[Omnia quae extant juxta Benedictinorum versionem]

231쪽

V. Nam, dic mihi, si aliquibus vocatis in urbem regiam, ex iis alii quidem nec jumentis opus habeant, nec famulis,

nec umbellis, nec diversoriis, nec ulceis, neque vasis, Sed eis sulficiat liabore panum, et aquam Stimor ex frontibus; alii autem dicant nisi dederitis vehicula, et stratum molle, non possumus adesse, nisi etiam multos habeamus qui nos sequantur, nisi assiduo liccat quieScere, non possumus. Si non utamur jumentis : Si non otiam parvam diei partem ambulemus Opus est autum nobis etiam pluribus aliis. Quos num admirabimur, illos, an hos PIIos certe qui

nullo indigent. Ita hic quoque illi quidem ad hujus vitae

viam multis indigunt hi vero nullo Quamobrem oportet eos ob paupertatem magis essurri et sibi placero, si sibi phicere oportet. t pauper, inquit, est despicabilis. Non illo, sed qui cum despiciunt. Cur enim g eos non despicio , qui Desciunt admirari ea quae oportui Sed si sit quidem pictor quispiarn, eos qui ipsum rident irridebit, quandiu fuerint rudes et imperiti, et neque convertitur ad ea qua ab illis discuntur, Sed contentus est suo ipsius testimonisu et nos pendebimus a vulgi opinione An haec venia digna sunt Propiorea digni sumus qui co temnamur, quod eos non despiciamus qui nos despiciant

propter pauperto tem et non eo cenSeamus miseros. Et

praelere quidem quot peccata nascuntur ex divitiis, quot autem bona ex paupertatu. Imovcro nec divitiar nuc paupertas per Suionum, sed prout sunt qui iis utuntur. Pro

bus Christianus magis cernitu in paupertate quam in divitiis. Quomodo In paupertatu erit a sustu alienior, modestior, honestior, prudentior qui autem manet in divitiis, ad harc multa habui impedimenta. Videamus ergo qua nam sunt quo sagit dives, o potius is qui divitiis male utitur. Illo rapit, fraudat, circumvenit, vim assert. Im quid Amores turpes et inhonestos, concubitus ne-

232쪽

venies nasci ex divitiis ' Non vides quod in anportato sa-cilius est virtutei exercere, quam in divitiis ΝΟ enim quoniam in nas hic non dant divites, existimes eos non peccaro. Nam Si facile esset divitem dare p Pnas, iis plenos invenires carceres. Sod inter alia hoc quoque malum ha bent diviti: D, quod qui eas in vitio et scelere possidet impune peccans nunquam desistet hoc sacero, sed accipietvuhi Pa absque medicamentis neque ei quisquam imponet si unum. Si quis autem velit, inveniet paupertatum nobis ad Ohiptatem phara dare adminicula. Quomodo pinioniam liberata est a sollicitudinibus, odio, lagna sile, et a malis innumerabilibus. e ergo quaeramus ditescere

nec sen4 per demialemur eos qui multa possident. Sed qui ha bomus quidem, divitiis utamur ut oportet. Qui autem non habemus, ne propterea doleamuri sed Duo gamus gratias, quod iliciat ut nos in parvo labore, eamdem quam divites aut etiam majorem, si velimus, accipiamus mercedem et magna ex paucis lucrabimur. Nam et qui duo attulerat talenta, aeque in admiratione et honore est habitus atque qui quinque altulerat. Quamobrem p aniduo jus si dei credita sunt talenta, sed quae a Se praestanda orant implexit omnia, et quae sibi fuerant credita attulit duplicata Quid ergo studemus t multa nobis crodantur, cum per purica sceat eosdem fructus etiam Jajores porcipore cum lab0r quidem sit minor, merces Butem mullo amplior Elicilius enim a Sui pari per abscedet, quam dives multa et inagna possidens. An nescitis quod quo

plura quispiam fuerit complexus, o ,hira desiderati ohoc ergo nobis accidat, ne quaeromus divitias, neque aegre seramus paupertatem neque Contendamus ditescere et

qui habemus, eus ita utamur ut jussit Paulus. Qui ha abent, inquit, sint an quam non liabeutes et qui utuntur

233쪽

, hoc mundo tanquam non tentes Ut assequamur bona promissa. Quae detur omnibus consequi gratia otio nignitate Domini nostri Jesu Christi , cui cum Patre t Spiritu sancto, gloria, imperium, honor et adoratio, nunc

et semper, et in Saecula saeculorum. Amen.

Et cum iterum introducit Primogenitum in orbem Iurnae, dicit Et adorent eum omnes Angeli Dei. Et ad Angelo, quidem dicit: Qui acit Angelos suos spiritus et mini tros suos flammam ignis Ad tutis Deus in saeculum saeculit ros suos flammam ignis Ad Filium autem Lahronus Ι. Dominus quidem noster desus Christussuum lacar ni adventum Vocat egressum Vel exitum ut quando di ii: Exiit qui seminat ad seminandum' , Et rursias u Eoi, tib Patre exivi et veniO Et multis in locis io vi doris. Pauliis autem id vocat ingressum, dicens Et una te , rum introducit Primogenitum in Orbem tei Post, s dicens introductionum hanc carnis Susceptionem. Cur haec ros varie enuntiatur, et cujuS Occa Sion haec ἰcuntur: Dium significantur sunt manifesta Christus quid om advortium suum murit Vocat Xitum eram V enim extram uni Aegient in regia qui sunt in Vinculis, et regem ostenderunt

234쪽

stant soris qui vult autem eos reconciliare, non ipsos in troducit sed ipse oras egrediens eos alloquitur, donec ipsis dignis essectis conspectu regis, eos introducat. Ita etiam

socii Christus: ad nos egressus, hoc St, cum carnem SuscopisSet, et quae a rege mandata suerant retulisset, ita nos introduxit, et a peccatis purgatos it reconciliatos. Propterea ipsum vocat exitum Paulus autem eum nominat ingressum, a metaphora eorum qui sunt haeredes, et tili- quam acccipiunt possessionem. Dicere enim, Cum autem, introduxerit Primogenitum in Orbem torrae: hoc est, cum ei tradiderit orbem terrae. Tunc enim eam totam possedit,

quando sui cognitus. Non haec autem dicit de Deo Verbo, sed de Christo incarnato jure merito. Nam si erat inmundo, ut ait Ioannes, et mundus per ipsum actus est, quomodo aliter introducitur quam in carne uat adorent eum, in quit, omnes Angeli Dei. Quando enim magnum et excelsum aliquid est dicturus, id praemunit, et ossici ut facito excipiatur, eo quod socerit Patrem introduxisso Filium. Perpendo autem dixit superius eum non esse nobis locutum per Prophetas, sed per Filium Ostendit Filium osse meliorum Angulis. Et cum hoc a nomine probasset, et ex eo quod Pater Filium introduxisset hic etiam x re alia

probat. Quaenam autem ea est y Ex adoratione et ostendit quantum sit melior, nempe quantum Dominus servo.

Ut si quis aliquo in domum rogis introducto, eos qui illic praesunt statim ipsum jubeat adoraro. Sic illo facit o Vorbi

secundum carnem in mundum introductionc loquons: Et

sadorent eum omnes Angeli Dei. Num Angeli solum, in quit, et non aliae Virtutes Nequaquam. Audi enim quae sequuntur et Et ad Angelos quidem dicit: Qui sucit Angestos suos spiritus, et ministros suos flammam ignis Ad, Filium autem : Thronus tuus Deus in saeculum Saeculi. η

Ecce maxima disserentia, quod illi quidem sunt creati hic

235쪽

autem increatus. Et cur ad Angelos suos, inquit, dicit: Qui facit ad Filium autem suum cur non dixit: Qui facili Atqui licebat sic dicere disserentiam. Ad Angelos quidem suos dicit, Qui facit Angelos suos spiritus , ad Filium

sautem, Dominus creavit me; n et rursus Dominuma ipsum, et Christum Deus secit a Sed nequo illud dicium est de Christo Domino illo neque hoc de Deo Verbo,

sed de eo quod carnem suscepit. Ubi enim voluit veram significare disserentiam, non amplius comprehendit solum Angelos, sed omnem supernam potestatem administratoriam. Vides quomodo et quam dilucide dividat creaturas et Creatorem, ministros et Dominum, Verumque e proprium haeredem et Filium, o servos P Ad Filium autem dicit: Thronus tuus. Deus in saeculum saeculi. Ecce regni signum. Virga equitatis, virga regni tui Ecco rursus aliud quoque signum regni Deinde rursus de eo quod est carne indutum e Dilexisti justitiam ista odistis iniquitatem. Propterea unxit te Deus, Deus tuus. Quid est Deus tuus Nam quoniam magnum est Ioculus, id rursus lenit ac mitigat. Hic et Judaeos, o Pauli Samosateniasseclas et Arrianos, Marcellumque et Sabellium seriit et Marcionem. Quomodo P Judaeos quidem, Ostendens unum esse duo, et Deum et hominem filios autem Pauli, inquam, Samosatoni asseclas, quod haec dicat de aeterna Substantia, et increata essentia. am ad distinguendum illud secit, hoc posuit, is Thronus tuus, Deus in saeculum saeculi sAdversus Arrianos autem, rursus hoc ipsum, et quod non sit servus. Si autem est creatura, Servus est. Adversus Marcellum autem et alios, quod sint duae personae divisae per hypostasim. Adversus Marcionistas autem, quod divinitas non ungatur, sed humanitas. Deinde, Prae participi bus tuis, inquit Quinam autem sunt participes, nisi homines Hoe est, Christas accepit Spiritum, non admonSuram. 154

236쪽

II. Aidos quomodo sermoni de natura increata, conjungat seni per sermonem de dispensatione. Quid est hoc dilucidius Vides creaturam et genitum non esse idum Nononim divisisset, et ad ex advorso distinguendum illud se cit; neque subjunxisset, ad Filium antem dixit, Thro,nus tuus, DeuS , in Saeculum Saeculi; η Deque Olysen

Filius, praecellentiori modo posuisset, si esset ejusdem signum. Quaenam enim disserentiai Nam si idem os creatura et id quod est genitum, illi autem sunt facti, quoenam est disserentia vel praestantia P Ecce rursus illud, Deus, graece est 6 ih cum articulo 1. 3 . Et iterum dicit. Et tu, Domine, in principio terram standasti, et Oporas manuum tuarum Sunt caeli. Ipsi peribunt, tu autem pers manebis Det Omnes Ut vestimentum veterascent. Et elut hamictum mutabi eos, et mutabuntur. Τu autem idems ipse es, et anni tui non deficient . sine cum audieris, si Cum autem introducit rimogenitum in orbem terrae, noxistimes esse tanquam donum postrem ei datum, hoc et superius correxit, et rursus corrigit, di cons , In princi spio; non nunc, sed jam olim. Ecce rursus certo percutit vulnere et Paulum Samosatenum et Arrium iis quae

dicuntur de Patro, adaptatis Filio. Et postea aliud hoc quoque majus, quasi aliud agendo subindicavit. Mundi

enim transfigurationem piae terea Ostendit, dicens : Ians quam Vestimentum Veterascent, et tanquam amictum

sconvolve eos et mutabuntur. Quod etiam dicit in Epistola ad Romanos , nempe quod transigurabit mundum. Et facilitatem ostendens subjunxit, Ianquam si quis con-s volvat amictum, convolvet, et mutabit Si autem quaesit in melius o proestantius transfigurationum, et opificium

tam facile operatur, in minori opilicio, ali ii indigebat pQuousque non vos pudet P Simul tiam hoc est maxima

237쪽

consolatio, nosse quod re non Sic erunt, sed omnia ac cipient mutationem, Ct Omnia mutabuntur. Ipse autem manc perpetuo vivens, et infinito vivens. st Et anni tui,

, inquit, On deficient'. Ad quem autem Angolorum dixit, aliquando Sed a dextris meis, quoadusque ponam inis micos tuos scabellum pedum tuorum Ecce rursus eis

addit animum, si sint superandi eorum inimici et inimici eorum idom sunt qui inimici Christi. Hoc rursus est regni, hoc ejusdem honoris, hoc, inquam, est honoris, non m becillitatis, Patrem irasci de iis quae facta sunt in Filium. Iloc est magni amoris, et honoris tanquam Patris orgas ilium. Qui enim pro ipso irascitur, quomodo est ab ipso alienus P Donec ponam inimicos tuos: hQuod dicit etiam in secundo Psalmo. Qui habitat in coelis irridebit eos, et Dominus subsannabit eos. Tunc loquetur ad os in ira

a sua, et in furore suo conturbabit eos . sint rursus ipso dicit. 4 Eos qui noliterunt in regnare super ipsos, adducite, coram me, et interficite'. Nam quod sint ejus verba,

audi quid etiam alibi dicat Quoties volui congregares filios tuos , quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas , et noluisti. Ecce relinquetur vobis domus ves, ira deserta'. Et rursus Auferetur a vobis regnum, bet dubitur genti sacienti fructus ejus 4 Et rursus Qui, cecidesit super lapidem istum , confringetur supers quem autem ceciderit, ventilabit eum holioqui autem

qui est eos illic judicaturus, multo magis hic illorum immanitatis poenas repetiit. Quamobrem est solius honoris in Filium illud, mone ponam inimicos tuos scabelli ima pedum tuorum. Nonne omnes Sunt administratorii spiri, tus, in ministerium missi propter eos qui haereditatem, capient salutis ' u Quid mirum, inquit, si ministrant

238쪽

Filio cum etiam ministron ad nostram salutem Vide quomodo eorum excitet spiritias, o multum Dei in nos honorem ostendat, siquidem constituit ut Angeli, qui sunt nobis superiores, hoc habeant pro nobis ministerium. Ut si dixerit quispiam iis, inquit, ad hoc utitur. Hoc est munus Angelorum, ministraro De ad nostram salutem. Quamobrem hoc est Angeli opus omnia sacere ad fratrum salutem, movero est opus ipsius Christi. Nam ipse quidem dat salutem ut Dominus, ipsi autem tanquam servi et nos etiamsi servi, sed conservi Angelorum. Quid, inquit, Angelos hiantos suspicitis Sunt servi Filii Dei, o in multa loca propter nos mittuntur, et ad nostram ministrant salutem. Quamobrem sunt nostri conservi Cogitato quomodo non dat creaturis magnam disserentiam. Quanquam multum interest inter Angelos et homines, eos lamen prope nos deducit, propemodum nobis dicens, Propternos laborant, propter nos ursitant, et, ut dixerit quispiam, nobis serviunt. Hoc est eorum ministerium, propter nos in omnes mitti partus.

III. His exemplis plenum est Vetus, plenum est Novum Testamentum. Nam quando Angeli pastoribus bonum an nuntiant, quando Mariae, quando Joseph, quando sedent in monum nto, quando mittuntur ad dicendum Discipulis, a Viri Galilaei, quid statis aspicientcs in coelum , squando Petrum solvunt ex carcere, quando alloquuntur Philippum quomodo nobis non serviunt Cogita quantus sit honor, quando Deus Angelos mittit ministros tanquam ad amicos, quando Angelus apparet Cornelio, quando omnes Apostolos ejicit o carcere, et dicit: Euntes state,

et loquimini in templo popul verba vitae hujus , Quid alia dicam Paulo quoquo ipsi apparet Angelus. Vides ipsos propter Deum nobis ministrare et ministrare in rebus

239쪽

maximi. Propterea dicit Palus, Omnia sunt nostra, sive, vita, sive mors, Si V mundus, iVe praesentia, sivo si

, tura . Missus quoque est Filius, sed non sicut minister, ndque tanquam qui aliquo ungeretur munere, sed tanquam Filius et unigenitus, et qui eadem Vult quae Pater. Imovero ne sui quidem missus, non enim a loco in locum transiit, sed carnem suscepit. Angeli vero loca mutant, et prioribus in quibus sunt dimissis, ad alia veniunt, in quibus non erant. JamVero hoc quoque eis addit animum

dicens, Quid timetis Angeli nobis ministrant. Et cum dixisset do Filio , et quod pertinent ad dispensationem,

quo ad creationem, et quae ad regnum, et ostendisset eum esse in eodem honore, et quod tanquam Dominus dominatum obtinet, non in solos homines sed etiam insupernas Potestates, eo de Caeler exhortatur, ita instituta oratione, quod nos oporteat animum adhibero iis quae sunt audita et Propterea abundantius oportet observares nos ea quae audiuntur. vii dicere volebat abundantius

legi attendendum esse; sed hoc siluit idque indicat inprobatione, non in congilio, nec in exhortatione. Sic enim erat melitas. . Si enim qui per Angelos, inquit, dictus ost

sermo factus est firmus, et omnis praevaricati et inobes dientia accepit justam mercedis retributionem , quo modo nos essugiemus , Si tantam neglexerimus salutem ps Quae cum initium accepisset enarrandi per Ddminum, , ab eis qui audierunt in nos confirmata est . a Cur opo

te abundantius animuin adhibere iis quae audita sunt pAntio et illa, et haec sunt Dei At ergo dicit quod abundantius quam legi, aut quod magnopere sit attendendum; non comparans, absit. Nam quoniam ob longum tempus habebant magnam do Veteri estamento opinionem haec autem tanquam nova habebantur contemptui, ostendit

240쪽

quod ex abiindantia his magis animum adhibere oporteat. Quomodo i proponi odia in dicens Dei cluidum sunt h:Pcit

illa : sed non si in iliter: O hoc postea nobis ostendit interim autem hoc uitiatis profunde astruit; postea autem manis ostius, dicens: Nam si illud prius culpa vacasset sc iursum , si am quod antiquatur et senescit, est propon interitum. Sed nondum audet quidquam hujusmodi di-

coxo in prooemiis, donec auditorem pluribus praeoccuparit et delinuerit. Cur ergo nos oportet magis attendere . Ne sorte, in luit, peresiluamus. io est, nequo Perea' Iuris, neque excidamus. Et hic ostendit quam sit gravis casus quoniam est dissicito ut id quod effluxit revortatur, quandoquidem hoc accidit ex socordia ac negligentia. Dictum autem accepit ex Proverbiis si Fili, inquit, nosperesiluas ostendens et quam 1acilis sit lapsus, et quam gravis interitus. Hoc est videlicet, quod non sino periculo est, non obedire. Et per ea quidem quae astruit ostendit Inajus osse supplicium. Ipsum autem rursus di mittit inquirandum, nec concludit. Hoc enim est minus molestam reddere orationem, non ex se ubique inserendo

judicium, sed relinquendo in potestate auditoris, ut ipsos erat sententiam , quod quidem reddit magis benevolum. υο ipsum autem facit etiam in Vetori Nathan Propheta, ct in Matthaeo Christus dicens : Quid faciet agricolis il-nlius vinoae et ipsos cogens ferre sententiam et hoc onim est Ina xima victoria Deinde cum dixisset, e Pontui qui per Angelos dictus est sermo factus est firmuS, non subjunxit, uti magis autem his qui per Christum. Sed hoc quidem misit, dixit autem quod est minus. QuOs modo nos effugiamus, si tantam neglexerimus salutem Pu

Vide autem quomodo faciat comparationem. Si enim qui per Angelos inquit, dictus est sermo lili per Angelos: