장음표시 사용
61쪽
corporum, siue simplicium , siue mixto-xum , quae sunt inter saturnum, & illum
locum: variabi ur, intendeturAemittetur , pro varietate corporum, ex quibus
educetur. Acfidens enim eductum potentia materiae alicuius, natuim illius imitatur. Quam multae ergo'productiones in productione illius qualisaιIssunt necessariae qu/ym diuerta, quam infringentes virnillis quatiumr 'r' Deinde , cum qualitas sit affecta suo subiecto, ex qlio educitur, nόcestitium est ut ad illius localem motuni moueatur localiter. Cum ergo tantiis, de tam rapidus sit localis motus in regione pla- nedarum , non video, quare Fubio tam Satarno vicinius 'tam vario 3 rapido motum,& in vatias partes ita latum, non impediat eductionem illius quialita, tis, ex inferiore medior quod 'iam ita mouetur, SI agitatuth vidium superius vari Sturbatum non' possit eductitatiem ex potehtia mat uim i suae resistentis permitteret J- .m
Neque est, quod dicant illam Pulyed-
rem non habere cbntratium,atque adeo
nullam esse resistentiam; hodi elisin ethfalsum de quacumque qualitate malo
62쪽
riali: M patet eX eo, quod minor, etiam secundum illos, producatur in medio remoto , quam in propinquo. Illud autem
aliunde non oritur, quam ex resistentia medν : nam Virtus agentis eadem semper est ex parte agentis, & immediate Coniuncta illi medio faceret, quod facit in
corpore immediato, si nulla esset resistentia in medio: itaque si actus secundus
illius varietur in medio, pro Varietat me-Hν; certe illud oritur ex medio, &, si minor est actus secundus in uno, quam in alio ; medium illius Variationis causa est: non alio modo, quam resistendo: ergo resistentia est in medio: ergo qualitas illa debet aliquo tempore produci. Utuntur exemplo luminis: at neque lumen est absque resistentia, Cum minus sit in re mot', quarn in propinquo, caeteris paribus: unde, breuissimo quidem tempore producitur, at non momento indiuisibili. Tempus autem illuminationis non distinguimus : quia unico duntaXat sensu lumen percipimus ; unde, si multo ante tempore, quam percipiamus, lumen produceretur; nihilo minus videretur instantaneum : quia non possumus do
illius existentia iudicare alio sensu,
63쪽
ruam visu: Vnde, quando oculos inteni Iriis , Ac non videmus, dicimus non esse lumen: esse tamen posset, & non videri, quemadmodum inpe est sonus, quem t*men, δμοβ hcti intendentes,n0nsis mAudimus: videmus enim eminus pexcussionem corporum, quae non est sine sono, tamen necdum sonum ipssem auribus percipimus. Si attendamus i quam exiles sint spiri xus, quibus componitur influxus,non mir bimur eorum fluxum sensibus nostris impexceptibilem. Plusquam Ceu-tςn mlhia spirituum claudi possvnx puncturae aciculae spatio : Diusialitasmauriae in in itAm hoc μrsuadet. Facit etiam contrλ qualitatem , quae J po spirituum asserit ir , quod non 3pparc*x modus , quo ingen Iurrem t-gatur : e quibus tenebris tam multae, Scdiscrepμ es , orr*: sunt sente'ti : , Ut
Sunt, qui dic ni intensionem huius u litatis fieri per x digationem in subesiςcto seu maiorem pgryjcipationem subietii: at quid est soc t fierine potest, ut ea in subiecti pars nam de extensio
64쪽
hequalitatis ad multas partes, non est hic sermo modo sit magis, modo minus qualificatat V. g. calida , per eamd mentitatem in uariatam 3 Tribus modis hanc sententiam defendunt Thomista quorum nullus est probabilis: atri quibus haec sententia non arridet, Varios in qualitate constituunt gradus, per quorum additionem , vel mutationem fiat iniens,& super hac re multae sunt sententiae. Dicunt aliqui gradum aduenire
gradui qualitatis in eadem subiecti parte , quando intenditur; quod certz aigmentationem magis redolet quam intin-
onem; & vero secundum rei veritatem est augmentatio: alij dicunt, Vnum duntaxat esse gradum qualitatis in eadem parte subiecti: SI varios esse gradus, quosdam magis, quosdam minus qualificantes: qui tamen sint omnes eiusdem rationis, ac tantum indiuiduam participent differentiam, non specificam : su ficere tamen illam differentiam ad expulsionem mutuam ex parte subiecti sic, ut uno gradu adueniente , praecedensa uolet. Hic non video successionemn OLUS,& recurrendum est ad instantia interpolata. Quanta varietas i quantae
65쪽
difficultates quantae tenebrae in re clara , ac faelli, si dicamus, quod est 3Nempe intendi qualitatem , siue influxum , per additionem,sive aduentum noui spiritus eiusdem rationis cum praecedente Et hoc modo qualitates spiritales, tum animae rationalis, tum intelligentiarum, intendi probabile est, nimirum per additionem entitatis ad entitatem praecedentem.
Haec identitas rationis in spiritibus materialibus , quorum aduentu fit m-renseo, seu maior variatio, faciliorem facit in illis unionem : proindeque, si li- heri sunt, ad alios in loco vicino constitutos conuolant. Et haec est ratio, cur, si atramentari ae recenti adhuc liquidae,& gibbosae, in charta iacenti, macula: calamum atramento infectum superponas, ipsa macula videtur ad calamum ascendere; quia spiritus illi atramento clausi inuoluti, aliqua tamen ratione liberi conuolant ad alios eiusdem ratio ἀnis in calamo positos, & secum vehunt
Ea est horum spirituum experientia, euidentia,& necessitas ad explicandos citectus naturales,ut plerique Philoso
66쪽
phi nunc eos agnoscant. Ex dictis patςt eas entitates, quas alij Vocant qualitates non esse quid a proprio subiecto distinctum entitatiue; atque adeo Calorem V. g. intendi, quando
plus est subiecti proprij caloris, nemperari, vel ignis in aliquo corpore, & sic de aliis. ARTICvtvs V1 I De minerati, o metasio. MINERALr A dc metalla constant, ut docent Chymici ex sulphure,
mercurio &fale: hoc est omnia minerali a , 6c metalla,imb & alia omnia mixta ex quatuor elementis in sulphur,mercurium, M sal, resolui: atque adeo materia totius metallorum 8e mineralium
propriam proximam esse illa tria. Sulphur quatenus est tale principium
fit ex unione spiritus solaris cum aere: mercurius ex unione spiritus solatis cum aqua: sal ex unione spiritus solaris Cum terra: ex sulphure, mercurio,& sa te, mixtis & confusis, fiunt varia mixta pro varietate proportionum talis materiae. Quibus omnibus conuenit humi-
67쪽
dum primigenium, seu radicate: suades corpos, vel fluidum, vel con ens claudens in se siritus, qui sunt polenita mix- iam istud, cuius es hoc humidum radicate. Hi spiritus, si multi sint, ac diuersi, humidum radicate, siue primigenium. faciunt fluidum: si pauci, nec multum diuersi, consistens; albumque ut pluri
Spiritus illi humido contenti diuiduntur in partem materialem, & formalem ε, materialis pars, seu materia partis , sunt Hementares: formalis pars , seu forma partis; sunt caruses, qui coquunt, digerunt, purgant, extenuant, Conterunt , & Cum proportione , ad finem suum, qui est corpus, quod inde generatur, perficitur , & Conseruatur aliquamdiu, perueniunt. Humidum istud in terra, & superficie terrae diuiditur in minerale, Vegetabile, & animale, nempe respectu animalium, quae fiunt ex putri materia. Spiritus coelestis cum solari purgat Elementares sublimando, hoc est in vapores mutando. Deinde vapores ipsos redeuntes, in aquam videlicet mutatos
propter frigus superum circumstans, M
68쪽
eum humido suo permistos iterum sublimando,donec perueniatur ad statum coctionis, & puritatis , qui requiritur ad finem agentis interni, hoc est spiritus coelestis, qui nunquam est absque solari. Humidum radicate diuiditur in id, ex quo primum fit corpus mixtum M vocatur semen) & id, quo Conseruatur idem corpus. Hoc autem retinet nomen commune humidi radicatis. Talis est sanguis in sinistro sinu cordis anima- Iis perfecti; de simpliciter sanguis arterialis in arteriis. Tal et est alimentum in arboribus,& vegetantibus quae dicuntur tertium mixtum.
ARTICVLvs VIII. De mixto tertio seu viuente , se vita. EX spiritu materiali, & corporC O ganico fit visens merὸ corporeum, Cuius pars materialis, seu materia panis, est corpus organicum : pars formalis, seu forma partis, est spiritus materialis Vitam communicans corpori, quod Organis, & instrumentis vitae ornauit, Mdistinxit: forma autem, seu species , Ut
69쪽
uentis est unitas, sine inter bilitas ex corpore organico , M spiritu materiali sic unitis, ut spiritus materialis Corpori
Est autem vita materialis, de qua hic agitur , motus a principio intrinsecos nempe anima corporea , qUae continet illos spiritus materiales , dc uiuificos) ad terminum intrinsecum, per medium intrinsecum, perficiente, & Conseruant
ARTICVLVS IX. uoluplexsit vita, squo plex viueris. D VpLεx autem est vita, altera materialis , siue Corporea, quae modo explicata est: altera mere spiritalis intellectiva & rationalis , cuius principium , M subiectum, est animus , siue
anima rationalis, atquo adeo spiritus immaterialis. Vita materialis est duplex; altera -- gelativa, altera sten tiuar neutra est sine extrinseco : non vegetativa propter alimentum, quod est ab extrinsecor non siensiuiua, quia primus sensuum motus est ab extrinseco : ergo neutra conuenta
70쪽
corpore extrinseco, neque ab eo mouetur. At si per vitam materialem intelligamus etiam motum materialem ab intrinseco; mundo couenit vita 8c anima, quam Philosophus Vocat locomotitiam: pro numero vitarum sunt species viventium et nempe vegetatiuum, lentiens, O rationale: & si mundum in illum numerum includas loco-motiuum ι scilicet mundus, Cuius anima sumpta pro parte formali est sol; quatenus est fons, δί origo spirituum mundi: sumpta vero pro forma totius est ipsa mundi species, seu totalitas resultans ex materia totius, hos est ex omnibus partibus immediate mundum componentibus e loco-moisui, vegetatiui , mensitivi, ut sic vita est corporea , seu materialis. ARTICVLVS X. Immaterialem esse hominis animam sumptamproparte formali.
VITA vero rationalis ut sic , est sporitatis, &supra omne Corporeum uius vitae proprium principium est mesbominis pars praecipua , siue anima.