장음표시 사용
111쪽
RERUM AEGYPTIARUM Lis. I. CAP. XX. 83
odio habuit, attamen cum impossibile ei videretur ut in potestatem habere posset, ad Turcarum proprium divertit, scilicet ad inssidias, quibus per aliquot annos ministris Proregibus Egypti uti coeperat. Quisque ProreX statim cum in AEgyptum venisset, omni arte, atque studio conabatur, blanditiis, Smuneribus illi persuadere, ipsum Turcarum Imperatori esse carissimum, eundem plurimum suis Virtutibus tribuere, & venerari, & cupere esse illi amicissimum: quod cum per multos annos disi utato odio a multis suis Proregibus magna dexteritate fuerit actum, tandem Eunuchus Asian Bassa Pro-Rex Egypti, quod Proreges egerant . ipse absolvit, persuasit enim tandem Arabum Principi Turcarum Imperatorem ipsum plurimi facere, & amare, ejusque amicitiam mmime expetere , atque ita Pro-ReX cum ejus Legato, qui ipsum nomine Arabum Principis Visitatum Venerat muner1bus, & ssimulata amicitia ita amice egerat, ut suus Legatus Chiagia vocatus non amplius suspicatus dolum, suo Domino persuaserit, ut P1o- regem AEgypti securus Cairum visitatum veniret: qui credens suo Legato, venit, & cum Bulach suburbium Cairi pervenisset, in Nilo flumine offendit multos Chiausos in ornatissima navicula sedentes, qui simul comedere fingebant, invitatusque ut secum accumberet summum enim est dedecus in AEgypto a prandentibus, Vel caenantibus quendam invitatum saltem noussimul ad mensam sedere) equo illico descendit, solusque multis ex suis in litore relictis cymbam ingressiis, ac cum ipsisssimul sedens, ab iis, S ab aliis qui in insidiis stabant erant enim qui in insidiis locati fuerant ad duo millia sparsim in variis locis latentes subito comprehenditur, qui cum ad suos qui erant ad triginta in litore fluminis eXclamasset, statim illi equis suis Nilum ingressi ita strenue in sui Domini auxilium se pugnando gesserunt, modo cum illis qui in cymba suum principem ligatum tenebant, modo alios Turcas illuc contra ipsos venientes repellendo, ut e manu illorum Arabem Vi magna multis in cymba occisis eriperent, qui cum illis equam suam conscendensita viriliter hastis adversus Turcas strenuissime pugnavit, ut
quinquaginta occisis, ii sus cum suis in desertum prorimum
112쪽
fit a se receperit. Hic postea justa ira contra Tureas inflammatatus, quoscumque Turcas habere eXinde Potuit, Omnes tru ei dabat: vixque Prorex dissimulans haec non ejus jussu Tur eas fecisse , concessis illi antiquis praefecturis, atque novis etiam tributis sibi denuo ipsum reconciliare potuit: qui tamen , & alii Arabum Principes posthac nunquam infidae Turca rum fidei se committere amplius Voluerunt. ProreX Λegypti loca campestria omnia Arabibus quibusdam quodam pretio lota cat : Turcae enim non audent Arabum timore praefecturas it larum villarum , S Vicorum a Prorege locatione accipere :quos Turca cogitur Arabibus locare, quorum pauci sunt qui illi debitas pecunias persolVant, neque tamen ii ad solvendum, nisi sponte velint, a Tur a cogi possitnt, neque minus Prorex ab ipsis eas praefecturas auferre potest: sunt tamen aliqui qui sponte, etsi non totam debitam Pe niam , saltem partem persolvant. Turcarum Vero Imperator non potest vel totis suis viribus eos subigere, quoniam ipsi si suas vires simul conjuntagant, plusquam Centum millia equitum armatorum habebunt qui in armorum studio sunt exercitatissimi. Qui, si Turcae potentalia Arabibus major Visa sit, ad solitudines, S montes fugiunt, ad quae loca Turcae eos Persequi nequeunt, quod, uti etiam diactum est, ea loca aquam non habeant. Et haec obiter de Aiarabibus a nobis dicta sint.
113쪽
RERUM AEGYPTI ARUM Lin. II. CAP. I. SI
Te scientiis quibus Aldiptii delectantur.
gyptii disciplinarum studiis, ut nos etiam in libris de Me-LDdicina AEgyptiorum tradidimus , maXime delectantur. Primum enim Linguae Arabicae, Perssicae, atque Turcicae Operam dant. Nec non variarum disciplinarum studiis, quippe Logicae, quam Mantich vocant, Philosophiae, Metaphysicae, Rhetoricae , Theologiae , Mathemathi cse , Magicisque etiam scientiis generis cujusque. Arabicae vero eloquentiae plurimum studii adhibent, pro quo studio complures libros conscriptos habent ibi libri omnes sunt manu scripti, nondum enim AEgyptii libros imprimere noverunt , aut Voluerunt , quod illorum innumeri vivant libros transcribendo, proinde Imperatoris jussu libri in AEgypto typis non mandantur) qui tamen
magno labore inibi inveniuntur, praesertimque de eloquentia compositi. Duos ut nos observare potuimus) ad tyrones vulgatos habet , quorum alter Agiromia dicitur, qui regulas eloquentiae continet , S alter Verborum declinationes prosequitur, hunc Jesris appellant. Duo vero alii habentur pro eruditioribus, quorum unum Caphie, atque alterum Mogni appellant. Dictionaria quoque compluxa Vidimus , quorum tinum maximum est, absolutissimumque Chamus vocatum, quod seXaginta aureis venditur. Alterum Saliaet Glauliari nuncupatur, aliud Mocreb, aliud Giemat et Loglia, hoc est verborum collectio , vocatur. JasObus Manus Salodiensis, qui ante me septennio magna cum laude Medicinam apud Nationem Venetam fecerat, vir in lingua Arabica etiam doctissimus, quem ego Cairi offendi, retulit aliquando mihi se habuisse Arabicum Dictionarium omnium nominum quae usui medicinae facerent, ipsumque Latinitate donavisse, additis
114쪽
ab ipso nonnullis observationibus, ut studiosorum animos ad majora eXCitaret tum ut nomina Arabica quae in Serapionis, S Avicennae indice ex Bellonense depravata leguntur, emen darentur, quando illorum ne Verbum quidem a nostris prolatum Arabes intelligant. His addo, ut de Arabum litteris aliquid in studiosorum gratiam proferam, ipsos habere litteras principales tantum numero septendecim, ex quibus deinde additis modo superius, modo inferius punctis, tot alias constituunt, ut omnes sint viginti novem, quas ex septendecim locis ed ci volunt, at illis oministis in quibus nobiscum conveniunt, in sex remanet dissicultas , quas gutturales vocant , quae nisil a gutture proferantur, & CX earum parte propria, minime intelligas quod dicitur, sensumque, S significationes evariant. G. igitur habent , S gutturale, & non gutturale, quod ut nostrum scribitur. Gutturale vero hoc modo scribitur Glia. H. tripleX habent, Omnes gutturales, quae in hoc differunt, quod unum a pectore educitur, quodque sic scribunt He: alterum paulo a gutturis medio inferius, quod hoc modo scribam ΗΑ Tertium Vero a gutturis medio, quod sic invenies Hri. Addo etiam hoc modo scribi CH. quae littera & ipsa e gutturis medio educitur. SeXta itidem est pectoralis, quae a principio quidem pectoris effertur , quam suo charactere sic scribam C. omitto, quod ipsi habent triplex T, triplex D. atque tripleXS. Hoc solum addam quod thita graeeum hoc modo scribam TH, cum S illud habeant. Atque haec pauca de Arabum litteris obiter in studiosorum gratiam dixisse voluimus. Redeo nunc ad id a quo paululum diverteram, quippe ad scientias quibus AEgyptii maxime delectantur. Dixi aliis cum de templo Cairi celebri sermonem instituerem, quod vocant Gemelagar, in eo universalem fere omnium disciplinarum Academiam magnis sumptibus ali, in qua Professores, atque studiosi, victum, vestitum, S ad libros etiam, gratis nutriuntur. In hoc inquam celebri Gymnassio omnes disciplinae docentur,
quippe logica, naturalis, S supranaturalis philosophia , Rhetorica, Mathematica, Medicina, & Magia tum naturalis, tum stupranaturalis : sed omnium maxime astrologiae judiciariae
115쪽
dant operam, atque artibus omnibus divinatoriis, cujusmodi est physionomia etiam eodem modo, quo philosophi eX faciei praesertim lineis, S aliis accidentibus ipsam tractare solent, ct Chironiantia ex manuum lineis, quae divinandi occasionem praebet. Omnibus Vero praeferunt Geomantiam , quae ars supra punctorum Varios, quae ab ipsis formantur figurarum aspectus, suum habet judicium, quam eo certiorem per CaS PUnctorum configurationes fieri existimant, si caelesti schemati Vulgus genesim vocat) Astrologica arte supputato illius de quo, sive in cujus gratiam Geomantica figura facta est, fuerit conformata. Sed quid de Necromantia arte dicemus Zomnem illius speciem in AEgypto abunde, neque clam CXCrceri , qua , mira quidem , S ab AEgyptiis, S ab aliis fieri deprehendimus. Habent ad eam artem docendam Varios libros, sed praesertim, quem vulgariter Solomonis Claviculam appellant. Plurimum admiranda ea arte a quibusdam praemonstrata fuisse ex quodam Reverendo viro cujus alias meminimus) saepe audivimus. Hic vir in omnium disciplinarum studiis doctissimus, maxime delectatus fuerat istiusce vanissimae , & Diabolicae artis cognitione: aliquandoque fassus est amore istius artis se in monte Libano cum aliis moram traxisse, ad eamque artem perdiscendam, S tractandam biennium consumpsiste quo tempore cum ab uno sociorum, qui
toto illo tempore inibi cum ipso fuerunt, S liber, & multa ad id parata instrumenta fuerint sublata, qui una cum iis in Indiae loca fuga arrepta quasi pervolavit ; inde fuit coactus illinc discedere, a quo cum in AEgyptum secessisset, & serte eum ego medicinae causa, quod in morbum ibi incurrerit , cognoverim , S tandem mihi admodum familiaris evaserit, plura,
non absque tamen magna admiratione ab eo de hac arte accepi. Hic vero postquam S in AEgypto, S alibi magnos labores , atque ingentia pericula passus fuit, tandem prorsus ea arte derelicta, eamque m aYime detestatus, ubi plurimum paenitentiae ob id agendo de illiusce peccato apud Deum ingemuerit in ZEthiopiam ad Abistite Regem prosectus est, qui an incolumis illuc pervellerit, an in i3inere perierit, nondum certe cognitum
116쪽
tum fuit. Dubitandum potius, ut a quibusdam relatum fuit,
fame, d siti, in sitientibus iis locis desertis misere ipsum in tertisse. Sed ad AEgyptios redeo, qui plurimum illius artis
vanitate delectantur ita enim quibusdam imaginibus etiam astronomica arte confectis, atque charaliteribus fidunt, ut innumeri fere sint qui in ea urbe vivant solis sigillis , quae illa arte faciunt, quaeque ad Varia deliramenta AEgypti indigenae coemunt , praesertimque ad morbos tollendos, quando credant f re omnes morbos ea arte hominibus induci, unde S ad se ipsos a morbis praeserVandos, atque non minus etiam ut ab
iisdem divexati liberentur, varia sigilla ea arte comparata gestant, atque ipsis variis modis utuntur. Sunt qui vendunt Veneris sigillum ad amorem alicujus acquirendum. Alii Martis gestant, ut in bello evadant fortunati. Alii Jovis ad divitias acquirendas, S ad honores : alii Saturni: alii Mercurii: alii Lunae ad similia deliramenta. Quid amplius' An non faciunt sigilla ad mures , ad cimices, ad pulices culicesque, scorpiones, phalangia, atque ad serpentes non minus fugandos. Plerisque AEgyptiorum creditum est, ob Crocodilum ea arte cum variis characteribus olim ab aliquibus Magis confectum, atque supra Memphim meridiem versus unius diei iti nere in Nilo flumine sepultum, Crocodilos non amplius potuisse ultra eum locum in quo Crocodilum Magi cum sepelierunt transire, atque hinc esse quod Crocodili , ultra eum locum in Nilo flumine versus Cairum , & exinde Damiatam, atque Rassitum versus non Visuntur , neque familiarius conversantur, sicut supra Cairi locum in quo dicunt illum Crocodilum Magicum sepultum olim fuisse meridiem versus in Regno Sa etico, atque Thebaico facere solent , ita enim in iis locis copiosi vivunt, & familiares ii sunt, ut necesse sit
S in flumine, Sin lacubus, & in terra homines, animaliaque sibi multam curam habere, ne ab ipsis interimantur, atque esitentur. Sed de Crocodilis posterius longe accuratius scribemu3.
117쪽
RERUM IJGYPTIARUM. Lin. II. CAP. II. 89
De Mahemetana Religione, atque de Lege in qua
sserique Maurorum vivunt. Iam certe in AEgypto , Ut veteres tradiderunt , Boscapite albo non adoratur , non Apis, non peCUS , Ut Sahit olim consuevit , neque latus piscis, ut Jacopoliti populi faciebant, neque Lupus , ut Licopolis , nec Canis, ut Cynopolis , non Capra, ut Mendesii , non Arena , ut Atribiti, non Crocodilus, ut Arsinoe , non Ichneumenes, ut in Herculis urbe , non OXirinchus , non Pan , non Minerva , non Lucina, non denique alii antiquorum Dii. Hos enim gens AEgyptia minime esse Deos existimat , antiquorumque
AEgyptiorum , qui similia animalia , S alia pro suis Diis
quodam tempore coluerunt , maXime nunc reprehensione
dignos putant. Hujusmodi vero Deos quondam habuisse, &a multis veteribus traditum nobis est , atque argumento ex conditis corporibus vulgo Mumiis vocatis, de quibus in primo libro scripssimus , hoc idem confirmatur , quod scilicet singula ea condita, seu medicata corpora, intra pectus figuratum animal, quod pro Deo olim habuerunt, contineant. Non igitur haec IEgyptus hac aetate pro Diis colit, sed unum Deum adorant, Sacrosanctae Trinitatis individuaS personas negantes AEgyptii : Christianos vero tres Deos Colere censioni , Ecquanquam Evangeliis aliquam fidem adhibeant , Christumque Prophetam , atque Dei Spiritum esse fateantur, tamcn Dei silium. verumque Deum impie negant , Mahemetemque Verum Dei Prophetam , Omniumque ma Ximum, ac ultimum, falso aserunt, cujus nomen ex Evangelio nos delevisse credunt ; Bibliorumque libros , quos Thorat nuncupant , credunt , nec non David Psalmos, quos vocant Zabur. Cui tamen Servatorem nostrum Jesum Christum, aut Beatissimam
Virginem ejus Matrem , aliosque Sanctos blasphemare auri sus
118쪽
Siosus fuerit, severe plectitur. Eorum etiam lege sancitum est ut nullum Hebraeum in fide recipiant, ni si1 prius Christi ει dem receperit. Quinquies in die adeo devote Orant, ut Ve- menti Τro Regi non assurgant orantes : Deum semper laudant; nulla in ore illorum unquam blasphemia audita est. Summa inter ipsos concordia est , qua profecto res suae crescunt , nullumque inter eos homicidium nisi a latronibus committitur. Qui vero haec verba digito indice elevato p tulerit , Quippe non est Deus nisi Deus , Mahemetes est propheta ejus, Maurum esse Vi compellunt. Ex eorum lege ter in die alterius legis homines, admonere, rogareque ut in eorum pseudopropnetam credant , tenentur : quod sane mordicus seruaui. Apud hos , quatuor uxores legitimas accipere licet . licetque S servas innumeras pro UXO-ribus habere, ex quibus ubi filios susceperint, neque eos,
neque matres amplius vendere possunt, sed manumittere c. guntur. Filios vero tam eX ser Uis , quam ex uxoribus t gitimos ex lege habent. Conjuges uXOribus , non ullores
maritis dotes dant. Summum jusjurandum existimant cum dicunt : Remittere, uxori mihi contingat, si ita est, si hoc faciam, adeoque apud eos solemne est, ut qui id non seimVat , ut perjurus separatione ab uxore puniatur. Quod si quis a separatione mulierem rursus accipere voluerit, id non conceditur , nisi prius cum alio ea cubuerit, quam infamisenotam, ut effugiant, Ut cum puero coeat, efficiunt. Triginta dies in annum de quo jejunio postea) jejunant, nihil tota die , neqlle bibentes , neque comedentes , sed noctu omni eduliorum genere se ingurgitant. Principio dum M hemetes leges instituit suas, quatuor ejus asseclas prohibuis, quippe animalium primum cujusque generis sponte occisorum, ne sanguinem comederent: Omnia animalia aquatilia, quae in terra spiritum , & vitam ducere valent , scilicet amphi-bia ae Graecis dicta, sicut cancri , testudines , & hujusmodi alia. Omnia itidem a quibus natura humana abhorret. Deinde cum inter ejus domesticos ob vini temulentiam homicidium fuisset perpetratum , eisdem & vinum interdixit
119쪽
liac conditione, ut eo cocto uti liceat, aut solo , aut cum aromatibus. idcirco omnes aquam ex lege bibunt, aut vinum ex dactylis , aut ex passis, aut quid simile. Habent, S leges quibus populum gubernant, quae quatuor sunt generis , Sasset, Malachi, I Ihnes , & Chanesi. His quatuor
tot legum periti in quacumque urbe, Vel oppido praeficiuntur, quorum consilio utriusque juris lites dijudicantur , nee rem in dies trahunt, sed tribus diebus vel damnant, vel absolvunt , nullis tamen intercedentibus Causidicis, Advocatisve : lites enim ibi non ab Advocatis tractantur , sed ab iisdemmet ad quos lites pertinent coram judicibus res tra-dtamur. Unde non est, ut Causidici AEgyptum lucri causa petant, quando ibi ipsorum eloquentia nihil posiit ,
cum aliis, quam illis ad ad quos res attinent , causas tractare coram judicibus non concedatur. Qui vero alteri diem dicit , atque in jus Vocat , quod petit , hoc triduo testibus, aut scriptis probare debet : 1in minus, causae jasturam facit. Insuper eorum lege cautum est, ne scorta admittantur, quae si1 comprobata fuerint, mulieres lapide ad collum appenso in aquam immergentes interimunt: eas enim quando si cum aliquo cubuisse , remque habuisse compertum habeant , nulli misericordiae locus apud judices est, quin eae aqua suffocatae moriantur : Christianis vero, atque Hebraeis, si cum Turca, sive cum Maura de scorto convincantur, igne supposito exitium pro paena stat; neque mortem effugere ullo pacto queunt, ni fidem renuerint , & Mahemetes Legem acceperint. Testes falsos vel minimo pretio ibi invenias: quo fit, ut nostrates in AEgypto aut mercaturae , aut peregrinationis causa moram facientes , a Turcarum Imperatore petant , ut sibi per eum liceat in ejus regno manere , non tamen a quolibet judice lites quas cum Mauris habent dijudicari, sed tantum in urbe Metropoli coram Rege, sicque cum Mauri litem nostris inferre Volunt , e conUerso Actorem BFZantium vocant, quo adire cum unicuique haud facile ob sumptus immodicos sit,htem illi relinquunt, atque ita nostri ab omni fastidio libe-
120쪽
rantur. Insuper a Rege id quoque obtinuerunt, ne contra nostros Mauri, neque Christiani, neque Hebraei illiusce regio nis examinati quicquam valeant: Quo sit ut Nostri nunc quietius in AEgypto vivant, quam antea, quo tempore cum has leges a Turcarum Rege nondum obtinuissent , undique illis insidiae paratae erant. Mulieres templa ne ingrediantur, lex vetat, nimirum propter ipsarum immunditiem id fieri inquiunt, quamobrem neque ipsas dignas fieri , ut post mortem Para dissim ingrediantur, ipsoque fruantur: sed earum animas extra Paradisum in quibusdam locis amoenioribus esse mansuras,
juxta quae loca & Christianos, qui propter infidelitatem haud
digni Paradiso fasti sunt, una mansuros credunt. Quo ego aliquando a quadam nobili muliere Turca persuasus, ut Ma-hemetis fidem reciperem, Maurusque fieri vellem , sic respondi; Cur vis me tuam sectam recipere Θ cui resipondenti: ut post mortem Paradisum ingrediarist dixi: melius erit me
extra Paradisum cum mulieribus una mansurum , quam cum
viris Paradisum ingredi, quando sic jucundius fore mihi sperarem cum Mauris mulieribus pulcherrimis extra Paradisum
manere, ViVere, atque cum ipsis eXimiam Voluptatem percipere. .uibus auditis , Turca rem in risum solvit , ct nunquam amplius ausa est mihi suam legem commendare uinquies in die, ut diximus, Mauri deUote orant, omniumque maxime die Veneris , quem diem veluti festi Vum plurimi venerantur. Mirum certe est quod Alexandrini ea die faciunt, namque , quod illis fuerit quondam a quodam viro sui ajunt sancto praedictum , eam urbem rursus Christianos exteros die Veneris capturos , eo timore Com-