Opera omnia;

발행: 1810년

분량: 639페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

LIBER QUINTUS. 22s

possint virtutis enim beataeqUe vitae, quae duo maxime expetenda sunt, sertu lumen apparet multo etiam Serius, ut plane, qualia sint, intelligantur praeclare enim λ Plato:

BEATUM, CUI ETIAM IN SENECTUTE CONTIGERIT, UT SAPIENTΙΑΜ, VERASQUE OPINIONES ASSEQUI POSSIT.

Quare, quoniam te primi naturae commodis satis dictum 59 est, nunc de majoribu Consequentibusque videamus. Natura igitur corpus quidem homini sic et genuit, et formavit, ut alia in primo ortu perficeret, alia progrediento aetate fingeret; neque Sane multum alumentis externis et adventiciis uteretur animum autem reliquis rebus ita perfe- Cit, ut corpus SenSibu enim ornavit ad res percipiendas idoneis, ut nihil, aut non multum adiumento ullo ad suam conformationem indigeret quod autem in homine praestantissimum atque optimum est id deseruit. etsi dedit talem

mentem, quae dimnem virtutem accipere posset, ingenuitque sine doctrina notitia parva rerum maXimarum, et quasi

instituit nocere, et induXit in ea, quae inerant, tamquam ele-1nent virtutis. Sed virtutem ipsam inchoavit nihil amplius. Itaque nostrum est quod nostrum dico, artis est ad easio principia, quae acCepimUS, CODSeqUentia Xquirere, quoad

sit id, quod voltimuS, effectum quod quidem Liris sit haud

paullo magisque ipSum propter Se XpetendUm qiuam aut senSUS, Ut Corpori ea, qUa diXimVM quibus tantum praestat mentis excellens perfectio, ut vix cogitari possit, o quid intersit itaque omnis honos, omni admiratio, nane studium, ad virtutem, et ad ea actioneS, quae Virtuti Sunt con-b. Sentaneae, refertur eaqUe omnia, quae aut ita in animis sunt, aut ita geruntur, Uno nomines honesta dicuntur. quorum

omnium quaeque Sint notitiae, 6 quaeque Significentur rerumJ Vocabulis, quaeque cujuSque vi8, et natura Sit, mox videbimus Hoc autem loco tantum explicemus, haec honesta 22 quae dico, praeterquam quod nosmetipSOS diligamus, proe-6 iterea uapte natura per Se esse expetenda indicant pueri in quibus, ut in peculis, natura cernitur Quanta studia decertantium sunt quanta ipsa certaminari ut illi efferuntur laetitia, cum vicerino ut pudet victo. Ut se accusari no

lunt quam cupiunt laudari y quos illi labores non perfe-

Plaro De Legibus L. IL p. 57, rari.

ed. Steph. 5 quia intersit i. e. quantum inter

de primis naturae commodis commoιi s sit, quantum excellat mentis virtus, mihi suspectum est: quia alibi semper comparata cum bonis corporis. simpliciter prima naturae miciant ur. 6 quaeque signi centur i. vocabulisJ omnem virtutem jam acc posset De quinque alienum et Vitiosum est. Da- levi jam, quia et frigide redundat, et a visius non male corrigit queisque. OCMS. Par. abfuit rerum placet. consequenIta exquirere 4 i. quaerere 7 praeterea Redundat hoc verbum, ea, quae iStis principiis consentanea videturque praeterquirm temere factum sint, et per ea effici Possint et compa AESse.

232쪽

224 DE FINIB. BONOR ET AIALOR.

Tunt, ut aequalium principes sint λ quae memoria est in his bene merentium λ quae referendae gratiae cupiditat atque in optima quaque indole maxime apparent in qua hae honeSta, quae intelligimus, a natura tam quani adiuubrantur. η sed haec fa in pueris expressa. In iis vero aetatibus, quae jam confirmatae Sunt quis est tam dissimili homini, qui non moveatur et offensione turpitudinis, et Comprobatione honestatis λquis est, qui non oderit libidinosam, protervam adoleSCOntiam ξ quis contra in illa aetate pudorem, Constantiam, tiamsi sua nihil intersit, non tamen diligat quis Pullum Numitorium Fregellanum, proditorem, quamquam reipublicae nostrae profuit, non dit quis urbis Conservatorem Codrum, quis Erechthei lias non maxime laudati cui Tubuli nomen odio non est y quis Aristidem non mortuum diligit λ an obliviscimur, quantopere in audiendo, in legendoque moven-mur, Um te, Iam mice, Cum magno animo aliquid fa-63 ctum cognoscimus Quid loquar de nobis, qui ad laudem, p. 40. Ot ad decus nati, Suscepti, instituti sumus λ qui clamores μ' vulgi, atque imperitorum excitantur in theatris, cum illa di-Cuntur λ

Contraque ab altero,

Cum autem etiam Q CXitus ab utroque datur conturbato errantique regi: M ambo ergo una vivere precamur. 'a quoties

hoc agitur, quandove, ni Si admirationibus maximi. Nemo est igitur, qui non hanc affectionem animi probet, atque

laudet qua non modo Utilita nulla quaeritur, Sed contra 64 utilitatem etiam conservatur sides Tabulis Xemplis non fictae solum fabulae, verum etiam hiStoriae refertae sunt, et quidem maxime noStrae. Nos enim ad sacra Idaea accipienda optimum virum delegimus: O tutores misium regibus : nostri imperatores Pro Salute Patriae Sua Capita voverunt: noStri ConSules regem inimicissimum, moenibus jam appropinqUantem, monuerunt, a venen ut caveret: OStrR

sed haec in pueν expressia, Nullo cum se aperiunt pro errant Davisius modo exfessa hic stare potest. nam illa madebat hirentique. Sunt 3ntrum adtιmbrata, ut ipse Cicer II ambo ergo uni et vere precamur Jdixit. Itaque deleverit n. Videtur or Libri hic valde variant. Debent autem tum e glossa Verborum seqq. esse Verba Poetae ut ante, et nomines tiliam timitori, J Sic eclidi pro Orestis it alterius dicta. Simplicissi- Numitorem nam alibi Cicero ipse diu mum sit: ambo ergo una necemur. Initorium vocat. V. Clav. mox pro Fr - quoties . a. quandove n m c.Jgellanum avis ius malebat Fregellarum quando ite hic frigidissimum est in ejus- proditorem, bene que vitio agnoscendo Consentiunt fere.

I exitus ab . datur . e. regi M. e. Putavi olim legendum fortasse quaeso: cum ex ancipiti dubitatione expediunt, lenius est, quando, Vel ciuando.

233쪽

LIBER QUINT LIS. 2 25

in republica, et, quae per vim oblatum StuprUm voluntaria morte lueret, inventa est; et qui interficeret filiam, ne stu-Praretur: quae quidem Omnia, et innumerabilia praeterea,

quis est, qui non intelligat, et eos, qui fecerunt, dignitatis

Splendore ductos, immemores fuiSS Utilitatum Varum, nOS-que, cum ea laudemus, nulla alia re, nisi honestate duci λQuibus rebus breviter expositis nec enim sum copiam, 2Squam potui, quia dubitatio in re nulla erat, persecutus sedliis rebus concividitur profecto, et virtute omneS, et honestum illud, quod ex his virtutibus exoritur, et in his haeret,ESSe per se expetendum. In omni autem honesto, de quo 65 loquimur, nihil est tam illiustre, nec quod latiUS pateat, quam . conjunctio inter homines hominum, et quaSi quaedam societas et Communicatio utilitatum, et ipsa carita generis humani quae at a primo satu, quo a procreatoribus nati diliguntur, et tota domus conjugio et stirpe Conjungitur, serpit Sensim foras, cognationibus primum, tum assinitatibus, deinde amicitiis, post vicinitatibus prium civibus, et iis, qui publice socii atque amici sunt deinde totius complexu

gentis humanae : quae animi affectio suum cuique tribuens, atque hanc, quam dico, societatem conjunctionis humanae munifice et aeque tuens justitia dicitur cur adjunctae sunt pietas, bonitas, liberalitas, benignitaS, Comitas, quae lite Sunt generis ejusdem. atque haec ita justitiae propria sunt, ut Sint virtutum reliquarum communia. Nam cum sic hominis sis natura generata Sit, ut habeat quiddam innatum quasi civile atqU Populare, quod Graeci πολιτικον vocant quidquid aget quaeque virtus, id a communitate, et ea, quam XPOSUi, Caritate atque societate humana non abhorrebit vicissimque justitia, ut ipsa se fundet usu in cetera virtutes, sic illas CXpetet servari enim justitia, nisi a forti viro, nisi a sapiente non potest Qualis est igitur omnis haec, quam dico, Con- Spiratio, Consensusque virtutum, tale est illud ipsum honestum quandoquidem honestum, aut PS virtus est, aut res gesta virtute quibus in rebus vita consentiens, virtutibusque

gruens existimari potest Atque haec conjunctio confusio-6 que virtuti mi, tamen a philosophis ratione quadam distinguitru . nam cum ita copulatae ConneXaeque Sunt, Ut omne p. I.

Omnitum participes sint, nec alia ab alia possit separari ta---men Proprium Suum cujusque munus est, ut fortitudo in laboribtis, periculis lite cernatu : temperantia In Praetermittendis volirptatibus prudentia in delectu bonorum, et malorum justitia in suo cuique tribuendo quando igitur inest in omni virtute cura quaedam quasi fora SpectanS, aliosquea etenS, atque complectens, exsistit illud, ut amici, ut fratreS, Ut Propinqvi, ut assines, ut cives, ut omne denique

234쪽

226 DE FINIB. BONOR ET MALOR.

quando unam societatem hominum esse volumus propter Se expetendi sint atque eorum nihil St ejus generis, ut sit 68 in fine atque extremo bonorum. Ita fit, ut duo genera propter C Xpetendorum reperiantur imum, id quod est in iis, in quibus completur illud extremum quae Sunt aut animi, aut Corporis haec autem, quae Sunt extrinsecus, id St, quae neque in animo Siant, neque in Corpore, ut amici, ut parenteS, ut liberi, ut propinqui, ut ipsa patria sunt illa quidem sua Sponte Cara, sed eodem in genere, quo illa, non Sunt negvero quisquam summUm bonum assequi umquam posset, si omnia illa, quae Sunt CXtra, quamquam XPetenda, Summo 24 bono continerentur Ouo modo igitur, inquies, verum esse 6 poterit, omnia referri ad summum bonum, si amicitiae, si propinquitates, Si reliqua eXterna Summo bono non continentur λ Hac videlicet ratione : quod ea, quae Xterna Unt, iis tuemur ossiciis, quae oriuntur a suo cujusque genere Virtutis. nam et amici cultus, et parentis, et qui ossicio fungitur, in eo ipso prodest, quod ita fungi ossicio, in recte fa-Ctis est quae sunt orta virtutibus quae quidem sapientes Sequuntur, utente tamquam dUC natura.

Non perfecti autem homines, et tamen ingeniis excellen-b tibus praediti, excitantur saepe gloria : quae habet formam honestatis, et similitudinem. Quod si ipsam honestatem undique perfectam et absolutam rem unam praeclariSsimam omnium, maXimeque laudandam, penitus viderent; quonam gaudio complerentur, Cum tantopere ejus adumbrata pi- Onione laetentur λ Quem enim deditum voluptatibus, cupiditatum incendiis inflammatum, in iis potiendis, quae acerrime concupivisset, tanta laetitia perfundi arbitramur, quanta aut superiorem Africanum Annibale victo aut posteriorem Karthagine eversa quem λ Tiberina decursio, festo illo die, tanto gaudio aflecit, quanto L. Paulluna, iam regem Persen picaptum adduceret, eodem flumine invectum Age nunc, Luci noster, exstrue animo altitudinem, excellentiamque virtutum ciam non dubitabis, quin earum compotes homi-nCS, magno animo erectoque viventes, Semper sint beati qui omne motus fortunae, mutationesque rerum, et temporum,1 quod est in iis, in quibus eoNDtur et manifeste vitioso dissensio e libris Posterius in delet ambinus, avisius scriptis dedit . Manutius, quod et in corrigit e illud melius puto temere re Mss. reperit Lambinus estque et in petitum est ex antecedente sS. regiis Par. alii reperere descensio,1 nam et amici cultus et parensis, et quod recepit Davisius : eodem redit. qui officio fungitur J Haec non bene o Est intelligenda ea decursio quae VIII. haerent. Clericus cultor legit pro cultus. AL Sept. Celebrata est ap. Ovid. Fast. mihi ante et aliquid excidisse videtur, VL 773. s. mox pro invectum Davisius v. c. ab inei est vel in incio est. Corrigit invectio. FaVent edd. pr. quae 1 Tiberina decursio J Sic pro vulgato habent inmecto.

235쪽

LIBER QUINTUS: 227i leves et imbecilles fore intelligant, si in virtuti certamen

venerint illa enina, quae Sunt a nobi bona corpori numerata, Complent ea quidem beatiSsimam vitam, sed ita, ut sino illis possit beata vita existere ita enim parvae et Xiguae Sunt istae accessiones bonorum, ut, quemadmodum stellae in radio solis, sic ista in virtutum plendore ne cernantur qUidem. Atque hoc, ut vere dicitiar, parva esse ad beate vivenduin 72 momenta ista corporis commodorum sic nimis violentum

est, nulla eSSe dicere qui enim sic disputant, obliti mihi videntur quae ipsi egerint principia naturae tribuendum igitur est his aliquid, dummodo, quantum tribuendum sit, intelligas. λ Est tamen philosophi, non tam gloriOSA, quam p. 14u.

Vera quaerentis, nec pro nihil putAre ea, quae Secundum na--.turam illi ipsi gloriosi esse fatebantur, et videre tantam vim virtutis, tantamque, ut ita dicam, auctoritatem honeStatis, ut reliqua non illa quidem nulla, sed ita parva sint, ut nulla esse

videantur. Haec est nec omnia Spernenti praeter virtutem,

et virtutem ipsam suis laudibus amplificantis oratio denique haec est undique Completa et perfecta explicatio summi boni. hinc ceteri particulas arripere Conati, Suam quisque videri voluit afferre sententiam. Saepe ab Aristotele, a Theophra-25sto mirabiliter est laudata per se ipsa rerum cientia hoc 3

uno captu Herilliis, Scientiani Sumnium bonum esse defendit, ne rem Ullam aliam per Se Xpetendam. Multa sunt

dicta ab antiquis de contemnendis a despiciendis rebus humanis hoc unum Aristo tenuit Praeter vitia, atque virtutes, negavit rem esse Ullam aut fugiendam, aut expetendam. Positum est a nostris in iis rebuS, quae Secundum naturam essent, non dolere. Hoc Hieronynm Summum bonum esse

dixit. At vero Callipho, et post eum Diodorus, cum alter

voluptatem adamaviSSet, alter vacuitatem doloris neuter honestate carere potuit, quae est a nostris laudata maxime.

Ouinetiam ipsi voluptarii in deverticula quaerunt, et virtutes 74 habent in ore totos dies, voluptatemque primo duntaXat expeti dicunt deinde consuetudine, quasi alteram naturam cssici, a qua impulsi mi illa faciant nullam quaerentes voluptatem Stoici restant hi quidem non unam aliquam, aut alteram a nobis, sed totam ad Se nostram philosophiam

transtulerunt atque, ut reliqui fureS, 2 CArum rerum, quaSb.

16 leves et imbecilles Sic edd. r. enim cum Davisio. quod melius quam imbeciasis quod est in leverticula quaerant I quaerunt le- in edd. recentioribUs. gendum est, ut et s. Balliol habuit. 17 quo ipsi egerint p. n. egerint i sed ita et sequentia verba corrigenda, tiosum fatentur omnes aliifecerint cor aut, ut placet Davi Sio pro et legendum rigunt, ut ambitius, alii elegerint, ut ur. Gruterus, alii aliter. 9 qua impulsi multa faciant Male 18 Est tamen philosophi I tamen non vulgati faciunt. conVenit orationi. legendum videtur u L earum rerum, quas ceperuntJ Sic

ci a

236쪽

Ceperunt, Signa commutant sic illi, Ut sententiis nostris pro

Ita relinquitur sola haec disciplina digna studiosis ingenuarum artium, digna eruditis, digna claris viris, digna principibus, digna regibuS. 75 Ouae cum dixisset, paullumque institisset, Quid est, inquit satisne vobis videor 2 pro meo jure in veStris auribus commentatu. Et ego, Tu vero, inquam, Piso, ut saepe alias, sic hodie ita ista noSse visus es, ut, si tui copia nobis Semper fieret, non multum Graeci SUpplicandum putarem. quod quidem eo probavi magis, quia memini, Staseam Neapolitanum, doctorem illum tuum, nobilem sane Peripateticum, aliquanto Sta Secus dicere Solitum, assentientem iis, qui multum in fortuna SeCunda, aut adversa, multum in bonis, aut tali Corpori ponerent. Si ut dicis, inquit sed haec ab Antiocho, nostro familiari dicuntur multo melius, et fortius, quam a StaSea dicebantur quamquam ego non

quaero, quid tibi a me probatum Sit, Sed huic Ciceroni no-26stro, quem discipulum cupio a te abducere. Tum Lucius, 76Mihi vero ista valde probata Sunt quod item fratri puto. Tum mihi Piso, Ouid ergo inquit, dasne adolescenti veniam λ an eum discere ad ea mavis, quae cum praeclare didicerit, nihil sciat λ Ego vero isti, inqUam, permitto. Sed nonne meministi, mihi licere probare Sta, quae sunt a te diei quis enim potest ea, quae probabilia videantur ei, non probare An vero, inquit, quiSquam potest probare, quod perceptum, quod comprehenSum 2 quod Cognitum non habet Non est ista, inquam, Piso, magna dissensio nihil est P. I J. enim aliud, quamobrem nihil percipi mihi posse videatur,

' nisi quod percipiendi vis ita definitur a Stoicis, ut negent

quidquam posse percipi, nisi tale verum, qUale falsum esse non possit itaque haec cum illis est disSensio, cum Peripateticis nulla sane sed haec omittamus liabent enim et bene longam, et satis litigiosam disputationem. 77 Illid mihi a te nimium festinanter dictum videtur, sa

volavit oratio 2 quod nisi ita essicitur quae Theophrastus de fortuna, de dolore, de cruciatu corporis tacit, cum quibus.

edd. et scr. dicitur in partem deterio esse diceret, atque adeo ad ipsum Cicerem, ut in pecuniis captis. v. Clav. in ronem, qui ejus studiosus erat. eastere ne audeam mutare vel in clest 24 quod Nnitum non habe I Logenserunt cum Mureto . . IX, 19. vel dum habeat. cum Davisio in cleperam . . , quod nisi ita incitur I ita offenditu pro meo jure Libere, meum tu nonnullos. Davisius Corrigit id. Sed dium secutus, et fortasse modum ut et redundare poteS Sine vitio, atque in- excederem fra iterum sic est et alibi an si id pr u e mauis &c.J Pertinet ad Acade bas, ita ieri posse negas &G.

micam philosophiam, quis nihil certi

237쪽

LIBER QUINTUS. 229

conjungi beatam vitam nullo modo POSSe putavit, Vereor ne vera sint nam illud vehementer repugnat, Undem et beatum esse, et multis mali OppreSSum hae quo modo Conveniant, non sane intelligo. Utrum igitur tibi non placet, inquit, virtuti tantam vim esse, ut ad beate vivendum se ipsa contenta sic an si id probas, ita fieri posse negas, ii ii, qui virtutis compotes Sint etiam mali quibuSdam affecti, beati sint λ Ego vero volo in virtute vim CSSe quam maXimam :Sed, quanta Sit, alia : nun tantum, OSSitne SSe tanta, si quidquam extra virtutem habeatur in bonis. Atqui, inquit, 78 si Stoicis concedis, ut virtus sola, si adsit, vitam efficiat beatam : concedi etiam Peripateticis quae enim mala illi non audent appellare, aspera autem, et incommoda, et rejiciencla, et alienis naturae esse concedunt, ea nos mala dicimus, sed CXigua, et porro minima Ouare si potest esse beatus is, qui est in asperis, rejiciendisque rebuS POteS i quoque esse, qui est in parvis malis. Et ego, Piso, inquam, Si Si quisquam, qui acute in causis videre Oleat, quae re agatur, is Si

Profecto tu quare attende, quaeSo. nam adhUc, meo fortasse

vitio, quid ego quaeram, non perSpiciS. Stio Sum, inquit, exspectoque quid ad id, quod quaeram, respondeas. Respon-27debo, me non quaerere, inquam, hoc tempore, quid virtus 79 possitissicere, sed quid constanter dicatur, quid ipSum a sedissentiat. Quo igitur, inquit, modo λ uia. Cum a Zenone, inquam, hoc magnifice, tamquam ex oraculo editur, Virtus ad beate vivendum se ipsa contenta est. 26 Ouare, inquit Respondet: Quia nisi quod honestum est, nullum est aliud bonum. Non quaero jam verum ne Sit illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere. Dixerit hoc idem Epicu SOTUS, Semper beatum esse Sapientem : quod quidem solet ebullire nonnumquam quem quidem, Cum Summis doloribus Consciatur, ait dicturum, Quam suave est quam nihil curo mon pugnem cum homine, cur tantum habeat in natura boni illud urgeam, non intelligere eum, quid sibi dicendum sit, cum dolorem Summum malum esse di Xerit. Eadem nunc mea adverSum te oratio est dicis eadem omnia

et bona, et mala; quae quidem dicunt, qui numquam philosoplaum pictum, ut dicitur, viderunt 2 valitudinem, vires, Staturam, formam, integritatem unguiculorum omnium. na deformitatem, morbum, debilitatem, mala. Jam illa Si externa, parce tu quidem Sed haec cum corporisu Guare, inquit Respondet Non a didi in extremo bona necessario, ut haectis aptum est hoc antecedentibus et cum pars similis esset sequentici deformi a Zenone hoc editur Davisius conjicit tem ebili atem, mala. Sic et Lambino Guare inquirenti quod mihi non satis Placuit. Placet. malim quirenti cur respondet. 28 sed haec, cum c bona sint iam pu- Scriptum fuit quur. to delendum, frigide enim redundat. 27 valetudinem-u omnium bonaJ Ad 29 eis corporis bona sinII i. e. cum

238쪽

23 DE FINIB. BONOR ET MALOR.

bona sint, eorum conscientia certe in bonis numerabis, ami-Cos, liberos, propinquos, divitias, honores, opeS. Contra haeca attende Die nihil dicere : si ista Diala sunt, in qUM Potest incidere Sapiens, sapientena esse, δὲ non esse ad boni vivendum satis. Immo vero, inquit, ad beatissime vivendum, PR- p. 144. rum Stra ad beate vero, satis. Animadverti, inquam, te' isto modo a paulo ante ponere et scio, ab AntiΟChomo stro dici sic solere sed quid minus probandum, quam S Se aliquem beatum, nec satis beatum Quod autem satis est, eo quidquid accesserit, nimium est et nenio nimium beatus Sa est et nemo beato beatior. Ergo, inquit, tibi Q. Met2llusi, qui tres alios consules vidit, e quibus unum etiam et CC SO- rem, et triumphantem, quartum autem praetorem, OScllae salvos reliquit, et tres filias nuptas, cum ipse conSul, Censor etiam augurque fuisset, et triumphasset ut sapiens fuerit,

Nonne beatior, quam, ut item sapiens fuerit, qui in potestate hostium, vigiliis, et inedia necatus est, Regulus λ Quid me 28 istud rogas, inquam Stoicos roga. Quid igitur, inquit, eos responSuros putas Nihilo beatiorem esse Metellum, 83 quam Regulum. Inde igitur, inquit, audiendum est. Tamen d a Proposito, inquam, aberravimUS. non enim, inquam, Uaero, quid verum, Sed quid cuique dicendum sit. Utinam quidem dicerent alium alio beatiorem ciam ruinas

videres in virtute enim sola, et in ipso honesto cum sit ho-ΠUm OSitum, Cumque ne virtus, ut placet illis, nec honestum creSCat, idque bonum solum Sit, quo qui potiatiar, necesse Si beatus sit, Cum id augeri non possit, in quo uno positum est beatum esse : qui potest esse quisquam alius alio beatior λ videsne, ut haec concinant λ Et Herci de fatendum est enim, quod sentio mirabilis est apud illos con-tCXtus rerum reSpondent extrema primis, media tri Sque, omnia omnibus : quid sequatur, quid repugnet, vident in geometria prima si dederis, danda sunt omnia. Concede nihil .eSSe bonum, nisi quod honestum sit Concedendum est, in v virtute sola positam esse beatam vitam. Vide rurSUS retro. 84 dat hoc, dandum erit illud quod vestri non item Tria genera bonorum proclivius currit oratio : venit ad extremum haeret in salebra cupit enim dicere, Nihil posse ad beatana vitam deesse sapienti Honesta oratio : Socratica,

Platonis etiam. Audeo dicere, inquit Non potest, nisi retin etiam Corporis quaedam bona sta minus, et est nova oratio a Verbis si istatuas, ea quoque in bonis numeranda mala sun e legendum est non est. sunt, quae illa corporis bona emCiunt. 32 paullo aut ponere ponere non sane 3 aliende me nihil dicere I HOC est placet. aut dele, aut corrige respon- sane frigidum puto legendum esse non dere. nihil. 33 a pr. i. aberravimus I ss. quidam 3 non esse ad h. v. s. Rectum est aberramus si et infra est tamen aberra- esse, si totum ho pendet e dicere. 'in mus proposito.

239쪽

LIBER QUINTUS. 231

texueris illa paupertas si malum Si mendicus beatus esse nemo potest, quamvi Sit Sapiens. At Zeno eum non beatum modo, sed etiam divitem dicere ausus est. Dolere, malum in crucem qui agitur, beatUS SSe non potest. Onum, liberi δε miserum Orbitas bonum patria miSerum Xsilium bonum valitudo : miserum morbus bonum integritas corpori miserum debilitas bonum incolumis acies: miserum caecitas quae Si potest Singula consolando levare, niversa quo modo sustinebit sit enim idem caecus, debilis,

eculeo quem hune appellas Zeno : Beatum, inquit. Etiam beatissimum Quippe, inquiet, cum tam docuerim, gradus istam rem non habere, quam virtutem, in qua sit etiam ipsum beatum. Tibi hoc incredibile, quia beatissimum quid Sotuum' credibiles si enim ad populum me vocaM eum, quia ita sit affectus, beatum numquam probabis. Si ad prudentes :alterum ortasse dubitabunt, sitne tantum in virtute, ut ea praediti, vel in Phalaridis tauro beati sint alterum non dubitabunt, quin et Stoici convenientia ibi dicant, et vos re

pugnantia Theophrasti igitur, inquit, tibi liber ille placet

de beata vita Tamen aberramus a propoSito : et, ne longius prorsus, inquam, Piso, Si Sta mala Unt, placet.

Nonne igitur tibi videntur, inquit, mala λ . Id quaere. in 86

quam in quo, utrum reSpondebo, verse te huc atque illuc necesse eSt. Quo tandem modo, inquit Quia si mala sunt, , λεis, qui erit in his, beatus non erit si mala non sunt, acet μ' omnis ratio Peripateticorum. Et ille ridens Video, inquit, quid agas ne discipulum abducam timeS. Tu vero, inquam,

ducas licet, si sequatur erit enim mecum, Si tecum erit.

Audi igitur, inquit, Luci tecum enim, ut ait Theo 29phrastus , mihi instituenda oratio est. Omnis auctoritas philosophiae consistit in beata vita comparanda beate enim vivendi cupiditate incensi omnes sumus. Hoc mihi Cum tuo Spfratre Convenit quare hoc videndum est, possitne nobis hoc ratio philosophorium dare pollicetur certe nisi enim id fa- Ceret, cur Plato AEgyptiam peragravit, ut a sacerdotibus barbaris numeros, et Caelestia acciperet cur post Tarentum ad Archytam cur ad ceteros Pythagoreos, Echecratem, Timaeum, Crionem Locros, Ut, Um Socratem CXpressisSet,

adjungeret Pythagoreorum disciplinam, eaque, quae Socrates

34 miserum, orbitas Vulgo est misera id quaeris, in quo, utrum respondero. non male sed quia in sequentihus in a ut ait Theophrastus J Est hoc alic- utroque membro AES bonum-miserum, num ab hoc loco itaque Davis uncis etiam hic debet sic esse et infra mise inclusit transfer post verbum philos rum debilitias et miserum incitas. phiae, ut ambinus voluit et Aleman . 35 Id quiseres, inquam. in suo, utrum nu fecit. respondebo Puto, Ciceronem scripsi SSe :

240쪽

M DE FINIB. BONOR ET MALOR. repudiabat, addisceret cur ipse Pythagora et gyptum

luStravit, et Persarum magos adiit cur tantas regiones barbarorum pedibus obiit tot maria transmisit λ Cur haec eadem Democritus λ qui vere falsone, quaereremus dicitur OCUES Se privaSS : Certe ut quam minime animus a cogitationibus abduceretur, patrimonium neglexit : agros deseruit incultoS, quid quaerens aliud, nisi beatam vitam λ quam Sietiam in rerum cognitione ponebat, tamen ex illa investigatione natura consequi volebat, ut esset bono animo δη id enim ille summum bonum ευθυμίαν et Saepe Θαμείαν Appel-88lat, id est, animum terrore liberum. Sed haec etsi praeclare, b nondum tamen et perpolita pauca enim, neque ea PS enucleate ab hoc, de virtute quidem dicta post enim haec in hac urbe primum a Socrate quaeri coepta deinde in hunc locum delata sunt nec dubitatum, quin in virtute omnis, ut bene, sic etiam beate vivendi spes poneretur quae Um Zeno didicisset a nostrisci xit in actionibus praescribi solet, de re eadem alio modo. Hoc tu nunc in illo probas Scilicet vo- Cabuli rerum mutatis, inconstantiae Crimen ille effugit, nos effugere non possumus Ille Metelli vitam negat beatiorem, quam Reguli praeponendam tamen nec magi CXpetencam, Sed angi sumendam : et, si optio esset, eligendam

Metelli, rejiciendam Reguli. Ego quam ille praeponendam, et magis eligendam, beatiorem hanc appello nec ullo mini-S9 mo momento plus ei vitae tribuo, quam Stoici. Quid inter-eSt, niSi quod ego res notas notis verbis appello illi nomina nova Uaerunt, quibus idem dicant λ Ita quemadmodum in Senatu Semper est aliquis, qui interpretem postulet sic isti nobis Cum interprete audiendi sunt bonum appello, quidquid secundum naturam est quod Contra, malum ne ego

Solus : Sed tu etiam, Chrysippe, in foro, domi: min schola definis. Quid ergo aliter homines, aliter philosophos loqui putes oportere, ὲ quanti quidque sit λ aliter doctos, et

indocto. sed cum constiterit inter doctos, quanti re quaeque sit si homines essent, usitate loquerentur . dum res 30 maneant, verba fingant arbitratu suo. Sed venio ad inconso Stantiae crimen, ne Saepius dicas, me aberrar quam tu po-

d vere fatione quaereremti, J Victorius addidit emss. desinis . . uti verbo et Lambiniis delent quaereremus. Davi more et populariter. Sic et Aleman-Siu non quaeremus. Placet. nu emss. Paris.

38 id enim im Davisius etenim ille. 41 quanti quidque sit Hoc ex seqq.hene. huc translatum esse, non improbabilea de re eadem fecit alio modo Delevi videtur nec enim bene coit cum ant feci , quod ipsa sormula illa jubet in cedente et consequente. qua non fecit sed egit intelligitur Sic si homines essent, is Voquerentur Jest idem mapp. ad Div. XIII, 27. Hoc quoque non cohaeret reliquis, ut 4 in elota filis i. e. incipis verbo vidit Davisius. subtilius uti ex definitione. mavisius

SEARCH

MENU NAVIGATION