장음표시 사용
251쪽
beas: Omnes enim animi morbos, qUOS peris turbationes appellant, a corporis aegritudinibus oriri dubium non est. Mens enim nostra ita corporis vinculis alligata & immersa,vi suo munere nisi quam maxime Valens sit perfungi nequeat.Vercalidum &humidum dicitur, forsan quod tum omnia UIreant Omnia iuncirent, tum est noua temporis aetas, Et noua de grauidopalmitegemma tumet. Et modo formatis operitur frondibus arbos,
Prodit in summum feminis herbasolum.
. Solis autem ardor tempore veris climabim de irrigatam & humectatam terram eXiccare iam studeat, exhalationes, vel vapores impensius ascendentes, tempus flatu Osum S tempe statibus crebris coorientibus progignit. unde
Virgilius illud nubiferum appellat. Lucanus
pandem eius naturam notauit: Fortitis hybernifatus coelumquefretumque Cum teperet enent quam quos incumbere certos Persia nubiferi necat inconstantia veris.
Hinc fit quod mense Martio labefactetur sacilius humani corporis vigor, propter intempesti uam mutationem, scilicet ex frigido et in calidum.Aestas simili modo ob intestorem ardorem, calida de sicca, humanam Vitam infestat:
252쪽
IN SPHAERAM. 33 et festa Reius tamen incommoda robusta ac valentia corpora habentes melius perserre patique possunt, quam languida ac labesaetata. Vt autem Uer propter hiemis atque aestatis vicinitatem intempestiuum diximus: ita etiam Autumnum intemperantem appellamus: tum enim caliditate aestatis elanguescente hiemis frigora acrius urgent:frigidus enim S siccus iudicatur. quare Calutaris potissimuac prosper sanguineis, aduersus & obnoxius Melancholicis, melius conueniens iuuenibus ac pueris,quam senibus & decrepitis. Hyemis secundum Varronem quod per id tempus multi imbres cadant, vel ab hiatu, quod tum anima in flatu appareat,diecta: frigida&humida restati contraria iudicatur. Cum vero per hiemem corpus humoribus redundet,calidis fomentis ac cibis utendum erit:praecipue tamen frigidis, ut senibus,ut ita aliquomodo extraneae frigiditati obuersentur. Harum quartarum, vel etiam ipsius anni partes sunt menses. hi aut communes aut Lunares dicuntur. Communes illi appellantur, quibus Solii motum ratione Zodiaci dimeti mur,ut illud spacium mensis sit, quo Sol per currat aut Arietis aut Taurini dodeca temorij signum. Lunares illi esse dicuntur, qui a Lunae motu dependent, quorum initium inter
253쪽
a SO ANNO ΥΑΤΙΟ NEst uniJ, aut coui unctionis tempore constitui tUr, medium oppositionis aut plenilunij,fin is recursu a coniunctione ad ipsam coniunctionem. Martius primus mensis a Marte Romuli patre nomen habet. Volunt euim Romani Romulum a Rhea Syluia e Marte grauida in lucem editum, quemadmodum Liuius primo libro ab urbe condita prolixe ostendit. unde Ovidius. Diartis erat primus mensis,Venerisque secundu Bacgeneris princeps, ipsius ille pater. Aprilis teste Macrobio in libris Saturnaliorum libro I. capite x II. dictus est. a spuma, quam Graeci αδ-, unde Orta VenuS creditur, Ut prior Marti parenti Romani generis; secundus mesis Ueneri matri Aenee, a qua Rhea Syl-uia ortum ducebat, ROmnii mater, dedicaretur: alii autem volunt, ut Nidem Macrobius ostendit, numinis instinctu &altiore prudentia permotum primum mensem Marti asscri psi se Romulum,quod Mars hominum interfecto ac omnis generiS atrocitatem horrendis modis exercens molliendus ac leniendus
Ueneris blandithsmulierumq; illecebris sit.
Invidus, iracs ndus , iners, vinosus amator. Nemoa Uerus est, qui non inire; reposit. Venus
254쪽
IN SPHAERAM. z3 sVenus en im ruartis vim quasi benesca lenire let. de priore ratione Ouidvis IIII Fastorv. Sed Veneris mensem Graio sermone notatum Auguror assumis est Dea dicta maris: Nec tilast mirum Graio rem nomine dici. Itala nam tellus Graecia maior erat.
Aprilem quidam dictum volunt non a deae nomine,sedare ipsa,quod aperiat terram an tea nivali compede vinetam: clim enim per hiemem antesquinoctium vernum pluuijs &nnbium caliginosa densitate obductum
CCelum est,mare nauigantibus clausum & ter ra pruina, gelu &glacie constrict a.Sole autem septentrionalia signa percurrente Omnia vere nouo re tuuntur,& tunc neque stabulis gaudet pecus, aut arator igni, sed trahunt siccas machinae carinas.Aprilis igitur dicitur quod tunc omnia aperiatur,&vt Ouidius Fastoria. Nam quia ver aperit tunc omnia densaque cedit Frigoris a serita uel aque terra patet: rilem memorant ab aperto tempore ictum, Quem Venus intecta vendicat alma manu. Men 1is tertius. huc instituiti omulus. diuisus erat ut Liuius ac Varro referund populus Romanus in maiores,&mariores, ut hi armis S bellica virtute imperi u Rom. SPagaret, in
iuria ab hostib' ac finitimis illata vicis ceretur
255쪽
236 ANNOTATIONES ac propulsarent illis consilio & sapientia, qua potissimia senes propter multarum reru usum possent Reipublicae praeessent. Primum igitur mensem maioribus asscripsit, quod magis sa pietia& costio,quam fortitudine, imperium coseruari, ac retineri posset. Secundu Iuniu scilicet ipsis minorib'. Vnde Ovidius i Fastoru:
Mensis erat Ilatus, maiorum a nominerictus.
Alii autem volunt Maium a Maia Mercursi matre dictum esse, quod illa eo tempore cum Sole heliace oriatur.Est enim una e virgiliarum numero Probabile tamen videtur Ma tum dictum a madendo esse, quod per id tempus terra irrigetur ac madefiat rore: vel quod eo tempore HyadeS pluuiales oriantur .Faltorum VI Ouidius. Tertia lux Hyades Tastrini cornuafrontis Emica ct multa terra madesit aqua.
Vertim haec de Mai icta sufficiant, cuius mensis diuersitates satis ab ipso Macrobio explicatae sunt. Iunius ut paulo ante dictum est , a iunioribus nomen habet. Vertim Macrobius huc antea Iunoniu dictum confirmat:quare Censo rinus de die natali plurimos hoc mese Iunoni honores
256쪽
honores conferri sblitos ait. De hoc Ouidius s exto Fastorum,ubi Iunoni verba tribuit: ut aliquid nupsisse Ioui,Iouis se rorem,
Fratre magis dubitoglorier anne viro. Ne tamen ignores vulgique errore traharis,
Iunivi a nostro nomine nomen habet. Iulius,qui antea Quintilis dicebatur,quod quintus esset a Martio,nomen a dictatore I lio Caesare accepit, legem enim serente,ut Macrobius ait,M. Antonio Marci filio consule, Iulius appellatus est, quod hoc mense ad quartum Idus Quintilis Iulius in lucem edi tus.Μensis Augustus sextilis appellatus, Sen tusconsulto nomen hoc a Caesare Augusto accepit,quod eo mensis ut Suetonius ait)primu
consulatum obtinuerit, Sei insignes victorie contigerint, quae latiuS commemorat Macrobius. Mensis igitur hic tanquam Roma
no imperio & Augusto felicissimus Augustus appellatus est. September October, & Nouember ab imbre vocantur, quasi septim us, Octau us, imber vel tempestas,vel etiam septim us, OctaUUS, nonus. ab imbre id est,Verna inteperie,september & october suas appellationes reti ci verun licet Septembrem Germanicus, de Octobrem, Domi-
257쪽
Domitianus inuaserint: sed ubi infaustum vocabulum sui Macrobius ait) ex omni aere vel
saxo placuit eradi, menses quoque Tyranni ca appellatione exuti sunt. Ianuariu S: .Februarium Numa Pompilius
mensibus decem Romuli addidit, &Iano primum dicauit, nec immerito,cum hic bifrons anni finem Ninitium reserat. Per Ianum autem hominem gnarum & sapientem omnia acriter intuentem, S ex antecedentibus & co- sequentibiis ipsius rei finem colligentem recte appellamus:Vnde prouerbium natum, Ianum sunc bifrontem dixeris,quasi sagacem Sindustrium. volunt autem quidam per Ia n iam Noeum intelligendum,cum hic bifrons recte appellari possit, quod mundi prioris a que posterioris imaginem contemplatus sit. de hoc Iano Ouidius. Solus desuperis qui tua regna vides. Et secundo libro. Primus enim Iani mensis, quia ianuaprimas Februarius ut Solinus iudicat quasi abomianosius dijs inferis deputabatur, ut praeceden Smensis Iano rerum principiis, sic secundus mensis termino seu Gni asscribebatur. ideo Terminabilia mense Februario colebantur,sacrum purgatorium, quod februu vocabant, unde
258쪽
serinus de Die naturali confirmat, cum dicat frebruare idem quod purgare esse, unde februamenta idem quod purgamenta dicimus. hoc&Ouidius libro Σ Fastorum de huius mensis origine loquens confirmat: Februa Romani dixere piamina patres.
Quibus postmodum &illa subiungit:
Omne nefas,omnemque mali purgamine causam Credebant nostri tollerepse es. Mensium partes septimante, quae a septe dierum numero appellatae fiunt sept1 manarum dies.de quibus iam ex instituti ratione agen , dum est. Dies naturales e inaequales in 'haera. f.37. II.a. Triplicem rationem cur dies ciuiles in equales sint Auctor proponit . Primam , hori zontis & Zodiaci in tersect1on em, tam in sphaera recta,quam Obliqua : secundam siderum
rectum, ac tortuosium assten 1 una: tertiam e
centricitatem ipsius Solis, quae hoc agitui ci lius meridionalia quam septentrionalia signa sol percurrat. Verum his omissis, prius quid per diem naturale intelligat enarrandum illud tempus scilicet, nam quem ciuilem alii appellant, seu politicum, vel etiam astronomi Cum,ut& Vinetus ex Censorini de die natali
259쪽
libello notauit.Sacroboscus nouo Vocabulo, naturalem appellat. quo coelum ultimum suam periodum accircumuolutionem perficit. At dum Sol rerum sator,& numerosi t em poris auctor in hoc nobis sacrarum littera rii testimonio datus sit, ut tepora, annos,& dies disi ingueret, recite auctora Solis motu de sinit, eu quod sit reuolutio aequinoctialis circa terram semel. siue solis siue aequinoctialis dicas in idem incidit. Nam ea ratione Vt aequinoetialis vicenis quaternis horis totus conuertitur: sic etiam Sol eodem temporis interuallo totum coelum percurrit. I ectius autem hic Solis motum intelligi posse existimo, cum aequinoctialis nullum additamentum requirat, hic siquidem die ciuili totus perorituriSed ipse Sol qui insitio orbe a diei ciuilis princi pio ad eius finem ubi peruenerit 19 minuta fere permensus sit contra ultimi coeli motum:& hoc est quod auctor ait pergen S diem natura lem definire cum tanta zodiaci portione quantum interim Sol pertransit motu pro
prio contra firmamentum. hunc diem ciuile quemadmodum ex veterum scriptis colligimus, varie inchoarunt diuersae nationis incolae,licet idem tempus tribuerint illi. Iudaei ab occasia enim inchoabant, & ad sequentis diei Solis occubitum pertrahebant, quod facrae litterae
260쪽
Iiterae hunc inchoandi modum demonstraia se videantur.Sic enim scriptura habet: In principio creauit Deus coelum & terram.Terra autem erat in an is & vacua,& ferebantur tenebrae sit per terram. & paulo post propheta dierum sex opera commemorans ait, Et facitum est mane&vesipere dies unus, ad septimam usq;& diuinae mentis opus consummatu es r. Idem Athenienses fecisse resert Censorinus de Die natali. Arabes autem eandem rationem obse uase Campanus in suo computo commemorat.Ratio autem illorum fuit, quod annum ad Lunae periodum direxerint, &ita in eius principio interlunis tempus, quod ab occasi Solis semper dependet noua cum luna supra cardinem occiduum perpetuo refulgeat) ob seruarint. Primi itaqtie anni die inchoato, R reliqui ab eodem initio inchoandi erant necessario. Aegyptia sui referunt in a meridie studiem inchoarunt. huius ratio praeterquam quod hic nulla sit mutatio ac diuersitas, quae in ortibus & occasiti' deprehenditur Sem per enim Sol ab imo coeli ad si peram partem aequali temporis interuallo attollitur)&Sol re liquae stellae ad sublime coeli ilocum perlatae,
maiorem propter directum splendorem ac radiorum eiaculationem vim,& potentiam ha beant. Romani autem a medimno Re suorum