장음표시 사용
141쪽
dantur. 56 et tamen tantis vectigalibus ad liberalitatem utens, etiam sine hac Pyladea amicitia, multorUm te benevolentia praeclare et tuebere, et munies. At quicum oca, Seria, ut 85 dicitur, quicum arcana, quiCum Occulta omnia Θ Tecum optime deinde etiam cum mediocri amico Sed fac ista esse non inopportuna quid ad utilitatem dantae pecuniae Vides igitur, si amicitiam sua caritate metiare, nihil esse
praestantiu : in emolumento, summa familiaritates, o praediorum pretiosorum hercede superari igitur ipsum ame oportCt, non mea, Si veri amici futuri sumus Sed incit
rebus apertissimis nimium longi sumus perfecto enim, et conclUSO, neque virtutibus, neque amicitiis usquam docum esse, si ad voluptatem Omnia referantur nihil praeterea magnopere dicendum attamen, ne cui loco non videatur essere SponSum, pauca etiam nunc dicam ad reliquam orationem
Quoniam igitur omnis summa philosophiae, ad beate vi 86
vendum refertur, idque unum expetente homines se ad hoc studium contulerunt beate autem vivere alii in alio, vos in voluptate ponitis, item contra β omnem infelicitatem in dolore : id primum videamus, beate vivere VeStrum quale sit. Atque hoc dabitis, ut opinor, Si modo Sit aliquid esse beatum, id oportere totum poni in potestate Sapientis nam, si amitti vita beata potest, beata SSe non pote Si quis enim confidit
semper sibi illud stabile et firmum permanSurum, quod fragile et caducum sic qui autem dissidet perpetuitati bono
rum uorum, timent neceSSe CSt, ne aliquando, amiSSi illis, p. so. sit miser beatus autem SSe in maXimarum rerum timore δ'
Nemo igitur esse beatus poteSt. neque enim in aliqua 87 parte, Sed in perpetuitate tempori 60 vita beata dici solet: neque appellatur omnino Vita beata, niSi confecta, atque absoluta nec poteSt UiSquam alia beatu eSSe, alia miSer.
56 et tamen non tanIis v. ad libertatem mercede, quod est fructia : Unde tauto-titens Delevi primum non quod astu logia nascitur. et videntur intelligi prα-ribus Uss abest, delerique Volebat et dia urbana, ante insuli quarum reditus Gruterus tum liberatitatem revocaVi dicitur merces, sc est Coationibus, quod mutatam in libertatem a rutero, quod de praediis rusticis non memini dici ad et Mss habent et edd. Vett. et Sensus Att. XV, 17. Si merces insularum sed desiderat. Verbo utens addunt Ss et et Verr. III, O eSt merces fundo rusti- edd. r. eis unde Davi Stu Conjiciebat co eoque non locato. legendum ut si is 59 omnem infelicitatem Mss. quidam 57 quid ad urilitatem tantae pecuniae pri boni miseriam habent et edd. Aldi ep. i. e. Si haec commoda comparentur cum kvis. tantis divitiis tuis, levia sint. O vita beata rici solet I Edd. vett. 58 praediorum pretiosorum mercede J omnes diei diae est a rutero : sed ta- pretiosorum edd. vett. Victorius dedit me et ed. r. habet nil admodum infructuosorum, idque et in Mss repertum terest sed dici praetulerim, quia et ap- pluribus sed non satis convenit cum pellari sequitur.
142쪽
qui enim existimabit posse se miserum esse beatUS non erit. nam Cum semel est suscepta beata vita, tam Permanet, quismipsa illa effectrix beati vitae sapientia : neque XSpCCtat ulti m Um templa aetati : quod Croeso scribit Herodotia prae-Ceptiam a Solone. 6 At enim, quemadmodum tute dicebaS, negat Epicurus diuturnitatem quidem temporis ad beate Vivendum aliquid flerre, nec minorem voluptatem percipi in SS brevitate temporis, quam, si illa sit sempiterna. Haec di-Cuntur inconstantissime cum enim Summum bonum in Voluptate ponat, negat infinito tempore aetatis voluptatem fieri majorena, quam sinito atque modico. Qui bonum omne in virtute ponit, is potest dicere perfici beatam vitam persectione virtutis negat enim summo bono asterre incrementum diem qui autem voluptate vitam effici beatam putabit, qui sibi is conveniet, si negabit voluptatem Crescere longinquitates igitur ne dolorem quidem. An dolor longi SSinmS JUiSque miSerrimus voluptatem non optabiliorem diriturnitas facio Quid est igitur, cur ita semper deum appellet Epicurus, beatum et aeternum demta enim aeternitate nihilo beatior Iupiter, quam Epicurus uterque enim Summo bono fruitur, id est, voluptate . at enim hi etiam dolore at eum nihili facit ait enim se, si uratur, quam hoc suaveri di-S9cturum Qua igitur re a deo vincitur, si eternitate non in-b citur' a in quo quid est boni praeter Summam voluptatem, et eam sempiternam quid ergo attinet gloriose loqui, nisi constanter loquares in voluptate corporis addam, Si vis, animi, dum ea ipsa, ut vultis, o sit quod et in corpore situm est vivere beate. Quid λ istam voluptatem perpetuam quis potest praestare sapienti nam quibus rebus esticiuntur 'ohiptates, hae non sunt in potestate sapientis non enim in ipsa sapientia positum est beatum esse, sed in iis rebus, quas Sapientia comparat ad voluptatem totum autem id externum: et, quod eXternum, id in casu est ita si beatae vitae domina fortuna quam Epicurus ait exiguam infervenire sapienti. 28 Age, inquies ista parva sunt sapientem locis letat ipsa sonatura cujus divitia 6 Epicurus parabile esse docuit. Haec bene dicuntur nec ego repugno Sed inter CSe ipsa pugnant negat enim tenui Ssimo victu, id est, Contenitissi-
6 At enim Si pro etenim legendum 6 sit, quod et in corpore Hoc vix putabat P. Manutius, idque bene rece intelligi potest. As fere habent sit,
pit Davisius est enim objicientis oratio quod et corpore, ut et edd. r. Uen. Unde Post hic etiam dolore, ni e fruitur, D fecere, avisius sit e cortore, Gruterus scitur, salva felicitate, vel salvo sum sit et in corpore, Lambinus sit suoque in m bono corpore ' maxime placet ruteri ratio.
62 in qua quid est boni Non est, quo 64 Epicurus parabiles esse dicit Vul referatur qua Igitur placet earcii et go additur ipse, p. i. sed id hoc loco Walheri conjectura in quo, ut referatur friget, abestque Ss. liuibus et ed. ad Deum. Vict.
143쪽
LIBER SECUNDUS. 135mis escis et potionibus, minorem voluptatem percipi, qUam rebus exquisitissimis ad epulandum. Huic ego, Si negaret quidquam interesse ad beate vivendum, quali uteretur ictu, Concederem laudarem etiam : verum enim diceret idque Socratem, qui voluptatem nullo loco numerat, audio dicentem, cibi condimentum esse famem: potionis Sitim. Sed, qui ad voluptatem omnia referens, vivit ut Gallonius, loquitur ut Frugi ille Piso, 6 non audio nec enim eum, qUO SCntiat, dicere existimo. Naturales divitias dixit parabile esse, 9l
quod Parvo esset natura Contenta certe, nisi voluptatem tanti aestimaretis Non ninor, inquit, stupias percipitur eae i-LSSimis rebus, quam ex pretiosissimis Hoc est non modo Cor non l)abere, sed ne palatiam quidem qui enim voluptatem ipsam contemnunt, iis licet dicere, Se acipenSCrem menae
non anteponere cui vero in voluptate Sunamum bonum CSt, P. . . hui omnia Sensu, non ratione sunt judicanda : eaque di-μ cenda optima, 66 quae sunt SuaviSSimn. Verum esto Consequatur summa voluptateS, non modosa
parvo, Sed per me nihilo, Si potest: sit volupta non minor in nasturtio illo, quo vesci Persas esse solitos scribit Xenophon, quam in Syracusani men Sis, quae a Platone graviter vituperantur : Sit, inquam, tam facilis, quam vulti S, Voluptati comparatio : quid de dolore dicemusci cujus tanta tormenta sunt, ut in his beata vita, si modo dolor summum malum est, esse non possit. pSe enim Metrodorus, paene alter Epicurus, beatum esse describit his fere verbis : cum corpus bene constitutum sit, et sit exploratum, ita futurum. An id exploratum cuiquam poteS esse, quo modo CS habiturum sit corpus non dico ad annum, sed ad vesperam dolor igitur, id est summum malum, metuetUr CmPer, etiam si non aderit jam enim adesse poterit qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metu. Traditur, inquit, ab Epicuro ratio negligendi doloris. 67 Jam ipsiani 93nbSurdum, maXimum malum negligi sed quae tandem ista ratio est maxinius dolor, in liuit, brevis est primum quid tu dicis, breves deinde dolorem quem maximum quid enim λ summus dolor plures dies manere non potest y viden etiam menses nisi forte eum dicis, qui Simulatque arripuit, interficit quis istum dolorem timet illum mallem le-Vare S, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Octavium, M. F. familiarem meum, Confici vidi nec vero semel, ne ad breve tempus, sed et Saepe plane, et diu quos ille,
65 non audio Videtur excidisse pro mss. plures et edd. Vici Ald pro sunt:
nomen, eum non audio. Videtur tranS- recte.
Positum Sse mox nee enim eum, ubi 67 Iam ipsum absurdum Addendum commode abfuerit est id. Iam id issum a. 66 quo sun suavissima Sint habent
144쪽
b. dii immortales' cum omnes artus ardere viderentur, CrUCintus perferebat nec tamen miser esse, quia suum)Um id malum non erat tantummodo laboriosus videbatur at mi Ser, 29 si in vitiosa, et flagitiosa vita assiveret voluptatibus. Quod 94 autem magnum dolorem brevem, longinquum levem SSedicitis id non intelligo, quale sit video enim et magnOS, et eosdem bene longinquos dolores quorum alia toleratioeSi verior qua uti vos non potestis, qui honestatem ipsam per se non amatis. Fortitudinis quaedam praecepta Sunt, Cpaene eges, quae effoeminari virum vetant in dolore quamobrem turpe putandum est, non dico dolere nam id quidem est interdum necesse sed saxum illud Lemnium Clamore Philoctetae funeStare: Quod bulatu, questu, gemitu, fremitibus
Resonando mutum, sebile voces refert.
Huic Epicurus Comparet e Si potest:
Cui Diperino morsu nc TuScerum Veneno imbutae t retros cruciatus cient.
Sit Epicurus Philocteta si gravis dolor, brevis At jam 95 decimum annum in spelunca jacet. Si longus, levis dat
enim intervalla, et relaxat. Primum non saepe deinde quae est ista relaxatio, Cum et praeteriti doloris memoria, reCens est; et futuri, atque impendentis torquet timor λ Moriatur, inquit. Fortasse id optimum, sed ubi illud Plus semper voluptatic si enim ita est: vide ne facinus facias, Cum mori suadeas. Potius ergo illa dicantur, turpe esse viro debilitari, dolore frangi, succumbere nam ista vestra, Si gravis, brevis: Si longus, levis, dictata sunt virtutis, magnitudinis animi,
OO patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet. Audi, 96 ne longe abeam, moriens quid dicat Epicurus 69 et intellige, facta ejus cum dictis discrepare Epicurus Hermacho S.
P 84. Cum ageremus, inquit, Ditc beatum, et eundem Supremum mem, scribebamus hinc tanti autem morbi aderant vesicin et viscerum, 'ut nimi ad eorum magnitudinem posset accedere. Ecce miserum hominem, si dolor, summum malum est dicialiter non potest sed audiamus ipsum : Compensabatur tamen, inquit, cum his omnibus animi retitia, quam capiebam memoria rationum, inventorumque noStrorum. Sed tu, ut d num est tua erga me, et erga philosophiam voluntate ab adο-97 lescentulo su scepta, fac ut Metrodori tueare liberos. Non ego
68 mutum Sic bene Mss. Palat. et 69 et intemge Pro et intelliges, vel, alii. d. r. Veri. 404. Ald Vici post ut in elisas, ut et edidit Davisius. editum mutium, nullo senSu Saxum 7 ut nihil posse accedere Posset ve- mutum refert voces flebiles Hulatu &c. rum est, non Vulgatum ponit: nam re- cf. Tusc. II, 13. Scalig. ad Varr. de L. fertur ad erant.
145쪽
jam Epaminondae, non Leonidae mortem hujus morti antepono quorum alter Cum vicisset Lacedaemonios apud an tineam, Simulque ipse gravi vulnere exanimari se videret ut primum dispexit, quaesivit, salvusne Sset Clypeuc Cum Salvum esse flente sui respondissent rogavit, essentne fusi hostes cumque id quoque, ut cupiebat, audivisset, evelli jussit eam, qua erat transsiXUS, hastam ita multo sanguine profuso in laetitia, et in victoria est mortuuS. Leonidas autem, rex Lacedaemoniorum, se in ThermopyliS, trecentosque eos, qUOS eduXerat Sparta, Cum SSet proposita aut fuga turpiS, aut gloriosa morS, Opposuit hostibus. Praeclarae mortes sunt imperatoriae philosophi autem in suis lectulis plerumque moriuntur. Refert tamen, 7 quod Sibi videtur esse morienti magna laus. Compensabatur, inquit, cum Summis doloribus in titia. Audio equidem philosophi vocem, Epicure. 98 sed quid tibi dicendum sit, oblitus es primum enim, Si vera
Sunt ea, quorum recordatione te gaudere dicis, hoc est, si Vera sunt tua scripta et inventa gaudere non potes nihil enim jam habes, quod ad corpus referaS. est Utem n eb. Semper dictum, ne gaudere quem triam, niSi propter Corpus nec dolere. Proeteritis, inquit, gaudeo. Quibusnam praeteriti. si ad corpus pertinentibus, rationes tuas te video compensare Cum istis doloribUS, non memoriam Corpore perceptarum voluptatum. Si autem ad animum falsum est;
quod negas animi ullum esse gaudium, quod non referatur ad corpus. Cur deinde Metrodori liberos commendas quid 99 ex isto tuo egregio ossicio, et tanta si de Sic enim existimo ad corpus refers ΤHuc et illuc, Torquate, vos versetis licet nihil iii hac SI
praeclara epistola scriptum ab Epichar Congruens, et Conveniens decretis ejus reperietis ita redarguitur ipse a sese,72 veneuntque scripta ejus probitate ipsius ac moribus nam ista Commendatio puerorum, memoria et carita amicitiae, summorum ficiorum in extremo Spiritu conservatio, indicat, innatam esse homini probitatem gratuitam, non invitatam voluptatibuS, ne praemiorUID mercedibu evocatam. quod enim testimonium in V quaerimus, quae honesta et recta Sint ipSa SS Optabilia per SeSe, Cum videamia tanta
ossicia morienti. Sed, ut epistolam laudandam arbitror eam 1 quam modo totidem fere verbis interpretatus sum quamquam ea Cum Summa ejus philosophi nullo modo congrue-71 quod sibi videtur . . magna laus non incommodus laudantur, proban-Vix latina hae sunt, varieque tentata a tur probitate auctoris, quae ex iis elucet. viris doctis putem esse corrigendum Sed aliis suspecta est lectio haec corri- magni laetiti nam ipse laetitiam P guntque vincuntur. Davisius conuimpellat Epicurus non laudem cuntur, i. e. refellunturA quod placet, 7 veneuntque scripta ejus p. i. ac mo sed libris non firmatur. ribus Si veneunt verum est, 'ensus St
146쪽
bat: si ejusden testanientum non solum a philosophi gravitate, sed etiam ab ipsius sententia judico discrepare. Scripsit enina, C multis saepe verbis, et breviter apteque in eo libro, quem modo nominavi, mi ten nihil ad nos pertinere quod P. 6. enim disso lum sit, id esse Sine sensu quod autem Sine Sensu sit, id nihil omnino ad nos pertinere hoc ipsum elegantius poni, meliuSque potuit nam quod ita positum St, Quod dissolutum sit, id esse sine sensu, id ejuSmodi est, ut non1O1 satis plane dicat, quid sit dissolutum. Sed tamen intelligo, quid velit quaero autem, quid Sit, quod cum dissolutione, id
CSt, morte, CNSUS Onmi CXstinguatur; et cum reliqui nihil sit omnino, quod pertineat ad OS : tam accurate, tamque diligenter caveat et Sanciat, ut Amynomachus, et TimocrateS, heredes sui, de Herma hi sententia dent, hod satis sit ad diem agendum Natalem suum quotannis, mense Gamelioneu itemque omnibus mensibus, vicesimo die uni dent ad eorum epulas, qui una Secum philoSophati Sint ut et sui, et Metrodora Io memoria colatur. Hae ego non poSsum dicere non esse hominis et belli, et humani sapientis vero nullo modo, Physici praesertim, d quem se ille vult, putare ullum CSS CI US- quam diem natalem. Quid λ verene poteSt esse dies a pius, qui semel fuit certe non potest an ejusdemmodi ne id quidem, nisi Cum multa annorum intercesserint millia, ut Omnium siderum eodem, unde Profecta Sint, fiat ad unum tempus reversio : nullus Si igitur CujUSquam dies natalis. At habetur. Et ego id scilicet nesciebam. Sed, ut sit, Ctiamne post mortem coletur idque te Stamento cavebit is, qui vobis quasi oraculum ediderit, nihil ad nos pertinere post mortem y Haec non erant ejus, qui innumerabiles nitidos, infinitasque regiones, quarum nult esset ora, nulla CX tremitaS, mente peragraviSSet, numquid tale Democritus ut alios Io omittam, hunc appello, quem ille unum Secutu CSt. Quod si dies notandus fuit, euiam potiUS,AEU NntUS an Um, quo sapiens factus est y Non potuit, inquies, fieri Sapiens, nisi natus esset et isto modo De Si via quidem ejus nata non esset Res tota, Torquate, non- doctorum hominum, velleb post mortem epulis Celebrari memoriam Sui nominis quos quidem dies quemadmodum agatis, et in quantam hominum faCetorum urbanitatem incurratis, non dico. Nihil opus est litibus tantum dico niagis fuisse vestrum agere Epicuri diem
32 Sed, ut ad propositum revertamur, de dolore nim Umioidiceremus, ad Stam epistolam delati sunmsh nunc totum
73 ouem se ille esse vult L Delevi esse, qui vobis quasi oraculum Id Davi- ut alibi quod saepe intrusere librarii, sius nobis, et Si plures libri sed vulga- ubi elegantius omittitur quamquam tum melius : pertinet enim ad discipu-jam delevit Victorius. Os non ad omnes alios.
147쪽
LIBER SECUNDUS. 139 illud concludi sic licet Oui in summo malo est, is tum
Cum in eo est, non est beatus Sapiens auten Semper beatus est, et est aliquando in dolore non est igitur Ummum
malum dolor. Jam illud quale tandem est y Bona prωferita
non essilere sapienti, mala meminisse non oportere. Primum in noStrane potestate est, quid meminerimus Themistocles quidem, cum et . Simonides, aut quis alius artem memoriae polliCeretur, oblivionis, inquit, mallem nam memini etiam quae nolo, Oblivisci non possum quae volo. Magno hic in-ὶ05 genio. Sed re se anten sic habet, ut nimis imperiosi philo- Sophi Sit, vetare meminisse vide, ne ista sint Manliana e-Stra, aut majora etiam, si imperes quod facere non POSSU . Quid, si etiani jucunda memoria est praeteritorum malorum λxit proverbia nonnulla veriora sint, quam CStra dogmata. vulgo enim dicitur, Iucundi acti labores: ne male Euripi deSQ concludam, si potero, Latine: Graecum enim hunc
Sed ad bona praeterita redeamus quae si a vobis talia dicerentur, qualibus C. Marius uti poterat, ut XPUlSUS, genS, in palude demersus tropaeorum recordatione levaret dolorem SUum Rudirem, planae probarem Nec enim obsolidbeata vita sapientis, nec ad exitum perduci poterit 7 si pri-P 87 ma quaeque bene ab eo consulta atque facta, ipsius oblivione obruentur Sed vobis voluptatum perceptarum recordatio λ V
vitam beatam facit, et quidem corpore percepturum. Num Siquae Sunt aliae, falsum St, omnes animi vo 1ptates esse e corporis societate. Corporis autem volipta Si etiam Praeterita delectat, non intelligo, cur Aristoteles Sardanapali epigramma tantopere derideat in quo ille rex Assyriae gliarietur, C Omnes Secum libidinum voliptates abstulisse quod enim ne vivus quidem, inquit, diutius Sentire poterat, quam dum fruebatur; quo modo id potuit mortuo permanere λFluit igitur voluptas corporis, et Prima quaeque Volat, Sae' piu8que relinquit causa Poenitendi, quam recordandi itaque beatior Africanus cum patria illo modo loquens,
reliquaque praeclare ;Namque tibi monu-rta mei peperere labores.
Laboribus hic praeteritis gaudet tu jubes voluptatibus hic
75 Simonides au quis alius Μs. Pal. binus pro Vulgato obruerentur, quod τῆI. an quis alius, quod praetulit Davi poterit non convenit et sic in Ss rellius. perit Davisius.76 si-οbliv. obruentur Sic bene Lam-
148쪽
Se ad ea revocat, e quibus nihil umquam 77 retulerat ad corpus tu totus haere in Corpore.
33 Iliud autem ipsum qui obtineri potest, quod dicitis, omneS
io animi et voli aptates, et dolores, ad Corporis voluptates et dolores pertineres Nihilne te delectat umquam video, qui- Cum loquar te igitur, Torquate, ipsum per se nihil delectat λomitto dignitatem, honestatem, Speciem ipsam virtutum, de
quibus ante dictum est: ' hae leviora ponam poemn, rntionem, cum aut scribi S, aut legi : Cum omnium factorum,
Cum regionum conquiri historiam ; signum, tabula, locus b. amoenus, ludi, venatio, villa Luculli, nam si tuam dicerem, latebram haberes ad corpus dicere pertinere Sed ea, quae dixi, 7 ad corpusne refer an est aliquid, quod te sua sponte delectet Θ ut pertinacissimus hieris, si in eo perstiteris, ad corpUS ea, quae dixi, referre aut deserueris totam IOSEpicuri voluptatem, si negaveris . Quod vero a te disputatum 'St, mriores SSe voluptates, et dolore animi, quam Corporisci quia trium temporum particep animia sit, Corpore autem PraeSentia solum sentiantur λ qui probari potest,
ut is, qui propter me aliquid, Plus quam ego ipse gaudeat λ
Animi voluptas Oritur propter voliiptatem CorporiS, et major est animi voltiptas, quam corporiS. ita sit 80 ut gratulator laetior sit, quam is, cui gratuletur Sed dum essicere vultis
beatum sapientem, Cum maXimas animo voluptate percipiat, omnibusque partibuM majores, quam corpore ' quid oc- Currat, non videtis animi enim quoque dolores percipiet omnibus partibus majores, quam corporis ita miser Sit aliquando necesse est is, quem vo beatum Semper ulti eSSe nec vero id, dum omnia ad voluptatem, doloremque referetis,essicietis umquRm.
l Quare aliud aliquid, Torquate, hominis summum bonum
reperiendum est vo iptatem bestiis concedamus : quibus vos
de summo bono testibus uti soletis Quid, si etiam bestia multa faciunt, duce sua quaeque natura, a partim indulgen-77 erubri ad corpus Scribendum sisse ut sua gratulatur-quam is, , cui haud dubie retulerat, et sic est in ed. gratuletur non bene Avisius pro gra- prima itaque recepi tuletur dedit gratuLuur Sit postulat 78 hine L .iora ponam Davisius corri conjunctivum. sit pomantur, ut soloecismus vitetur scit. 81 quid occurrat, non videtis Quid quia post sunt nominativi mihi vero adversetur, contra dici possit. Sed sic hoc verbum delendum videtur, natum occurrere nuSpiRm reperi itRque verbumque e poema leviora illa sunt scribere hoc mihi suspeCtum semper fuit nec poema, componere historiam, Signum tamen Correctio probabilis Occurrit mi- Rc ita omnia optime cohaerent has te hi. viora-ad corpusne refers. 82 sartim indulgenser vel eum labore J79 ad eorsus-referre An referri ' Non placet satis indulgenter, nec id sa-so ut gratulator laetior sit c. Quia tis respondet sequenti partim cursu- verbum gratulator nusquam alibi oc tan ur Pearcius conjiciebat, partim in- eurrit, suspicatus sum, Ciceronem scri dulgent labori in gignendo c. I perfacile
149쪽
ter vel cum labore ut in gignendo, in educando perfacile appareat, aliud quiddam ii propositum, non voluptateni
partim cursu, et Peregrinatione laetantur: Congregatione aliae coetum quodam modo civitatis imitantur. Videmus in Do quodam volucrium genere nonnulla indicia pietatis, cognitionem, memoriam : in multi etiam ' disciplinam videmus.
Ergo in bestiis erunt secreta a voluptate Umnuarum quae P. 8.dam simulacra virtutum in ipsis hominibus virtus, nisi vo-μ luptatis causa, nulla eris et homini, qui ceteris animantibus plurimum praestat, praecipui a natura nihil datum esse dicemus mos vero, si quidem in voluptate sunt omnia longe, 34 multumque superamur a bestii : quibus ipsa terra fundit e 1 14
Sese Pastia varios, 8 varieque abundantes nihil laborantibus :nobi autem aut vix aut ne vi quidem, suppetunt multo labore quaerentibus nec tamen ullo modo Summum pecudis
bonum, et hominis, idem nulli videri potest quid enim tanto opus est instrumento in optimis artibus comparandis, quid
tanto concursu honestissimorum Studiorum tanto virtutum
Comitatu, si ea nullam ad aliam rem, nisi ad voluptatem conquiruntur λ Ut si Xerxes, Cum tanti ClaSsibus, tantisque 1 12 equestribus, et pedestribus copiis, Hellesponto uncto,
Athone perfosso maria ambulaviSSet terramque navigaSSet, si, cum tanto impetu in Graeciam venisset, RuSam ejus quis CX C quaereret, tantarum copiarum, tantique belli, mel se auferre ex Hymetto voluisse diceret, certe Sine Causa videretur tanta conatus sic o Sapientem, plurimiS, et gravissimis artibus, atque virtutibus inStructum et ornatum, non, ut illum, maria pedibus peragrantem, ClasSibus monteS, Sed
omne Caelum, totamque cum Universo mari terram mente
CompleXum, voluptatem petere Si dicemus, melli Causa dicemus tanta molitum. Ad altiora quaedam, et magnificen-113tiora, mihi crede, Torquate, nati sumus nec id ex animi Solum partibus, in quibus inest memoria rerum innumerabilium 8 vitae quidem infinita, neSt conjectura consequentium, non multum a divinatione differens, inest moderator
cupiditatis pudor inest ad humanam societatem justitiae fida custodia : inest in perpetiendis laboribus adeundisque periculis firma et stabilis doloris mortisque contemtio ergo haec in animis : tu autem etiam membra ipsa SenSUSque ConSidera qui tibi ut reliquae corporis partes, ' non comite Solum
vinareat C. quod non displicet. d. dum habet. Pr pro alter partim habet cicures et c. 84 varieque abundanteri Non placet et p. l. hic varieque Davisius in s. reperit S disciplinam videmus. Sic pro ut atque, ut et ed Aldi nep. habet. t hodie desideria, quod commodum 85 miti quidem is ita I Deest su
Sensum non habet, habent praeter Scr. stantivum nam memoria non apta est quOSdam d. pr. Uen. 1494. Ald quod huic an cupiditas excidit ΘSecutus sum. Sensum enim commo- S non comites solum virtutum, sed mi-
150쪽
142 DE FINIB. BONOR ET MALOR. 114 virtutiana, se ministri otiani videbuntur. Quid, si in ipso
Corpore 7 multa voluptati praeponenda sunt, ut vires, valitudo, velocitas, pulcritudori quid tandem in animis censes λin quibus doctissimi illi veteres inesse quiddam Caeleste et
divinum putaverina t. quod Si esset in voluptate summum bonum ut dicitis, optabile esset, in voluptate maxima, nullo
intervallo interjecto, dies nocte Sque verSari, tam omne Sensus dulcedine omni quasi perfusi moverentur. Qui est Rutem dignus nomine hominis, qui unum diem totum velit eSse 115 in isto genere voluptati. Cyrenaici quidem non recusant. vestri haec verecundius illi rtasse Constantius. Sed lustremus animo non has maXimas artes, quibus qui carebant, inertes a majoribus nominabantur: sed quaero, num existimes non dico Homerum, Archilochum, Pindarum, sed Phidiam, Polycletum, Zeuxin, ad voluptatem arte SUAS
direxisses Ergo opifex plus sibi proponet ad Drmarum,
quam civis excellens ad actorum pulcritudinem λ quae autem Cst alia causa erroris tanti, tam longe lateque dissust, nisi quod is, qui voluptatem summum bonum sSe decernit, non Cum ea parte animi, in qua inest ratio, atque consilium, sed Cum cupiditate, id est, cum animi levissima parte deliberat λII 6 Quaero enim de te si sunt dii, ut vos etiam putatis, qui
p. 80 POSSUnt CSSe beati,' Cum voluptate corpore percipere non' possint λ aut si sine eo genere voluptatis beati sunt, Cur i-35 milem animi usum in sapiente esse noliti. Lege laudationeS, Torquate, non eorum, qui sunt ab Homero laudati, non Cyri, non Agesilai, non Aristidis, non Themistoclis, non Philippi, non Alexandri lege nostrorum hominum, lege vestrae familiae: neminem videbis ita laudatum, ut artifex callidus comparandarum voluptatum diceretur non elagia monumentorum id significant 89 velut hoc ad portam λ Noo RE CUI PLURIMAE CONSENTIUNT GENTES, POPULI
117 RΙΜARIUM FUISSE VIRUM. Idne consensisse de Calatino
plurimas gentes arbitramur, primarium Populi fuisse, quod Praestantissimus fuisset in consciendis voluptatibus λ Ergo in iis adolescentibus bonam spem esse dicemus, et magnam innistri etiam iidebuntur optime Davi thol. T. I. p. 2IO. Ego nil muto. Fuit sius correxit voluptatum et videbantur autem Calatini sepulcrum ad portam nam illud res desiderat hoc et in libris Capenam auctore Cicerone Tusc. I, 7. aliquot repertum est, estque in ed. r. et forte legendum hic ad portam Cape-Ven. c. nam Bene Fabrettui in Inscript . p. 87 multa voluptati triponenda sunt 461. notavit, in hoc elogio esse imita-Haec est vera lectio in ed. r. Si pro tionem ejus, quod est in lamellis Tironenda, Vitio, opinor, operarum burtinis Hunc unum plurimi consentiunt 8 ili f. constantius Magis conveni Romae, Bonorum optimum fuisse virum, enter principiis philosophiae et opinioni L. Scipionem. Unde liceat conjicere, de summo bono apud Ciceronem legendum : Hunc uno 89 velut hoc ad portam e J Varie hic ore L aut etiam ore delendum et le- locus tentatur. v. Burman. V. C. An gendum Hunc unum c.