Opera quae supersunt omnia;

발행: 1860년

분량: 503페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

DE DOMO SUA AD PONTIFICES R. 43 49. 393

indignius quam qui neque adesse sit iuSSus neque eitatus neque necusatus, de eius Capite, liberis, fortunis omnibus conductos et sieario et egentis et perdito Suffragium ferruet eam legem putare ac, si hoc de me potuit, quem ho-nOS, quem dignita S, quem CaUSa, quem re publica tuebatur, cuius denique pecunia non expetebatur, cui nihil

oberat praeter OnVerSionem Status et inclinationem communium temporum, quid tandem futurum est eis, quorum

Vita remota ab honore populari et ab hac inlustri gratiae8t, eduniae autem tantae sunt, ut eas nimium multi,

egenteS, Sumptu OSi nobile constupiscunt date hanc tri-4rbuno plebis licentiam et intuemini paulisper animis iuVentutem et eo maXime, qui imminere iam cupiditate videntur in tribuniciam potestatem conlegia, medius filius, tribu norum plebis tota reperientur hoc iure firmato, quae cotiant de hominum locupletissimorum bonis, praeda Praesertim populari et spe largitionis oblata. At quid tulit iugum scriptor peritus et callidus LI

Crudele nefarium, ne in seeleratissimo quidem civi sine iudicio ferundum non tulit ut interdiuntur quid ergo Θ

UT INTERDICTUM SIT. O neniam, O portentum, o Seelu St

han tibi legem Clodius scripsit, Spureiorem singU SUR, ut interdictum sit, cui non sit interdi etiam SeXte noster, bona Venia, quoniam iam dialecticus es et haec quoque liguri8, quod factum non est, ut sit factum, ferri ad populum aut verbis ullis sanciri aut sussyngiis confirmari potest hoc tu scriptore, hoc consiliario, hoc ministro 48Omnium non bipedum solum, sed etiam quadripedum impurissimo rem publicam perdidisti; neque tu oras tam exeor tamque demens, ut nos ei res Clodium esse qui contra leges saceret, alsos qui leges scribere solerent, Sed neque eorum neque ceterorum, in quibus esset aliquid modestiae, cuiusquam tibi potestas fuit; neque tu legum scriptoribus isdem potuisti uti quibus ceteri neque perum architectis, neque pontificem adhibere quem Velles,pOStrem ne in praedae qui dein societate mancipem aut praedem socium extra tuorum gladiatorum numerum aut denique suffragii latorem in ista tua pro Seriptione squemquam nisi hirem ac sicarium reperire potuisti ita 4b

442쪽

394 M. TULLI CICERONIS

que eum tu florens ne potens per medium forum Seortuniliopulare volitares, anile illi tui, te uno amico tecti et beati, qui e populo commiserant, ita repellebantur, ut etiam Palatinum tuam perderent; qui in iudicium venerant, si V necusatores Crant i rei, te deprecante darimn-bantur denique etiam illo novi eius Ligus, venalis scriptor et Subscriptor tuus, cum M. Papirii sui fratris os sol testanient et iudicio in lirobatus, mortem eius se velle persequi dixit nomen Nox Propertii detulit accusare aliena dominationis scelerisque Oeius propter calumniae 50 metum non est ausus de lino itur lege dicimus, unuiure rogata Videatur: cuius quam quisque partem tetigit, digito, Voce praeda, Sustragio, quoeUmque Venit, TOPU-diatus conviet usque diseus sit quid, si eis verbis scripta est ista proscriptio, ut se ipsa dissolvat 3 est enim, QUOD

igitur rettulit falsum senatus consultum, tum est rogatio; si non rettulit, nulla est satisne tibi videtur senatu iudicatum De non modo non ementitum 88 nue toritat Omeius ordinis, sed otium unum post urbem conditam diligentissime senatui paruisse quot modis doceo legemiSinni, quam Oeas, non esse legem quid, si etiam pluribus de rebus uno sortitore tulisti, inmenne arbitratris,

id, quod II. Drusus in legibus suis pleris quo bonis

illo vir, II. Scauro et L. Crasso consiliariis non Obtinuerit, id te posse, hominem faeinorum et Stuprorum omnium documentum Decumis et Clodiis uetoribus, ob-51 insere 3 tulisti de me, ne recisi erer, non Ut Nirem, Uem 20 tu ipse non poteras distere non liuere esse Romae. quid enim diceres damnatum Certe non. Xpulsum qui licuit sed tamen ne id quidem est ei plum, ut Xirem: Poena St, qui reeeperit, quam Omnes neglexerunt; eiectionuSquam est. Verum sit quid Operum publicorum X-nctio quid nominis inseriptio tibi num aliud videtur esse ne meorum bonorum direptio praeterquam quod ne id quidem per id om Licinium, ut ipse tibi curationem ferres, facere potuisti quid hoc ipsum, quod nunc apud

ponti sistes agis, te nieam domum Conse Cras Se te monumentum fecisse in meis aedibus, te signum dedicasse a II e te ex una rogatiuncula fecisse, unum et idem

443쪽

DE DOMO SUA AD PONTIFICES R. 50 55. 395videtur esse atque id, quod de me ipso itominatim tulistiptam herculo est unum, quam quod idem tu lege una tia 52listi, ut Cyprius rex, cuius maiore huic populo socii atque mici semper fuerunt, cum bonis Omnibus sub praeconem Subieeretur et XSuleS ByZantium redueerentur. eidem' inquit utraque de re negotium dedi. quid si eidem negotium dedisset, ut in Asia cistophorum flagit artit, inde iret in Hispaniam, cum inde decessisset, Onsulatum ei petere liceret, cum faetus esset, provinciam Syriam obtineret, quoniam de uno homine Seriberet, Una res esset quod si iam populus Romanus de ista re con 5s

Sisses, nonne fieri poterat ut populo de Cyprio rege laceret, tu exsulibus Byzantiis displiceret quae est, quaeso, alia vis, qua sententia Caeciliae legis et Didia nisi linou, ne populo necesse Sit in Oniunetis rebus compluribus aut id, quod nolit, accipere, aut id, quod velit, repudiare 3 quid si per vim tulisti, tamenne lex est aut quiequam iure gestum videri potest, quod per Vim e Stum S Se constet an si in ipsa latione tua, capta iam urbe, hi pides laeti, Si manus conlata non est, idcirco tu ad illam labem atque eluviem civitatis sine summa vi pervenire potuisti cum in tribunali Aurelio conscribobus palam inon modo liberos, sed etiam servos, X Omnibus Vieis Concitatos, Vim tum videlicet non parabas cum odietis tuis tabernas claudi iubebas, non vim imperitae multitudinis, sed hominum honestorum modestiam prudentiamque quaerebas cum arma in aedem Castoris comportabas,

nihil aliud nisi uti no quid per vim agi posset machinabare cum vero gradus Castoris convellisti ne removisti, tum, ut modeste tibi agere liceret, homines audacis ab eius templi aditu atque suensu reppulisti eum O8, qui

in conventu Virorum bonorum verba de salute mea fecerant, adesse iussisti eorumque ad voeationem manibus.

ferro lapidibus discussisti, tum profecto ostendisti vini tibi maximo displicere verum haec furiosa vi vaesani 55 tribuni plebis facile superari frangi quo potuit Virorum bonorum vel virtute vel multitudine quid cum Gabinio Syria dabatur, Macedonia Pisoni, utrique infinitum imperium, ingen pecunia, ut tibi omnia permitterent, te ad-

444쪽

396 M. TULLI CICERONIS

iuvarent tibi manum, copias, tibi Suos speratos centuriones, tibi pecuniam, tibi familias compararent, te suis sceleratis contionibus sublevarent, Senatus auctoritatem inriderent, equitibus Romani mortem proscriptionemque minitarentur, me terrerent minis, mihi caedem et dimicationem denuntiarent, meam domum refertam viris bonis per amico SUO complerent proscriptioni metu, me fre- quentia nudarent Virorum bonorum, me praesidio spoliarent Senatu S, Pro me non modo pugnare amplissimum ordinem, sed etiam plorare et Supplieare mutata Veste

prohiberent, ne tum quidem vis orat quid igitur ego ossi aut qui timor fuit non dicam, in me; a me timidum esse natura quid illa tot virorima fortissimorum milia quid nostri quites Romani quid senatus quid deniquo omnes boni si nulla orni vis, cur me sentes

potius prosecuti sunt, quam aut inerepantes retinuerunt aut irati reliquerunt an hoc timebam, Si meeum geretur more institutoque maiorum, mi OSSem iri CSen So sustinere utrum si dies dicta esset, iudidium mihi fuit pertimescendum an sine iudicio privilegium iudidium in causa tam turpi scilicet homo, qui eam, si iam esset

ignota, dicendo non possem Xplien re an quia nuSam Probare non poteram, uiu tanta bonita est, ut ea ipsa non modo e Sed etiam me ni sentem per se probarit 3 nn Senatus, an Ordines, an ei, qui cuneta ex Italia ad more I Oeandum OnVOlnVerunt, Segniores me praesente ad me retinendum et conservandum fuissent in ea causa,

quam ipse iam parricida talem dient fuisse, ut me ab omnibus ad meam pristinam dignitatem X speetatum t- UO QVOentum queratur an vero in iudicio oriculi nihil fuit privilegium pertimui se mihi praesunt si multa inrogaretur, nemo intercederet tam inops autem ego eram ab amicis aut tam nuda res l)ubliea n magistratibus quid si voeatne tribus essent, proscriptionem non dicam in me, ita de sua salute merito, sed omnino in ullo civi comprobavissent an si ego praesens fuiSSem, Veteres illae copiae coniuratorum tuiquo perditi milites

atque egentes et nova manu sceleratissimorum OnSulum corpori meo pepercissent qui cum eorum Omnium crudelitati scelerique cessissem, ne absens quidem luetu

445쪽

DE DOMO SUA AD PONTIFICES R. 56 62 39i

me menti eorum Satiare potui quid enim o uxor 23 mea miSera Violarat, quam VeXaviStis, raptavistis, omni 'crudelitate lacerastis quid mea filia, cuius fletus adsiduus sordesque lugubres Obi erant ineundae ceterorum omnium montis oculosque flectebant quid parvus filius, quem, quam diu afui, nemo nisi lacrimantem confectum que vidit, quid fecerat, quod eum totiens per insidias interficere voluistis quid frater meus qui cum aliquanto

post meum diseeSSum e provincia venisset neque sibi vivendum nisi me restituto putaret, Cum iu mneror, squalor incredibilis ut inauditus, omnibus mortalibus miserabilis videbatur, quotiens est ex vestro ferro ae manibu Selapsus sed quid ego vestram crudelitatem Xpromo, 60

quam in ipsum me a meos adhibuistis, qui parietibus, qui tectis, qui columnis ac postibus mei ho Stificum quoddam et nefarium, omni imbutum odio bellum intulistis 3

non enim te arbitror, cum post meum disceSSum omnium locupletium fortunas, omnium provinciarum fructu8, tetrarcharum ac regum bona Spe atque avaritia deVOra8Se8, urgenti et supellectilis meae cupiditate 8Se enecatum: non XiStimo Campanum illum Consulem cum Saliatore conlega, cum alteri totam Achaiam, Thessaliam, Boeotiam Graeciam, Macedoniam omnemque barbariam, OnneiVium Romanorum condonasses, alteri briam, Babylonem, PersaS, integerrimas neutiSSima Sque genti S ad diripiendum tradidisses, illos tam Cupido liminum meorum et columnarum et valvarum fuisse neque porro illa si manu copiaeque Catilinae caementis a teStis tectorum meorum e famem Suam dipleturas putaverunt: Sed ut hostium urbis nec omnium hostium, Verum eorum, Uibuscum acerbum bellum internietvumque SuScepimuS, non praeda dilueti, Sed odio Solemus X Scindere, quod in quo propter eorum crudelitatem inflammatae mentes 110Strae fuerunt, cum horum etiam tectis et Sedibus residere aliquod ullum semper videtur: M MNihil erat latum de me; non adesse eram iussus, non 3 citatu afueram; aeram etiam tuo iudicio civis incolumis, cum d0mus in Palatio, villa in Tusculano, altera ad alterum consulem tranSferebatur; Senatum OnSule VOCR-bunt columnae marmoreae caedibus mei inSpectante

446쪽

398 M. TULLI CICERONIS

populo Romano ad Socrum consulis portabantur in fundum autem vicini consuli non instrumentum aut Ornamenta villae, sed etiam arbore transferebantur, cum ipsa villa non praeda cupiditate, quid enim erat praedae 3 sod odio ot crudelitate funditus everteretur domu ardebat in Palatio non fortuito, sed oblato instendio consule el)ulabantur et in coniuratorum gratulatione Versa- bantur, tum alter se Catilinae delicias, alter Cothogis Consobrinum fuisse diceret lianc ego vim, pontifices,lio Scelus, hune furorem me corpore Opposito ab omnium bonorum cervicibus deludi omnemque impetum discordiarum, omnem diu conlectam Vim improborum, quae

inveterata compresso odio atque tacito iam erumpebat 1inneta tam audaci duce S, Xcepi meo Corpore in me uno consulares faces iactae manibus tribuniciis, in muolamia, quae ego quondam rettuderam, Coniurationi nefaria tela adhaeserunt quod si, ut multis fortissimis viris placuit, vi et armis contra vim decertare volui S Sem, ut vicissem cum magna internicione improborum, Sed tamen civium, ut interfectis bonis omnibus, quod illis optatissis naum sui S Set, una cum re publica concidisse in videbam Vi V Senatu populoque Romano celerem mihi summa cum

dignitate reditum, nec intellegebam fieri diutius posse, ut

mihi non liceret esse in ea re publiea, quam PS SerVnS- Sem quod si non liceret, audierum et legeram clarissimos nostrae civitatis viros se in medios hostis ad per Spicuam mortem pro salute exercitus iniecisse: ego rosalute universae rei publicae dubitarem hoc meliore eon

dicione esse quam Decii, quod illi ne auditores quidem

Suae gloriae, ego etiam Spectator meae laudi esse O-25 tuissem itaque infractus furor tuus inanis faciebat impetUS; Omnem enim Vim omnium sceleratorum neerbitas

mei casus Xceperat; non erat in tam immani iniuria tunso tisque ruinis novae crudelitati locus Cato fuerat proximus ' quid ageres non erat ut qui modus moribu fuerat, idem esset iniuriae quid posses extrudere ad Cypriam Peeuniam praeda perierit alia non deerit 'lati modon manda esse si AL Cato invisus quasi per beneficium CyPrunt relegatur eiciuntur duo, quos videre improbi

non Poterant, alter per honorem turpissimum, alter per

447쪽

DE DOMO SU AD PONTIFICES R. 63 69. Isstionestissimam Calamitatem atque ut Scinti non liomi sonibus istum, sed virtutibus hostem semper fuisse, meeX pulso, Catone manclato, in eum pSum Se OnVertit, quo auctore, quo adiutore in contionibu ea, quae gerebat, Omnia, quaeque geSSerat, Se et fecisse et fauor diuobat:

Cn. Pompeium, quem omnium iudicio longo principem ossu civitatis videbat, diutius furori suo veniam daturum non arbitrabatur: qui ex otiis custodia per insidias regis amici filium, hostem, captivum, Surripuisset, et ea iniuria virum sortissimum lacessisset, speravit isdem se copiiSeum illo posse confligere, quibus eum ego nolitissem bonorum periculo dimicare, et primo quidem adiutoribus consulibu8, postea fregit foedus Gabinius Piso tamen in fide mansit quas iste tum caedes, qua lapidatione S, 7 qua fuga fecerit, quam fauilo ferro cotidianis quo insidiis, cum iam a firmissimo robore copiarum Suarum residiu Se Siet, Cn. Pompeium foro curiaque privari domumque con interit vidistis ex quo iudicare potestis quanta Vi Silla fuerit oriens et congregata, cum haec Cn. Pompeium terruerit iam distracta et X Stinet n.

Haec vidit in sentontia dicenda Kalendis Ianuariis β

. . . . . . .

Vir prudentis Simus et cum rei publicae cum mihi, tum otium Veritati amicissimus, L. Cotta, qui legem de meo reditu ferendam non censuit qui me consulitisse rei publicae, ee8Si S Se tempe Stati, amiciorem vobis ceterisque civi-bia quam mihi exstitisse, vi armis, dissensione hominum

ad caedem instituta novo tuo dominatu pulsum esse diXit: nihil de meo capite potuisse ferri, nihil esse iure Seriptum

aut OS SQ Valere, Omnia contra lege moremque maiorum,

temere, turbulente, per Vim per furorem eSSe ge8ta quod si illa lex osset, neu referre ad senatum OnStilibu ne sententiam dicere sibi licere; quorum utrumque eum fieret, non oportere ut de me lex ferretur desterni, ne illa, quae nulla esset, esse te iudicaretur. Sententia Verior, gravior, melior, utilior rei publicae nulla esse potuit hominis enim Seelere et furore notato similis a re publica labes in OSterum demovebatur neque hoc Cn. Pompeius, qui AOrnatissimam de me sententiam diXit, VOS que, pontifices, qui me vestris sententiis auctoritatibusque defendistis, non vidistis, illam esse nullam atque esse potiu flammam

448쪽

400 M. TULLI CICERONIS

tempoi s litterdictum celer 8 Vocem furoris, Sed prospe- Aistis, ne quae popularis in nos aliquando invidia redundaret, si sine populi iudiei restituti videremur eodemque consilio M. Bibuli fortissimi viri, senatu Sententiam Secutus est, ut O de mea domo Statueretis, non quo dubitaret quin ab isto nilii legibus, ilii religionibus, nihil iure S Setinetum, Sed ne quis oreretur aliquando in tanta ubertate improborum qui in meis aedibus aliquam religionem residere diceret; nam legem quidem istam nullam e S SQ, quotiens eumque de me senatus sententiam dixit, totiens iudicavit, quoniam quidem scripto illo istius sonet tentiam dicere vetabatur atque hane rem par illud simile, Piso et Gabinius, vidit homin0 legum iudiciorumque metuentes, eum frequentissimus Senatus eos ut de me referrent cotidie flagitaret, non se rem improbare dicebant, sed lege istius impediri erat hoc Verum nam impediebantur, Verum ea lege, quam idem iste de Mn002 donia Syriaque tulerat hane tu, P. Lentule, ne ille Pri-

Vatia neque Consul legem esse umquam puta Sti . nam

tribunis plebis referentibus sententiam de me designatus consul saepe dixisti ex Kalendis Ianuariis, quoad perfecta res St, de me rettulisti, legem promulgasti, tulisti; quorum tibi, si esset illa lex, nihil liceret ut etiam Q. Metellus, conlega tuus, Clarissimus Vir, quam legem S Sehomines alienissimi a P. Clodio iudiearent, Piso et Gabinius, eam nullam esse frater P. Clodii, cum de me ad 7 Senatum tecum una rettulit, iudieavit sed vero isti, qui Clodii legos timuerunt, quom ad modum cetera ObSeΓ-Varunt Senatus quidem, cuius est gravissimum iudicium de iure legum, quotienscumque de me Consultus St, totiens eum nullam esse iudieavit quod idem tu, Lentule, vidisti in ea luge, quam de me tulisti: nam non 8 ita latum, ut mihi Romam venire liceret, Sed ut Venirem. non enim voluisti id, quod licebat, ferre ut liceret, sed me ita esse in re publiea, magis ut arcessitus imperio populi Romani viderer quam ad administrandam civitatem restitutUS.

7 Hunc tu etiam, portentosa e Stis, XSulem appellare RUSUS es, Cum tantis Sceleribus esses et sagitiis notatus, ut omnem locum quo adisses exsilii simillimum redderes Θ

449쪽

DE DOMO SUA AD PONTIFICES R. 70 75 401

quid est enim exsul ipsum per se nomen Calamitatis, non turpitudinis quando igitur est turpe re vera, cum est poena peccati Opinione autem hominum etiam, si est poena damnati utrum igitur peceat meo nomen Subeo

an re iudicata peccato iam neque tu id dicor audes, quom isti sat0llitos tui fetioem Catilinam nominant, neque

quiSquam eorum, qui Solebant non modo iam nemo est tam imperitu qui ea, quae gessi in consulatu, peccata osse dicat, Sed nemo est tam inimicus patriae qui non meis consilii patriam conservatam 88 fateatur quod enim est in terris commune tantum tantulumve consilium quod non de meis rebus gestis ea, quae mihi essent Optatissima et pulcherrima, iudicarit summum est populi

Romani populorumque et gentium omnium ne regiam Consilium senatus decrevit ut omnes, qui rem publicam Salvam esse Vellent, ad me unum defendendum Venirent, OStenditque eo Stare potuisse rem publicam, Si ego non

fuissem, nec futuram Sse ullam, Si non rediSSem. Pro 7 1ximus est huic dignitati ordo equester: Omne omnium publicorum societate de meo consulatu ne de mei rebus ge8tis amplissima atque ornatissima deeret fecerunt. scribae, qui nobiscum in rationibus monumentiSque U-blicis Versantur, non obscurum de meis in rem publicambuneficiis suum iudicium decretumque e SSe Voluerunt. nullum est in hac urbe conlegium, nulli pagani aut montani, quoniam plebei quoque urbanae maiore noStri Onventicula et quasi concilia quaedam S Se Voluerunt, qui non amplissime non modo de Saluto mea, sed etiam do dignitate decreverint nam quid ego illa divina atque m etsmortalia municipiorum et coloniarum et totius Italia de Creta commemorem, quibus tamquam gradibus mihi videor in caelum ascendisse, non olim in patriam revertisse Θisso vero dies qui fuit, cum te, P. Lentule, legem de me ferente populus Romanus ipse vidit Sensitque quantus et

quanta dignitate esset constat enim nulli Umquam Omitus campum Martium tanta celebritate, tanto Splendore Omnis generi hominum, aetatum, Ordinum floruisse. omitto civitatium, nationum, provinciarum, regiam OrbiS denique terrarum de meis in omnis mortalis meriti Unum iudieiuna unumque consensum: adVentu meu atque in-

450쪽

402 M. TULLI CICERONIS

troitus in urbem qui fuit utruui me patria si accepit, ut lueem salutemque redditam ibi ac restitutam accipere debuit, an ut crudelem tbTannum, quod vos Catilinuo: gregales de me dicero solebatis 3 itaque ille unus dies, quo die me pol ulus Romanus a porta in Capitolium at quo inde domum sua celebritate laetitiaque comitatum lionestavit, tantae mihi iucunditati fuit, ut tua mihi con-

. scelerata illi vis non modo non Prophilsanda, sed etiami mendanda fuisse videatur qua re illa calamitas, Si ita est appellanda, Xussit hoc genus totum maledicti, ne quisquam iam audent siprehendere ConSulatum meum

tot tantis, tam ornatis iudiciis, testimoniis, auctoritatibus 29 comprobatum quod si in isto tuo maledicto probrum non modo mihi nullum obiectas, sed etiam laudem in lustras meam, quid tu aut sori aut fingi dementius potest

uno enim maledicto bis a me patriam SerVatam SSe On-

Cedis: Quiet, cum id feci, quod Omnes non negent immortalitati, si seri potest, mandandum, tu ut plici puniendum putasti; iterum, cum tuum multorumque praeter te inflammatum in bonos omnis impetum me Corpore

77 matus in discrimen adducerem. esto non fuit in

me poena ulla peccati a fuit iudicii cuius quis moumquam ulla lege interrogavit quis postulavit quis diem dixit potest igitur damnati poenam sustinere indemnatus est hoc tribunicium est populare quamquam ubi tu te popularem, nisi cum pro populo fecisti, potes dicere sed, cum hoc tu is a maioribus proditum

Sit, ut nemo civis Romanus aut sui potestatem aut civitatem possit amittere, nisi ipse auctor factus sit quod tu ipso potuisti in tua causa discere credo enim, quamqUam

in illa adoptatione legitimo factum est nihil, tamen te

eSSe interrogatum, auctorne esses, ut in te P. Fonteius vitae necisque potestatem haberet, ut in filio: - quaero, Si aut negasses aut tacuisses, si tamen id XXX curiae iuSSiSSent, num id iussum esset ratum certe non quid ita quia ius a maioribus nostris, qui non fiet et fallaciter populares, sed vere et Sapienter fuerunt, ita Om-Ρaratum est, ut civis Romanus libertatem nemo possit 78 inVitu inmittere. quin etiam, si xviri sacramentum in

SEARCH

MENU NAVIGATION