장음표시 사용
401쪽
Israelitis quippe ista dicit, de quibus ante jam dixerat:
Quid ergo amplius est dudaeo, aut quae utilitas circumis cisionis ι Multum per Omnem modum. Primum quidem,
quia credita sunt illis eloquia Dei. Quid enim si quidam, illorum non crediderunt numquid incredulitas illorum, sidem Dei evacuabiti pis Deinde hic quod commemorare Coeperam, Sequitur, et dicit Quod si aliqui ex ramis
fracti sunt, tu autem cum esses oleaster insertus es in
illis, et socius radicis factus es et pinguedinis oleae, noli gloriari adversus iamos. Quod si gloriaris, non tu radiu cem portas, Sed radix te. Dicis ergo, Fracti sunt rami ut ego inserar Bene, incredulitate fracti sunt: tu autem sideratas moli altum sapere, sed time. Nam Si Deus na- turalibus ramis non pepercit, neque tibi parcet. Vides, ergo bonitatem et severitatem Dei in eos quidem qui ceciderunt Severitatem, in te autem Onitatem, si per-n manseris in bonitate : alioquin et tu excideris, et illi si
non permanserint in incredulitate, inserentur. Potens est enim Deus iterum inserere illos. Nam si tu ex natun ali incisus es oleastro, et contra naturam insertus es ini bonam olivam, quanto magis illi qui secundum naturamu sunt, inserentur Suae Olivae Nolo enim voSignorare, fra-n tres , Sacramentum hoc, ut non Siti S Vobis Sapientes, quian caecitas ex parte in Israel facta est, donec plenitudos Gentium intraret, et sic omnis Israel salvus sieret, sicutis scriptum est: Veniet ex Sion qui eripiat et avertat im-n pietatem ab Iacob δ, et hoc illis a me testamentum, cum abstulero peccata eorum. Nimis longum est cuncta pereurrere, Vel Sicut per Scripturas postolicas ubique SparSa sunt, ea in unam faciem congregare. Quid opus
erat haec dicere Gentibusa Cur non potius sine Lege factus est eis, quemadmodum erant illi sine Lege Cur non
402쪽
potius deos eorum laudavit, eorumque sacrificia praedicavit, si et ista Scriptura quam populus Israel accepit, et illa sacramentium, sicut iste dicit, ad daemonia pertinebant Quid quod Deum Israel audet infelix dicere, non
solum daemonem , Verum etiam Caeteris daemonibus pejorema Cur ergo Apostolus , qui in omnibus omnia' non misericordia compatiente, sicut Veritas Ostendit, sed astutia saliente, sicut iste desipit, factus erat, non potius illorum daemonum quos Colebant Romani, quo daemones putat Ste mitiores, servum se esse consuixit, ut sieret tan
quam illi, ac sic eos lucrifaceret 8 V. Nonne item dicit ad Ephesios Propter quod meu mores eStix, quia O quando Gentes eratis in carne, qui, dicimini praeputium , ab ea quae dicitur circumcisio in ,, carne manufacta qui eratis illo in tempore sine Christo, A alienati a soci ptate Israel. et peregrini testamentorum, et promisSionis, spem non habentes, et sine Deo in hoc, mundo nunc autem in Christo Jesu vos, qui aliquando, eratis longe, acti estis prope in sanguine Christi. Ipse est, enim pax nOStra, qui fecit utraque unum, et medium pa- , rietem maceriae solvens inimicitiam in carne sua : Legem, mandatorum in decretis evacuans, ut duos conderet in , se in unum novum hominem , faeten pacem , Ut Omis mutaret UtrOSque in Uno Corpore e , Per crucem in-
, tersiciens inimicitias in semetipso et Veniens evangelis gavit pacem vobis qui eratis longe , et pacem his quis propes quia per ipsum habemus accessum ambo in unon spiritu ad Patrem. Igitur jam non estis peregrini et in- , quilini sed estis cives sanctorum et domestici Dei, su- persedificati supra fundamentum postolorum et Protan phetarum, ipso Summo angulari lapide existente Christo
Iesu '. η Dicat iste blasphemus, quomodo prope dicit
403쪽
inventos Israelitas, qui pejori, quemadmodum blasphemat, daemoni serviebant, et longe erant GenteS, quae mitioribus daemonibus subditae fuerant 'Quomodo dicit alienatos fuisse a societate Israel et peregrinos testamentorum et promissionis, quando erant spem non habentes, et sine Deo in hoc mundo si Israel non Dei populus erat Contra istam tubam clarissimam et excellentissimam veritatis perstrepitat atque insultat insanus, dicens in personis quinque locutum Apostolum , ut alias ex aliis falleret, si h gendo se esse quod non erat cum videat eum Gentibus quae longe fuerant a Deo Israelitarum eumdem Deum, eamdem Legem , eosdem Prophetas, estamenta eadem
praedicare. Quis de angulari lapide prior locutus est 3Νon e Propheta Spiritu Dei plenus, quem pestis ista blasphemati Ait enim Ecce pono in Sion lapidem angula-n rem electum, pretiOSum, et qui crediderit in eum, nonis erubescet is Quod testimonium commemoravit et apostolus etrus. Nonne prius in Psalmo pertinente ad Litteras sacras populi prioris dictum est Lapidem quem repro- , haverunt aedificantes, hic factus est in caput anguli Ηis enim Litteris eruditus Paulus apostolus posuit, quod paulo ante commemoraViri Ipso summo angulari lapiden existente Christo Iesu '. s Unde ipse Dominus Iudaeos, in quibus caecitas ex parte facta eSU , OnVicit, Confusosque reddidit, dicens Nunquam legistis in Scripturis , Lapidem quem reprobaVerunt aedificantes, hic factus est, in caput anguli in Domino factum est istud, et est mi, rabile in oculis nostris' umpe ergo Omnia mendaciter Christus ex Lege ac rophetis, mendaciter Apostoli proferebant, sicut iste blasphemat, quia videlicet infirminondum poterant solidam capere Veritate maesta-ne caecus
404쪽
ignorat, quod aliud sit nutrire parvulos, aliud decipere
credulos aliud a ter ut crescant, aliud agere ne vivant ΘΤalia quippe iste dicit ac sentit de Deo I 0gis et Prophetarum, ac de ipsis omnino litteris, ut secundum Uu sententiam quam de illis habet, quando Apostoli praedicabant credentibus Legis et Prophetarum Deum, et Confirmabant auctoritatem talium Scripturarum, non lac potandum videantur dedisse parvulis, sed Hia unum. Quod de illis quisquis credit, desipit, vanescit, insanit. VI ErgO-ne, ait alui uis, frustra dixit Apostolus is Nonis potui vobis loqui quasi spiritalibus, sed quasi carnatis bufo quasi parvulis in Christo lac vobis potum dedi,
s iam loquimur inter persectos ' u et u Animalis homo non percipit quo sunt Spiritus Dei δ η Absit ut pus e mu eum inaniter nec veraciter ista dixisse. Numquid a men ideo credendus est quemquam sibi credentium fallere voluisse Dedit igitur parvulis parva, non falsa lactea,
non noxia , nutritori , non peremptoria. Porro autem si non est verum quod ait Filium Dei secundum carnem sactum esse ex semine David si non est verum quod naturales rami propter incredulitatem fracti sunt, ut in radice sancta Israelitarum ex Gentibus veniens sidetis insereretur oleaster, et fieret particeps pinguedinis oleae si non sunt eloquia Dei, sed nescio cujus, ut iste blasphemat, pessimi daemonis, de quibus dicit u Primum quidem quia credita, sunt illis eloquia Dei' profecto qui haec parvulis dabat, qui haec tanquam Vera praedicabat, qui credi volebat, delebat miseros, non alebat. Quod a side atque doctrina voracium Christi Apostolorum quoniam esse Cirnus alienum , restat ut ipsum tanquam pestem atque hostem sidei christianae vehementissime detestemur , qui tanta
405쪽
excaecatur et praecipiatur amentia, ut non videat ipsum saltem imotheum, cui putat auctoritate Apostolica fuisse praeceptum, Ut tanquam fabulas aniles veterem Legem Prophetasque devitet, ab eodem postolo non fuisse sallendum , et in illa quinta perfectorum persona suisse de putandum , ut ei non mendaciter loqueretur dicens u Memor est Iesum Christum resurrexisse a mortui eX semine David secundum Evangelium meum . , Si enim Christus ex semine David sabulis anilibus praedicatur, quomodo eas jubetur iste devitare, quibus jubetur memoriter cruderet Si autem Christus ex semine David veraciter priae dicatur cibi est radix in qua oleaster inseritur, nec aniles sunt fabulae, nisi praeter eas Scripturas deliramenta Iudaeorum, ad eam quam vocant Deuterosin pertinentia: non illa eloquia Dei quae credita sunt circumcisioni, ubi etiam carnales Iudaei Christum ex semine David venturum osse didicerant, sicut interroganti Domino respondebant, quamvis eum Dominum ipsius David ' non secundum Carnem, sed secundum Divinitatem intelligere non valerent; utrumque tamen est in illis loquiis, et quod credebant, et quod non intelligebant, et, De fructu Ventris tuis ponam Super sedem tuam , n propter Christum ex semine David ; et, si Dixit Dominus Domino meo : Sede ad dexte- ram meam' propter Christum Dominum etiam ipsius David. VII. Ita. ne vero fallaciter dicebat Λpostolus se Verita tem dico in Christo, non mentior, contestante mihi conscientia mea in Spiritu sancto, quia tristitia est mihi
magna, et continuus dolor cordi me optabam enim, ego ipse anathema esse a Christo pro fratribus mei cog-n nati Secundum Carnem, qui Sunt Israelitae, quorum est
406쪽
, adoptio, et gloria, et testamenta, et Legis constitutio, , et obsequium, et promissiones; quorum patre , et eX, quibus Christus secundum carnem, qui est Super Omnia, Deus benedictus in saecula. Amen . v Veritatem se dicere clamat Apostolus in capite huJusce sententiae, et hoc in Christo qui est ipsa Veritas, contestante Sihi conscientia sua in Spiritu sancto, eamque sententiam per si Amen ,
concludit in sine : et dicit iste Non sunt vera quae hic Apostolus loquitur, fallit infirmos , quia non possunt Capere veritatem, parVulos Vanitatibus lactat, et esurientibus siliis diabolicorum mendaciorum virus infundit ut nutriat O portentum non solum a Christianorum auribus, verum etiam a simibus Christiani orbis arcendum piae cinuadoptio, haec gloria, haec testamenta, hae Legis Constitutio, hoc obsequium, hae promissiones, hi patres ex quihus Christus Secundum carnem, qui est super omnia Deus benedictus in saecula, fabulae sunt aniles Quod ubetur praecipue tenere, qui jubetur devitare fabulas aniles , sabulae sunt aniles pVIIL Sod quid mirum si tanta impietate delirat, qui
Legis Vult esse destructor si quosdam idem postoliis dicit volentes esse Legis, non deStructores, Sed doctores, non intelligere neque quae loquuntur, neque de quibus assirmant Verum nos illud quod secutus adjunxit, adversus utrosque teneamus. Continuo quippe ne quis existimaret ideo illos non intelligere quae loquuntur, neque de quibus assirmant, quoniam legis malae Volunt esse doctores: si Scimus autem, inquit, quia bona eveSt, si quis ea le- η gitime utatur'. v se sententia et illos refutat qui Lege utuntur male , et eos qui illam Opinantur malam. Porro si bona est, qua dementia negatur Deus bonus,
qui dedit Legem bonam Quae potest videri susticere dam
407쪽
CONTRA ADVERSARIU LEGIS, LIB. II. 397
natio his hominibus, qui Legem quam sic Apostolus laudat, anilium fabularum nomine accusant et hoc se existimant facere ejusdem Epistolae testimonio, ubi eam sic Apostolus laudat volentes esse Legis, non doctores, Sed blasphematores, non intelligendo quae loquantur, neque de quibus aflirment IX. Sed fieri non potuit, inquit, ut a Iudaeorum Prophetis Salvatoris nostri annuntiaretur adventus. Cur fieri non potuit, cum dicat Apostolus Quia credita sunt, illis eloquia Dei pis Sed ante Salvatoris adventum, inquit, Spiritus sanctus ac divinus non erat super terram. nHOC Vanitas, non veritas loquitur. Nam quo non nisi Spiritu sancto Prophetas suos Dominus implevit, de quibus in Epistolae exordio dictum est ad Romanos, quod et supra CommemoraVi i Paulus servus Christi Iesu, Vocatus Apos- η tolus, Segregatus in Evangelio Dei, quod ante promi- η erat per Prophetas suos in Scripturis sanctis de Filion suo, qui factus est ei ex semine David secundum car- nem . , Et hoc quidem testimonium etiam iste posuit, prohibens eum ad quem scribit aliis Prophetis credere de Christo, praeter illos quos Prophetas ejus ad Romanos dicit Apostolus : quos credo non arbitratur Prophetas fuisse Iudaeorum. Sed cujuslibet eos fuisse gentis opinetur, , cur hi non advertit, i Quod ante promiserat per Pro-n phetas suos hier quoslibet enim Prophetas suos si ante
promisit Evangelium de Filio suo, quid est quod iste dicit
sanctum ac divinum Spiritum super terram non fuisse ante Salvatoris adventum Et tamen isti unde potuerunt esse Prophetae, annuntiantes Christum ex semine Dayid secundum carnem, nisi cujus gentis erat ipse David, de cujus semine Christus a Prophetis Dei promissus est esse venturus 3 X. Sed Lex, inquit, per Moysen data est, verita au-
408쪽
tem a Christo Iesu est. Non ita scriptum est sed ita: ex per Moysei data est gratia et Veritas per Iesum, Christum facta est . u ex igitur data est per Moysen facta est autem gratia per Jesum Christum, cum per ejus
Spiritum charitate diffusa in cordibus nostris ' sit ut quod Lex praecipit, impleatur. Quod enim per litteram jubetur, non littera, sed Spiritu impletur. Unde illud quod scrip
tum est: si Non concupisces per Moysen Lex est, quia
jubetur sed per Christum sit gratia, quando quod jubetur, impletur verila autem facta est per Christum, propter illa quae in prophetia Legis sunt promissa, quia in Christo eminent reddita. XL postolus vero quod ait ad Romanos Quomodo, invocabunt in quem non crediderunt aut quomodo credent quem non audierun de Gentibus dixit, non de Iudaeis, sicut hic somniat. Eo enim Volebat resollere doctor Gentium, qui putabant genti tantummodo Iudaeorum, non etiam incircumciSis Gentibus Evangelium praedicandum. Quod volens ostendere, non ad Judaeos tantum, sed ad omnes gentes pertinere, prius posuit testimonium de Propheta Erit, omni qui invocaVerit nomen Do
v mini, salvus erit ac deinde cum dixisset Quomodo v autem invocabunt in quem non Crediderunt, aut quOs modo credent quem non audierunt continuo subjunxit Quomodo autem audient in praedicante , aut
quomodo praedicabunt, nisi mittantur 3 uota refutans eos qui negabant ad incircumcisas gentes praedicatores Christi esse mittendOS.
XI LGliud quoque sicut imperitissimus non intell*it,
quod scriptum est: si Primum Apostolos, deinde Prophen lassi s utat enim ante Apostolos non fuisSe Prophetas,
409쪽
nesciens eos Propheta illic commemoratos esse abra postolo, qui post Christi adventum fuerunt. Quos qui vult nosse, Actus Apostolorum legat, et illud quod ait ad Corinthios i Prophetae autem duo aut tres loquantur'. Si autem non fuerunt Prophetae ante Apostolos, qui erant illi per quos Deus i Ante promisit Evangelium de Filio suo, qui
factus est ei ex semine David secundum carnem lis Quis erat qui dixit o Lapidem quem reprobaverunt aedifican- tes, hi factus est in caput anguli 'pu Quis erat qui dixi hronus tuus, Deus, in Speculum Saeculi, Virga
v directionis , virga regni tui : dilexisti justitiam, et odisti
iniquitatem, propterea unxit te Deus Deus tuus oleo exul- tationis pro participibus tuis ' η Quomodo Deus, cujus thronus est in saeculum speculi, unguitur a Deo , nisi Christus Iesus , qui ex ipsa unctione Christi nomen CCepit Chrisma quippe unctio est, Christus unctus est. Quis erat qui dixit, quod ipse Christus de se testatur esse prae' dictum Dixit Dominus Domino meo : Sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos sub pedibus tuis β , Et hoc David in Spiritu dixisse confirmat, quem Spiritum negat iste fuisse super terram ante Domini adventum. Quid est quod ait postolus Dicit autem Isaias: Eritu adix Iesse, et qui exurget regnare in Gentibus, in eum Gentes sperabunt a s Quis erat Spiritus qui per vindem
Isaiam tanto ante praedixi Iste peccata ac Stra Portat, et pro nobis dolet et nos putavimus eum esse in do- lore, et in plaga, et in amictione. Ipse vulneratus est Propter Peccata nostra , et infiirmatus est propter iniqui tales nostras disciplina pacis nostrae Super eum, et lino e ejus sanati Sumus : Omne quas OVe erraVimuS,
410쪽
, homo in via sua erravit; et Dominus tradidit eum pro' ter iniquitates nostras. Et ipse propter afflictionem non η aperuit OG sicut ovis ad victimam ductus est, et Sicut
η agnia coram tondente Utu S, Si non aperuiti Suum.
, In humilitate iudicium Uus sublatum eSi generationem, illius quis enarrabit 3 Quia tosetur de terra vita ejus Abi iniquitatibus populi mei ductus est ad mortem et caetera quae Contexere longum est. Uhi etiam de Ecclesia tanto ante pri edictum est, quod ab Apostolo legimus commemoratum, et nunc jam videmus impletum ci si Laetare ste- η risi quae non paris, erumpe et exclama'Vae non parturi S,
, quia multi silii desertae magis quam ejus quae habet in rum. Dixit enim Dominus ii Iata locum tabernaculi tui, v et aulaeorum tuorum: 1ge, ne parcas , protende funi- η CUI OS et clavos tuos conforta ; adhiae in dextris et sis nistris dilata : et semen tuum possidebit gentes , et, civitates desertas habitari facies. Noli timere quia con-M US es, neque reverearis quia exprobratum tibi est. η Confusionem enim aeternam oblivisceris, et opprobriin Viduitatis tuae memor non eris. Quia Dominus qui fecit, te, Dominus Sabaoth nomen ei et qui eruit te Deus ηISrael, Deus omnis terrae vocabitur . , Quis est qui dixit: si Videbam in visu noctis, et ecce cum nubibus coelis ut filius hominis erat veniens, et usque ad Vetustum dierum pervenit, et in conspectu ejus praelatus est et ipsi datus est principatus, et honor, et regnum et Om- η nes populi, tribus, linguae ipsi servient potestas ejus η potestas perpetua, quae non transibita et regnum ejus i non corrumpetur' pis Haec et alia multa atque manifesta de Christo et Ecclesia unde praedicta sunt, quae Si Videmus impleta, et consonantibus Evangelicis atque Apostolicis litteris etiam speramus implenda, si Spiritus Dei ante