장음표시 사용
31쪽
stastra quaeritur velificati vum ablolaimn. M autem additur de veritate constituta, quae et sine velificativo constituente, sitis dicium est tibi, quod eiusmodi constitutiones non pnylice sint, sed logich ; adeoque non requirunt coniti
tutiva praesentia,nisi juxta naturam denominationis constitutae. obite.3. Creaturae ab aeterno sunt cognitae . ergo ab aeterno sunt cognoscibiles, tenet ea ni consequentia abacta ad potentiam . datur exinesse rei cognoscibile ab aeterno,quod est eue a linminutum. PResp.Creaturas ab aeterno fuine cognitas, Mabaeterno fuisse cognoscibit , sed creaturas cognistas,&cognoscibiles ab aeterno non suisse. Unde Perperam insertur dari ab aeterno effexei, quod Cognoscitur, aut potest cognosci; est enim talIaeia a secundum quid ad simpliciter ab esse seicet rei eum addito diminuente ad esse sine addi. O . Vt ergo esse cognitum actu salvatur per in Iam cognitionem in actu extrinsech denominanwm obiectum cognitum . ita Fc esse actu e - gnoscibile sal vatur per potentiam cognoscitivam in acta, exit insece denominantem obie- .Hgna cognostibile . - ν δ g. IV. sententia Godost exponitur , oe reiicitu'.
Doctissimus hic author praesentem qu stio
nem de Scient. Dei tr. Iacute pro more, sed non ita dilucide tractat, ut non se verbis aliquantisper involvat. Notat I. ens stare participialiter, in quantum est concre tum existentis 3c stare nominaliter,in quantum est concretum essentie Notat et .verbu es sumi ut dicit conexione essentialem predicati cum subje'cto;qua ratione quavis consignificet tempus,absolvitur tamen a te pol e,quia non petit,ut extre
Usint pro differetia tepotis importata. & sumi pro
32쪽
P-io I. I. Vpto existantia unitive signivinis i disierestrui- sit extrema ad tem pus consigniscatum . petiisque ut ea sint de pri senti . - Asserit deinde num. 66. ereaturas in statu possibilitatis esse actuentiat, sumpto entenon pateticipialiter, sed nominalitu , dc verbo saniente non pro existentia, set pro essentilat connexione. Ia his verbis agnosco equidem ip sissimam sententiam Henricaattributam ι nisi ' quod esse- actuale quidditativum appellat ensnominaliter: etsi actuale existentiale appellatens participialiter . . Probat hane sententiam, reiiciendo nostram.
Haec propositio homo est os iampto ente novi ἀ litet , ita est ab aeterno veta, ut illa, ho/
tur ens de homine . ut possibiliter, sed ut acta conveniens. ergo homo est actu ab inemos ecte laens, realitate non existentiae, sed effetia
Mino in probat s. quia haee propositio homosos, esi diversa ab ista, Aomo preest e --
Ied in hae enunciaturens de homine , ut cono. niens possiestiter . ergo in illa ut convenariis actu. 2 homo ad sua praediota ut essentialiter gonvenientia nunquam filii in potentia. at in ea propositione ens enunciatur de homine se --dmessentialem convenientiam. ergo non praedieatur ut possibi liter, sed ut actualiter eoa- veniens . t. non esset discrimen inter praedicata sontingentia,& necessaria. ut enim homo est
possibiliter eas, ει animal, it est possibiliter
in si dieatur s uod supra nos disimus,
propositiones istas essentiales in sensu tantum conditionali accipiendas, ut Meessari' sint et In t, hine sequi, iit haec etiam , Mino Manimat existens, sit necemuriae veritatis, quae quidem in sensu conditionali est item n esis. ria, eum non silum sequatur 7-as,animat
33쪽
is Irit h. LUεν thustra quaeritur velificati vum absolatilin. Nod autem additur de veritate constituta, quae esset sine velificativo constituente, sius dictum est tibi, quod eiusmodi constitutiones non physichsint, sed logic. ι adeoque non requirunt coniti
tutiva praesentia,nisi juxta naturam denominationis constitutae . obite.3. Creaturae ab aeterno sunt cognitae . ergo ab aeterno sunt cognoscibiles, tenet enim, sconsequentia ab actu ad potentiam . datur ergω esse rei cognoscibile ab aeterno,quod est 'eiledia
Resp.Creaturas ab aeterno sui sie cognitas, &abuuerno fuisse cognoscibit , sed creaturas cognistas cognoscibiles ab aeterno non suisse. Unde perperam insertur drei ab aeterno esse rei, quod cognoscitur, aut potest cognoscii est enim talia eia a secundum quid ad simpliciter ab esse sei licet rei eum addito diminuente ad esse sine addi. o. Vt ergo esse cognitum actu salvatur per solam cognitionem in actu extrinsech denomi ' nant mobiectum cognitum . ita Fcesse actue gnostibile sal vatur per potentiam cognoscitivam in actis, extrinsech denominantem obie- nmicosnossibile. -
g. IV. sententia Godo exponitur , reiicissa. Doctissimus hic author praesentem quεstio
nem de Scient. Deit r. r.di'. 26.9 3 acute pro more, sed non ita di lucide tractat, ut non se verbis aliquantisper involvat. Notat I. ens stare participiali ter, in quantum est concretum existentis& stare nominaliter,in quantum est concretum essentit Notat et.verbu est sumi ut dicit conexione essentialem pridicati eum subje'cto;qua ratione quavis consignificet tempus, . Vitur tamen a tepore,quia non petit,ut extre
t pro differetia teporis importata. dc sumi l
34쪽
I. -t L Vpto exau-tia unitive significilini disse restriscsit extrema ad tempus consigniscatutu, petit que ut ea sint de pri senti . - Asierit deinde num. 66. ereaturas in statu possibilitatis esse actuentiae, sumpto eptenoth parileipialite, , sed nominaliter, ec verbo saniente non pro existentia, sea pio essentiali connexuuis. In his verbis agnosco equidem . sissimam sententiam Henric attributam ι nisi quod esse actuale quidditativum appellat ensnominaliter: esse actuale existentiale appellatens participialiter. Probat hane sententiam, reiiciendo nostram. Haec propositio homo es em c sumpto ente novi cnalitet ita estab aeterno vera, ut illa, homo, viva es e. sed in ea non enanelaintur ens de homine. ulmssibilitet, sed ut aetaeonveniens. ergo homo est acta ab aeremos direaleens, realitate non existentiae, sede i
nollem probat a. quia hare propositio homo eu liversa ab ista, homo potest esse e .
ea in hac enunciaturena de homine, ut conumn is, Possibiliter . ergo in illa ut conveniens actu. 2. homo ad sua praediota ut essentialiter gonvenientia nunquam fuit in potentia. Mi ea propositione ensenu latur de homine se eundum essentialem convenientiam. ergo non praedieatur ut possibiliter, sed ut actualiter eoninveniens . t. non esset discrimen inter praedicata necetaria. ut enim homo est possibiliter ens, dc animal, it est possibiliter Auantus, & albus. s ouod supra vos diximus, pro utionM istas essentiales in sensu tantum c Iinitionali accipiendas , ut necessari e sinitIn i, hi ne sequi, iit haec etiam , Ο
animaι exsens, sit necessariae veritatis, quae quidem in sensurnditionali est item necessa.
35쪽
i 3 Metaph. Luber Lest 3 sed etiam ,si homo es, animal existens est .
Sed haec ratio nihil nos urget. si enim suma,tur ens pro potentia adesse non Iogica,sed physica , haec Iane cum sit eadem cum re ipsa , nota dicitur absolute de re, nisi existente et de possi. bili autem dicitur solum conditionath, ut reli. qua essentialia praedicata. Nego igitur mino. Iem . Ad α' prob. dico, eas propositiones dis.serre s neque enim propositiones necessarias explicamus per possibilitatem convenientiae praedicati ad subjectum cin quo non differtenta contingentibus, ut recte dicitur in tertia probatione 3 sed per conditionalem necessariam . in qua necessitas tota non rei est, seu conse quentis, sed vetitatis, seu consequentiae.Haec igitur ipsa homo sens , ut sit necessaria . sio explicanda, s homo est , entitas est capax exi. stendiis Ad 1. distinguo maiorem s ad sua pro
dicata ut tonvenientia logice , dc secundum ne. cessitatem illationis homo numquam fuit inpotentia, sed in actu, concedo: ut convenientia physice, & absolute s nego maiorem. Ad 3. pstet ex dictis f. sup. ad x.
Ad instantiam, qua urget meram necessita. tem conditionalem propositionum quidditati. Varum, dico , in his atrendendum c quod de supra monui communem usum, juxta quem verbum est ampliatur, aut resttingitur, ut api, Pellet, aut non appellet tempus consignificatum. Iam vero in his, Modio est animal , vivens e .communis acceptio extrahit copulam a tempore praeqnti ad notandam meram terminorum connexionem. at si praedicato appo
natur adiunctum exsens, quod est participium exprimens exercitium existendi , restringituteo ipso copula, & appellat tempus praesens . quare non ficit 'amplius sensum conditionatum, sed absolutum , nec notat bonitatem ii. Iationis, sed veritatem obiecti r Fc aequi valet
huic copulativae , Homo est , o est animal extin
36쪽
. I. Caput Z is stens. Huius rei non alia est, ut di xi, ratio onisi communis usus in acce Ptione Vocabulorum. Quod si illa etiam propositio ab aliquo
lumatur conditionate, admitto, quod sit veri. tatis aeternae . quid tum indei numquid ex uno loquendi modo mirabilem illam tuam conclusionem stabilies, quae exeaturis realitatem aetemnam, ac necestariam in actuante omnem. Dei actionem attribuit 'Sed iam educendus hie author est E latibulo . quod sibi e nόstris vocibus labricavit. Opponit enim sibi inter caetera illuo r Exsere κihil aιiud est, quam intrinsere actualitaresse /n se
UD. ergo si essentia creaturarum sunt actu ab in se ipsis, ab aterno sunt existentes . Respondet diu. antee. Actualiter esse in sermo actualitate exercita dante evacitatem ad proprias operationes, accidentia qua recipienda ilconcedo antecedens r actualitate signata solum Ivaminerminandi veram cognitionem 3 nego an .
tabula actualitatis exercitae , & sigpatae nostra sunt si isque significamus, rem polub
Iem ante existentiam habere actualitatem non in .sed in signo, h e. in cognitione ex itinsece illam denominante r quemadmodum Cae. Iar repraesentatus per statuam dicitur esse in actu non exercito in proprio esse , sed signato. inesse scilicet signi repraesentantis. Quid autem velit his vocibus Thom ista assertor realita. tis intrinseeae . dc actualis possibilium ab aeteris no , nec ipse declarat, nec ego satis intelligo. Protecto omnis actus exercitium est potentiae. cuius est actus. Ut ergo distinguit actum es. lentiae ab actu existentiae s ita & habuit duplex exertitium distinguere , alterum essendi quid-ditati vh, alterum essendi existentialiter,utruq a tamen reale, dc in creatura, non in eius signo Hinc apparet argumentum manere insolutum vi
37쪽
χo Metaph. Li r L nihil est aliud , quam intrinsece actualiter esse in se ipso secundum aliquod exercitium essendi. Sed dicuntur fuisse ab aeterno creaturae in se ipsis actualiter secundum aliquod essendi
exerci tum . ergo revera dicuntur creaturae ex.titisse ab aeterno. Maiorem si negas, dandum est discrimen inter acium, seu exercitium es.sendi quidditati vh, di existentialiter, quod in
responsione non datur , dc nos negamus posse ldari. de quod additur de capacitate operatio. lnum. & accidentium, dicimus esse petitionem lyrincipii ι quousque enim intrinsecum illudoiscrimen non affertur , semper assumimus, illa non esse duo, sed unum esse, adeoque ab utro- vis trahi capacitatem operationum, & acciden.
Ex his etiam patet, nec solutam ab hoc autho. re instantiam de existentia, qus habet di ipsa
sua praedicata essentialia, adeoque aeterna . Ie-s pondet enim, existentiam ipsam suisse ab aeter. no per suam quid ditatem in quo negando de. ceptum pronunciat AlberIinum non exerci . tam , sed signatam. Verum rogo, quid sit esse xercitum, quid senatum in ipsa existentia λ sunt ne duos an unum esse Z Si duo, ut sunt duo Thomistis quis dita de existentia hominis, manifesth ibi lux ici infinitum s quia illud etiam esse exercitum ut distinctum re signato suam quidditatemha bet, quaa signato, seu essentiali distinguit ut s ut existentiam isteris habere suam quiddita tem , qua distinguitur a quidditate rei. jam ergo in hoc ipso esse exercito erit distinguere
inter exercitum. & signatum , alque ita in infinitum. Si sunt unum esses ergo ab aeternosuit lealiter, & intrinsece totum esse existen--tiaes adeoque homo , &quodvis aliud possibile habuit realiter ab aeterno in a stu tum essentiam tum existentiam . quid ergo deinde per creationem accepit E Utramque , inquis, in c
38쪽
eaereito post utramque praehabitam dumtaxat' in actu signato. Sed hoc est circuire intermina biliter ad idem . redit enim semper eaddem in quisitio de hoe dupli et actu reali, & in tr i nseco in existentia ipsa ; si enim re sit idem actus . unum sine altero homo non habuit ab aeterno ssi distin i, non sunt duo , sed infiniti actus . laod si esse signatum existentiae hominis non aliud rei pia poni , quam esse essentiae hominis, relaberi in sententiam Albertini a te rejectam , dc supra etiam a me in tertio argu
mento contra primam sententiam . .
tiva est. Eam tradit Aureolus in a. 4 42. marte Mart. 3. ubi ait, rra esse possibiles physire, οι denominativhahatiiva potentia : &rrursus
esse possibiles logice , quod in se ipsis contradisctionem non implirent . Tradit sor de Bitalis
in sal. a. q.1.uoniit possibile originaliter M. eim ex Lini , sed formaliter ex erratura .
Tradit Richardus ibidem ubi gibile, immitialiud quantum est ex parte sua, aliud iacomparatione ad potentiam. Tradit D. . .p. q.as. arti saxubsessibile distinguit in id quod est tale Metrespmum ad potentiam ,&in id squod est tale absoluti ex habitudine termino rum, quia stilint praediorum non repugna subie . Demum hiau iustini ionem suppodis Inunt passim omnes Theolosi, dum quaerunt fit M divina potentia ratio priori possibilitatas creatum, an E eo πιλι seu .utrum illa.Seausilis fit vero, iMo homo potest esse , quia Deus potest illum suaere fi an contrario, ideo sinus potest hominem lacere, quia homo po
39쪽
Metaph. Liber Lien esse. supponunt x. dum quaerunt, sit
Deus essentialiter eonnexus cum creat ad POL.
sibilitate . qua sanε quaestiones locum non ha bent, si supponas, hominem posse esse, formabiter aliud non importare, quam Deum posse illum facere . inter formam enim eiusque lax malem effectum non potest intercedere dabitudo prioris, di posterioris: imo nec potest intercedere connexio, quae est relatio inter distincta
Probatur l. communis haec asserti . . Omni Sereatura possibilis est sua sibi possibilitas intrinseca: Deus autem est creaturae possibilitas e Irinseca. at creatura omnis realiter distingui. tura Deo. ergo possibilitas intrinseca cre tu. xae realiter distinguit ut ab eiusdem extrinsecrupossibilitate. Maior prob. nam Caetera con .stant. quaelibet creatura possibilis constat in . trinsece perfectionibus , & praedicatis non reo pugnantibus , quae scilicet si ponantur taesio , contradictionem non involvunt. haec autem constitutio, Dimalis rei possibilitas est, cum fit ipsa ratio entis realis, qua unumquodque achimaera secernitur. Ut ergo omnis c eatur
est sua sibi entitas, ita Sc sua sibi possibilitas . Rursus haec ipsa dicitur possibilis a divina potentia , seu verius ab ea producibilis in Pan tum perfectio omnis creata continetur emi. menter , di virtualiter in Deo, a quo ut ab effueiente potest accipere esse . possibilitas ergo extrinseca non est , nisi divina ipsa potentia dein nominans simul active Deum potentem iace re , di passive creaturam potentem fieri: quemadmodum potentia intellecti va denominat hominem potentem intelligere, di obiectum pintens intelligi. Prob. 2. argumento, quod mutuatus est ex Philosopho D. Thom. Philosophus quidem s. Mel. ine. De ad aliqvid, probat intelligibile Per extrinsecam denominationem ab intellectivo non rosse assignari pro obiecto intellectivi .
40쪽
s uastio I. Caput II. . 23 ut nec visibile visivi dic aliter enim inquit , idem bis dictum esset-; siquidem cum potentia manifestetur per obiectum, si intelligibile ni- ihil aliud formaliter esset, quam quod potest intelligi ab intellectu , potentia intellectiva definiretur, quae potest intestigere, quodpo test ab ipsa intelligi; quod non esset explicare, sed circulate, dc nugari. hine pro obiecto inmtellectus non assignatu intelligibi te, sed ens, pro obiecto visus non visibile, sed coloratum, Ec sic de aliis. Eodem modo, inquit D. Thomis bi dieatur , quod Deus fit omnipotens, quia pons omnia , qua Iunt possibilia sua potentia , erit cise eulatio in mani satione omnipotentia. hoc enim non erit aliud, quam dicere, quod Deus potes omnia, qua potes. Relinquitur igitur, quod Deus dicatur omnipotens, quia potes omnia pluuia absolute, qui es altar modus direndi possibile. Ex eo igitur, quod admittitur extrinseca , evidenter coli gitur, quod debet admitti intrinseca
Ex his deducitur i. possibilitatem intrins
cam esse indistinctam ab entitate rei ; conso nantia enim,seu no repugnantia praedicatorus,
in qua consistit possibilitas, sunt ipsa praedica.ta , & praedicata rei runt ipsa emitas rei. Et quidem per id res est possibilis, per quod distinguitur a chimaera. at per se ipsam res ini. . 'maera non est.
Deducitur a. possibi Iitatem rei non disti gui ab existentia rei . possibilitas enim rei est ipsa rei entitas si eadem entitas est existentia rei, ut infra probatio, ergo possibilitas est exis stentia rei. ι Deducitur et .nullam suisse ab aeterno rei possibilitatem intrinsecam , eo ipso, quod nulla fuit retentitas ,&existentia, quae a possibilita. . te non distinguuntur. Deducitur 4 tam esse contingentem hanc. propositionem, homo estp bilis, quam hanc,