Opera omnia;

발행: 1810년

분량: 639페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

LIBER TERTIUS. 303

speciem doctrinae, Sapientiaeque prae Se tulerunt, audiuntur, leguntur, ediscuntur, et inhaerescunt penitus in mentibus. cum vero eodem quaSi maXimu quidam magiSter populus, atque omnis undique ad vitia consentiens multitudo, tum plane inficimur opinionum pravitate, a naturaque deScisci mus ut nobis Poptimam naturam invidisse videanti ir, qui

nihil melius homini, nihil magis expetendum, nihil Praestantius honoribus, imperiis, populari gloria judicaverunt ad quam fertur optimus quisque, veramque illam honestatem

CXPetenS, quam imam natura maxime inquirit, in Summa inanitate versatur, consectaturque nullam eminentem eiu-giem virtutis, sed adumbratam imaginem gloriae est enim

gloria, solida quaedam res et expressa, non adUmbrata CR CStConSentiens laus bonorum, incorrupta vox bene judicantium de excellente virtute ex virtuti se resonat, tamquam imago. quae quia recte factorum plerumque come est, non est bonis viris repudianda. Illa autem, quae se ejus imitatricem esse a vult, temeraria atque inconsiderata, et plerumqUe peccatorum vitiorumque laudatrix fama popularis, simulatione honestatis formam ejus, pulcritudinemque corrumpit qua CaeCitate homines, Cum quaedam etiam praeclara Cuperent, eaqUenescirent nec ubi nec qualia essent, funditus alii everterunt P. I9I. Suas civitates, alii ipsi occiderunt atque hi quidem optima' petenteS, non tam voluntate, quam CurSUS errore falli intur.

Quid, qui pecuniae cupiditate, qui voluptatum libidine feruntur quorumque ita perturbantur animi, ut non multum absint ab insania, quod insipientibus contingit omnibus, his nullane est adhibenda curati, utrum quod minus noceant animi aegrotationeS, quam Corpori an, quod Corpora Curari APOSSint animorum medicina nulla sit ξ At et morbi per-3ntCioSiores plUresque sunt animi, quam corporis hi enim ipsi odiosi sunt, quod ad animum pertinent, eumque Sollicitant animUSque aeger, ut ait EnniuS, Semper errat, neqUo Pati neqUe perpeti potest Cupere numquam desinit quibus duobus morbis ut omittam alios aegritudine et cupiditate, qui tandem possunt in corpore esse graviores' qui vero probari potest, ut sibi mederi animus non OSSit, cum ipsam

medicinam corporis animus invenerit, Cumque ad Corporum sanationem multum ipsa Corpora, et natur Valeant, CCOmnes, qui Curari se passi sunt, Continuo etiam convalescant ranimi autem, qui sanari voluerint, praeceptiSque Sapientium

cum vero eodem a superiori verbo vulgato una bene Davisius. ccedunt. 4nt. accedat. Davisius etiam 9 ntillam emin is te virtutisJ mi addidit in textu tutis est profecto a glossatore ex aliiS Utimam naturam inmississe Davi locis adscriptum, delendumque. bius correxit optimam magistram. 10 resonat tamquam imago LSc. Ozis, quam unam-inquira, unam Iro s. virtutis loquentis.

312쪽

3M TUSCUL QUAESTIONUM

Oparuerint, sine ulla dubitatione sanentur λ Est profecto animi medicina philosophia cujus auxilium non, ut in Corporis morbis, petendum est foris omnibusque opibIUS, viribus, ut nosmetipsi nobis mederi possimus, elaborandum St. quamquam de universa philosophia, quantopere expetenda CSSet, et Colenda, Satis, ut arbitror, dictum est in Hortensio. de maximis autem rebus nihil fere intermisimus postea negdisputare, nec scribere his autem libris exposita sunt ea, quae a nobis cum familiaribus nostris in Tusculano erant disputata. Sed quoniam duobus superioribus, de morte, et de dolore dictum est, tertius dies disputationis hoc tertium Nolumen essiciet. Ut enim in Academiam nostram descendimus, inclinat jam in postmeridianum tempus die M o-POSci eorum aliquem, qui aderant, causam disserendi. Tum

A. Videtur mihi cadere in sapientem aegritudo. M. Num reliquae quoque perturbationes animi, formidines, libidines iracundia, haec enim fere sunt ejusmodi, quae Graeci παΘηappellant: ego poteram morbos, et id verbum esset e ver-ho sed in Consuetudinem nostram non caderet. Am miSC-reri, invidere gestire, laetari, haec omnia morbos Graeci ap- Pellant, motus animi rationi non obtemperante no autem hos eoSdem motus concitati animi, recte, ut opinor, Perturbationes dixerimus morbos autem non satis usitate : niSis quid aliud tibi videtur. A. Mihi vero isto modo M. Haeccine igitur cadere in sapientem puta. A. Prorsus CXistimo. M. Nae ista gloriosa sapientia non magno e Stimanda St, Siquidem non multum differt ab insania A. Quid λ tibi omnisne animi commotio videtur insania λ . Non mihi quidem solici sed id quod admirari saepe soleo, majoribus

quoque nostris hoc ita visum intelligo minis saeculis ante Socratem a quo hae Omnis, quae est de vita, et de moribus, Philosophia manavit A. Quonam tandem modo λ . Quia nomen insaniae significat mentis aegrotationem, et morbiam, a si est, insanitatem, et aegrotum animum, quam appella-9runt insaniam omnes autem perturbationes animi, morbos philosophi appellant; negantque, Stultum quemqUrim his morbis vacare : qui autem in morbo Sunt, an non Unt: δ et omnium insipientium animi in morbo sunt omne in- p. I92. Sipientes igitur insaniunt. Sanitatem enim animorUID, OSi-- tam in tranquillitate quadam constantiaque censebant; his

11 φοροse causam disseretas e. 13 et omnium Assumtio Syllogismi, Θεσιν, quaeStionem, quae materiam dis alia non per et adjungitur, Sed Per at, serendi daret. sed et alterutra harum particularum 1 2 id est insaniamI Haec esse pu- Orte reponenda est Infra . . r. Stria manifestum est Pro insanitatem atque in assumtione : ubi Davi Sius Or-Μs. u. habet insanicutem rcAit ataui.

313쪽

LIBER TERTIUS. G

rebus mentem vacuam, in appellariant in Sanam, propterea quod in perturbato animo, Sicut in corpore, Anitn esse non

posset. Nec minus illud acute, quod animi affectionem 5

lumine mentis Carentem, nominaveriant mentiam, eundem 1 oque dementiam ex quo intelligendum St, eos, qui haec rebus nomina posuerunt, SensisS hoc idem, quod a Socrate acceptum diligenter Stoici retinuerunt, Omnes insipientes CSSO non Sanos qui enim animus est in aliquo morbo morbo aUtem, hos perturbatos motus, ut modo dixi, philosophi appellant non magis est sanus, quam id corpus, quod in morbo est ita fit, ut sapientia, sanitas sit animi insipientia autem, quasio insanitas quaedam, quae CS insania , eadem que dementia multoque melius haec notata sunt verbis Latinis, quam Graecis: quod aliis quoque multis locis reperietur.

Sed id alias nunc, quod instat Totum igitur id, quod II quaerimus, quid et quale sit, verbi vis ipsa declarat. 6 eos

enim sanos quoniam intelligi OCOSSe est, quoriam menS motu, quaSi morbo, perturbata nullo Sit qui contra affecti Sunt, hos insanos appellari necesse est itaque nihil melius, quam quod est in consuetudine sermonis Latini, Cum CXisse

e potestate dicimus eos, qui effrenati seruntur aut libidine, aut iracundia quamquam ipsa iracundia libidinis est pars. sic enim definitur iracundia, ulciscendi libido. Qui igitur

exisse e potestate dicuntur, idcirco dicuntur, quia non sunt in potestate mentis : Cui regnum totius animi a natura tributum est Graeci autem sub ανία Unde appellent, non fa-b.

cile dixerim eam tamen ipsam distinguimus nos melius, quam illi hanc enim insaniam, quae juncta stultitiae patet latius, a furore disjungimus. δ' Graeci volunt illi quidem,

Sed parum valent verbo : quem nos furorem, αελαγχολίαν illi vocant quasi vero atra bili solum mens, ac non Saepe vel iracundia graviore vel timore, Vel dolor moventur quo genere Athamantem Alcmaeonem Ajacem, Orestem furere dicimus: qui ita sit affectus, eum dominum ASC OrUm Uarum vetant duodecim tabulae itaque non St Scriptum, SI INSANUS, Sed SI FURIOSUM ESSE INCIPIT. 9 Stestitiam

14 appellarunt insanam Sic pro insa cesse est ad conclusionem et consequens ratam legi volebat Turnebus bene res pertinet, unde huc repetitum videtur. est ita evidens, ut ita edere non dubita II unde appellent Uulgo male appeLVerim sed sic est et in s. Guel f mox liant, ut vidit et ambinus. Latinitatis rePOSui posset, ubi vulg. possis ratio appellent postulat, ut vel tiro sen-I insanitas quaedam, qua est insania tiat atque sic et habet s. uel LUltima supervacua sunt et inepta nec I Graeci molunt ii quidem Sc in- ullo modo a Cicerone inclusi uncis saniam a furore distinguere. verbum 16 eos enim sanos quoniam . n. e. J quo Graeci deleri volebat Davisius. nIam e ins additum est amavisio : at I9 stulti iam enim c.J Guia inque id nexus orationis requirit, estque tota hac oratione insania et furor diStinetiam in Guel f sed pro intelligi necesse guuntur, videatur pro stuhitiam legen- est forte legendum ante imus nam ne dum insaniam quod et in bis Eliunai

VOL. IV. P. I. A

314쪽

r06 TUSCUL QUAESTIONUM

enim censuerunt, inconstantiana, id est, sanitate vacantem, posse tamen tueri mediocritatem ossiciorum, et vitae communem ultum, atque Sitatum furorem autem SSe rati Sunt, mentis ad omnia caecitatem quod Cum majus CSSe Videatur, quam insania, tamen ejusmodi est 20 ut furor in sapientem cadere possit, non poSSit insania. Sed haec alia quaeStio est.

nos ad propositum revertunitar.

12 Cadere, opinor, in Sapientem aegritudinem tibi dixisti vi-6deri A. Et vero ita existimo. Humanum id quidem,

quod ita existimas non enim silice nati sumus. 22 sed est natura fere in animi tenerum Uiddam atque molle, quod aegritudine, quaSi tempeState, quatiatur. Ne absurde Cran

tor ille, qui in nostra Academia vel in primis fuit nobilis, Minime, inquit, assentior iis, qui istam nescio quam indolen

tiam magnopere laudant quae nec poteSt ulla esse nec debet. 2 Ne aegrotus sim, inquit Sed si fuerim, Sensus adsit, Sive secetur quid, Sive avellatiar a corpore nam istuc nihil dolere, non Sine magna mercede contingit, immanitatis in1s animo, stupori in Corpore. Sed videamus, ne haec oratio p. 10a sit hominum RSsentantium OStrae imbecillitati, et indulgen-δ tium mollitudini nos autem audeamu non Solum ramos amputare miseriarum, Sed omne radicum fibras evellere tamen aliquid relinquetur fortaSSe ita Sunt altae stirpes stultitiae sed relinquetur id solum, quod erit necessarium illud quidem sic habeto, nisi sanatu animu sit, quod sine philosophia fieri non potest, finem miseriarum nullum fore quam

bimur, si volemus et progrediar quidem longius non enim de aegritudine Solum, quamquam id quidem primum, sed de omni animi, ut ego Posui, perturbatione, morbo, ut Graeci volunt, explicabo Et primo, Si placet, Stoicorum more agamus, qui breviter adstringere Solent argumenta : deinde nostro instituto vagabimur. Qui fortis est, idem est sidens : quoniam Considens, malai consuetudine loquendi in vitio ponitur, ductum verbum a

reperit Davisius. quia tamen insani vacantem, posse. est insipientia, quae a stultitia nil dis 2 ut furor in sal cadere possiIJ Sc. fert, stultitia servanda videtur et infra quia fere est a Vitio Corporis, quod sa- c. . pariter est stultitia, ita sunt alti pienti Sine culpa ejus, accidere potest. stirpes stultirii sed et quod sequitur in ra Humanum id quidem J i. e. non ab-

constantiam. i. e. sanitate vacantem Sa horret ab natura humana. num non est forte totum spurium St. 22 sed est natura fere J Sic pro natura-

sed quia furorem etiam ejusmodi quid bile, quod non est latinis usitatum versequitur, melius hoc illi respondebit, si bum Benti eius, recepitque avisius modo id est alio loco sit quia et defi Sic est et L. II. c. 21. est in animis om

nitio haec insania est inconuerantia sanitate nium fere natura moli quiddam ciacans non subtilis, sed vitioSa sit Se 23 Ne ingrotus simi uia in Mss plu-.cundum Dialecticos ita erit stultitiam ribus est nec aegrotassem, Victorius et e consuerunt l. e. laconstantiam anitate entietui, corrigunt ne grataitim.

315쪽

LIBER TERTIUS. 307 considendo, quod laudis est qui autem est fidens, is profecto

non extimescit discrepat enim a timendo, Considere. atque in quem cadit aegritudo, in eundem timor quarum enim rerum praesentia Sumus in aegritudine, easdem impendenteS, et venientes timentus ita fit, ut fortitudini aegritudo repugnet. verisimile est igitur, in quem cadat aegritudo, adere in Undem timorem, et ab infractionem quandam animi, et demiS-Sionem quae in quem cadunt, in eundent Cadit ut Serviat, ut victum e quandoque 26 esse fateatur quae qui recipit, recipiat idem necesse est timiditatem, et ignaviam non Cndunt autem se in virum fortem igitur ne aegritudo quidem at nemo Sapiens, nisi fortis Non cadit ergo in sapientem aegritudo. Praeterea necesse est, qui forti Sit, undem CSSeb.

magni animi qui magni animi sit, invictum: qui invictus δοSit, Cum res humanas despicere, atque infra se poSitas arbitrari despicere autem nemo potest ea reS, ProptC qua aegritudine assici potest ex quo emcitur, fortem virum aegritudine numquam assici omnes autem SapientOS, OrtOS. non cadit igitur in sapientem aegritudo et quemadmodiam Cu- tu Conturbatus, non est probe flectus ad Suum munus fungendum : et reliquae partes, totumve corpUS Statu Cum Stmotum, deest officio suo et muneri sic conturbatus ani-

autem animi est, ratione bene uti et sapientis animus ita Semper affectus est, ut ratione optime utatur numquam igitur Si perturbatus at aegritudo, perturbatio Stranimi. Sem

per igitur ea sapiens vacabit eri etiam simile illud est, S

qui sit temperans, quem Graeci σωφρονα appellant, eamque 16

Virtutem σωφροσυνην vocant, quam Sole equidem tum temperantiam, tum moderationem appellare, nonnumqUam etiam modestiam : sed haud scio, an recte ea virtus frugalita appellari possit, quod angustius apud Graecos valet qui frugi

homine χρησιμ ους appellant, id est, tantummodo utiles at illud est latius. 27 omnem enim abstinentiam, omnem inno- Centiam quae apud Graecos usitatum nomen nullum habet, Sed habere potest αόλαυειαν nam est innocentia, affectio talis animi, quae noceat nemini reliquas etiam virtutes frugalitas Continet quae nisi tanta esset, et si iis angustiis, quibus plerique putant, teneretur, numquam CSSet L. PiSonis Cognomen tantopere laudatum Sed quia nec qui propter me-17 tum praesidium reliquit, quod est ignaviae ; nec qui propter P λ9

24 atque nri. . . Quia est assum 26 essesareatur esse delendum puto. tio Davisius e ss corrigit atqui be- 27 omnem enim abstinentiam, Omnem ne innocentiam c. Vulgo S Omnis . ab-25 infractionem quandam animi quan stinentia, omnis innocentia : quod qui dedam pro vulgato quidam Davisius bene fendunt, ανακολουθον Orationem Sse di-

sic Plures Mss etiam velf. et edd. cunt, propter parenthesin. Sed id est reti. durum . l. secutus sum DaVisium.

316쪽

308 TUSCUL QUAESTIONUΜavaritiam, Clam depositum non reddidit, quod est injustitiae

ne qui, Propter temeritatem, male rem gesSit, quod Ststultitiae 1 ugi appellari solet eo tres virtutes, fortitudinem, juStitiam, prudentiam, frugalitas est complexa etsi

hoc quidem Commune est virtutum omnes enim inter SeneXae, et jugatae sunt 2 reliquum igitur est, quarta virtus ut sit ipsa frugalitas ejus enim videtur esse proprium, OtUS animi appetenti regere, et Sedare, Semperque advCrsantem libidini, moderatam in uini re servare constantiam. Ut On-IStrarium vitium nequitia dicitur. Frugalitas, ut opinor, fruge qua nihil melius e terra. 29 nequitia etsi hoc erit fortasse durius sed tentemus : lusisse putemur, si nil sit)

ab eo, quod necquidquam est in tali homine : ex quo idem, nihili dicitur qui sit frugi igitur, vel, si mavis, moderntUS,

Ct Cm PeranS, eum NeCosse est esse Constantem qui autem

ConStanS, quietum qui quietUS, perturbatione omni vacuum: 9 ergo etiam aegritudine et sunt illa sapientis aberit igitur a sapiente aegritudo itaque non inscite Heracleotes Dionysius ad ea disputat, quae δὲ apud Homerum Achilles queritur.

hoc, ut opinor, modo,

Corque meum penatus turgescit tristibus iris, Cum decore atque omni me orbatum laude recordor.

19 Num manus assecta recte est, cum in tumore est aut numda aliquodpiam membri a tumidum, ac turgidum, non vitioSese habeto sic igitur inflatus, et tumens animus, in vitio St. sapientis autem animus, Semper vacat vitio, d numquam turgeScit, numquam tumet. at irati animus, ejusmodi est: b numquam igitur Sapiens irascitur nam si irascitur, etiam Concupiscit proprium eSi enim irati, cupere, a quo laesus Videatur, ei quam maximum dolorem inurere qui autem id Concupierit, eum neceSSejSt, Si id consecutus sit, magnopere laetari ex quo sit, ut alieno malo gaudeat quod quoniam non cadit in Sapientem, ne ut irascatur quidem Cadit o Sin autem caderet in Sapientem aegritudo, caderet etiam iracun-u reliquum igitur est Sic Μss. plu sius recepit sic aliquodpiam accipien- res vulgo male reliqua igitur et quam dum si est a Cicerone nam et aliquista virtus, ut s. i.fr. saepe dicitur pro alius quis V. Clav. in 29 nequitia ab eo Delevimus ab eo, aliquis unde et probari possit lectio quia est mox idem post parenthesin. S. Leid. qui habet tantum aliquod.do sed tentemus Sc. verbo hoc uti, d numquam turgescit Videtur exci- aut id sic explicare sic SS. meliores disSe ergo vel igiIur. Vulgg temeritis. 34 at iratus animus s. Vatic irari. 31 apud Homerum Ιl. I. 642. bene nam ante est sapientis animus. o aliquodpiam Est e correctione 5 sin autem autem OsSet abesSe.

I. F. Gronovi ad Liv. XLI, si vulgo avisius deditur sed et alia hujus for- erat aliquod quispiam. Guillelmius mae exempla sunt ap. Ciceronem et corrigebat aliud quippiam Turnebus in alios itaque non correxi si, etsi sic et Μss reperii aliud quodpiam quod Davi Ms Guelf.

317쪽

LIBER TERTIUS. 3O9

dia qua quoniam vacat, aegritudine etiam vacabit. Etenim 2O si sapiens in aegritudinem incidere posset, poSSet etiam in misericordiam, posset in invidentiam. 6 non dixi invidiam, quae tum St, Cum invidetur ab invidendo autem invidentia recte dici potest, ut effugiamus ambiguum nomen invidiae quod verbum ductum est a nimis intuendo fortunam alterius,

ut est in enalippo,

Quisnam orem libertim invidit meum y male Latine videtur sed praeclare AcciuS. ut enim videre, sic invidere florem rectius, quam flori nos ConSUetudine Prohibemur poeta jus suum tenuit, et dixit audacius Cadillo

igitur in eundem et misereri, et invidere nam 9 qui dolet 21 rebus alicujus adversis, idem alicujus etiam secundis solet:

ut Theophrastus interitum deplorans Callisthenis sodalis sui, rebus Alexandri prosperis angitur itaque dicit Callisthe

nem incidisse in hominem Summa potentia, SummaqUC Ortuna, Sed ignarum, quemadmodum rebus secundis uti Conveniret Atqui quemadmodum misericordia, aegritudo est eX alterius rebus adversis sic invidentia, aegritudo est ex alterius rebus secundis In quem igitur cadit misereri, in eundem etiam invidere non cadit autem invidere in sapientem ergo ne misereri quidem. 0 quod Si aegre ferre sa- p. 195. Plen Soleret, misereri etiam Oleret abest ergo a Sapiente μ' aegritudo. Haec sic dicuntur a Stoicis, Concludunturque contortius. 22 sed latius aliquanto dicenda sunt, et dissusius : sententiis tamen utendum si eorum potisSimum, qui maxime forti, et, ut ita dicam, virili utuntur ratione, atque Sententia nam PC-

ripatetici, familiares nostri, quibus nihil est uberius, nihil eruditius, nihil gravius, mediocritotes vel perturbationum,

vel morborum animi, mihi non Sane probant omne enim malum, etiam mediocre, magnum St. no autem id agimus, ut id in sapiente nullum Sit Omnino nam ut Corpus, tiam Simediocriter aegrum est, anum non est Si in animo Sta

a; non dixi in inmidianis Delevi in Primum pro dolet, Davisius οDre, quod cum avisio nec id habet s. Guel f sequenti solet bene convenit pro solernam de solo verbo loquitur. post in etiam vividum' libri it Guel f dolet:

qux tum est putaVere viri docti deesse et quod non placet. nam et paulo post est vel etiam. frustra invidia est de actu eadem forma. Sed alterum alicujus abes- invidentia est de vitio. Se malim.

37 in Menatiuo Sic libri scr. et edd. 4 quod si hoc in referre Delevi cum quidam viri docti maluere Melanippo ex avisio hoc, quod manifeste vitiosum

GraeCa Consuetudine. Saepissime tamen est nam est Sermo de genere abestque

ab aliis quoque illa forma laudatur haec a ss duobus Alemanni. fabula. Buherius autem cinclinat in eorum qui eorum int Stoicorum Melanippa ex Hygino fab. 186. quam eamque ob cauSam pro qui legendum hu pertinere putat videatur quia ut edidit Davisius. Sed 38 male Latine Int dixisse non est necessarium nani qui OteSt 39 gur dolet-idem alicujus e. s. out accipi pro quia it.

318쪽

31 TUSCUL QUAESTIONUΜ

mediocritas, caret sanitate itaque praeclare nostri, ait alia multa, molestiam, sollicitudinem, angorem, propter Similitu-23 dinem corporum aegrorum, aegritudHiem nominavCrunt hoc propemodum verbo Graeci omnem animi perturbationem appellant vocant enim παθος, id est, morbum, Ut Cumque Stmotus in animo turbidus Nos melius : aegri enim Orporibus simillima est animi aegritudo at non simili aegrotationis est libido, non immoderata laetitia, quae est voluptaSanimi elata et gestiens ipse etiam metus non est morbi admodum similis, quamquam aegritudini est nitimus, sed pro- rie, ut aegrotatio in corpore, Sic aegritudo in animo, nomen abet non sejunctum a dolore doloris igitur hujus origo nobis explicanda est, id est, causa essiciens aegritudinem in

animo, tamquam aegrotationem in corpore nam, Ut medici, causa morbi inventa, Curationem Sse inventam putant: Sic noS, CauSa aegritudini reperta, medendi facultatem reperie-

11 Est igitur causa omnis in opinione, ne vero aegritudinis

24SOliam, Sed etiam reliquarum omnium perturbationum quae b. SUnt genere qURitUOr, Artibus itareS. nam iam omnis perturbatio sit animi motus, vel rationis expers, vel rarionem aspernans, d vel rationi non obediens, isque motus aut boni, aut mali opinione AE citetur bifariam quattuor pertiarbationes aequaliter distributae sunt nam duae sunt e opinione boni quarum altera, vo ipta geStiens, id est, praeter modum elata laetitia, opinione praesentis magni alicujus boni: altera cupiditas, quae recte vel libido dici potest quae est immoderata appetitio opinati magni boni, rationi non obtem-25 perans. Ergo haec duo genera, Olimpia gestiens, et libido,

bonorum opinione turbantur, ut duo reliqua, metias et aegritudo malorum nam et metus, opinio magni mali impendentis; et aegritudo, est opinio magni mali praesentis et quidem recens opinio talis mali, ut in eo rectum videatur esse angi id autem est, ut is, qui doleat, oportere opinetur Se dolere his autem perturbationibus, quas A in vitam hominum stultitia quasi quasdam furias immittit atque incitat, omnibus viribus atque opibus repugnandum est, Si volumus hoc, quod datum Si vitae, tranquille placideque traducere.

4 ut alia ιιlta Referetidum est ad 45 altera cupiditas-obtemperans Da- praecedens princlare. Visius vestigiis Ss. bene, opinor, 43 et rationi non obediens Videtur hunc locum transpositione sic refingit: esse interpretatio antecedentis ne e altera, quae est immoderata appetiti Uinim ab eo sensu quicquam differt nati magni boni, rationi non obtemperans, 44 cite ur mavisius e conjectura in vel cupiditas reor me libido dici potest. ed. dedit exestetur. ego correxerim 4 in ira-immittit in vitam corri- cieatur, si tamen citetur non placeat git Davisius mulierius defendit vulga- idque est verbum Ciceroni in hac re tum non Sane bene. usitatius.

319쪽

LIBER TERTIUS. 1 I

sed ceteras alias nunc aegritudinem Si possumus, depellamus. 8 id enim Sit propositum : quandoquidem eam tu videri tibi in sapientem cadere dixisti quod ego nullo modo CXistimo taetra enim res est, misera, detestabilis, omni con

tentione, velis, ut ita dicam, remisque fugienda. Qualis 12 enim tibi ille videtur 9 Tantalo prognatus Pelope natus, qui 26

quondam a socero Oenomao rege Hippodamiam raptu na- p. 9.ctus nuptiis Jovis iste quidem pronepos, tamne ergo abje- 'CtUS, tamque fractus λ life inquit bospites 50 ad me adire illico istisso Ne contagio mea bonis, umbrave obsit: Tanta is sceleris in corpore breret.

Tu te, Thyesta, damnabis, orbabisque luce propter vim sce

leris alieni Ouid' illum filium Solis nonne patris ipsius luce indignum putasse

Refugere oculi corpus iacie extabuit eLacrymi peredore humore exsanguis genas b Stu nidoris barba paedore horrida, Atque intonsa infuscat pectus illuvie scabrum.

Haec naala, o stultissime eta, ipse tibi addidisti non inerant in his, quae tibi casus invexerat; et quidem inveterato malo, Cum tumor animi resediSSet est autem aegritudo, ut docebo, in opinione mali recentis sed maeres videlicet regni desiderio, non filiae illam enim oderas, et jure r-tnSSO. Egno non aequo animo carebaS. Si autem impudens

luctu maerore Se Conficientis, quod imperare non liceat liberis. Dionysius quidem tyrannuS, SyracuSi eXPutSus, Co-27rinthi pueros docebat usque eo imperio Carer non poterat. Tarquinio vero quid impudentius, qui bellum gereret cum iis, qui ejus non tulerant Superbiam cis, cum restitui in regnum nec Veientium, nec Latinorum armis potuisset, Cumas se Contulisse dicitur, inque ea urbe Senio, et aegritudine esse confectus. Hoc tu igitur en Se sapienti accidere posse, l3 ut aegritudine opprimatur, id est, miseria λ nam Cum omnis perturbatio, miseria est, tum carnificina est, aegritudo habet

47 sed ceteras ant. perturbationes ne damnum Caperent ego Putem : ad Sic edd. vett. post editum est cetera me adire illic istinc, c. abite. 4 id enim sit propositumJ Mavisius I . . mea boni, Q. e. viris, quales correxit bit Sed et vulgatum bene Vos estis. habet. 52 Siru nidoris' Bentleius corrigit i-49 Tantaloprognatus-nuptiisJ Haec vi tinnit auris, alii aliter non est tanti, in dentur e poeta sumta intelligitur Thy talibus Se torquere. teS. 53 est autem gritudo-recentis Haec 5o ad me adire illic istie Guillelmius sine dubio insititia sunt, et ex alio loco sensit, hic esse aliquid vitii et corrigere huc temere et casu translata. tentavit illic sistate nempe clarum est a nee LatinorumJ Sc. Clusinorum. voluisse byestem eos a se amoVere,

320쪽

b ardorem libido, levitatem laetitia gestiens, Himilitatem metu Sed aegritudo majoramus dam, tabem, CrUCiatum, assii-Ctationem, foeditatem lacerat, XeS animum, PinncqUC Onficit hanc nisi exuimus sic, ut abjiciamus, mi Seria Carere

28 Atque hoc quidem perspicuum est, tum aegritudinem X-SiStere, Cum quid ita visum sit, ut magnum quoddam aliam B deSSe, et Urgere videatur Epicuro autem placet, opinione mali, aegritudinem esse natura, ut quicumque intueatur in

aliquod majus malum, si id sibi accidisse opinetur, , Sit Continuo in aegritudine Cyrenaici non iam malo aegritudinem mclisenserat, sed insperato et ne opinato malo. Sti quidem non mediocre ad aegritudinem augendam. Videntur enim omnia repentina graviora ex hoc et illa jure laudantUr. Ego cum genui, fum moraturum scivi, et ei rei sustuli. Prreterea ad Trojam cum misi ob essendendam Grinciam, Solebam me in mortiferum bellum, non in epulas mittere.

14 Haec igitur praemeditatio futurorum malorum, lenit eorUm29 adventum, quae venientia longe ante videris itaque apud Euripidem a Theseo dicta laudantur licet enim, ut Saepe facimus, in Latinum illa Convertere.

Nam qui hic audita a docto meminiSSEm Turo,

Futura mecum commentabar miSerias

Aut mortem acerbam, aut exsilii moestiam iuxam, Aut semper aliquam molem meditabar mulieta, siqua inbecia trita casu foret, Ne me imparatum cura lacerarct EIS.

3OQuod autem Theseus a docto se audisse dicit, id si de seipso

loquitur Euripides fuerat enim auditor AnaXagorae quem ferunt, nuntiata morte filii, dixisse, Ciebam me genuisse p. 97, mortalem quae vox declarat, ii S Sse haec acerba, quibus non μ fuerint cogitata ergo id quidem non dubium, quin Omnia, 7 quod mala putentur, Sint improvisa graviora itaque quam quam non haec una res ossicit maximam aegritudinem Oamen, quoniam multum Potest provisio animi, et praeparatio ad minuendum dolorem, sint semper omnia homini humana meditata et nimirum haec est illa praestans C divina Sapientia, ' et praeceptas penitus et pertractatas humanas res habe-

5 c. in aegritudinent' melius erat itaque male de se ipse correxit Davisius. In in ritudine, estque in S. v. Ut et , qui mala ut titur Sic s. Guel Ledidit Davisius Sed et accusativus sic Vulgo male putantur. dicitur. 58 et perceptas habere et pertractatasJ56 de se ipso tiitur Euripidest Ut Pro perceptas bene praeceptas DaviSius. suopte ingenio excogitata, non alieno nam resertur hoc ad provisionem ammi,

SEARCH

MENU NAVIGATION