curans, bonane sit an Pessima res omnia Hrturbare. Id si curasset, ipsum Aristophanis locum omittere debuisset. S.
2 o. istimus tamen, etc. Suspi Or, Plinium scripsisse : At optimus tamen modo est. Quis negatASed, etc.
Sie Cicero eri t. IX, 6, P. a. a , Ε
nest. At in perturbata reρublica ety Avimus. Quis ne t/Sed, etc. S.
I. Ille imBecillitrate. Ille ad propinquius refertur, He ad remotius: quod saepe fieri, passim a viris da-etia adnotatum. G. 22. 1μετροι . Hersiten , Iliad.
s, ala , immoderatum merbo iam.
Alterum de Ulysse dixit poeta Il. I, 2aa et tertium de Menelao ibid. a r4. Ad quem l tim ostendit Cla kius, ut passim triplicem charactei adirendi in Homericis persinis describi doceant Veteres. Inaar Umnium est Quintilianus , lib. XII, cap. ro, S 64.
ἀμαρτοεεις Il. v, 8a 4, ubi in libris, si fides Bamesio, in alteram partem
134쪽
non quia non et ille mihi validissime placet, Παυρα , αλλα μαλα λιγεως si tamen detur electio, illam orationem similem nivibus hi hornis, id est, crebram, assiduam et largam, postremo divinam et caelestem, volo. At est gratior multis actio brevis. Est; sed inertibus, quorum delicias desidiamque, quasi judicium, respicere ridiculum est. Nam si hos in
consilio habeas, non solum satius est breviter dicere, Sed omnino non dicere. Haec est adhuc sententia mea, γέ quam mutabo. si dissenseris tu; sed plane, cur dissentias explices rogo. Quamvis enim cedore auctoritati tuae debeam, rectius tamen arbitror in tanta re, ratione quam Ructoritate superari. Proinde, si non errare videor, id ip-Sum, quam voles brevi epistola, sed tamen scribe; confirmaveris enim judicium meum : si erravero, longissimam
para. Num corrupi te, qui tibi, si mihi accederes, brevis
- Crebram, assiduam et tamam. Bene Cortius ex libris : erebram. M si ram, et tamam. S. - Rom. Id est crebram et assiduam, sed et lam m. H. 23. Est: sed inertibvs. Rom. Est cytiidem, sed inertibus. H. - Inepta
hujus particulae additione ii alii
Nque frequenter peccarunt ac primiaei iptorum veterum editores , quosi unumeris locis hanc vocem iriter I Usuisse, ubi in Imtis non conspiciatur, vere monet Drahenti. ad
Liv. Epit. L. Ss. S. - Quasi Iudia
lurn.Tanquam normam et regulam,
quam in agendo et dicendo sequi debeamus. E. - Ιmmo judicium h. I. pro judicibus dicitur. Sic et Cie m. Vide Clavem Ciceronianam ad
hoc vocabulum. S. 24. Auetoritati in debeam. Bom. Auctoritati debeam tuo. II. - Placet
Urmabis enim judicium metim e si errare. Hoc malo. Η. - cedo. Erravero natum ex infinitivo glossaque Mem C aIitis. S. - Num corrupite. Num sorte seei, ut praeter animi tui sententiam secundum me des iudicium 3 Ista enim lege, quam tibi tuli, males sortasse Mevi epistola secundum me Pronuntiare, quam mihi contradicendo molestiam longae epistolae scribendae subire . Est
135쪽
epistolae necessitatem; si dissentires, longissimae imposui p
autem hie dolus suavissimus et maxime amabilia , quo cogit Taeiatum , quidquid sentiat, longis ima
epistola rescribere, ne accusationi locum det, maluisse assentari quam longam epistolam scribere. G. - Necessitatem . . . t ostii. Gieriagius e . Formula necessitatem i, in sui proprie non convenit nisi ι--. gissime, sed, ut sit, accomm
. data etiam est breri. . Quidni etiam Mevi proprie eonveniat Z Modo legimus : guvin voles br i epistola, sed tamen scribe. Id qui alterum jubet, necessitatem ei imponit literarum quamvis Mevium. S.
Servos consilio Paterni emptos, decentes esse scribit : ut frugi sint, optat. C. PLINIUS PLINIO PATERNO ' SUO S.
Ur animi tui judicio, sic oculorum plurimum tribuor non quia multum ne tibi placeas), sed quia tantum, quan
tum ego, sapis: quamquam hoc quoque multum est. Omi sis jocis, credo decentes esse servos, qui sunt empti mihi ex consilio tuo. Superest, ut frugi sint : quod de venalibus, melius auribus, quam oculis, judicatur. Vale.
XXI. Patereo. Nonnulli Materno. Plures , et scripti et editi, Plinio Paterno. M. 2. Decentes, sormosos. Venalium servorum denudata membra singulatim spretari ab emptoribus et contrectari solebant, ne qua vendiatorum fraude deciperentur. ED. Di in
136쪽
Rristonis, quem laudat, diuturna valetudine in urbe se detineri scribit. In amicis laudandis non semper ab hyperbolis abhorruisse ex illa epistola apparet. ED. C. PLINIUS CATILIO ' SEVERO SUO S.
Diu jam in urbe haereo, et quidem attonitus. Perturbat me longa et pertinax valetudo Titi Aristonis, quem singulariter et miror et diligo. Nihil est enim illo gravius, sanctius , doctius : ut mihi non unus homo, sed litterae ipsae omnesque bonae artes in uno homine summum periculum adire videantur. Quam peritus ille et privati juris et pu- abiicit Quantum rerum, quantum exemplorum, quantum antiquitatis teneti Nihil est quod discere velis, quod ille docere non possit : mihi certe, quoties aliquid abditum a quaero, ille thesaurus est. Iam quanta sermonibus ejus fidest quanta auctoritast quam pressa et decora cunctatio lXXII. ' Catilio. Catilius Severias, sortasse Veronensin ille, de quo Plinius passim loquitur. Ad consuIa- tum pervenisse apparet ex VI,
P. 27. M. a. Exemplorum antiquitatis.
Praeeipua pars doctrinae veteris, inprimis oratoriae , ut quis historiarum , et omnis antiquitatis scientia polleret. Cie. Or. I, s : Tenenda est
- Qtiod discere velis. Plures Coristii libri qtiod Meeri velis. Placet. Diis
ferre interpretamentum videtur. S. 3. PreMa... .ctinctatis. Quae Pre
mit , reprimit aliquandiu sentenistiam , nec statim , vixdum cognitare , pronuntiat. Cf. IX, 9 , a. G. - Puto Gesuerum bene sensum vidisse : nam quod adii modestum explicant, nonne id ipsum modestiae est, Premere, reprimere sententiam,
id quod ipse Plinius mox dicit hos
tam , aeuisita , disersitatae rationum.
Nolim ego eum Gierisio nunc conferre illa loca , in quibus pressum stilum, vel orationemVeteres dixere: nam in his omnibus, quae pressa ducuntur , magis hrevitatem , copiae et abundantiae DIPosuam, quam modestiam, declarant. Cf. quae diximus ad ep. 16, 4. Ε.
- Pressa et decora minotatio non
137쪽
Quid est, quod non statim Seiat 3 Et tamen, plerumque, haesitat, dubitat, diversitate rationum: quas acri, magnoque judicio ab origine caussisque primis repetit, discernit,4 expendit. Ad haec quam parcus in victui quam modicus in cultui Soleo ipsum cubiculum ejus, ipsumque lectum, ut imaginem quamdam priscae frugalitatis, adspicere. S Ornat haec magnitudo animi, quae nihil ad ostentationem,
omnia ad conscientiam refert : recteque iacti, non ex po-6 puli sermone mercedem, sed ex sacto petit. In summam non sacile quemquam ex istis, qui sapientiae studium habitu corporis praeserunt, huic viro comparabis. Non quidem gymnasia sectatur aut porticus, nec disputationibus longis aliorum otium suumque delectat : sed in toga n gotiisque versatur : multos advocatione, plures consilio . juvat. Nemini tamen istorum castitate, pietate, justitia, sortitudine, etiam primo loco cesserit. Mirareris, si intere
est b-is, ut Cortio visum ; sed quin sententiam aliquamdiu exprimit, ut Gesnero sacri; vel modesta, ut Cellario, quem immeritum rePrehendit Cortius. Ita stilus pressus de missusque epist. 8, parcior et pres-
4. Ipsum In Gesneria. na , sequace Gieri iana, post ipstim inepte incidebatur. S. - ωsnmqne laetum. In Pro jam quidem crabat, vel documbit imitiis teger , sed alias etiam , dum legit, dictat, studet :ah hac enim re dicta cubicula , non dormitoria modo, sed etiam diiu ia
na. G. s. In summam. BOm. In sum non in summam , ut oraculi sui au
ctoritate Cor ius edidit. Nusquam aliter Plinius. Sequitur : . Non iacit quemquam ex istis, qui sapientiae
ςtudium habitu rorpori praeserunt, huic viro comparabis. . Fortasse compararis i quamquam et Cortius comparabis retinet. H. - Meticorporis. Barba . severitate super-eilii , pera , pallio, baculo , etc. G.
-- Gymnasia . . . aut Porticus. Dae
loca obire Aolebant prosessione philosophi ad captandam , quae Cou- fluere eo soleret, juvenum et oti sorum turbam. Notum, Gymnasii nomen tandem Plane cessisse literariis ludis; Porticum autem στοει)rancinis sectae nomen dedisse. G. - , Gocatione. Praesentia in soroac patrocinio etiam : consilia domi impertire licet. G.
. Fortitudine, etium Primo cesserit.
Haec interpunctio aliud dicentem sa-cit Plinium , atque is voluit: nam ex Urim mente scribendum , fortitudia
ne etiam. Primo Meo eesserit. Caet
ras virtut ex in docto homine inesse, mimis incredibile : sortem vero eum leni dici posse , non omnes
138쪽
ses, qua patientia hanc ipsam valetudinem toleret, ut dolori resistat, ut sitim disserat, ut incredibilem febriunt ardorem immotus opertusque transmittat. Nuper me paucosque 3 mecum, quos maxime diligit, advocavit : rogavitque, ut medicos consuleremus de summa Valetudiis, ut, si esset insuperabilis, sponte exiret e vita : sin tantum dimicilis et longa, resisteret maneretque. Dandum enim precibus suxoris, dandum filiae lacrymis, dandum etiam nobis ami
cis , ne spes nostras, si modo non einent inanes, voluntaria morte desereret. Id ego arduum in primis, et praecipua laude dignum puto. Nam impetu quodam et instinctu roprocurrere ad mortem, commune cum multis : deliberare vero et caussas ejus expendere, utque Suaserit ratio, vitae
mortisque consilium suscipere vel ponere, ingentis est animi. Et medici quidem secunda nobis pollicentur : super- ri
cone unt. Id vero probat summa doloria patientia , qua valetudinem istam toleret. Η. - Longe praestat haec ratio alteri . quam sequitur et Gierigi iis , hunc locum sic interpluis
ans : etiamsi sint philosophi summa dignitate. Mox minius de adia mirabili illa Aristonis sortitudine t. Id ego arduum in primis, et prae-- eipua laude dignum puto. . S. - Ut sitim di erat. Quantum in febri tormentum sit sitis, heu nimis saepe Plerique exporiuntur. Nec Gemmanis tantum hoc O ieitur, serre illos sitim nequire e sed Epictetus
hoc maximum Prosectus, experi- metitum commendat. Enchir. C. 7o,
otiam sit in eo, ut febrium ardorem et sudores, qui non minus extra conuis inquietant, quam intus jactatur aestuantis sanguinis motibus, aliquis immotus opertusque transmi cat, et quam Parum nil eam rem
vulgaris philosophia prosit, noverunt clinici. G. 8. Summa, id , quo tota rea continetur. Ergo stimma valetudinis . natura et ratio valetudinis. ED. Instiperabilis. In superabilis. BOm. non tantum, sed etiam Brummer. A. et Arnaen. H. - Praefero ε,
stiperabilis. Livius VIII, 7, 8. . M vel serocem animum juvenis seu ira, seu detreetandi certaminis p. dor , seu inexsuperabilis vis sati. . Proprio sensu saepissime in Livio reperia . Vid. Drahenti. ad XxI , M , 7, quo loco eadem iii libris e-- fusio. Secundus infra V,-I, simili compositis in simili re : ω interiest quam maturissime inexplicabili morbo liberari. . S.
tisque consilitim et suscipere vel ponere Bom. et Brumin. A. Male alterum mel vulgo omittitur. II. II. Et medici. . .pollicentur. Rom. Et medici quidem secunda Pollicen M'
139쪽
est, ut promissis deus annuat, tandemque me hac sollicitudine exsolvat, qua liberatus, Laurentinum meum , hoc est, libellos et pugillares, studiosumque otium repetam. Nunc enim nihil legere, nihil scribere aut assidentia a vacat, aut anxio libet. Habes, quid timeam, quid optem, quid etiam in posterum destinem : tu quid egeris; quid agas, quid velis agere, invicem nobis, sed laetioribus epistolis , scribe. Erit consusioni meae non mediocre solatium, si tu nihil quereris. Vale.
sine nobis. II. - Murentium, quo tendebant plerumque ejus studia. G. - Assidenti. Mil. aegro. Plene
II. Habes , quid timeam , etc.
Nihil hie libri variant: recte. Vid. egregiam I. Fr. Ileusingeri notam ad Cicer. de Osse. p. 387. S.
Consulenti, an tribunum plebis mussas agere deceat, respondet, se, quum tribunus esset, abstinuisse propter certas, quas assert rationeS.C. PLINIUS POMPEIO FALCONI SUO S.CONSULIs, an existimem te in tribunatu caussas agere decere. Plurimum refert quid esse tribunatum putes; inanem umbram, et sine honore nomen, an potestatem -- crosanctam , et quam in ordinem cogi ut a nullo, ita ne
XXIII. I. Quid esse tribunatum ptites. Rom. Quid esse tribumun pntes. Sic etiam S S, quid esse tristinum. H. - Inanem umbram. Ut sanere ipsa tum erant Magistratuum omnium nomina, quum omnia imperatores ad se traxissent. Et ineudit Tribunatus Plinii in Domitiani
imperium , civit talem Postea reumeavit Trajanus. G. - Umbram . . . . no nen. GraeCorum σκια et ovo α. S. In ordinem evi. Formula solemnis, qua saepe apud Livium qu runtur tri,ini injuriam sibi illatam, vel parum reverenter habitam vim suam; v. g. XXV, 3 et 4, XLIII, I 6. quo posteriore loco illud in prunis apparet, non parendo etiam in or-
140쪽
a se quidem deceat. Ipse quum tribunus eSSem, erra- α verim fortasse, qui me esse aliquid putavi, sed tanquam essem, abstinui Caussis agendis : primum quod deforme arbitrabar, c uiassurgere, cui loco cedere Omnes oporteret, hunc omnibus sedentibus stare; et, qui jubere posset tacere quemcunque, huic silentium clepsydra indici; et, quem intersari nefas esset, hunc etiam convicia audire ; et, si inulta pateretur, inertem. Si ulcisceretur,' insolentem videri. Erat hic quoque aestus ante oculos, si sorte me ap- 3pellasset, vel ille cui adessem, vel ille quem contra, intercederem, auxilium senem, an quiescerem sileremque, et quasi ejurato magistratu privatum ipse me sicerem. His rationibus motus, malui me tribunum omnibus exhibere, quam paucis advocatum. Sed tu , iterum dicam, pluri- smum interest, quid esse tribunatum putes; quam perso-dinem com tribunos. Qui nempe in ordinem cogit aliquem , pro privato eum tractat , nec potestatem illius agnoscit: hoe ipse noster Secundus
indieat deinde in S 3. Idem enim
signi sicat in Ord em se cogere, Et Uurato quasi magistratu Priparum se facere. G.
a. Qui me esse aliquid putata. Bona. Qtii me alisti putasei. Plures sunt dices, in quibus esse desideratur.
II. - Omnibus sedentibus stare. DL
eentis ille nimirum habitus, quem sibi tamen dedecori ess ne Tullius quidem putavit, qui in consulatu pro Murena aliisque diceret. G. Clem aera. Quoties nimirum illa si
gnificaret, consumptum esse tem
pus , quod ad dicendum ipsi attri-hutum esset. Res nota Vid. infra IV, 9, 9 , it. VI, 2 , 5 et 7. G. - Rom.
io silentium elepsinra indicere, Ut et Medie. ut subint et Iigat ir aliquem. H. - Gnoicia aridire. Haec nimirum
3. APpeliasset, . . . intercederem ,
amellium ferrem. Verba omnia so-
Ieiunia, explicata Proindo et illustrata a Brissonio lib. II, p. 2 r. G.
- Vel ille . . ferrem. Rom. ylat uti, cui adessem, et/el ille contra quem ἰintercederem et auxilium ferrem. Bona
lectici , dummodo rectius , quam a Cellario et aliis pluribus factum , interpungatur. Quem contra tamen non muto. Cicer. Philipp. II, cap.
8 , I , quem contra dicit. Laetant., caP. 17, 4, quos conrera disputat. H. - Bevocanda copuIaante auxilium, quam Pemersa interpunCtio expulerat. S. 4. Me tribtinum omnibus caehibere.
Intercedendo , si quis appellasset, auxilioque ferendo, Nulla hic dilid
Cic. de o . I , 3o, quisque qitatu rsibi impositas gerit. Prima cernitur