장음표시 사용
451쪽
Cur ingresso oo in arcaman, post septem dies diluvium factum sit 'Item cur Moyses diaeerit illud quadraginta
diebus et quadraginta nocti bus duraNiSSe, Nab να- aione quadraginta die S perseveraverit Quo pacto in ipsa Poence comminatio ii divina mi3cricordia eluceat. Post quc liberalis o obedientia consideratur. XLII. LI L quoque studio est quaerere, quae Cal Sa StCUr OSteaquam ingressus est Noe in arcana, et induxit animantia, post sopioni dies diluvium actum sit. Non enim Otiosum Videtur, quod non aut plures, Ut paucioreSinterpositi sunt dies, sed tot quot in constitutione mundi fuerunt. Sex enim diebus actus est mundus, septim diu requiexit Deus ab operibus suis . Quo declaravit indicio ipsum esse auctorem mundi, atque diluvii Mundum propter bonitatem suam condidit, diluvium fecit nostrorum merito delictorum. Admoniti sunt igitur homines Vel ex numero dierum quibus mundus os conditus, quod conditorem
suum non lacrymis solum et precatione , Sed Correctioue morum reconciliare debuerant. Ergo spatium dedit ad poenitentiam Dominus, magis Volens ignoScere, quam punire ii imminentis diluvii terrore suspensus, ad Veniam cogeret postulandam quo dum periculum suturae mortis horrescunt, impietati atque injustitiae renuntiarent. Secundum est, ut hinc quoque Domini supra modum misericordis clementiam colligamus; quia multorum anno
452쪽
44 s. AEMBROSII rum ossensio no a constitutione mundi in sinem usque contractam, paucis diebus, si poenituisset eos, Voluit re- Iaxaro. Est enim Deus peccati immemor , Virtutis remunerator, sicut ipso ait in Proplieta : Ego iam, ego sum qui deleo iniquitates, o memor non ero : tu autem memors esto, et judicemur dic iniquitales tuas, ut justificoris . Cum enim adverterit Veram animae resia Sam esse Virtutem, tantum ei honoris altrilauit, ut non solum Veniam superiorum indulgeat peccatorum, Verumeliam gratiam et justi
sicationem imperitat. Expectavit ergo et septimo die, ipso
quo ab operatione requievit ut si venia posceretur, Se queretur correcti , et ab indignatione requiesceret.
XLΙΙΙ. Istud quoque curae sui non praetermittere, eo quod diluvium factum dixerit, Quadr9ginta diebus, et addiderit, Quadraginta noctibus . Scimus enim diem
dici quem sol terram illuminans signat noctem qUam Circumfusa tenebrae a claritate disterminant; et plerumque a nobis ita diem significari, ut noctem non comprehendamus, pleriamque ut Complectamur. Significantes enim mensem triginta dierum, significamus et noctes. Unde iam
salis suisset Moysi dixisso diluvium fuisse Quadraginta
diebus, mur addiderit, Et quadraginta noctibus, quaeritur. Et aliqui ita ac coperunt qui ante nos suerunt, Ut tvirorum et muliorum actus diluvio interitus demonstraretur diem ad virum reser ille qui sit purior, similis lucis, noctem ad mulierent quae, vir dormiente, creata describitur simulque quia vir prior quasi auctor, qui Virtutem moveat mulieris, atque in partus excitet Dactu illo clarior publico ista obscurior, tanquam domesticis clausu 3riC-tibus et nocti proxima, sucundo Orta loco, Ut creationi Suae
formata jam costae viri debens gratiam, superiori quoque potioris obnoxia privilegio, et pariendi usu materialibus
Isai. LIII, 5, 26. - Gen. vi I, II. - Id. II, 2I.
453쪽
tant spatia temporum, quia non distant merita delic
XLIV. Non mediocriter etiam scrutantur pleriqUe qua ratione quadraginta dies diluvium fuerit. Et possumus dicere materialem numerum tristioribus, hoc est, delendae creaturae deputatum hebdomadam autem constitutioni totius mundi, hoc est, laetioribras. Sed fortasse reseratur,
quid quod etiam lex quadraginta diebus lata est , tot dies
observavit Moyses in monte Sina, et demoratu est, iam praescripta legis acciperet Recte ergo eodem numero declinandorum peccatorum praecepta tribulantur, quo poenae culpa DS persoluta ut cognoscamus quod de eodem vitae tempore debeat ex correctione laus comparari, quo potest punienda culpa committi. Unde nunc jam non poenae praescripti sunt dies quadraginta, sed Vitae ut hoc numero e jimiis et orationibus crebrioribus nostrorum leVemUS Upplicia peccatorum, atque ad praescripta legis intenti, devotione ac side nostrum corrigamus errorem. laqUe per Domini resurrectionem quadragesimus dies jam non habetur novissimus, sed primus atque inde Vita numeratur, ubi ante mortis numerus ad consummationem mundi et humani generis excidium computabatUP. XLV. 4 Et delebo, inquit Dominus, Omnem POSUPPOC-stionem carnis a facie terrae coelestium pulchritudo Verborum, si quis se a decoro intellectu pio mentis Xa minet Indignatur Deus peccatis nostris, sed non obli Viscitur pietatis. Minatur supplicium , sed non permittit excidium Moderatur vindictam , revocat seVeritatem De leturum se dicit omnem carnem non a terra, sed a facie terrae. Florem deculit, radicem servatra sinit ut in pro-
454쪽
444 AMBROSII stando substantiae virtus maneat humanae , quae in supersi ci laboret, intus impassibilis perseVeret, immunisque
noxae ad eorum substitutionem qui non sint reatui obnoxii, reserVetur Pulchre autem Osuit, ε Delebo, tanquam litterarum apices qui delentur sine fraude librorum, et sino imminutione tabularum. tramentum deletur, sed lignum manet. Dolentur elementa, ut Scribantur plerumque mediora Atramentum tollitur, sub Stantia non exterminatur. Delebo, inquit, corruptelam carnis, ut scribam incorruptionem. Delebo resurrectionem carnis a facie terrae, ut scribam in coelestibus resurgentes. Delebo dolibro terrae, ut scribam in libro Vilost. Doleantur, Domine meus, Domine, deleantur cit elementa ferri, ut scribantur elementa Christi. Aboleatur resurrecti O terrena, Ut Coelestis gratia redundet. Veni Moyses, praepara gremium
legem accipe, Suscipe apices quos jam misericordia divina non deleat. Suscipe tabulas, quas Dominus statuat in aeternum. Utinam ipse non frangas. Et ipsas mihi mea culpa sustulerat, nisi Dominus reddidisset duro quidem Moyses indignatus est, ne haberent divina privilegia, qui non de serrent obsequia. Sed puto quod non mihi eas, sed Judaeis fregeris. Fregisti Judaeis, recepisti mihi Fractae sunt priores, ut OSteriore manerent. Fregisti eas in pectoribus Judaeorum. Quid enim proderat ut tabulas tenerent, quarum praescripta tenere non possent sicco secundas tabulas dicunt se tenere, sed non tenent. Dicunt se legere divina
elementa, sed non legunt. Digito Dei scriptas esse tabulas Moysos dicit illi digitum Dei non legunt, serrum legunt. Atramentum vident, Spiritum Dei non vident. Sed Ecclesia noscit atramentum, Spiritum novit. Ideoque Paulus novit Scribere non atramento, sed Spiritu Dei vivi .
sacrilegum ineptum populum Judaeorum Ηοmo Spiritu
455쪽
Dei scribit, et homo sub lege nutritus, et illi volunt Deum
atramento Scripsisse, non Spiritu. XLVI. Ergo ut ad superiora redeamus, delet Deus resurrectionem Carnis, tanqUam apicum Scriptionem 'quo declaratur quod superfluam hominum nati ita tem propter impietatem ejus detexerit specie litterarum substantiam autem et OnVersationem generi serVaret humani velit perpetuitate tabularum, ut ex ea Semen Peli liliam pullularet. Cui sententiae convenire etiam illud videtur quod ait u Delebo , inquit, Omnem resurreCtionem carniS. Resurrectioni autem communi usu naturae contraria videtur esse purgatio quia purgatione reciditur, et reprimitur resurrectionis luxuria. Omne tamen 'IUOd Urgatur, Spe ciem amittit, substantiam Uam Servat, atque meliorat.
Repressit igitur Dominus qui jam purgatione diluvii corporeum Sum, OnVersationemque generationis ejus quae degeneraverat a decore natur; et accepti muneris, Venustat. Haec secundum litteram. Quod autem ad altiorem pertinet sensum diluvii species typus est purgationis animaeno Strae. Itaque iam men nostra Se a corporalibus mundi hujus illecebris quibus ante delectabatur, abluerit, bonis quoque cogitationibus Veteris colluviem cupiditalis absterget, tanquam purioribus absorbens aquis turbidorum prius amaritudinem fluentorum. XLVI. Et fecit, inquit, omnia Noe quae mandavit ei Dominus Deus . Gustus mandata accepit, Se PVia imperia dic amici censetur loco qui secerit quaecumque exequenda susceperit ille qui nutat obsequiis, oneri servitulis addicitur. Denique et Dominus Jesus dicit in Evangolio : Vos amici mei estis, si seceritis quae praecipi vobis dam
datur ut ei qui valida charitate, sobrio consilio ea, quae
456쪽
446 AMBROSII mandata Stant exequatur. cc sesellit Dominum judicium suum, implevit ustus universa, non partem , sed ni Versa quae mandata sunt eici et ideo Scriptura divinae accepit testimonium. Nec superfluum putes quia simul posuit Dominum et Deum; nam et Deus in Domino, et Dominus in Do sed ut Patris et Filii intelligas commune praeceptum Aliqui tamen ante nos sic interpretali sunt, eo quod Dominum et Deum dicendo hoc loco, et vindicatur et ignoscillari geminam expresserit potestatem : et qui hic vindicat prius in peccator s, de ante Dominum dixerit; quoniam Vero postea, ut justi Seminarium propagetur indulget, ideo Deum postea nominaverit. Denique sacturus mundum Deus dicitur In principio secit coeluma et terram' sit, Dixit Deus, Fiat lux
Diluvium verno tempore accidisse, ut magis eo cruciarentur homineb et Sexcentesimo anno Noo, ut hominum interitus cum eorum creatione Oλλgrueret. Itemper fontium abs3i, et cataractarum coeli ruptionem
mentis atque corporis diluΥium signisicari. XLVIII. si oliam illa non perfunctoria consideratio,
quod sexcentesimo anno Oe, mense secundo, Vigesima et septima mensis sit diluvium Secundum mensem Verni esse temporis non ambigitur, quando augentur nascentia, ager parturit, terrarum pariter atque animantium saetura
se fundit. Tunc ergo secit diluvium, quando dolor eorum
457쪽
major foret, qui in sua abundantia puniebantur, tunc ullio terribilior lanquam dicentis eici Ecce Omnia secundum liboralliatis divinae pro identia gratiam dive natura generavit, omnia in usum hominum germinavit terra saecvndior, segetes spectantur, tritico et Orde campi replentur, comae arborum venturi fructus loribus Vestiuntur : non deest terra obsequiis suis, non bestiae desunt muneribus suis, Ude Solemne SolVuntur in partus, ut homini nihil desit : homo soliis partibus suis deest, nescit auctorem suum a quo et Omnia ministrantur, negligit conditorem. Despicit homo ' remuneratorem suum, cum De US OpuS suum non d 'speXeril. Pereant Cum homine omnia, propter quem nata sunt omnia. In suis divitiis consumatur homo,
cum sua dote moriatur. Nihil ante hominem terra doliquerat, nullis erravit in fructibus cin homine sol se dege Derasse cognoscit, Spinas et tribulo prγfructibus serens. Quod solium munus admirabile est, principale mentis in teriit. Cur igitur omnia illa servantur Ideo non post collectos fructus infunditur aqua, ne beneficium magis quam diluvium terra sentiret. Denique Verno apud Egyptios tempore, sed mense dixerso Nilus exundat, ut jaciendisseminibus terra mollescat, et blandiore sinu, clementiore gremio semina missa suscipiantur. Quod autem seXcentesimo Noe anno sit diluvium, illud videtur ostendere quia sexto die Adam creatus est ridem numerus , hoc St, qui par dicitur, et in auctore et in reparatore SerVatur; quia fons sexagesimi et sexcentesimi sextus est numerus. Idem autem et primus et Septimus mensis dicitur. Sed magis primum observare debemus; quod post diluvium verno tempore colendorum Clara reparetur agrorum, et placidi atque uberis soli incipiat scelura procedere. Quo signisca tu nunquam Deum eo numer Vel tempore interitum
hominum fuisse acturum, quo secit exordium nisi im-
458쪽
448 s. AMBROSII manibus delictis esset offensus. Simul Veniam temporis et numeri ratio promittit; quod etiam iratus admoneatur tam praecedentibus causis beneficiorum suorum, ut Onpenitus doleat eorum sub Stantiam, quos ipse donavit. XLIX. uit rupti sunt omnes sontes abyssi, et catara laes coeli apertae sunt Vim diluvii convenienter Scriptura
expressit, dicens Coelum et terram pariter QSSe commota,
e quibus olomentis constat istius mundi omno principium. Ludique ergo influentibus aquarum molibus conclusum genus hominum perurgetur. Haec Secundum litteram. Quod autem ad altiorem perlinet sensum, coeli symbolo mens humana Significatur, erro autem appellatione corpus et Sensus Magna igitur naufragia, quando mentis a riter o corporis sensuumque omnium turbo et procella miscentur. Diligenter dicta pensonius. Plerumque fraus
mentis et doliis inum Xercent Venenum, sed l3men O
brietas corporis et continentia obumbrant mentis improbitatem Frequenter incerto fidei atque opinionis suae mens
hibrica est, sed tamen caro deliciis et luxuria acat, Ut frugalitas errorem mentis excuset, sicut muli sunt haereticorum qui praetendere olim corporis continentiam, Ut assertionis suae idem testimonio Sobriae carnis acquirant :etsi sensu lubrici, tamen quo minus turpes, Bliquanto CXCU-sabiliores habentur. Cum autem Venena mentiS, et contogia
dunt, atque animus incerto lubricus motu, malitiae scelidus
atramento, crudelitatis Urore Succensias, etiam Corporalibus flagitiis incitatur avarus quoque assectus impatiens mediocrium facultatum, hixuriae cupiditate , est undendique sibidino praecipitatur in facinus appetendae salutis alienae tunc magnum est diluVium omnibus pariter ingruentibus passionibus: tunc Se insipientia, injustitia, temeritas, improbi
459쪽
DU NOR EP ARCA LIBER INUS. 44ρ as , perfidia de stiperiori parte tanquam cataractae mentis videntur est findere. Inde erumpunt de corporis sonte terreni libido, temulentia, luxuria, postrem diVersorum criminum prolapsiones, quae penitus et corporis robur et Vigorem mentis essceminant.
Per aream a foris clausam et in aquis fluctuantem corpus hominis corio tectum et Nariis motibus agitatum per quindecim aquin cubitoS, quibuS montes Susteraban tur humano senSux denique per mortem omni car- nis, animc PaSSionibu corrupis interitum adum brari suPerbos autem principue delendos, cum juStus interim aetinctis pravis motibu3 in corpor quaδ in
L. E clausit Dominus a soris arcam Sermo mani festus est secundum litteram Claudenda sui arca , et tuto sepienda munimine, ne eam Vaga diluvii uenta penetra rent. Allioris quoque Sensus non incongrua interpretatio, si corpus humanum cui arca haec, quae describitur, sigura tur, septum corio judicemus a frigore aestuque essendi, quod artifex Deus ad omnium membrorum prolectionem naturalibus Vestivit exuviis, et quodam circumfuso induit operimento; Ut neque rigore congela Scat, nec aestivo calore solvatuP. LI. Exundavit igitur aqua, et leVaVit arcam, et serebatuPsuper summum aquarum. O immerito exundavit aqua, quando coeli cataractae apertae sunt, et de terra rupti sunt
460쪽
sonios aquarum et flumina. Quod magna emphasi dictum est. Ubi enim eruptio, ibi irrevocabilis effusio sit nocesse est; no retineri facilis ingentium prolapsio fluentorum. Manifestum est igitur quod scriptum est. Verum si altius spectandum putes, caro nostra diversis agitatur et freti modo fluctuat passionibus, quibus huc atque illuc tanquam
super undas molestiarum Varum nunc fame, nun siti,
nunc cupiditate, nunc gaUdio, nunc dolore jactatur. LII. Illud quoque non praetermittendum arbitror, quia Scriptura non praeterit, quantis numero cubitis aqua super terram fuerit; quindecim enim cubitis super excelsos
montes aquam fuisse dixit Simplex itaque intellectus patet.
Allegoria autem quinque sensus complectitur, qui sunt in corpore nostro Velut excet Si montes, qui hanc carnem passionum obumbrant, et plerumque incursantur bestiis , et exagitantur condensa et Opaca eorum. Unde et Dominus per nationum credentium sidem veniens ad Ecclesiam suam, venit a Libano sicut ait Habacuc propheta dicens u Dominus a Libano Veniet, a monte Umbros et Opae, .s
Ecclesia quoque venit a Libano, sicut habent Cantica Canticorum. Ita enim legimus : Ades huc a Libano, sponsa, ades huc a Libano Transibis et pertransibis a principio, sidoi, a cubilibus leonum, et montibus pardorum , quo gentiles populi, qui velut bestialium passionum graVe pMtiebantur incursus, nunc altitudine fidei, et sublimitate devotionis mcant. Per hos igitur montes Christus advenit, comprimens evangelicis disputationibus feroces istius co
poris motus, atque illam altitudinem cordis, et se exto lentem superbiam obedientia et humilitate sui destruens meritoque fructus mansuetudinis ferre coeperunt, UOS ante gravium diluvia passionum subruebant. De numero autem cubitorum sic quidam ante nos aestimaverunt qu'st