Omnia quae extant opera juxta Benedictinorum

331쪽

in escam populis thiopum . Hoc igitur do eo dictum

est, quod non mandaverit tangi. Quod utem non prohibuerit, quid intelligam accipe. Sunt multa quae noceant, si ante Oluerimus haurire, quam quod sint illa cognoscere. Nam et de cibis et potu plerumque usuVenit Quippe si id quod amarum est, ante cognoscas, induis patientiam; et si intelligas illa quae sunt amara prodesse, induis lole rantiam, ne ossendat amaritudo tu repontina, et incipias rejicere profutura Prodest ergo ante cognoscere; ut X e quod cognoVeris profuturum , nec amara astidias. Sed haec minus nocere possunt illud quod magis, nisi provideatur, nocere OSSit, ad Uerte.

LVII. Gentilis quidam est, ad idem tendita calo humenUSAESt, majorem vult accipere doctrinae o fidei pionitudinem; caveat ne dum Vult discere, malo discat, et discata Photino discat ab Ario, discat a Sabelli tradat so hujus

modi magistris quorum quoddam eum teneat auctoritas et inductus quadam magistrorum praesumptione teneris sensibus impressa dijudicare non noverit. Prius igitur oculis mentis perspiciat quid sequatur videat ubi vita sita langat deniquo divinarum Vitalia lectionum, ut nullo pravo ossendatur interprete. Legit illi Sabellius, Ego in Patre, et Palor in me , et dicit unam esse personam Legit Photinus

u Quia mediator Dei et hominum lio molliristus Jesus . Et alibi : Quid me ullis occidero hominem I , Legit otiam Arius quia dixit : Quoniam Pater major me est'

Legitur quidem manifestum sed qua ratione dictum sit, debet ante pertractare secum, ut rationem diciorum Os sit advertere. Ducitur quadam magiSirorum auctoritate; et profuisset ei non quaesisse, quam talem inVenisse doctorem. Seditiam gentilis si quis Scripturas accipiat, legi :

332쪽

. Oculum pro oculo, dentem pro dentes . Legit etiam . Si scandaligaverit te dextera tua, abscinde illam non intelligit sensum, non advertit di Vini arcana sermonis, pejus labitur, quam si non legisset. Et ideo docuit quemadmodum Dei Verbum investigare deberent, non perfunctorie, non improVide, sed diligenter atque sollicito : Quod erat, inquit, ab initio, quod audivimus, et quod, vidimus, oculis nostris perspeximus, et manias Ostrae, perscrutatae sunt de Verbo vitae et vidi 1tius et testamur,

et annuntiamus Vobis' Vides quod anto velut manibus quibusdam perscrutatus sit Dei Verbum, et postea ann Unitaverit: et ideo nihil Adde et Eva sertasso nocuisset verbum , si pertractantibus diligenter mentis quibusdam manibus ante teligissent. Infirmi enim pertractando, et diligentius requirendo, uniuscujusque quam non intelli gunt, possunt investigare naturam. Certo illi insistini id

lirenum, in qUO Scientiam mali eSse cogno Orant, ante quemadmodum langerent, debuerant perscrutari. Nam et mali

saepe nobis potest prodesse cognitio. Et ideo diaboli Daudes vel in hac legimus lectione, vel in prophelia, ut dis

camus quemadmodum artes ejuScavere possimus. Cognoscenda suu enim tentamenta ejus, non ut Sequamur, Sed ut docti instructique a PamUS.

LIX. Sunt hoc loco qui dubitalionem habeant, Utrum ex omni ligno ita dixerit Deus esse gustandum, Ut cum de omni ligno, ita de scientia boni et mali ligno ustaretur an Vero de omni ligno gustandum, de sol lignoscientia boni et mali dixerit non osse gustandum p Qui ne id quidem putant inutilis esse rationis, quod quamvis noxia

osca hujus ligni fuerit lamen si ima caeteris ede Pellar, noxia esse non poSSit quandoquidom otia in antidotum

theriacum de corpore serpentis confici solore dicatur,

333쪽

Scientia quoque boni ut mali, si quid sapientiae trabeat, si

quis vitae semper intendat, si qui caetera Virtuti an genera consequatur, nequa triam inutilis aestimatur. Hac iratur ratione plerique putaVerunt posse etiam illud in tolligi ut videatur Deus id inhibuisse, ne absque caeteris solum lignum scientiae boni et mali gustaretur, non prohibuisse cum caeloris. Et hoc ideo putant dictum, quia ait Deus ad Adam: Quis libi indicavit quoniam nudus es, nisi dedigito, a quo, praeceperam libi, ab hoc Sol ne manducares, an

, ducasti Quod videretur dare aliquem interpretandi Iocum, nisi mulier in superioribus, dicente serpente D. Quid, utique dixit Deus, ne datis ab omni ligno quod est in

s medio paradiso respondisset uod est in modio, paradiso dixit Deus : Non manducabitis ex eo. In quo quamVis mulieris praevaricaturae fides videatur infirmior, tamen non omnibus Adam spoliab virtutibus, ut videatur in paradiso nullam assecutus suisse Virtutem, nihil de caeteris gustavisse lignis , priusque culpam incidisse quam fructus esse aliquos OnSeCUtUS. Non poliab ero olidam, ne genus humanum omne dispoliena, qtaod innocens est antequam sensum accipiat scientiae boni et mali. Ne que enim otiose dictum est Nisi conVersi sue Ditis, et, ossiciamini sicut puer iste, non intr3bitis in regnum coe . lorum Puer enim cum maledicitur, non remaledicit: cum percutitur, non reperculit ambitionum et rapinarum

tentamenta non OVil.

LX. Unde verius puto, quod ne clam aliis quidem fructatibus lignum edendum esse praeceperit. Nam etsi bona scientia perseclo, imperfecto tamen inutilis est Imperso clum ausim omnem hominem dicere, quando ipse Paulus quasi

334쪽

3α S. AMBROSII imperiectus dicat Non quoniam acceperim, aut quo amo perfectu Sim : Sequor autem si comprehendam . a tido imperfectis dicit Dominus Nolite judicare, ut non , judico mini . AErgo imperfecto inutilis scientia. Denique,

si Poccatum nesciebam, nisi lex diceret Non concupisces . hEt infra si Sine lege enim peccatum mortuum est Quid enim mihi proderat scire quod vitare non poteram P Quid mihi proderat scire quod lex carnis meae impugnaret

Impia gantur Paulus, et Videt Legem Uae repUgnantem Alegi mentis suae, et captivari se in lege peccati nec de conscientia sua praesumit; sed per Christi gratiam considit se a mortis Corpore liberandum : et tu quemquam opinaris scientem non posse peccare Paulus dicit Dis Non enim quod volo facio bonum; sed quod nolo malum hoc ago': uot tu arbitraris homini prodesso scientiam , quod delictia fagoa invidiam P si tamen ut perfectus peccare non possit. In Adam Deus omnes homines praevidebat, et ideo promiscue generi non OnVeniebat humano habere scientiam boni et mali, quam per carnis ilia, ut oportebat,

335쪽

Quomodo tentarmenta diaboli plena strit mendacii et de deceptione mulieris, et lapsu Adin quemadmodum etiam cognoverint eeδερ nudos, et succinctoria sibi fecerint, quidve per ea ignificetur. LXI. Disc uus igitur lentamenta diaboli plena esse mendacii Vix enim inuin Verrim videtur ex iis quae pollicitus est, reliqua salsa composuit. Sic enim habes et Et dixit

a serpens mulieri : Non morte moriemini Ecce unum salsum; nam morte mortuus est homo, qui secutus est

promissa serpentis. Deinde addidit u Scit, inquit, Deus

quia quacumque die manducaveritis ex eo, adaperienturn Oculi Vestri . sino soli1m Verum , quia infra habes: si Quia manducaverunt ambo, et aperti sunt oculi eorum . nSod hoc verum quod noceret Denique non omnibu aperire oculos utile, quia scriptum est: et Videbunt et non, videbunt Sed si aliin agglutinatum mendacium est, quia adjunxit Et eritis sicut dii scientes bonum et ma- fluui' scin quo licet advertere idololatriae auel Orom SSeserpentem, eo quod plures deos induxisse in hominum videatur errorem quaedam serpentis astutia. Et hoc sesellit,

quia homo sicut dii. Non solum enim sicut dii esse homines desierunt, sed etiam qui quasi dii erant, quibus dictum est, . Ego dixi Dii estis , s sui gratiam perdiderunt.

336쪽

LXII. at vidit mulier quia bonum est lignum ad mana ducandum, et quia gratum Oculis ad Videndum, et spe saetosum est ad intuendum . Infirma auctor judicii, quae de eo, quod non gustaVerat judicabat. Et ideo non facile, nisi id quod diligentius pertractaVerimus, quod interiore probaverimus allectu, Videtur ad Opus aliquod esse Sumen dum. Accipiens , inquit, de fructu ejus manducavit, et 1, dedit vir su simul, et manducaverunt ambo Bone praetermissum est ubi decipitur Adam; quia non sua culpa sed vitio lapsus UXOriS St. LXΙΙΙ. Et aperti sunt, inquit, Oculi eorum, et Ogno fuerunt quod nudi essent ante quidem nudi erant, sed non sine virtutum integumentis. udi erant propter morum simplicitatem, et quod amictum fraudis natura nesciret. Nunc autem multis simulationum involucris mens humana elatur. Ergo posteaquam spoliatos se illa Since ritate et simplicitato viderunt inlegrae in corria piaeque naturae, quaerere Undana ct manus acta coeperunt, quibus

nuda suae mentis operirent delectationes delectationibus et mundi hujus umbratiles voluptates velut soli soliis as Suente , quibus Obumbrarent genitale secretum. Nam quomodo clausos Oculos corporis habuit Adam, qui Omnia animantiu ita vidit, ut his et nomen imponeret Quomodo cognoverunt, id est, interiore et altiore scientia non tunicam sibi, sed virtutum deesse velamina PLXIV. si Et assuerunt, inquit, soli sicus, et secerunt sibi succinctori Ficum hoc loco pro qua Specie debeamus accipere divinarum nos docet serio lectionum: quando vii dona sanctos esso qui sub vite et sici requiescunt Scriptorii memoraverit' et Salomon dixerit: si Quis plan- tat sicia n, et de fructu jus non manducat , et Domi-

337쪽

nius ad sicum venerit; sed ideo sit Ossensus, quia non invenerit ructum, sed soli tantum Docet ergo me Adam

ii sints Otia, qui posteaquam peccavit, de soliis ficus recerit sibi succinctorium, qui de fructibus magis ejus

pastare debuerit. Justus fructum eligit, soli peccator. Quis est fructus ciructus, inquit, Spiritus est charitas agaudium, paX, patientia, benignitas, modestia, conlinen-blia, dilecti Non habebat fructum, qui gaudium non hab0bat. Non habebat sidem, qui praevaricatus erat mandatum Dei. Non habebat conlinentiam, qui do interdicto sibi gustaverat ligno. LXI. Ergo quicumque praeVaricatur mandatum Dei, spoliatur atque nudatur; et sit ipse sibi turpis vult se operire quibusdam ficus soliis, fortasse quibusdam inanibus, vel umbratilibus sermonibus, quos compositis mendaciis assuens, et Verbum de Verbo struens, ad operiendam conscientiam sit e mentis, factique Velamen peccator intexit, Ut pudenda sua contegat. Jacit onim supra se sollia, qui culpam velare desiderans aut diabolum delicti memorat auctorem, aut carnis praetendit illecebras, aut aliuni

qUempiam persuasorem prodit erroris. Et de Scripturis divinis frequenter promit exempla, quibus justos in culpam perhibet incidisse, dicens si sorio in stupris suerit deprehensus at Abraham cum ancilla concubuit , et David alienam adamavit, et sibi ascivit uxorem Lossuit enim sibi quaedam solia, quaedam exempla de propheticarum

serie Scripturarum , fructum earum non putat requi

rendum.

LXII. Nonne tibi videntur etiam Judaei soli assuere dum legis spiritalis verba corporaliter interpretantur pQuorum interpretali fructum omnem Viriditatis amittit, damnata maledicto ariditatis aeternae. Bona igitur interpre-

338쪽

latio, hoc est, spiritalis siciis os fructuosa, sub qua justi Sanctique requiescunt. Quam qui plantaverit in animis singulorum, sicut Paulus ait: Ego plantavi Apollo rigavit , smanducavit ex ea fructum uale autem interpretatio ruc-lum ferre, Viriditatem servare non poterit. LXVI. Quod igitur gravius est, hac se Adam interpretatione succinxit eo loco, ubi fructu magis castitatis se succingore debuisset . In lumbis enim, quibus praecin gimur, quaedam Semina generationis esse dicuntur; et ideo male ibi succinctus est Adam soliis inutilibus, ubi suturae

generationis non fructum suturum, sed quoddam peccata Signdret, quae manserunt Usque in adientum Domini Sal-Vatoris. Caeterum posteaquam Dominus advenit, sicum invenit incultam : rogatus no eam uberet excidi, ut Ole

retur permisit. Et ideo jam non soliis , sed divino sermone succingimur; quia ipse Dominus ait 4 Sint lumbi vestri

η succincti, ot lucernpe ardentos' inde otiam pecuniam in onis nostris portare prohibet non enim saecularia sqd aeterna debet ona OStra SerVare.

339쪽

De oo Do in in deambulantis ad Nes 'eram, et increpation Adam , bi es tur Proeterea Primus incre Patur Adam , cum prior mulier gustaet erit et de mulieri caeci Satione , ac mystorii Per illa designatis. LXVIII. AE aii dierunt, inquit, vocem Domini Deinde ambulantis in paradiso ad Vesperam Quod est deambulatio Dei, qui ubique semper os P Sed pulo deambulationem quamdam esse Dei per divinarum seriem Scriptu rarum, in quibus o quaedam Versatur praesentiaci Cum audimus quia ipse aspicit omnia, et oculi Domini super justos cum legimus qui adesus sciebat cogitationes eorum ;cum legimus Quid cogitatis mala in cordibus vestris P Ergo dum haec recensemus, quasi deambulantem cognOScimus Deum. Fugerat ergo occalor, non quo Dei posset latere conspectum sed intra conscientiam suam latore Cupiebat, opera sua lucere nolebat. Justi enim est facie ad aciem videre; quia justi mens non solum De praesens est, sed etiam cum Deo disputat, sicut scriptum est: In-ndicate pupillo, et justificate viduam, et Venile dispute smus, dicit Dominus Ergo cum legit peccator has Scripturas divinas, audit vocem Dei quasi ambulantis ad

Vesperam. Quid est ad Vesperam, nisi quia culpam suana Sero cognoscit, et sero venit quaedam erroris praeteriti Verecundia, quae errorem praevenire debuerat Pinam dum

340쪽

culpa servet in corpore, et anima exagitatur corporis passionibus, non cogitatistum sensus errantis, hoc CSt, non audit Deum ambulantena in Scripturis divinis, ambulantem in mentibus singulorum. Dicit enim Deus Du Quoniam inha- , bitabo in illis, et inter eos ambulabo, vero illorum Deus . nErgo cum in animiae sensum redierit potestatis formido di-Vinoe, tum rubescimus, tunc nos gestim 1 3bSCondere,

tunc in ecclitorum nostrorum positi cogitationibus , in medio ligni paradisi, ubi poccavimus, deprehendimur, a tere cupientes, et arbitrantes quod Deus non requirat Occulta. Sed scrutator animorum et cogitationum Usque ad divisionem animo penetrans dicit: si Adam, ubi os LXIX. Quomodo loquitur Deus P Numquid Oce cor porea P Non uti quo , sed virtute quadam praestantiore quam VOX Orporis potest esse, undit oracula. Hanc Vocem ejus Propheice audierunt hanc vocem fideles audiunt, impii non intelligunt. Denique in Evangelio habes, quia audivit Evangelista dicentem Patrem Et clarificavi, et siterum clarificabo D sed Judaei non audierunt. Dicebant enim : Ionitruum factum os A. scillic ergo , sicut supra habes, quia sentiobatur deambulans Deus qui non deam bulabat sic audiebatur loquens Deus, qui non loquebat Ir. LXX. Sed quid loquatur, consideremus Adam, ubi hes Adhuc in his omedium sanitalis est, qui audiunt Dei verbum Deniquo Jud ui, qui sibi clauserunt aure ne audirent, hodieque non morentur audire. Deinde habent remedium qui se absconderunt. Iam qui absconditur erubescit qui erubescit, convertitur, sicut scriptum est: Confundantur, et convertantur omnes valde velociter' Deinde hoc ipsum quod vocat, indicium sanaturi Si, quia Dominus quos miseratur, c vocat. Dicendo autem si bi