Opera omnia;

발행: 1810년

분량: 639페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

LIBER SECUNDUS. 293

virtutis compotes, vel potius si viri volumus CSSe, quoniam Viri virtus nomen est mutuata. Quaeres fortasse, quo is modo et recte talem enim medicinam philosophia pro- 44 stetur venit Epicurus, honio minime malus, vel potius vir optimii : tantum monet, quantum intelligit Neglige, inquit, dolorem. Quis hoc dicio Idem, qui dolorem Summmai

malum vi satis constanter audiamus. Si summus dolor CSt, inquit, necesse est brevem esse. Iteradum eadem ista

mihi non enim satis intelligo, quid summum dica esse, quid breve Summum, quo nihil sit superius breve, quo nihil brevius. Contemno magnitudinem doloris, mi in me brevitas temporis vindicabit ante paene, quam VeHiezit. Sed, Si est tantus dolor, quantus Philoctetae 72 bene Sane magnus mihi quidem videtur, sed tamen non summus nihil enim dolet, nisi pes possunt oculi poteS Caput latera, pulmones: possunt omnia. Longe igitur abest a summo

dolore. Ergo, inquit, dolor diuturnus habet laetitiae plus,

quam molestiae. Nunc ego non OSSum tantum hominem, 45 nihil sapere dicere sed nos ab eo derideri puto ego Sumnium dolorem summum autem dico, etiam Si decem atomis est major alius non continuo dico esse brevem multosquePOSSum bono viros Dominare, qui complures annos doloribus podagro Crucientur maXimis. Sed homo Catus numquam terminat nec magnitudinis, nec diuturnitatis modum, ut

sciam, quid summum dicat in dolore, quid breve in tempore.

Omittamus hunc igitur, nihil prorsu dicentem : CogRII HS- p. 18que confiteri, non esse ab eo doloris remedia quaerenda, quid dolorem, malorum omnium maximum dixerit quamvis idem forticulum se in torminibus, et in Stranguria Sun Praebeat. aliunde igitur est quaerenda medicina, et maXime quidem, Si, quid maxime consentaneum sit, quaerim VS, ab iiS, quibUS, quod honestum Sit, summum bonum quod turpe, Ummiam videtur malum. His tu praesentibus gemere, et te actare non audebis profecto loquetUr enim eorum voce virtus il Sat um. Tune, Cum pueros Lacedaemone, adolescentes Olym-46 piae, barbaros in arena videris Xcipiente graviSSima plagas, o et ferentes silentio, si te forte dolor aliqui pervellerit, X- Clamabis, ut mulieri non constanter, et sedate fere. 7 fieri non poteSt natura non patitur. Audio pueri ferunt, gloria ductici ferunt pudore alii, multi metu et tamen Cremur,

at hoc, quod a tam multis, et quod tot loci perferatur,

72 bene laire magnus c. Maec non quod Davisius e Nonio edidit nam sen- bene Conjunguntur. interpunge sic et sus requirit callidus Quia et in s.

Corrige bene sane magnus c. bene sane Guel f reperi, recepi.

Cicer dicit, nusquam beneptirne. 74 fieri non potesti Sic mss. etiam 7 3 sed homo catιtus melius sit easus, uel f et edd. veit uig. seiri.

302쪽

294 TUSCUL QUAESTIONUM

7 natura patiatur λ Illa vero non modo patitur, verum etiam poStulat nihil enim habet praestantius, nihil, quod magis e petat, quam honeStum, quam laudem, quam dignitatem, quam decus. Hi Sce ego pluribus nominibus Unam rem declarari volo, 6 sed utar, Ut quam maXime signifiCCm, pluribus volo autem dicere, illud homini longe optimum CSSe, quod ipsum Sit Optandum per e, a virtute profCCtum, vel in ipsa virtute situm, sua sponte laudabile quod quidem citius diXerim solum, quam non Ummiam bonum. Atque, ut haec de honesto, sic de turpi contraria nihil tam taetrum,

nihil tam aspernandum, nihil homine indignius. 47 Quod si tibi persuasum est Principio enim dixisti, plus in dedecore mali tibi videri, quam in dolore : reliquum CSt,

b. ut tute tibi imperes quamquam hoc nescio, quo modo dicatur, quasi duo imus, ut alter imperet, alter Arent: non 2I inscite tamen dicitur est enim animus in parte tributus

dua quarum altera, rationi est particePS, altera OXpers.

Cum igitur praecipitur, i ut nobismetipsi imperemus, hoo Praecipitur, ut ratio coerceat temeritatem. Est in animis omnium fere natura molle quiddam, demissum, humile, ener 'ntiam quodammodo, et 'languidum, senile si nihil aliud : nilail esse laomine detornatus sed praesto est domina

Omnium, et regina ratio, quae conniX PC SC, et ProgreSSA

longius, fit perfecta virtus haec ut imperet illi parti animi, 79 qius obedire debet, id videndum est viro quonam modo λε inquies. Velut dominus servo, velut imperator militi, velut parens filio si turpissime se illa par animi geret, quam dixi esse mollem, si se lamentis muliebriter, lacrymisque

dedet, vinciatur, et Constringatur amiCorum, Propinquorumque custodiis. Q Saepe enim vidimias, fraCto pudore, qui ratione nulla vincerentur. 8 ergo hos Uidem, Ut famUlos, vinclis prope ac custodia coerceam HS qui autem erunt r-miores, ne tamen robustissimi ho admonitu oportebit, ut bonos milites, revocatos, dignitatem tueri non nimis 2 in

Niptris ille sapientissimus Graeciae saucius lamentatur vel naodice potius:

7 natura patiatur Delevi non, quod 79 quae obedire debet J Mettius debeat.

in Vulgatis est, contra latinitatem et re saepe enim vidimus Sic recte pro mur, ut hoc natura patiatur rectum est. videmus dedit AviSius ed. . nam se-76 sed utar Cur utar 'satis est titor e quit Lar fractos, non frangi et sic habetnam jam dixerat plura. s. uel LV ut nobismetipsi imperemti J Sic a SP ergo hos quidem-coerceamus P hosti nitas postulat et ante est tute tibi C. mollex et turpes, de quibus ante imperes In vulgatis hale est nobis dixerat post coerceamus dedimus ex ed. metipsis. Vet. Ap. Bulieri Um Pr VulgAt arceamus,

. . languidiam, uenile P Seniles abest quod est ab i. q. alienum. In s. libris quibusdam, et est sane parum uel f verbum plane deeSt. Commodum arbitror bene deletum esse S in Niptris sapientiss. In Ul amavisio. sem. Niptra sunt SophocliS.

303쪽

LIBER SECUNDUS. 295

Alfentim inquit ite, et sedato nisu, ne succussu arripiat major LDr.

Pacuvius haec melius, quam Sophocles. apud illum enim 49 Ierquam flebiliter Ulysses lamentatur in vulnere tamen uic leviter gementi, illi ipsi, qui ferunt saucium, PerSOnae gravitatem intuentes, non dubitarunt dicere :Tu quoque, disses, quamquam gravetur cernimus ictum, P δῖε, Nimis pre=ὶ animo es rom, qui consuetus is armis revum agere.

Intelligit poeta prudens, ferendi doloris consuetudinem, SSenon Contemnendam magistram. Atque ille non immoderate 5O magno in dolore,

Incipit labi deinde illico desinit,

Operite, abscedile jamjam mittite. Nam attrectatu, et quassu revum ampli iratis dolorem. Videsne, ut obmutuerit non sedatus corporis, sed castigatus

animi dolori itaque in extremis Niptris alio quoque Objurgat, idque OriCNS,

Conqueri fortunam adversam, non lamentari decet.

Id iri est si carram festis muliebri ingenio additus. Huius an inii pars illa mollior rationi sic paruit, ut severo imperatori miles pudens In quo vero erit perfecta sa-22pientia quem adhuc nos quidem vidinvi neminem: Sed 51 philoSophorum Sententiis, qualis futurus sit, si modo aliquando fuerit, Xponitur is igitur , si ea ratio, quae erit in eo PerseCta, atque absoluta, sic illi parti imperabit inferiori, ut justus parens probis siliis nutu, quod volet, Conficiet, nullo labore, nulla molestia : eriget ipse se, 6 suscitabit, in-Struet, Armabit, ut tamquam hosti, si obsistat dolori quae sunt ista arma' Contentio, confirmatio, Sermoque intimus, cum ipse secum. Cave turpe quidquam, languidum, non virile. Obversentur species honesta animo : Zeno propona- 52tur Eleates, qui perpeSSUS est mnia potius, Uam ConSCios delenda, tyrannidi. indicaret de Anaxarcho Memocritio cogitetur, qui cum Cypri in manus Nicocreontis regi in-b.cidisset, nullum genus supplicii deprecatu CSt, neque re-83 qui consuetus qui melius, ex la Guel f reperi. tinitate quidem, absit. 86 suscitabis Sic edd. r. Victorius S In quo reo Sic non et ibo legen DCit suscitabitur, quam tuam sic et Iuniadum, jam alii videre nec quisquam, edidit et est in J Is Guel f non bene. Opinor, dubitabit. nam in hoc verbo, ut in sequentibus 85 videmus Hic quoque putavi te intelligi debet seu alia dissimilitudo 1endum iidimus, et sic dein in s. orationis oritur.

304쪽

296 TUSCUL QUAESTIONUM

Cusavit. Calenus Indus, indoctus ac barbarus, in radicibus Caucasi natus, Sua voluntate vivus CombUStUS St. OS, Si pes condoluit, si dens, ' si tactum dolore Coi PUS, ferre non POSSUIDUS. opinio est enim quaedam est seminata a levis, ' nec in dolore magis, quam in voluptate : qua cum lique-Scimus, SQ suimusque mollitia, apis aculeum sine clamoreo ferre non possumus. At vero C. Marius, rusticanu vir, Sed plane vir, Cum Secaretur, ut Supra diXi, principio vetuit se alligari nec quisquam ante Marium solutus dicitur esse SCCtus cur ergo poStea alii' valuit auctoritas. Videsne igitur, pinioni esse, non naturae malum λ et tamen fuisse acrem morsum doloris, idem Marius ostendit crus enim alterum non praebuit ita et tulit dolorem, Ut vir, et, ut homo, majorem ferre sine causa necessaria noluit totum igitur in eo

est, Ut tibi imperes. Ostendi autem, quod esset imperandi genuS, atque haec cogitatio, quid patientia, quid fortitudine, quid magnitudine animi dignissimum sit, non solum animum 9 comprimit, sed ipsum etiam dolorem, neSCio, qUO PACto, 23 mitiorem facit Ut enim sit in praelio, ut ignavus miles ac 54 timidus, inna ac viderit hostem, abjecto Scuto fugiat, quantum OsSit, ob eamque CauSam pereat nonniam quam etiam

integro Corpore, Cum ei, qUi steterit, nihil tale evenerit sic, qui doloris speciem ferre non possunt abjiciunt se, atque ita amicti et exanimati jacent: qui autem restiterunt, discedunt SaepiSSime Superiores sunt enim quaedam animi similitudines

P. 187. Ciam Corpor Ut raonera Contentis corporibus facilius ferun- μ' tur, remissis opprimunt Simillime animus intentione suas depellit pressum omnem ponderum p remiSSione autem 55 Si Urgetur, ut Se nequeat extollere. Et, si verum quaerimus,

in omnibus ossiciis persequendis animi est adhibenda contentio ea est Sola ossicii tamquam custodia sed hoc quidem in dolore maxime est providendum, ne quid abjecte, ne quid timide, ne quid ignave, ne quid Serviliter, muliebritervefaciamus: in primisque refutetur, ac rejiciatur Philoctetaeus

ille clamor ingemiscere nonnumquam Vir Cone CSSUm St,

R in. cfus a b. J Aut ille videtur , imusque momtia Malim abesse

addendum, aut vir, ut est in ed. Davis momIta. pr. 91 comprimit J Sic non comprimet, ut 88 si factum dolore corpus Sic e ss. habent Vulgati, legendUm Sequens ver- quibusdam edidit Davisius bene. On hum facit, docet. Et sic habent edd. sentit s. Guel f Uulgatum, fac o veti. Ven Med. Junt &c et s. Guelf. rum dolere corpus non aptum est Sen 92 Onera, . . . feruntur, remissistentiae, quae ad levem dolorem per opprimunI Hic vitium est: nam sibi tinet membra non respondent Corrige: S nec in dolore magis, quam eadem in onera-cont.-c. f. feriantur, remissa C. mol.I eadem videtur esse alieno loco, corpora, opprimunt In s. Guel f est reponendumque post magis nec in do ferunI-opprimuntur. re magis eadem, quam in voluptate. Sed , depellit pressumJ Immo repeliit.

melius delebitur nec est in s. uel L

305쪽

LIBER SECUNDUS. 297

94 idque raro : Hulatus ne mulieri quidem et . hic nimirum est lessus, quem duodecim tabulae in funeribus adhiberi votuerunt. Nec vero umquam ne ingemiscit quidem vir fortis 56 ac sapiens, nisi forte ut se intendat ad firmitatem, ut in stadio

CurSores XClamant, quam maXime OSSunt faciunt idem, cum Xercentur nihletae Ugile vero, etiam cum feriunt

adversarium, in jactandis se Stibus ingemiscunt non, quod doleant, animove succumbant, sed quia profundenda voce Omne Corpus intenditur, venitque plaga vehementior quid Tq. qui volunt exclamare majus, num sati habent latera, fauces, linguam intendere, e quibus 9 ejici vocem, et fundi videmus λtoto Corpore, atque omnibu ungulis, ut dicitur, contentioni vocis asserviunt. Genu mehercule M. Antonium vidi, cum 57 contente pro se ipse lege Varia diceret, terram tangere. ut enim balistae lapidum, et reliqua tormenta telorum, eo

graviores emissione habent, quo sunt Contentantque adducta vehementius' sic OX, Si CUrSUS, Si plaga, O gravior, quo est missa contentius. Cujus Contentioni Cum tanta vis b.

sit, si gemitus in dolore ad confirmandum animum valebit, utemur si erit ille gemitus 98 lamentabilis, si imbecillus, si abjectus, si flebilis' et qui se dederit, viX eum virum dixerim. qui quidem gemitus si levationis aliquid afferret, tamen videremus, quid esset fortis, et animos viri cum vero nihil imminuat doloris, cur frustra turpes esse volumus quid est enim fletu muliebri viro turpius y Atque hoc praeceptum 5 Squod de dolore datur, patet latius omnibus enim rebus, non solum dolori, simili contentione animi resistendum est ira exardescit libido concitatur in eandem arcem confugiendum est eadem Sunt arma Sumenda sed quoniam de dolore loquimur, illa omittamus ad serendum igitur dolorem placide et sedate, 99 plurimum proficit, toto pectore, ut dicitur Cogitare, quam id honestum sit. Sumu enim natura, Ut ante

dixi dicendum est enim saepius studiosissimi appetentissimique honestatis cujus si quasi lumen aliquod adspexerimus, nihil est, quod, ut eo potiamur, non parati Simus et ferre, et perpeti. X OC Cursu, atque impetu animorum ad veram laudem, atque honestatem, illa pericula adeuntur in proeliis, non mentimat viri fortes in acie vulnera, 00 vel si sentiunt,s idque arri mihi non placet id lege.

que. 98 lamentabilis I Edd. vulgo elamen-95 hic n. est lessus J Lessus dedi cum rabilis, quam lectionem fere habent Davisio pro fetus, partim e s. partim Μss. Sed et edd. quaedam veti lamenIa- ex re quia essus in legg. XII. labb. bilis habent, Ut en Med. Junt. c. fuisse traditur id itaque secuti Sumus. 96 elici vocem Bene dicitur lio mox : 09 plurimum proficit-cogitare OD sed . . sermo est de edenda voce fendi olim in hoc, conjecique cogatans 'itaque melior est alter lectio in Mss a sed non est opus nam proficit Cicero et Lamb. reperta effici pro prodest dixit. v. Clav.

97 lege VariaJ v. Index L. in hac o wel si sentiunt, se mori m. Sic

306쪽

293 TUSCUL QUAESTIONUM

Se mori malunt, quam tantum modo de dignitatis gradu 59 demoveri Fulgentes gladios hostium videbant Decii, cum

in aciem Morum irruebant iis levabat omnem vulnerum metum nobilitas mortis, et gloria. num tu ingemuisse Epa

- tiret imperantem enim Patriam Lacedaemoniis relinquebat,

quam Cceperat Servientem haec Sunt solatia liae fomenta Summorum dolorum.

25 Dices, quid in pace quid domi quid in lectulo λ ad

philosophos me revoca S, qui in Ciem non saepe prodeunt. 6O quibus homo sane levis Heracleote Dionysius, Cum a Zenone fortis esse didicisset, in dolore deductus est. nam Cum ex renibus laboraret, PS in Hulatu clamitabat, falsa

esse illa, quae antea de dolore ipse sensisset quem Um. Cleanthes condiscipulit rogaret, quaenam ratio eum de Cntentia dedi isset, respondit, desula, cum tantiam Perae philosophiae dedissem, dolorem tamen ferre mon POSSem: Satis esset argumenti, malum CSSe dolorem plurimos auteniannos in philosophia conSum Si ne ferre possum malum

est igitur dolor Tum Cleanthem, Cum pede terram percuSSiSSet, VerSum X Epigonis ferunt dixisse

Audisne bae An biarae, sub terram abiaile

61 Zenonem Significabat a quo illum degenerare dolebat. At non noster Posidonius quem et ipse saepe vidi, et id dicam,

quod solebat narrare Pompeius : se, cum Rhodum venisset decedens ex Syria, audire voluisse Posidonium t sed cum audivisset, eum graviter SSe aegrum, quod vehementer ejus artus laborarent, voluisse tamen nobilissimum philosophum viSere quem ut vidisset, et salutavisset, honorificisque verbi prosecutu eSSet, molesteque se dixisSet ferre, quod eum non posset audires ut ille, Tu vero, inquit, potes nec committam, ut dolor Corporis emciat, ut frustra tantus vir ad me venerit. Itaque narrabat, eum graviter, et OpiOSO

de hoc ipso, nihil esse bonum, nisi quod honestum CSSet, b cubantem disputaviSSe cumque quasi faces ei doloris ad-

edd. veteres et s. Guel f item mor se esse: Si quis-dedisset, d. ferre non posset: malunt Aldus induxit vulgatum hodie idque puto melius isse lenileiano vel sentiunt, sed mori malunt quod pro Guicumque-dedisset. dolorem tamen . bari non potest. non posset Hoc quidem certum est, num tu utas tu pro vulgato tum in his de Dionysio non esse sermonem. edidit Davisius bene. Debet enim hic res universe nunciata a dolor de eius ity menti eius esse. correxit dedoctus est, cingeniose sane. 4 quem ut viFisset at ille, Tu . in .am hoc bene opponitur alteri a Zenone quit Haec non cohaerent, nec sunt sine aedicisset vitio. Primum legerim suem cum vi- . Guia ium-dedissem. d. v. f. non disset nam ut cistulat viderit deinde possem, satis esset arg. C. Locus hic pro at ille, tuis Ilum Heleto post non bene cohaeret Conjeci, lagendum quis.

307쪽

LIBER SECUNDUS. 299

moverentur, saepe dixiSSe, Nihil agi idolor quamvis sis molestus, numquam te SSe Confitebor malum. Omninoquesia omnes clari et nobilitati labores Contemnendo fiunt etiam tolerabiles . . Videmusne, ut apud magistros eorum ludo 2Οrum, qui Gymnici nominantur, magnu honos Sit, nullum

ab iis, qui in id certamen descendant, devitari dolorem λapud quo autem venandi, et equitandi laus viget, qui hanc petesSunt, nullum fugiunt dolorem. Quid de nostris ambitionibus, quid de cupiditate bonorum loquar quae flammaeSt, Per quam non Cucurrerint ii, qui haec olim punctis singulis colligebant λ itaque semper Africanus Socraticum Xenophontem in manibus habebat cujus in primis laudabat illud, quod diceret, eosdem labore non CSSC aeque grRVCSimperatori, et militi, quod ipse honos laborem leviorem faceret imperatorium. Sed tamen hoc evenit, ut in vulgus 63 insipientium opinio valeat honestatis, Cum ipsam videre non poSSint itaque fama, et ramultitudinis judicio moventur, cum id honestum putent, quod a PleriSquo laudetur. TC Utem, si in oculis sis multitudinis, tamen Hia judicio Stare nolim, nec, quod illa putet, idem putare pulcerrimum tuo tibi judicio est utendum tibi si recta probanti placebis, tum non modo tu te viceris, quod paullo ante praecipiebam, Sed omnes, et omnia. 8 Hoc igitur tibi propone : amplitudinem et quasi Mquandam Xaggerationem quam altiSsimam animi, qui maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

unam CSSE Omnitum rem pulcerrimam, eoque pulcriorem, Si VaCet Opulo, neque plausum captans, sese tantum ipsa p-λεῖ

delectet quinetiam mihi quidem laudabiliora videntur omnia, quae in venditatione, et sine populo teSte, fiunt: non quo fugiendus sit omnia enim benefacta in luce se collocari volunt sed tamen nullum theatrum virtuti conscientia majus

Atque in primis meditemur illud, ut haec patientia do-2Ilorum, quam Saepe jam animi intentione dixi esse firmandam, bin omni genere Se aequabilem praebeat. Saepe enim a ulti, qui aut propter victoriae cupiditatem, aut propter gloriar

Hidemusne apud quos Corradus e bant suffragia puncta singula Sunt suDMs sic exhibet Quaest. p. 348. Vide fragia singulorum. musne, ut apud magistros eorum ludorum mo igitur J s. Guelf me . et sic edidimus. 9 quae maxime eminet eminet prosecto nullum fugiunt dolorem J Davisius non pertinet ad altitudinem aut exaggera- edidit fugere male nec enim haec tionem, sed ad animum. Itaque hic Pendent ex videmusne et si jugere verum Scribendum est qui, ut et edidit Davi- esset, deberet etiam degi vigeat sed ius. est novae orationis et formae initium in Io se tantum ipsa delectet' Vix ae-hlM apud quos autem c. et mutavit tum est puto legendum delecretur. s. sententiam in ed. tertia. Guel f etiam si tantum. qui hinc olim punctis singulis col- 1 aut propter gloriae Durum hoc lurebantJ i. e. qui singulos cives roga est. Cur enim non aut gAriae mepropter.

308쪽

3ω TUSCUL QUAESTIONUM

amorem, aut etiam ut jus suum, et libertatem tenerent, vulnera Xceperunt fortiter, et tulerunt, iidem miSS Contentione dolorem morbi ferre non possunt neque enim illum, quem facile tulerant, ratione, aut sapientia tulerant, sed

studio potius, et gloria itaque barbari quidam, et immanes,

ferro decertare acerrime PoSSunt, aegrotare viriliter non queunt. Graeci autem homines, non satis animosi, prUdentes, ut est aptus hominiam, Satis, hoStem adspicere non Possunt, iidem morbos toleranter atque humane ferunt. At

Cimbri et Celtiberi in proeliis exsuliant, lamentantur in

morbo : nihil enim potest SSe aequabile, quod non a certa 66 ratione proficiscatur. Sed cum videas, aeOS, qui aut studio, aut opinione ducantur, in eo persequendo, at lite adipiscendo dolore non frangi λδ debeas existimare aut non CSSO nium, dolorem, aut etiamsi quidquid asperunt, alienumque natura sit, id appellari placeat malum, tantulum tamen CSSO, Ut avirtute ita obruatur, ut USquam appareat quae meditare, quaeSo, dies et noctes latius enim manabit haec ratio, et aliquanto majorem locum, quam de uno dolore, occupabit. b. nam si omnia fugiendae turpitudinis, adipiscendaeque honestatis Causa faciemus, non modo Stimulos doloris, sed etiam fui in fortunae contemnamus licebit, praeSertim Cum Parn-67 tum sit illud ex hesterna disputatione perfugium. Ut enimi si cui naviganti, quem praedone insequantNr, deus quis dixerit, Rice te navi praesto est, qui eXcipiat, vel delphinus,

ut Arionem Methymnaeum, vel qui Pelopis illi Neptunii,

qui per unda currus suspensos rapuisse dicuntur, excipient te, et, V VeliS, perferent omnem mittat timorem sic

urgentibus asperis et odiosis doloribus, i 6 si tanti sint, ut ferendi non sint, T quo sit Confugiendum, VideS. Haec fere hoc tempore putavi esse dicenda sed tu fortasse in Sententia permanes. A. Minime vero meque biduo

duarum rerum, quaS mnXime timebam, Spero liberatum metu.

M. Cras ergo ad clepsydram S sic enim dicimus et tibi

sed edd. r. addunt amorem, quod resti I si eua namiganti, pr dones ins. J Edd. tui. Aldus primus omisit abestque et veti quem praEdones ins Pro quem legen-a s. Guelf mavisius aedidit gloriam dum quum. sed sine libris intelligi utique potest ex I eurrus suspensos I SC. in summa

antecedente cupiditatem aqua, ut non mergerentur Pondere suo. 12 eos, qui aut studio aut p. ducanIur J Is si tanti non sint, aι ferendi in JUidetur in principi, aliquid laeesse: Hoe sensum commodum non habet. eerte non satis definite modi dictum non transpositum videtur, reponendum videatur, qui aut studio aut p. ducatur in alierum membrum, ut ferendi non non addita re s. at habet cum sint. Videas, sum quis si o. ducatur. 17 sum sit confugiendum 'ides P Sc.mAlim, cum videas eos, qui quo studio ad mortem, manibus sibi inferendis.

vel qui studio quo e c. 18 si enim diximus rulgo duximus, 1 debeas existimare Davisius edidit sine sensu. Edd. veti fere dicimus, et Zebes. 8s plure ap. Davis. i. e. nam ita soleo

309쪽

LIBER ERTIUS. 301 hoc video non posse deberi. A. Ita prorsus et illud quidem

ante meridiem, hoc eodem tempore M. Si faciemus tuisque optimis studiis bSequemur.

M. TULLI CICERONIS p tuo

TUSCULANARUM QUAESTIONUΜ

M. BRUTUΜLIBER TERTIUS.

AEGRITUDINE LENIENDA

Proatio hujus libri in laudibus Philosophii tersatur, quae cum medicina animi sit, eaque in potestate nostra, queritur, multum et bonoris haberi, et temporis tribui medicini corporis, illam autem contemni et negligi. c. 1.2. 3. Ipse autem liberia eo et'ersatur, ut aegritudinem non cadere in sapientem, demonstretur. Primittit c. -5. argumenta letiora, et a erbis Latinorum ducta, qui omnem animi assectionem, rationis lumine carensem, insaniam, amentiam, dementiam appellent, adeoque a sapiente removeant. Sequuntur deinde argumenta Stoicorum contorta c. 6-lo. Quibus expositis, suo more et diffusius aliquanto ista et latius dicit. Ostendit ergo c. 11. omnis aegritudinis non modo, verum ceterarum etiam perturbationum, caussam esSe ab opinione repetendam, et regritudinis quidem ab opinione magni mali, cujus hanc defuitionem facit esse opinionem magni mali praesentis, et quidem regenIem opinionem talis mali, ut in eo rectum ideatur esse, angi. Ex hac de finitione in tres partes abit disputatio, quarum prima docet Eri- rudinem esse ex opinione mali, c. 13. in qua Epicurum refellit, qui ipsam opinionem esse gritudinfim contendit, et strenaicos, qui non nisi inopinatum malum ad regritridinem valere putant, quod, quamquam insperata sint graviora, et ipsa praemeditatio regritudinem minuat c. 13. med. 14. 15. ut merito reprehendantur picurei, qui istam repre-fendantis. 16. et cogitationes potius ad voluptates traducant corporis, aut quae propter corpus vel recordatione et spe cogitentur C. 17-2I

facere in dicendo ac disputando. Da ieid. sed ibi ' dixerat, se cis factu-visius dedit diximus ex ed. vet. et S. rum

310쪽

302 TUSCUL QUAESTIONUM

tamen is isto non sint omnia, cum et non opinatorum natura considerata intelligatur, propterea tantum magna ideri, quod quanta Sint, considerandi spatium non detur, et quasi culpa contractum Omne non provisum malum ideatur. c. 22. Altera pars dolorem voluntarium esses. non in natura rerum ipsa situm, ex eo Amonstrat, quod cum accessu

ad opinionem magni mali altera illa opinio, ad vicium pertinere, regre ferre, quod acciderit, elementP augeatur regritudinis perturbatio. c. 26 sq. Tertia denique hoc argumento a natura rerum regritudinem removet, quod gritudo fere ron sit nisi e recenti mali opinione, quo rubabeat quandam viriditatem; unde iat, ut ipse dies et e maximi ritudini me Latur . 31. Reliqua disputatio c. 32. 33 versatur in remediis regritudinis tradendis.1 UIDNAM esse, Brute, causae putem, Chub Um ConStemus 1 ex animo et Corpore, Corpori curandi tuendique causa Mus sita sit ars ejus atque utilitas, deorum immortalium inventioni consecrata animi autem medicina, nec tam desiderata Sit, antequam inventa, nec tam Ulta, OSteaquam cognita est, nec tam multi grata et probata, pluribu etiam suspectae invisa λ an quod Corpori gravitatem, et dolorem animo judicamus, animi morbum corpore non sentimus ita fit,

ut animus de se ipse tum judicet, cum id ipsum, quo judica-

2tur, aegrotet. Quod si tale nos natura genuisset, Ut eam ipsam intueri, et perspicere 2 eademqUe optima duce Cursum vitae conficere OSSemu haud erat Sane, quod quisquam rationem, ac doctrinam requireret nunc parvulos nobis dedit igniculos, quos celeriter malis moribus, opinionibusque depravati sic restinguim US, Ut Usquam naturae lumen appareat sunt enim ingenii nostris semina innata virtutum quae si adolescere liceret, ipsa no ad beatana vitam natura perduceret nunc autem, Simul itque aediti in lucem, et Suscepti sumus, in omni continuo pravitate, et in summab Opinionum perversitate verSamur : Ut Paene cum lacte nutricis errorem AEUXiSS: Videamur. cum sero Tarentibus aedditi,

demum magistris traditi sumus, tum ita variis imbuimuro erroribus, ut vanitati veritas, et opinioni confirmatae natura' ipsa cedat. Accedunt etiam poetae: qui tum magnam

quaesis ut ars ejus, atque ιt. Hoc demum mag. 1.LE S. Vatic dein non bene habet. Manutius correxit dedit Davisius, bene opinor demum ta- ars, atque ejus I. Lambinus ars ejus men explicari potest non incommodeque utilitas. Davisius verba causa, at tandent et serius: s. Guel f pro δε-que ejus titiaitas spuria et ejicienda putat. mum habet vel, quod est facillimum. sane, si ea abessent, nihil esset offen redditi parentibus dicuntur liberi, cumsionis in h. l. e manibus nutricis et aliarum ancil- eademque prima duce optima os larum ad parentes redeunt, Cum iis

fendit a glossatore videtur esse. Versantur' C. nunc parvulos-ignis sis, quos , cum m. speciem prae se tulerunt JMalim quos esse post nunc post moribus Malim tulerint. Ms Guelf addit omnibus.

SEARCH

MENU NAVIGATION