장음표시 사용
421쪽
hominum pietate Coleretur, cum et aeterna SSet, et beatissima habet enim venerationem justani, quidquid excelli et metus omnis a vi atque ira deorum pulsus esset intelligitur enim a beata, immortalique natura et iram, et gratiam segregari quibu remotis, nullos a superis si impendere metus. Sed ad hanc confirmandam opinionem anquirit animus et formam, et vitam, et actionem mentiS, atque agitationem
in deo. Ac de forma quidem partim natura uos admonet, partim 18
ratio docet. nam a natura habemus onmes omnium gentium 46 speciem nullam aliam, nisi humanam deorum quae enimalia forma occurrit umquam aut vigilanti cuiquam, aut dor- nitenti Sed ne omnia revocentur ad primas notiones, ratio hoc idem ipsa declarat. am cum praestantissimam NntU-47ram, vel quia beata est, vel quia sempiterna, Convenire videatur eandem CSSO PUlcerrimam, quae OmpOSitio membrorum, b. quae conformatio lineamentorum, quae gura, quae Species,
humana potest esse pulcrior vos quidem, Lucili, soletis nam Cotta meus modo hoc, modo illud cum artificium efflagitis, fabricamque divinam, quam sint omnia in hominis
figura non modo ad usum, verum etiam ad Venustatem apta, describere. Quod si omnium animantium formam vincit 49 hominis figura, deus autem animans est ea figura profecto CSt, quae pulcerrima sit omnium : quoniamque deos beatissimo OSSe Constat, beatu autem CSSe in virtute nemo PoteSt, nec virtu Sine ratione constare, nec ratio Squam inesse, nisi
in hominis figura hominis esse specie deos constendum
est Nec tamen ea Specie corpu est, Sed quasi corpus 49 nec habet sanguinem, sed quasi Sanguinem. Hae quamquam et inventa sunt acutius, et dicta Subtilius ab Epicuro, quam ut quivis ea possit agnoscere : tamen fretus intelliger tia vestra dissero brevius, quam causa deSiderat. Epicurus autem, qui res occultas et penitus abditas non modos viderat animo, sed etiam Sic tractat, ut manu, docet eam Sse vim et naturam deorum, ut primum non Sen Su, Sed mente cernatu : ne soliditat quadam, ne ad Umerum, ut ea,
quae ille propter firmitatem 'ερεμνια appellat, Sed imaginibus, similitudine, et ' transitione perceptis cum infinita similli 19marum imaginum species ex innumerabilibus individuis existat, et ad deos siluat, cum maximis voluptatibus in eas
imagines mentem intentam, infiXamque nostram intelligentiam, Caper quae sit et beata natura, et aeterna Summa 5o vero vis infinitatis, et magna, ac diligenti contemplatione di-P λ .gnissima est in qua intelligi neceSSe CSt, eum OSSO naturam, μ'
76 impendere Pendet ab intelligitur idemque post tractat denique docet hoc 7 viderat animo Sic A. Guel f non conjectura P. Manutii. νώ .iaris, ut vulSg. sic et eisS. Davisius IS Iransitione 2 v. Clav.
422쪽
ut omnia omnibus 9 paribus paria respondeant hanc ἰσονομιλίαν appellat Epicurus, id est, aequabilem tributionem. Ex hac igitur illud efiicitur, si mortalium tanta multitudo sit,
esse immortalium non minorem et si, quae interimant, innumerabilia Sint etiam ea, quae conser ent, in sinita esse de-51bere. Et quaerere a nobis Balbe, Soletis, quae ita deorum
Sit, quaeque ab iis degatur artaS. En videlicet, qua ruiti beatius, nihil omnibus bonis aissuentius cogitari potest. 80 nihil enim agit nullis occupationibu est implicatus nulla opera
molitura sua sapientia, et virtute gaudet habet exploratum, fore se semper Cum in IaximiS, tum in aeternis voluptatibus. 20 Hunc deum rite beatum diXerimus veStrum vero laboriosis-52Simum. Sive enim ipse mundus, deus St, quid potest esse minus quietum, quam nullo puncto temporis intermiSSO, ver
sari circum axem caeli admirabili celeritates nisi quietum autem, nihil beatum est sive in ipso mundo deus inest alia quis, qui regat, qui gubernet, qui cursu aStrorum, mutatione temporum, rerum vicisSitudine ordineSque ConServet, terras et maria Contemplans hominum commoda vitasque
tueatur nae ille est implicatus molestis negotiis, et operOSis. 63 Nos autem beatam vitam in animi securitate, et in omnium vacatione munerum ponimus docuit enim nos iidem, qui cetera, Iantur effectum esse mundum : nihil opus fuisse fabri- Caci tamque eam rem Sse facilem, quam vos effici negetis sine divina posse sollersia, ut innumerabiles natura mundoseflectura sit, essiciat, flecerit. Quod quia quemadmodum b. natura essicere sine aliqua mente possit, non videtis : ut tragici poetae, cum Xplicare argumenti exitiam 8 non potestis, 54 confugitis ad deum : Cujus operam profecto non deSideraretis, Si immensam et interminatam in omnes parte magnitU-dinem regionum videretis : in quam se injiciens animus et intendens, ita late longeque peregrinatur, ut nullam tamen Oram ultimi videat, in qua possit insistere. In hac igitur immensitate latitudinum, longitudinum, altitudinum infinitavis innumerabilium volitat atomorum quae interjecto inani,
CohaerCSCunt tamen inter se, et alia alias apprehendentes Continuantur quo effetuntur hae rerum formae atque
sigurae quas vos estici posse sine follibus et incudibus non putatis. Itaque imposuistis in cervicibus nostris sempiternum
dominum, quem dies, et noctes timeremus. Quis enim non timeat omnia providentem, et Cogitantem, et unimadvertentem, et Omnia ad se pertinere putantem, curiOSUm, et plenum
70 paribus saria respou lean, PHOC X rum. ἰσονουι α intelligitur quid sit. v. Ind. S idem, qui cetera Epicurus. Graec. in ἰσονομ m. 82 non potesti J Valde inclino eo, ut 80 nihil enim agit Sc Deus, quod e ossint legendum putem. nam ad et a deorum repetendum est, aut quisYcte eo durius referatur.
423쪽
LIBER PRIMUS. 4 Is negotii deum minc vobis exstitit primum illa fatalis ne 55
CeSSitaS, quam εἱμαρμενην dicitis ut, quidquid accidat, id ex aeterna veritate, CRUSarumque continuatione fluxisse dicatis. Quanti autem haec philosophia aestimanda St, Ut tamquam uniculis, et iis quidem indoctis, fato fieri videantur omnia λSequitur ιαντικὴ vestra, quae Latine divinatio dicitur qua tanta imbueremur superstitione, Si vos audire vellemus, ut haruspiceS, augures, harioli, vate et conjectores nobi essent colendi His terroribus ab Epicuro soluti, et in libertatem 56Vindicati nec metuimus eos, quos intelligimus, nec sibi
fingere ullam molestiam, nec alteri quaerer et pie Sancteque olimVS naturam Xcellentem atque praestantem Sed p.ὶ Clatus Studio, vereor, ne longior fuerim. Erat autem dissicite,' rem tantum, tamque praeclaram inchoatam ClinquCre quamquam non tam dicendi ratio mihi habenda fuit, quam audiendi. Tum Cotta, comiter, ut solebat, Atqui, inquit, Vellei, 2 lnisi tu aliquid dixisses, nihil sane ex mo quidem audire ο7
potuisses mihi enim non tam facile in mentem venire solet, quare Verum Sit aliquid, quam quare falSum. Idque cum saepe, tum, Um to audirem paullo ante, contigit. Roges me, qualem deorum naturam bi esse dicam nihil fortasso TOSpondeam. UseraS, putem ne talem Sse, quasi modo a
te sit exposita nihil dicam mihi videri minus sed antequam aggrediar ad ea, quae a te disputata sunt, de te ipso dicam quid sentiam. Saepe enim de L. Crasso, familiare illo tuo, 53
videor audisse, cum te togatis omnibus sine dubio anteferret, et paucos tecum Epicureos e Graecia Compararet. Sed, quod
ab eo te mirifice diligi intelligebam, arbitrabar illum propter
benivolentiam id uberius dicere. Ego autem, etsi vereor laudare praesentem, judico tamen, de re obscura . atque dissicissima a te dictum esse dilucide neque sententiis solum copiose, sed verbi etiam ornatius, quam Solent vestri. Zeno-59nem, quem Philo noSter Oryphoeum appellare Epicureorum solebat, cum Athenis SSem, audiebam frequenter, et quidem ipso auctore Philone: credo, ut facilius judicarem, quam illa bene resederentur, Cum a principe Pi Cureoriam C- Cepissem, hiemadmodiam dicerentur. Non igitur ille, ut plerique, sed isto modo, ut tu, diStincte, graviter, ornate. Sed quod in illo mihi usu saepe venit, idem modo, cum te audirem, ' accidebat, ut moleste ferrem, tantum ingenium bona venia me audies in tam leves, ne dicam in tam ineptas b.
8 paullo ante, contigis alae vul- atque disso Vimn J Sic s. Guel f. x contingit, Ss plures et edd. veri et alii ap. Davis pro vulgato incib. habent contigit, ut Ald. 86 accidebat Sic s. in marg. ed. 84 esses ducan s. Guel f dieam Lamb. quod non dubitavi vulcat ac-
bene vulgato esse non convenit. ciderat, praeferre.
424쪽
sententias incidisse. Nec ego nunc ipse aliquid asseram
melius ut enim modo dixi, nutibus fere in rebus, et maxime
in physicis, quid non sit, citius, quam quid sit, dixerim. 22 Roges me, quid, aut quale sit deus ; auctore utar Simonide :
de quo Cum quaesivisset hoc idem tyrannus Hiero, ' deliberandi sibi unum diem postulavit. Cum idem e eo postridie quaereret, biduunt petivit. Cum saeptu duplicaret numerum dierum, admiransque Hiero requireret, cur ita faceret: Quia, quanto, inquit, diutius considero, ' tanto mihi res videtur obscurior. Sed Simonidem arbitror non enim poeta solum
Suavis, ' verum etiam Cetera quam doctus sapiensque traditur quia multa venirent in mentem acuta, atque Subtilia, dubitantem, quid eorum esset veriSSimum, despornSS Οm-61 nem Oritatem Epicurus vero tuus nam cum illo malo
diSSerere, quam tecum quid dicit, quod non modo philosophia 90 dignum sit, sed mediocri prudentia λ
Quaeritur primum in ea quaeStione, quae est de naturAdeorum, sintne dii, necne sint. Dissicile est negare. Credo, si in concione quaeratura sedis in hujusmodi sermone, et in consessu facillimum Itaque ego ipSe pontifex, qui seremonias religionesque publicas sanctissime tuendas arbitror, i hoc, quod priuium est, esse deos, persuaderi mihi non opinione Solum, sed etiam ad veritatem plane velim multa Cnim OCCUrrunt, quae Conturbent, mi interdum nulli esse Gavideantur Sed vide, quam tecum agam liberaliter quae Communia sunt vobis cum Ceteris philosophis, non attingam,
ut hoc ipsum : placet enim omnibus fere, mihique ipsi in
. 14. PrimiS, deo esse itaque non Ugno rationem tamen enm, δ' quae a te assertur, non satis firmam puto. Quod enim om-23 nium gentium generumque hominibus ita videretur, id satis
magnum esse argumentum diXisti, Cur SSe deos confiteremur quod Cum leve per Se tum etiam falsum est primum
enim unde notae tibi sunt opiniones nationum equidem arbitror, multas esse gentes sic init anitate efferatas, Ut apud 63 eas nulla suspicio deorum sit. Quid λ Diagoras, atheos qui dictus est, posteaque Theodorus, nonne aperte deormn
S deliberanssi causa sibi tinum diem Ald. sed nec hoc placet nisi deleatur post. causa delevi Cum avisio, qui in etiam. s. uel f cetera quas quod pluribus Mss. non reperit abest et a esset pro at a qua Camerarius ex Venet. Guel f et in hac forma alibi non ad exemplaribus affert cetera quam doctus, ditur idque probat idque interea secutus S tanto mihi ,er et idetur obscurior sum. Dedi res e M s. tum Davis tum uel f. 9, dignum sit, Vulgo esset quod Pro Vulgato spes ita et edd. vett. Ut latinitas non patitur, ut et alii sensere. Ald Lamh. c. sit fuit in M. Ursini non modo est pro, 89 Verum etiam ceteroqui doctust ce non dicam.
sententiae. Davisius edidit cetera quo vulgo e modi. sue e MSs. Suis, ut habet etiam d.
425쪽
naturam sustulerunt λ nam Abderites quidem Protagoras, Cujus a te modo mentio facta est, Sophistes temporibus illis vel maximus, cum a in principio libri Sui Sic posuisset,
De diois neque ut Sint, neque ut non irri, habes dicere, Atheniensium jussu urbe, atque agro est Xterminatus, librique ejus in concione combusti LX quo equidem existimo, tardiores ad hanc sententiam profitendam multo OSSe factos, quippe cum cenam ne dubitatio quidem flugere potuisset.
Quid de sacrilegis, quid de impiis, perjurisque dicemus
Si Lupus, aut Carbo, aut Neptu illius, ut ait Lucilius, putasset SSe deos, tam periurUS, aut tam Mimpurus fuisset Non est igitur tam eXplorata ista ratio ad id, quod et illis, confirmandum, quam videtur Sed quia
commune est hoc argumentum aliorum etiam philosophorum, Omittam hoc tempore ad vestra propria venire malo.
Concedo esse deos, doce me igitur, unde Sint, ubi Sint 65 quales in Corpore, animo, vita Haec enim scire desidero. Abuteris ad inania 9 atomorum regno et dicentia. hinc, quodcunque in solum venit, ut dicitur, iungis, atque essicis.
9 quae primum nullae sunt nihil est enim, quod vacet Cor-b. Pore : Corporibus autem omnis Obsidetur locus cita nullum
inane, nihil esse individuum potest Haec ego nunc physi 24
Comm oracula fundo vera, an falsa, nescio : Sed veri tamen 66 similiora, quam vestra. 9 ista enim flagitia Democriti, sive etiam ante Leucippi, esse corpuScula quaedam daevia, alia
aspera, rotunda alia, partim autem angulata, UrVRta Uaedam, et quasi aduncari ex his effectum AESSO Caelum atque terram, nulla Cogente natUra, Sed concurSu quodam fortuito.
Hanc tu opinionem, C. Vellei, Sque ad hanc aetatem perduxisti, priusque te qui de omni vitae statu, quam de ista auctoritate dejecerit ante enim judicasti Epicureum te esse oportere, quam Sta cognovisti , Ita necesse fuit, aut haec flagitia concipere animo, aut suscepto PhiloSophiae nomenanaittere Quid enim mereas, ut Epicureus esse desina. 6
9 in prinossi libri Davisius mss. fecerita: Si vacare corpores intelligimus addidit sui, bene. Sic et Lamb. edidit incorporeum esse, non habere corpus 93 atomorum regno et centia Lepide omnia cohaerent. quia mihil ist sine jocatur in id. quod atomi in Vacuo corpore, et omnia plen sunt corpori- moventur ita, Ut sine causa declinare a bus P sequitur, nullum esSe inane, in recta linea, et concursu fortuito quidli quo sc atomi moveAntur, nec indivi-bet efficere, dicantur duum quid, quod id esset sine corpore. 94 quia p. nullo sunt nihil e. θ. 9b ista enim monnulli delent enim, vacet corpore C. Hunc locum mutilum et Conjungunt ista sagitia cum vestra eesse putarunt quidam. in iis iam quod ferri non potest. E intelligo binus, qui et Supplere tentavit sic, nihil sunt. i. e. Opinio Democriti est turpissi- enim est minimum, deinde non est inane. a. adeo nihil verisimile habet, sed nec reperi, qui nexum orationis planum absurditatis plena est.
426쪽
Nihil equidem, inquis, ut rationem vita beatae, veritatemque deseram. Ista igitur est veritas λ Nam de vita beata nihil repUgnora quam tu ne in deo quidem esse censes, nisi plane otio langueat. Sed tibi est verita. In mundis, Credo, innumerabilibus, omnibus minimis temporum punctis, aliis nascentibus, aliis Cadentibus: an in individuis corpusculis,
tam Praeclara PCra, nulla moderante natura, nulla ratione,
fingentibus λ Sed oblitus liberalitatis meae, qua tecum Paullo ante uti ceperam, P plura Complector Concedam igitur, ex individuis constare omnia. Quid ad rem deorum enim 6 natura quaeritur Sint sane X atomis. 9 non igitur aeterni. 98 quia enim ex atomis sit, id natum aliquando sit. Si natum, P i nulli dii ante, quam nati. O si ortus est deorum, interitus' sit, necesse est, ut tu paullo ante de Platonis mundo disputabas Ubi igitur illud vestrum beatum et aeternum quibus duobus verbis signiscatis deum : quod cum flicere Ultis, 9 in dumeta correpitis. ita enim Hicebas, non corpus esse in deo, sed quasi corpus nec sanguinem, Sed quaSi 25 sanguinem. Hoc persaepe facitis, ut cum aliquid non verisi-69mile dicatis, et fltigere reprehensionem velitis, 00 afferatis aliquid, quod onmino ne seri quidem possit ut satius fuerit illud ipsum, de quo ambigebatur, Concedere, Uam tam impudenter resiStere velut Epicurus, cum videret, si atomi ferrentur in locum inferiorem suopte pondere, nihil fore in
nostra poteState, quod esset earum motus Certus et neceSSR-rius invenit, quo modo necessitatem effugeret, quod videlicet Democritum fugerat ait tonnim, iam pondere et gra-7Ovitate i directo deorsum feratur, declinare paullulum. Hoc dicere turpius est, quam illud, quod vivit, non posse defendere. Idem facit contra dialecticos : a quibus cum traditum sit, 2 in omnibus disjunctionibus, in quibus arti etiam,
aut non poneretur, alterutrum Verum CSS Pertimuit, ne, si concessum esset hujusmodi aliquid, ut vivet cras, aut non vivet Epicurus, alterutrum fieret necessarium totum hoc, aut etiam Ut non negavit CSSe neceSSarium. Quo
quid dici potest obtusius y Urgebat Arcesilas Zenonem, Cum ipse falsa omnia diceret, quae sensibus viderentur Zeno autem, nonnulla visa esse falsa, non omnia. Timuit Epicurus,
96 plura complector Plura vestra re Io afferatis aliquitaJ Sic ss. plures, jicio. etiam Guel f et edd. Vett. quaedam. 97 non igitur aeterniJ Sc. . Dii illi vulgo editum est emeratis. vestri. 1 directo deorsumI Gavisius edidit 98 quia enim ex atomis sit Hoc directa deorsus mss. quibus consentit Verum esse non potest puto Scriberi Guel f Vulgatum aeque bonum, et dum quod enim ex atomis sit, ut est in directo est Ciceroni usitatum. ed. Lanib. vel quidquid ex a fit. 2 in omnibus disjunetionibus i s. Guel 99 in umera correpitis Ad obscuras dejunctionibus, usitato in libris scriptis et inanes distinctiones confugitis vitio.
427쪽
1ie, si unum visum esset falsum, nullum Sset Verum omnes sensus veri nuntios dixit esse. nihil horum, nisi callide. graviorem enim plagam accipiebat, ut leviorem repelleret. Idem facit in natura deorum dum individuorum Corporum 71 Concretionem fugit, ne interitus, et dissipatio con Sequatur, b
guinem, Sed tamquam sanguinem. Mirabile videtur, quod 26
non rideat haruspex, Cum haruspicem viderit hoc mirabilius, quod vos inter vos risum tenere poSSitiS. non CS Cor-Pus, Sed quaSi corpus hoc intelligerem, quale esset, si id in ceris fingeretur, aut fictilibus figuris. in deo quid sit 72
quasi corpus, aut quaSi Sanguis, intelligere non poSSUm ne tu quidem Vellei sed non vis fateri. Ista enim a vobis quasi dictata redduntur, quae Epicurus oscitans halucinatus est, cum quidem gloriaretur, ut videmus in scriptis, se magistrum habuisse nullum quod et non praedicanti, tamen facile quidem crederem : sicut mali aedificii domino glorianti, se architectum non habuisse. nihil enim olet ex Academia,
nihil ex Lyceo, nihil te e puerilibus quidem disciplinis.
Xenocratem audire potuit quem virum di immortales let sunt, qui putent audivisse : ipse non vult. Credo Ilus nemini. Pamphilum quendam Platonis auditorem, ait a Se Sami auditum ibi enim adolescens habitabat Cum patre et fratribus, quod in eam pater ejus Neocles ingripeta venerat. Sed Cum agellus eum non Sati aleret, Ut opinor, lu-73dimagister fuit Sed hunc Platonicum mirifice contemnit Epicurus ita metuit, ne quid umquam didicisse videatur.
In Nausiphane Democriteo tenetiar quem Cum a Se non
neget auditum, veXat tamen omnibus contumeliis. Atqui si haec Democritea non audisset, quid audierat' quid est in physicis Epicuri non a Democrit, nam etsi quaedam Commutavit, ut, quod paullo ante de inclinatione atomorum dixi tamen pleraque dicit eadem atomos, inane, imagineS, P isi
infinitatem locorum, innumerabilitatemque mundorum, CorUmortus, interitus, omnia fere, quibus naturae ratio continetur Nunc istud quasi corpus, et quasi Sanguinem, quid intelligi. Ego enim scire te ista melius, quam me, non 74
nihil horum, nisi alii δε nisi callide mutandum puto. vitiosum esse, res docet. nihil enim nihil e otii Mss. quidam au et callidi est in eo, quo majus incommo Guin foret quod ille et recepit fir- dum subimus Libri scr. et edd. vett. mat e Partit. r. AO ubi est, quae valde quod pariter vitiosum est nec media Academia sortierunt: sed ibi est melius mavisianum ualide malim pro nasci, et efflorescere quod huic nihil horum allide nostro loco non convenit, ubi est, quod in ceris . ati fetilibus lauris J Da alias dicit sapit quo sensu florere non visius ex ed Ald edidit cereis r idque dicitur. Probat Bulierius non male. Sed erue 6 agripeta venerat J Ad agrum sibi pro imaginibus cereis dicuntur. Μss. vindicandum vel comparandum. Sic est omnes iniseria consentiunt itaque nihil . ad Att. XV, 29.
428쪽
fateor solum, sed etiam facile patior. Cum quidem semel dicta sunt, quid est, quod Velleius intelligere possit, Cotta non possit λ taque corpus quid sit, sanguis quid Sit, intelligo: quasi Corpus, et quasi sanguis, quid sit, nullo
prorsus modo intelligo. Neque tu me celas, ut PythagoraS solebat alienos nec consuli dicis occulte, tamquam Heraclitus : Sed, quod inter nos liceath ne tu quidem intelligis. VI llud video pugnare te, species ut quaedam Sit deorum, quae 75 nihil concreti habeat, nihil solidi, nihil expressi, nihil eminentis, sitque Ura, levis, perlucida. Dicemus ergo idem, quod in Venere Coa corpus illud non est, sed simile corpori nec ille fusus, et candore mixtus Ubor, Sangui e St, sed quaedam sanguinis similitudo : sic in Epicureo de non
res, sed similitudines rerum CSSe.
Fac, id, quod ne intelligi quidem potest, mihi esse per-SUaSum. Cedo mihi istorum adumbratorum deorum linea-76menta, atque formas. Non deest hoc loco copia rationum, quibus docere velitis, humanas esse forma deorum primum, quod ita Sit informatum anticipatumque mentibus nostris, ut homini, cum de deo cogitet, forma occurrat humana deinde, Ut, quoniam rebus omnibus excellat natura divina, forma quoque esse pulcerrima debeat ne CSScthumana ullam pulcriorem Tertiam rationem assertis, quod 77 nulla in alia figura domicilium mentis esse possit. Primum k igitur, quidque, Consideremus, quale sit arripere enim mihi videmini, quasi vestro jure rem nullo modo probabilem omnium. Quis tam caecus in Contemplandis rebus umquam suit, ut non videret, species istas hominum collatas in deos, aut consilio quodam sapientum, quo facilius animos imperitorum ad deorum cultum a vitae pravitate converterent: aut Superstitione, Ut eSsent Simulacra, quae VeneranteS, deo9
ipsos se adire crederenti Auxerunt autem haec eadem poetae, pictores, opifices. Erat enim non facile, agentes aliquid, et molientes deos, in aliarum formarum imitatione Servare.
ACcessit etiam ista opinio fortasse, quod homini homine nihil pulcrius videatur. Sed tu hoc phySice, non videS, quam blanda conciliatrix, et quasi sui sit lena natura λ An
Puta ullam esse terra marique beluam, quae non ut generis belua maxime delectetur quod ni ita esset, cur non gestiret tauru equae Contrectatione, equus vacca An tu aquilam, aut leonem, aut delphinum ullam anteferre censes figuram
sua λ quid igitur mirum, si hoc eodem modo homini natura praescripsit, ut nihil pulcrius, quam hominem putaret, eam
7 nullo mori prob. immum Rarior n. m. probabilem omnino suis c. Informa proe omnium minime probabilem. s. uel f est Omnium qui tam incus. nam nullo modo par est a minime ita male. que non opus erat correctione avisti:
429쪽
eSSe causam, cur deos hominum similes putaremum Quid 78 censes, si ratio esset in beluic non suo quasque generi plu 28rimum tributuras fuisses At mehercule ego dicam enim, ut sentio 'uamvis amem ipse me, tamen non audeo dicere, pulcriorem esse me, quam ille fuerit taurus, qui vexit Europam Non en in hoc loco de ingeniis, aut de orationibus nostris, Sed de specie figuraque quaeritur Quod si fingere nobis, et ungere formas velimus qualis ille maritimus Tri- p. 17. ton pingitur, natantibus invehens beluis adjunctis humano μ' corpori; nolis esses Dissicili in loco versor. Est enim vis tanta naturae, ut homo nemo velit nisi hominis similis esse. Et quidem formica formicae. Sed tamen cujus homini. 79 quotus enim quisque formOSUS est y Atheni CUm essem, egregibus epheborum vix singuli reperiebantur Video, quid arriseris sed tamen ita res se habet. Deinde nobis, qui concedentibus philosophis antiquis, adolescentulis delectamur, etiam vitia saepe jucunda sunt Narvus in articulo pueri delectabat Alcaeum at est corporis macula naevus illi tamen hoc lumen videbatur. Q. Catulus, hujus collegae, et familiaris nostri pater, dilexit municipem tuum Rosciuam in quem etiam illud est ejus :Constiteram, exorientem auroram forte salutans, Cum subito a reva Roscius exoritur. Pace mihi liceat, Aelestes, dicere Estra, Mortalis visus pulcrior esse deo.
Huic deo pulcrior at erat, sicut hodie est, perversissimis oculis Quid refert si hoc ipsum salsum illi et venustum videbatur Redeo ad deos, ecquos si non tam Strabones, ut 29 Paetulos Sse arbitramur λ ecquos naevum habere ecquos soSil OS, Accos, frontones, capitones, quae sunt in nobisse an omnia emendata in illic detur id vobis. Num etiam est Una omnium facie. nam si plures : aliam esse alia pulcri rem neCesse est Igitur aliquis non ulcerrimus deus. iuna omnium facies est, florere in caelo Academiam necesSeest Si enim nihil inter deum, et deum differt nulla est apud eos cognitio, nulla perceptio. Quid, si etiam Vellei, Si
falsum illud omnino est, nullam aliam nobis de deo cogitan-b. tibus Speciem, nisi hominis occurreres tamenne ista tam absurda defende. nobis fortasse si occurrit, ut dici Jovem, JUnonem, Minervam Neptunum, Vulcanum Apollinem, reliquo deos, ea facie novimus, qua pictores fictorCSque Oluerunt : neque solum facie, sed etiam ornatu, aetate, atque VeStitU. at non AEgyptii, nec Syri, nec fere cuncta barbaria. firmiores enim videas apud eos opiniones esse de bestiis qui
430쪽
busdam, quam apud nos de sanctissimis templis et simulacris 82 deorum. Etenim fana multa exspoliata, et simulacra deorum de locis sanctissimis ablata videmus a noStris Ri Vero nefando quidem auditum est, crocodilum, aut ibim aut elem
violatum ab AEgyptio. Quid igitur censes Apim illum, San-Ctum AEgyptiorum bovem, nonne deum videri AEgyptiis tiam hercle, quam tibi illani nostram Sospitam, quam tu numquam ne in somnis quidem vides, nisi cum pelle Caprina, Cum RSta, iam Cutulo, Cum Calceolis repandis. At se non est talis Argia, ne Romana Iuno. Ergo alia species unonis Argivis, alia Lanuvinis. Et quidem alia nobis Capitolini, 30 alia Afris Ammonis Jovis Non pudet igitur physicuna, id
S3 St, Speculatorem venatoremque naturae ab animis Consuetudine imbutis, petere testimonium veritati. isto enim modo dicere licebit, Jovem semper barbatum, Apollinem Seniperimberbem, caesios oculos Minervae, Caeruleo CSS NUPtUDi. Et quidem Athenis laudamus Vulcanum eum, quem fecit AlCnmenes : in quo stante, atque vestito, leviter apparet claudicatio non deformis. Claudum igitur habebimus deum, quoniam de Vulcano sic accepimus Age et his vocabulis 84 deos esse faciamus, quibus a nobis nominantur. At primum P δ' quot hominum linguae, tot nomina deorum. Non enim, ut tu Velleius, quocumque veneris, sic idem in Italia Vulcanus, idem in Africa, idem in Hispania. Deinde nominiam non magnUS numerus, ne in pontificiis quidem nostris deorum autem innumerabilis. An sine nominibus sunt istud quidem ita vobis dicere necesse est quid enim attinet, Cum Una facie Sit, plura esse nomina λ quam bellum erat, Vellei, confiteri potius, nescire, quod nescires, quam Sta effutientem nauSearo, atqhie a ipsum tibi displiceres At tu mei similem Plata CSSe aut tui deum λ prosecto non putas. Quid ergo λSolem dicam, aut lunam, aut caelum, deum ergo etiam beatum quibus fruentem voluptatibus' et sapientem Oui potest esse λ in ejusmodi trunco sapientia Haec vestra Unt. 85 Si igitur nec humano visu, quod docui nec tali aliquo, quod tibi persuasum est: quid dubitas negare, deos esse λ Non audes. Sapienter id quidem: et si hoc loco non populiam metuis, Sed ipsos deos novi ego Epicureos omnia Sigilla numerante : Uamquam video nonnullis videri Epicurum, ne inoffensionem Atheniensium caderet, verbis reliquiSSe deos, re Sustulisse. Itaque in illis selectis ejus brevibusque Sententiis,1 non est talis Argia Sic pro Argima 12 ipsum tibi displicer Bene Davi-Davisius e vis sic et uel f habet sius pro sibi dedit tibi nam est sermo 11 Age et his v. deos esse facimus de Velleio, non de hominibus in ge- Ualhenarius ad Herodot. p. 591. b. Cor nere. rigit faciamus bene, opinor. Sic et 1, in ejusmodi ruricri v. Clav. Manutio et Lamb. vi Sum St.