장음표시 사용
31쪽
ineo sensu arbitrari mihi videor, qui hoc ipso tempore non sine suavitate quadam illud tempus cogitatione praecipiam, quum videbunt homines, qui post aliquot aetates hunc ipsum libellum in manus sument, licuisse mihi tantum non familiariter cum Henrico XI Ruthelio agere, quem sua nobilitas, virtus, felicitas, res gestae ad ingens adeo fastigiuin extulerint. De Plinio quidem rem se ita, uti dixi. habere, ipse judicabis, scio, si percurrere velis vitam illius, qualem ex his epistolis, aliunde enim paucissima constant, collegit Cellarius, cui a nobis tantum- dein sere adjectum est. Sed illud quoque ipsis epistolis cognoscendis intelliges, si attendere volueris, et attendis, quae magna adolescentiar tuae laus est, quidquid agas) illud. inquam, pro magni illius et capacis ingenii tui vi agnosces
quaesitam esse studio varietatem et amoenitatem, lectorum lenocinia; non conjunctas unius temporis, vel ad unum hominem, vel unius argumenti epistolas, distracta potius studio, quae ad unum locum pertinent, SuSpenSuntque EXSP ctatione lectorem, ut plures liervolvat epistolas, dum ad eam veniat, quae coeptam Caussae alicujus aut negotii enarrationem ubsolvat. Illud quoque non sine consilio sactum est, quod tot elogia hominum sui aevi, et praedicationem virtutis illorum intexuit: eo plurimum nempe et hominum et familiarum intererat, habere opus hoc, et Suis posteris, ut imaginem aliquam , ut titulum nobilitatis suae, commendare. Huic, puto, inter alia consilio debetur, quod in lanta librorum ejus aevi strage, quae totam paene
Traiani, optimi principis, historiam abolevit, evasit hoc
volumen, et quum auctoris sui, tum aliarum rerum, hominumque memoria nostra dignissimorum , conservavit
memoriam. Successit enim deinde Sidonii Apollinaris studium, viri magni, qui quum Nostrum unice amaret, commendaret, in exemplum proponeret, quod ex subjectis testimoniis poteris intelligere, multiplicata hujus operis Duiliaco by e
32쪽
exempla Sequentem mox colluviem eo sustinere facilius potuerunt. Suavitate tecuin, Illustrissime Comes, agendi provectus modum epistolae jam egressus Sum. Sed neque intercedit tua humanitas, quo minus reliqua adjiciam,
quae in fronte hujus libri dicenda habeo, quaeque eo lubentius cognoscent lectores reliqui, si te una praesentem quasi animo suo habuerint. Quid Θ quod possum etiam iii quibusdam ad conscientiam tuam provocare, et testem te, majorem exceptione, exhibere : ut in eo, quam saepe optarim , PanegJricum, ut nunc vocamus, sive gratiarum actionem Plinii nostri, pretiosum illud istius aevi monumentum, celeberrimi Schwaretii studio expolitum, ante prodire, quam denuo mihi, post parvam illam editionem. una mim epistolis, Sine eo minus gratiae habituris, proserendus esset. Illa viri doctissimi cunctatio sed cunctator fuit etiam Fabius) sacit, ut de satis Plinii, ab eo inde tempore, quo publicis typis committi coepit sconjuncta
enim sere epistolarum et Panegyrici sors fuit) deque manuscriptis, qui adhuc exstant, supersedeam dicere, quum facile praevideam, pleniora omnia et certiora illum suis ex thesauris dare posse. Quae eadem caussa fuit, ut eo facilius bibliopolae consilio obsequi in hac editione decreverim. Est autem, ut obiter eum tibi, Illustrissime Comos, commendem , Cavar Frissctius, frater Thomm.
quem principem sui generis hominem suisse accepisti talis vir, quo nemo magis intelligit negotiationis istius librariae rationes, nemo generosius illas liberaliusque tractat, indignus proinde injuria, qua asscere illum nuper
aliquis circa scriptores rei rusticae, ipsius Sumptu, mea qualicumque opera, editos, conatus est conatus est, inquam, non assecit. Per ipsum profecto et ipsius, dum viveret, fratrem non stetit, quo minus quidquid usquam esset praesidiorum compararetur ad exornandos illos rit-
33쪽
sticos. Si qua latent sex iis, quae data sunt specimi nibus nondum intelligi satis potuit, quantum ea momentum habeant) non ipsius, iterum confirmo, et fide viri boni confirmo, culpa latent; proditura sorte aliquando, nobis minime invitis, sed candide plaudentibus. Casparis igitur 'iuchis, huc enim redidio, rationibus et consilio o, sequutus sum, qui desiderari aiebat Plinium, et emendate, quantum ejus fieri posset, editum, et adnotationibus instructum iis, quibus apertior fieret illius sententia, non pueris quidem, et omnium rerum rudi hus, sed his, quorum rationes non serunt, semper ad alios libros ut recurrant, historias, antiquitatemque in promptu habeant difficiles Grammaticorum nodos longa meditatione resolvant. Lectionis varietatem, ri usque rei disputationem, non totam ille quidem excludebat, sed optabat moderationem ea in re adhiberi, quae non deterreret homines, quales descripsimus, sed eadem, quae maxime necessaria videntur, non dissimularet. Η , ut per se honestum est et utile consilium, ita oportune jam locum habebat, quum ante annos non ita multos prodierint epistolao, Cortiana et Longotiana industria magno apparatu critico instructae, de Panegyrico autem non laudati modo Schwaraii opera in maxima proximaque exspectatione sit, sed egregia quoque omnia minetur Cl. Amisenius : quorum industria quaesitis uti poterunt, qui toto, quod aiunt, sacco landi sibi volent opes criticas. Nos ergo, quantum conSequi studio atque intentione quamquam saepe, ut ipSe non ignoras, Illustrissime Comes, interpellati)potuimus, talom damus Plinium, qui utilis esse possit propius et accuratius ipsum, non librarios, cognoscerΘ volentibus : qua in re illa praesertim habita ratis est, ut non EOS modo locos interpretaremur, qui vehementer indigere ea opera
34쪽
viderentur; sed illos etiam, in quibus adliaesisse, quamquam facilibus et apertis nostro judicio, alios observabamus. Contigit etiam hic, quod nuper in Quintiliano, ut
dicenda essent, pro instituti nimirum ratione, non ea, quae ipse primus vidi, quae nescio quam multa sint; sed quae neC Saria, aut commoda certe lectoribus, licet dicta ab aliis quoque, arbitrabar. Morem equidem illum tenui, nihil ut ponerem, nisi quod ita se habere, meis Oculis meo animo, cognovissem; si quod inventum commemoratu dignum videretur, auctori suo libenter adscriberem, Cortium praesertim SchwarEiumque frequenter laudarem.
Hoc igitur quidquid est operae meae tibi, illustrissime
comes, dicatum esse volo ea lege atque conditione, uti profitear, tua etiam humanitate, tua indulgentia excitatum libenter tractasse Plinium, quod cognoScerem, esse apud te in honore hasce literas, teque sapientissima ratione, ab optimis praecopiis et tuo ipsius excellentissimo ingenio prosecta, arbitrari, vix, ut res sunt hodie, seliciter tractari caetPras doctrinae partes posse, nisi quis ab horum librorum usu diligenti judicium, et quasi gustum quemdam veri pulchri, et honesti, quod tum in oratione, tum in vita
et consuetudine hominum conspicitur, retulerit. Exstant, et Suo tempore commemorabuntur apud posteros etiam, Singularia plaue excubantis pro te Providentiae divinae munera, quae orbitatem tuam ita gubernavit, ut merito suspicemur, praeparari te magnificum illius instrumentum ad salutem et selicitatem plurimorum hominum, tum qui in tua ditione sunt, tum aliorum quoque, P curandam. Non puto errare me, si inter illa munera lo- ciun tribuam non postremum illi, quod comitem tibi et adolescentiae tuae rectorem adsignavit consultissimum juris et omnis sapientiae Risenbeckium tuum , cujus quum prudentiam et fidem in suis pignoribus cognitam perspectam- quo felicitor habuissset illustrissimus tutor tuus Hen
cus XXIV quem ante laudavi, eum tibi adjunxit, cui
35쪽
aequam scilicet, quin, ut est religiosissimus, et ossiciorum omnium non peritissimus modo, sed etiam observanti simus, in Orem sollicitioremque curam se debere . quam suis filiis existimaret, quum de his rationem reddendam praeter Deum et suam conscientiam nemini, sciret; de te autem etiam judicia aliorum hominum revereatur. Huic igitur Risenbeckio tuo, verissimo Phoenici, quum credideris, a me etiam aliquid disci posse profuturum, vehementer mihi elaborandum est, ut, bonum me virum esse,
quod illi credidisti, tuo ipsius judicio intelligas. Gra
tum quidem et non immemorem tuae in me indulgentiae, hie ipso libellus testis semper exstabit. Utinam etiam verum me vatem agnoscas aliquando, quum praedicere tibi audeo, quod vehementissime opto, et e signis raro fallacibus colligere mihi videor, suturum, ut tui cives longa plenaque sub te felicitate beati gratias decernant iis omnibus, quorum cura , Studio, consiliis, opera, generosissimum illud pectus virtutibus omnibus impletum, et sapienter feliciterque administrandae reipublicae praeparatum erit, quarum rerum quamdam quasi auroram jam videmus in tot
rebus, quas in Plinio, jam tuo, adhuc amamus hodie, in tot pueris, ut hoc utar, qui tua liberalitate cultu humanitatis et religionis imbuuntur, in tot miseris, qui benignitate tua foventur, in tot studiosis juvenibus, qui tibi se debere vitae et studiorum praesidia quaedam grati agnoscunt, in familiae tuae disciplina et tranquillitate, in honore eorum, quibus contigit, ut ad ingenii tui cultum aliquid conserant. Macte istis laudibus, Illustrissime Comes . et istas praeclarissimus rectricis virtutis meditationes ad ipsum reipublicae actum et civium tuorum felicitatem reliquorumque admirationem suo tempore faustis auspiciis transser. Ita Deus aetatem tuam bonis omnibus eum u-lotl - Dah. in Academia , quam ornas, Georgia Augusta
Kal. Octobr. Cl IDCCXXXVIII. I. M. GESN ERUS.
36쪽
QUA AUAM PLINII IUNIORIS EDITIONEM VEL EMENDANDI VEL DEFENDENDI CAUSSA RETRACTAT.
Quo tempore reducem e Lipsiensi prelo Plinium accipio, una mihi redditur epistola tua, ERNEATI, vir doctissime, et animo meo carissime. Non dico, jucundam suisse; satis est, quod a te fuit. Sed amplius quiddam in ea reperi, quod non ad meae tantum voluptatis fructum, sed ad aliorum quoque utilitatem reserendum, statim judicabam, quum una mihi signis caret Caspar Fritschius noster, si quid Plinio adjiciendum haberem, tempus adhuc esse, paucissimis ejus exemplis manu quasi emissis. Statim, inquam, consilium arripui errores, Vel meos, Vel Operarum, de quibus nos admonuisti, sententiam de quibusdam locis tuam a mea discedentem, et si quid aliud occurreret salutanti postliminio quasi ad me redeuntem Plinium, ea omnia, epistola quadam comprehensa, ad te mittendi : quod tanto magis mihi placuit consilium, quum eodem tempore ad me perveniSset, quem avide diu exspectaveram, Panegyricus
37쪽
Plinianus, iliae in tu propter negotia tua non attigeras, a Cl. Arnigenio editus, e quo docerpere quaedam lectoribus Plinii pro sutura, et nostra in te vel aug re vel emendare
Age igitur, quae addita, detracta, immutata, defensa vellem in Plinianis curis nostris. apud te breviter perSe- . quar; quod obversatas animo meo tua imago quum dulcius mihi, quidquid hoc est laboris, faciet, tum si qui sunt igniculi in nobis ingenii, eos leni quasi spiritu oxcita hit.
Non vereor, Do voluntatoin tuam Ossondam, sicubi a tua sententia discosset O. IIulius inter nos de maximis r bus convenit . quam ut minuta disputatiuncula animorum Conjunctionem, sanctissi in is adstrictam vinculis, labefactari posSit, aut convellero. Caetorum non ejus modo brevitatis
hic memor ero, quam ipSa quasi imperat necessitas; sed totius otiam consilii liiijus editionis. Quum onim non eo spo tot lubor noster, ut integritati Plinii scrupulosa diligentia i On sulatur, quam provinciam, quantum ad opistolas, pulchro ornatam sciebam a ortio, et qui succenturiatus illi suit Ι ongotio; in Ρan 'gyrico nutem, ne de Col. Seli Naraio lite dicam) id quod spora veram suturum,
praeclare eadem functum vidim doctissimum ArntZonium, qui viri suo labore in suturum quoque I POSpex runt, Prinspicientque, ne temere, vel impune adeo, grassari in Plinium possit critica licentia; APd ut commodius legatur scriptor venustissimus, atque intelligatur, quod ipsum in opistola ad illustrissimum Buthonum comitem
professus sum : propter lias caussus venia nobis dabitur, quod non morose et ad unguom persequimur omnia,
quum in libro ipso, tum in hoc quasi irius spici logio. Sed
ne laciamus januam domo majorem, rem, age, ipsam aggr Iliam Ur. Disiligod by Cooste
38쪽
I, 8, I 2. Quum de munere hic sermo sit, placet tibi. Ernesti doctissimo, non ad medicorum, de quibus alioquin hic agitur in protast, pitulas referri verbum inducere; sed eo sumi intellectu,
quo h. e. Producuntur, Ostenduntur, commendantur
spectatoribus ludorum Publicorum personae, i Iasaque adeo munera: quiunque Graeci eadem ratione dicarat inde ais explicarisorie nran absurde posse locum in epistola ad Hebraeos, i, 6. I, 9, 3. Praefers junctisque , aut Cunctisι e, Pro diversa oppositionis ratione, ex qua singulis opponendi sint aut Plures junctique, h. e. I lures, et ii quidem non singuli, sed junctim considerati, aut Plures, atque adeo cuncti, h. e. cuncti . Milii crescere vid batur oratio. Singulis diebus Per osticia urbana transactis sic satis constat ratio; minus constat Plu/ibus; omnium Hainime cunctis, h. e. Vel simpliciter omnibus, vel certe pluribus illis in unam summam collectis. Sunt enim cuncti , quod Festus et Asconius docent, sim ut omnes , quasi conjuncti. I, 9 , 5. Pro nisi unum me jubet Cl. AmtZenius ad Paneg. XCIV, 3, legere nos, nisi tamen mU. I, II, I. Vetas Ine dubitare, vir doctissime, quo jactura at
pellatio respiciat, quum doceat ipse Plinius II, I, io. At ipsum hoc
nempe dubitabam ego. utrum consolandi argumentum initio ponere voluerit, et in luctu desinere I, 2o, . Λd subscri tiones consoriras hic respici putas; nec intercedo, quum in hoc Conveniat et iacCMFatoris , rραρ τις, subscriptio, et censoria, ut caussa vel crimen breviter designetur. I, 2o. Io. Orationis retinendum Censes, Ubi ego oriat&ris prae- tuin Neque prosecto temere: HemPe h. l. actio non consideratur,
ais, quatenus ab oriatore pendet, sed quatenus ab oriatione: de senditurque a Plinio, nunquam bonam orationem esse sine bona a tione; et si bona oratio sit bona actione destituta, propter temporis ad agendum dati angustias, quibus actio frangatur, quum
timeat orator, ne tempus constitutum exCedat, non esse Orationis
culpam, neque Propterea illud, quod posuerat de naturali bonae oriationis et actionis conjunctione negandum; sed judicis. Praeclare ista. Sed vide. ω qua parte ego consideraverim. Imaginabar hanc speciem , brevem nimis diem constitutam oratori , non datum esse tempus domi otiose commentandi et scribendi orationsem; unde necessario ei sit ex tempore agendum : qua re fiat, ut actio
talis, similis esse cuicunque scriPtae, animo certo antea comprehensae, non possit. Hoc ergo tum non accidit culpa oratores, s C. .
39쪽
qui volebat, si impeditus esset parnre Omtionem, quam actione deinde exprimeret.
I, uo, i . De Eupolidis in Periclem verbis etiam dicta quaedam ad Quintil. X, I, 82.
II, 3, 2. Ponit controversias tibi Placet, quum alias non intelligatur, quomodo clegerint auditores. Milii etiam sine dubitatione placeret, nisi extemporalitatem laudaret Plinius : quae suspecta sane est, si ipse declamator controversias Ponit e susIiecta etiam est, si de pluribus quas mPoscit, unam Φse eligat; potest enimeonstitutum habere cum eo qui posuit; potest certe facillimam deligere. Suspicio omnis abest, si Primo POSM controversias plures; tum de pluribus illis electionem Permittit auditoribus, qui vel sententiarum numero, vel sorte adeo decidere Possunt. Mea hic culpa est, qui, dum brevis esse volui, abrupte nimis loquutus sum . ut tu etiam dubitare posses, qui tot perplexa solvis quotidie. II, 5, 6. Pro adverbio imitas, contra alterum lautius, Propugnax hoc modo, non tantum ut illi locum hic esse ostendas, quod facile
dedi; sed huic ut esse neges. Ponis autem, hic sermonem esse de eo is orationis . ad quam murus vix reseratur. Quum vero videas, hoc non satis firmum esse, et Mutos homines etiam dici copiose ornatos, nec de sola hic copia agi, negas ac Pro et tristi opponi posse lautum; opponi Letum a nostro III, I 8, Io. Verum hoc quoque aliter se habere, mihi videbatur. Moeri et tristes iidem sunt
squalidi, immundi, ut in jejunio Pharisaei : hilares contra lauti,
tincti, nimia etc. quales vult esse Salvator suos, quum jejunantctiam. Denique non Probabile est, Pro iretius aliquem substituisse lautius : sod hoc illi iussum cedere a correctoribus, vel ipsa tua disputatio indicat. Pag. 99, n. 14. obscure loquutus sum. Hoc volo, tres clePvinus unius hori vatis es uxisse. II, II, 25. Leg. scribe, quid arbusculm agant. Quamquam enim satis frequens est; post interrogativa, obliqua etiam, poni indieativum : Cortius tamen, credo bonis auctoribus, agant posuit. II, II, n. I. Mones me, qui es oculus meus, consulenda etiam esse, quae de situ Laurentini contra Holstentum disputat Fabretius
Pag. 34I, n. 7. Abiecit heui humana omnia Baterus. Itaque non est, quod Parvulum illud ab eo speremus, qui multo majora destitueri .
40쪽
III, 5, 8. Parcissimum somniarn, vigilantissiinus homo, merito defendis contra eum, qui Paratissimo somno se gaudere non disestetur, his rationibus nixus, primo, quod verba, craιt sane Parcissimi somni , relationem ad antecedentia , et tanquam conclusionem indicent; ibi autem deparco somno, non purum actum sit: deinde quod somnus inter studia ct labores, adeoque alieno tempore et loco, Praeter OPinionem, quum hoc non agitur, ut dormiamus, inflans , non Possit Paratus dici, sed Obr Pens, o Prim us; quod autem idem praeter opinionem instans et Ohrepens soniniis cito deserat hominem, id ipsum non esse partiti somni. Sed Parci; neque tam hic respici a Plinio ad id, quod oliam inter studia instet, sed quod, quiarii hominem oppresserit, raro. T lamen descriat. Haec tu pro Parcissimo somno. Non autem de hoc inter nos disputatur,
utrum parcissimi somni fuerit Plinius Z hoc satis docet allius filius: sed an Paratissi s dici potuerit somnus, qui instat ille quidem
semper, ut gravis ad cniaria exuretatio constituta et Partita rioni ap. Cic. Fam. II, 4. ut Parratus morechus ap. Ter. Midr. II, 3, 16. sed etiam aes rit; commoda sane natura in homine n gotioso,
qui sit parci ille quidem somni, et vigilans; verum idem etiam
Parali, quod sere consequens esse in hominibus sanis solet. Neque enim molles pulvillos exspectat, qui post ino terat ulli somnum multis horis vel animo vel coniore agitato atque exercito suit et c. Non puto ego nimis mo somniculosum hominem; sed gratias ago naturae meae auctori, quod Parratum illum semper blandum insidiatorem experior, satis tamen modestum eumdem, qui recedere,
III, a. Feroens Pao enitim explicari debebat, quod bene mones, duobus verbis , si quis sorte non meminisset, balnea illa suisse pensilia, fornicibus imposita, in quibus accensufiignis pavimentum primo calefaceret. Pictura Passim Prostat, V. g. apud Fabricium ad Sext. Ein Pir. P. 3D. III, I 6, II. Praeclare observas, virile mori alias diei, qui in aqua, aut a turpi imbellique bestia pereant, de quo Cliper. Obss. 1, 8. IV, 7, 1. Crebra repetitio eci; illum scholastica tibi non magis, quam milii videtur. Nempe bona pars Plinii est
scholastica, Ia. e. ornatius studiosiusque, quam solet in promiscuo epistolarum usu fieri, Scripta : scripta nempe non amicis, sed POsteritati, cujus se fastidio illa sua accuratiore oratione mederi putabat. Pone igitur tantisper, non eiustolam esse, sed satiram,
quam legimus, et anaphoram illam pronominis facilius concoques