장음표시 사용
361쪽
iram maledicentis. unire autem morte corporali fuit avitae arbore separare, Cum jam fuisset spiritaliter mortuus, animo utique separatus ab alimento sapientiae Deus itaque quid ei contigisset in animo, significare voluit, Separando eum a ligno vitae, quo significabatur Sapientia.
XXVI. Sed ista, inquit, arbor quae in paradiso vitae fructus ferebat, cui proderat Pis Cui nisi illis primis hominibus, masculo et foeminae , qui in paradiso fuerant constitutia Deinde istis de paradiso pro merit Suae iniquitatis ejectis mansit ad memoriam significandae spiritalis arboris Vitae : quod est, ut diximus , ipsa sapientia, beatarum ibus immutabilis animarum. Utrum autem illo cibo Vescatur nunc aliquis, nisi forte Enoch et Elias non temereasSeverandium puto ligno tamen illo vitae, quod est in spiritali paradiso, nisi alerentur animae beatorum, non Promunere pietatis et fidelissimae consessionis, latronis animae credentis in Christum legeremus paradisum eodem die fuiSS Concessum Amen, inquit, dico tibi hodie men cum eris in paradiso . , Esse autem ibi cum Christo, hoc eSt esse cum vitae ligno. Ipse est quippe Sapientia, de
qua, ut Superius Commemoravi, scriptum est i Lignum Vitae est amplectentibu eam'.
XXVII. Numquidnam et hoc refellendum St, quod velut acute, ut sibi videtur, irrideta rimo Deum non praescisse quod contigit deinde implere non valuisse quod magnopere cogitavit tertio ad maledictum se convertisse Superatum. Unde scit Deum non praecisse quod contigit 3 An quia contigit P Quinimo si non contigisset, nullo modo id praescisset futurum, quia non erat futurum Aut Si propterea putat non praescisse, quia si praescisset, ne Contingeret providisset potest hoc et de Christo dicere, qui talentum dedit homini nihil acquisitur,' quod propterea
362쪽
utique dederat ut ejus angor ita pecunia quid luad est quoi illa signi sileat. Ergo luia contigit, ut ille sua pigritia nilii acquireret hoc non praescivit ille qui dedit Diceretiam' non implesse de hoc lucro Clis istum quod magnopere cogitavit. Potest et illud tertium, ad ab dictum se con VertisSe Superatum, quoniam dixit u Ligate illi manus
et pedes, et projicite eum in tenebras exteriori u Sicut Adim dictum est, ut a ligno vit; separatus morte Cliam
corporis plecteretur δ. Huic enim homini diserto, dosiicientis maledictum videtur, polenti si moerium. Dicat ergo impotentem Christum , quoniam de ac luirenda spiritali pecunia non potuit quod cupiebatisiicere: dicat aemulum ac malitiosum, quod servo suo inviderit lucem ac Salu lom, quem projici jussit in tenebras, ubi esset fletus et stridor dentium. Si autem de Christo ista non ditiit, ne hoc modo se indicet non esse Christianum cur audet dicere doloni in is conditore et poccati merit damnis lore, piod non audet dicere de hominis redemptore, et Si ejus praecepta
CO Diempserit, poena peloriano mortis ultore, eodem ipso
scilicet P am in quum alium nisi in Christum cie mille dicta nescisens iste jaculatur qua into paidem ille ait: si in crederelis Moysi, crederetis et mihi, du mu enim ille, scripsi P . , Quid enim Pater sine cito vol tunc socii, vel unquam aci P Si ergo a iu)riter, non solum bonitatem,
verum etiam severitalem Dei sancta Scriptura commenu it, quoniam et amatur Deus utiliter et timetur, unde x postolus eodem loco utrumque commemorat dicens Vide Orgon honitatem et severitatem Dei' η quid os quod sic insa
hendit in Deo Prophetarum, quod in D o invenit Λpostolorum quoniam idem Deus est et illorum, Ut istorum P
363쪽
XXVIII. Quod autem de illo commemoraVi, quem pigrum servum misit in tenebras exteriores severitas Dei, ubi neque futurorum improvidus dicitur quia tali pecuniam suam credidit, nec impotens quia ut bene ageret non ipse rexit, ipse correxit, nec semulus ac malitiosus quod a luce separatum in tenebras misit hoc de omnibus poenis hominum, quae leguntur in Propheticis libris inflictae fuisso peccantibus, debet sidelis lector advertere. Hoc ergo etiam de diluvio. Neque enim Dominus Iesus non tale aliquid futurum in suo praenuntiavit adventu, quando ait: si Sicuts in diebus Noe manducabant, bibebant, novellabant, aedificabant, nubebant, uxores ducebant, venit dilu-uoium et perdidit omnes sic erit et adventus Filii hos minis 4 Hoc et de obduratione cordis Pharaonis. Neque enim Novi estamenti litterae non dicunt de quibusdam :, Tradidit illos Deus in reprobam mentem, ut faciant quaen non conveniunt Hoc de spiritu mendaci, quem Deus,
qui bene utitur etiam malis justissimo judicio ad impium regem decipiendum misit, sicut Michaeas propheta sibi invisione prophetica demonstratum esse testatur δ. Neque
enim dubitavit tale aliquid dicere apostolus Paulus, Cum se sciret Verissime dicere, ubi ait: mittet illis Deus opes rationem erroris, ut credant mendacio, et judicenturn omnes qui non crediderunt Veritati, Sed consenserunt, iniquitati'. v Hoc de facto per Moysen, cui Deus dixit: u Accipe omnes duces populi, et victima illos Domino
contra Solem ' η hoc est, in manifesto per diem. Vel quod factum idolum Moyses ita vindicavit, ut nec proximo Suo quisque parceret, ferro perimens impios'. Neque enim et Dominus Iesus non dixit uinos autem qui nolueruntn me regnare sibi, adducite, et intersicite coram me'. n
364쪽
Ubi profecto, quia mortem Significat animarum, magis est utique illa fideli laus horrenda et metuenda quam Corporum. Unde idem Dominus dicit u Nolite timere eos quin occidunt Corpus, animam autem non possunt occidere
, sed potius eum timete, qui potest animam et corpusu perdere in gehennam hXXIX. Hujus generis mortes, per quas animae mittuntur in gehennam, si quis sideli mente, Ut dignum est. CO-gitaverit, valde viliter sestimabit quamlibet ingentissimam
Stragem et sanguinis fluvios mortalium corporum, et quomodocumque quandocumque moriturorum. Qua caedesiste exaggerata S, et Scolastica vanitate describens, ad blasphemandum Deum, qui talibus mortibus eos quibus hujus niodi terror utilis fuerat, flagellabat, horrorem incutit
mortalibus sensibus, et aliquid se agere putat, calces adversus Stimulum aciendo ut Cum de morte carni accusat Dei providentiam, morte cordis mittatur in gehennam.
Quis autem utriuslibet sexus homo non mallet gladio trucidari, etiam illo modo quo trucidavit sacerdos Phinees fornicarios ' in ipso complexu nefariae voluptatis, terribile COnStituens adversus execrandas libidines ultionis exemplum, propter quod Deo maxime placuit quis, inquam, non mallet tali genere mortis interfici, quis non postremo igne consumi, vel ferinis morsibus per ipsa pudenda laniari, quam mitti in gehennam ignis aeterni P Cur igitur Deus Christianorum peccantes talibus mortibu puniat, Ut post corporis interitum transitorium, Sequatur in gehenna sine sine supplicium, nisi quia Τestamenti utriusque unus est Deus Nam possent udaei dicere adversus hujus impietatem, qua intumlibet exaggere bella, caedeS, Vulnera, funera, Sanguinem , longe incomparabiliter Deo nostro Deum se habere mitiorem, longe scilicet mitius punien-
365쪽
CONTRA ADVERSARIUM LEGIS, LIB. I. 355
tem transitoliis mortibus corporum, quam flammi perpetuis gehennarum.
XXX. si At enim propterea videtur huic Deus Legis et Prophetarum, qui unus et Verus est Deus, crimine crudelitatis arguendus, quia propter levissimas causas vel etiam erubeScendas, poenam mortis vel corporalis inflixit quod David populum numerasset quod infantes, sicut iste dicit, si lili tili sacerdotis, de ollis vel cacabis De praepa- ratis aliquid degustassent diis Qua in re non disputo quantum et quam perniciosum elationis vitium tam Sancto viro, ut vellet Dei populum numerare, Subrepserit, Oriamque mortibus non peternis, Sed jam jamque humana conditione Venturis, et celeriter transituris fuerit flagellatus, quorum fuerat multitudine inflatus. Nec dico filios Heli non fuisse insantes, ut iste loquitur, nesciens quid loquatur; sed ejus aetatiS, qua possent et deberent, pro Sacrilego ausu quo Se Domino Deo in sacrificiis praeferebant, digna coercitione cohiberi quod neglectum Deus, non sibi consulens, sed populo cui religio pietasque profuisset, bello etiam vindicavit ubi Dei timorem potuerunt augere Victuri, per eorum morteS, qui fuerant, etsi SeneSCerent, post non longa temporum spatia morituri Mortibus quippe corporum legimus asto etiam mortuos, propter non Sua, Sed aliena peccata : ubi magis est in dolore cordis plaga viventium, quam in resolutione carnis poena in Orientium ; ubi animae de corpbribus exeuntes habent causas suas vel bonas vel malaS, non propterea graVatae, quia Xutae animarum vero morte alius pro ali plectitur nemo. Sed hoc dico, quantum existimet iste fuisse peccatum, quod in convivio nuptiali inventus est homo Vestem non habens nuptialem: puto si humana consideratione ista metiamur, huic aliquantulum susticere debuit erubescere', et ut plurimum
366쪽
invitantis indignatio protenderetur, VeStem mutare compelliri et tamen dictum est: si Ligate illi manus et pedes, , et projicite eum in tenebras exteriores cibi erit fletus et, stridor dentium Sed dicet, non levem culpam significat, Vestem non habuisse nuptialem, quoniam ista parva magnarum Signa sunt rerum. Sic ergo et sacrisicia visibi lia , cum sint in terrenis rebus exigua, magnarum et divinarum signa sunt rerum: in quibus silii sacerdotis se ipsit eo, cujus honor in sacrissicii attenditur, praeserebant. Non autem ille conviva se praetulit SponSO; sed tantum non congruit, quia nuptialem tunicam non habebat. Verumtamen inter ipsas poenas, quibus utrumque vindicatum est, ille quid distet advertit , quamque incomparabilitor ista illam vincat intelligit, qui corporalibus et temporalibus spiritalia et Sempiterna praeponit. XXXI. Verum quid opus est de mysticis significationibus sacrificiorum VestiSque nuptiali inconVenientem carnalibus sensibus velle inculcare sermonem Ecce quod est manifestius proferamus : Evangelium Legi Veteri comparans Dominus, et non illud malum quod homines ante didicerant, sed quod ipse docebat, perfectius esse contestans
raudistis, inquit, quia dictum est antiquis : Non occides; , qui autem Occiderit, reus erit judicio. Ego autem dicon vobis: Quicumque iratu fuerit fratri suo, reus erit u- , dicio qui autem dixerit Racha, reus erit concilio qui, autem dixerit Fatue, reus erit gehennae ignis Φ, Quid tam parvum in peccatis, quam fratri dicere : Fatuel Quid tam magnum in suppliciis, quam gehenna ignis ' Si in Lege vel Prophetis iste invenisset aliquem, quoniam dixkset fratri suo : Fatue, lapidari jussum fuisse divinitus
quantae Deum crudelitatis argueret Quis non autem, non dico lapidari, sed per singulos artus, imo per Singula Cor-
367쪽
poris frusta, paulatim atque minutatim ViVens et sentiens dilanaria consumique maluisset, quam gehennae ignibus mancipari P Absit tamen ut crudeliorem quisquam dicat Evangelii Deum quam Legis Deum, intelligens utriusque
esSe unum et eumdem Deum, in Lege terrentem carnalibus, in Evangelio spiritalibus poenis et ibi et hic fidelem,nUSquam Crudelem.
XXXII Quid illud , nonne si a Christo linguam reperiret alienam in eumque blasphemam, et qualis est hujus, impia garrulitate damnabilem, acerbius et amarius exagitaretur, quam quod iste de obsonio sacrificii praegustato, corporalem temporalemque poenam pro sacrilegio sic indignatur ingestam , ubi venturum se Dominus , et ad si nistram positis gentibus Minatur esse dicturum : Ite ini ignem aeternum, qui paratus est diabolo et angelis ejus ruHujus tanti supplici quaeris causam si Esurivi, inquit, , et non dedistis mihi manducare Cce pro Se lem porali, non ablata, Sed non data, aeternum et horrendum supplicium comminatur. Et recte, si consula veritatem. Perparvum est enim quod in eleemosynis datur: sed cum pie datur, aeternum inde meritum comparatur. Et ideo potius quia parvum est quod datur, magna impietate non datur. Unde non mirum est, quod tantae sterilitati velut infructuosarum arborum, igni aeterni supplicium praepara tur. Si autem consulas hominem, ut de suo respondeat tibi: Omnis homo mendax, b contemnit culpam, exaggerat poenam illam quippe non Videt mente carnali, hanc exhorret carne mortali. alis est iste in omnium hominum, qui puniuntur vel corripiuntur in Vetere estamento longe mitioribus quam leguntur in Evangelio corporalibuSTO nis. Quod enim diluvium comparari aeternis ignibus potest Quae caedes, quae Vulnera, quae corporum mortes
Vox gentibus redundare videtur. - Matth. xxv, I, 4 a.
368쪽
cruciatibus sempiternis Viginti quatuor millia cadentium,
tanto buccarum strepitu inflat insanus, quasi non innumerabilia millia quotidie moriantur toto ori, terrarum Sed transitoria ista Corpori mors Si qui Vero aeStimare poS- sit, quot millia stabunt ad sinistram ex omnibus gentibus, quae sempiternis damnanda sunt ignibus ΘXXXHI. Ea isto et clamet ore aperto et Oculis clausis, quasi consessus Sit Deus suam crudelitatem, quia dicit per Prophetam Exacuam Sicut fulgur gladium meum, ines briabo sagittas meas sanguine, et gladius meus mandu- η abit carnes de sanguine vulneratorum is De quibus verbis sic iste accusat Deum, velut semper humanum Sanguinem esurientem, quasi dixerit Inebriabo me sanguine, aut manducabo carnes de sanguine Vulneratorum. Sed quantumlibet hanc utilem Dei comminationem tanquam facinoris avidam, et ut dicit, in sola crudelitate malis tantummodo gloriantem, vanus et Vesanu exhorreat quid aut quantum valet, verbis comparata dicentis Dis, cedite a me, maledicti, in ignem aeternum, qui paratus is est diabolo et angelis ejus P, Ibi non sanguine inebriabuntur sagittae; sed non satiabuntur membris omnibus flammae nec carnes gladius manducabit, sensum doloris citius auferens mortuis, quam inferens vulneratis' sed nemo cruciatibus saltem moriendo subtrahitur, ne in moriente simul etiam ipsa poena moriatur. Cur non hic dicit: Colendum ne istum an potius execrandum fugiendumque esse dicemus An timet des Christo ista dicere, ne ipsius ignis aeterni supplicium non evadat, quo ille impios praeparat mittere; et ignorat miser haec dicendo de Deo Prophetarum de ipso se dicere, cujus tam tremendam Severitatem in Evangelio formidat osΙendere pXXXIV. Reprehendit etiam, quod poenas impiorum
369쪽
significatas per uvam fellis et botrum amaritudinis, et furorem draconum atque aspidum' collectas dicit esse Deus apud se, et signatas in thesauris suis, reddendas in tempore, cum lapsus fuerit pes eorum ignorans thesauros
hic appellatas occultas dispositiones Dei, qui disponit
reddere unicuique Secundum opera ejus. Unde Apostolus dicit u autem secundum duritiam cordis tui et cor, in poenitens, thesaurigas, tibi iram in die irae et revelah tionis justi judicii Dei, qui reddet unicuique secundum, opera ejus'. v pud quem enim sibi thesaurigat iram cor in poenitens, nisi apud eum qui vivos est judicaturus et mortuosa Neque enim nesciunt etiam illi veteros libri . hesaurum desiderabilem, de quo ibi scriptum est, η quod requiescat in Ore sapientis . v Et in Proverbiis legitur, quia i Deus thesaurigat diligentibus se salutem M. Et Isaias propheta dicit In thesauris salus nostra cibin sapientia et disciplina et pietas ad Dominum. Hi sunt, thesauri justitiae q. Sed vaniloqui et mentis seductores adversantes Litteris sacris, quas intelligere nolunt, eligunt ex eis aspera quae ibi leguntur ad commendandam Severitatem Dei. et de litteris Evangelicis atque Λpostolicis lenia quae ibi leguntur ad commendandam bonitatem Dei et apud homines imperitos hinc ingerunt horrorem, inde quaerunt favorem inuasi disiicile sit, ut quisquam similiterilasphemus atque impius eo modo adversetur Novo Testamento, quo iste eteri, carpens de Vetere quibus ibi commendatur Dei bonitas, et e contrario de Novo quibus ibi commendatur Dei severitas et clamet invidiosus atque
Venenosus : Ecce qui Deus colendus est, misericors et miserator, longanimis et mulis misericordis qui non in finem irascetur, neque in aeternum indignabituri qui non
370쪽
secundum peccata nostra fecit nobis, neque Secundum
iniquitates nostras retribuit nobis ; sed quantum distat Oriens ab Occidente, longe fecit a nobis peccata noStra qui sicut miseratur pater filios, Sic miseratur timentes se qui dicit Nolo mortem peccatoris, quantum uti Verta, tu et vivat 4 Non ille qui propter lucrorum avaritiam, etiam eum servum qui non perdidit talentum quod acceperat, tantum quia non amplius acquisivit, ligatis manibus et pedibus projici jussit in tenebras exteriores, ubi esset ei fletus et stridor dentium ci et qui hominem non habentem vestem nuptialem de convivio suo tollit, et similiter alligatum simili supplicio punit et qui venientibus
ad se, et pulsantibus, et dicentibus Domine, aperi nos bis respondet : Non o novi', s tantum quia oleum secum, quod infunderent suis lampadibus, non tulerunt: et qui propter unum contumeliosum verbum mittit in gehennam et qui pro temporali cibo non accepto, igne damnat aeterno Haec atque hujusmodi si quis vesana mente sacrilegus, inde lenia , hinc aspera colligat ac Sic
homines utrarumque litterarum imperitos a Christo tanquam Saevo et crudeli conetur Vertere, et ad Deum Prophetarum misericordem mitemque Convertere nonne et
huic ipsi qui hoc facit Veteri es tamento, quod ab homine similiter sacrilego posset fieri novo impurus atque impius apparebit Qui autem recte colit Deum, et profecto utriusque estamenti invenit unum Deum, et ejusdem unius Dei in utroque diligit bonitatem, in utroque metuit severitatem in illo intelligens promissum Christum, in isto accipiens redditum Christum. XXXV. Nonne prius in illis veteribus libris lectum est, non reddendum malum pro malo, ubi praecipitur, ut si jumentum inimici sui errare quisque invenerit, revocet