Omnia quae extant opera juxta Benedictinorum

241쪽

coo itur, sed spontaneae proposito prospicientiae stillira ali mentorum subsidia sibi praestruit. Cujus ut imiteris industriam Scriptura commonet te dicens si Conser te ad sor- amicam, O piger , et aemulare Vias ejus, et est illas sapientior . Illa enim nullam culturam possidet, neque eum qui se cogat habens, neque Sub domino gen S, quemadmodum praeparat escam, quae de luis laboribus sibi messem recondit; et tam tu plerumque egeas, illa non indiget. Nulla sunt ei clausa horrea, nullI impenetrabiles custodiae, nulli inviolabiles acervi Spectat custos, furtaque prohibere non audet : aspicit sua damna OSSeSsor, nec vindicat. Nigro convectatur agmine praeda per campo S, servent semilae comitatu iantium , et quae comprehendi angusto Ore non possunt, humeris grandia frumenta irim duntur. Spectat haec dominus messis, et erubescit tam parca piae industriae negare compendia.

XVII. Quid autem de canibus loquar, quibus insitum

est natura quadam referre gratiam, et sollicitas excubias pro dominorum salute praetenderes Undo ad immemores beneficii, o desides atque ignavos clamat Scriptura uia-anes muli, nescientes latrare . Iunt ergo canes qui noverint latrare pro dominis, noverint sua lecta defendere. Endo et tu disce Vocem tuam exercere pro Christo, quando ovile Ecclesiae incursant lupi graves Disce in re tu VedibUm tenere ne quasi mutus canis commissum tibi idei custodiam quodam praevaricationis silentio deseruisse videaris. Talis canis viator et comes Angeli est, quem Raphael in libro prophetico non oliose sibi et Tobiae filio adjungendum putavit, quando perrexit ut Asmodaeiam fugaret, firmaret copulam conjugalem Memoris enim assectus gratia pellitur daemonium, stabilitur conjugiam. Mutae ita

quo specie bestiae sanctus Raphael angelus Tobiae juvenis,

242쪽

α34 AMBROSII quem tuendum receperat, ad relationem gratio erudiebat assectum. Quis enim non erubescat gratiam bene de somerentibus non referre, cum videat etiam bestias refugere crimen ingrati P Et illae impertitae alimonio servant memoriam, tu non SerVas salutis acceptast

XVIII. rsa insidians licet, ut Scriptura ait, est enim plena sint dis sera tamen ortu ins Ormes lor partus edere, sed natos lingua singere, atque in speciem sui si militudinemque formare. Non miraris in sera tam pii oris ossicia, cuius naturam pietas exprimit Ursa igitur partus suos ad sui ostingit similitudinem, tu filios tuos instituere similes tui non potes ΘXIX. Quid quod oliam medendi industriam non praetermisit Siquid om gravi assecta sede, et consauciata ulneribus mederi sibi novit herbae cui nomen est λομος Ι7ὶ,

ut Graeci appellant, ulcera subjiciens sua ut sol cur Diuralia CtU Serpens quoquo pastu sceniculi caecitatem repellit exceptam. Itaque ubi oculos obduci sibi son rit, nola re media petit, nec fraudatur essectu Testudo visceribus pasta Serpentis, cum Onenum adverterit sibi serpere, origano medicinam suae salutis oxercet et cum sit volutabris palustribu mersa, curare se lamen proprio novit tintidoto, Certo quo auxilio sanitatis polostatos herbarum etiam ipsa Scire Se comprobat. Videas etiam vulpem lacrymula pinus

medentem sibi, et tali remedio imminentis mortis spatia

proserentem.

XX. Clamat ipse Dominus in Hieremis libro si Turtur

set hirundo, agri passeres custodierunt tempora introitus msui populis autem meus non cognovit judicia Domini πNovit hirundo quando veniat, quando otiam reveriatur

Novi etiam 18 pia aris annuntiare adventus sui testim ni veris indicium. Novit etiam seruato explorare serense

243쪽

tatis empora nam cum adverterit maditatos imbre fructus suos humescere, explorato diligentius aero quando jugem possit servare temperiem, CerVOS reserat SUOS, et

de cavernis oras suis humeris exportat ut jugi sole propria frumenta siccentur. Denique haud linaquam illis diebus omnibus rumpi de nubibus imbres videris, nisi cum

fruges suas horreis propris formica revocaVerit. BOVes, impendente pluvia, ad praesepia se tenere noverunt Iidem, ubibaturali sensu mutationem coeli collegerint, oras spectant,

et ulli a praesepia cervices extendunt Sua una omne Specie, Ut prodire se velle les lentur. Ovis sub adventu hye mi inexplebilis ad escam insatiabiliter herbam rapit, eo quod praesentiat asperitate hyemis defuturam ut se prius herbae pabulo sarciat, quam gelu adurente omnis herba deficiat Echinus iste terrenus, quem Vulgo heri Cirim O-cant, si quid insidiarum praesenserit, spinis suis clauditur, atque in sua se arma colligit ut quicumque eum contingendum putaverit, vulneretur. Idemque echinus suturi proVidens geminas sibi respirandi vias munit ut quando Boream plurum collegerit, Septentrionalem obstruat; quando Nolo cognoverit detergi aeris nubila , ad Seplentrionalem se conserat, ut salus declinet obvios, et e regione

nocituro S.

XXI. Lndo dignam Domino laudem Propheta detulit,

dicens : Quam magnificata sunt opera tua, Domine Omania in sapientia secisti . Omnia penetrat divina sapientia, implet omni idque locupletius ex irrationabilium Sensibus, quam ex tilionabilium disputatione colligitur. Validius est enim naturae estimonium, quam doctrinae argumentum. Cui animanti incognitum est quom admodum Suam tueatur salutem si virtus suppetit, resistendo; si

Velocitas, fugiendo; si astutia , praecavendo Quis eas

244쪽

iis una medendi herbarumque locuit habere notitiam pin Imine sumus, et saepe specie herbarum salsimur, et plerumque quas Salithre pillamus, noxia reperimus. UO-tios inter dulces opulas cibus letalis irrepsit, et intc ipsas

aulicorum excubias ministrorum, vitalia rogum sodalis esca penetravit Foro sol norunt odoro noxia et prostiliaradiscernere : nullo praeVi , nullo praegu Slatore carpitur herba, nec laedit Melior enim magistra Veritalis mitiara est. Haec sine ullius magisterio suavitatem sanitatis nostris in fundit sensibus, eadem doloris acerbita tona docet esse singiendam. Hinc vita dulcior hinc mors amarior. Haec commendat lepende catulos suos, et immitem seram materno

mollit assectu Haec tigridis interpellat crocitatem, et imminentemiam praeda reflectit. Namque ubi vacuum raptae sobolis cubile repererit, illico vestigiis raptoris insistit. At ille quamvis equo vectus fugaci, videns tamen Velocitate serae SoJOSSeir eVerti, nec evadendi ulliim suppetere sibi posse subsidium , technam hujusmodi fraudo molitui'. tibi se contiguum Viderit, sphaeram de vitro projicit: at illa imagine sui hiditur, et sobolem putat, revocat impetum, colligore scelum desiderans Rui sus inani specie retenta lotis se ad comprehendendum equitum viribus sundit, et iracundiae stimulo Volocior fugienti imminet. Illo te Pum

Sphaerae objectu sequentem retardat nec tamen Sedulitatem matris memoria fraudis excludita cassam versat imaginem, et quasi lactatura fetus csidet. Sic pietatis suae studio do copia, o vindictam amittit et sobolem.

XXII. Quod nobis Scriptura assert, quod dicit: Filii,s diligite patres vestros parentes, nolite ad iracundiam η provocare filios vestros natura hoc bestiis infundit, ut catulos proprios ament, foetus suos diligant. Nesciunt illae odia novercalia, nec mutot concubitu parentes

245쪽

ΗEXAE MERO X. LIB. I. 23 7

hola depravantur, neque OVerunt praeserre silios posterioris autem negligere. Orunt pignora sua, nesciunt charitalis disserentiam , odiorum incentiva ossensionum discrimina Simple serarum natura est, nescit Veritaliscahimnias. Sic enim omnia temperaVit Deus, ut quibus minus rationis daret, plus indulgeret ast eius. Quae sera pro catulis suis non ipsa Olissimum se sperat morti PQuae sera scelus suos innumeris licet obsessa cuneis armatorum, non suis Visceribus tegat Ingruat licet telorum

seo es, illa lamen par ulOS SUOS INUPO sui corporis oplos

immunes priestat periculi. Quid dicit homo qui mandatum Doeligit, naturam obliter a P Filius patrem despicit, paler abdicat silium; et hoc pulant us esse, ubi damnatur se cunditas se potius pater damnat, qui facit irritum esse quod genuit. Et hoc pulatur auctoritalis esse, ubi sterili la-

ais natura mi de tali P. XXIII. Exsortem rationis canem esse nemo dubitaverit; tamen si sensus ejus vigorem Consideres, COISOS eum Ontiendi sagacitate vim sibi rationis asciscere. Denique quod pauci in gymnasiis constituli, qui tolam in discendo vitae

longae itatem contri Uerint, ViX potuerunt Og DOSCLPO, Ut svllogismorum conjunctiones contexerent, hoc naturali.

canis eruditione comprehendero facile olerit aestimari. Nam ubi Vestigium leporis cervive repererit, atque ad di verticulum semitί Venerit, et quoddam viarum compilum quod paries in plurimas scinditur Obiens singularum Semitarum exordia , lacitus secum ipse pertractat, Velut syl- Iogisticam vocem sagacitale colligendi odoris emittens. Aut in hanc partem, inquit, defluxit, aut in illam; aut certo in hunc se anfractum conlusit : sed nec istam, nec illam ingressus est viam : superest igitur ut in istam se par tem sine dubitatione contulerit. Quod homines vix prolixaxompositae artis meditatione componunt, hoc canibus X

246쪽

nati ira suppelit ut ante mendacium deprehendant, et post j a salsitate repudiata inveniati Veritatem. Nonne lo-los dies conserunt philosophi propositiones sibi in pulvere dividentes, qui radi sibi describunt singulas, et ex tribus

cum unam 3rum eram DSSe ne Cesse sit, duas primo i torsiciunt tanq δm mendaci congruentes, et sic in est

uuae relicta est, xim Veritatis inhaerere desiniunt Quis iam tenax potest esse 2neficii, et memor grati P Quandoquidem pro domino etiam in latrones insilire noverunt, et extraneorum acceSSU prohibere nocturnos, et mori pro dominis, et commori cum dominis sint parati Saepo etiam necis satae Videntia canes ad redarguendos reos indicia prodiderunt Ut mulo oriam testimonio plerumque sit credi tram. XXIV. Antiochiae serunt in remoliori parte urbis crepusculo necatum Virrim, qui cane in sibi adjunctum habe res Miles quidam praedandi studio minister caedis existe ratra lectus idem tenebros adhuc die exordio in alias partos concesserat jacebat inhumatum cadaver, frequens speclanlium Ulgus astabat, canis questu lacrymabili domini deflebat aerumnam Forte is, qui necem intulerat, ut solabo versutia humani ingenii, quo Versandi in medio auctoritato praesumpta idem ascisceret innoceuliae, ad illam circumspectantis populi accessit Oronam, e velut miserans appropinquaVit ad funus. iam canis, sequestrato paulisper questu doloris, arma Ultionis assumpsit atque apprehensum tenuit et Velut epilogo quodam is misera bile carmen immurmuran universos convertit in lacrymas, idem probationi detulit, quod solum tenuit ex plurimis, nec dimisit. Denique perturbatus ille, quod tam manifestum rei indicem neque dii, neque inimicitiaruam, neque invidiae, aut injuriae alicujus poterat objectio evacuare, crimen diutius nequivit rosellere. Itaque quod

247쪽

erat dissicilius, ullionem persecutus est; quia defensionem praestare non oluit. Quid nos dignum nostro reserimus Creatori, cujus cibo Vescimur, et dissimulamus injurias, et saepe inimicis Dei eas, quas a Deo accepimus, epulas exhibemus P XXV. Quid agniculis simplicius, quo minu SeUla parvulorum comparamus innocenti eo Saepe ex his in magno

grege agniculus per Visa tota Vagatia errat a matre, et cum eam reperire non possit, balatu frequenti ab senium citat, ut responSUrae Vocem CXCilet, quo ad ejus sonum

errabunda replicet vestigia Multis licet versetur in millibus ovium , recognoscit Ocem paren liS, estinat ad matrem, lactis quoque malerni notos ibi sontes requirita quamvis cibi desiderio teneatur et polus, trὼnscurrit tamen aliena. ibera gravida, licet humore lacti eXundent solam a trem requirit, solius ibi materni uberis pauperes Succos significat abundare. Illa quoque inter multa agniculorum illi solum silium novit unus plurimorum balatus, ea dem specios illa tamen scelum suum discernit a caeteris, et solum silium lacito pietatis testimonio recognoscit Pastor errat in discretione ovium, igniculus in agnitione matris nescit errare. Pastor sallitur specie sed ovis pietale non fallitur Litus odor omnibus, sed tamen habet natura odorem suum domesticum, quem oboles chara speciali quadam videtur proprietate redolere. XX d. Habet suos usus natura, et Semus domefiticos. V infantulo coeperunt dentes prorumpere, et jam novit sua arma tentare. Nondum catulo dentes, et tanquam habeat, ore proprio se quaerit ulcis ei. Nondum cervo cornua, et tamen si Onte praeludit, atque ea, quae nondum

pertus sit, leta minitatur. Lupus si prior hominem vid erit, Vocem eripit, et despicit eum tanquam Victor Vocisal,latae. Idem si M praevisum senserit, deponit ferociam non po-

248쪽

ios currere Leo galbim et maxime album vere lup. a pro utiliterata dictamnum 2o petit, et de ulmere ex chidit sagittas. Norunt et bestia remedia sua. Loo aeger simiam quaerit, ut deV0ret, quo possit sanari Leopardus capreae agrestis Sanguinem bibit, o Vim langoris vitat. Omnis sera aegra canis haust curatur Sanguino. Ursus teget sormicas de Orat CerVUS Oleae ramiasculos mandit. XXVII. Ergo serae norunt expetere ea quod sibi prosint, tu ignoras, o homo, remedia tua Tu nescis quomodo vir tutona eripias ad Versario, ut te tanquam praeventus hipus effugere non OSSit, Ut cui ludo fiatis ejus perfidiam deprchendas, ut prior Ursum Verborum ejus impedias, impudentiam ejus ot acumen disputationis obtundas. Quod si to illo pricvenerit, vocem tibi aufert o si obmutueris, solio amictum uiam, Ut Sermonem resolvas Et si in toinsurrexerit hM US, petram cape, et fugit Petra tua Chrisius est. Si ad Christum confugias, stagit Impus , nec terreret poterit. IIanc petram quaesivit Potrus, cum titubarotin luctibus, et invenit; quia dexteram amplexus est

Christi. XXVIII. Quid dicam allio bominos delectari, et illud

ad scam umore, quod et leopardus stigit Denique sicubi allioni aliquis confricandum putaverit, leopardus induoxilit, nec resistit. CNjus Venenata sera Odorem non potest sustinere, id tu pro cibo sumis, o visceribus infundis in .iernis Sed medicamento , non pro cibo ' sumatur ab aegrotantibus, non ab epulantibus. Modicamentum qia aeris,

o Jojunium iugis quasi majus aliud temedium repe-- iro possis. Jejuni hominis sputum si serpens gustave- . ita, moritur. Vides quanta Vis jejunii sit; ut et sputo suo homo terrenum serpentem interficiat, et merito spi-

ritalem.

XXIX. Quantam Dominus etiam minusculis in sudit

249쪽

prudentiam Iurtur nido suo, ne pullo Suos incurset lupus, squillae soli superjacit. Novit enim quod hujusmodi soli lupi suo ere consuerint. NOVit Vulpecula quomodo po teritatem 1 Vcat suam Det tu ignoras , tu negligis quomodo adversum lupos nequitiae spiritalis posterilatem Vitae hujus habeas tuliorem

Qua ratione Dominus aliis beStiis colla breviora, aliis lono iora creaverit. bi potiSSimum elephanti membra, Proprietates, at quo ir re militari usus deseri

buntur.

XXX. SED revertamur ad Seriem creaturae, et consideremus qua ratione Dominia aliis bestiis angustiora colla formaverit, ut leonibus atque ligridibus, Ursis quoque; aliis prolixioro, ut elephantis et canaelis. Nonne ex idens causa esl, quia illi seri , Ude Carne F SCUntur, non erat opus prolixitate cervicis Non enim in erras pascondigi alia cervicem atque ora dejiciunt sed aut cervum invadunt, aut bovem Vemque dis Corpunt Camillas Vero, cunsit allior, quomodo herbis minutissimis pasceretur, nisi longiora usque ad terram Ossa ad Sum pastionis extenderet. Itaque cameliis pro ratione proceritatis Suae prolixiora colla sortilus S ; quia pro ratione, bos quoque simili modo hi enim pascuntur herbis. XXXI. Elephantus autem etiam prominentem promuscidem habet quia cum sit eminentior cunctis, se inclinare ad pascendum non potest. Itaque ejus colli: mendum

cibum utitur a inisterio. Ea immani bestiae largi potus in

250쪽

landit humorem ideoque concava est, quo ad restinguendam laniae belluae sitim plenos lacus hauriat, aut collocto flumine possit inundare potantem Cervix sane minor est quam poScat tanti corpori moles ne ea quoque oneri magis esset quam sui. Ideoque nec genua inflectit, quia rigidioribus opus fuit cruribus, quo velut olimmis tanta possit membrorum Ochina sustineri Calcaneum leviter incurVat, rigent caetera pedum a Summo usque ad imum. Nec sicut in ancylas 21 nos saepe deponimus ita so 'etiam bestia potest tant deflectero meritoque non volvendi se neque UrVanili Usum cum Caeteris animautibus polost habere communem Fulcitur hinc inde rubi bus maximis ut in somno aliquantulum sine periculo resectatur, quia pes ejus nulla artuum conjunctione distingui tib Mansuetis igitur Vel uli u edam sulcra eorum, quibus hic usus est, parantur ingeni seris autem et agrestibus, quia nemo hujusmodi quibus sustentari queant sulcra substernit, hinc Venit usus periculi. XXXII. Namque arbori innixi aut costas fricani, aut in somno QSe relaXant, quae nonnunquam Victa atqrie inflexa tanto corpore frangitur cille vero, qui sese in eamdem resuderat, corruit, nec erigere atque eleVaro Se potest ibique jacens interit, aut gemitu suo proditus ster nitur, dum Ventre caetorisque juxta mollioribtis ad vulnus patet. Nam Orsum ejus caeteraque exteriora non ita a cito solent tela penetrare. Sunt autem qui propter obur has illis insidias parent ut arbores eas, quibus se arboresse applicare conSueVerint, ex alia parte qua infrequentior

usus eis sit, aliquantulum recidant, Ut refoctente se elephanto, pondiis membrorum ejus sustinero non possit ruinamque ejus arce At.

XXXIII. Sod si quis ista roprohondit, reprehendat etiam altitudines aedificiorum; quia citius gravem minantur risi,