장음표시 사용
511쪽
Libri titulus ac tractandi ratio monitum tum quinutilitas eae Abraham exemρ lis petenda Sit auctoritate divina, et philosoρ rum coliatione demonStratur. Ι. ΑκΗΑ11111 libri liiij us litulus est 5a , quoniam per Ordinem hujus quoque Patriarchiae gesta considerare animum subiit. De quo nobis moralis primo erit tractatus et sim plex. Nam etsi altiori disputation processus quidam et forma virtutis, et species quaedam exprimatur; lamens Orensia quoque actuum ejus Vestigia spectare, Virtutis prosectus est. Etenim si a quod natura ad Viclumsonera vi hominum non unius, Sed geminae, aut etiam uberioris gratiae sunt quanto magis ea quibus epulantur animi non angusti, sed abundantioris usus, et multiplicis cibi esse aestimari con Venit. ΙΙ. Non mediocre autem aut otiosum negotium. Etenim
512쪽
cum Dominus Deus noster hunc locupleti benedictionis suae dote donaverit ut ejus gratia prOVOCaret alteros, institutio corrigeret Moyses quoque imitandum nobis descripserit ut corda hominum in Vitium labentia hujus viri contuitu vehit e quodam terreno uSt resuscitaret, non perfunctorium debet Videri, Si DOS quoque Scrupulosius ejusdem viri Versemus vestigia. Nam si sapientes hujus mundi, ut Plato ipse princeps philosophorum, non
Veram aliquam , Sed sictam et adumbratam sibi eam quam legimus πολιτtία proposuit persequeIadam Ut doceret qua Iem rempublicam esse porteret atque ita tuam ae audierat, De Viderat in aliqua urbe describendam puta vit ut ii, quibus hoc munus est, quemadmodUm rempublicam regerent, institui possent: et si condiscipulis Platonis Xenophon ille Socraticus fictis et ipso rebus personam voliti informare sapientis in eo libro, quom Κύρου παιδέια inscribit ut ex in limo philosophiae sinu justi regis et sapientis disciplina procederet quanto magis
nos non compositam siguram sapientis Viri, sed expressam virtutem , t divino institutam magisterio recensore intentius, et vias ejus debemus persequi, quem Moyses ita descripsit, ut retro quodam modo se ipse respiceret P
513쪽
Denotio bratim quomodo divin princepti Merbis probata Quid sit aetro do cognatione, quoυ Pacto ejusdem Patriarchoe obedientiam Dei promissio e cuta sit Idem invocato Domino , sibi ob inoris pulchritudinem timet , cavetque Λι Pharao rvter illius raptum castigatus, quantum sit adulterii crimen indicio est unde Abrahc eaeemplo ad studium
III MAGΝvs plano vir, et multarum Virtutum clarus insignibus, quem votis suis philosophia non potuerit aequare. Denique minus est quod illa finxit, quam quod iste gessit, majorque ambitioso eloquentio mendacio impleX Veritatis fides. Itaque cujusmodi fuerit in e Viro devotio, COD- Sideremus. Ea enim Virtus ordine prima est quae est standamentum caelerarum meritoque hanc ab eo primam exegit Deus dicens : Exi de terra tua, et de cognationes tua, et de domo patris iii . s Satis fuerat dixisse deterra tua. Ibi enim erat exire de Cognatione, exire de paterna domo sed ideo addidit singula, ut ejus assectum probaret, ne sorte aut imprudentem cepisse videretur 33), aut fraus aliqua mandalis pararetur coelestibus. Sed sicut Coacervanda fuerunt praecepta, ne quid lateret ila etiam proponenda praemia, ne sorte desperaret Tentatur ut sortis, incitatur ut fidelis, provocatur ut justus, merito tuo exivit quemadmodum locutus est illi Dominus. LV. Et exivit cum eo Lot . a Hoc mulem quod pro
514쪽
5o s. AMBROSII magno inter septem Sapientum dicta celebratur που θεω, id est, sequere Deum, perfecit Abraham , factoque Sapientum dicta praevenit, et seculus Deum exivit de terra sua. Sed quia anto terra ei fuerat alia, hoc est, regi Thal-d eorum , de qua exivit Thare pater Abrahae, et in Charram donat gravit; et quia Secum eduxit nepotem urina, cui dictum fuerat Dis Exi do cognatione lua n consideremia SD sorte hoc sit exire do terra sua de hujus errar, hoc est, do corporis nostri quadam commoration egredi, de qua exivit Paulus qui dixi Nostra autem conVersali in Coe- , si est et de illecebris et delectationibus corporalibus quas Velia cognatas anima nostrae dixit, quam compati necesse est corpori, donec ejus colligata Vinculo adhaeret. Ergo exires de conversatione 'errona et specularibus oblectamentis et superioris vitae moribus atque actibus debemus p ut non, solum loca, sed etiam nosmetipso Smutemus. Si cupimus adhaerere Christo, deseramus OP ruptibilia Sunt autem corruptibilia in nobis caro delectatio , VOX Obnoxia passionibus corporalibus. Per Vocem autem passiones intelligimus. Unde quoniam anima nostra ὀιαερτὶς CSt, hoc St, bipertita, et rationabile habens et irrationabile, quod dividitur per carnem et delectationis corporalis illecebras, caeterasque passiones corpori qui justus est Vir, rationabile animae suae ab irrationabili disjungere debet ac segregare. Hoc est enim exire de Charra, tanquam de cavernis quibusdam, et niculis, latibulis que egredi Latere enim criminosae conscientiae est. Et nos igitur sequentes Abraham exeamus orantibulis. Si eni uisilii Abrahae sumus, opera Abrahae faciamus ut hic eant opera nostra Coram Deo, et coram hominibus. Justus dicit opera sua regi : peccator se ipsum Occultat, Sicut Adam se occultare cupiebat, sed linere non poterat Pa-
515쪽
ruit itaqtie Abraham mandato, Haec ulla legitur mora interveniSSO. Egressus perambulaVit terram usque ad Sichem , quod interpretation latina dicitur humerus vel cervix, per Uipd XeCUtionem praescripti operis intelligimus. Siquidem et infra habemus scriptum D Supposuit hume- rum suum ad laborandum . h ndo per siguram locorum id expressum advertimus , quod devotionem suam SanctUS Abraham non solium studio, sed etiam emeacia proba Verit fructuosa, qua ad quercum usque pervenerit. QUO
loco apparuit illi Dominus, et dixi Semini tuo dabo η terram hanc'. s Vide quomodo promisso frequenti an quam invalidum adhuc informet atque instituat; et ipso memor sui totum Deo deputet, nihil sibi vindicet. Ideo et Aram aedificavit Deo , qui apparuit ei; et recessit indes in montem contra Orientem Bethel , s surgentem adhuc sibi Solem cupiens justitiae videre. Ideoque non in Valli bus, sed in monte tabernaculima sibi locavit, quia Deus
I. at invocavit nomen Domini L Lbi Buthel, id est domus Dei, ibi et ara ubi ara , ibi et invocati Dei
nostri. Non immeritoque processus tantos habuit, quia Deum sperabat sibi auxilio ore Exercetur athleta Dei, et probatur adversis in desertum abiit, famos incidit, in AEgyptum descendit. Comporerat in Egypto lascivam esse juvenum uixuriam , potui tem Cupiditatem , Olmptatum intemperantiam. Advortebat inter hujusmodi viros intutam uxoris pudicitiam Ore sibique conjugis pulchri
tudinem periculo suturam monuit UXOrem, Ut Sororem se diceret. Quo docetur non magnopere decorem conjugis quaerendum , qui Vir necem plerumque gignere Solet.
516쪽
Non enim iam pulchritudo mulieris, quam Virtus ejus et gravitas delectat virum. Qui suavitatem quaerit conjugii, non superiorem censu ambiat 34 , quam necessitates non leneant maritales tas non monilibus ornatam, sed moribus. Ossendit plerumque Virum, si s uxor nobiliorem noVerit. Haec proxima superbiae sunt Sara non facultatibus ditior, non genero splendidior erat id c Virum imparem non putabat, de quasi parem gratia diligebat, ideo
non ConSu est retenta, non parentibus, non propinquis, sed Virum proprium quocumque pergeret, Sequebatur CXterna adiit, Sororem se ejus asseruit, contenta si ita esset necesse se periclitari pudore, quam Virum Salute. Ut tueretur maritum mentita est germanitatem no insidia tores pudoris ejus tanquam aemulum et vindicem Uxoris
necarent. Denique simul ut viderunt illam Egyptii, admirati quod speciosa esset valde induxerunt illam ad regem suum, et Cum Abraham bene egerunt, tanquam fratrem ejus quae placuisset regi, honorantes. VΙΙ. 4 Afflixit autom Dominus Pharao assii clationibus η magnis et devissimis, et domum ejus propter Saram
suxorem Abrae . magnum testimonium documentiam quo castitatis luendost Locus ita hortatorius , Ut unusquis que e Castum praebeat, alienum non assectet torum, nec latendi spe, aut faciendi impunitato alienam uxorem incessat , non incuria aut stultitia provocetur mariti, aut
absentia longiore Adest praesul conjugii Dcus quem nihil
lateat , nullius evadat , ein irrideat : vicem absentis mariti tuetur, servat excubias, imo sine excubiis de prehendit reum antequam faciat quod paraverit in ani. mis singulorum , in mentibus niversorum crimen agnoscit. Et si maritum adulter seselleris, non allis Deum tactsi maritum evaseris, et si judicem ori lusoris, non vadis
517쪽
itulicem totius mi indi. Ille gravius ulciscitur injuriam ino pis, contumeliam imprudentis mariti. Major est enim injuria auctorem, quam custodem thalami prelum et
VIII. Ipse quoquo Pharao, licet re Igyptiorum quem et insolentia regalis polentiae supinaret, et Egypti lascivia
atque luxuries a studio castitatis abduceret, vocavit Abra-liam, et argi ait eum dicens 4 Quid hoc fecisti mihi Qua ros non dixisti mihi quia uxor tua est: od dixisti mihi quia
a Soror tua est et sumpseram eam mihi uxorem P Et nunc necce mulier tua ante te . Et si natura soriis ac barbarus tamen significat etiam exteris ac barbaris moribus osso curam pudoris, et adulterii etiam sibi crimen cavendum. Qui praetendit ignorantiam, condemnat intemperantiam. Nec mirum si barbarus iis novit naturae muta animalia quae nullis tenentur legibus, sunt tamen aliqua qu ad Ousolum paribus suis copulae servent fidem; verumeliam coitus unius castitatem custodiant. Ita major lex naturae,
quam legum praescriptio est. Non mirum ergo si ot isto AEgyptius rex Doum timuit qui hominem non timebat, et poenam solvit adulterii, qui nullis reus tenebatur legibus
flatimque ubi alienam esse Cognovit uxorem, non Ollim
marito reddidit, Verumetiam prosecutores dedit qui deducerent cum ne quis de populo barbaro irrogaret Violen tiam vel peculio Viri, vel uxoris pudori. IX. Pulcherrimus est hic locus ad incitandum studium devotionis, quod is qui Deum sequitur tutus Semper St. Et ideo Deum praeserre debemus omnibus, nec patriae contuitus, nec parentum siliorumque gratia, nec XOriScontemplati nos revocare debet ab executi0ne praeceptOrum coelestium; quia Deus nobis omnia illa largitur, et potens est servare quae donat. Itaque magnum Xemplum
518쪽
devotionis Abrahae, quod cuia uxore speciosa descendit in AEgyptum. Erat quidem justo viro cura conjugalis pudici tiar sed majus erat studium maturanda devotionis, ne praetulisse custodiam tori mandatis videretur coelestibus. Itaque quoniam propter Deum contempsit omnia re opita Deo multiplicata omni Sed primam Deus pudicitiae tribuit remunerationem, quam gratam sciebat conjugi. Nam quia studio obeundi coelestis Oraculi uxorem quoquo in periculum deduxit pudoris, etiam castimoniam conjugii defendit.
D conteris Abrahce Mirtutibus, nimirum de rudent tae jus in rescindendis rixarum causis justitia in dividendo, ubi et de imprudentia Lot amatis utilia ost-PonentiS UuSque Poena tum de Patrui in ipsum charitate, Pietate in Deum, continenti in ictoria, et mercsdis a Deo propositoe electiones ac tandem do accepto futuro po3teritatis et Christi nascituri ro-
X. AiuΑ igitur partes sibi justo ordine vindicavit do votio. Videamus et caeterarum Virtutum gratiam Mulcebatur sanctus Abraham opolis praesentia cui patrium assectum exhibebat Incidit rixa intor servulos nepotis et patrui Advertit prudentior servulorum dissensionibus dominorum concordiam solvi solero, amputavit sibi aut dis cordiae, ne contagium serperet Tolerabilius enim putavit ut copula equestraretur, quain gratia dirimeretur. Quod
e lacere oportet, si sorte hujusmodi aliquid incideris, ut
519쪽
seminarium dissentionis auferas. Neque enim tu sortior quamobratiam. Ille declinanda censuit, non despicienda servulorum urgia Et si tu sortior, cave ne alter infirmior qui Urem praebeat servulorum susurris. Frequenter indi- Visa servitia inter parentes discordiam serunt. DiVide potius, ut maneat amicitia. Indivisa domus duos non Sustinet. Nonne melius est emigrare cum gratia, quam cohabitare
cum discordia XI. Ipsa quoque cujusmodi esse debeat divisio Patriarcha edocet. Firmior dividat, in firmior eligat, ne habeat
quod queratur. lectionis enim suae partem non poterit Calumniari. Non residet occasio resiliendi cui datur optio eligendi, nec diviso gravatur. Nam quo prudentior, eo cautior ut nec in divisione circumscribatur, nec in election fraudetur.
XII. Divisit Abraham. Quia non capiebat, inquit, illos sterra habitare simul ,hquia nimium divites erant. Spe culare vilium ui divites terra non capiat Nihil enim satis est divitum cupiditati. Quanto ditior quis fuerit, lanio avidior ad possidendum est. Extendere agri terminos cupit, et Vicinum excludere. Numquid hujusmodi braham Minime, quamvis in principio et ipse imperfectior. Unde enim persectio ante adventum Christi Nondum venerat
qui diceret: Si sis perfectus esse, Vade, Vende omnia illa, et da pauperibus, et Veni, sequere me . Iamen ut mi nime avarus electionem Osfert, ut justus dissentionem amputat. si Non sit, inquit, rixa inter me et te, et inter pastores meos et pastores UOS, quia homine nos fratres Sumus. Nonne ecce tota terra ante te est y Discede a m : Si lux in sinistram, ego in dexteram : vel si tu in dexteram, ego
XIII. Et levavit oculos Lot et elegit irriguam regis
520쪽
hnem, inquit, Jordanis quia tota rigabatur, et erat sicut paradisus Dei .hPlerumque possessiones obVeniunt haereditariae, aliae utiliores, aliae amoeniores. Non utique in portione secundae sunt 35 . an incipit minui singularum
meritum Sod si non queunt partes de utilioribus convenire, conserantur amoenae Utilioribus Diversa hominum ingenia sunt alios Utilia, alios amoena dolectant. Infirmior
amoeniora eligit, utiliora fastidit. Villicus nonnunquamulitis est, vel actor agri 36 consertur urbano Si insipiens
sit elector aut cocum eligit, aut Vocalem quem venustioris gratiae putat, resulat utiliorem Plerumque otiam ubi fructius non impares sunt, prudentior amoeniora declinat Cito invidiam movent, cito in se excitant mentem avari. Hic
tamon nihil dixit Scriptura de eo tio alia pars utilior,
alia amoenior fuerit no studio Abraham cepisse oculos adolescentis videretur Amoenam partem Unam descripsit, non addidit alteram utiliorem. Necesse erat ut de lola region duas partes saceret deinde praesentia, non absentia dividebat. Una regio capere utrumque non poterat. Quod potuit summae esse justitiae, electionem obtulit. XIV. Lot amoenam elegit, quod cito praedonum oculos incurrit. Hinc bollum inter reges, adversariorum Victoria, incolarum captivitas. Itaque etiam Lot infirmioris consilii pretium luit, non terrarum insincunditale, sed amoenitalis invidia deceptus, ut etiam ipse captiVu abduceretur; quo
niam vitio servilis nequitiae a potiore deflexerat, et partem flagitiosissimorum elegerat Sodoma enim luxuria atque lascivia est. Ideoque declinatio latina interprolation dicitur Lot, quod is vitia ligit qui a virtute declinat, et ab aequitalo deflectit.
XV. 4 Quo comperto Abraham numeravit servulos suos 1, vernaculos'; set cum trecentis decem et octo viris adepse