De Controversiis Paschalibus secundo P. Chr. N. Saeculo exortis

21쪽

quartodecimanorum ritu natura quam sententiam Hii gens id quoque olim defendera Ceterum etiamsi Audiani quarto p Chr. n. Saeculo praeter quartum de eimum etiam resurrectionis diem celebrassent, inde minime efficeretur, jam secundo saeculo Asianas ecclesias idem fecisse. Alii, ut Dos ΝΕR', ΑΣΕR HEFELI ' LECHLER OECKLER', RoΕscit judicaverunt, sextum decimum primi mensis diem ab Asianis colestis memoriae resurrectionis Domini eonsecratum fuisse. Sed ne illi quidem ulla attulerunt argumenta. WΕ1ΤZΕL denique hane proposuit sententiam', Asiano quartum decimum quidsem diem memoriae mortis Christi dicasso, insequente autem die dominio sollemne resurrectionis ejus elebrasse. Quam sententiam postquam elige ipse reliquit vid. Supra p. 15, nos 3 , defendere conatus est ΤΕ11gy'. Sed ut omittam, omnino parum probabile esse, alteram celebrationis partem certo mensis die, alteram certo hebdomadis die peractam esse, argumentum a Stetigio allatum vi quemquam convincet.

Ait enim, in pistola illa a Smyrnensibus de Polycarpi martyrio ad ontions dolesias data referri, Olyearpum ντος αδ- ibid. p. 258. Theot Jahrbb. 1849, p. 265. Constitutiones illas mixtas

fuisse, ne nunc quidem Hilgenset negat es. Nov. est extr. an.

22쪽

- 18 βατο μεγαλου diem supremum obiisse'; σάββατον μέγα autem esse sabbatum dominicam resurrectioni antecedens. Se qui igitur, hunc diem ab illis osse celebratum. Sed nusquam legimus, jam secundo p. Chr. n. saeculo sabbatum dominicam resurrectionis antecedens σάββατον vocatum esse imo ne fuit quidomipse quemquam hujus loquendi usus testem Chrysostomo antiquiorem afferre potest' Usque ad Chrysostomi igitur om-ΡOra uSquam , , Subbatum magnum eo, quem teit se attribuit, sensu invenitur. Quare cum in epistola medio fere saeculo secundo scripta legimus, olycarpum ντος σαββάτου μεγαλον mortuum SSe, multo probabilius videtur, hoc ad Judaeorum loquendi usum referendum esse, qui unumquemque diem eximiis

quibusdam sollemnibus insignem , , magnum ' Oearent. Quo

nomine verbi gratia appellatur Joh. 7, 37 septimus festi faber

J9, 3l primus dies Zymorum v γα μεγάλ/7 ἐμεοα κεινου του σαββάτου). Eodem modo sabbatum, quo olycarpus morte defunctus est, magnum fuisse videtur, quippe in quod lassus

aliqui Judaeorum dies inuiderit. Nam euolesiam Smyrnensem celebrationis Judaicae rationem ita habuisse, minime nos offendet, quoniam ex ipsa controversia paschali patet, ecclesias Asianas etiamtum usas esse alendari Judate O Quoeunque autem modores se habes, certe verba illa ne minimum quidem valent contra

testimonium olycratis diserto negantis, Asianos quarti decimidio observationi quidquam leuisse. Quare dubitari non poterit, quin Asianorum pascha unius hujus diei spatium non Si egressum. Videtur autem neci unium quidem eorum ante hunc diem initium cepisse. Nam EPIPHANIUS quidem refert haer. 50 l ,

quartodecimanos neque jejunasse neque saeramenta administrasse Euseb. H. E. IV, 15, 15. vid. HLugoti, L. I, 162.

23쪽

ρια ἐπιτελουντες); eosdem autem olycratis aetate aliter fecisse, non est, cur Statunmu S. Quare TEIT,' aliique recte statuisso miliividon tur, Asianos solo die quarto destimo jejunasse eodemque sub vesperum aeram eo enam administrasse. Quo eum optime consentit, quod ΒΕΝΑΕUS ' dicit, multiplicem ess jejunandi formam, o μἐν γαρ ιονται μίαν με ραν δεῖν αυτους ζστευειν, οἱ δε δυο, ι δε καὶ πλειονας οἱ δῆ τεσσαράκοντα ωρα ημερινάς τε και νυκτερινὰς συμι/εrP0υσι τοι ἐμερα αυτων. Etenim ii, qui unum diem jejunabant, Asiani videntur fuisse Qua adhuc de quarto destimanorum ritus natura cognovimus, hae sunt. Ob Servabant solum quartum decimum primi mensis diem. Hanc diem jejunantes agebant Sub vesperum autem coenam administrabant aeram. Hic dies erat eorum εορrn et0ῖ πάσχα. - Sed jam quaestio Oritur, in cujus rei vo faeti memoriam uno diem celebraverint. Afferunt viri docti Eus obii verba H. E. 23, 1, e quibus apparere dicunt, etiam Asianorum pascha fuisSe 0ρτria σωτ ρι0x celebratum ergo esse inmemoriam Servatoris quaeri autem, cujus praecipue rei Domino nostro gestae ho die meminerint, utrum ultimae ejus Coenae, an mortis sejus salutaris. Sed videntur mihi Asiani hujus diei celebrationem omnino non instituisse in certi cujusdam facti in evangeliis relati memoriam. Si enim hoc consilio sollemne anniversarium instituissent, certe resurrectionem, caputet summam totius historiae evangelieae, plane negligere non poterant. Quomodo enim fieri potuit, ut certum aliquem diem in memoriam vel ultima coena vel mortis sesu Christi colebrarent, cum resurrectionis omnino non eoordarentur Re- Stu . . ril. 1856 p. 797 sq. Eusob. H. E. V, 24, 12. cf. IIII GΕΝFELD, Paδohuδtreit p. 309.

24쪽

- 40 surrectionis autem memoriam eo quarto decimo die egisse, quis contendere audebit Huc accedis, quod ut ex

Eus obii verbis H. E. V, 23 colligi potes quarto decimodio idom prorsus sollemne videntur celebrasse, quod occidentales agebant dominica resurrectionis. Quomodo autem dio quarto decim ejusdem rei a Domino nostro gestae recordari poterant, cujus memoriae occidentales dominicam resurrectionis consecraverans Unde apparet, sianos dioi quarti doeimi observationem omnino non instituisse in memoriam certi oujusdam facti ovangelici Videtur potius summa celebrationis eorum fuisse coena dominica, quam administrantes redemptionis per Christum nobis paratae gratias agebant' Coena dominica enim quod supra jam vidimus christianis revera τὸ πάσχα. erat. Quare relicto Judaeorum more hoc πάσχα quotannis agebant, beneficii redemptionis per Christum, verum agnum a Schalem, paratae recordati. Agebant autem eo qui in vetere festamento praeseri plus erat die. Nam πάσχα erat eorum oena. o autem ut quarto decimo primi mensis die institueretur, per osen olim Deu praeceperat. Quare huno disem diligenter observandum esse putabant. Hoc ergo Egregio R1GGΕΝBACH Die nugni88 f. d. v. ol. p. 62 sq. haec dicit , , Gau D soli da Reε de Mein a/ialen der inaelgit ny ea be)ndmahla Oderoal es dem Zod Christi Laa af eines fer/oheid/ιny, uber die aio wokl der ho/fel erroq/ndern urde. heδland nae voravweyanyenem 'a len in feterii hen Genie/aende Aben malis, at de Mallea, moria da Geduel iniδε de Codes Chri fi boea venit; d. aiiδ un/er Poδehu enlymen demjiidisolen, mocksen te asten. Ibid. ,,wenn der Asoδte Johanneδ, wie eiugu esset δι am 4 Maan dos stri/lliel Posa duro die Peter der chari/li beyiny, tot anδollie88en an αδ rea er orsand odero uel l heber dieaer eis fur Meinasten, o habenti, doel eine Urδuel tu der Annahme, eder a8 da δen eδu, noe daas eiu Tod immeyen alacium Ἀδδen den u88 hlamyab I onderu der terae late sis duro die judi/ole 'eierlege ben etc.

25쪽

veteris testamenti praeceptum respiciens olycrates Victori scripsit': πειθαρχεῖν θε μαλλον ανθρωπ0 G. Quamquam autem, quod ad diem attinet, veteri testamenti praecepta respiciebant, tamen res ipsa mere christiana erat. Erat revera ἐ0Peti σωτ/ὶρι0ς. - Sed non solum veteris testamenti lege, verum etiam historia evangeliea nisus Polycrates contendit, diem quartum decimum se Observare κατα et ευαγγελιον . Quae verba quid sibi velint, rectius intelligemus, ubi inspexerimus fragmenta illa, quae X HIPPOLΤΤΙ , APOLINARII Siel , CLEMh NTIS ALEXANDR1s libris in chronico paschali ' asservantur.

Dubitari non potest, quin Hippolytus his verbis adversa rium quendam impugnet, qui pascha semper die quarto decimo

Euseb. H. E. V, 24, 7. Bono animadvertas, paulo ante legi Verba πῆσαν ἁγὼ ν γραψ ν διελι λυθως, ita ut dubitari non possit, quin Verba πειθαρχει δει θεc t ῆλλον ὴ ἀνθρωποις praeceptum aliquod Scripturae respiciant. Euseb. H. E. V, 24, 6.' d. INDORE, I, 12 45.

26쪽

- 22 celebrandum esse contenderit. Quod apparet e verbis, quae pro serentem Hippolytus adversarium suum facit δι καμε δει ντροπον ὁ κυριος ποι iσεν ουτω ποιεῖν. utavit enim ille, Dominum dio quarto decimo pascha celebrasse. Contra Hippolytus contendit, Dominum minime, antequam mortem subiret, die quarto decimo pascha disse. Ipsum enim fuisse verum agnum paschalem, qui τῆ ωρισμένη ἱμερα h. e. die quarto decimo mortuus sit. Non quarto igitur sed fortio decimo die coenam eum habuisse. Quare adversarii ritum fundamento, quo nitatur, carere. Ejusdem generis adversarios impugnavit APOLIΝΑRIUS in libro suo περὶ του πάσχα, cujus hae exstant fragmenta:

Ex his polinarii verbis ante omnia manifestum est, adversarios ejus minime fuisse homines perversos a salutari evangelii doctrina delapsos. Neque enim salsam doctrinam, sed id tantum iis crimini dat, quod , propter ignorantiam On- HIL EN FELD Pa8ohaδlr. p. 255 pro is habet ενιοι, quod

27쪽

10ntiones excitent; tuam rem venia esse dignam, quoniam ignorantia non admittat accusationem, sed egeas do utrina Clarum est, ita eum die ore non potuisse, si cum haereticis res fuisset. Quare statuendum erit nobis, illos δι αγνοιαν φιλονει κουντας ecclesia catholica fuisse sodales. Sed quamnam sententium sequebantur Apolinarius nihil aliud refert, nisi dixisse eos Dominum quarto decimo die pascha egisse, quinto decimo autem cruci affixum esse cujus opinionis testem atthaeum eos attulisse. Sed jam quaeritur, quo tandem consilio hoc contenderint. Vix quisquam dubitet, quin polinarii et Hippolyti

adversarii fuerint iidem . arum enim probabile est, jam Secundo p. Chr. n. saeculo historia solum indagandae causa de evangeliorum chronologia disputatum esse. Quare urenOStro statuemus, Apolinarii quoque sicut Hippolyti adversarios di quarto decimo quotannis pascha celebrasse quem ritum ita defendebant, ut Matthaeo auctor etiam Do minum o die pascha disse dicerent. Quam eorum sententiam polinarius simili modo quo Hippolytus refutare conatus est. Onet enim,

Christum, quippe qui verus si agnus paschalis, nullo alio nisi

e0dem die, quo ut agnus immolaretur praeceptum fuisset, Ortem subire posuisse. Quare, si quis contendat, die quinto decimo Dominum in crucis ligno immolatum esse, sententiam ejus legi repugnare, quippe qua praescriptum fuerit, ut di quarto dedimo agnus immolaretur. Eodem modo polinarii verba illa infor- prefati sunt ΝΕΑNDER', AUR 'ΕΙΤZΕL EBBARD SCHNEIDERA,

28쪽

- 44 SoΗoLTE REVILLE', I 1Gc ENBACH ' aliter sed minus recte RETTBERGA; aliter denique HILGENFELD j. Huic dogmatico, ut ita dicam, argumento polinarius addit historicum, quo probe Christum revera die quarto decimo mortuum esse. Dicit enim, si revera Matthaeus Dominum quinto decimo die cruci affixum esse referat, effiei, ut evangelia dissideant, . . inter sese discrepens quoniam dubitari non possit, quin auctore Joanne Christus diu quarto decimo e vita egressus sit. Cum autem si ori non potuerit, ut atthaeus alia atque Joannes referret, pro certo habendum esse, Christum auefore utroque die quarto decimo mortis poenam luisse. Aliam verborum illorum interpretationem proposuerunt SCHWEGLER', AUR HII GEN FELD quibus nuper etiam ΑΝ ΕΕUWΕΝ ' adstipulatus est. Dicunt

enim verbis στασιάζειν δοκε κατ' ἐπους et ευαγγελια polinarium monere, adversariorum sententia effici, ut evangelia dissideant

29쪽

- 45 et WEIΤZEL eam, quam 110 Seeuti sumus, defenderunt, ad quam nunc etiam II GEN FEL VoLKMAR' ALLO. ΤΗΑUssScuoLTEN TAYLER DAVID Sol accesserunt. Cum ergo Christus quarto decimo die mortuus sit, fertio decimo autem coenam ultimam habuerit, adversariorum consuetudinem in historia evangelio non id quod contendant habere fundamentum. Eandem fere sententiam CLEMENS ALEXANDRINUS proposuis Sevidetur in libro suo περὶ 0 πασχα, ex quo hae fragmentaehronicon paschale servavit:

30쪽

Liquot, etiam his Clomontis Alexandrini verbis impugnari quosdam dicentes, Dominum die quarto decimo pascha habuisse. Quomodo enim tam enixe studere demonstrare, jam fortio decimo die Dominum coenam disse, nisi fuissent, qui hoc negantes contra affirmarent, quarto decimo demum die hoc factum esse Quibus Clemens suam opponit sententiam, quacum omnes Scripturas omniaque evangelia consentire diei Quae orba quid significon jam ex polinarii ragmentis scimus. Eodem enim modo quo polinarius contendit Clemens Alexandrinus, suam sententiam et veteris testamenti lege et historia vangeliea probari . Denique non fallemur conjicientes, Clementis quoque Alexandrini adversarios e sua historia evangelicae chronologia deduxisse, Semper die decimo quarto pascha esse celebrandum. Omnibus igitur fragmentis illis impugnantur adversarii, qui quotannis di quarto decimo pascha celebrabant, quam eonSuetudinem sesensuri Domini nostri exemplo utebantur. Jam vero ea quoque nobis respicienda sunt, quae SEUDO ORIGΕΝΕ de quibusdam die quarto decimo pascha celebrantibus memoriae tradidit. Legimus enim in libro, qui vulgo inSeribitur is Φιλοσοφουμεν s. refutatio omnium haerestum VIII, i haec verba: Eainhu i/8eaδel Il. Krit. d. 2, p. 943. - cf. d. 3, p. 20 sq. haec verba ita vertit: , Dei die/er gena ten , tot isten Berechvuntder Taye harmonipeis alle Seir Iea it inander a. u. n. Te8f. und inabe/ondero in i die Mn. in/limmist Sed ταυτist