장음표시 사용
381쪽
CONTRA ADVERSARIUM LEGIS, LIB. a. 371
elegerit ante mundi constitutionem quid est quod dicit
Apostolus D Nunc autem cognoscentes Deum, imo cognitin a Deo/, δε quasi nunc eo CognoVerit, quo antea neSCiebat quod vero ait Spiritum nolite extinguere', n tanquam extingui Spiritus possit, quis ferat nisi qui ea prudenter intelligit Nonne in Evangelio scriptum est K Quin rodit in Filium, habet vitam aeternam; qui autem in- is credulus est Filio non videbit vitam, sed ira Dei manet v super eum p s Calumnietur ergo et huic verbo iste blasphemus, et dicat Qualis est qui irascitur, Cum scriptum sit: Iracundia viri ustitiam Dei non peratur In Calumnio tu isto modo et postolo dicenti re tim quid inis quia Deus qui infert iram Iam porro si quisquam diceret Confundetur Christus et hoc eo tempore quo judicaturus et Vivo est imortuoso quis eum Christianus patienter audiret pa amen in Evangelio, si Qui me, inquit,
, confusus fuerit, et Verba mea, in generatione ista adul- tera et peccatrice, et Filius homini Confundetur eum is cum venerit in gloriam Patris sui Cum fingelis sanctis q. Cur autem orantes dicimus si Sanctificetur nomen tuum , usi semper est sanctum miSi quia Verum est et quod scriptum est de quibusdam, quia tolluerunt nomen Dominiuisei sui' , Et cur dictum est Domin Memento mei cum Veneris in regnum tuum' u si nihil obliviscitur nisi quia non insipienter , sed intelligenter ei dicitur :, Oblivisceris inopiam mostram et tribulationem nos, iram' ' P u Ergo et scienter nescit et quod Semper scivit, aliquando cognoscit , et uni extinguitur a negantibus, inextinguibilis permanet et tranquille irascitura et confundi non potesta etiam quando confundituri; et nomen
382쪽
ejus pollui non potest, etiam quando polluituri et oblivisci non potest, etiam quando obliviscitur : et meminit, etiam quando admonetur. Sic est ineffabilis. Haec enim de illo dicuntur, de quo nihil ab homine vel homini satis digne
et satis competenter dicitur. Quae cum ita sint, quis religiosus non istum exsufflet ut pulverem , quem projicit ventus a facie terrae qui tumens et elatus atque irruens in oculos infirmorum, eosque perturbans, Videtur
sibi aliquid dicere, arguendo verba in Vetere estamento quae non intelligit, nec intuendo quae in Novo intelligit. XLII. Hoc autem de poenitentia Dei, unde factum est
ut loqueremur, Cum commemoraremus prophetiam de Christo, ubi dictum est: si Iuravit Dominus et non poeni- tebit eum ou es sacerdo in aeternum, Secundum Or- , dinem Melchisedech ad commendandum sacrificium salutare, in quo pro nobi sacer Sanguis effusus est, cujus
umbrae fuerant sacrificia, quae de pecoribus immaculatis jussa sunt immolarici hoc ergo de poenitentia Dei, ne sic eam putaret accipiendam, ut ex eo quod non intelligit, in blasphemiarum latratus rabidus insaniret, habebat unde commoneretur in proXimo. Ipse quippe commemoravit Deum dixisse : a Poenitet me unxisse ait in regem - , Hoc autem scriptum est Samuel Sancto dictum fuisse, per quem Deus arguit Saulem, quod homini quem Deus occidi jusserat, pepercisset, exhibens Velut misericordiam com- tempta obedientia : quasi Vero melius nosset quid de homine fieri debuerit, quam ille qui hominem fecit. Ubi
quod saluherrimum est discimus, ut semper diVinum praeceptum, humanum in nobi Vincat affectum. Idem tamen Samuel cui dixerat Deus u Poenitet me unxisse Salii inu regeni u dicit Videnter, Deum non poenitere. Nam ita
383쪽
scriptu est: si Et factum est verbum Domini ad Samuel, , dicens, Poenitet me quod constituerim Salii in regem,
quoniam aversUS est a me, et verba mea non custodivit: hEt paulo post Sasili dixit ipse amet u Disrupit Dominus, regnum Israel de manu tua hodie, et dabit illud proximos tuo bono super te, et dividetur Israel in duo nonn OnVertetur, neque poenitebit eum ; quoniam non est, sicut homo, ut poeniteat eum is Ecce qui noverat intelligere Deum sine miseria miserantem, sine ira irascentem, sine Zelo gelantem, Sine Oblivione obliviscentem, sine ignorantia nescientem, sine poenitentia poenitentem moniste qui secundum verbum Dei non loquendo, et litteras ejus non consideIando, et Oce earum non advertendo, factus est mutus latrator, Caecus lector, Surdus auditor.
XLIII. u Obliviosus, inquit, Deus et emortua memoria arcum posuit in nubibus, qui Iris dicitur, unde commoneatur non amplius humanum genus delere diluvio, quid agat Omnino nesciens, cui merit opus sit assiduo monitore. ηISte Ver non memoria, sed anima morio quid loquatur nesciens, Si in rebus apertioribus alumniatur, quanto magis caligat in nubibus, et delirare compellitur Cui tamen ut cito respondeam, ita dico Deum admoneri Se Voluisse, quamvis non sit oblitus, sicut Christus doceri se voluit, ubi Lagarus positus fuerit', quamvis non esset ignarus. Nolo enim dicere, quos arcus ille significet resplendens e nubibus fulgore, et radiis luminis quo roscida illustratur obscuritas, grata quodam modo confessionereSpondens et quomodo Deus non perdat orbem diluvio spiritali, dum est eorum memor, quorum illuminatae nubes siguram gerunt: horum enim nomina scripta sunt in coelis, ut memor sit eorum Pater qui est in coelis quo-
384쪽
niam non de suo lucere so sciunt, sed de Sole justitiae: sicut illae nubes de sole visibili. Sed ex illo quod commemoraVi, urgendus est, quomodo accipiat Dominum dicen. tem de Lagar Ubi posuistis eum et loeus ei, tanquam ignoret, Ostenditur. Nisi enim aliquid eum ista, qua nesciens videbatur, inquisitione Signissica88e fateamur, quomodo praedicamus Christum non Solum ScisSe praesentia, verum etiam futura praescisse Maxime quia iste in eam se praecipitavit mirabili caecitate sententiam, ut diceret Nemo nisi ignarus interrogata Ubi cogitare non potuit, quoties Christus interrogaverit non non interrogat qui dicit Quid vobis videtur de Christo cujus, est silius P, Quid hoc testimonio manifestius Quod si nimium durus est, numquid etiam ibi negabit interrogasse
Christum ubi se ipse interrogare testatur, dicens: In- i terrogabo Os et ego unum Sermonem, quem si dixeritis, mihi, et ego vobis dicam, in qua potestate haec facio , Baptisma Ioannis unde erat, coelo, an ex hominibus is Ubi nunc se abscondet loquacissimus contra Deum et desperatissimus disputator 3 ubi est quod ait Nemo nisi ignarus interrogat P Ecce Christus ignarus non est, et tamen interrogat mi nempe oculi reprehendit Prophetarum
Deum, quibus non videt Christum. Sed in talibus interrogationibus apertissime doctor est Christus. In his autem quando ait stibi posuistis eum J , et u Quis me tetigi J,, o si quid dixisse hujusmodi legitur, videtur doceri velluquod nescit, et tamen scit. Sic ergo et in illis libris Deus tanquam oblitus admonetur, Sed tamen absit ut quidquasi
XLIV. Quid illud ipsum quod dixit Dominus Discipulis
suis: Gaudete, quia nomina Vestra scripta sunt in Coelis', i
385쪽
nonne videtur tanquam ex illo arcu qui refulget ex nubibus , velut quibusdam in coelo Deus litteris admonori pNisi haec pie accipiantur donec sides impetret ut intelligantur, nonne ut sabulosa ridentur Quibus ridentibus, nisi insipientibus, et eo ipso quo sapientes sibi videntur, magis magisque dementibus Quis enim cogitat quomodo ad memoriam Dei scribantur in coelis Sequentes Dominum, derelinquentes autem Dominum scribantur in terra, de quibus propheta Ieremias dicit Universi qui derelini quunt te, confundantur recedentes Super terram scri-hantur Φ , Quos bene intelligitur significasse desus, quando Iudaei victi atque confusi, cum audissent Qui sine, peccato est, prior in illam lapidem jactat , n unus post
alterum recesserunt. Τunc autem ille ostendens de quo numero essent, digit scribebat in terra. XLV. si Si putamus, inquit, merit conVersationis suae
homines diluvii excepisse sententiam , et Noe justum ad
reparationem Creaturae meliori eSSeserVatum, cur exinde priores oriuntur, et in eosdem actus Vitae sordentis, humani generis etiam nunc nativitas revolvitur , Ita hoc dicit, tanquam vixerit cum eis qui diluvio perierunt, et inde noverit quod nunc priores oriuntur. Sed sive in pejore, sive in eodem, sive in meliore actu post diluvium genus versetur humanum, puto Deo dimittendum esse judicium, qui novit retribuere unicuique secundum merita ejus non huic cani rabido adversus Dominum suum latranti, vel asino stulto adversus stimulum calcitranti Apostolus clamat si O altitudo divitiarum sapientis et scientiae Dei, ii quam inscrutabilia sunt judicia ejus, et investigabiles viae, ejus i uis enim cognovit sensum Domini, aut quis Cons siliarius ejus fuit a sint iste illi cui nullus est consiliarius, audet esse ad Versarius. Quid autem interest, morituris
386쪽
cunctis, quantum ad mortem attinet corporis, Utrum ingillatim, an simul omnes pariterque moriantur nisi quod cum singuli moriuntur, et omnes mortem et omnes demortuis patiuntur dolorem' Cum autem simul universos
rapit unus interitus, saltem nemini relinquitur luctus ΘVerum etiam altius in illo diluvio consilium Dei fuit, quam cor insidelium vel novit vel capit. Sed nolo me, apostolum Petrum potius audiat iste dicentem : In diebus Noe cum, fabrica retiar arca, octo animas SalVas faeta per aquam: , quod et vos, inquit, simili forma baptisma salvos facit, , noΠCarnis depositio sordium, Sed Conscientiae bonae inter, rogatio in Deum per resurrectionem Iesu Christi Ecce habet expositum diluvii sacramentum. Ubi propterea est additum, si Per resurrectionem Iesu Christi , ut diem intelligeremus octavum, quod significavit in area numerus hominum Octavo enim die, hoc est, post septimum sabbati Dominus resurrexit. Si ergo illa quae geSta Commemorantur, si liis intelligit, etiam prophetiae fuerunt. Sed iste prseter arcam, id St, praeter Ecclesiam Constitutus, submersus est diluvio, non ablutus. XLVI. De testimonio quoque Isaiae prophetae calumniatur atque blasphemat, eo quod dixerit: si Filios genuis et exaltavi, ipsi autem me spreverunt et eosdem paulo post appellaVerit semen peSSimum, tanquam Se OS- tendens genitorem malorum, cujus silii sunt semen pessimum nesciens Ob hoc eos dici Semen pessimum, quoniam
gratiae Dei qua ejus silii facti fuerant, peccando degeneres
extiterunt, eorum filii facti quorum imitatores esse voluerunt. Unde illis alio loco dicitur Pater tuus Amorrhaeuς, , et mater tua Coethaea quarum gentium Sunt impietatem malitiamque sectati, ex quibus tamen carnis originem non ducebant. Sed solvat iste quaestionem Evangeli-
387쪽
cam, ubi Dominus dicit: Ἀ Vos cum sitis mali, nostis, bona data dare siliis vestris, fiant magis ater Vester qui in coelis est, dabit hona petentibus se J, Dicat quemadmodum sit bonus Deus malorum paler utrumque enim Veritas dixit. An non erant mali quibus ait u Si ergo vos, cum sitis mali non non habebant Deum bonum patrem quibus ait u Quanto magis ater vester qui coelis, est, dabit bona petentibus se , Porro si mali appellati sunt propter peccata, sine quibus non est in hac infirmitate mortalium quorumlibet etiam vita justorum quanto convenientius Semen peSSimum diceretur, quod nasceretur impia voluntate , et moribus execrabilibus pullularet pXLVII. si Sed hunc, inquit, Deum Dominus Christus appellavit arborem malam facientem fructus malos. Imo vero hujus talia sentientis tanquam malae arboris iste ipse
sermo blasphemus, fructus est malus. Nam hominem malum dixisse Dominum arborem malam, cujus fructus mali essent opera mala ; et hominem bonum arborem bonam, cujus fructus boni essent opera bona' id est, ipsas hominum Voluntates, Vel malam, mali hominis, Vel bonam boni hominis, divorsas esse arbores diversos fructus ferentes, Satis Videnter ipse testatur dicens : si Bonus homon de hono thesauro cordis sui profert bona , et malus, homo de malo thesauro cordis sui profert mala. Quomodo autem diceret hut facite arborem bonam , et, fructum ejus bonum , aut facite arborem malam , et, fructum ejus malum ' nisi homo posset nunc in hoc,
nunc in illud mutata voluntate converti pXLVIII. Sed ipse Deus , inquit, per eumdem Prophetam fatetur, et dicit Ego sum Deus faciens bona et
D creans mala'. licita plane Dipse est enim Deus, de quo
dicit Apostolus is Vides ergo bonitatem et severitatem
388쪽
, Dei Haec autem severitas ejus damnabilibus mala est, quia malum illis damnationis importat. Nam quia
justa est, alio modo reperitur hona : omne enim justum bonum. Quam ver eleganter sibi videtur iste verba discutere atque discernere, nes iens quid loquatur Quandoquidem hoc ipsum quod ita posuit hoc testimonium, ut
non diceretur, faciens hona et mala; aut Crean hona et mala ; aut, creans Ona et faciens mala ; sed, iaciens, bona et creans mala vult Vertere in Crimen ; et Conatur ostendere, quod sit, forinsecus fieri quod autem Creatur, apud ipsum SSe creatorem, atque inde procedere ut videlicet Deus Prophetarum tanquam extranei a se boni factor aliquando fuisse videatur creator autem mali tanquam natura malus de Se ipso proserens quod creavit. Quae verba si ex consuetudine consideremus locutionis humanae, et fieri et creari, non solum dii quos de semeti PS quiSque generat, Verumetiam magistratus dicuntur atque Urbes, et quaecumque alia quae non exeunt de gignente, sed forinsecus iunt. Si autem quomodo Scripturae sanctae, quibus iste insidiatur, loqui soleant, perscrutemur, aut hoc est facere quod reare, a quo tamen distinguitur gignere et Variandi verbi causa, non ad aliquam rerum disserentiam dici potuit, si Faciens bona et creansi mala; η cum dici etiam posset, creans bona et faciens mala: aut si ullam voluisset propheticus Spiritus hic esse distantiam , multo accommodatius sic acciperentur haec verba, ut intelligeremus id sieri, quod si non sileret, omnino non SSet Creari autem, ex eo quod erat condi aliquid vel constitui, sicut diximus creari magistratus atque urbes : nam et illi ex iis qui jam homines erant constituuntur in honoribus, Cum magiStratu creantur et
ligna et lapides quibus construuntur urbes , utique jam
389쪽
erant, sed nondum in illam rerum faciem, quam videmus in urbibus, quodam ordine et compositione venerant quod cum sit, creari urbes dicuntur. Quod nim Graeci appellant m in hoc nostri aliquando creare, aliquando ConStituere, aliquando Condere interpretantur, quod Saepi8simo idem significat in illis litteris quod est facere. Nam et fecit Deus hominem ad imaginem Dei, et, Deus creavit hominem inexterminabilem , i, legimus :et si aliquando cum aliqua disserentia dicitur, hoc rectius potest interesse quod dixi, ut facere sit quod omnino non erat Creare autem, ex eo quod jam erat ordinando aliquid constituere. Ideoque hoc loco dictus est Deus creans mala, quoniam peccantibus ea convertit in malum disposition0SeVeritatis suae, quae bonitatis ejus largitate bona facta sunt. Unde dicit apostolus Paulus Christi bonus odor, sumus in omni loco, et in iis qui salvi fiunt, et in iis quii pereunt quibusdam quidem odor ita in vitam , qui- , husdam vero odor mortis in mortem'. Sed Cum continuo sequatur, et dicat Et ad haec quis idoneus: ,, nonne importuni quodam modo sumus ingerere ista carnalibus non studiosis, sed contentiosis, nullo modo idoneis ea Capere, quae utinam saltem desinerent capere pXLIX. Quantus quippe conflictus adversus Arianos fuerat excitatus, ne unigenitum Filium dicerent esse creaturam, idem putantes creatum esse quod genitum , iste
fortassis ignorat. Sed ut ejus regula fallax atque distorta, ex eodem Prophetico et Evangelico testimonio, quod ipse po8uit, percu8Sa frangatur sic Deus loquitur per Prophetam: si Ego creans lucem et faciens tenebras, faciens pa- γ em et creans malay, s quod ipse nec totum, nec sicut
illic legitur, posuit. Atque illud quidem facile dissimulandum est, quod pro pace posuit bona' quoniam paX
390쪽
hona est. Sed illud praetereundum non est, quia hujus
Sententiae partem superiorem dolo potuit praeterire, ne diceret. Treans lucem quia cum sit etiam consitente
ipso utique bona, ab eo creatam noluit confiteri, quem non vult creare nisi mala. Magis ergo indisserenter id positum debemus accipere, creare et facere: distinctionis tamen, quam sibi isto fecit, regula fracta est; quoniam Deus Prophetarum . quem de verbo quod non intelligit culpat ibi legitur creator honorum, quod negat. Itemque ex Evangelio. Nempe nobis tanquam plurimum suis partibus faveret, opposuit quod Dominus ait Arbor bonas honos fructus facit, et arbor mala malos fructus facit sCur ergo non Secundum istum, creat, dixit, Non sacit; si vera est ejus differentia, qua facientem a creante distinguit dicens, quod sit alienum esse a faciente, quoniam des oris accedito quod autem nascitur, proprium eiu esse qui generat Hinc enim existimat Deum generatorem malorum, quia dictum est , si Creans mala; η putans quod et Ariani putaverunt, in Scripturis illis nihil interesse, utrum generari dicatur aliquid, an creari sed certe in eo quod
Dominus arborem bonam fructus honos, malam malos non dixit creare, sed facere, videat iste suam regulam fractam,
et comprima linguam. Quid enim stultius, quam dicere: Deum Prophetarum esse arborem malam, et id velle intelligi in eo quod Dominus ait: si Arbor mala fructus malos, saci u et rursus dicere Non facit mala , sed creat; quia si faceret, aliena ab illo essent, eique forin Secus accederenta cum Vero creat, ipse illa de se ipso tanquam radicitus generat , Non ergo de isto Deo Dominus ait u Arbor mala malos fructus facit u quoniam creat mala isto, non facit. Ecce qui audet accusare Prophetas, qui ex Evangelio a se productis testibus refragatur.