장음표시 사용
61쪽
AVscVL. LIB. x tateles definiuisse uideatur,plaerique autem bane desiis nitioneinsolum eius naturae,quae rebus inanimis inesse proprium statuerunt,cum non intelligerent, voracem hanc uarie us pari,adeo, de quibus diceretur, saeundum prius ac posterius, 'idest, ordine quodam praestantis,qua unasubstantia naturalis aliam plerurat,atque excellit,attribui. Onod aut em natura omisnipraestantius est,seque s/pra eam extollit,motu etiaam omnis generis caret, nec idoneum est, ut motione ullam inse recipiat,quemadmodu illae res, quae incora
poreae nominantur,existunt. Hae enim motu carentes,
natura etiam destitutae, si i meliores iudicatur. Ex quo lique omne quod moueatur, vel ex se moueri pruiniit, id naturale dici,in eos natura insitam e istimandu. Nunc ad definitionis partes accederes,P cuius', ratio autsignificatiosit, exp0namus. Principium quid plurusignificare,qutin causuuidetur: Principium enim quoddam itineris est,q-d tamen se partiussiatineris causa dici non posit. caca Mero omnis princi finitioni; pium esse,recte existimatur. tiu σμtem motiis is re expositio bus naturalibus, quod naturae appellatione sortitur,no expresius gnificare queas,quam fistud aptitudinem,et ut graeci uocant, ε τηylo τα quanda nomines,quae in rebus quibusdam,praesertim materiae rameflectatur,ut in corporibus mplicibus,quae ipsa sese nes alterat,nes corruplint,cucotrarias et mora Metes qualitatesformae ipsomno admittat,dbali fuera
62쪽
MPEN. PHYSI. proventur,ita tamen,ut materiam natiira propensari ad istos suscipiendos motus exhibeant. In quibusdam vero rebus aptitudo non sola intritissecus ratione in teris,sed frinae elidi respectit,ad motiones excit adus putatur existere, quod cause uocabulo Aristotele significare uoluisse autores quida putat)ut in his corporibws,quae ex quatuor elementis coctantur,quae quam 'r qualitatu contrariarum quasi instrumento quodamutationes infe fis efficiunt: quod praesertim tum
in alijstum in corporibus animatis apparet. Eorum
autem,quae dicta nobis sunt,Aristoteles ipse sto trastimonio confirmare in prima philosophia fidem ori
endi quam motus principium hoc uel secundum materiam inesse, quod ipse Ovνρ hi inesse uocat,uel secundustrinam,quamcν λωαp nominat.Quod in definitiones pitur,motus er quietis,quidam hanc
coiunctionem, Cr,pro disii nctiua,uel,ψιrpatam uolunt:ut Porplarius, cui Simplicius quos astipulais tur,sentit. Latinorum uero plaris o ines eodem morudo bentire uidentur. Quanq mihi corporea res quaeliis Minosuae naturae conditione Cr moueri er Prescerepo se uideatur: nam ubiculis materia deprehendiatur,issis etiam propensio ad motouac inclinatio quadam
63쪽
AVscvL. LIB. I. 33 amanimaduertitur. Quomodo enim ista materiae potentia in rebus corporeis latens rebus tributa esset, eiusmodi res necessario eodem modose habere deberent Frustra etenim mularia inest, quae facit, ut res aliter atq; aliter se habere posint. Inducta enim ras tio materiae solummodo propter motu est. Porro etiacoeleste corpus,cAm aliter se ais aliter secundum locum habeat, materia praeditum putatur, illud etiam . infinito tempore moueri imposibile uidetur, exsua natura, cum finitum sit corp&s,adeos merito virtus in eo finita ad motum existat, ut copiosi: Aristoteles inoctauobuius methodi libro demonstrat. Quare,sst corpus est, quiescere posset aliquando. Quod uerat ' mouetursemper, id assequitura meliore quoda pris .
σοι Φυσις Sed de eo satis diximus, corpora omnia, ides res naturales oes,ex seipsis seriτη οτκτα dilinctu Cr quiete obtinere. Quod aut quaedam semper i quiescant,quaedams inper moueantur, id meliori na
turbe ac diuino principis acceptum referri debere.
cum in definitione,primo er per se natura,quae prin μ, cipium t motus, inse asserit, frustra dictum alterio rum non est putandum.Perbe enim quaedam ulteritu esse dicuntur ut tres habere duobus rectis aequos, scaleno) primo tamen non insunt. Haec enim ratio,ires
duobus rectis aequos habere, primoer per se triangu
64쪽
perse,Cr non secrendum accidens,motum cociliatres cui inest:Medicus enim licet per se sanationem in eorpore aegroto exerceat, promoueat,in seipso tameaegroto,per accidens sanitatis causa suae ceperur, quoniam illi accidit ut aegrotet, quare ut seipsum sanet, . accidere ipsi quos necesse est. Hactenus quidem naturae definitiis,quaenam,et cuiusnodi esset, exposuimus satis,nunc quae ad ista consequuntur explicabimus. Habere ita Habere naturam dicuntur,quae utramque, ex quibi sinra q*idi res naturalis constituitur, materiam scilicet ac foromam obtinent. Nam haec duo principia substantisrerum esse quarumlibet existimantur: quare Cr mateortu forma natura Crsubstantia dici poterunt,magis tamen forma, propterea quia nobilius in elliciis i*m endbsubstantias principium est Secundum natμ
η γ m ravisunt, quae his fecundum se instat, ut commotio Paesignis, qui sursum fit,er haec a natura etiam inesse dicuntur quanquam,ut Simpliciim inquit,quaedam i H dicantur esse, ut morbus, quae καbc cpud Ip nomis
nuri nequeunt tamen. Quum Meroer Mathem
stula pis liciis Cr P ficus circa magnitudines, Cy corpora,fieus, Ma insuis uersentur disciplinis, quae inter utrosque disetheviatico ferentiast,explicandum est breuiter. Mathematis differat. s cli idem formas mente a materia abstrahit, eas, absque motu er generatione contemplans: Phψcus viro formasviro eo uisunt in materia, cum motu Crgene
65쪽
AvscVL. LIB. I. 14 generatione indagat, atque inquirit ipsarum condi tiones proprias, definitιones que instituit eissimo di,in quibus fori e rerum cum materijs copulantu Suntque, quemadmodum Aristoteles inquit, omnes
Ucae definitiones instar eius, qua sinum definis
tur,in cuius oratione quid est ostendete,nas's,qui materia estfinitatis,cotinetur. Suntq; ad hanc modum, eiusdem rei,diuerso in genere scientiarum,expositi demonstrationes, cum alia dis alia ratione subinderes ipse existere uidetur, as rationes habere, quoad conbderantur,diuersas. PHYSIcAE ESSE OFFI cIVM, UT O Mane genus cause excutiat. De causis per se, Cr per accidens. Quae neces, tutis appellatio naturae at
Ch μη*m Di xiii generatis,quae in omnibus
resim dici posui,appessationes sint quatuor, quarum duae sunt,quaesemper in re existunt, ais ipsam coponul,quae a graecis συναιτια diculur, materia scilicet Er forma: du e uero quae extra re coapositasunt,motrices cause,quas Lill et appellant, efficiens scilicet,et sinis, gratia cuius mouetur quidpia. Quoniauero copositi cuiusda,quod corpus naturale dicitur,natura P ficus ostiast,rius inprimiselemen
tu explorata babeat necessee est, et id sedimus una
66쪽
Prifici se sequatenus res naturales ex his conficiuntur, ratio ter4Jς M nes,er in generatione atq; motu proprias harum co*c-ssem Hrimes,describM. Ndmcu id insingulis artibus ψιtiotici ςπ ueniat, ut quaelibetsuae materiae naistram ostendat, plorgigi quid mirumsi prima rerum naturalium mentia dehabGL materiaprima distuleis Nam si ars quaepiam depua materia,eT certa quae huic insit Jrma, rationes alia quas er demon frationes instituit, quid naturalem tandem scientiam factsram arbitramur, cum mαlto reliquarκm artium scientip ac demonstrationisus fit natura ac dignitate prior, caeterae etiam, non risimitatione quadam idem facere rideantur' confγde. rutilas Phγ ficus non modo materiam, sed 'rmam
quoqueviam huius gratia motus inesse rebus natur libus consueuit. mapropter er sinem: nam prope 'rma σφis inmotu naturali concurrere uidentur, quanquamrationedifferunt. De causa uero esciete, dubium non est,qrin naturalis disputet,quae sane causa certo naturae ductu quidpiam procreare moueres dicitur.Namquodlibet non producit quodcuns: Homo enim hominem, equus uero equum, nec pauidas procreant quilla columbas. Idcirco, cum inprimis cognitio,Cr demonstratio rerum naturalium ex bis
causarum generibus emanet, paulo est de his dissorandum copiosius, quantam scilicet ad pinsen tem tractationem satis esse rideatur. Mot nurne
67쪽
AVSCVL. LIB. i. causuram per se genera sint, iam diximus, ad effecta uero quomodo se habeant, iam exponamus. Vnius quidem rei complures diuersi generis persecausas esse,neminem fugit,ut domus causi est archia itectus, moeria ex quaerimitur.Proinde quaedam
sibi inuicem causae possunt esse ,ut sanitatis efficiens
causa avibulatio, sanitas uero ambulationis, sed non eodem nomine uicisim cause inter se possunt esse: Glera enim ut eficiens, altera ut finis constituitur Item contrariorum effectorem causim unam interadumstatuimus, sed unius perseca am, alterius per accidens,lit nauta cons ruatae triremis, rabs iis submersae causa dici hoc modo poterit. Quod ad causa, rumordinem spectat sint itidem earum discrentia quaedam:Sunt enim et dicuntur priores, quaedam posteriores,nonnullae pers , quibus opponuntur per ducidens cause. Item causae actu existentes, Cr poα'tentia. Cause actu cmper ac necessariis res,quarum causae sunt, constitutas habent. Quae uero potentia
sunt, absq; bis,quorum sint casse uel esse possunt,co
ulterolicet. Nunc uero cum de eo constat, quot Cr quoniperse rerum cause,per accidens etiam quaerani sint inquiramus. Multa enim ubiq; casu, partim fortuito feri dicuntur: quid fortuna igitur, quid ei,sus, definiendum est. cum uero earumarerum quae se Per acciaunt, quaedam necessario Ex militereueniant, quo dens causadam uero quanquam non necessarioitamo plorans ra ditis
68쪽
MPEN. PHYs L ac frequenter ad similem modum accidunt. Postreis mo sunt Pi neque meniunt necessario, neque reperite ea dicimus euenta essefortuita,quae a pellandi ratio etiam vulgo,em populari consensu,sermone ce Diuisio lebratur omnium. Proinde aguntur perficiunturque qua fortuis notitissa certo fine proposito:quibusiam uero actioninae definiti busper accidens euentus quidam annectitur,quem Oo colligis nimo non destinaueras,ut illum assequerere. Postreatur. nro aguntur qgidam κατα προαι o p, quaedam uero ne proposito ad suos pertendunt fines. Ex his dis uisionibus fortunae definitionem hoc modo conflare Fortuna possumus si causaper accidens in his,quae fanis definitio. cundum propositum,absque eo,ut requenter uel nea cessario sunt. Ex quo istud liquet, fortunam uersuri 'circa ea, qllorum προα ρος esseposit. Deinde ex definitione cosequens est,infinitas fortunae causas pos se existere: Nam euentus unus frenitus infinitis cura sis per accides haberepotest:uni. n. infinita quemadmodsi dicisolet)ae innumerabilia possint accidere. Nec no illud persticuῖ est,eaquae ita evenitis, im, steram dici ortunam,aut aduersam,grecita Tvχει, αμ ηM O UUM nominant,non nis grandes fora
tunis,cr ut ita dixerim tragicus. Postremorecte coea cluna et ca er instabilis fortuna iudicatur, cum neque eorum Osus in sit,γα necesserio,neque eorlim, quae plurimum ellea
quo disseis niunt. Porro autem casus er fortuna differant, quorirdiu. niam caἴμ se generis instar ad fortunam habet. Acis
69쪽
eomo Jatur autem ad res eas, quae consilio atqae cum deliberatione non agunt: ut equus in flumen defitiens,non confosus est, casu quodam euenit. minpropterea non in flumen se coniecit, sed alia deca sis incitatus huc perrexit. Frustraferi dicimis , ct m prustrati
ua cuius fiebat non assequitur, ut cum deiniendi uti ni gratia quis inambulet,id non consequatur, frustra dicitur ambulasse.Et illae quidem per accidens causae, his quae perbe cήusae appetrantur, posteriores natura - sunt,ac tempore. Omne enim quod per accidens est, , posterius eo existi quod per se est Quare Empedocles etiam hastacinatus uehementer existimari deis bet,cum rerum naturalium causasfortuitas arbitraritur.Natura uero non est ex eorum numero, quae non Natana ob certum finem consequendAm motum inchoant.Ete causas nonnim quicquid secundum naturam mouetur, idnom esse fortarier finem quendum mouer onsueuit, id si quis inse tus.. tiabitur, is materiam formae gratid denegabit esse, efficiente causam tollet e medio, citras discrimen, quodlibet ex quolibet generabitur,sublata causa esse siciente,q se perfinis gratia ouet. Enimuero in
rebus naturae ιuenire hoc modo cernimus, ut certo
progressu Cr ordine res generentur. Quod si finis nudus esset, tum nihil etiam interesset, prius an postea unumquodq eveniret,cum generatur quidpiam, cutemereberent nascerentur, oia.SUpetunt insita
70쪽
uidentiae naturalis testimonia,quae ostendant,natura . frustra aut temere facere nihil. Opera uero naturae sit impediuntur interdum,mouere nos,quod propter senem no agat, minime debet: nam interdum artiu quoqueoperasinem no assequitur,quo tendebat: Aliquis do enim grammaticus barbare loquitur, aut scribit, re quapiam,ut feri solet,impeditus. Explodenda perinitus idcirco Empedoclis opinio est, qua secundumnem causa qxarumlibet generationum e medio tollis tur. Is etenim non melioris gratia res singulas in mοα tu constitutus,ad hanc uel illum modum generari,sed uniuersa,materiae quadam nec itate,procreari senisi tit:utsi materia eiusmodi existat, tame necessario regeneraritalem, no propterea quia melius hoc modo, quini aliter usatias a natura procreari retur Vecusesmodi uero de nec itate quae in natura costituta uideatur ' generatio nonnihil dicam, locus silente admonet. Necesitas
nis nec i mnino duobus modis dicit r:aut enim simplex quaedara reb i est,aut quemadmodumgraeca uoce dicitur ναο, naturalib- θοεως. Res quidem naturales,s feri et non feri do inesse disii generari possunt: stare necessario generatas nemo Ρω sane existimet,neque ea nec itate praeditas,quaesint plex dici solet,qua res aeternae neces uriae iudicantur,
Nec stas quoniam stae non possunt nou esse,csis noli propter