Institutiones arithmeticæ Paulini a S. Josepho Lucensis ... cum Praxeon chronologicarum appendice

발행: 1755년

분량: 237페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

reae meridianae unciis I 4eta pedis ejusdem Parisiem sis. Eademque ratione ceterorum Zodiaci signo. rum in ipsa linea meridiana locus designabitur.

CVΜ xςmpus ex Aristotele lib. 4. Physe.

Cap. II. st numerus, seu mensura motus secundum prius 8c posterius, non erit abs re hic praxes aliquot Cronologicas subjicere , quae a numeratione temporis , seu motuum Coelestium

Solis , 3c Lunae maxime pendent , quas quidem non tam praeclarum est scire , praesertim Ecclesi sticis viris , quam turpe nescire , id quod de Latina lingua inquit Cicero . Praenotandi igitur sunt primo termini aliquot Chronologici. DEH-

212쪽

DEFINITIONES.

i. t mus, seu Periodus est certus annorum nu-

u merus in orbem rediens. Tres praesertim

sunt Cycli Solaris, Lunaris, Indictionis.

a. Cincius Glaris est intervallum annorum 28 ;quo evoluto , literae Dominicales A.B.C.D.RF.G. Calendario appositae redeunt eodem ordine, quo amtea, & ad easdem serias. 3. elus Lunaris , sive aureus Numerus est series' annorum Ist, qua con pleta, novilunia ad eundem diem regrediuntur. Dicitur Numerus aureus , quia Athenis in foro aureis literis quotannis inscribebatur ad novilunia indicanda. . Indictio est series annorum 13 in orbem rediens , post Constantini te pora , sive ab anno Christi 3ia, ut fama est, in usum recepta apud Graecos & Romanos; hoc discrimine , quod indictio Romana a Kal. Ianuariis, Graeca vero a Kal. Septem. initium ducit. 5. Annus Iulianus a Iulio Caesare Dictatore dictus, qui Numae regis annum emendavit, est die rum 3ὸ3 hor. 6, quae quidem horae 6 singulis quatuor annis horas et , seu diem solidum conitituunt. Itaque annus Julianus , qui constat diebus 363 , dicitur communis; qui vero diebus 366 singulis quadrienniis, Bissextilis dicitur, quod scilicet dies lextus ante Kal. Martias bis numeretur, seu intercaletur, unde dies, δc annus intercalares Uccantur. .

6. Annus Gregorianus est annus Julianus a Gregorio XIII. Pontifice anno II 82. correctus ,

Bb Io

213쪽

is AppEN DIX1o diebus subductis . Differt a Iuliano in hoc, quod

poli annum Christi tueoo. e singulis annis centesi-inis, qui omnes in Calendario Juliano bissextiles sunt, in Giego fiano tres primi, nempe I7OO18OO, R isori stitit communes , δε solus quartus et Ob Obissextilis eriti. j. Ephcte sunt dies ubdecim, qui addendi sunt

ad ani tim lunarem , qui constat diebus 334 ut

adaequet annum solarem: qui est dierum 363 , ut dictum est. Unde si hoc anno est. gri fuerit Epa cta xi. , sequenti strino erit xxii, sed tertio anno Epacta erit i 1 t . Nam quὁties Epactst hujusmodi additae exceditnt hume um 36; detrahitur numerus 36, & residuus nutriertis est Emcta illius anni . Si per additionem fiant 3o , Epacta illius anni

erit si v nihil. 8. Periodus rictorinisu , seu Dio sana est se Hes annorum 332 e Cyclo Solari 28 in Cyelum Lunarem I9 multiplicato contexta, qua peracta siidem Cyeli Solis Lunae iterum redeunt. Dicitur Victoriana, quod a Victore Aquitano anno Chrissi

due 7 institii ta sit, Vel DADFGAE a Dionysio quo

dam Exiguo qui ad Ecclesiam Romanim cum Alekandrina circa celebrationem Palcharis conciliam

Eam, illam adhibuit.

9. Periodus Juliaua est series annorum 798o , quae ex cyclorum Solis , Lunae , & Indictionis multiplicarione oritur; silve est productum ex mulitiplicatione Periodi Victorianae per Cyclum Indi cti th, nempe annorum 332 χ i5m 798o ; in 'm, tres iqli CycIi Solis , Lunae , & Indictionis , qui in praesenti hoc anno conveniunt , in alio iterum

214쪽

DEFIηιTIori Es 391 non convenient nisi post gnnos 798ς expletos. Uieitur Iuliana, quod Iulianis annis constet. Est Periodus omnium pr*stantissima , quae incoepit anno 7 Io ante Orbem conditum, & nondum est absoluta, a Iosepho Maligero excogitata. Io. Docha, sive AEra est terminus, ῆ quo anni numerantur. Sic AEra Christiana, qua nunc vulgo utimur, & vulgaris dicitur, numerat annos a Christinativitate, seu potius ab ejus Circumcisione , hoc est a Kal. Ianuariis post orbem conditum annis 4oo jux ta Cl. Usseni calculum. Scol. I. Loquimur hic de anno tam Solari , quam Lunari cimili , qui ex integris diebus consant , ηon autem de anno Solari, aut Lunari Apronomico, qui praexer Hes , horas quoque re minuta prima , secunda, tertis o c. computat , quae non sunt hujusticia, Schol. II. Literae Dominicatis ordine retrogra

ut se hoe anno silera dominicalis sin G , proximo AEnno erit F, imio E σα u M ad A, quam Giserum sequitur. Ratio es , quia cum annus Iulianus somminnis conser diebus 363, hoe es hebdomadibus 52, praetcrea He r.s prima Ianuarii dies de

segnetur litera A , etiam ultima Decembris eadem hiera A demnabitur. Sic igitur tam primus, quatutillimus illius anni dies Dominicus , subsequens annus inchoabitur feria it , dies autem Dominicus hujus anni ineidet in diem Januarii septimum ; proindeLrera Dominicalis non erit B, seis G. 'Tertius anni inchoabitur feria Iil, adeoque dies Dominicus cadet in diem 6 Ianuarii, re titera Dominicalis erit F ,

215쪽

AppENDIT se de eueris. Bi exiliis autem annus duplicἰtera designatur eodemque ordine retrogrado , scilice' GF, FE, IEDcte. ita ur non F , Ied G prioremticum obtineat, re ad diem usque a 3 Februarii usum petur, altera vπα F deinceps usque ad Dem totius

anni intercalaris.

Ρ R A X I S I. An datus annus sit Bissextilis, vel quotussis a Bissextili, invenire.

AN num Christi datum divide per 4: si facta

divisione, nihil remanet, ille annus Bissextulis est; si quis sit res duus, indicat, quotus annus si a Bissextilis. Sic annus, in quo haec scribimus, X7 8, divisus per 4, nihil remanet est Bissextilis . Annus vero proximi Iubilaei I73o erit secundus a Bissextili. Nam eo diviso per 4 rema

nent a.

Coroll. Divisonis huius quotus, residuo neglecto, indicar, quot effluxerint anni a Christo nato Bissentiles. Sic anno I 748 numerantur Bissextiles 437. . Sed unitate mulctari debent propter annum Ipo , qui Bissextilis non fuit ex dictis Desin. 6. Erunt ergo num randi 437-I 436.

216쪽

ANno Cristi proposito adde 9 .decimo namin

que hujus Cycli anno Christus natus est , adeoque jam novem erant expleti θ Tum summa illa dividatur per et 8 , numerus ex divisiobe residuus erit Cyclus Solaris anni dati. Si ex divisio. ne nihil remanet, erit Cyclus Solaris completus 28. Quotus autem indicat revolutiones hujus CD cli a Christi nativitate peractas. Esto hic annus 17 8, cui adde 9, fit i737, quem divide peras remanent 2I pro Cyclo Solari currentis anni . Quotus autem 6a indicat totidem effluxisse a Chrilio nato Cyclos Solares.

. Aureum numerum dati anni inυen re .

DAto Christi anno adde unitatem nam pri

mo AErae Christianae anno aureus numerustiuit 2, adeoque unus iam erat absolutus ) sumniam deinde divide per is, residuum erit numerus a reus. Si nihil remanet , erit Cyclus completus sive annus I9. Quotus vero indicat , quot Cyeli Lunares hactenus ab AEra Christiana fuerint. Quae.

Titur numerus aureus' currentis anni 17 8. ΑΓ de I, fit I749, quem divide per Is, remanet I pro aureo numero quaesito. Sunt autem a Christo n

217쪽

193 APPENDIT to Cycli Lunares set, ut divisionis quotus ostem dita

In quam hebdomadae feriam incidat primus anni disti dies, invenire. a

AD annum Christi praecedentem addatur BiL

sextiles ela pii, dc a summa subtrahantur Io. Tum nt erus residuus dividatur per γ, id quod restat ex divisione dat seriam quisitam . Si nihil remanet, erit feria septima, seu Sabbatum . Scire Ino ex. gr. in quam seriam cadet primus di nati a goo. En calculi typus' Annus praeced. I 7 9 9Bissext.per Cor. 448 22 4

aa 373 19ς res d. q. indicat Fer. IV. Eadem ratione invenitur seria , in quam dat. anno, incidit propositus cujuscunque mensis dies x Quaeritur ex. gr. in quam seriam inciderit dies 1 Augusti anno 174o, in quo electus fuit Ponti sex Maximus Benedidius XIV. Ad annum praeceden-.tem . addantur tum Bissextiles , qui per Graia ιμ c. I. 1unt 433, tum dies elapsi a Kal. I, nuariis usque ad diem iσ Augusti i7 O , nempe 229

218쪽

P R A x. III. zas, fit summa a 4or, ex qua ob correctionem Gre. gorianam subductis io , & residuo diviso per 7,

remanent 4. Fuit ergo Feria I v.

Bissextilex 4 3 3Dies elapsi et a s

Literam Dominicalem disi anni invrnire. INVeniatur Feria, qua antius propositus incho tur per mox. ρωc. , eamque subtrahe ex st , residuum dabit literam Dominicalem . Quaeriturlit era Dominicalis pro anno proximi Jubilaei i 3 o.. Primus ejus dies per Prax. praec. incidet in Feriam V., subtrahe 3 ex st, resduum 4 dat literam Dominicalem quarto loco positam , ordine literarum directo numerandam , nempe D. Similiter scire utito titeram Dominicalem anni I733. Feria , in quam incidet primus ejus anni dies, erit per Prax. praee. Feria a v. Hanc subtrahe ex 9; residuum s dat literam Dominicalem E quinto loco positam. Schol. Aliae sunt pra-τ 'o Lura Dominiem

219쪽

I. insenienda , sed hae a B undello allata, es omnium brevissima, atquc pulcherrima. M

- Dati anni Epactam invenire. ΙNveniatur aureus numerus anni propositi pe, Prax. 3., qui multiplicetur per II, &ex pro rducto auserantur dies II pro correctione Greginriana, residuoque diviso per-3O, numerus, qui remanet erit Epacta quaesita. Ex. gr. quaeritur Ep Eta anni Ipso . cujus numerus aureus per Prax. 3. est 3. Hunc duc in II fit 33, ablatisque II, res duum Est et et , quod cum dividi nequeat per 3O, residuum ipsum a et dat Epactam quaesitam . Anni autem currentis II 8 Epacta est u 1euaero. Nam aureus numerus inest I, adeoque ex hac praxi I

Mense ae die datis , aetatem Lunae inυenire. sis elapsos, & numerum mensium a Martio inclusve, Sc ex summa subtractρ, s fieri possit 3o, residuum dabit aetatem Lunae. Scire volo ex.

220쪽

. PRAx. VII. gr. aetatem Lunae die is mensis Decembris huius anni 17 8. Cum ex dictis in Prme. praec. Epacta hoc anno sit m o, addantur tantum dies II ;& numerus mensium a Martio inclusive, nempe Io, summa aue ex qua 3o subtrahi nequeunt dat. Lunae aetatem quaesitam. militer scire diffio aetatem Lunae die Iunii anni 173o. Epacta ejus anni per Prax. 6. est aa, cui adde dies 4 mensis Junii,& insuper pro numero mensium a Martio inclusive , fit summa 3o, ex qua si subtrahantur 3o, nihil remanet; est ergo illo die Novilunium. P R A X I S VIII. -

Datis mense re ann. Epacta Moiluvii

diem invenire .

ADdatur ad Epactam anni dati numerus menissum a Martio inclusive , & summa subtrahatur ex 3o; vel si summa illa superat 3o , subtrahatur ex 6o, residuum indicabit diem Novilunii . Quaeritur ex. gr. in quotam Martii diem imcidet Novilunium anno 17 9 . Ad Epactam eius anni, quae est II per Pr . s. adde numerum mensitum , qui est et , & summa ra subtrahatur ex 3o , residuum I 8 indicat Martii Novilunium die I 8 futurum . Similiter quaeritur Novilunium Decembris IIIo. Eius anni Epacta est et a per Prax. 6.,& numerus mensium a Martio inclusive Io . HO-rum summam 3a subtrahe ex 6o, residuum 28 dat diem Novilunii. C e Schol. .

SEARCH

MENU NAVIGATION