장음표시 사용
81쪽
co ENT. IN AEPIST. IL AD TIMOTH HoM VII. 73siint, ut palam omnino est. Si enim pecunias non amas, nec Opes augere ViS, leve nUS erit Onerosius certo estos tela laro divitias , quam custodire. Si ergo ostentationum amputes, et ex facultatibus eroges inopibus, Deus te manu sua proteget, Si Vere orphanorum haereditati prospiciens, haec dicas, neque hoc obtentu pecuniae cupiditato tenearis; scit is qui corda novit quo pacto illorum divitias in tuto ponat, cum ipse filios educare praecipiat. on potest enim, non potest domus in eleemosyna radicata quid grave perpeti. Sed etsi quid patiatur ad tempus in bonuin res Cedel. Hoc ni agis quam thoracis et clipei instar domui erit. Audi quid dicat diabolus do Job : Nonne tu circummunivistis ejus interiora et exteriora P Quare Audi ipsum Jobum
dicentum: Oculus eram caecorum, pes claudorum, patera orphanorum .s Sicut is qui ab alienis calamitatibus se non avertit, nunquam in rebus Suis quid male patietur, cum una dolore didicerit; sic qui non vult commiserationis sorro dolorem, in suis rebus ipso omnia seret. Et sicut in
corpore manuS, putreScente pede, ni Si commisereatur, et vulnus curet pharmacumque apponat, saniem abluat, in
malis suis idipsum patietur, et quae noluit alteri pem surro, cum esset a morbo libera, in morbum et ipsa incidet; nam inde serpens malum ad ipsam perveniet : neque ultra de ossicio serendo, sed de curatione sua agetur. Ita et hic, qui non vult aliis condolere, ipse dolebit Circum munivisti, inquit, ejus interiora et exteriora, ut non audeo irrumpere fit, inquies, dira ille passus os t. Sed dira illa bonorum multorum causa suere, duplicatae facultates simi, major merces suit, major justitia, splendidae coronae, laeta bravia, spiritualia et corporalia aucta suure Perdidit illos Precepit non illos, sed eorum vice alios, illo vero quoque in resurrectione Servabit. Si eosdem recepisset, imminutus
82쪽
74 S. Mo. clin Ysos TOMI ARCHIEPIScoPI c. i. suisset illorum numerus. Nunc autem alios dedit Deus pro illis, ct illos quoque in resurrectione ad dueel. IIaec omnia ipsi obvenerunt, o quod pro napitis osset ad oleonaosynas orogandas lii Od et nos quo tu facinuitis, ut Caduui consequantur Ona, gratia et benignitate Domini nostri Jesu Chiisti, cui cuni Patre iri Spiritu sancto gloria, impe
Hoc autem scito quod in novissimis diebus instabunt tem pora gravia : erunt enim homines sui amantes, cupidi, elati, superbi, blasti hemi, parentibiis non obedientes ingrati, scelesti, sine paeo, Sine assectione, criminatoreS, in continentes, immitos, sine bonignitate, proditores, protervi, tumidi, voluptatum amatores magis quam Dei .
I. Si quis nunc aegro crat, quod haeretici compareant, considero si utilia a principio fuisse, diabolo sum per veritati mendaci uin inseret ni Olion te. Pronii serat Deus bona a principio, venit diabolus sua pollicens Plantaverat paradisum, decepit illo homino in dicon : Erilis sicut dii . Quia enim re illi ostendebat, verbis majora pollicetur. Tales quippe sunt deceptores Postea suerunt Cain et Abel:
deinde filii Seth, et filiae hominum, postea Cham et J
83쪽
phot Abraham o Pharao, Jacob tras ait, et ad finem dueque sita fuit Moyses et magi, Prophetae et pseudo-prophetae Apostoli et pseudo- apostoli:, Christus et Antichris-lus. Et prius igit tiri postea sic suit : tunc Theudas, tunc Simon erat, cuin postoli uere, et isti quoque Hermogenes et Phyletus. Non fuit igitur tempus, tu mendacium veritati non se intermisceret No itaque moleste oramus jamdudum ista praedicta sunt. Ideo dicebat: Scito quod, in novissimis diebus instabunt tempora gravia ' erunt senim homines sui amantes, cupidi, tali, superbi, blas-
sphemi, parentibus non obedientes, ingrati, scelesti, sine asseclione. Ergo ingratus, scelestus est. Et haec ex con sequenti. Qui enim erga beneficum ingratus est, erga alios qualis unquam fuerit ingratus sine paco est, et in anfectione. Criminatores, inquit: shoc est, accusatores. Qui enim nullius boni sibi conscii sunt, velut solatii cujusdam vice aliorum opiniones traducentes, mille peccata et scelera adhibent. In continentes, et lingua et ventre et aliis omnibus. Immites; hinc crudelitas, hinc immanitas oritur, cum qui pecuniae cupidus est, ima sui amans, iam
ingratus, cum lascivus est si in benignitate, proditores, a protervi. Proditores amicitiae Proditores, id est, nihil firmum habentes. Iumidi, narrogantia pleni. Imaiores h voluptatis magis quam Dei. Habentes speciem quidem η pietatis, virtutem autem jus abnegantes . Et in Epistola ad Romanos scribens sic ait: si ab onte formam sciun-ntiae et epitalis in logo: . Sud illic quidem laudans sic loquitur; hi autem omnium delictorum pessimum hoc esse ostendens. Quare Quia non eodem sensu id accipit sicut enim imaginem saepe pro similitudine asseri, Saepe
quoque pro re inanimata et nullius protii; sicut ipse ad Corinthios scribens dicit: α Vir non debet velatum caput
84쪽
n habere, cum sit imago et gloria Dci . Propheta vero dicit: e Vortim tamen in imagine pertransit homo .n Et leonem Scriptura nonnunqi iam pro regia perSona accipit: Dormivit inquit ut leo et ut catulus leonis, quis excita ubi illuui P aliquando autem cum de rapina agitur e Sicut lo rapiens et rugiens'. Sic et nos facimus. Cum enim ros sint composit ad et varice, in multas imagines et exempla adhibentur. Exem tali causa cum brmosam laudare voli unus, picturi illam comparamus, et cum depictas
imagines laudibus prosequi volumus, dicimus illas loqui
et Vocon emittere. Neque tamen sic semper facimus illic enim quia propo similitudinem accessit hic oro quia
prope formam et pulchritudinem. Sic et in forma dicimus illic quidem quod sit typus et imago, o doctrina et archetypus pietatis hic vero quod sit res in animata, ac figura
tantum atque typus et quasi simulata res Fides orgo sine operibus, sigura tantum est Sine virtute, merito sic dicta. Ut enim corpus pulchrum ac venustum virtute destitutum, pictura si ualle si sic de recta sine operibus. Supponamus enim esse quempiam pecuniae cupidum, proditorem, petulantem, qui recto credat. Quae utilitas, si nihilha boat eorum quae Christianum docent, si nihil agat coriani quae pietatem prae se serunt sed gentiles impietate superet, si ad sociorum perniciem, ad Deum blasphemandum natus sit, si per vitam dogma contaminet. Et hos, inquit, devita. Si ergo in novissimis temporibus tales suturi sint, cur dicit: Et hos devita. Verisimile est tunc etiam tales quospiam fuisse, etsi non tant impio talis suisse tamen. Vereque per haec omnes admonet, ut hi vitarentur. Ex his sculna sunt, inquit, qui penetrant domos, et captivas du-scunt mulierculus oneratas peccatis, quae ducuntur Concu-
85쪽
, piscentiis variis semper discentes, et ni inquam ad agnitios nem veritatis venire Valentes'.
II. Vides ne illos antiqui illius fraudo tentos, telo quo diabolus contra Adamum usus est qui penetrant domos, inquit Vides-nc quomodo impudentiam indicet, cum dicit,
liti penetrant, ignominiam quoque et sallaciam, atque adulation om Pu Et captivas ducunt mulierculas. η Itaque muliercula est vir qui facile decipitur, et procul a viri constantia. Iuliorum est facile decipi imo non mulierum, sed mulier- Cularum. Oneratas peccatis. η Vide unde eveniat illis ut persuadeantur a peccatis scilicet, quod nullius boni sibi sint consciae. Et apposito dixit, oneratas; nam peccatorum multitudinem sic indicat, et inordinatum confusumque re-
ruiti statum. Quae ducuntur concupiscentiis variis. Nons Oxum accusat, nec Simpliciter ait, mulieres; sed tale
ni ulteros. Quid est, uriis die multa sub indicavit, volup talem, turpitudinem, lasciviam Variis, infitiat, concupis contiis, hoc est, pecuniarum, gloriae, deliciarum, jactanti ae honoris. Fortasse Vero alia turpes concupiscentias subindicat. 4 Semper discentes, et nunquam ad agnitionem vori talis venire valentes. Cur haec dicit Non illis pania
oris, sed alde comminans. Quia enim es obruerunt
dosideriis illis et peccatis, excaecata illarum mens erat. ii Quemadmodum Iannes et ambros restitoriant Moysi , ita ut isti resistunt veritati uinam isti sunt magi tempore Moysi. Quomodo autem nomina Omina nusquam alibi seruntur Vel traditiones non script id sunt vel Spiritu Paulus haec didicerit. Ita et isti, inquit, resistent vo-aritati, homines mente corrupti, reprobi circa si domu sed uultra non proficient'. Horum enim amentia omnibus nota erit, ut et illorum fuit. Sed non proficient, inquit.
Quomodo ergo alibi dicit: Proficient amplius in impio
86쪽
, lato ; ultio autem dicit: on proficient Illic ita loquitur,
luia uni innovare o erraro inccuperint, non desistentaberi Oro sed senati CP allacia novas ct dogua ala corrupta inveniunt. Error uni uamus luani consistit. llic autem dicit:
Non fallent, neque secum rapient, licet initio quosdam decipere videantur. Sed cito deprelion dentur. Quod enim hac de re loquatur audi quid dicat: Insipientia enim co- si una Dianis sta erit Onialibus. tradunam Liadi quo a Sicut , et illorum luit. Licet enim in principio prospere agat
error, ad finem tamen usque non permanet. Talia enim sunt quae natura non sunt bona, licet bona esse videantur: ad tempus florent, sed deprehenduntur et pereunt. Sed nostra lalia non Suni, et horum tu testis es. on enim ad sallaciam nostra sunt composita Nam quis pro allacia mori vello ipsi Tu autem assecutus es meam doctrinam. Itaque sortis est non solum enim accessisti, sed secutus
es Ili multum jam temporis suisse indicat, cum dicit, Socutus os doctrinam, Verbi se ilico tu Institutionem, hoc de vita dicitur. Propositum, hoc de alacritate et perseverantia. Non enim, inquit, haec dicet an lantum, sed et suci ham neque orbis solum philosophabar. 4 Fidem h longanimitatem. Quo pacto, inquit, nihil horum metiri bavit. Dilectionum. Quam illi non habituro. Patien- , tiam : neque hanc illi habuero si Magnanimitatem, sinquit Advorsus haereticos multam exhibui magnanimitatem. 4 Patientiam, sin persecutionibus. Persecutiones, passio unus y. ullae duci enim maxime doctorem turbant, quod hic retici sint uni lii, et dissicultas serendarum passionum.
Sod do his multa jam diximus, quod jam olim fuerint,
nullum quo tempus his vacuum suturum sit, et quod nobis nocere non possunt, quod tu in mundo vasa aurea argenteaque sint. Vide, ne illum demum de aerumnis disseren-
87쪽
iem p. ii alia milii facta sunt Antio latae leonii ot Lystris. Cur haec solii in pauca loca ex multis lixit Quia reliqua discipulo nota erant et Ibi lassis liae tit recentiora memorat, missis anti lutoribus, nec per speciosi numerat. Nequoenini vanae gloriae appetens est, neque ambitiosus; nam ad consolandum discipitium, non ostentationem loquitur. Hic autum do Antiochi Pisidiae loquitu P. et Lystram me 'morat, unde Timotheus oriundus erat. Quales perSeCU stiones sustinui altra quo consolationem serunt; quod et ego generosam alacritatem exhibuerim, nec de Polictus sim. Nec dici potos quo in prodi dori Deus, se a coronaui mihi texuit clari opem si nates porse utiones sustinui, in , quit, et ex omnibus his liberavit me D0 mi inis. Et omnes, qui pie olunt i vero in Christo usu perseculionemi patientur .
III Quid autem de me dico , inquit quicumque volent
pie vivere persecutionem patiuntur persecutiones hic vocat aerumnas o dolores. ullus enim vir qui virtutis viam capessat, expers erit dolore , aerumnis , Illae rore, tentationibus. Quomodo enim possit, is qui in arcia et angustaxia incedit, qui audivit, et In mundo tribulationem habe , bitis λ, Si illo tempore Iob dicebat, Tentatio est vitas hominis super terram quanto magis tunc Pet Mali aualem homines et prius tigialores, inquit, in delerius pro-nficient, errantes et in errorem inducentes . Nihil horum te perturbet, inquit, si illi in quieto, tu vero in sentationibus sis. Talis est ejus rei natura. Ex me id discero possis, non posse virum tui cum improbis bellum gerat, in aerumnis non Vorsari. Non potest pugil docertans in deliciis esse 'non pol est qui pugnat, in convivio esse diem itaque certantium, quietem quadr0 t. Rursu prce Sentia omnia sunt certamen, belli in , aerumna , anguStia , tentatio , agonum
88쪽
exuisti cum manus attollis Et quomodo non attolla in nunc, inquies Si concupiscentia non superes, si cum naturae violcntia non pugnos si Tu ero permano in iis quae, didicisti, et quae tibi credita sunt; sciens a quo didicos ris, et quia ab infantia sacras Litteras nosti, quae pos Sunt hic instituero ad salutem per dona, quae est in Christo, Jesu Quid est hoc Sic tu David propheta monuit, . Noli aemulari in malignantibus , hoc et alabas monDidicens : Tu autem permane in iis quae didicisti e tritas tibi credita sunt. Non solum didicisti, sed illa tibi credita sunt. lloc est, crodidisti. Quid rodidi hanc esse vitam. Si ergo contraria hic viduas iis ut credidisti, ne turboris, quando et Abraham contraria vidit, nihilque passus os l. Audierat, In Isaac vocabitur tibi sumen , et Isaac in Inolare jussus est, nec turbatus vel commotus suit. Nemo ita quo in malis scandalum patiatur. Hoc jam olim Scriptura dixit. Quid ergo si boni laetontum, et improbi crucientur Alterum seri potest, alterum non L improbi puniantur fieri potest ut boni semper laetentur non item. Nemo Paulo aequalis erat, et tamen in aerumnis totum tompus transegit, in lacrymis , in gemitibus nocle et die. Cum lacrymis enim , inquit , nocte et die per triennium
a monens non cessa Viq; et rursum, si Instantia mea quo
, tidiana ' scio hodie gaudebat, cras dolebat sed quo tidie moerore non cessabat. Quomodo ergo dicit, ali in dolorius proficient Non dicit illos in quiete esso , sed , in deterius proficient Prosectus eorum in deterius crit. Non ait in rerum copia erunt. Quod si puniantur, ideo lilec-
89쪽
covuΕΝT. Ix EPIST. II Ἀγ TIMOTI 1. mou. via. cii tuntur, Ut ne putes eorum peccata inulta manere. Quia enim gehenna non potest nos a malitia cohibere , parcens nobis excitat erigitque nos. Si nullus improbus puniretur, nemo putaret Deum humanis rebus prospicere; si omnes punirentur, nemo Xpectaret resurrectionem fore; utpote cum Onanes hic sua acciperent. Ideo punit, et non punit.
Ideo justi hic in aerumnis degunt, quia peregrini sunt et advenae, et quia in aliena terra vivunt. Justi ergo proba tionis causa haec tolerant. Audi nim cum Job dicen-lem a Putas me tibi aliter respondisse, quam Ut appareress justus J, Peccatores autem etiamsi quid simile aliquando pallantur, peccatorum poenas dabunt. In omnibus ergo gratias agamus Deo, sive sic , sive alio modo agat: tra- quo enim utilia sunt. Nihil vel odiens vel Versans nos sa- Cit, Sed utraque curans. Sciens, inquit, quod ab insan-htia sacras Litteras nosti hoc est a prini a juventute sacras Scripturas didicistici sic divinas Scripturas vocat. In his educatus es; ideoque oportet fidem tuam esse firmam, quae non laedatur. Prosianda enim radix est et longi temporis nihil ipsam subvertero poterit. Tum divinas Scripturas dixisset, addit, quod possunt te instruere, seu Sapientem reddere hoc est, non permittent te quid stultum sacere, ut multi faciunt. IV. Qui enim Scripturas scit, ut scire oportet, a nullo rerum Ventia scandalum patitur, omnia sortiter fert partim fido committon et incomprohensibili Dei dispensa tioni partim rationes cognoscens, et exempla in Scrip luris inveniens. Nam nolle omnia curiose inquirere, nolle omnia Seire, magnum est scientiae indiciu in et si placet, cxemplo utar. Si fluvius imo sint fluvii non ex concesso loquor, sed ut res se habet. Non omnes fluvii aequo profundi sunt; sed alii plus , alii minus sunt qui possint igna-
90쪽
ros mergere et iistbcare hic vortices sunt, ibi non item. Noli omnia similiter tentare, bonum est nolle omniat rostituta nosse, non modicum est scientiet indicium. Ita quu lui vult omnes luxit partes tentare lii non novit fluminum proprietates , ct ex audacia sorte peribit, cum profundum leniabit, luia quod profundum non erat trajecerat. Sic in Deo quoque, qui omnia vult scire, et Omnia tentui, is maximo nescit luid sit Deus. Verum in fluviis quidem, maxima pars tuta est, pauci sunt Vortices, pauca profunda inico autem maxima pars occulta , et iuvestigabilia opera ejus sunt. Cur ergo te piaecipitem agere lentes IIo solum scias, Deum omnia dispensare, omnibus prospicere, nobis liberum arbitrium esse Deum alia operari, alia permittere, Deum nihil mali fieri velle, nec ex voluntate ejus omnia seri, sed etiam ex nostra omnia mala a nobis lan-lum , hora autem a nobis et ab ejus gratia, nihilque ipsum
laterc. Ideoque Omnia Operatur. IIae scienS, Oniam CP3,
quaenam Sint bona, quae mala et quae indisserentia ut bonaos virtus, mala nequitia, indisserentes vero divitiae , vita mors. Si haec noveris, cum his etiam scies, iustos ideo
rum poenas luant. 0n omnes autem peccatores hic poenas dant, ne resurTectioni plerique non credant ut neque omnes justi aerumnis vexantur, Ut ne laudabilem osse nequitiam putes , sed solam virtutem Hod regul e sunt, haenormae. Ipsis praeviis Omnia facito; et non periclitaboris. Sicut enim apud grammaticos est sex millium numerus, ct sub ilium ducuntur omnia, et omnia partiri et multiplicare licet in sex missium regula, et per hunc numerum cuncta vertuntur id sciunt omnes qui has litteras didicerunt: sic has regulos, quas breviter repetam , Si quis O- verit, nunquam in ostendiculum incurret. Quaenam illae