장음표시 사용
201쪽
RERUM GEGYPTIARUM Lia III. CAp. XI. irrerassas, arundinum radicibus similes, et11 Colocas te nomine
etiam radices rotundas habenres 1lalbi nascant tir: alteram vero quidpiam olivarum nucleis simile in capite habere , quae idcirco esse a multis credita est faba AEgyptia vocata. Post Herodotum Diodorus Siculus in Libro primo de Fabulosis antiquorum gestis, ita de iis Plancis inquit. - LOtum prae--, terea fert plurimam , CX qua panem conficiunt ad victus indigentiam, ciborum insuper abundantius fert, quod appellant bEgyptiam fabam. Quid de Theophrasto , atque de Dios*oride dicemust an non de duabus solummodo plantis in Nilo nascentibus egerunt i scilicet de faba AEgyptia , cujus radicem dixit Dioscorides vocari Colocasiam, atque de Loto
itidem AEgyptia Z Quid itaque dicemus t Si faba bEmptia
diversa erit a Colocalia, non duae plantae erunt in Nilo nascentes, scilicet, Lotus, S Faba AEgyptia, sed etiam praeter has Colocasia: quoti si Colocasa rotundae radicis esset, uti aliis visum ell, Aron jFgvptium , plantae in Nilo nascentes essent quatuor, cum tarmen antiqui uniformiter duas solummodo eas suis e mortalium memoriae prodiderint: scilicet fabam AEgyptiam, per quam plantam nullam aliam intelligere potuerunt, quam Colocasiam ipsam, atque Lotum 2EgΙptiam. At quia dicemus de Aro AEgyptio 8 An in AEgypto nascitur Z Neminem ex Veteribus legi, qui Λri AEgyptii memin rit, uno Plinio excepto, qui AEgyptium Aron nominat , at que describit, dicens habere solia ampla lapatho proxima, eaulemque rectum bicubi talem , baculi crassitudine , . S radicem scillae similem, naturae mollioris, quae ' cruda edatur: Si Colo asia rotundae radicis caulem in AEgypto produxisset, Plinius eam non immerito Aron appellare potuisset: sed cum in AEgypto neque florem, neque catilem ferat, idcirco Colo asin Aron esse non poterit & non modo non in AEgypto.
sed neque in Cl pro, neque in Creta Insula, quibus in locis fluvii sponte ferunt innumeras Colocasias strongylorigas, id est radice rotunda praeditas, in quibus nunquam flores fucre producti. Quod si eae aliquando floruissent, fores fuissent ab aliquibus observati, praesertimque ab Honorio dello Vicenti-
202쪽
no Medico illustri, in herbarum cognitione maxime exercia talo, qui plures annos in ea Cretae Insula Medicinae causa
vixit , praesertimque cum mordicus contra nos tenuis et, Colocassiam esse Aron AEgyptiorum. Cujus quidem opinionis defendendae causa, Johannes Vincentius Pinellus, vir S genere , & disciplinarum omnium studio maxime illustris , ad Honorii Belli opinionem confirmandam, plane, ut illi omnino faveret, mihi saepe pollicebatur integram Colocasiam cum
flore Neapoli procuraturum , mihique eam ostensurum, ut Veritatem in ea planta cognoscerem : tandemque, nullis sumptibus parcens, eam cum Neapoli convectam recepisset , ocius me , atque Jacobum Antonium Cortusum, nobilem Patavinum, Horti Medici Patavini praefectum, accersivit, ut eam cum flore ambo recognosceremus, sed contra spem evenit, siquidem cum ego sorte eam diligenter inspexissem , ejus florem esse Arisari plantae cognovi , quod & Cortusus illico fastis est. At cum Pinellus constanter negaret, CCCC, a me bona fortuna, revolutis Colocasiae siccatae foliis, apparuit Arisari folium etiam cum flore in principio conjunctum , negligenter ab iis qui eam plantam Pinello miserant, inter folia latens, relictum. Quo Viso omnes obstupuerunt, & falsissiquoque fuerunt florem esse fictilium , omnisque Disputatio de Colocasia continuo cessavit , 'cileque & hinc creditumeit, Lucam Ghinurn in Bononiensis Gymnasio medicamen torum Simplicium Professorem celeberrimum , ut ostentaret S ipse Colocasiam esse Arum AZgyptium , in terra in qua planta Colocassiae fuerat plantata, simul etiam ab ipso inserta Ari radice, quae postea in medio foliorum Colocasiae floruit,& pistillum quoque e terra exclusit, plures decepisse , qui ideirco putarunt, Colocasiam esse Arum AEgyptium. Hanc historiam dedit Aloysius Anguillarius in suis Simplicium Medicamentorum Discursibus. Sed quid tandem ad Ferrantem Imperatum, atque ad Fabium Columnam, Viros ingenuos, qui ad me scripserunt , ibi Colocasias saepe cum floribus similibris Ari floribus conspexisse, dicemus 8 si verum sit quod ibi ea planta floreat, non tamen fatebimur esse Aron, cum in multis
207쪽
RERUM AEGYPTIARUM L1s. m. CAP. XI.
multis Colocassia ab Aro differat, praesertimque foliorum amplitudine, & foliis non maculosis, Omniumque maxime radice, atque ejus facultate, quae Colocasiae est infarciens meatus , & Ari meatuum detersoria. Abimbetar AEgyptius, in capite de Colocasia, aperte S ipse tradidit, Colocasiam cautalem non ferre, neque florem, neque fructum. Quod s1 ibi etiam antiquitus Colocasia aliquando flores Ari produxisset, veteres scriptores eam tanquam diversam plantam a faba IF gyptia , quae est Colocasia Maeroriga , describere non omisissent: non enim duas solummodo plantas Nili familiares esse dixissent , sed Arum quoque recensuissent inter Niloticas plantas. Neque credi potest a quoquam , Herodotum per
plantam, quae habet radicem orbicularem, Arum intellexisse, at potius Lotum, cujus radiX , ut Theophrastus auctor est, rotunda est, malo' Cotoneo similis. Andreas Caesalpinus scripsit in Libris de Plantis. quandam plantam Colocasse s musi Li. lem, quamque S Siculi Colocasiam appellant, nasci in Sici- s'. delia, habentem folia ferme amplitudine Personatse , non sine maeulis quibusdam effigie undarum laete virentium, radicem 'U' Sque ferre rotundam , sed tamen hanc S ipsam plantam , neque florem , neque caulem ferre tradidit. Hanc Arum magnum esse tradidit. Fortasse nos, qui alias Colocasias ex EgJpto CXpectamus , Cogemur hanc eandem dissicultatem longe accuratius in Libro secundo de Plantis Exoticis tra diare, quo loco ultimam manum pro hac Veritate cognoscenda ponere t Operam dabimus.' Vide Colocasiam rotundam Mimbetaris , Colocasam longam Tab.
m. num. I. UZ. atque aliam speciens Tab. IV.
208쪽
De reliquis radicibus es lentis in AEgypto
nascentIbus. I gyptii abundant S aliis radicibus esculentis , quibus
Lia crudis, ct coctis Vescuntur, interque eas est Vulgaris P 1tinaca, & sylvestris ea, quam nostri Vocant Capotam, tum nigraer; dicis, tum albae flavescentis, quibus crudis familiarius quam coctis vescuntur. Has frequentant mulieres, quae non libri ratius purgantur, S ad moUendam urinam, atque ad Uene rem excitandam haud ipsarum usus est spernendus. Vescuntur & raphano crudo prima mensa, non secus quam faciunt Itali, at non in ultima mensa, quod faetidas eructationes moveat. Letam raposam, S cauli rapam coctam eX jure, aut cum caepa, petroselino, atque sale libentius. edunt, non mi nus quam a ZPum, napumqUe. Habent S caepas albas, ac
rubras ascalonias, porra, allia. Haec sunt scilicet allia) ita apud omnes in iactu familiari, & frequenti , ut absque allio
nullum ferculum paretur: eo optimo incolae non abundant in proprio solo, quod propter calorem insignem nucleos vel non producat, vel Valde exiles. Itaque S ob hanc eausam, quod optimum 2EgJptus non producat, ct quod eo omnes cum HS 3ptii, tum Arabes , atque Indi ad cibos frequentissime, atque ad medicinae usum non minus, Uzantur, optimum magna quantitate ex Italia navibus convehitur in ZEgyptum, ibique magno pretio Venditur , atque aliquando tanto pretio testimatum vidimus , Ut pro allio aequo pondere tantundem optimi piperis rotundi mercatores habuerint. Apud eas gentes allium complures medicos usus obtinuit: namque utuntur ejus succo calido in aurem instillato ad surditatem antiquam,
209쪽
RERUM AEGYPTIARUM Lin. III. CAP. XII. 17s
quam, ad tinnitusque in iis obortos. Allio recenti contrito, vulnera recentia, effatu digna sanant : dolores ventris, ubi non sit febris, es esitato discutiunt ad vermes felicius ipsum e litant : ad acores Capitis in pueris usto cum melle illiniendo utuntur: ad tussim antiquam coctum utilissime de vorant. Ad Uenena , asqUe ad venenatos morsus ferarum venenosarum , copiose crudum estant, succumque ejus peros assumunt , vel vinum in quo fuerit decoctum , merum, generosumve liberalius bibunt. Hirundines alicui parti interius adhaerentes, allio Vorato eXpellunt : ad urinam movendam ipsum esitant , non minus quam ad ventrem emolliendum , laxandumque. Insessio decoctionis allii scci cum ejus caulibus ad movendos menses mulieribus est utilissima, praesertimque in puerperis ad secundas eYpellendas, idemque praestare observant mulieres , si istius decoctionis vaporem
in uterum exceperint, ad quem usum sumtum CX allio cum suo caule super carbones usto utilissime frequentare solent. Nascuntur non longe a flumine radiculae parvae in terra ,
cyperis rotundis haud dissimiles, eXterius flavi coloris, intus albae, quae dulcis Impe stant , unde multi iis crudis vescuntur : ex ipsis lac expressum dant tussientibus , atque ardore urinae vexatis. Hane Arabes Zeilin vocant, Serapioque ipsius meminit. Theophrastus vocat Melinat alam , ct Plinius An talium , . & nostri Cyperum esculentum.
210쪽
Dp Fiantis Cerealibus, atque de leguminibus quibus 2' iii abundant.
erealibus omnibus seminibus AEgyptii, quibus & Itali,
abundant , quippe tritico, secale , hordeo, Zea, aUena , milio AEthiopico, quod Dora appellant, victa , trifolio. Triticum abunde ea regio producit: seritur initio mensis Novembris posteaquam aqua Nili ex toto a terra ab rpta est Complures sunt, qui terrae siccationem ad serendum non eX spectant, mense Octobri triticum in aquam projicientes , quod in aqua nascitur, crescitque sensim, ac sensim , veluti aqua adhuc tellure inundante sensim ac sensim ex toto absumpta , terraque siccata radicibus firmatur. Ita crescit inpinguissimo solo ex Caeli ealore , ut ad Nativitatem Domini omnes segetes spicas proferant, quae toto mense Februario perfectam maturitatem nanciscuntur. Provincia Memphitica, Masrim dicta, abunde triticum producit. Sed Sattica provincia , atque Thebaica ita tritico abundant, ut ingentem quantitatem magnas naUes Onerantes, Cairum quotannis convehant: quo horrea Vulgo sone vocata) ob annona: alicujus futurre caritatis timorem , ad serVandamve annonae Uborta
tem, singulo septennio replent. Qua providentia ibi plerumque vili pretio triticum Venditur, atque ita ejus copia incolae juVantur, ut omnes cum urbani, tum rustici , tum divites, tum pauperes triticeo pane Uescantur, atque nutriantUr. Triticeae paleae ad equorum pabulum utilissimae sunt, namque ibi paleas siccatas quodam molendinario instrumento conterunt, eas triticeis furfuribus parvitate proximas reddentes, quas ita paratas hordeo mixtas suis equis in pabulo con-