Opera omnia;

발행: 1810년

분량: 639페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

LIBER QUINTUS. 233

nis in verbis ; ego poSitam in re putabam si satis erit hoc perceptum, in qu adjutore StoiCO Optimo habemUS, Rn- p. 6.

tam vim esse virtutiS, Ut Omnia, Si CX altera Parte ponantur, a.

ne appareant quidem cum iamia, quae illi Commoda certe dicunt 8Se, et Sumenda, et eligenda, et praeposita, quae ita definiunt, ut sati magno se Stimanda sint hae igitur cum ego tot nominibus a Stoici appellata, partim novis et commenticiis, ut ista ' producta et reducta, partim idem significantibus : quid enim interest, expetas an eligas λ mihi quidem etiam lautius videtur, quod eligitur, et ad quod delectus

adhibetur sed cum ego ista bona omnia diXero, quantum refert, quam magna dicam : Cum Xpetenda, quam valde. Sin autem nec Xpetenda ego magiS,AEUam tu eligenda, eo

illa pluris aestimanda ego, qui bona, quam tu, qui producta appellas: omnia ista neceSSe est bSCUrari, ne apparere, et in virtutis, tamquam in solis radios, incurrere. At enim, 91 qua in vita est aliquid mali, ea esse beata non potest. Ne seges quidem igitur spicis uberibus, et crebris, si si avenam uspiam videris : ne mercatura quaestuosa, Si in maximis lucris ' parum 8 aliquid damni contraxerit. An hoc usquequaque aliter in vita et non ex maxima parte de tota judicabis λ an dubium est, quin virtus ita maXimam partem obtineat in rebus humanis, ut reliquas obruat audebo igitur

Caetera, quae Secundum natUram lant, bona appellare, eo fraudare suo veteri nomine, quam aliquid QPotius novum eX-quirere virtutis autem amplitudinem quasi in altera librae lance ponere. Terram, mihi crede, ea lanX, et maria depri 9amet. Semper enim ex eo, qUod maXimas partes Continet, latis-Simeque funditur, tota res appellatur dicimus aliquem hilare vivere igitur, si semel tristior effectus est, hilara vita amissa est At hoc in eo M. Crasso, quem semel ait in vita risisse b. Lucilius, non contigit, ut ea re minus o γελαςoc, Ut ait idem, vocaretur Polycratem Samium felicem appellant nihil acciderat ei, quod nollet, nisi quod anulum, quo delectabatur, in mare abjecerat. Ergo ini eli Una molestia : felix rursus, cum is ipse anulus in praecordiis piscis inventus est. Ille vero, Si insipiens; quod certe, quoniam tyrannus: numquam

43 producta et reducta sunt προ ηγμεγα edd. r. recte vulgo male ipsam. et α ποπροηγ quae alibi sunt producta et A parum aliquid damni contraxeriti rejecta, et sic videtur legendum, aut si Non placet parum. Sola προηγμεν voluit exprimere, ut post AS aliquid damni Credo verum esse CS expetas an eligas, pracipua ut place parvi a. d.

bat Davisio IV, 26. 49 audebo igitur etera cetera abest a 44 tantum refert, Fortes legendum fg regiis Par delevitque Aleman- tamen nus, qui a Victorio esse dicit additum. 45 nee-in virtutes Bene mavisius potitisy Videtur esse alieno laco, Corrigit virtutis, ut respondeat solis et post nomine, ponendum, ut et fecit 4 si avenam spiam videris, uspiam avisius.

habent 8s. quidam apud Davisium et a ilia veroJ Polycrates.

242쪽

234 DE FINIB. BONOR ET MALOR.

beatus si sapiens ne tum quidem miser, cum ab Oroete praetore Darei in cruceni actus est At multis malis affectus. Quis negat sed ea mala virtutis magnitudine obruebantur. 31 An ne hoc quidem Peripateticis concedis, ut dicant, omnium 9s virorum bonorum, id est, sapientum, omnibusque virtutibus ornatorum, vitam omnibus partibus plus habere semper boni,

quam mali quis hoc dicit λ a Stoicis licet minime sedisti ipsi, qui voluptate, et dolore omnia metiuntur, nonne clamant, sapienti plia Semper adesse, quod velit, quam quod nolit Cum tantum igitur in virtute ponant ii, qui se fatentur virtuti CauSa, niSi ea voltiptatem CC iret, ne manum

quidem versuro fuisse : quid facere nos oportet, qui quamvis minimam animi praestantiam omnibus bonis corporis anteire dicamuS, ut ea ne in conspectu itidem relinquantur λβ qui enim est, qui hoc cadere in sapientem dicere audeat, ut, si seri poSSit virtutem in perpetuum abjiciat, ut dolore omni liberetur quis nostrum dixerit, quos non pudet ea, quae Stoici aspera dicunt, mala dicere, melius esse, turpiter aliquid facere cum voluptate, quam honeste cum dolore 39 Nobis Heracleotes ille Dionysius sagitiose descivisse videtur p Τ': a Stoicis propter oculorum dolorem. quasi vero hoc didicisset a Zenone, non dolere, cum doleret illud audierat,

nec tamen didicerat, malum illud non esse, quia turpe non esset, 4 et OSSe ferendum viro. Hic si Peripateticus fuisset, PermansiSSet, Credo, in sententia, quoniam dolorem dicunt malum Sse de asperitate autem ejus fortiter ferenda praecipiunt eadem, quae Stoici et quidem Arcesilas tuus, etsi fuit in disserendo pertinacior, tamen noster fuit erat enim Polemonis is cum arderet podagrae doloribus, visitaSSetque hominem Carneades, Epicuri perfamiliaris, et tristis exiret: mane, quae So, inquit, Carneade noster nihil illinc huc per-Venit. Stendit pedes, et pectus attamen hic mallet non

dolere Haec igitur est nostra ratio, quae tibi videtur in-95 ConStan : Cum propter virtutis Caelestem quandam, et divinam, tantamque praeStantiam, ut, ubi virtus sit, si resque magnae, Sumendae laudabilesque virtute gestae, ibi esse mi-SCriR, C aerumn non possit, tamen labor possit, et molestia: non dubitem dicere, omnes sapientes semper beatos CSSe, Sed tamen seri posse, ut sit alius alio beatior.

Atqui iste locus est, Piso, tibi etiam atque etiam con-

52 Stoicis Leet Sc. hoc dicere. Sed est esso, ut et Manutius judicavit.

bene Lambinus judicat legendum Stoici 5 resque magnae, sumend laudabiles- scilicet, quod et Davisius probat que C. I sumendi non convenit rebus 53 quas-hoc cadere MS. Paris hoc, ceteris, quae riunt virtutis Manutius quod recepit bene Davisius corr. summeque laudabiles, v. gestae, Da-

54 quasi vero hoc . Sic bene e Ss visius res magni aestimandae, laudabiles- Lambinus, pro Vulg. quis v. que illud magis placet. II e esset ii rendum iso Legendum

243쪽

LIBER QUINTUS. 235srmandus, inquam quem Si tenueris, non modo meum Ciceronem, sed etiam me ipsum abducas licebit. Tum Quin- 96tus, Mihi quidem, inquit, satis hoc confirmatum videtur. 7 laetor quidem philosophiam, cujus antea Supellectilem pluris deStimabam, quam possessiones reliquorum, ita mihi dives videbatur, ut ab ea petere possem, quidquid in studiis nostris Concupissem hanc igitur laetor etiam acutiorem repertam, Uam Ceteras quod quidam ei deesse dicebant. ββ Non quam nostram quidem, inquit Pomponiu jocans. sed mehercule pergrata mihi oratio tua quae enim dici Latine pOSSe non arbitrabar, ea dicta sunt a te, nec minu Plane, quam dicuntur a Graecis, verbis aptis. Sed tempus St, Si videtur et recta quidem ad me. Quod cum ille dixisset, et satis diSputatum videretur, in oppidum ad Pomponium

M. TULLI CICERONIS

TUSCULANARUM QUAESTIONUM

M. BRUTUΜLIBER PRIMUS.

CONTEMNENDA MORTE.

ARGUMENTUΜ.

Praefatus de instituto philosophiae Graeci Latinis litteris illastrandis, ut, in quo tino a Grecis Gncerentur Romani, id ad ipsos quoque transferretur, c 1-4 ponit id, de quo tota si primi libri disputatiou Anmors malum sit λ quod deinde mullis refellit. Primo ostendit, mortem non posse malum esse mortuis, quod falsa sint omnia, quis de inferis apud potatas narrentur, et, si nusquam sint mortui, non possint essσ57 Letor quidem philosophians Ele sed tamen per ocum, et subridens. ganter avisius laetorque, eam philoso Ceterum lectio haec variat in edd. et phiam c. το eam etiam τὸ igitur, re scr. libris, qui tamen nil melius habent. quirit. Davisius ex iis confecit hanc conj 58 Non, quam nostram quirim S uam, turam nunquam nostro quidem. Epicuream, exceptam Vult Pomponses,

244쪽

236 TUSCUL QUAESTIONUM

miseri, quod nil sentiant, neque adeo mors malum. c. - Deinde non esse malum mortem morituris . . demonstrare suscipit. Mors quid sit, non constare inter philosopbos, qui de natura animi valde dis- Sentianti c. 9. 1O qua non cognita, ne mors quidem qualis sit, posse intemgi Qui animum cum corpore confundant, interitum etiam mentis et corporis conjungere, reliquos spem ni ortalitatis a Erre ticquid

Sit mortem non esse malum. Nam si intereat animus, non esse miscrum: Si superstes sit corporis ruinis, deatum esse. c. 11. Immortalitatem autem animi confirmari auctoritate antiquitati omnis c. I 2. Ι3. curia, quam quisque rerum post mortcm futurarum frat, c. 14. S. conScnsu nationum omnium, . 16. natura animorum te animali, b. e. spirabili,

mi ignea, qua, cum corpore excesserint, propter agilitatem in sublime ferantur, c. 17. divinis denique rebus, qui animo insint, qui nec a corpore oriri, nec in terra nati esse possint. c. 24-27. ud autem primo propterea quidam annum a corpore discretum negent, quod, ubi sit, aut qualis sit, non intelligant, id esse leve quod nec oculus se videat, et

animus, quamquam nouum sermam, tamen Sagacitatem, memoriam,

ingenium videat. c. 28 29 Deinde, quod negent animum vacantem corpore esse posse, quod qualis ejusmodi animus sit, et quomodo possit vacare corpore, non intemgant; ne in corpore quidem quatis sit intelisei, dociliusque esse, comprehendere, quomodo in aheno ei diversm naturae

corpore esse, quam quomodo vacare corpore possit. c. 22. Stoicos autem esse perabsurdos, qui animos manere dicant, cum e corpore excesserint, Sed

non sempero quod dent id, quod di immum in causa sit, posse animum

manere corpore vacantem, quod facile sit, omni semper manere. c. 32.

Neque Panaetii rationem duplicem valere, qui animos mortales velit, primo, quod quicquid nascatur, intereat; deinde, quod animus saepe rege Sit quod autem regnum esse, et in morbum cadere possit, id etiam interire possit. Nam cum de immortalitate disputetur, de mente dici, qui omni turbido motu acet, non de iis partibus, in quibus

ritudines resentur. c. 32. 33 Quod si ero animus intereat, non esSe tamen, quare mortem timeamus, cum propter eam rationem, quam supra attulerit, c. 11. tum propter multas alias Mortem non propter se, feri enim in uncto, se etiam Sine sensu, timeri, sed propter discessum ab omnibus it bonis sed ea esse aut opinata tantum, aut tam pauca et parva, ut a malom et magnitudine aut multitudise bruantum es morte omnia mala et pericula e fugi. c. 34-36 uliis bonis rebus carere mortuos, quod carere is demum dicatur, cui desit,

quod desideret c. 36. ncque, Sine sensu esse, odiosum esse tum, cum sensus ablatus sit. c. 37. Ac propterea omnem mesum mortis peliendum esse, neque miserum putandum mature mori, et, ut aiunt, ante tempus,

quod nussum certum visendi spatium natura dederit, sed incertam tilinus uram. c. 39-4I De humatione autem et sepuhura non esse laborandum, quod nihil ad mortuum pertineat: c. 42-45. operam potius dandam esse, ut laudabilem tam gloriosa ratione niamus e eam esse optimam

aequo animo oppetendis mortis rationem. c. 46 47 Dilogi . loco afferuntur ipsorum deorum de morte testimonia, et hominum de morte pro patria oppetita opinioncs.

245쪽

LIBER PRIMUS. 237 Umdefensionum laboribus, senatoriisque muneribus aut 1

omnino, aut magna e parte SSem aliquando liberatus, re 1 tuli me, Brute, te hortante maXime, ad ea Studia, quae retenta animo, remissa temporibus, longo intervallo intermissar Vocavi et, Cum omnium artiUm, quae ad rectam vivendi

viam pertinerent, ratio et disciplina Studio sapientiae, quae philosophia dicitur, contineretur hoc mihi Latinis litteris illustrandum putavici non, quia philosophia Graecis et litteris, et doctoribus percipi non posset sed meum Semper judicium

fuit, omnia nostros aut inveniSSe per Se Sapientius, quam Graecos, aut accepta ab illis, fecisse meliora, quae quidem digna statuissent, in quibus elaborarent. Nam mores, et 2 instituta vitae, resque domesticas ac familiares nos profecto et melius tuemur et lautius rem vero publicam nostri majores certe melioribus temperaverunt et institutis et legibus. Quid loquar de re militari y in qua cum virtute nostri multum valuerunt, tum plus etiam disciplina. Jam illa, quae natura, non litteris assecuti Sunt, neque Cum Graecia, neque'. Ulla cum gente sunt conferenda. Quae enim tanta gravitas, quae tanta Constantia, magnitudo animi, probitas, fides, quae tam excellens in omni genere virtus in ullis fuit, ut sit cum majoribus nostris comparanda λ Doctrina Graecia nos, et 3Omni litterarum genere superabat in quo erat facile vincere non repugnantes nam cum apud Graecos antiquissimum sit edoctis genu poetarum, si quidem Homerus fuit, et Hesiodus ante Romam conditam, Archilochus regnante Romulo; serius poeticam nos accepimus annis enim fere ix post

Romam conditam Livius fabulam dedit, C. Claudio, Caeci filio, . Tuditano, consulibus, anno ante natUm Ennium qui fuit major natu, quam Plautus in Naevius Sero igitur 2 a nostris poetae vel cogniti, vel recepti. Quamquam est in Originibus, solitos esse in ephitis canere convivas ad tibicinem de clarorum hominum virtutibus honorem tamen huiugeneri non fuisse, declarat oratio Catonis, in qua objecit, ut probrum M. Nobiliori, quod is in provinciam poetas duxisset duxerat autem consul ille in tollam, ut scimus, Ennium. Quo minus igitur honoris erat poetis, eo minora Studia fuerunt. nec tamen, siqui magnis ingeniis in co

DXJ Hune esse verum numerum, Ennio majorem natu fuisse et ne cre- non vulgatum ante CCCCX. Certum ibile, Ciceronem in hoc errasse, qui est nam hi Consules fuere a. U. XIV. in Bruto recte rem tradidit aut omit-Vel XLII., et Ursinus in s. reperit tendum hoc est, quia et a s. apud quia autem Cicero dicit fere, videtur Verburgium abfuit, ut et placet Peam numerum rotundum . posuiSse. Cio, aut Addendum est ut. fabulam dedit Μs Ursini habebat 4 ne tamen, siqui Davisius in ed. λωιt sed et dari fabulae dicuntur sec. dedit, nec tamem sic qui, neScio et Navius Cum constet Naevium Unde..

246쪽

233 TUSCUL QUAESTIONUM

genere exstiterunt, non satis Graecorum gloriae responderunt.

4 An censemus, si Fabio, nobilissimo homini, audi datum CSSet, quod pingeret, non multos etiam apud nos futuros Polycletos et Parrhasios fuisse monos alit artOS, OmneS-que incenduntur ad studia gloria jacentque ea semper, quae apud quosque improbantur. Summam eruditionem Graeci Silam Censebant in nervorum, vocumque cantibus igitur et Epaminondas, princeps, me judicio, Graeciae, si libus prae-P λ 9 clare cecinisse dicitur: Themistoclesque inliquot ante annos,' a cum in epulis recusasset lyram, habitus est indoctior. Ergo in Graecia musici floruerunt, ' discebantque id omnes, 5 nec, qui nesciebat, satis excultus doctrina putabatur. In summo apud illos honore geometria fuit itaque nihil mathematicis illustrius. At nos, metiendi ratiocinandique utilitate,

3 hujus artis terminavinius modum. At contra oratorem Celeriter complexi sumus nec eum primo eruditum, aptum tamen ad dicendum : post autem eruditum nam Galbam, Africanum, Laelium, doctos fuisse traditum est studiosum autem eum, qui iis aetate anteibat, Catonem post vero

Lepidum 9 Carbonem, Gracchos deinde ita magno noStram ad aetatem, ut non multum, aut nihil omnino Graecis cederetur. 0 Philosophia acuit usque ad hanc aetatem, nec ullum habuit lumen litterarum Latinarum quae illus tranda, et eXCitanda nobis est, ut, si occupati profuimus aliquid civibus nostris, prosimus etiam, a si poSSUIDUS, Otiosi.6 In quo eo magis nobis est elaborandum, quod multi jam esse Latini libri dicuntur scripti inconsiderate, dab optimis

illis quidem viris, sed non satis cruditis seri autem poteSt, ut recte qui sentiat, et id, quod sentit, polite eloqui non posSit. Sed mandare quemquam litteris cogitatione Silas, qui ea nec disponere, nec illustrare possit, nec delectatione aliqua allicere lectorem, hominis est intemperanter abutentis et otio, et litteris Itaque suos libros ipsi legunt cum Suis,

Pol cleros et Parrh 1sios Quia de indiscebantque conrnes Quorsum id Pictoribus sermo est, alienum videtur pertinet 8 arti tum intelligendum sit. Camerari, Polyclet, nomen, corrigit sed malim ideo. que tostgnotos atque cita edidere P. . Carbonem Edd. pr. habent Cato- Manutius et Lamhinus. Sed Polycle nemu ut et Guelf eaque erat Camerariitus etiam pictoria arte excelluit, unde tempore vulgata lectio, qui tamen cor- Et ap. Hlian. V. H. XIV, S. pictor di rigi volebat Carbonem, idque et Beroaldo Citur s. Guelf habet Pol ele os et placuisse dicit quia sic in edd. pluribus Praxiteles antiquis reperi Ald Steph. c. retinui. aliquot ante annos Ante Epami Io Phil. acuit Edd. veti habent nondam latuit, quod et seqq. bene Convenit sed cum recusasses Sic et latinitas pos sensus tamen idem est in iacuit. tulat, et habent edd. Vett. plures, Me lumen literarum Lat. Nemo lati-diol. Iunt. Ald. Steph. los edidere ne de philosophia scripsit. reeusaret. male Post MA. Guel f ha I si possumus Malim si possimus. bet est habitus indoctior, ut avisius de I, ab optimis iliis quidem viri Malim

dit. Uli pro illit, ut ad libros pertineat.

247쪽

nec quisquam attingit, praeter eos, qui eandem licentiam scribendi sibi permitti volunt. Quare si aliquid Oratoriae

laudis nostra attulimus industria, multo studiosius philosophiae fontes aperiemus, e quibus etiam . illa manabant. Sed, ut Aristoteles, vir summo ingenio, scientiae Copia, Cum 4 motus esset Isocratis rhetoris gloria, si docere etiam cepit, 7 adolescentes dicere, et prudentiam cum eloquentia jungere et sic nobis placet 7 nec pristinum dicendi studium deponere, et in hac majore, et uberiore arte versari hanc enim perfectam philosophiam semper judicavi, qua de maXimi quae-Stionibus copiose posset, ornateque dicere in quam Xer- Citationem ita nos studiose ' operam dedimus, ut jam

etiam scholas Graecorum more habere auderemus: Ut nuper tuum post discessum in Tusculano, cum eSSent Plure mecum familiares, tentavi, quid in eo genere poSSOm. Ut enim antea

declamitabam causas, quod nemo me diutius fecit sic haec nunc mihi senilis est declamatio. Ponere jubebam, de quo quis audire vellet ad id aut sedens, aut ambulans diS- Putabam. Itaque dierum quinque scholas, Ut Graeci ap-ου pellant, in totidem libros contuli fiebat autem ita, Ut, Cumis, qui audire vellet, dixisset, quid sibi videretur, tum ego

Contra dicerem haec est enim, ut scis, vetus, et Socratica ratio Contra alterius opinionem disserendi nam ita facillime, quid verisimillimum esset, inveniri posse Socrates arbitrabatur. Sed quo commodius disputationes nostrae explicentur, Si CaS CXponam, quaSi agatur res, non quasi narretur ergo ita

A. Malum mihi videtur esse ors Iisne, qui mortui

Sunt, an iis, quibus moriendum est A. Utrisque Est 9miSeriam igitur, quoniam malum A. Certe. . Ergo et ii,

quibu evenit jam ut morerentur, et ii, quibus eventurum 'λβ' est, miseri A. Mihi ita videtur nemo ergo non miser λA. Prorsus nemo. Et quidem, si tibi constare vis, omneS, quicunqUe nati Sunt, eruntve, non solum miseri, sed etiam Semper miSeri nam si solos eos diceres miseros, quibus

I si aliquid Oratoriae laudis Cor cendi haberet, coepit et ipse rhetorem

rexere quidam, in his avis laudi at agere itaque pro dicere legendum Videque ita et habent quaedam edd. veti tu docere et post delendum hoc Ver- Mediol. c. non necesse erat attulimus bum Benti eius Correxit, dicere etiam referri potest ad Latinos, Romanos, his coepit ad adolescentes: quod non placet. attulit laudem oratoriam. s. Guel f Optimum videtur verba dicere et docere habet laudis. PermutAre. 15 illa manabans J Ferri potest sed 17 nec-deponere, C. Usitatius foret Ualde placet earcii correctio manabat, et non deponere, et. Sed et alibi Cicero ut ad oratoriam laudem pertineat si nec Vel neque Ponit, Sequente et, V. 16 dicere etiam coepit, adolescentes do ad Or pro Quint. 1. et ClaV in neque.

eeret Falsum est Aristotelem dixisse: 18 operam dedimus operam mihi sus- i. e. oratorem egiSSe Sed motus in pectum est, putoque delendum. Sic Vidia erga Isocratem, qui scholas di vidi et placuisse Lambino et aliis.

248쪽

240 TUSCUL QUAESTIONUM

moriendum esset neminem tu quidem eorum, qui viverent, exciperes : moriendum est enim omnibus: SSet tamen miseriae finis in torte quoniam autem etiam mortui, miSeri Sunt in miseriam nascimur sempiternam neceSSO Si enim, miSero esse eos, qui centum millibus annorum ante C-1Ociderunt, vel potius omnes, quicumque nati sunt. A. Ita ProrSUS existimo. M. Dic, quaeso, num te illa terrent, triceps apud inferos Cerberus, Cocyti fremitus, transvectio AcherontiS, mento Summam aquam attingens siti enectus Tantalusq

num illud, quod

a Sisy bu versat Saxum sudans nitendo, neque proficis bitum

fortasse etiam inexorabiles judices, Minos, et Rhadamanthus. apud quos nec te L. Crassus defendet, ne M. Antonius, nec, 20 quoniam apud Graeco judices res agetur, poteris adhibere Demosthenem tibi ipsi pro te erit maxima Corona causa dicenda. Haec fortasse metuis, et idcirco mortem 6 Cense esse sempiternum malium A. Adeone me delirare Censes, ut ista esse Credam λ M. An tu hae non credi. A. Minime vero M. 2 Male hercule narras A. Cur quaeso. Quia disertus esse possem, si contra ista dicerem. IVA. 22 Quis enim non in ejusmodi causa aut quid negotii CSt, hae poetarum, et pictorum portenta Convinceres M.

Atqui pleni sunt libri contra ista ipsa philosophorum dis

serentium A. Inepte Sanc quis est enim tam XCOrS, quem ista moveant λ . Si ergo apud inferos miSeri non sunt, 2 ne sunt quidem apud inferos ulli. A. Ita prorsus existimo.M. Ubi ergo sunt ii, quos miseros dici. aut quem locum incolunt si enim sunt, nusquam esse noni Sunt. A. Ego Vero nusquam esse illos puto. M. Igitur ne me quidem. A. Prorsus isto modo et tamen miseros ob id ipsum qui-I2dem, quia nulli sunt M. Jam mallem Cerberum metueres, quam ista tam inconsiderate diceres. A. 2 Quid tandem λM. Quem esse negas, eundem esse dicis ubi est acumen tuum cum enim miserum esse dicis, tum eum, qui non

sit, dicis esse . . Non sum ita hebes, ut istu dicam. M. Quid dicis igitur λ . Miserum esse, verbi Causa, . CrRS- sum, qui illas fortunas morte dimiserit miserum Cn. Pom-

19 Sisyphu' versat Est clausula ver dari nam non multum laudis inde alsus itaque sic exprimi curavi te rediret. v quoniam apud Gr. res agetur J 23 ne sunt . apud inferos iam, i. e. Quae ista ratio Θ immo lege fucemquam omnino nemo est in illo loco : si tamenu Male h. narras i. e. non libenter locus sanus est. hoc audio. 24 uita tandem Benueius corrigebatua uis e=i mra c. Int non St, quod ut tandem

dolaas hanc dicendi faculiatem tibi uon

249쪽

LIBER PRIMUS. 241

peium 2 qui tanta gloria Sit orbatu : omnes denique miseros, qui hac Uce Careniat M. Revolveri eodem sint enim oportet, Si miSeri Uni tu autem modo negabas eos esse, qui mortui SSent. Si igitur non fiant, nihil possunt esse; ita 6 ne miseri quidem sunt A. Non dico fortasse etiam, quod sentio nam StuC pSum, non CSSe, Cum fueriS, miSerrimum puto. M. 27 Quid λ miserius, quam omnino num-I3 quam fuisses ita, qui nondum nati sunt, miSericiam Sunt, quin non. Sunt et nos ipsi, Si poSt mortem miseri futuri

sumus, mi Seri fuimuS, antequam nati ego autem non om momini, Antequam Um natuS, me miserum tu i meliore

memoria es, velim scire, 28 ecquid de te recordere. A. Itaqjocaris, quasi ego dicam, P eo miseros, qui nati non Sunt, et non OS, qui mortui sunt M. Esse ergo eos dicis. A.

Immo, quia non Sunt, cum fuerint, id eo miSero esse . . P. I.

Pugnantia te loqui non vide. quid enim tam pugnat, quam '

non modo miSerum, Sed omnino quidquam esse, qui non ityan tu egressu porta Capena, cum Calatini, Scipionum, Serviliorum, Metellorum sepulcra vides, miseros putas illos λA. Quoniam me verbo remis, posthac non ita dicam, misero esse, Sed tantum, miSeros, ob id ipSum, quia non sunt M. Non dicis igitur, miser St M. CraSsus, Sed tantum, miser M. CrasSUS A. Ita plane. M. Quasi non ne-I4 cesse sit, quidquid isto modo pronunties, id aut esSe aut non esse an t dialecticis ne imbutus quidem esse in primis enim hoc traditur omne pronuntiatum sic enim lilii in praeSentia occurrit, Ut appellarem αξίωμα : Utar poS alio, a si invenero melius da id ergo est pronuntiatum, quod Stverum, aut falsum. Cum dicis igitur, miser M. Crassus aut hoc dicis, miser est M. Crassus, ut possit judicari, verum id, falsumne sit : aut nihil dicis on)nino A. Age, jam concedo,

non esse miseros, . qui mortui Sunt, quoniam Xtorsisti, ut faterer, qui omnino non esSent, eo ne miSero quidem esse

posse quid Z qui vivimus, cum moriendum Sit, nonne miSeriu qui tanta gloria I mavis e Ss post non eos delevi auctoribus Μss. p. duobus addidit tanta dignitate. Davi Sium. 46 ne miseri quidem sunt 1 sunt puto 3 eos miseror esseJ mavisius ae ras. delendum multis aliis locis in tali con es placet. clusione verbum hoc non additum re 31 sed si inv melius Sed non habent peri. edd. Vett. ut Junt Ald nec s. uel L

27 Qui in miserius Sic bene inter itaque delevi, nam et friget. punxit . Pearcius Vulgo uti mi 32 ii ergo pronunciatum &c. Hos

serius non satis bene consentit cum superiori u eo tiid de re recordare Putavi SCri ante parentheSin omne pronunciatum. Sebendum recordere, et sic est in edd. Vett. UL debebat, omne ergo pr. est aut ut Iuni Ald. Verum aut salsum. 29 eos miseros esse delevi abest et a 33 qui . sunt Videtur legendum Mss. Paris. ap. Alemannum et edd. sint. veti ut Iuni Ald tum alterum miseros

VOL. IV. P. I. R

250쪽

242 TUSCUL QUAESTIONUM

sum ui quae enim potest in vita esse jucunditas, cum dies et noctes cogitandum sit, jam, jamque esse moriendum

8 Ecqui ergo intelligis, quantum mali de humana conis ditione dejeceris A. Quonam mi odo Ouia, si mori

etiam mortuis miserum esset, infinitum quoddam, et sempiternum malum haberemus in vita nunc video calcem ad quam Cum sit decursum, nihil sit praeterea extimescendum.

sed tu mi iri videris Epicharmi, acuti, nec insulsi hominis, ut Siculi sententiam sequi Quam non enim novi. . . b. Dicam, si potero, Latine Scis enim me Graece loqui in Latin sermone non hi Solere, quam in Graeco Latine. A. Et recte quidem. Sed quae tandem est Epicharmi ista sententia M.

A. Jam agnoSc GraeCum et quoniam coegisti, Ut Concederem, qui mortui CSSent, eo mi Sero non SSe, perfice, Si poteS, ut ne moriendum Uidem CSSe miserum putem. m.

16 Jam istuc quidem nihil negotii est sed etiam majora molior. A. Ouo modo hoc nihil negotii est aut quae sunt tandem ista majoraci M. Ouoniam si post mortem nihil est mali, ne

mors quidem Si malum cui proxialium tempus est OSt mortem, in quo mali nihil esse concedis ita ne moriendum quidem esse, malum est id est enim perveniendum esse ad id, quod non esse malum confitemur. A. Uberius ista quaeso. haec enim Spinosiora, priUS, ut Confitear, me cogunt, quam ut aSSentiar. Sed quae Sunt ea, quae dicis te majora moliri λΜ. LI doceam, Si possim, non modo malum non CSSe, Sed bonum etiam OSSe mortem A. Non postulo id quidem; d aveo tamen audire. Ut enim non efficias quod vis, tamen, mors ut malum non sit, essicies sed nihil te interpellabo. 17 continentem orationem audire malo. . uid' si te rogavero aliquid, nonne respondebit A. Superbum id quidem

est sed, nisi quid necesse erit, malo ne roges. . Geram tibi morem, et ea, quae viS, Ut potero, Xplicabo, nec tamen quasi Pythius Apollo, certa ut Sint et fixa, quae diXero sed ut homunculus unus e multiS, probabilia ConjeCtura SequenS. 15u. ultra enim qU progrediar, quam ut veri videam similia, non

habeo certa dicent ii, qui et percipi ea posse dicunt, et SeSapientes esse profitentur. A. Tu, ut videtur nos ad audiendum parati Sum US.

is M. Mors igitur ipsa, quae videtur notissima res SSe quid sit, primum est videndum. Sunt enim, qui discessum animi ad ad suam Vulgo quem quod non habeo, ut quaedam recentiores. Oamiror esse tam diu toleratum quam illae et ut enim non e ias recte, ut habet s. Guel f ed Mediol. edidit avisius. post non delevi ante 35 ave tamen Sic edd. vett. Omnes incies, iisdem auctoribus.

SEARCH

MENU NAVIGATION