장음표시 사용
501쪽
adhuc positus delinqtiendi, det tamen emendationis insigne. Etenim plurimum interest utrum peccata Sua jactare desideret. In alter enim turpis impudentia, in altero tolerabilis verecundia spem suturae correctionis Ostendit. CXIII. Alia est autem denudatio animae, quia Velut quamdam sarcinam corporis abjicit atque exuit, sicut so- pulcrum quoddam carni effugiens Sepulcrum enim patens est guttur hujusmodi hominum, in quo Sepulcro Velut altumulatur anima delectationibus et cupiditatum passionibus onerata diversis. Exuit igitur se a congestione terrena, et quasi retia quaedam circumfusa evadit atque effugit, quaecumque se ab omni nudaverit passionum a queo, et omnem illam deformem speciem terrenae labis aVerterit, ut hicem videat decoris aeterni.
Quare Cham tum dictus sit pater Chanaaλι, cum hic nondum 33et genitus; et qua ratione in PerSona Cham patrem deridentis intelligendum improbos omnes , si bonos tros in cul*am incidisse contingat,
XIV. Π ΕΒ nunc cur non simpliciter dixerit u Vidit, Cham nudationem patris η sed si Vidit Cham paler Cha-
men addidit filii nisi ut et vitio auctoris deformaretur hae reditas, et auctor filii nequitia gravaretur a paler igitur in silio, et in patre filius redarguuntur, habentes stultitiae, nequitiae, impietatis quoque commune consortium Nec
502쪽
poterat fieri ut bonum generaret silium, qui ipse bono
patri nequam, et silitis et naturae et eruditionis degener extitisset. Haec secundum litteram. CXV. Quod autem ad altiorem sensum pertinet, Omnes mores possimi erroribus delectantur alienis nec solum erroribus, sed etiam iis, quae ipsis Videntur mala esse, etiamsi non sint. udum enim Noe se non Sentiebat, quia inictu erat indulus Sapientiae. Denique nec Adam in paradiso positus nudum se putabat, nisi postea quam praevaricationis commisit errorem. Et redopertus amictu sapientiae ac justitiae, mandatorum Coelestium praevaricatione u
datus, nudum se Vidit, et soliis operiendum putavit. Rido igitur Cham nudatum patrem idolis. Omnis namque improbus quoniam ipse devius disciplinae est, aliorum lapsus non Solum pro Sui erroris solati accipit, quod con sortes inVenerit culpae verumetiam improbo laetatur 1 soctu, tanquam sua ipse delicta correxerit Mala mens ergo laetatur praeter propositum aliquid accidisse sapienti cum utique corporis lapsus in vitio esse non debeat, etiamsi lapsus putetur, nisi animus quoque iactimetur in culpam. Postremo veniabilia judicentur hujusmodi errata , non odio prosequenda, non habenda idibrio. Sed mens, ut dixi, improba cum putat errasse sapientem, insultandum arbitratur ei, cujus sibi putat mores esse contrarios ratio dpeccatum suum Velut tacito quodam sapientis testimonio redarguatur eoque laetandum sibi, quod justo viro nec eruditi ipsius profuerit, nec justitia sussragata sit, nec
ea, qUM Secundum CorpuS Sunt, habuerint prospero CVP-stis. Iaec nim pro Uinmis bonis apud improbos aesti mantur in divitiis aut honore posita, quae tamen nulli ims ructum ad laudem virtutis conserunt Propterea insipientiae defensores videntur, qui Virtutis amatorem proSpero-
503쪽
rum munere esse fraudatum, qui omne bonum temporalibus magis quam perpetuis aestimandum putant.
Sem et Iapheth pietas commendatiir; et quid εἰ quod retrorsum dicuntur ambulaSS , e OiὶitUr Pum quomodo sobrius factus sit Noe. Denique cur Scriptura cum prius Cham medium posui3Set, eum nunc juniorem appellaverit. CXVI. cimest quod si Sem et Japhelli imposuerunt ves-s limentum super humero S SUOS, et perreXertant Petrorsum, et Operuerunt nudum patrem , et non Viderunt nudatios nem ejus P Littera evidentem pietatis expressit assectum, quod nudatum amictu patrem boni silii videre a Verunt, ne paterna reVerentia Vel ipso minueretUr aspectu. Siquidem etiam tacito vultu pietas rqquenlo Ossenditur. Endo etiam Romae vetus suisse usus dicitur, ne silii cum parentibus et inaxime puberes intrarent laVacrum. CXVII. Sonsus autem altior hoc habet, quia insipiens praesentia tantummodo videt quae in oculis sunt, sutura non respicit, praeterita non cogitat. Sapiens autem e praeterita recordatur, et sutura Considerat. Omnis ergo mens Sapiens retrorsui ambulat, hoc est, praelerita spectat; nec naturae quodam usu impeditur, nihil vacuum, nihil nudum suorum btitur esse gestorum. Operit quae aliter gesta sunt amictu quodam et gratia Vel praesentis operis, Vel suturi ut nihil indocorum praetereat, nihil inornatum relinquat. inde et Apostolus superiora obliviscebatur,
504쪽
494 AMBROSII priora appetebat: sed obliviscebatur, Ut absconderet persecutionis errores, Ut legeret superiora delicta bonisque operibus obumbraret si Beati enim et illi, quorum eclas sunt peccata cis id est, si tegantur bonis factis, et operiantur virtutum sequentibus disciplinis. CXVIII. Et sobrius, inquit, actus est Noe a Vino .
Manifestum est ex ebrietate, intercedente somno , Obrios fieri homines mons autem Obria St, quando et praeterita et sutura cognoscit. Sobria ergo erat mens Justi, eliam quando ebria putabatur. Est enim praeclarum poculum inebrians justos Ille autem vero inebriatus erat, qui ride liat patrem. Qui enim neque praeteritam generationis gratiam, neque praesentem reVerentiam patris, neque sutu
ram cenam paternae injuriae considerabal, vere ebrius erat, et quod putabat Videre se, non videbat. Erat in illo profunda caecitas, qui patrem Videre non poterat. Nam si Vidisset patrem, non utique risisset. Neque enim ridendus, Sed Verendus est pater. Mult autem amplius mentem Justi insipiens videre non poterat. Quomodo enim Videbat, qui in eo putabat ebrietatis errorem, ubi erat perso tu Sapientiae caeterarumque Virtutum vapor 'Sicut scriptum est: Vapor est enim Virtutis Dei Quando enim mens magis
Sobria est, quam Unc quando naturam omnium CPUm,
temporumque praesentium et suturorum ita spectat ne
gotia, ut nulla in eo temporalis titubantia ebrietalis appareat PCXIX. Quaero etiam qua ratione cum Dio meditam dixerit inter filios Cham, nunc juniorem constituat. Sic enim scriptum est: Cognovit Noe omnia quae fecit ei filiusa junior'. Numquid ante Scriptura in ordine generationis erravit Non utique. Quid ergo Contraria nunc scripta sunt PNon arbitror Quomodo igitur solvitur, nisi juniorem
505쪽
1iὀn ei id non tempore accipias sed rudem Sonsu, et in qiuadam intellectus insantia constitutum, qui provectioris doctrinam et alis non hauserit, nec perceperit senile COD silium P Cani enim quidam sunt sensus hominum. Et ideo inquit: e Cum veneris ad seniorum concilium, claude saluum . , Et alibi habet sententia is Discendum enim tibin prius est quam loquendum L Aures ergo paralas habe, ut aliquid de sapientium consiliis consequaris Lingua re primenda est, auditi praeparanda.
Cur in benedictione Sem dictum fuerit Benedictus Dominus Deus Sem; et cur hujus servituti non Cham, qui peccavit, sed silius ejus addicatur Ad eae tremum benedictio Japheth inponitur. CXX. ΒΕΝΕDic ΕΝ silium suum Sem ait Noe : Bene, dictus Dominus Deus Sem; et erit Chanaan servus, ejus , Et Dominum et Deum dixit, et specialiter Deum filii sui, cui nomen Sem est; eo quod Deus justorum est, hoc est, Deus montium, non allium, qui gratiam habeant virtutis excelsae Deinde qua ratione cum filius ejus Cham peccaverit, non ipsum exsilium ejus servituli ad
dixit 8 Et fortasse ideo quod pater plus assicitur injuriis
filii sui, maxime quarum ipse reUS et auctor existat, et vehementius contristatur sui peccati damnati nomis silio persolutam, qui non tam Suo , quam patris merit punire tur Deinde quia qui doctrinae paternae discipulus esset filius, et pessimarum aemulus cogitationum, uno corpore
506쪽
Uterque teretur et mente, eademque malitia. Indisseren te igitur Vel paternae, vel suae malitiae filius pretium luit; quoniam improbitalis commune consortium est. Quod igitur pro patris solvit improbitale, sine dubio et pro suas0lvit, culpae ejus reus vel certe diutius poena producitur, cum ollam ad filium Usque pertendit, et successoris afflictio in tempora mulla profertur. Hoc secundum lit
CXXI. a terum non tam lii homines quam mores comprehenduntur, quorum in utroqU Una natura. Nam Cham calor, Chanaan commolio et inquietudo : qui autem calidus est, utique inquietus atque commotior est. In duobus igitur erat una passi , et unias assectus. Itaque Cilni alter addicitur, uterque damnatur.
XXII. Cum sanctus igitur Noe benedicens silium suum Japheth ait: Dilatet Dominus Japheth, habile in domi
, bus Som , et stat Chanaan servus ejus pii diximus supra Japheth quasi indisserons bonum significari. Indisserentia autem latitudinem habet, quae est in salute, Vigore, decore, sortitudine, divitiis , gratia, nobilitate, amicis, po testatibus, et caeteris. Sed haec licet indisserentia bona sint. tamen plerisque nocuerunt, qui ea non cum sapientia et justitia possederunt. . Multos enim obvios socore divitiae, nobilitas et potostas supcibos, Ulcluit udo UXUriosos, cujus suffragio alienae meniis corruperint castitatem. Ergo pro uloniis assectu horum quae diximus, indisserentiae sunt, quorum usus aut vir tiatibus regitur, alit Certe sine gubernation virtutum fraudi esse incipiunt, qua possunt esse utilitati.
507쪽
De trecentis it GiqNaginta annis, quos Noe post diluvium Nixisse traditur e tum de posteritate Japheth ad litteram ac moraliter. CXXIII. ΠΝ quoniam post diluviiiiii Noe dicitur vixisse trecentis et quinquaginta annis , nequaqUam praetereundum putamus. Nam in recentis crucem Christi significari certum est, cujus typo Justus a diluvio liberalias est. In quinquaginta Jubilaeus est numerus remissionis, quo Spiritus sanctus missus a caelo ost gratiam humanis pectoribus infundens Persecto igitur numero remissionis et gratio Justus curriculum vitae hujus implevit. CXX . De generatione Japheth, inquit, Rhodiis et aliae insulae sunt nationum . Non immerito latitudo dicitur, quando etiam in alteram partem naturae, hoc est, maritimam generali ejus processit Vero enim tanquam latitudo non fuit e conlenia, quod in usum hominibus
natura praescrip Serat, hoc eSt, terrae OSSESSione 'eriam- etiam introgressa est mare, et ad ii Sialas usque proce SSil. Hoc secundum litteram. CXXV. Secundum altiorem autem Sensiam ea, quae Xira
sunt, quae dicuntur bona, diViliae, potestales, honores quasi disiunduntur alius nec tantum his contenti sunt divites, quae in manibus et in conspectu Sunt, sed longe lateque dissundunt suas cupiditates, dum aut pecuniarum compendium de ulterioribus quaeritur, aut honor a pluribus, aut potestas dissusior, aut cupiditas.
508쪽
CAPUT XXXIV. Qualis Cham illius improbi sitius senior fuerἰ e et de
mio Chus Nembroth gigante et enatore, cujUS O men eaeponitur, et a quo regnu in Babyloni coepisse
CXXVI. ΠΝ quaero qua ratione Cham illius improbi silium seniorem Scriptura fuisse memoraverit 'Duo genera terrae, unum Velut arenOSUm et pulverulentum, imo, ut expressius dicam, pulvis aliud genus terrae fructiferum atque oecundum, hoc est, terra solidior et profunda. Quid igitur improbus nisi pulverem generat, ex quo generatio esse non possit Ideoque Propheta pulverem impiis comparavit dicens : Non Sic impii, non sic, sed tanquam spulvis, quem projicit Ventus a facie errae 4 o quod etiam secundum altiorem Sensum ins secunda sit impiorum anima, quae fructus Utile generare non possit. CXXVΙΙ. Qua ratione etiam Chus Nembroth gigantem genuerit, qui erat Venator ante Deum Pindo dictum ost: Sicut Nembroth gigas venator ante Deum 4 Quid igitur aliud pulvis et arena generaret, nisi terrenum hominem; eo quod impius coelestibus terrena praeponat Gigantesonim sabulae inducunt adversum Super Voluisse UMnare, et terreno ScenSU SC3ndendiam ad coelestia puta Verunt.
CXXVIII. Altiore autum sensu illud significatur, quod qui terrenas diligit Voluptates, eas sequitur, et putat his so
509쪽
posse ad Dei gratiam perVenire, et regnium cselesie hiatusmodi orroribus deserenduma, his adVersum coelestia contumaci proeliatur assectu Propterea et in proverbio est doco, qui deliquerit : Sicut Nembroth gigas venalor antes Deum. Nembroth aulem per interpretalionem dicitur Ethiops Color mlhiopis tenebras animae squalioremque significat, qui adversus bimini est, Claritalis exsors, lenebris invollatus, nocti similior quam diei. Venatoris quoque usus in sylvis, inter sera ac bestias conversati ejus. Irrationabilis ergo miscetur irrationabilibus passionibus, et ea, quae sunt malitiae agresti atque praedurae Venator hujusmodi explorare consueVit, atque his potiri atque do lectari. Denique embroth hujus principium regni Babylon, hoc est, Consusio e quod malitia et potestas non in simplicitate et puritate, non in distinctione virtutis, sed in confusione Viliorum St.
Veluti est Allifin libro quem de arca Oo conscripsit beatus Ambrosius e Per Unum, inquit, Dominum Josum salus ventura nationibus declaratiar, qui soliis potuit justus esse, cum generati omnis errarCt, nisi natus ex Virginogonorationis obnoXiae priVilegi minime teneretur. Ecce, , inquit, in iniquitalibus conceptus sum, et in delictis po-hpserit me male mea , dicit is, qui justus prpe caelorispulabatur. Quem igitur jam justum dixerim, nisi horum
liberum vinculorum, quem naturae communis Vincula non
510쪽
teneant. Omnes stibi occal ab Adam, in omnes regnat, atm OPS 'eniat solus justus in conspectu Dei, de quo jam non cum exceptione dicatur is Non peccavit in labiis suis, sed peccatum non fecit. stiuio dic si audeS, etc.