장음표시 사용
51쪽
LIBER PRIMUS. 33terum reddendi; demus, nec ne In nostra Potestate est non reddere viro bono non licet, modo id facere possit sine injuria acceptorum autem beneficiorum sunt delectus habendi nec dubium, quin maximo cuique plurimum debeatur in quo tamen in primis, quo quisque animi studio et benevolentia fecerit, ponderandum est multi enim faciunt multa temeritato
quadam, sine judicio vel modo, in omnes repentino quodam quasi vento impetu animi incitati quae beneficia aeque madina non sunt habenda, atque ea, quae judicio, considerate, constanterque delata sunt sed in collocando beneficio, et in referenda gratia, si caetera paria sint, hoc maxime ossici est, ut quisque maxime opis indigeat, ita ei potissimum opitulari: quod contra fit a plerisque a quo enim plurimum sperant, etiamsi ille his non eget, O tamen ei potissimum inserviunt. Optime autem societas hominum conjunctioque servabitur, si, ut quisque erit conjunctis mus, ita in eum benignitatis plurimum
52쪽
DE OFFICII sconseretur sed quae natura principia sint communitatis et societatis humanae, πο- tendum altius videtur est enim primum, quod cernitur in universi generis humani societate ejus autem vinculum est ratio et oratio, quae docendo, discendo, comm
micando, disceptando, judicando conciliat inter se homines, conjungitque naturali quadam societate neque ulla re longi absumus a natura ferarum in quibus imine λrtitudinem saepe dicimus, ut in quis in leonibus t justitiam, aequitatem, bonitatem non dicimus iant enim rationis et orationis expertes ae latissime quidem patens homini, inter ipssis, axinibus inter omnes secietas haec est in qua omis. nium remam, quas ad communem --- num usum natura genuit, est servandae mmunitas ut quae descripta sint lagiabus et jure civili, haec ita teneantur, uesit constitutum e quibus ipsis caetera Mobserventur, ut in Graecimn proverbio est amicorum esse omnia commamis .mni autem coinmmata hominum videm
53쪽
LI BFR PRIMUS. 3stur quae sunt generis eius, quod ab Ennio positum in un re, tr nsferri inpermult a potesta,
Homo, qui erranti earnite monstrat viam. Quasi lumen de suo lii ue accendat, facit et Nihilo minus ipsi lueet, eum illi accenderit.
una ex re satis praecipit, uti quidquid sinet detrimento possit coinniud xi, id tribuatur vel ignoto ex quo sunt itu communia; non prohibere aquam prouuentem pati ab igne ignem eapere, si quis velit consilium fidele deliberanti darea quae sunt iis utilia, qui accipiunt, danti non molesta.
quare et his utendum est, et semper allia quid ad communem utilitatem acterendum. sed quoniam copia parvae singulorum sunt, orum autem, qui his egeant, infinita est mulxitudo, vulgaris liberalitas referenda est ad illum Ennii finem, ' nihilo mi ius ipsi lucet; ut facultas sit, qua inra a stros simus liberales Gradus autem plures sunt societatis hominum ut enim ab
infinita illa discedatur, propior est ejusdem gentis, nationis, linguae, qua niaximo
54쪽
homines conjunguntur interius etiam est, ejusdem esse civitatis multa enim sunt civibus inter se communia, sorum, fana,Pomticus, viae, leges, jura judicia, suffragia.
consuetudines praeterea et familiaritates, multisque cum multis res rationesque contractae arctior vero colligatio est societ tis propinquorum ab illa enim immensa societate humani generis in exiguum angustumque concluditur nam cum sit hoCnatura commune animantium, ut habeant
lubidinem procreandi, prima societas in ipso coniugio est proxima in liberis deinde una domus, communia omnia id autem est principium urbis, et quasi seminarium reipublicae sequuntur fratrum On-Junctiones post consobrinorum sobrin rumque, qui, cum una domo jam capi non possint, in alias domos, tanquam in eolonias, exeunt. sequuntur connubia et aia sanitates, ex quibus etiam plures proPinqui quae propagatio et soboles origo est rerumpublicarum. sanguinis autem coniunctio benevolentia devincit homines et
55쪽
L I P RI s. 37 caritate magnum est enim eadem habere monumenta maiorum, iisdem uti sacris, sepulchra habere communia sed omnium societatum nulla praestantior est, nulla firmior, quam cum viri boni, moribus similes sunt familiaritate conjuncti illud enim honestum, quod saepe dicimus, etiamsi in alio cernimus, tamen nos movet, atque illi, in quo id inesse videtur, amicos
facit et quamquam omnis virtus nos ad
se alliciat, faciatque ut eos diligamus, in quibus ipsa inesse videatur tamen justitia et liberalitas id maxime essicit nihil autem est amabilius, nec copulantius, quam O rum similitudo bonorum in quibus enim eadem studia sunt, eaedemque Oluntates, in his fit, ut aeque quisque altero delecte tur, ac se ipso essiciturque id, quod Pythagoras ultimum in amicitia putavit, ut unus fiat ex pluribus magna etiam illa communitas est, quae conficitur ex beneficiis ultro et citro datis acceptisque quae et mutua et grata dum sunt, inter quos ea
sunt, firma devinciuntur societate sed,
56쪽
cum omnia ratione animoque lustraris, omnium societatum nulla est gravior,nulla carior, quam ea, quae cum republica est icuique nostrum: cari sunt parentes,cari
liberi, propinqui, familiares sed omnes
omnium caritates patria una complexa est;
pro qua quis bonus dubitet mortem oppetere, si ei sit prohaturus quo est dete stabilior istorum immanitas, qui lacera in xunt omni scelere patriam, et in ea funditus delenda occupati et sunt et fuerunt. sed si contentio quaedam et comparatio fiat, quibus plurimum tribuendum si officii, principes sint patria et parentes, qu rum beneficiis maximis obligati sumus: proximi liberi, totaque domus, quae sp ta in nos solos, neque aliud ullum potest
habere perfugium deinceps bene convenientes propinqui, quibuscum tiam communis plerumque fortuna est quamobrem necessaria praesdia vitae debentur iis maxime, quos ante dixi vita autem victusque communis, consilia, sermones, cohortationes consolationes, interdum etiam obju
57쪽
LIBER PRIMUS. Dgationes, in amicitiis vigent maxime estque ea jucundissima amicitia, quam simi. 3 litudo morum conjugavit. Sed in his omni in ossiciis tribuendis videndum erit, quid cuique maxime necesse sit, at quid quisque vel sine nobis aut possit consequi, aut non possit ita non iidem erunt necessitudinum gradus,qui temporum sentque ossicia, quae aliis lagis, quam aliis debeatitur ut vicinum citius adjuveris infructibus periripiendis, quam aut fratrem
aut familiarem; at, si lis in judicio sit, pr
pinquum potius et amicum, quam vicinumd-nderis haec igitur et talia circumspicienda sunt in omni ossicio et consuetudo exercitatioque capienda, ut boni ratio. cinatores ossiciorum esse possimus, et addendo deducendoque videre,quae reliqui sumina fiat ex quo, quantum cuique debeatur, tutelligas sed ut nec medici, nec
amperatores, nec oratores, quamvis artia
aece a Perceperint, quidquam magna lauded gnum sine usu et exercitatione co
sequi possunt sic ossicii coaseruaudi prae-
58쪽
. DE MFICII scepta traduntur illa quidem ut fac3-Is ipsi ; sed rei magnitudo usum quoque eXercitationemque desiderat atque abiis rebus, quae sunt in jure societatis humanae, quemadmodum ducatur honestum,ex quo aptum est ossicium, satis fere diximus intelligendum est autem, cum proposita sint genera quatuor, e quibus honestas ossiciumque manaret, silendidissimum videri. quod animo magno elatoque, humanasquq res despiciente, factum sit itaque in pro-hris maxime in promptu est, si quid tale
vos etenim juvenes animum geritis muliebrem; Illa virago viri.
-Salmaei, Da spolia-----sine sudore et sanguine.
eontraque in laudibus,quae magno animo, et fortiter excellenterque gesta sunt, ea, nescio quomodo, quasi pleniore ore laudamus hinc rhetorum campus de ar
thone, Salamine, lataeis Thermopylis, Leuctris hinc noster Cocles, binc Decii,
59쪽
vme naeus et ublius Scipiones, hinc
Μ.Marcellus, innumerabilesque alii maximeque ipse populusRomanusanimi magnitudine excellit declaratur autem studium bellicae gloriae, quod statuas quoque ys videmus ornatu fere militari. Sed ea animi elatio, quae cernitur in periculis et laboribus, si justitia vacat, pugnatque non pro salute communi, sed pro suis commodis, in vitio est: non enim modo id virtutis non est, sed potius immanitatis omnem humanitatem repellentis, itaque probe de finitur a Stoicis fortitudo, cum eam Virtutem esse dicunt propugnantem pro aequitate quocirca nemo, qui fortitudinis gloriam consecutus est insidiis et malitia,
laudem est adeptus nihil enim honestum esse potest, quod justitia vacat praeclarum igiturilatonis illud: non solum, inquit, scientia, quae est remota a justitia, calli duas potius, quam sapientia est appellan
da verum etiam animus paratu ad pe-
riculum, si sua cupiditate, non utilitate communi imponitur, audaciae potiusn
60쪽
4 DE OFFIClis men habeat, quam sortitudinis. itaque
viros sortes et magnanimos, eosdemi nos et simplices,veritatis amicos, minimeque fallaces esse volumus; quae sunt ex
media laude justitiae sed illud odiosum
est, quod in hac elatione et magnitudine animi facillime pertinacia et nimia cupiditas principatus innascitur ut enim apud Platonem est omnem morem Laceda moniorum inflammatum esse cupiditate vincendi , sic, ut quisque animi magnitudine maxime excessit, ita maxime vult princeps omnium, vel potius solus esse. difficile autem est, cum praestare omnibus concupieris, servare aequitatem, quae est justitiae maxime propria ex quo fit, ut neque disceptatione vinci se, nec ullo Publico ac legitimojure patiantur; exsistunt- qtie in republica plerumque largitores et
factiosi,ut opes quam maximas consequantur, et sint vi potius superiores, quam justitia pares sed quo dissicitus, hoc praeclarius nullum est enim tempus, quod justitia vacare debeat sortes igitur et magna-