장음표시 사용
51쪽
ideo senti tres, quia dura est laedetur, si remollescat aut, si ideὁ,quod densa sit; si rara fiat. Ita,si sentiebat potorum symmetri antetria procul dubio eorundem detur
3. In summa, hoc solurn oportet adsit, ut sensus fiat, a quo sensum habebat hoc solum eoosgere oportet, si recedat a natur1 sua, unde sensionis laesio. 6. Nunquid res indiget etiam tertio exemplo p an sufficiant haec Θ Puto, prudein tibus et i a m haec superflua esse, quippe qui universale intelligunt sine exemplis . indoctis autem Male institutis,fortassis etiam contenetiosis,neque si tertium addatur, superesse aliquid possit. Interim, quia duo allata sunt,&tamen frustri pessuria dans inobis tetrapus, fortastis absurdum non sit, nuna praeterea addidi e Sane propositum nobis sit, quomodo corrigendus sit Ventriculus, qui non coquat loquamur autem non contra solos Methodicos,sed contra illos etiam Logicos,qui putant, methodum aliquam heiclois cum habere, adeoque artem constitui posse, sine cognitione causae primae
actioni S,quam po 7 1i, proximam Offare solent.
7. Dicat igitur aliquis; ordiri enim satius est ab iis, quae obviam habent absurditatem, ut, si possibile, sensim illo*deducamus ad ea, quae obscuram habent cognitionem. Praesupponatur igitur dicere quendam, qui nunc non e qurt,solo lactis usu ita corrupisse colorem ventriculi, cla in albedinem convertisse ex rubro, ideoque laesam esse actionem Puto te jam ridere,&meritoridere. Tu vero si scias, quam facile sit huic aliquid de coloribus garrire citra demonstrationem, ram facile esse tibi depororum facita sit symmetria, aut alia dispositione aliquid invergere ut non putem earsurrum merito. Aut enim te ipsum irride, aut parce alteri Uttat enim impudentis factum sit dicere, causam male coquendi in ventrieulo esse colorem, adeoq; , postquam ex naturali colore,qui uibruber est, factus est exquisite albus neces rario jam male coquere Di amen libenter audiam, quid responsurus sis. Ego enim aliuni modum excogitare non possum , quam ut ubeas dicentem probare prius, ventriculum agere per Eolorem. Si alium habes modum tu, libenter audia Sed neque habes, neque habebis alium contradicendi illi, qui colorem causam est edixerit na alae octionis, quam provocationem adprobandum, quomodo exeolore habeat venaiculus adtionem coquendi'. Stiget turilli,quic lorem causabitur, fides non erit apud te, priusquamprobet quomodo tibi, quia metriam pororum erit 'antequam probes, symmetriam eorundem essu causam 8. Sed neq; hoc ago, inqui neq; aliam eausam proximam coctionis an ro,sed fareor plane,nescire me aliam. Atqui,si qui causam actionis in colore' ponit, eausam laesionis in eodem ponere oportet si qui causam actionis in symmetria pororutal,causam talionis in ametria utique is, qui in bona tem-
52쪽
earundem vitiosa temperie collocabit etiam laesionem, itaque hypothesin A. ciet, quod secundum naturam norma est illius, quodPraeter naturam. Hae ratione si non agnoscis, quod secundum naturam, non agnosces etiam quod
s. Nempe di vos ipsos hoc audio objicere Empiricis, quod nemo agnoscat id, quod praeter naturam, nisi prius agn5rit, quod secundum naturam. Quaero ego, Totum, an partem Z Et partem illam, quam nosti, estne causa actionis, an accidentarium quid Sed enim quid demum ejus agnoscis Si- tum videlicet, magnitudine connexionem, conformationem Z At nihil horue t causa actionis Noruntque adeo omnia ista Empirici. Quin&fatentur, uteii dumen Anatomia κατα- es dωmν dicta,&disci ex illa, quae di ista sunt non autem actiones usus partium. Atqui,inquis, novi Migo actionem. Est enim περισολ Circuamplexus ciborum, eorundemque attritio. Tu vero nisi occausam n bris, non labris morbum. Si enim naturale temperamentum quatuor qualitatum est causa actionis, distem peramentum omnino erit causa laesionis. Tu vero putas, inflammationem, scirrhum, cede ma apostema, S alia, quae in oculos incurrunt,solos esse morbos ventriculi, quamvis δίhaec, pexinde ut Empirici solis oculis,in manibus, aliisque sensibus discas. Tu vero ad substantiam ipsorum progredi tenta, lanc exquisite inspice.
non contentus evidentibus iis,quae sensus praebet, quibus Empirici circumscribunt συνδρομην suam. Sic enim appellare volunt congeriem sympto matum, quae in parte affecta concurrunt. At vero ex his ipsis non sumis indicationem curationis. Neque enim si vel tumor adsit, vel renitentia, vel dolor, vel rubedo sed si obturatio in extremitatibus arteriarum appareat, idque exeoincidentia, tum vero ut ipse loquerisb curationem eo referens invenis. Io. Annon haec est Erasistrati doctrina defebribus Ut contra alia Dioclis p rursus alia Praxagorae Dulec Asclepiadae Nimirum, non oritur illis indicatio a symptomatis, circa partem inflammatam se ostendentibus sed ab ipsa substantia. Non enim inde aestimans, si tumor adest praeter naturam, isque renitens cum dolore pulsatilici sed an coincidentia sit aut impactio circa
fines arteriarum,aut obstrucstio circa extrema venarum, aut putredo humorum,aut contentio corpusculorum, ratione tantum contemplabilium, in laxitatibus itidem ratione sola inventis. Quare hi omnes,qui dicti sunt, a dispositione partis inflammatae, non a subsequentibus symptomatis, indicationem
remediorum accipiunt. U.Eodem modo,puto, qui causam refert in calidum, frigidum, hum.&sicc.Verum, hic quidem, si etiam citra inflammationem,aut ulcus, aut apostema, aut tale quid, refrigeratus tantum ventriculus non bene coquat, tamen in
promtu habet remedia. Qui vero censent,inflammationes, cirrhos, jalia, quae in oculos incurrunt, sola esse morbos, plane ridiculi fiunt, cumrajunt, tales
53쪽
tales cruditates, ab atonia tantum ventriculi esse, quasi atonia sit dispositio quaedam propria seculiaris, non fiat ut in suppurationibus,sciri his,alii que malis pis. Omnes enim hi morbi, sive inventriculo sint sive in hepate, sive in thorace, sive alibi, statim faciunt partem debiliorem ad opus suum proprium.
Hoc vero non est satis ad indicationem remediorum: quin heic stantes, frustra quaerunt indicationem, cum res jubeat progredi ad essentiam morbi, qua ignorata curatio vera non succurrit. Quare non jam exspectant,usque dum a nobis refutentur, sed se ipsos arguunt,qui imbecillitatem dicunt esse παθος illud in quo animal cruditate laborat,nullo illorum affect o,quibus illi το παθος
I . Neque enim proprium quid allegant,sed quod commune est omnibus, nec potest indicare vera similiter curationem. Nudum enim nomen est roborare, quod imbecillum est,& scopus potius curandi quam curatio.Quid enim faciendo robur concilietur partibus aegris,non dicunt. In hoc enim consistebat cura, du antequam inventa sit dispositio ventriculi, remedia adeste non possunt. Nam si refrigeratus est, calefaciendus si humidior,siccandus Eodem modo ii supra modum calefaetus est refrigerandus si exsiccatus, humefaciendus. Et hi quidem sunt quatuor simplices medendi modici praeter hos alii q. compositi. Si enim ventriculus sit temperamento frigidiori sic-
cIor,calefaciendus est&humectandus si calidior&humidior, contrarium instituendum est. Et sic de caeteris Ut jam octo sint dispositiones, quae, ut ipsi mei dicunt, imbecillitates causantur,&totidem modi curationis.
l . Sane ita est, hei multo magis admiratione dignum est, Galenum post excursum Pathologicum tam longum, facere etiam 'strologicum, non minus longum Verum, qui re die considerarit illa, ad quae me retulici. Instic . f. 4.ille admirari desinet,&fatebitur,non minorem usum in Methodo medendi esse P giologia,quam Pathologia. Is Helcaliquot exemplis docet, veras Messentiales indicationes non
cubare alibi, quam in P sologia Hipp. Arist. Hac in re statim in primo exemplo elucet insigne Galen judicium, tam in stabiliendis propriis principiis,
quam in refutandis alienis, Non, inqu:t, potest linguae restitui sapor, nisi reddito temperamento primarum Iecundarum qualitatum. Hoc autem habemus ex physiologia Hippocratis& Aristotelis.16. Alietum exemplum est . 4. Ex quare sensum habet corpus e Pros esto non aliunde quam ex eodem temperamento 3 Ergb, ut sensus est ex praesentia temperamenti, ita sensis restitutio ex restituto temperamento. Hac in Lenoro peculiarem Gal. ἐγηνείαν, cum utitur vocabulo τιτρώκεlet . Quem
54쪽
admodum vulnus in corpore dolorem facit, quo monitus aliquis discit sapere eia Veritatis sermo relinquit stimulos in animis stultorum, ut in se conversi aliter porro instituant rationes suas. 1 .Tertium exenaplum de mala coctione ventriculi, est . s. pertexit usque adflneni cap. Est autem praecipue directum contra Empiricos Mogmaticos illos.qui nihil aliud crepabant quam imbecillitatem ventriculi. Nihil docetis vuli dicere macin relate circumagit illos, ut evincat, ecunqtie detur causa malae coctionis,ejus contrariam causam eisse bonae coetionis Vis igitur dicere, colorem ventriculi esse causam vitiatae coetio nisu dicetiam op positum colorem esse causam integrae actionis eois dicere,ametriam pororum eme causam malae actionis dicetiam symmetriam eorundem esse causani integrae. Ego verb,inquit, solerter dico Temperies primarum facultatum ventriculi est causa bonae coctionis : ergo intemperies earundem est causa malae. Intemperies cum sint octo numero, . simplices. . compositae, tot erunt causae infirmitatis.
i8. Ethei clatet responsio ad difficultatem Empiricis obje ctam, Imbecilialitas non praebet indicationem utilem. Cum enim sit τωρωννοῦν , roborare, qua materia medica id faciam 8 Respondet Galenus, Haec prima est, communis δίinutilis indicatio ab hac descende ad secundam M particularem , Si imbecillitas sta calore,refrigera, Et sic de caeteris. Quo loco obiter d1cendum, sed alibi latius deducenduim Connutrium hoc debere esse proportionatum. Vide interim G.Iu
L 1 cunt. Non esse opus inquisitione , sintne actiones naturales, anno in sint His dico non licere tale quid quaerere. Fiet enim hac ratione. ut eveΓtatur tota secta Logica, quae fatetur, posse institui curationem, etiam ignorata dispositione morbifica. Ab experientia enim certe curatio peti potest, quamvis ex ipsa rei natura indicatio sumta non sit. a. Empirici enim, partim quod impossibile sit invenire quid in rebus obscuris,partim quod etiamsi probabiliter inventum sit, n9n indigeant illo. Ex observatione enim habere securationes in apparentibus σι- αι .Sedd dicunt, nescire se, utrum Ocho sint dispositiones, in quibus periclitatur tonus ventriculi quin sine talibus curiositaribus abunde sibi cautum esse de remediis. 3. Ii veris,qui etiam rationern d mittunt,ex qua obscura dijudicant, dicunt, rationem sibi exhibere inventione remedio ru, hos ego miror, quo modo non pudeat dicere,aut quod nesciant, an octo sint dispositiones ventriculi,
aut quod non indigeant illis ad curationes. Neque enim satis est dictu, quod nesciant
55쪽
nesciant dispositiones illas : sed refutare oportet illos, qui dicunt se scire, quod falsa doceant. Quamdiu hoc non faciunt ipsi, caeteri autem multas demonstrationes afferunt illius, Corpus omne agere propter hanc, illamve tem periem verisimilius illis creditur,aisi forte fidem merentur potius illi, qui meras praesumtiones loquuntur, prae illis, qui demonstrationes. Atqui illi, si non aliud,hoc certe facere debebant, persuadere velle auditoribuS, non cogere&imperare : nunc contrarium prassiant, tyrannorum instar jubentes, non inquirentes in actionis caulam. Nos velo Dionysium, Phalarin tyrannosque alios ideo prosequimur odio,quia jubent: mandant,non persuadent, aut docent, ut Solon, Draco, LycurguS. 4. At ego quideret,inquit eorum aliquis intra limites artis consisto divos autem aliorsutia itis,&ad principia alia seducere nos vultis, speculationis Physicae scit. Ecquando,o generosissime, demonstrabis hoc ipsum, qui sint limites Medicinae ' quantum scire oporteat illum, qui duce ratione velit invenire remedia ' interim larva sumta terrere nos vises Audio te dicentem, quod non oporteat quaerere causam actionis: audio Empiricos, nec ipsas actiones este perquirendas audio etiam dicentem, non ipsas tantum actiones, sed & causas, a quibus fiunt, venandas. Nunquid vis me sociare iniquis iudicibus, qui nolunt audire omnes inter se litigantes, in offerunt calculum suum i An prinuim huidem audire me vis. singulos eorum: deinde comparare rationes vestras, pensiculare , quis vestrum sibi consentiat, lapparentibus Z quis contra nec sibi, nec apparentibus Atqui si hoc fecero, Empiricos auscultabo, qui πα- ραπιθί quidem utuntur, firmater non demonstrant, dun vos ne illud quid erupraestatis. 1. Quis enim vobis aut rustutia soci aut demonstrationem attulit, quod non oporteat indagare causam actionis. Nam quae antea dicta mihi fuit naethodus demonstravit, quod indaganda sit. Vos vero contra neque demonstrationem, neque ullam rationem probabilem conati estis afferre : sed exporrecto supercilio,cum gravitate quadam increpatis nos tantum in pro imperio mandatis,relinquamus accuratam illam physiologiam, nec ita sectemur naturam humanam, ut Philosophi, ascendentes sermone ad prima usque elementa. 6.Illud quoque vel dixit se vobis satis est, arteriam, vena&nervum esse principia proxima, adeoq; elementa esse ponenda physiologiae humanae. Et fuit,qui propterea Herophilum laudavit, qui ita verbo tenus dixerit Esto. sint haec prima, amuis non sint.Si quis nostium ad demonstrationem provocet, ostendat,eos,qui ita sentiunt, hypotheses habere secum pugnantes, hunc cubito repellitis,& fugitis,nec omnino aures praebetis, simulantes vos temnere talia, jamq; rationum esse osores,cum rationibus utamini contra Empiricos. Quod enim pugnent secum rationes omnium eorum, qui Semidogmatici sunt, facillinum
probatu est etiam illi, qui perparum versatus sit in methodo Modictica.
56쪽
. Si enim ventriculus sit inflammarus,&propterea alat igne coquat,causam inflammationis quaerunt,nec desunt illis remedia,quamvis deserant inventionem Empiricam. Si vero debilis incoquendo sit sine infla Datione, talive alio morbo, a sola& nuda intemperie, jam iterum remedia petunt ab Empiricis. At pugnant haec invicem, cum Empiricorum sententia sibi constet, Hemonstrent, concludant, quod volunt, ex iis ipsis propositionibus Apodicticis,quae vos ipsi conceditis. g. Si enim ota in inb fieri potest, ut in apparentibus symptomatis observetur curatio, ignorata licet d lpositione, non in hac'uidem fieri poterit, in hac autem non poterit, sed in omnibus fieri poteritaeque. Ergo, ne heic quidem ratio vos fugerit, cur sufficiens experientia ad remediorum inventionem non adsit, in quibus dispositionem invenire non potestis. 9. Omnia igitur, tyrannorum ritu, cum imperio agilis e demonstrationibus autem uti non vultis. Hoc enim praestat dicere, quam non posse vos. Sed
nec iis, qui volunt uti, possunt,assentimini. Quid igitur aliud sunt disputationes vestrae , quam lis&contentio, provocatio ad contumelias&pugnas , qualibus utebatur&quidam edoctoribus vestris, semper aut irridens, aut siquis de calido aut frigido loqueretur, balneatoribus has voces digniores esse clamans,quam Medicis: quin vehementer intonans, nimis longe a Medicina nos recedere, satius esse cum Erasistrato credere. Io Et haec quidem placuerunt abi nitios Verum, cum secundo&tertio audirem, odisse coepi, ceu scurris potius digna quam Medicis. Si enim semel autoritas eorum, qui ultra procedendum esse nolunt,sufficiens testis ad demonstrationem fuerit, jam omnia in prolixas nugas desinent, neque finis ullus disputationum erit praeter illum, quem nunc videtis esse, inimicitias, pugnas calumnias. Qui nimirum desertis demonstrationibus, credi sibi volunt ideo, quia Herophilus ita constituit, aut Erasistratus necessatio exspectent convicia iugnas, tanquam praemia admirandarum istarum disputationum. D. Fingamus age,dicat aliquis, huic tali, qui non bene coquit, ventriculum esse intemperatum,versumst .adsiccius&frigidius,&propterea humectandum calefaciendum esses alius insurgat, versum esse a naturali statu admigidius&humidius, calidam&siccam poscens diaetam Pallusin tertius forte praeteriens, neget quidquam horum recte dichil esse, nec audeat tamen contra argumentari, sed debacchetur tantum inutilia in quaestionem vocari, testes adducat Herophilum, Erasistratumque : quomodo enim , ut dixi, mitium hoc litium erit,&calumniarum mutuarum me cessario enim&hi testes pro dueentAthenarum, Mnesitheum, Dioclem, Plistonicum, Hipp., Philistiona, infinitos alios. Si enim testibus agitur,non difficulter vincent. Qu9d enim morbosae intemperiei multae sint species, quod in singulis peculiaris sit cura, non Hipp. modo testimonio comprobabunt, sed plerorumque aliorum Medicorum, sed&Pla-
57쪽
ωPlatonis, Aristotelis, Theoph. Zenonis, Chrysippi, omniumque adeo cel brium Philosophorum.
Ia. Quod verbabsque accurata cognitione corporis, neque morborum differentias n5sse, neque remediis abundare facile sit,rursus adducere testes posissent omnes jam dictos Philosophos juxta Medicos, profecto, non jubentes , titilli, tyrannorunmtu, sed demonstrantes. His igitur qui se opponent dicendo, Calidum frigidum balneatorum esse voculas scurras agent certo, irrisore moriones, Phrygas scholasticos se declarantes. 13. Conscii enim sibi sunt, non modo nihil se scire ex doctrina Apodi clica, sed nequidem, quid sit απόδειξιο. Ex his igitur scommatis nascitur initium diisensus. Ut enim primi omnium, quod nugatores illi sine demonstratione audent jactare, meminero,considera, quaeso quomodo litigium sequi illud, necesse sit. Post enim actiones seu accusationes eorum in demonstrabiles , c fide
dignos si Diis placet testes, si alii celebriorese multo plures opponant illis testes. necessie est illos cedere dc vinci in utroque, tam eo, quod nesciant demonstrationes,quam eo,quod superentur numero testiu,& inprimis, quod impude- ter dicunt Erasistratum creteris omnibus esse fide digniorem. Necessum enim est tum, alium dicere, Non esse majorem vel Hipp. vel Mnesitheo Medicis vel Arist. 5 Plat Philosophis alium contradicere dc sursum, deorsum ventilata controversia, ad inepta&contentiosa descendi, qualia sunt, Non bene tibi consulis, si Erasistratum pro teste non recipis Haec enim quotidie fieri cernis bHiero,in altercationibus Medicis 1 . Hac semel aperta illis via,etiam ad muliebres rixas perveniunt,& conviciantes invicem, neque utile quid vel docentes vel discentes, discedunt. Hanc turpitudinem negari non potest esse ab iis, qui demonstrationes refugiunt. Refugiunt autem multimodis quidem cum gravitate aliqua insectantes tantum adversarium e Illi autem scurrile quiddam projicientes: Isti autem in risum,1aimasque soluti,disputationem abrumpunt. Quod si quis audeat stare, dc demonstrationes eXspectrare, primum quidem notaintelligit, inexercitatienini non assequuntur exercitatos in methodo podictica: deinde autem si etiam quoquo modo intelligat, quia omnino propugnare vult dogmata,quibiis a pus ro innutritus est , epichiremata quidem sua expedit, sed convictus irascitur, e vomens quaedam,quae nihil concludant,superflua, nugatoria,devovet Dialecticos, ceu malorum autores.Scilicet hoc mali hei est,quod blennam naribus latorum abstergunt,&hac ratione curare illos volunt,offerentes non mel, aut placentas,sed allia cepas, quibus medemur gallis gallinaceis, cum coryza Laborant. Interfuisti nimirum non semel, sed millies,cum quidam lacrymas emitterent,auditis objectionibus,non secus ac si allium,cepasve tractastent. N caelatet,inultos saepe nobis privatim fassos esse, sentire se quidem nunc, quam absurda sit secta,quam profiteautur nec tamen posse hanc publice refutare, cum a nec
58쪽
nec meliora didicerint, quibus possint inclarescere, jamque vulgo noti sint de lolige aliis. Propter hanc causam diu ego cunctatus sum edere methodum th Iapeuticam,quod bene scirem,paucos nostrorum ea adjutum iri. Nam nisi magna quaedam ct divina fiat mutario rerum humanarum,dispereunt omnia bona, confusio fit&perditio passim, quod nemo cuire Veritatem, sed omnes videri tantum velint docti. Et nosti alioqui tu quoque vere,ne quinque quidem ulli biterrarum me offendisse,qui esse velint potius sapientes quaim videri Atqui, nisi. quis sapientiam propter se ipsam quaerat, ne reaipus quidem habebit exercendi Logicas methodos sed irretitus curis circa divitias,splendorem publicum,alia,
in iis turbis omne suum conteTet tempUS.
is Nisi insignite fallor, texit hei Galenus historiam de eventu disputationum, Romae habitarum,ut scribit alicubi,m templo Pacu,quae ob id noli magnopere ad nos pertinent. Id vero negligendum non est, quod de usu Dialecticae ait Scripsit de illa materia seculo superiori M. O H. D INCRELIUS . Rector tum Scholae O THANAE , circa annum IJ86. quo tempor ego nondum studiis his aptus eram. Incidi autem longo tempore post anno aὸIo. in librum Erfordiae excusium in 8. e gavisus sum. Sed gaudiuim interve tit trifur nobilis, qui seditatos prae stat componere fluctis.yci ipsit deinde C ORNELIUS AMAR TINI. Professor Helm stadiensis opellam tam luculentam ut non dubitem senibus commendare. Titulus est, ea usi Logica antis
L strum, Nisi quis omnium morborum methodum statim ab initio inveniat, gravissime ostendet in ip Therapeutica limine. Manifestum enim est tot esse curationis modos, quot de morborum ideae. Hoc igitur, quUd attent, particularibus morborum proptietatibus, non statuturi sint vel infinitos morbos,neque statim inprimis generibus substituturi sint, non est cujusvis, sed uua indivisivis methodis versati. a. Principium autem divisionis, ut jam antea dictum est , est definitio, cessentialis) rei dividenda . Demonstratum autem est, omnino morbum esse ali
quid eoruU, qua prater naturam. Quatuor autem cum sint ordines rerum praeter naturam , aut actio laesa aut dispositio, quae illam facit, aut causa laedens. aut symptomata sequentia,.sive morbum voces aut laesionem actio ip aut di sis
positionem ipsam facientem nihil hoc obesse demonstravimus methodo medendi, si hoc solum sciat, primam curationem,quan Ρω imam vocant quidam, este dilpositionis,quae actionem impedit. Diximus autem demonstratum an
59쪽
bis esse,verisimilius vocari morbum licet non prohibeamus, si quis morbu quidem appellet laesionem actionis Defficientem autem ipsam dispositionem,causam morbi. 3. Praesupponentos autem,mobum vocari distogitionem praeternaturam actionem ni ,inquit ivtinus deinceps, quot in universum sint morbi Patebat ver inde, Inveniendum es primum, si quis methodo Mordine procedere velit, non autem, ut Medicorum plerique faciunt, imperare tyranni instar, quae sit dispositio illa, quaesit actionis effectival Hanc diximus esse bonam temperiem calidi dc frigidi, humidi Acci, quam ob rem primus morbus, qui in similaribus , in
intemperie eorundem esse dictum est. . Alius symmetriam collocabitin ογκοις -ο ς, ut loquuntur,adq; ideo Lborabunt animalia immoderatione V ογκων πόρων. Hoc loco,nisi quis sui psurn declarare velit, in quo rerum genere collocet actionis causam, neque Opponere se ausit aliud statuentibus de tamen imaginetur sibi se methodo progredi,hunc valde improbum esse dicemus. Simul enim non respodet pixieorum accusationi simulque secum pugilat. Tales enim sunt Semidogmatici, sed Semitum. Quo modo enim fiat inflammatio, scirrhus, iudema, quaecunque talia, solicite quidem explieant: quod vero fine his, ex nuda intemperita etia fiat morbus,laedaturq; actio, ignotant,dc in curatione Empirice proceduatas Qui igitur seire volunt,quantum hi errent,& quam imultos morbos transsiliant, di quod plura nessetant quam sciunt tris Iegat librum de differentia morb. Cognoscet enim, quod rect a methodo primus omnium usus est Hipp. aequum autem est posteriores illam perficere. Tantum autem abest, ut perfecerint, ueplerique recte inventa corruperint Propius autem ad perfectionem compi tionem methodi ab Hipp. traditae accessit Arist.&Theoph. Et,si verum dieen dum est,perfecerunt potentia definientesillud, Non idem esse genus morbi in similaribus cu in organicis vocatis partibus A similaribus autem edi actiones,&propterea in singulis organis esse unam propriam partem similarem. Quae veto aliae post hanc, factinat ad complena intum organi, propter usum quendam primae illius,quae est causa actionis. Et harum uerum singularum seorsim esse actionem, C. in oculis. Fortassis enim melius est, ut in aliis latius ostendimus,
heic breviter mentionem illius fecisse. In oculis, inquam, visionis instrumentum est humor crystallinus.Singulae autem oculi partes propter hunc factae sun . Et omnium illarum usus diximus in ro. de Us. pari. Et licet crystallini gratia omnes sint factae seorsim tamen singulae actionem aliquam habent, commuis
nem quidem toti animali,ut vena:arteriat, nervus d omnes autem tunicae,quae in
eulo,nutrientesqtuippe oculum, necessario facultatum naturalium participes sunt,ut aetionum illarum.Ubi igitur humor crystallinurintemperie labora omnino quidem laeditur actio oculi, sed nonest morbus organicus. At quod υπόχ-e vocantu ullius similaris partis morbus est sed totius oculi, ut instru
60쪽
s. Ita si obstructio sit a crassis 3 viscosis humoribus in extremitatibus simae partis hepatis, impedietur quidem distributiora erit autem morbus totius hepatis, non laborante ulla ejus parte similari. Si vero intemperies occupet venas. illaciam primario quidem erit morbus per accidens autem hepatis Deceptus est igitur Erasistratus circa substantiam inflammationis. Non enim necessario fit obstructio in finibus arteriarum, quae in partibus inflammatis: neque spiritus solus naturaliter in arteriis est,ut, ubi de illis egimus, ostendimus. Qualis ictitur morbus est Insummatio, ex illius opinionei qualis scirrhus ex ejusdem,& reliquorum singuli, ut ille quidem obscure, ut in plerisque sectatores autem ipsius evidentius conantur exponere, sed ita, ut pene sine morbo relinquat partes solidas, concedens, vulnerari quidem posse, dissecati, comprimi, tale quid pati morbo autem laborare tali non posse, qualem nos describimus octo intemperies. . Atqui videmus,omnia corpora, etiam difficulter alterabilia, aes,lapidem, ferrum, calefieri,frigefieri, humecstari, siccari: arteriam solam venam, nervum nihil tale pati, admirabile est Et hoc admirabilius Si patiuntur ac tamen sit mul recte agunti .g. Cordis si ita accidat vis quaedam est, secundit metiam Erasistratum,qua distenditur&contrahitur. Hanc laedi necelle est aliquando, cum viventi animalicor eximitur,quemadmodum in sacrificiis fieri saepe videmus. Ibi si nihil laeditur,utique movebitur semper, non exiguo temporis spatio, ut nunc videmus. Manifestum igitur laedi,ideoque cessat motus ejus. Quae igitur laesio est Profecto consideratu dignum est, cum di possit, etiam anteis quam eximeretur animali Quae alia quam intemperies DNeque enim figuram
ejus videmus mutatam, neque ventriculum, neque ligamentum, neq; Osculum,
neque partem ejus ullam deperditam sed solum naturale temperamentum
8. Omnes igitur morbi hi similares, ut dictum est ab Erasistrato sunt
omissi, Ibi enim sanguis,infinibus arteriarum impactus,laedit actionem, morbus est organicus ubi partes similares, octo quidem sunt nudae intemperies. octo autem cum affluxu substantiae. Qui igitur has demonstratione vult comis prehendere,ab elementixoportet ordiatur,postea addat singula eorum,quae dicta sunt. Sunt autem deinceps libri de temperamentis, deinde de inaequali intemperie,mox de facultatibus naturalibus, aliique libri, qui de morbis animi agunt. Hos sequuntur, qui de usu partium, hos iterum, qui de differentia
morborum d symptomatum. . Plerique autem Medicorum,neque soli,experientiae animum appellunt, cum liceat etiam ex hac secta evadere in bonos Medicos: quam deinde perficerent addita ration credentes scit, assertionibus potius absque demonstratione, quam pravis decepti paralogismis,non tantum non inveniunt quidquam boni,sed taperduialiquae cognoverant experientia: Ratio enim non parum momenti