장음표시 사용
191쪽
aleo flagitemus,ne a nobis faciem auertat, qui a Greutioe soliciti sumus,ne illi di sic eamus ,sed misericordiam nobis livam tribuat, atque a tentationibus nos liberet, libidinisq; aestum, O omnes malas cupiditates coercendi vim nobis afferat, atque in primis mentem nostram iis luminibus, quibus facile uis nobis tenebrae auferantur, Illuminet,ne ho Res nostri nosmicisse glorientur, atque in casu nostro, ac ruinis exultent ; Demum totam spem nostram in Deo positam babeamus, non permissurum esse eum,νt aduersaris,quod γ alde desiderant, id consequantur. At certo credamus nos a Deo ex omnibus assi fiationibus,atque cruciatibus ereptum iri. Ac profect) cum dubitare nobis fas non sit; bonitati enim diuinae, atque Heinentiadi dere nos pateret, canemus Domino laudes immensas, atque nomen eius excelsissimum susticere quotidie non omittemus, hac freti fiducia nos in patria caelesti Christum, quem
in hoc mundo ardenter ,σ exturos esse, atque cum illo regni ulorum potituros, qui uiuit aeterin animo dilexerimus, intui
192쪽
In finem Psal. David, vel secundum Hieronymum victori David.
Emem est cum superiori in riptis. Inseri quia
quae Regi Ezechiae; primi aduentus tempore ; vel quae perfectis omnibu, saeculis euenturas erant, praedicit; vel in finem Chririum,quem videbimus, cum illuc peruenerimus, si viam bonam fuem mus persecuti, dum vivimus.
non est Deus. AF umetum Psalmi est,ut opinantur Crsci, quado Sonnaberich Rapsacem ad Exechiam tunc regnantem misit, qui impijs in Deum sermonibus usus . aiebar, ne te decipiat Deus tuus; At E ecbias magnum illius exercitum, orationisq; insaniam cum n glexisset, innata pietate ductus opem diuinam implorauit, illicoq; eam assecutus es; Nam cu Deus squus vindex illius quidem impietatem fuisset execratu s, huius vero pietatem adamasset, Angelo mini'rante cen-τμ octoginta quinq; Asriorum millia funditus preL 3 didit,
193쪽
didit , alios in fugam vertit, oe obsessis salutem attulit inopinatam. Et psalmi exordium Sennaberith, M acis verbis valde congruit, quan uis habui nonnulli de P abucdonosore dictu esse sentiant. Insipiens, Sennaberi scilicet, populus. Sive Iudaeus,liue infidelis omnis, ad virunq; enim referripotest 1, 2Xam populus etiam Iudaeus dicebat Christum non esse Deum . Insipiens autem hic non dicitur, qui naturalis intelligentiae, rationis usu careat; immo prudentia valebat, quia lingua non dixit, non en Deus; sed secum togitans improbitatem calabat, quod nouerat se periclitaturum esse, iideructasset: nam si amens fuisset,
etiam ore protulisset, quem stultum vocat Hieronymus. Philosophi quoque non sunt ausi dicere, non est Deus. Ideo addidit, in corde, quia omnes effutire Drmidarunt, in hac esse cogitatione non metuerunt. At nec νsius in corde suo cogitare potest Deum non se , si naturam eius speculamur: Esse enim eius est substantia flue natura; licet quantum ad nos spectat, eum
non esse praepotentem, nec rerum humanarum curam
suscipere, fari pol mus. Sciendum autem est impiorsinia genera esse; Alii Deum esse prorsus negant; alis esse quidem arbitrantur, sed non existentem ipsi sommatu, existentem negligunt; Alii verbo esse dicunt, res tamen inferiores sibi cura non esse censent .
194쪽
Corrupti sunt, & abhominabiles facti sunt, non est qui faciat bonunon est usque ad unum .
N. cum se omni intemperantiae, ac ferina vita dedidissent, reemoriam Dei omnino de poctu erunt, quicunque enim mente corrupti sunt, pietatem omnειadunt, dum amant hoc saeculum, Deum spernunt . Et abhominabiles, quia impietatem omnem in templo cordis sui collocauerunt, ct si Dei notitiam habuissent, execrandi omnibus, ae detestabiles non essent,
In studijs suis, in lectionibus legit D. Augustinus, sudiose, Hieronymus,scilicet faciunt, quia qua ipsa natura negauit illa excogitauit assectio. Non est qui faciat bonum, quia impietas longe lateq; dissus est,
ut ne causam quidem, propter quam ad nos D. Iesus christus venerit medicus, intelligere Iluduerint, ea autem fuit salus mundi, gentiumq; vocatio: Ideo qui Deum negauit, ct de eo,qui nobis prouidet, non cogitauit, ille non mortem,non iudicium expectat, nonsurrecturos nos, nec remunerationem fore credit. Non est usque ad unum, vel cum ipso vno intelligi potest, ne unus quidem. Dicet aliquis ; δ David, cur ante carnis susceptionem mundum laborantem non inuise Dominus' opem certe ferre, ac seruare voluit , sed ne
unus quidem,idest nullus sibi medicinam adhiberi quae Dir. Vel usque ad unum den praeter unum Chriuu, πι D. Iesus excipiatur, o hac expositio D. Augustino'. L 4 mu
195쪽
magis arridet, ut nemo ad Christu usque bοὴὶ aliquid agere potuisse intelligatur, nisi im viam mostrauerit,
sicut sanctis patribus antiquis, qui ita eum venturum ex animo credebant, clare ostendisse censemus. Hac tamen verba hoc loco non habet D. Hieronymus,sed paullo infra νbi repetuntur.
Dominus de caeso prospexit super H lios hominum, ut videat si Ost
Deum. HVmano more Deum, quasi ex asto Vnacula io ge hpectantem expressit, siue omnia inspectantsi cogitationum indagatricem vim manifestavit . super filios hominam,idest homines Iudsos, super g
nus humanum, qui tamen in dignitate diuinitatis m . nens prouident: e su e virtute in terra, siue νbique esse dicitur. Nam decenter, o pro maiestate de Deo inis corporeo omnia explicari dedent, qus a corpore sumit ntur, non enim loco circunscribitur. Vnde pie in celis, idest in iuriis viris,'animabus sanctis habitare dicitur. Ex quo loco sese demittens homines infimos co- siderat, Ni intueatur, qui ex ipsis prudentes sint, O Deum qusrant. Tum νero maxime prospectat, cum uitium inter homines cum impietate ita conglutinatur, ut ex ore impij exeat, quod non est uerita non est misericordia non est in terris Dei scientia. Vt uideat, id
est, uidere faciat, si Gς qui intel gentia Deum percipiat '
196쪽
ct aspectu scilicet requirat. Asiegorico, prWΠ-' xit,iden misertus est mittendo blium Iuum,quibum no generi Ialutem dedit .
Omnes dedi nauerunt, simul inutiles facti sunt, non est qui faciat bo num, non est usque ad unu. '
OΜnes de via deflexerunt, O a sanctis de Dradogmatabus, ct operibus rectis declinarunt, propterea natim inutiles, ct nulli usui apti essecti sunt,scilicet Iudaei, quemadmodum o infideles, cum adeo execrandi essent , t ne unus quidem bonus repe riretur,qu)d de peccatis suis neminem poeniteret. Ex hoc enim,quod quis a Deo descisci inutilis evadit .
Sepulcrum patens est guttur eorum, linguis suis dolose agebant, venenum aspidum sub
Hr tres sequentes versus non habentur in tenui habreo; nec Hieronymκ nec graci eos legunt a nec repetitus hic almus insta quinquagesimo secuta, ipsos continet. Sed D. Paullus m. 3. ex Deutomno mio, σ νarijs psalmis decerptos citat contra Iudaeos, illos vituperet . Sicut Iephlcrum apertum fatorc halans cadauera suscipere paratum est psic guttur
197쪽
rarum siue os, vel simpliciter vorare, vel fecimuis allegoriam,occidere detrahendo, O necare eos promptum est , quisua ipsi morum suorum peruersitatem tersuadere conantur. linguis, dolose atque malitiose mala tanquam bona suadentes, O mores bonos colloquiis prauis corrumpentes;νoracibus enim,σ prauis omnibus comes est adulatio blanda. Venenum aspi dum, sub labijs,itili in corde,quod peius est quam in ore , Venenum autem,quod infanabile est, is a Mysedis dicitur, quia ficui aspides obturatas aures habent, , nec venefici verba audire volunt ,sic inis praecepta legis auscultare non libet, sed magis mala pro bonis ea reddere praescantibua placet.
Quorum os maledictione plenu est,
Q modo verbo noceant,inquit,quorum os opprobriis, ct execratione refertum est, ct amaras verbis ; hoc autem est venenum asyndum, ad id referitur; quia sermones Dei male fentienda in suam perniciem amaros effecerunt . Veloces, ait; quomodo obsint facto, iden voluntas, o assectus ob consuetudine malefaciendi ad profundetam Ianguinem,scilicet Chii si, or suorum expediti sunt, O corpus, O animam
occidere meditantes .inconsulte , ac temere Omnia comminentes.
198쪽
Contritio, & infelicitas in vijs ipso
rum,& viam pacis non cognouerunt, non est timor ante oculos eorum. AD quomodo sibi ipsis noceant; labor miseria
in operibus eorum patet; omnes enim prauoruviae huiusmodi calamitatis, o miseria plena sunt; mel contritis ad corpus, ad animam infelicitas refertur; nihil enim aque corpus , o mentem conterit, σexhaurit, ac peccatum; vel via impiorum in hoc mundo eontritio dicitur, pon mortem infelicitas; semper enim peccatores in via sua se ipsos conficiunt; ac viam pacis non nouerunt,idest iustitia,σ vita innitutionem, siue utilem vivendi modum non sciuerunt. Vel christum, O euangelia neque perfidem,neque perophura perlexerunt, Iudaei praecipue, qui non crediderunt christo; de qua πia Dominus dicit, Iugum meum sua- Meest; quare non cognoueruntὶ quia non est timor Dei, riuia ante conspectum suum non proposuerunt Deum: nec Iuturum iudicium formidant; ideo mandata non seruant; nam licet isti non dicant, Deum non esse, eum tamen minimὰ metuunt, fama negant.
199쪽
r a PAVLLI SACRA Tr, Nonne cognoscent omnes, qui operantur iniquitatem.
IVdicium minatur ;pradicta mala faciunt, nee illa
formidant in futuro iudicio; nonne,interrogans in quit, cognoscent, qui scelera faciunt ,scilicet Iuturam ultionem, aut quod Iudaeorum Deus verus sit Dein . Vesante Christι aduentum licet omnes de recta via doelinauerint , num idcirco futuris temporibua non n Icent, Dominum scilicet
Qui deuorant plebem meam Putescam panis.
VK νt Hieronymus, qui deuorant populum mea
ut cibum panis, ct videtur esse Dei verbum, id est quotidie, sicut in dies pane Nescuntur, eum consι. munt stiricendo,oe occidendo, O qui commoda sua exilio capiunt, non ad gloriam Dei,nec ad salutem homianum, quibur prasunt referentes,quemadmodum vir , tiei plebem sequentem christum deuorare nituntur; ex ipso rerum euentu discent populum meum inexpUD- bilem fore, nec euenturum, quod ipsi neglecta diuina prouidentia existimant. Deum non inuocauerunt, cum in eo spem non habeant; nam Deum non inuocati
qm ea appeti quae illi disi licent.
200쪽
COMMENTA RIVS. 'istic trepidaverunt timore, ubi non erat timor. haec Hieron. non legiti
on infideles solum,sed Iudaei de damno rerum terrenarum dubitantes dixerunt, si dimittimus eam,σc. timuerunt enim regni terrestris iacturam facere, ct calorum regnum amiserunt, quod metuere debuerunsi hoc de omnibus terrenis bonis, o commodis intelligendum es,de quorum amissone cum timent, ad arema non perueniunt ; Formidant enim ea, quae speranda potiua sunt; quae timenda,baec concupiscunt, cur ista 3 nisi quia peruerse iudicant,o corruptisun pAt qui sunt iniὶ nisi qui in iniquitate, O perfidia πω santur,quiq; adhuc non inuocauerunt dominum λ Versi Neniet tempus, quo ipsum cognoscent; Tunc illos bonos Dei timor faciet, Initium enim sapientia Domini Timor.
Quoniam Dominus in generatione iusta est.
C. Ua est supradictorum, quoniam Dominus en
in generatione iusta,ides iustorum, O pro eis pugnat,in quorum numero erat E ech:M; cuius pi tas, O religio,qua populum suum regeba commendatur; Gener. I iam vocat concordiam iustorum, po puli sequentis tarsum, non eorum qui saeulum, ac αμndum