장음표시 사용
401쪽
laboriosa mundi huius itinera admonetὸ Attestante autem Paulo Apostolo: u Christus pro impiis mortuus est. v i Sed idcirco dignata est pro impiis ipsa lux occumbere, ne
impii in tenebrarum suarum tumultu remanerent. Contempletur ergo vir sanctus, quod lux per incarnationis Suae mysterium ex gravi labore impios eripit, dum ab eorum cordibus desideria pravitatis tergit: contempletur, faJ quod con- Versi quique quietem, quam percipere in aeternitate desiderant, hic iam per tranquillitatem mentis degustant, et dicat: u Ibi impii cessaverunt a tumultu, et ibi requieverunt sessi
8a. Omnes enim, qui in hoc mundo sortes sunt, robore quasi sortes sunt, non robore defessi. Qui vero in auctoris sui amore roborantur, quo magis in concupita Deo fortitudine convalescunt, eo a propria virtute deficiunt: et quo robustius aeterna appetunt, eo a temporalibus salubri desectione lassantur. Hinc Psalmista amoris sui robore sessus
dicebat: u Defecit 3 in salutari tuo anima mea. η 4
In salutare enim Dei proficiendo defecerat: quia aeternitatis lucem desiderans, a carnis iam fiducia fractus anhelabat. Hinc rursum dicit: a Concupivit, et defecit anima mea in atria Domini. η sy Qui nimirum cum diceret, si Concupivit: s recte subdidit u Et defecit: s quia valde minor est divinitatis concupiscentia , quam non mox etiam proprias Sequitur desectus. Qui enim ad appetenda aeternitatis atriai Rom. S. 6.a Bessar. itaque vir sanctus quod.39 Ita Corb. Germ. et alii vetust. defecit in salutare tuum. Ps. II8. 8I.
402쪽
accenditur, dignum profecto est, ut ab hoc temporalitatis amore lassetur: ut tanto frigescat ab studio seculi, quanto surgit ardentior in amorem Dei. Quem scilicet si persecte arripit, mundum etiam plene derelinquit, et eo funditus temporalibus moritur, quo ad supernam vitam altius assiatu aeternitatis animatur. An non robore suo I) sessam se invenerat, quae dicebat: a Anima mea liquefacta est, ut
a) locutus estλ 3 Quia nimirum mens dum occultae
locutionis aspiratione tangitur , statu suae sortitudinis infirmata, ipso quo absorbetur desiderio liquatur: et inde se apud semetipsam fessam invenit, unde ultra se esse conspicit sortitudinem, quam conscendit. Hinc Propheta cum ubsionem Dei se conspexisse diceret, adiungit: u Elangui et
aegrotavi per dies plurimos: quia cum s) ad virtutem
Dei mens stringitur. a sortitudine propria caro lassatur. 83. Hinc Iacob, qui angelum tenuit, uno mox pede claudicavit; quia qui vero amore sublimia respicit, in hunc mundum duplicibus incedere desideriis nescit. Uno enim pede innititur, qui solo Dei amore roboratur: et necesse
est, ut alius marcescat, quia mentis Virtute creScente, Oportet proculdubio, ut carnis fortitudo languescat. Beatus igitur Iob alta fidelium corda respiciat, atque perpendat quem sinum intimae quietis inveniunt, dum a viribus propriis in Deum proficiendo lassantur, et dicat: Ibi requieverunti) Bessar. Iessum .... qui. aJ Editi ut dilectus Ioeutus est. Abest dilactus a MSS. Oct. Germ. Reg. Coib. antequam secundam manum pateret ur.3 Cant. S. 6. J Dan. 8. 27.3) Bessar. a virtute.
403쪽
sessi robore. Ac si aperte insinuet, dicens: Illic requies lucis remunerat, quos hic interius recreans profectus fatigat. Nec movere debet, quod lucem nominans, nequaquam subdit in hac, sed ibi. Quam enim si) continere electos conspicit, quasi locum nostrum hanc esse deprehendit. Unde Psalmista cum incommutabilitatem aeternitatis aspiceret, dicens: Tu autem idem ipse es, et anni tui non descient: a) hunc electorum lacum esse denunciat, subdens: Filii servorum tuorum inhabitabunt ibi. 3 Deus enim , qui sine situ Gmnia continent, nobis ad se venientibus locus non localis manet. Quem locum dum pertingimus, etiam ipsa in hac Vita mentiS nostrae tranquillitas, quanta fuerit perturbatio videmus: quia etsi iam iusti in pravorum comparatione quieti sunt, in aestimatione tamen quietis intimae omnimodo quieti non sunt. Unde et bene subditur:
CAPUT XXXV. Vincula dura, quibus hic ligantur etiam iusti. Et quondam τincti pariter sine molestia.
84 Eustos enim quamvis nullus desideriorum carnalium tumultus possideat, duris tamen vinculis eos in hac vita po
404쪽
sitos, suae molestia corruptionis ligat. Scriptum quippe est: si Corpus, quod corrumpitur, aggravat animam: et deprimit terrena inhabitatio sensum multa cogitantem. v I)Eo itaque ipso quo adhuc mortales sunt , corruptionis suae pondere graVantur, et astricti molestia vincti sunt: quia in illa adhuc libertate vitae incorruptibilis non exsurgunt. Aliud namque de mente, aliud de corpore tolerant: et contra semetipsos quotidie interno certamine desudant. An non duro molestiae vinculo ligantur, quorum nimirum mens sine labore in ignorantia solvitur, et non nisi cum studio laboris eruditurῖ a) Coacta erigitur , libens iacet, ab infimis vix levatur: et tamen elevata protinus labitur. Semetipsam laboriose vincendo, superna conspicit: sed reverberata lumen, quod Se irradiaverat, refugit. An non duro molestiae vinculo ligantur, quos cum accensus spiritus ad sinum pacis intimae Heno desiderio pertrahat, servente certamine caro pertu batὸ Quae etsi iam ante faciem velut ex adverso acie erecta non obviat, adhuc tamen a mentis dorso, quasi capti-Va Submurmurat, et 3 quamvis timendo, sed tamen turpi Strepitu, in corde speciem pulchrae quietis laedat. Electi igitur etsi valenter omnia superant, cum Securitatem pacis internae desiderant , gravis eis est molestia adhuc habere quod vincant. ) Qui his exceptis, etiam ea vincula Sustia) Sap. 9, IS.- a) Expunximus Voculam quae in Q. edit. additam, sed in MSS. peregrinam, ac Superfluam. 3) Unus Rem. et unus Remig. quamvis non timendo; nec displicet sensus, Si non timendo reseratur ad, sed tamen turpi strepitu, quasi didiret concupiscentiae luctam, etsi non timendam iustis, molestam tamen obstrepitum esse. At huic lectioni non ipatrocinatur MSS. aut antiquitas aut multitudo. 49 Ita MSS. probatissimi. In ed. legitur Quibus exceptis. Melius Qui his exceptis, hoc est, praeter illas quas a carnis concupiscentia sustinet molestias. Sed cod. Bessar. quia; mox Adiumento.
405쪽
nent, quae gravis exterius necessitas astringit. Esurire quippe, sitire, lassescere, vincula corruptionis sunt: quae scilicet solvi nequeunt, nisi cum in illam immortalitatis gloriam nostra mortalitas permutatur.
8s Replemus etenim resectionibus corpus, ne extenuatum deficiat; extenuamus abstinentia, ne nos repletum premat. Vegetamus hoc motibus , ne situ immobilitatis intereat; sed citius hoc collocando sistimus, ne ipsa sua vegetatione succumbat. Adiumentis hoc vestium tegimus, ne frigus interimat; et quaesita adiumenta proficimus, ne calor exurat.
Tot igitur diversitatibus occarrentes quid agimus, nisi corruptibilitati servimus: ut saltem multiplicitas impensi obsequii corpus sustineat, quod anxietas infirmae mutabilitatis gravatΘ Unde bene per Paulum dicitur: si Vanitati enim
creatura subiecta est non volens, sed propter eum qui subiecit in spe: quia et ipsa creatura liberabitar a servitute
corruptionis, in libertatem gloriae filiorum Dei. v i) Vanitati quippe creatura non volens subditur: quia homo, qui
ingenitae constantiae statum volens deseruit, pressus iustae mortalitatis pondere, nolens mutabilitatis suae corruptioni servit. Sed creatura haec tunc a servitute corruptionis eripitur, cum ad filiorum Dei gloriam incorrupta resurgendo sublevatur. Hic itaque electi molestia vincti sunt, quia adhuc corruptionis suae poena deprimuntur. Sed cum corruptibili carne exuimur, quasi ab his quibus nunc astringimur, molestiae vinculis relaxamar. Praesentari namque iam Deo cupimus: sed adhuc mortalis corporis obligatione praepedimur. Iure ergo vincti dicimur: quia adhuc incessum nostri desiderii ad Deum liberum non habemus. Unde bene Pau-
406쪽
lus aeterna desiderans, sed tamen adhuc corruptionis suae Sarcinam portans, Vinctus clamat: si Cupio dissolvi, et esse cum Christo. I) Dissolvi enim non quaereret, nisi se proculdubio vinctum videret. Haec autem vincula , quia certissime rumpenda in resurrectione conspexerat, iam quasi rupta gaudebat Propheta, cum diceret: a Dirupisti vincula mea; tibi sacrificabo hostiam laudis. η a Contempletur itaque vir sanctus, quod conversos peccatores lux interna recipiat, et dicat: u Ibi jmpii cessaverunt a tumultu. o Contempletur, quod sancti viri desiderii exercitatione sat gati, altius in illo intimo sinu requiescant, et dicat: si Et ibi requieverunt fessi robore. n Contempletur, quod cunctis simul corruptionis suae vinculis absoluti, ad illa libertatis gaudia incorrupta perveniant, et dicat: si Et quondam vincti pariter sine molestia. n Bene autem dicitur: a Quondam vincti: o quia dum illa semper praesens laetitia cernitur, omne quod erit et defluit, quasi praeteritum iam videtur. Dum enim rerum finis attenditur, omne quod praeterit,
quasi iam fuisse pensatur. Sed omnes hi, quos illuc quies interna suscipiet, 3) hic interim quid egerint, narret. Sequitur:
Quod diabolus Oxactor intelligatur, et quod in parvis et magnis, servis et liberis secundum
407쪽
distinctionem meritorum, accipienda Sit, in re tributione sanctorum, distinctio dignitatum.
Non exaudierunt Cocem eaeactoris 8ό UIS alius debet nomine exactoris intelligi, nisi im
portunus ille persuasor, qui humano generi semel deceptionis nummum contulit, et I) adhuc quotidie expetere mortis debitum non desisti ty Qui in paradiso homini a) peccanti pecuniam commodavit, sed iniquitate crescente, hanc quotidie cum usuris exigit. De quo exactore in Evangelio veritas dicit: u Et iudex tradet te exactori, η 3 Huius igitur exactoris vox, est tentatio miserae suggestionis. Audimus autem Vocem exactoris, cum eius tentatione pulsamur, sed non exaudimus, si pulsanti resistimus. Audit enim qui tentationem sentit: exaudit vero, qui tentationi consentit. Dicatur itaque de iustis: si Non exaudierunt vocem exactoriS , η quoniam suggestionem eius etsi audiunt, quia tentantur; non exaudiunt, quia con Sentire contemnunt.
87. Sed quia quod valde mens amat, etiam in sermone saepius replicat: beatus Iob, qui internae pacis frequentiam diligens conspicit, descriptioni eius iterum inseruit, dicens:
I Barthol. et vet. edit. ob hoc. Coc. ct seq. ed. adhuc. At MM. ab hoc scilicet ab humano genere. a) Editi cum nonnullis ΜSS. peccanti pecuniam, sequimur Corb. Germ. antiq. Rem. ct Norman. ubi legitur peccati pecuniam. Ad hos accedunt Vindoc. qui habent peccati pecuniam commendavit. Eodem sensu Greg. dicit peccati pecuniam, quo supra dixit nummum deceptionis. 3J Luc. 12. 68.4) Hic ab invicem discrepant tam MSS. quam edit. Corb. Germ. ha-
408쪽
CAPUT XXXVa Et hic merita, ita in coelo erunt praemia
Parrus et magnus Hi sunt: et serrus liber
a domino Suo-87 Quia in hac vita nobis est discretio operum, erit ita illa proculdubio discretio dignitatum: ut quod hic alius
hum merito superat, illic alius alium retributione transcendata Unde in Evangelio Veritas dicit: α In domo patris mei mansiones multae sunt. . i) Sed in eisdem multis mansionibus erit aliquo modo ipsa retributionum diversitas concors: quia tanta sa) vis in illa pace nos sociat: ut quod in se quisque non acceperit, hoc Se accepiS- se in alio exultet. Unde et non aeque laborantes in vinea aeque cuncti denarium sortiuntur. Et quidem apud patrem mansiones multae sunt; et tamen eumdem denarium dispares laboratores accipiunt: quia una cunctis erit beatitudo laetitiae, quamvis non una sit omnibus sublimitas vitae
bet discretioni eius iterum se M. Vet. edit. discretionem eius uerum disseruit. Coc. et postcriores eae descνiptioni eius iterum inservit. Sequimur lectionem cod. Utic. quae videtur proposito S. Greg. magis. consona: loquitur enim de beatorum interna pace his verbis Iob significata: non exaudierunt vocem exactoris, et aliis antecedentibus. Quam iterum ab eodem describi docui his verbis: parvus et maguus ibi su it. Cod. B Sar. conscriptioni. 13 Iohan. Id. a. at Edili lauta vis amoris. Ahebi vox amoris a MM.
409쪽
Parvum et magnum in hac luce conspexerat , qui ex voce capitis dicebat: a Imperfectum meum viderunt oculi tui et in libro tuo omnes scribentur. η I Parvum et magnum conspexerat, cum dicebat: a Benedixit omnes timentes se Dominus, pusillos cum maioribus. η a 88. Bene autem subditur: B servus liber a domino suo.
Scriptum Dippe est: Omnis qui peccat, servus en peccath 3 quia nimirum quisquis se pravo desiderio subiicit, iniquitatis dominis dudum libera mentis colla supponit. Sed huic domino contradicimus, cum iniquitati quae noSceperat, reluctamur; cum consuetudini violenter resistimus, et desideria perversa calcantes contra hanc ius nobis libertatis ingenitae vindicamus: cum culpam poenitendo percutimus, et maculas sordium fletibus lavamus. Plerumque autem iam mens quidem quod se perverse egisse meminit, depi rat: iam prave acta non solum deserit, sed amarissimis etiam lamentis punit: sed tamen dum eorum s) quae egit, reminiscitur, 6) gravi de iudicio pavore terretur. Iam Sepersecto convertit, sed adhuc se persecte in securitatem non erigit: quia dum quanta sit districtio extremi examinis pensat, tuter spem sormidinemque sollicita trepidat: quia iustus iudex veniens, quid de perpetratis reputet, quid relaxet, ignorat. Nam quam prava commiserit, meminit: sed an commissa digne defleverit, nescit: ac ne culpae immanitas modum Poenitentiae transeat, metuit. Et plerumque culpam iam ve
43 Editi dominio. Potiores MSS. quibus inhaeremus domino. Si Bessar. eorum plerumque Fae: mox divini examinis .... Nam quia . ε) Non alio sensu excusi, graviter iudicii pavore.
410쪽
τitas relaxat; sed mens afflicta adhuc de venia, dum valde si bi est solicita, i) trepidat. - Servus ergo hic iam fugit dominum, sed liber non est: quia peccatum suum homo iam corrigendo et poenitendo deserit, sed tamen adhuc districtum iudicem de eius retributione pertimescit. Ibi ergo servus a domino liber erit, ubi iam de peccati venia dubietas non erit: a) ubi iam securam mentem culpae suae memoria non addicit: ubi non sub reatu animus trepidat, sed
de eius indulgentia liber exultat. 89 Sed si nulla ibi homo peccati sui memoria tangitur, ereptum se unde gratulaturλ Aut quomodo largitori gratias resert de venia quam accepit, si interveniente oblivione transactae nequitiae, esse se poenae debitorem nescitῖNeque enim neglecte praetereundum est quod Psalmista ait: u Misericordias tuas Domine in aeternum cantabo. a 3) Quomodo enim Dei misericordias in aeternum cantat, si se fuisse miserum ignoratλ Et si miseriae transactae non
meminit, unde largitati misericordiae laudes redditὸ
Sed rursum quaerendum est , quomodo electorum mens persecta esse in beatitudine poterit, si hanc inter gaudia memoria sui reatus tangitλ Aut quomodo persectae lucis clarescit gloria, quam reducta ad animum obumbrat culpaὸ Sed sciendum est, quia sicut saepe nunc tristium laeti reminiscimur, ita tunc, transactae nequitiae sine laesione nostrae beatitudinis recordamur. Plerumque enim incolumitatis tempore ad memoriam dolores praeteritos sine dolore redui Al. formidat. ut habent omnes vulgati. a) Pro ubi Coccius posuit ibi, quod deiceps obtinuit reni tentibus MSS. ac priorib. cd. 3J Psal. 88. I. 4 ita Corb. Gema. antiq. Rom. et potiores MSS. Editi eum nonnullis' scriptis, largitori.