장음표시 사용
351쪽
LIBER QUARTUS. 3434 ut nihil esse constet, quod agat ut ille, qui voluptatenianimi nimiam, Summum esse errorem arbitratur eorum igitur malorum in Una virtute posita sanatio est Quid autem 1 6 CS non miserius solum, Sed foedius etiam, deformius,
β quam aegritudine quis amictus, debilitatus, jacens Cui miseriae proximus est is, qui appropinquan aliquod malum
metuit, Xanimatusque pendet animi. Uam vim mali significante poetae, impendere apud inferos saxum Tantalo fa- Ciunt, ob scelera animique impotentiam et superbiloquentiam, ea communis poena stultitiae St. Omnibus enim, qUΟ-TUna mens abhorret a ratione, semper aliquis talis terror impendet. Atque ut hae tabificae mentis perturbationes sunt, 36 aegritudinem dico et metum: sic hilariores illae, Cupiditas, avide semper aliquid expetens, et inanis alacritas, id est, laetitia gestiens, non multum disserunt ab amentia. Ex quo intelligitur, qualis ille sit, quem tum moderatum, alia mo-
deStum, temperantem, alias Constantem Continentemque di- CimUS nonnumquam haec eadem vocabula ad frugalitatis nomen, ninquam ad Caput, referre volumus quod nisi eo
nomine virtutes continerentur, numquam ita per illud vulgatum Sset, ut jam proverbii locum obtineret, hominem frugi Omnia recte facere quod idem Cum Stoici de Sapiente di-P. 2I7. Cunt, nimis admirabiliter, nimisque magnifice dicere viden-' tur Ergo is, quisquis est, qui moderatione, et constantia 17 quietus animo est, sibique ipse placatus, ut nec tabescat o 37lestiis, nec frangatur timore, nec sitienter quid Xpetens ardeat desiderio, nec alacritate futili gestiens deliquescat, is est SapienS, quem quaerimus, i est beatus : Cui nihil humanarum rerum aut intolerabile ad demittendum animum, aut nimis laetabile ad efferendum videri potest quid enim videatur ei magnum in rebus humanis, cui aeternitas Omnis, totiusque mundi nota sit magnitudo λ nam quid aut in studiis humanis, aut in tam Xigua brevitate vitae magnum sapienti videri potest, qui semper animo sic excubat, ut ei nihil improvisum accidere possit, nihil inopinatum, nihil omnino novum y Atque idem ita acrem in Omnes Artes aciem inten-3Sdit, ut semper videat sedem sibi ac locum sine molestia atque angore vivendi, ut quemcumque Asiam fortuna invexerit, hunc apte et quiete ferat quod qui faciet, non aegritudine solum vacabit, sed etiam perturbationibus reliquis omnibus his autem vacuus animus, Perfecte atquc abSolute beatos efficit idemque concitatus, et abstractus ab integra certaque ratione, non ConStantiam Iolum inmittit, verum etiam Sanitatem.
54 ut nihil esse conster esse delendum Quia ante sunt aegritudines, putem le- est Benti eius corrigit ei gendum esse, quam raritudinibu his in b, suam gritudine quis crusL sictus.
352쪽
Quocirca mollis et enervata putanda est Peripateticorum ratio et oratio, qui perturbari animos necesSe 8Se dicunt, sed adhibent modum quendam, quem ultra progredi non 39 oporteat. Μoduni tu adhibes viti, an vitium nullum est,
non parere rationi an ratio parum praecipit, ne honum illud esse, quod aut cupia ardenter, aut adeptus flern te insolenter nec porro malum, qU aut opprOSSUS ACCRS, aut, b. ne opprimare, mente vi ConSte. eaque omnia aut nimis tristia, aut nimis laeta errore fieri λ qui Si error stultis extenuetur die, ut, Cum re eadem manent, aliter ferant inveterata, aliter recentia sapiente ne attingat quidem omnino. 4Oetenim quis erit tandem modus iste Uaeramus enim O- dum aegritudinis, β in quo operae plurimum Ponitur aegre tulisse 'i P. Rutilium fratris repulsam consulatuS, Scriptum apud Fannium est sed tamen transisse videtur modum,
quippe qui ob eam causani a vita recesserit : moderatius igitur ferre debuit quid si, cum id ferret modice, mors liberorum accessisset nata e Sset aegritudo nova, ' Sed ea modica: 41 magna tamen facta esset accessio. 9 Quid si deinde dolores grave corporiS, Si bonorum amissio, si Caecitas, si exsilium,
si pro singulis malis aegritudines accederent Summa ea. 18 seret quae non sustineretur. Qui modum igitur vitio quaerit, similiter facit, ut si posse putet eum, qui se , e Leucata
praecipitaverit, Sustinere e Cum velit ut enim id non potest: sic animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec, quo loco vult, inSiStere omnino quaeque crescentia per-42 niciosa sunt, eadem Sunt vitioSa nascentia. mgritudo autem, Ceteraeque perturbationes, amplificatae Certe pestiferae sunt. igitur etiam Susceptae, continuo in magna Pesti parte Versantur etenim ipsa se impellunt, ubi semel a ratione discessum est ipsaque sibi imbecillitas indulget, in alituraque provehitur imprudens, nec reperit locum Consistendi quamobrem p a18. nihil interest, utrum moderata perturbatione approbent, an δ moderatam injustitiam, moderatam ignaviam, moderatam intemperantiam. qui enim vitiis modum apponit, is partem suscipit vitiorum quod cum ipsum Per se diosum est, tum eo molestius, quia sunt in lubrico incitataque Semel λ pro-19clive labuntur, sustinerique nullo modo possunt Quid λ43 quod iidem Peripatetici perturbationes istas, qua no CXStirpanda putamus, non modo naturales SSe dicunt, sed etiam
5 in quo Vulgg. in qua male tam a Guid si Videtur melius Guod si. quam ad aegritudinem referatur. 6 e Leucata Vulgo male Leueade. 5 P. Rutilitimi V. Clav. in P. Ruti illud verum nomen est, ut bene de-Lus. monStrauit Davisius. Sic et Mss. Guel f. 58 sed ea modica Benti eius sit ea m. quidem Leucada. non bene. deberet esse uelit sed ve- si proclive Quidam Uss. procia. . rum puto est objicientis in Sequente mi differt v. Clav.
353쪽
utiliter a natura datas' quorum est talis oratio. Primum multis verbis iracundiam ahidant cotem fortitudinis esse dicunt multoque et in hostem, et in improbum civem vehementiores iratorum impetus esse leves autem ratiunculas eorum, a qui ita Cogitarent proelium rectum est lao fieri: convenit dimicare pro legibus, pro libertate, pro patria haec 6 nullam habent vim, nisi ira excanduit fortitudo nec vero de bellatoribus solum disputant imperia severiora nulla esSeputant sine aliqua acerbitate iracundis oratorem denique
non modo accuSantem, Sed ne defendentemini iidem probant Sine aculeis iracundiae quae etiani Si non ad Sit tamen verbis, atque motu simulandam arbitrantur, ut auditoris iram oratoris incendat actio virum denique videri negant, qui irasci neSCiat eamque, quam lenitatem nos dicimus, vitioso lentitudinis nomine appellant. Ne vero solum hanc libidinem lau- 44
dant est enim ira, ut modo definivi ulciscendi libido sed ipsi mi illud genus vel libidinis, vel cupiditati ad sumimam
utilitatem esse dicunt a natura datum nihil enim quemquam, nisi quod libeat, praeclare facere poSse noctu ambulabat in publico Themistocles, quod soninum Capere non POSSCt quaerentibusque respondebat, Miltiadis tropaeis Se e somno suscitari. Cui non sunt auditae Demosthenis vigiliae λ qui dolere b. se aiebat, si quando opificum antelucana victus esset indu stria philosophiae denique ipsius principes numquam in suis studiis tantos progressus sine flagranti rapiditate facere potuissent ultimas terras lustrasse Pylla agoram Democritum, Platonem accepimus. 6 ubi enim quid esset, quod disci posset, eo veniendum judicaverunt. Num putamus haec fieri 45 sine summo Cupiditatis ardore potuisse IpSam aegritudinem 20 quam nos ut taetram, et immanem belluam, fugiendam esse diximus, non sine magna utilitate a natura dictant Constitutam, ut homines Castigationibus, reprehensiCnibus, ignominiis affici se in delicto dolerent impunitas enim pecCarorum data videtii eis, qui et ignominiam et infamiam ferunt sine dolore morderi est meliu conscientia ex quo est 6 illud evita ductum ab Afranio. nam Cum dissolutus filius,
tum Severit Pater, Dummodo do a ahqrιrd, 6 doleat quod lubet.
62 qui ita cogitarentJ Legendum cogi Iunia daturn Aldus autem eius ser-
si malam vim habent Davigius edidit in illud e mita duorum ci . . ex usue mentieti correCtione habere. Ut Pen Vitae. deat a superiori dicunt non male sed fi doleat quod lubet Edd. vett. quid ita et post legendum excanduerit lubet i. e. quid libet sic et Davisius edi-64 ubi enim quid esset Sic edd. vett. it. non quidquid ut Si in Vulgg. primum
354쪽
46 Reliquas quoque partes aegritudinis, utiles esse dicunt, mi Sericordiam ad peni ferendam, et calamitates hominum indignorum sublevandas ipsum illud aemulari, obtrectare,
non CSse inutile, cum aut se non idem videat ConSecutum,
quod alium, aut alium idem, quod se metum vero Si qUis Sustulisset, omnem vitae diligentiam Sublatam fore, quae Summa esset in eis, qui leges, qui magiStratus, qui paupertatem, qui ignotanniam, qui mortem, qui dolorem timerent haec tamen ita disputant, ut resecanda esse fateantur, evelli penitUS
diCant nec posse, ne opus esse : ut in omnibus fere rebus mediocritatem esse optimam CXiStiment quae cum CXPΟΠUnt,
P, 2 9 1iihilne tibi videntur, an aliquid dicere A. Mihi vero dicere' aliquid itaque exspecto, quid ad Sta. 2I Reperiam fortasse sed illud ante videsne, quanta λ- 47 erit apud Academicos verecundia' 67 plane enim dicunt, quod ad rem pertineat Peripateticis respondetur a Stoicis. digladientur illi, per me licet cui nihil est necesse, nisi ubi sit illud, quod verisimillimum videatur, anquirere quid Stigitur, quod occurrat in hac quaestione, si quo possit attingi aliquid verisimile, quo longius mens humana progredi non
potestri Desinitio perturbationis qua recte Zenonem Sum puto ita enim desinit, ut perturbatio sit 69 adversa ratione, Contra naturam, animi Commoti vel brevius, ut perturbatio Sit appetitus vehementior vehementior autem intelligatur S, 48 qui procul absit a naturae constantia. Ouid ad has definitiones Q possim dicere λ Atqui haec pleraque sim prudenter acuteque disserentium illa quidem ex rhetorum pompa, '
machari ceperit, non potest fortis esse λ gladiatorum id quidem quamquam in eis ipsis videmus saepe constantinm. Colloquuntur, Congrediuntur, queruntur, 'aliquid postulant, ut magi placati, quam irati esse videantur sed in illo genere sit sane Pacideianus aliquis hoc animo, ut narrat Lucilius,
Occidam ilium equidsm et Gncam, si id ureritis, Drquit, Herun illud credi fore, in os prius accipiam ipse, Quana gladium iu stomacto, 7 sura, ac pulmonibu siSfo,
6 plane enim ιeunt c. Sc. nihil 3 sura ac pulmonibus isto Sura certe admiscendo, quod aegre ferre adversarii vitiosum est: quid reponendum, in eo possint. Secus Stoici non consentiunt viri docti mihi maxi-6 e qua Immo quo refertur enim me placet bria de jecore, Turnebi Adv. ad quid itemque e delevi. VII, 18. favet vicinia verborum stoma-69 admersa ratione Hic quoque seu cho, pulmonibus. Buherius e vestigiis Str Corrigunt mersa v. Supra ad C. f. ss. qui habent furia corrigit Fulvi, 7 possim dicerest Immo possint. c. qui fuit nobilis gladiator, quem cum Aristotclici sic et Benti eius. Pacideiano conaponit Horatius Sat. II, 71 gladiatorum Sic s. Guel f cum 7. 7. probat leniannus. Ex iisdem aliis. Vulgo male gladiatorium vestigiis avisius Furi, intelligitque Fu-72 aliquid postulant Bentletu corr. rium serninum gladiatorem nobi-σxpostulant, Ptius ceteris lem.
355쪽
Odi hominem iratus pugno e nec longilas uti uam Nobis, quam exit gladium dum accommodet alter . I Usque adeo studio atque odio illius esseror ira.
5 At sine hac gladiatoria iracundia videmus progredientem 22i apud Honterum Ajacem multa Ciani hilaritate, Cum de-4ri pugnatiaria esSet Lm Hector cujus, Ut arma sum Sit, ingressio laetitiam attulit sociis, terrorem autem hostibus : ut ipsum Hectorem, quemadmodum est apud Homeriam, I O-t peCtore trementem provocasse ad pugnam poeniteret. Atque hi collocuti inter se, priusquam manum OnSererent, leniter et quiete, nihil ne in ipsa quidem pugna iracunde, rabioseve fecerunt. Ego ne Torquatum quidem illum, qui
hoc cognomen invenit, iratum Xistimo Gallo torquem detraXisse nec Marcellunt apud Clastidium ideo fortem fuisse, quia fuerit iratus De Africano quidem, quia notior Simo-5Obi propter recentem memoriam, vel putare OSSum, non illum iracundia tum inflammatum fuisse, Chun in acie M. Halienum Pelignum scuto protexerit, gladiumque hosti in pectus infixerit de L. Bruto fortasse dubitarim, an propter infinitum odium tyranni est renatius in Aruntem invaserit video enim utrum qile cominus ictu cecidisse contrario. Quid igitur huc adhibetis iram an fortitudo, nisi insanire coeperit, impetus suos non habet quid λ Herculem, quem in caelum ista ipsa,
quam vos iracundiam esse vultis, Sustulit fortitudo, iratumne Censes conflixisse cum Erymanthio apro, aut leone Nemeaeo λan etiam Theseus Marathonii tauri cornua comprehendit ira tuc vide, ne fortitudo minimi sit rabiosa, sitque iracundia tota levitatis. 78 neque enim est illa fortitudo, quae rationis est Xpers. Contemnendae res Sunt humanae negligenda 23 mors est D patibiles et dolores, et labores putandi Haec si
7 cum constituta sunt judicio atque OntentiR, Um CS ΓΟ- p. 220.
busta illa, et stabilis fortitudo : nisi forte quae vehementer,' acriter, animose fiunt, iracunde seri suspicamur Mihi ne, Scipio quidem ille, pontifex maximus, qui hoc Stoicorima
verum Sse declaravit 80 1iumquam privatum CSS Sapientem, iratus videtur fuisse Ti. Graccho, tum, Cum 8 consulem languentem reliquit, atque ipse privatus, ut Si conSul SSet, qui
74 Usque nile studio atque odio studi men Sic accepisse videtur. hic non Commodum videtur. mavisius IS . . est ulla fortitudo Recte a- studeo non placet. Visius illa, ut est in edd. vett. Aldi c. 7 At sine hae Sic ss. Leid Guel f. 79 cum constituta sunt Sic latinitaqbene pro Vulg. ac postulat Vulgo sint, quod est vitio. 76 p. Homerum est. U. 21 I. Sqq. Sum. 77 toto pectore trementem Hoc non 8 numquam privatum esse sapientemJest ap. Homerum, nec ibi reperere e Ex illo paradoxo Stoico, solus Sapiens teres, Plutarchus, Dionysius Halic ut ex Consul C. docet Clark ad Hom. l. c. v. 216. Tro SI consulem languentem I P. Scaevo-jani tremebant, non Hector Cicero ta lam.
356쪽
32 rempublicam salvam esse vellet, se sequi jussit. Nescio, ecquid ipsi nos fortite in republica fecerimus si quid fecimus, certe irati non fecimus. An est quidquam similius insaniae, quam ira quam bene Ennius initium dixit insaniae Color vox, oculi, spiritus, impotentia dictorum, atque factorum, quam partem habent sanitati. quid Achille Homerico ce-
diu. quid Agamemnone, in jurgi, nam Ajacem quidem
ira ad furorem mortemque perduxit. Non igitur desiderat fortitudo advocatam iracundiam Satis Si instructa, armata, Parata per Sese. Nam Sto modo quidem licet dicere, utilem vinolentiam ad fortitudinem, utilem etiam dementiam, quod et insani, et ebrii multa faciunt saepe vehementius. Semper a fortis fortissimus anaen in furore
Nam facinus fecit maximum, cum Dianais inclinantibus, Summam rem perfecit manus, proelium restitui insaniens.
24 Dicamus igitur utilem insaniam tracta definitionem fortitu-5,dinis intelliges, eam Stomacho non egere. Fortitudo est igitur, affectio animi legi summae in perpetiendis rebus obtemperans vel Conservatio stabilis judicii in eis rebus, quae formidolosae videntur, subeundis, et repellendis vel sci-b entia rerum formidolo Sarum, Contrariarumque, perferendarum aut omnino negligendariun conServan earum rerum
stabile judicium vel brevius, ut ChrysippUS. nam superioreS definitiones erant Sphaeri, hominis in primis bene definientis,
ut putant Stoici sunt enim omnino omnes fere similes sed declarant communes notiones, alia magis alia. Quo modo igitur Chrysippus Fortitudo est, inquit, scientia perferendarum rerum, vel affectio animi, in patiendo ac perferendo, Summae legi parens sine timore. Quamvis licet insectemur istos, ut Carneades solebat metuo, ne Soli philosophi sint. Quae enim istarum des nitionum non aperit notionem nostram, quam habemus omnes de fortitudine, tectam, atque involutam Τ qua aperta, quis est, qui aut bellatori, aut imperatori, aut Oratori quaerat aliquid, neque eos CXistimet Sine
5 rabie quidquam fortiter facere posses Quid λ Stoici, qui
omnes insipientes insanos esse dicunt, ' nonne ista colligunc remove perturbationes, maximeque iracundiam ciam videbuntur monstra dicere. Nunc autem ita disserunt, si se dicere, omnes stultos insanire, ut male olere omne Coenum. At non semper. Commove: senties. Sic iracundus non
8 legi summae J Est ratio infra te conclusionibus per inductionem, ut derum est in definitione Chrysippi singulis adscendant ad genus huic Cons quaerat aliquid Inteli aliud quid, veniunt sequentia si e numer insano- ut saepe dicitur, aliud quid, quam est rum eximuntur iracundi, insanire ipsi in illa definitione Stoica fortitudinis et monstra dicere videbuntur, quod pars 84 nonne issa colligunt Nemo hoc te ea exemta sit, quae foedior etiam ceteristigit esse autem videtur hoc efficiunt est.
357쪽
LIBER QUARTUS. 349 Semper iratus est iacesseri jam videbis furentem Quid λista bellatrix iracundia, cum domum rediit, qualis est cum uxores cum liberis cum familia an tum quoque est utilis λest igitur aliquid, quod perturbata men melius possit facere, quam ConStant an quisquam potest sine perturbatione mentis irasci λ bene igitur nostri, cum omnia essent 8 in moribus vitia, quod nullum erat iracundia foedius, iracundos solos, moroso nominaverunt. Gratorem vero irasci minime decet 25 simulare non dedecet. An tibi irasci tum videmur, cum 55 quid in causis acrius et vehementius dicimus quid' cum p. ua1. jam rebus transactis et praeteriti oratione Scribimus, num με
irati scribimus λnsi s boc animadvertit st Vincite, num aut egisse umquam iratum sopum, aut scripsisse existimamus iratum Accium λ aguntur ista praeclare, et ab oratore quidem meliuS, Si modo est orator, quam ab ullo hi- Strione : sed aguntur leniter, et mente tranquilla Libidinem
vero laudare, cujus est libidini. Themistoclem mihi et Demosthenem profertis additis Pythagoram, Democritum, Platonem. Quid λ vos studia libidinem vocati. quae vel optimarum rerum, ut a Sunt, quae profertis, Sedata tamen et
tranquilla esse debent. Jam aegritudinem laudare, nam rem maxime detestabilem, quorum est tandem philosophorum At commode dixit Afranius, Dummodo doleat aliquid, doleat quod lubet. Dixit enim de adolescente perdito ac dissoluto nos autem de Constanti viro a sapienti quaerimus Et quidem ipsam illam iram centurio habeat, aut Signifer, vel Ceteri, de quibus dici non necesse est, ne rhetorum aperiRIDUS myStorin. β6 Utile est enim, uti motu animi, qui uti ratione non potest 56DOS autem, ut testificor Saepe, de Sapiente quaerinius. At etiam aemulari utile est, obtrectare, misereri Cur misereare 26 potius, quam feras opem, Si id facere possisse an sine misericordia liberales esse non possumus y non enim suscipere ipsi aegritudines propter alios debemu Sed alios, si possumus, levare aegritudine. Obtrectare vero alteri, aut illa vitiosa b. Bemulatione, quae rivalitati similis est, aemulari quid habet utilitatis, cum sit aemulantis, angi alieno bono, quod ipse non habeat obtrectantis autem, angi alieno bono, quod id etiam
S in morbis-morbosos Neutram e Benileius, ulterius qui quoniam inctionem veram colligit avisius, quod s. reperit morosos, recipere non dubi- falsum est iracundos dici morbosos ipse avi. Correxit morosos et inde in moribus se. 86 Utile est enim Hoc est adversarii iracundo morosos dictos, docet et Se objicientis utilitatem motuum animi. dicca de Ira Ι, . probavit correctionem pro potest melius sit porsit.
358쪽
3IO TUSCUL QUAESTIONUM alius habeat 7 7 qui id approbari possit, te 8 aegritudinem
Suscipere pro Xperientia, si quid habere velis ' nam solum 57 habere velle, sunmia dementia est Mediocritate autem malorum quis laudare recte possit λ quis enim poteSt, in quo libido cupiditasve sit, non libidinosus et cupidus SSe in quo ira, non iracundus λ in quo angor, non anXiUS in quo timor, non timidus λ libidinosum igitur, et cupidum, et tractandum, et anxium, et timidum CenSemia esse Sapientem de Cujus excellentia multa quidem dici quamvis fuse lateque possint; sed brevissime illo modo, sapientiam esse rerum divinarum, et humanarum Scientiam, CognitionemqUe, quae cujuSque rei causa sit ex quo emcitur, ut divina imitetur, humana omnia inferiora virtute ducat. In hanc tu igitur, tamquam in mare,
quod est ventis subjectum, perturbationem cadere tibi dixisti videri' quid est, quod tantam gravitatem OnStantiamque perturbet y an improvisum aliquid, aut repentinum quid potest accidere tale, et cui nihil, quod homini evenire possit λNam quod aiunt, nimia resecari oportere, naturalia relinqui: quid tandem potest esse naturale, quod idem nimium SSepossio sunt enim omnia ista ex errorum orta radicibuS. Quae evellenda et extrahenda penituS, non Circumcidenda,
27 Sed quoniam suspicor, te non tam de Sapiente, quam de te 58 ipso quaerere illum enim putas omni perturbatione esse libe-
p. 222. rum te vis 90 videamus, quanta Sint quae a philosophia re-' media morbis animorum adhibeantur. Si enim quaedam medicina certe nec tam fuit hominum generi infensa, atque inimica natura, ut Corporibus tot res salutares, animi nullam invenerit. De quibus hoc etiam est merita melius, quod corporum alumenta adhibentur extrin Secus, animorum aliis
inclusa in his ipsis est. Sed quo major est in ei proeStantia, et divinior, eo majore indigent diligentia. Itaque bene adhibita ratio cernit, quid optimum sit neglecta,mmitis implica-59 tur erroribus. Ad te igitur mihi jam convertenda omnis
oratio est. Simula enim quaerere te de Sapiente quaeri autem fortasse de te. Earum igitur perturbationum, qua eXpOSui, Variae Uni
CurationeS. nam neque omni aegritudo Una ratione sedatur.
alia est enim lugenti, alia miseranti, alia invidenti adhibenda
medicina est etiam in omnibus quattuor perturbationibus illa distinctio : Utrum ad universam pertUrbationem, quae CS aspernatio rationis, aut appetitu vehementior; an ad
87 qui id approbari possis tri Sic ss argumento cupiditatis tuae. plures etiam uel f et ed. et pro quis S nam solum habere melle LHoc perti- ad approbare possit ne ad obtrectationem. 8 gr. suscipere pro experientia i. e. O videamus, quanta sint Davisius ut intelligas, te habere velle, ut ea sit quanta et quae sint.
359쪽
LIBER QUARTUS. 351 singulas, ut ad metum, libidinem, reliquasque melius adhi
beatur oratio: it 9 utrum illud non videntur aegre ferendum, e quo SUSCepta Sit aegritudo, an omnium rerum tollenda omnino aegritudo : ut Si qui aegre ferat, Se pauperemeSse, idne disputeS, Paupertatem malum non OSSON an hominem aegre ferre nihil oportere nimirum o melius : ne, si forte de paupertate non persua Seris, Sit aegritudini concedendum : aegritudine autem sublata, propriis rationibus, quibus heri usi sumus, quodam modo etiam paupertatis aliam tollitur Sed omnis ejusmodi perturbatio, animi placatione 28 abluatur illa quidem, cum doceas, ne bonum illud esse, exeso
quo laetitia, aut libido oriatur ; OC Rlum C quo ut me b. tUS aut aegritudo : verumtamen hae CS Certaret propria sanatio, Si doceas, ipsas perturbatione per Se CSSO VitiOSAS, nec habere quidquam aut naturale, aut neceSSarium : ut ipsam
aegritudinem leniri videmus, cum objicimus maerentibus imbecillitatem animi est aeminati, Cumque Corum grRVitntem Constantiamque laudamus, qui non turbulente humana patiantur. quod quidem solet eis etiam accidere, qui illa mala esse Cen-Sent, ferenda tamen aequo animo arbitrantur putat aliquis, CSSe voluptatem bonum alius autem, PCCulliam tamen et
ille ab intemperantia, et hic ab avaritia avocari potest illa Rutem altera ratio et oratio, quae Simul et opinionem falsam tollit, et aegritudinem detrahit 9 est ea quidem subtilior, Sed raro proficit, neque est ad vulgus adhibenda. Quaedam 61RUtem Sunt aegritudines, quas levare illa medicina nullo modo poSSit ut si quis aegre ferat, nihil in se esse virtutis, nihil ani
mi, nihil officii, nihil honestatis propter mala is quidem
angatur, sed alia quaedam sit ad eum admovenda Curatio, et tali quidem, quae possit eSSe omnium, etiam de Ceteris rebus discrepantium philosophorum inter Omne enim Convenire
Oportet, conmiotiones animorum, R CCta antione aversas,
esse vitiosas, ut 9 etiam Si mala in illa, quae metum, aegritudinemveri bona, quae cupiditatem, laetitiamve moveant, tamen sit vitiosa ipsa commotio con Stantem nin quendam Voluna US, Sedatum, gravem, humana Omnia Prementem illum CSSe, quem magnanimum et fortem virum dicimus talis autem nec maerens, ne timenS, ne CupiCΠS, ne gestien esse P. 23.
91 utrum illudne Aut utrum delen potest CSS Verum, per Sequentin nam dum aut ne hoc delevi. raro proficere dicitur Bene enti eius 92 perturbalio animi placatione ablu subtilior i. e. accuratior, diligentior Bu-aturi Verbum abluatur mihi nunquam herius felicem emendationem vocat re- satis placuit qui modus loquendi per Cte nec dubitavi recipere cum avisio turbationem abluere, et quidem placatione et Alemanno. animi An Cicero dedit alleῬetur vel 94 etiam si ne mala nec bona Dele- alle atur st etiam post dicit, hic est certa V utrumque nec, quod est Contra SeΠ- sanatio. menti eius et pro placatione legit sum, ita et Benti eius et Alemannus e . . tici ratione Cere nec fuit in s. Vetere Ursini na- ιδ est ea quidem utilior utilior non tum est fortasse e vet.
360쪽
quiSquam PoteSt eorum enim haec sunt quim eventus hu-29Πlanos Superiores, quavi Suo animos SSe Ucunt. Quare 62 Innitim PhiloSophorunt, ut ante dixi, una ratio est medendi,
ut nihil, quale sit illud, quod perturbet animum, sed de ipsa Sit perturbatione dicendum itaque primum in ipsa cupiditate, cum id olim agitur, ut ea tollatur, non est quaerendum, bonum ilhid, necne sit, quod libidinem moveat Sed libido ipsa tollenda est ut sive, tuo honestum est, id Sit
Summuni bonum, Sive voluptas, sive horum UtrumqUC Onjunctum, sive illa tria genera bonorum, tamen, etiam Si virtutis ipsius vehementior appetitus sit, eadem sit omnibus ad deterrendum adhibenda oratio continet autem omnem Sedationem animi, humana in conspectu posita natura quae quo facilius expressa cernatur, explicanda Si oratione Om-63 munis conditio lexque vitae. Itaque non Sine CAUSA, Umorestem fabulam doceret Euripides 96 primos tri verLu revocasse dicitur Socrates :Neque tam terribilis Eafando ratio est, Nec sors, nec ira relitum invectum malum,etuod non natura humana patiendo erat.
Est autem utilis ad persuadendum ea, quae acciderint, ferri et POSSe, et oportere, enumeratio eorum, qui tulerunt etSi aegritudinis sedatio et hesterna disputatione explicata est, et in Consolationis libro, quem in medio non enim sapienteSeramus maerore et dolore ConSGripsimius : quodque vetat Chrysippus, ad recentes quasi tumores animi, remedium adhibere, id nos fecimus, naturaeque vim attulimus, ut magnitu-30 dini medicinae doloris magnitudo concederet. Sed aegritu-64dini, de qua satis est disputatum, finitium est metus. Deb quo pauca dicenda Sunt. Est enim metuS, Ut aegritudo, prae- Sentis; sic ille futuri mali. Itaque nonnulli aegritudinis Partem quandam, metum esse dicebant alii autem metum, Praemolestiam appellabant, ' quod esset quasi dux Consequentis molestiae. Ouibus igitur rationibus instantia feruntur, CiSdem Contemnuntur sequentia nam videndiam est in utrisque, ne quid humile, summissum, molle effaeminatum,
fractum, abjectumque faciamus Sed quamquam de ipsius
95 e. h. superiores quam suos animos rePetnt, quae diXerat, etiam, Versus re--cunIJ i. e. magis laborant de rebus vocari, dici potest. externis bonis et malis, quam de animi P ratio est Sic non oratio esse le- virtutibus, has non illa contemnunt gendum, res et sententia docet et sic forma loquendi est ex eo, quod alibi di Guel f edd. vett. ut Junt. cit, magnum animum omnia externa Messerat' i. e. levius faciat. r. ροι- infra se, vel inferiora putare de Parti τα male edd. quaedam frat. Cula quam post ComparatiVum Supra 99 quod esset quasi dux esset desiderat monui. Orationis forma male vulgg. est illud 96 primo t. versus revocasse Proprie et Davisius edidit.