장음표시 사용
131쪽
ex signis, inquies. Non ex si nistantiam si enim acta Apostolorum percurras, multis in locis eum victorem invonios etiam ante signa. polon sit exhortari in doctrinas sana id est, ad suorum custodiam, ad eversionem inimicorum ui e0 qui contra dicunt arguere sinis enim hoc uerit, Omnia pessum eunt. Nam qui adversus hostes
pugnare nescit, et captivare omnem intelligentiam in obedientiam Christi, et ratiocinia consulare qui non scit ea quod de recla id docere oportet, is procul sit a throno doctrinae. Nam caetera etiam in subditis reperire est; nempe quod sint sine crimino, quod silio habeant subditos, quod sint hospitales, justi, sancti Duod vero maxime doctorem Oxprimit, hoc est, quod possit verbis instituere, cujus rei nunc cura nulla habetur. 4 Sunt enim multi, etiam inobedientes, vaniloqui et seductores, maxime quii, de circumcisione sunt quos oportet redargui Videsne quomodo ostendat undenam hujusmodi sint Quod nolint obsequi, sed imperare : hoc enim subindicavit. Cum
ergo persuadere non potueris, hos De Ordinaveris, sed si
lentium impone ad aliorum titilitatem quod enim lucrum si non pareant vel si etiam inobedientes sint Cur illis si Iontium est imponendum Ut hinc caelori titilitatem docerpant si ui universas domos subvertunt, docentes flosei, non oportet, turpis lucri gralia. Nam si is doctrinam suscepit, non potest cum illis concertaro, neque illis os obstruere sic impudenter agentibus, pereuntium singulorum damni causa ipso serit. Si onim quidam hortatur di cens quaeras fieri judex, nisi possis tollero injustistiana multo magis hic dicas : No quaeras magister seri, si longe abes a tali dignitale, sed etiamsi traharis, resilli. Vides undique pecuniae et turpis lucri cupiditatem horum
132쪽
Osse causana Docentes, inquit, 'litae non oportet, turpis lucri gratia. III. Nihil onim os quod haec vitia non labefactent. Sed quemadmodum venti quidam veho montes in tranquilhm1 maro incidentes, totum ilhidis odibus imis porturbant; ita ut arena biclibus misceatu : ita host vitia in animani
ingressa, Olam illam susdequo versant; excaecant in mente vim perstite iendi, maximeque gloriae vesana Cupido. Nam iecuniarum contemptum facit quivis admittet, honorem vero a multis praestitum despicere, multi est laboris magnae philosoplitae, an inue angelieae, quae in lorum verticem attingat Authun, nullum utique est vitium
ita tyrannicum, quod ubique dominatur, alibi phas, alibi minus, ubique lamon. Quomodo igitur ipsum staporabimus, is non penitus, tamen ex tantilla parte Si in
Coehim respiciamus , si Deum prae oculis habeamus, si cogitationem et sensum terrenis rebus longe majorem suscipiamus. Quando gloriam concupiscis, cogita te amithim consecutum esse, et disce sinem, nihilque reperies. Cogita quantum haec res asserat detrimenti, quantis et quati: hus privet honis. Nam labores quidem et pericula subibis, a fructibus autem et praemiis privaberis. Cogita multos esse improbo , gloriamque illorum contemne. Singulos tecum repol quinam sint, videbisque ridiculam prorsus rem esse : videbis turpitudinem potius esse, quam gloriam. Et postea erige cogitationem tuam ad supernum
theatrum. Cum boni aliquid feceris, si cogites id hominibu esse ostendendum, et quosdam quaeras rei spectatores, atque id conspici peroptes cogita id eum ipsum
videre, et totam illam extingues cupiditatem. Ex torra recede, illud respice coelorum thoatrum. Hominos si laudaverint, postea vituperabunt, invidebunt, carpent ac si
nihil horum socerint, nihil tamen ei quein laudant utilita-
133쪽
tis asserent. In Deo autem nihil tale, sed gati de illo ociosa cla nostra laudans. Recte locutus S, et plausus exco-pisti Quid indo lucri P am si quidem plaudentes illi uti
litatem conssecuti, immutati moliores essecti sunt, et apristinis Daulis recesserunt, gaudCndum Utique est, non
de laudibus, sed do mirabili illa mutatione. Quod si perpetuo laudantes, tumultuantes , plaudentes, nihil ex plausibus lucrentur, dolendum tigis est: quod haec illis in judicium et damnationem cedant. At de pietate gloriam habes: Si vero pius fueris nulliusque mali libi conscius es, gaudere oportet; non quia talis Videris esse, sed quia talisos. Si vero cum talis non Sis, multorum gloriam aucuperis cogita non illos esse qui de nobis judicaturi sunt in illo die; sed eum qui abscondita accurate novit. Quod si
peccatorum tibi conscius, omnibus Uria esse putaris; non modo non gaudendum, sed etiam dolendum et acerbo
lugendum est tibi, roquente cogitanti diem illum, quo omnia revelabuntur, et abscondita lenebrarum illuminabuntur. Honore frueris P hunc opelle, gnarus te ex hujusmodi honor debitorem constitui. Nemo tibi honorem exhibet prideo gaudere te oportet. eque enim Deus cum caeteris hunc quoque honorem tibi objiciet. An non videsiit inter caetera beneficia hoc etiam Deus accuset per Prophetam Accepi ex siliis vestris in Prophetas, et ex ado- flescentioribus vestris in sanctificalionem' Vol illud or 'o saltem lucraberis, quod majori supplici non oris ob noxius. Nam qui in praesenti saeculo non honoratur, et in nullo protio habetur, sed contumelii assicitur, et respui turi etsi nihil aliud, hoc saltem lucratur, quod non culpae obnoxius sit ob honorem sibi a conservis P aestitum: talia quoque emolumenta hinc accipit, premitur, humilia tur, neque etiamsi velit, altum unquam sapiet, si sibi ma-
134쪽
gis attendat. uim multo ruitur honoro, praeterquam quod Lignis debitis est obnoxius, arrogantia et Vana gloria extollitur, honii numque servus efficitur. Deinde aucta donii natione, multa invitus succre cogitur. Ι . Scientes igitur lio illo prae Stanti HS QSse, De quaeramus honores, et oblato depellamus abjiciamus a nobis et extinguamus hanc cupiditatem. Haec a nobis et principibus et subditis dicta sunt. Anima enim quia honorum et gloriam quae rit, non Videbit regnum coelorum. Non meu est Sermo, nec verba mea protero , sed divini Spiritus : non videbit, etiamsi virtutem exercuerit u Recepe-hrunt enim . inquit, mercodem Suam Qui ergo mei Cedum non accipit, quomodo non videbit regnum celorum ΘNon proli ibeo gloriam appeti sed gloriam Volo veram, quae a Deo est si Cujus laus, inquit, non ex hominibus, s sed ex Deo est . In occulto pii simus, non circumdati fastu multo, vel scena et Simulatione Abjiciamus ovinum
pellem, imo potius vos esticiamur. Nihil enim humanaglovia abjectius. Dic enim mihi, si videres multitudinem
parvulorum lactentium, an cuperes ab illis gloria assici Psic erga omnes homine assectus est quantum ad gloriam. Ideoque inanis gloria appellatur. Non vidos larvas quas in scena histriones sibi imponunt, quam pulchra sint, quam splendidae, quam ad persectiorum formam concinnatae PPossis ne mihi talem formam in rei veritate monstrare PMinime sane. Quid ergo P Num alicujus talis amore captus es Non. Qitaret Quia inanes sunt, et imitantur, nec vere pulchritudinum habunt. Ita haec gloria inanis est, et pulchritudinem, quam non habui, imitatur. Illa sola a ne qu: intus est o naturalis. Illa ero exterior saepe de somni talem obtegit, obtegit, inquam, pud homines, et usque ad vesperam. Soluto autem theatro, et detractis
135쪽
larvis, singuli apparent tu sunt. Ne ergo quasi in scena otliis trionica veritatem adeamus. Dic enim mihi, quid bonilnibet a multitudine circumspici P inanis est gloria nihilque aliud. Nam in domum ascende, SoluSque esto, et totumesiluxit. In forum ingressus es , eo qui aderant ad te convertisti, et quid amplius P Nihil. Extincta est gloria, et ut sumus abiit. Res igitur quae Vere non iant Sic amamus. Et quantae illiud amentiae est, dic mihi, quantae stultitiae Ad
unu ui ergo tantum respiciamus, quomodo nos Deus laudaturus sit. Si hoc spectemus, humana nunquam quaere mus. Sed si adsint, illa despiciemus, irridebimus, respuemus, ac Si cum aurum cuperemia lutum nacti essemus,
ita erimus assecti Ne te laudet quispiam , neque enim tibi prodest, ut, si vituperet, nihil nocet. Apud Deum autem utrumque vel hacrum vel detrimentum affert quae enim ab hominibus vana omnia sunt. In hoc porro De aequales sumus, quod ipse gloria hominum non egeat. Ait enim: Gloriam ab hominibus non accipio . non parva, quaeSO, res haec tibi videtur Cum igitur gloriam despicere vix potes, dic Deo aequalis ero si despiciam , et statim coutumnus. Neque enim fieri potest, ut qui humanae gloriae . SOPVUS est, non sit Servia Omnium, ipsisque mancipiis ab jectior. Neque talia servis nostris imperauius, qualia glorii amor iis qui illo tenentur ad turpia enim et dedecore illena et dicenda et patienda inducit, et cum sibi obsequentes videt, tunc majora imperat. Fugiamus igitur, sugiamus, rogo, hujusmodi sei Vitutem. Quomodo, inquies,
poterimus Si de rebus hujus mundi philosophemur Si
consideremus praesentiu Omnium et umbram esso, nihil
que aliud facile illam superabimus, ac neque in parvis, neque in magnis capiemur. Si porro non ii parvis despiciamus, in maximis certe sucile labemur. Procul ergo ejus
136쪽
sontes derivemus. Sunt autem illi stultitia abjectusque animus. Itaque si sublinae in assumamus animum, multitudinis gloriam despicere, atque in telum animam rigore poterimus, coelestia quo bona nanciscici quod utinam nos Omnes On Sequamur, gratia et benignitate Domini nostri Jesu Christi, cui cum Patre una quo Spiritu sancto gloria , imperium, Onbr, nunc et Sena per c in saecula 32-culorum. Amen.
Dixit quidam ex illis proprius ipsorum Propheta, Cre-lcnses semper mendaces, malde bestiae, ventres pigri. Testimonium hoc Verum est quam ob causam increpa illos duro, ut sani sint in fide, 0n intendentes judaicis sabulis ot mandatis hominum aversantium se a veritate . I. Plurima hic quaerenda sunt. Primo quis haec dixerit; secundo, cur his Paulus usus sit tertio, cur testimonium, quod non recte haberet, adduxerit Age ergo, alia quoque addendo, sic Opportunam Olutionem asseramus. Etenim cum Athenienses alloqueretur, inter concionandum dixit,uΙgnoto Deo; net rursus, si Ipsius enim et genus sumus, Si Cut et quidam Poetarum Vestrorum dixerunt Epimonides igitur est qui haec dixit, qui et ipse Cretensis erat. Sed quo per
137쪽
motus haec dixerit, necessario vobis dicendum est: ea autem
os hujus dicti occasio Cretensos sepulcrum Jovis habentita inscriptum uΙΙic jacet Jupiter, quem JOVem OCunt. Propter hanc igitur inscriptionem Poeta Cretenses traducens, in sequentibus acrius ordo illos ).
Etenim sepulcrum , o ReX tuunt CretenSes struxere tu vero non moreri :es enim Semper. '
Si igitur hoc testimonium verum est, vide quantum sit periculi. Si enim verax est Poeta dicens illos mentitos esse cum dicerent Jovem esse mortuum, ut dicit Apostolus magnum imminet periculum. Hic multum attendite, quaeso, dilecti. Dixit Poeta Cretenses mentiri, cum dicunt Jovem esse mortuum : ejus testimonium confirmavit Apostolus Dergo secundum Apostolum Iupitor est immortalis :ait enim, Hoc testimonium Verum est a Quid ergo dicemus imo quo pacto id solvendum Non hoc dixit Apostolus, sed simpliciter hoc testimonium accepit, et sic ad eorum mentiendi consuetudinem applicuit. Cur enim nouillud addiderit: 'am sepulcrum , O rex, tuum Cretenses a construxere Itaque non hoc dixit Apostolus. Sed tantum , bene dixisse quempiam quod Cretenses eSSent mendaces . Neque hinc solum probamus JOvem non esse Deum: aliunde namque multa Suppetunt argumenta, nec ex solo
Cretensium testimonio, hoc clare demonstratur. Alioquin aulom non dixit illos ea in re mentiri imo etiam verisi mile est illos in hoc etiam mentitos esse : nam alios esse deos existimabant ideo Apostolus mendaces illos dixit. Verum quod quaeritur est cur a Graeci testimonia asserat. Quia tunc illos validius consutamus, quando testimonia ab illis ipsis petimus, et accusatione : quando eos qui mirabiles apud illos uero ips0s crimitiantes Opp0nimus. Ideo
138쪽
alibi quo lito ipsis ustis est, iit cuni dicit, e Ignotoico nΛthonienses ni in qui ii in ab initio deos in nos aeceperant sed per lena pora alicis ii Osdani, ut ea ita o Hyperboreis accessertant si , ut Noe Pana spectant. Hi parvac magna mysteria induxerunt. Demum hinc conjicientes verisimile esse aliti in quoque Deum esse, qui sibi igno tus esset ut etiam illi se devoverent, aram ipsi orexerunt, cum hac inscriptione, si IGNOTO Dibo v ac si indicare voluissent, alium sorte esse ignotun Deum. Dixit ergo Paulus uem Os prce occupantes agnoscitis, hunc ego vobis annuntio. Illud autem, Ipsius enim Ct genus SumuS, nde Jovo dictum fuerat ab Arato, qui cum initio dixisset,
De progenitos esse Quomodo ergo Paulus ea quae de Jove dicta suerant ad Deum universorum attraxit Non ea qua de Jove dicta luerant ad Deum attraxit; sed quae Deo competebant, nec proprie nec congruente Jovi attributa, haec Deo reddit. Siquidem nomen il hid, Deus, ipsius Dei tantuin est, et idolis perverse imponitur. Sed unde nam
oportuit ipsos alloqui Ex Prophetis At non credidissent. Quandoquidem Judaeis nihil ex vangeliis dicit; sed Ox
Prophetis. Ideoque ait Factus sum Jud: eis tanquam Jus darus iis qui sinu lege sunt, tanquam sino lego iis quis sub lege Sunt, tanquam sub lege . io et Dous ipse facit, ut in Magis. Non per Angelum illos ducit, non per Prophetam, non per ApoStolum, non per vangelistam; sed unde Per stellam. Quia enim in illa versabuntur arte, hinc illos traxit. Rursus in vaccis arcam ducentibus : Sis hac incedant via inquit, vera est Dei indignatio, ut v Vales Suggesserunt' a
II. Ergo-ne vera dicunt vates P Absit : sed ex ipsorum
139쪽
ore ipsos redarguit et increpat. Rursus per Pythonissam etenim quia Sati ipsi crediderat, per illam esse cit Deus ut audiro quae sibi eventura orant . Cur ergo Paulus os ob struxit daemoni dicenti a Isti homines, servi Dei altissimis sunt, qui annuntiani nobis viam ahitis P, Cur otiam Christus daemonas ne loquantur cohibet y Illic quidem jure
et merito : nam tune signa praecesserant: tui etiam hic, non stella erat, sed ipse se psum praedicabat, daemones autem non adorabant. on erat idolum verba proferens, quod impediretur. B9laamum autem benedicere permisit',
neque illum impedivit sic ubique s attemperat. Ecquid hoc miraris Ipse namque derae opiniones malas et se indignas constitui pei mittit; orbi gratia, quod corpus prius fuerit, quod visibilis. Adversus huc aulem dicit: Spiritusa est Deus. Rursus quod de sacrificiis gaudeat, quod tamen alienum ab ipso est; et verba proserat consessioni suae non congruentia, et similia multa. usquam enim ad dignitatem suam respicit, sed ubique ad nostram utilitatem. Nam si pater nullam habet digni latis sui orationem, sed cum filiolis suis albutit, nec cibum, edulia, Ocula graeci VO-cat nominibus , sed pueruli quadam et barbara dicti0no; multo magis ous. Et attemperat modo exprobrat per Prophetam dicens: si Si mutabunt gentes deos suos '. Et ubique in Scripturis et verba et res ipso attemperato modo
jacent. Quapropter dicit u Increpa illos duro, ut sani sint siti fide. i, Ideo sic loquitur, quia illi moribus petulantes
erant, dolosi et profligati Innumeris autem malis erant obruti cum et facile mentirentur, dolo Si essent, ventri indulgentes, et otiosi, acri o increpanti sermone opus erat.
Qui enim talis est, moderate rogi nequit Arguo igit tu illos. Hic on de alienis loquitur, sed de domesticis .e Dure, n
140쪽
in liti profundi 0rum infligo luga in Neque enim , arimodo cum omnibus agendum, Sed Vario et diverso, iit res postulat. Hic illis itiani hortatui'. Sicut iii in is qui mans voti in o nobilem increpat, ipsum perimit et perdit sicis qui vehementia opus habenti adulatur, ipsum corrumpit, aio Surgere init et ' sani sint ii side, inquit. , Illud Orgo sanitas est, nihil spurium habere, nihil alienum in ducere. Quod si ii qui cibos observant sani non sunt, sed infirmantur; Insi mos enim in fidei,nquit, suscipite, non in
, discuptationibus cogitationum quid de iis dixeris, qui uua cum illis jejunant, qui sabbata servant de iis qui ad consecrata illa loca pergunt in Daphnem, inquam, atque in speluncam Matroni dictam γ), in locum illum Ciliciae, Saturni appellatum P Quomodo sani di sunt prideo vehementiore plaga opus aboni. Cur ergo id ipsum Romanis non lacit quia non iisdem orant moribus, quia ingenui illi
erant, Non intendentes udaicis labulis. hJudaica dupliciter sabula sunt, sive quod simul ala sint, sive quod intem pestive stant demum vere sabula sunt. Cum enim non parsit illa nunc lacere, o cum facta damiuim importent sabula sunt, sicut et inutilia sunt L igitur illis non Obtemper an
dum ita nec istis; noque enim illud sanum suo rit. Si uni inside credis, cur alia inducis, ac si des non sussciat ad justificandum y Cur to legis servum reddis, te quo illi subjici. Non credis fidei robus Hoc infirmi atque increduli est. A d delem enim animum pertinet non dubitare dubitat
autem is qui talis est et Omnia munda mundis, inquit. Vides hoc dictum aliquam rem spectare e Coinquinalis autem, inquit, et infidelibus nihil est mundum ., ΙΙΙ. Non igitur per naturam suam munda aut immunda sunt; sed e suscipientium arbitrio et voluntate. Sed in η quinatae sunt eorum et mens et conscientia. Constentur