장음표시 사용
111쪽
ad vitam pervenire Volumus aeternam. Quod sit autem si militudo, non ignoras, qui ad imaginem et similitudinem Dei factus os Herba generi re Spondet Suo, tu non CSpondes tuo generi. rilici graniam sparsum terrae generis sui gratiam reddit, et tu degeneras. Fruges non adulterant sui sinceritatem seminis, tu adulteras puritatem animae, Vigorem mentis , Corporis castitatem.
XXXII. Non agnoscis opus esse te Christi Manibus suis, ut legimus, te ille sermavit, et tu, Manichaee, alterum tibi asciscis auctorem Pater Deus dicit ad Filium : Facias mus hominem ad imaginem et similitudinem nostram et tu, Pholiniane, dicis quia in coitistitutione mundi adhuc non erat Christus; et tu, Eunomiane, dicis quia dissimilla os Patri Filius. Nam si imago, non dissimilis utique sed lotum ex lol exprimens Patrem, quem Pater Sub Stan lis suae unitate signavit Pater dici Faciamus h et tu cooperatorem egit. Quod dixit Paler Filius secit; et luae qualem negas, in quo complactiit Pater.
De virtute Seminaria deque germinandi ac fructibι- candi modo plane mirabdi item de terro feracitate, gri pleni pulchritudi=he, herbarum alubritate ac remediiS. XXXIII. - ΕRu1ΝΕT, inquit, terra herbam sceni sec- dum genus. In omnibus, quae dicuntur nascentia terrae, primum germen est ubi se paululum sustulerit, si herba,
112쪽
postea foenum, inde sit fructris. Sunt nascentia quae de radico germinant, ut arbore quae non Sunt Salal, ex aliarum arborum radicem a Scuntur. In arundine Videmus quomodo in extremo ejus Velut quidam sit nodus o laloro, et inde alia arundo germinat. Si ergo in radice Vi qui edam seminarii. Insitiva quoque in superioribus germinant. Aliis ergo a radice, alii diverso munere serios Successionis ac quiritur. Inest enim nascentibus iugulis aut semen, aut virtus aliqHa seminaria, et a Sectandum genus ut quod nascitur ceu Simile COPUm qilae ala Siliat, Vel quorum do radico sit, germinet. De trilico trilicum, de milio milium, d pyro pyrus albo flore prorumpit DC a Stanea quoque Sur iri de radice a Staneae. XXXIV. Germ iaci, inquit, terra herbam sceni secun- dum genias. Et continia parturiens terra novos o sudit in partus, et induit se amictum Viriditatis, gratiam cst cunditatis assumpsit, diversisque compta germinibus, proprios suscepit orna lus. Miramur quod iam cito germinaverit quanto majora miracula Sunt, Si Specie singula, quemad-naodum Vel acta in terram semina resolvantur, ac nisu mortua suerint, nullum fructum asserant: si vero sucrint quadam sui morte resoluta, in Uberiores fructus resurgant.
Suscipit igitur granum tritici putris gleba 8 , et sparsum
cohibet occallo, ac Velut materno terra gremio fovet L comprimit. Inde cum se graturin il id resolverit, horbam germinat, grata ipsa jam species herbescontis viridi talis 'lose lalim genus sativi similitudine sui prodit ut in ipso suae stirpis exordio cujus generis herba sit recognoscas, atquc in herbis fructus appareat paulatimque adolescit ut foenui a culmoque pubescens erigitur et assurgit. st ubi se geniculata jam spica sustulerit, aginae quaedam ut ursa frugi parantur, in quibus granum formatur interius, ne tenera ejus primordia aut frigus licitat, aut Solis aestu eXt -
113쪽
rat, aut Ventorum inclementia , Vel imbrium vis saeva decutiat. Succedunt quidam ordines spicae, mirabili arte formali, vel ad speciem grati, Vel ad tutamen neXu quo dam inter se naturalis colligationis astricli, quos providentia divina formavit. Et ne rugis numerosioris pondero velut quaedam Cedat ultura culmorum Vaginis quibusdam ipso culmus includitur, ut geminatis Viribus frugem possit
multiplicem sustinere, ne impar oneri CurVetur in erram. Tum supra ipsam spicam Vallum Struitur aristarum, ut quasi quadam in arce praetendat, O Vium minorum Orsibus spica laedatur, aut suis exuatur fructibus, aut Vestigiis proterδli P.
XXXV. Quid dicam quemadmodum clementia Dei humanae prospexerit Utilitali Foeneratum terra restituit quod accepit, et Usurarum cumulo multiplicatum. Homines saepe decipiunt, et ipsa scenera lorem suum Orte defraudant: terra fidelis manet. Et si quando non solverit, si sorte adversata fuerit rigoris inclementia, aut nimia siccitas, aut immensa Vis imbrium, alio anno superioris anni damna compensat ita et quando pro Ventus spem destituit agricolae, nihil terra delinquit et quando arridet, uberta foecunda matris se in partus cssim dit, ut nunquam ullum dispendium suo inserat creditori.
XXXVI. Quae vero specios pleni agri P Qui odor Quae
suavitas Θ Quod Volia plas agricolarum 'Quid digne explicare POSSumus, Si nostro tamur alloquio Sed habemus Scripturae testimonia, quibus agri suavitalem honodictioni et
gratio Sanctorum advertimus comparatam dicente sancto
Isaac D Odor filii mei sicut odor agri pleni . , Quid igitur
describam purpurascentes Violiis, candida lilia, rutilantes POS3S, depicta rura nunc aureis, nunc Variis, nunc luteis soribus, in quibus nescias, utrum species amplius florum,
114쪽
a vis odora delectet Pasc intur oculi grat specta illo, longe lateque odor spargitur, cuju8 Ua Vitato complemur. Unde divitio Dominus ait is Et species agri mecum est ;η cum ipso est enim quam ipse formavit. Quis enim alius artifex possit lanium rerum Singularum Xprimere VenuStalem Considerate lilia agri quantus sit candor in soliis, quom admodum stipata ipsa soli ab imo ad summum videantur assurgere, ut Scyphi exprimant formam, Ut auri quaedam species inlus est Lageat, quae lamen v9llo in circuitu loris obsepta nulli paleat injuriae. Si quis hunc sto rem decerpat, et sua solvat in solia, quae tanti est artificis manus quod possit lis speciem rcformare Quis tantus imitalo naturae, ut forem hunc redintegrare praesumat, cui Dominus lanium testimonium tulit, ut diceret De ec Salomon in omni gloria sua sic vos liebatur, siciat numve is lis' i, Rex opulcntissimus et vapientissimus insorior judicatur, quam hujus loris bichritudo. XXXVII. Quid numerem succos herbarum saltabres 'quid virguliorum ac soliorum remedia Cervus aegor a muSCulos oleo mandit, et sanus sit. Locustas quoque solia oleae arrosa liberant ab aegritudine. ubi soli superjacta Serpenti, interimunt cum Culices non tangent te si absinthii herbam una oleo coquas, et eo te perunXCriS.
115쪽
Noxia cum utilibus ion in ratione generari cum quod uni nox iuni, alteri Sit ut se at que ad noxia via ianua instinctum brutis, hominibus rationem Deus indiderit. Quam decoris ordo in torro fructisicationo
XXXVIII SED sorte dicant aliqui: Quid introd cum utilibus etiam letalia et perniciosa generantiar Ciam tritico conium quod inter alimonia ita noxium reperitur, et nisi praevisum fuerit, consuevit Saluit nocere. Inter alia quoque nutrimenta vita holleborum deprehenditur Aconita quoque saliunt frequenter, o decipiunt colligentem. Sed hocua est, a Si reprehendas terram, quia non omnes homines boni. Sed quod plus est accipe, quia non omnes boni Angeli ni elo. Sol ipse pro nimio calore spica torret, durit autem gignentium prima exordia Liana quoque Viantibus iter demonstrat, latronum prodit insidias. Num igitur dignum est ut in his quae utilia sunt, posthabentes Conditoris gratiam confiteri, propter aliqua alimentorum noxia Creat 0ris prospicientiae derogemus, quasi Vero omnia gulae causa debuerint procreari, Ut exigua in quae Ventri nostro divina indulgentia ministuaverit. Desinito nobis escae Sunt, et nolae Omnibus, quae et Voluptatem generent, et corporis salubritptem. XXXIX. Singula autem eorum, quae generantur e te ris, specialem quamdam rationem habcut, quae pro virili portione complent univereo planitudinem creaturae. Alia
ergo esui alia alii naseuntur u . Nihil vacat, nihil inmin
116쪽
germinat terra. Quod libi pittas inutile, aliis utile ost: lino ipsi tibi frequenter alio est usu utile. Quod escam
non adjuvat, medicinam suggeri : et sepe eadem, quae tibi noxia sunt, avibus aut seris innoxium ministrant pabulum Denique turn vescuntur conium , nec fraudi osteis, quoniam per qualitatem sui corporis Venenum succi letalis evadunt. Frigida nim vis ejus est succi, quam subtilibus oris in cordis sui sedem duconlibus, prae Ocidigostione praeveniunt, prius quam Vitalia ipsa perlontet. Helleborum autem periti loquiantur escam esse et alimoniam coturnicum, eo quod natur3li quodam tempora mento sui corporis Vim pabuli nocentis evilent Etenim si ratione medicinae plerumque ad salubritalem humani quoque corporis temperatur, cui Videtur osse contrarium : quanto magis proprietate naturae ad cibum proficit, quod medica manu convertitur ad salutem Por mandragoram quoque Somnus frequenter accersitur, ubi vigiliarum aegri
asstic tantur incommodo. Iam quid de pio loquar, quod
etiam nobis quotidiano prope usu innotuit, quoniam dolores eo gravissimi internorum saepe viscerum sopiuntur.
Nec illud praeterit, quod conio plerumque furores libidi
num marcuerunt, et hollebor Vetustae passiones aegri corporis sunt Soliatae.
XL. Non solii in igitur nulla in his reprohonsi Creatoris, Sed etiam incrementum est gratiarum. Siquidem qGod Dd periculum putabas esse en oratum, ad remedia tibi Salutis operatur. Nam et id quod periculi est, per pro Videntiam declinatur et id quod salillis, per industriam noua mittitur. Annon vos et capro eo, quae sibi noXia Sunt, declinaro didicerunt et solo odoro per quoddam naturae mysterium, cum sint rationis expertes, rationem tamen evadendi periculi, vel luendo satialis agnoscunt, noxiaque
pariter ac profutura distinguunt ita ia plerumque cum
117쪽
armata Veneni tela SenSeritat, nota petere herbas atquo his remeditam ullaeri dicanitur adhibere Cibus illis orgo medicina est, ii resilire sagitta Videas e Vuhaere, et sugere venena, non Serpere. Denique Cer Vi Cibus Venenum est. Cohibe curvum igit, leonem interficit raraco elephan tein tigal, cujus ruina mors Victoris est. Et ideo summa vi utrimque certatur ille Ut pedem alliget, in quo casus, incli sibi nocere non possit iste ne OSteriore exire inus pode aut calle capiatur angu Slo, Ubi et ipse se non queat retorquere, et draconem graIi plo terere Vestigio, si se Dunlis elephanti auxilium Iton habere. XLI. Ergo si irrationabilia animalia norunt quibus sibi aut modicentur herbis, aut subsidiis opem asserant homo nescit cui ration9bilis Sensus innascitur , aut tam alienus a vero est, ut quae cuique apta sint usui minime deprehendat aut ita naturae ingratus bonis, ut quoniam laurini haustus sanguinis elati est homini, propterea putet laboriosum animal aut nasci non debuisse, aut sine sanguine debuisse generari, cujus vir tia ad cultum agrorum utilis, ad usum plaustrorum habilis, ad alimoniam suavis, di verso munere sulci agricolias, quibus Deus, si bona sua norint, niversa donaVit, dicens is Cerminet terra herbamn sceni, spiran Semen Secundum genuS. Non solum enim spontaneam alimoniam comprehendit quae est in herbis et radicibus, atque in arborum, reliquisque fructibus : sed etiam eam, quae industria comparatur, et culit rusticani laboris acquiritu P. XLII. Quam decorum autem quod non statim undere terras semen jussit et fructu Sed primum germinare,
deinde herbescere campos latuit, OSlea Secundum pro prietatem sui generis Semen adoleSCere, Ut nunquam arUO-rum vacaret gratia, qUa grat prim Um decore Vernarent,
Postea fructuum suggererent utilitatem P
118쪽
Semina nunquam Prostris cycnerare, cum corum non mutetur gem S, Sed Perseectio ζ lolium enim ac tironiae frumetit Sentine nequaquam nasci. Verbum Dei miram terr foecu'ὶ litatem contusisSo antequam homo peccaret; attamen terram etiam nunc ea non Pro Sus esse deblitusam.
XLIII. En sorio quis dicat Quomodo secundiam genus terra profert Semina, Cum plerum quo semina acta degenerent, et cum bonum triticum suori seminatum, decolor eius species, et inferior forma reddatur ' Sed hoc si quando accidit, non ad translationem enoris, o ad aegritudinem quamdam et inaequalitatem seminis idoliar esse roserendum. Non enim desinitosso triticum, si aut frigore adi ratur, aut imbre madidetur sed specie magis quam genere, colore quoque et corruptione mulatum Denique frequen-lor madidata frumenta in sui generis speciem reVertiantiar, si aut solo, aut ignibus torreantur, aut diligentibus com missa cultoribus, aeris temperio, errtiminaque se Pacium ubertate foveantur. Itaque reparatur in sobole, quod degeneraVorat in parento. Unde non periclitamur, ne praeceptum illud Dei cujus usus naturae inolevit, in oliquum successionis vilio destitutum sit, cum ii oditque in Emi-Inibus generis sui sincerita reSei Velia P. XLIV. Nam lolium et reliqua adultorina Semino, quae frugibus cepe miscentur, giganta nuncupari Evangelii lec-lione cognovimus sed ea proprium quoddam genus h
119쪽
hent, non ex tritici semine ines aliud genus semiuis mcolori mutationes translata degenerem traxere naturam. Denique hoc docet Dominus dicens Simile esta regnum coelorum homini, qui seminavit bonum semen in sagro Suo cum autem dormirent homines, venit inimicus sejus, et superseminavit Zizania inter triticum 4 Advoratimus utique quod giganta et triticum ut nominibus, ita et
genere Videantur esse discreta. Denique et servi dixi runt ad patremfamilias Domine, nonn bonum Semen emi
sitasti in agro tuo Pande ergo habet iganta Et ait illis :, Inimicus homo hoc fecit Aliud enim est semen dia holi, aliud semen est Christi quod seritur ad justitiam. Denique aliud Filius hominis, aliud diaboliis seminavit.
Adeo diversa natura utriusque seminis, ut contrairius seminator sit. Quod semina Christus, regnum est Dei: quod seminat diabolus, peccatum t. Quomodo igitur potest Uniu generis esse regnum at Ille peccatum P Sic ost, inquit, regnum Dei, quemadmodum si homo acie semen su
XLV. Est et homo qui seminat Verbum, de quo S riplum est : Qui seminat, verbum seminat Hic homo eictum seminavit super terram, quando dixit, Germinet terra heri, bam, set Subilo terrarum germina pullularunt, o di Versae erum species refulserunt minc pratorum virens gratia abundantiam pabuli ministraxit indo camporum spica iuvescens, imaginem pelagi luctuantis commotione segetis uberioris expressii Sponte OmnOSsria Clia terra Stro gessit eis arata sine cultore esse non poterat, nondum enim erat formatus agricola ; inarata tamen Opimis messi bus modundabat, o haud dubito an majore proventu. Si quidem nec cultoris desidia errarum de S lituor pol erat ubertatem. Nunc enim oecunditas unicuique pro merito
Matth. XIII, 24, 25. - Ibid. I , 28. - mare. IV, 4.
120쪽
laboris acquiritur, Ubi cultus spectatur agrorum; et negligentia velissensa, aut diluViis pluviarum, aut terrarum ariditatibus, aut grandinis actu, aut quaCumque ex causa, Soli uberis lorilitate mulctatur. ΤIn autem pro Ventu spontaneo terra fructus locis omnibus inVehebat; quoniam is praeceperat, qui univerSorum est plenitudo. Verbum enim Dei fructificabat in terris, nec ullo adhuc erat terra dam nata maledicto Antiquiora enim mundi nascentis exordia, quam nostra peccata Sunt, et recentior culpa propter quam condemnati sumus in Sudore Vultus nostri panem
manducare, sine sudore alimenta CScire.
XLVI. Donique hodieque saecundita terrae veterem an fluentiam spontaneae usu fertilitatis operatur. Quam multa sunt enim quae adhuc sponte generantur 'ud etiam in his ipsi Qua manu quaeruntur, Inagna e parte manent nobis divina beneficia, ut frumenta ipsa quiescentibus inserantur. Quod proposita docet lectionis exemphim dicentu Domino : Quia sic est regnum Dei quemadmodum si homos jaciat semei super terram, et obdormiat, inquit, et exur-ygat nocte et die, et Semen germinet, et increscat, dum nescit ille . Lur enim terra fructificat, primo herbam, deinde spicam, deinde plenum triticum in spica. Et cum produxerit fructum, statim mittit sulcem, quoniam adest messis Dormienti igitur tibi, o homo, et nescienti fructus Suos ultro terra producit. Dormis et surgis, et frumenti