Rationale iuris pontificij, quinque libris distinctum. Auctore Io. Baptista Viuiano Vrbinate ... Opus, in quo omnium, quae a summis Pontificibus constituta sunt in libris Decretalium, Sexti, Clementinarum, & Extrauagantium, viua & fundamentalis ratio

발행: 1628년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류:

191쪽

DE OBLIG. AD RATIO C. ORD. VEL NON. i 83 Liber Ptimus. Titulus Decimus nonus.

DE OBLIGATIS AD RATIOCINIA,

ORDINANDIS, VEL NON. In Decretat. Cap. vnie. Magnus-

O B LIG a T ra ratiociniis,deposto onere,ct reddita ratione, ordinari potest.

Qui A causa, cur tales non debeant ordianari, antequam deposuerint illud onus, chreddiderint rationem,est,quia ecclesia infamaretur stipsi in administratione com misissent fraudem , ct debitores remansigent. Hintrat. Et creditores grauarentur, dum vellent agere contra illos , qui per ordinum a

sumptionem muruuerunt for . Innoc. num. i.

Et quoniam cessante causa, cessat effectus. cap. cum cessante. de appellat. Ideo quando constat, quod illi recte administrarum, per illorum promotionem ad ordines nemo grauatur, notant ob factam administrationem ab ordia

PRIUS vero fit.

Qui A indigni, & infames non sunt pro

mouendi ad ordines p.rnic delirui in 'd'c. nec illi sunt promouendi, per quorum ordinationem, aliorum iura haudarentur. Finoid . illiprox. cap. t. Et quoniam infamaretatur ecclesia , ii ordinarentur tales, qui non racte administrassent. ut intexi. Et ipsi e sient ordinibus indigni. cap. praeterea distin, Eteorum creditores grauarentur, ut dictum est superius. Ideo antequam deposuerint huiusmodi ad tria.nistrationem, di de ea reddiderint bonum ra- ratiocinium, non sunt ad ordines assi

mendi. N in text. O cap. demanat disssi.

Liber Primus. Ticulus vigesimus.

DE CORPORE VITIATIS

ORDINANDIS, VEL NON. In Decretalo Cap. I. Dc pres

bytero, 'RESBrT ER, qui in duello digiti partem amisit,ex dissensatianesui Episcopi, tes in suo ordine mim

OviAamisso partis digiti est modica de

formitasgio finst.in cap. Et quon movbi est modica deformitas,qnae no impediat in executrone officii , , non generet scandalum, facile eum patiente talem defectu dispensatur , ut possit ad ordines promoneri. inst.t .s. Ideo multo magis dispensandum est cum iam ordinato, ut possit in suo ordine ministrare ut in reo. Multa enim fieri prohibentur, quae tamen facta tenent. cap.ad Apost. e regul. Et turpius eiicitur, quam non admittitur hospes.cap. quema de iureiur Et obid Papa non rotan et sibi facultatem dispensandi cum tali, sed eam episcopo loci concedit, quietamen debet illi imponere poenitentiam de graui excessu duelli .rt in texi ct infrica .sn. Et quatenus ad duellum spectat, vide quae nouissime definiuit Com. Tria essti. tresor. Ty.cta se S. Tis. O ibi

Cap. t. Cum de tua

HABENS in oculo maculam, qua non induci a gnam deformitatem, etiam ad episcopatumpoterit

promoveri.Qv IA iIle defectus in aliquo membro reis

pellit ab ordine, i vel impediret ordinatum in executione ordinis , vel propter deformitatem generaret scandalum. vr. inc Nox.OS. Thom,3 p. 32. mi. 6.in addit Et quoniam macula in oculo,quae non inducat multam deformitatem,non impedit executionem officii, nee generat scandaIumel' hic. ctiqui clavum. FAMilinedia. Ideo per talem maculam non eae quis ab aliquoordine, etiam si sit episcopalis, prohibendus. ut in texet Quae autem macula dicatur inducere scandalosam deformitatem,re. I inquitur arbitrio ordinantis. Butnn. 3. Patiens autem notabilem defectum in oculis, etiam ire

lege veteri a ministro Dei repellebatur, sicut de viij defectuosi, ne offerret panes propositio uis, Leu .c. ri. Et quid per illos defectus significetur, suo itur in s Assis, a.

192쪽

. LIBER I. TITVLus XX.

ille non fuit Marcus Euangelista, ut quidam putant , sed alter Marcus anachoreta. Ut norat Baroni ui tomo I. annalium sub anno Chrsisne

Z vi A seeundum statuta Consi i Cap. g. Significauit. dii secti ad sacranos, qui sim causa viriliaAt pol.

terat exercerat.

smrri iaculis, usuite mouetur. . v I A seeundum statuta Concilii Nicaem. D iud eleeleatus ordinem prohiberim inraee rere, die iam si in clero fuerint

tempore abscissionem asse re, cum iudici-

pracap. prox. Et per huiusmodi abscissio..iempore abscissionem allae V*x sum M' nem(sfiei(ut irregularis. Imita.hic infit. Et obum animi tunc non haber x ri ' . id de iure communi prohibetur, ne ad ordines botest diei. quod fuerit in seipium ' μβ' moueatur, disi est promotus, quod millia quominus possit per huius p si se cap. maritum sinct. Sed quoniam simpia ordines promoueri .vi inimi' e et2Σ eitatis, ignorantiae, faciliter ematribuitur findutiomb. Apostolorum si n cum riuui urumderer. premur. Et boria intentioelium. quod eunuchus is pqx insidet' hq P:malum factum excusat. cap.dixit. Odis . . . ..vel ita natus sit,aut etiam N pq ' u .. Ideo pia intentiolutus,quiviril af sese imputata virilia,st dignu' 'β .eseindi eredens se obsequium Deo bis opum promoueri. Filii textrum xx ' ' stare.debet operam, vincilius quoad alta ex aliqua iusta causa,putarimo i*p 'rum ' ' sum eo dispensetur , ' lic Papa concedit,eeeit sibi virilia bssindi ut episcopus potu quo ad eius sacerdotale OL

hibetur. in .cap.exparte dii us fietum in aliqua parte administrandum , cum .dicu. Nee tune est nectis lax*3 ' ρ - -- heerdote dispensare. vi iniret. Sed quo hem, vispuluerem, ut dicunxv vis xy' ' .m oblatio altaris omnia alia sacramenta prae

tanditioni inimicus, videtur enim Deum reciarguere, quoqpeo creaverit,quam fuerit necesse.ta ab exordia. a. re.Et praesumitur,quod omne turpem atrii

aetet . qui hoc in seipso ausus est attenta .iquis sibi imjcere manus ,rius membrorum suorum. HAM G. A- auis. Nec excusatur,quod hoc fecerit ad easte

tali dispensandi reservat. prinimi. Oglo n. hic

Cap. s. Ex parte . il E.

cere.

Qui A canones non prohibent, sacri a I taris administratione illos , qui ex iusta eausa faciunt sibi virilia abscindi. vi iniexculto posset praedicare, tempore persecutionis ecclesiae,mulieribus; re tamen postea apud Caesaream factus est sacerdos. Nec exemplum sacerdos. Fossinis siquua riderit.quia haec

nem crudelis voluntas in seipsos notatur.s pr.cao ex parte,ctii 'in. - qui partem. Et quoniam in materia irregularitatis, di ordinationis, re gula procedit affirmatiue , ut quilibet ad ordines censeatur idoneus, nisi in iure reperiatur prohibitus Abb.hicnum'. t. ideo cum quis

193쪽

DE CORPORE VITIAT. ORD. VEL NON.

ab illo infirmitatis vitio liberari, vel ex alia fimili rationabili causa de suo consensu fuerint sibi ab seisia, si alias est idoneus, non debet impediri , quin sui ordinis officium exequatur. muteo. ct capsqviga medico distinct.M. Notat autem Butri hic. quod incisio virilium proficit ad curam morbi leprae , ex quo videtur, quod lepra aliquando procedat ex instinctu luxuriae . ct quod non solum in infirmitatibus animi minus malum est eligendum, Nis distin. per totum. sed etiam in infirmitatibus corporis, ut in eam huius text. in quo pro sananda lepra abscinduntur virilia. Biur. O Abb.hic. Vnde est intelligendum de lepra, quae sit maius malum, quam talis abscissio. Sex enim illius enumerantur species .Le .L S.

Cap. 6. Exposuisti.

MUTILATVS manu ,si promotus fuerit in abbatem, ab abbatia deponisur. QVI A mutilatio manus est enormis defectus, qui impedit exercitium sacerdo- iij dc generat scandalum, si de facto exertaceatur. cap. presbit. de cleric. grol. Vnde taliter impeditus non potest ad sacros ordines Promoueri. rriti text. Et quoniam abbas debet de iure communi esse sacerdos. cap. I. de arat. O quai. ordin Et inhabilis ad unum connexorum,

est inhabilis ad reliquum. Abb. hic. Ideo si aliquis in promotione sua ad abbatiam , tacuit fraudulenter huiusmodi defectum , cum non possit promoueri ad ordinem requisitum, est ab officio abbatiae etiam amouendus N in text.

Cap. I. Thomas. CARENS ungula posticu, dummodosit furtuiti passice, licite adscerdotium promovetur.

QV i A modica deformitas in membro noimpedit exercitium ordinis, nec generat scandalum , propter quae impedimenta quis prohibetur ab ordinibus. Apr. cap. cum de tua. Et quoniam carentia ungulae est modicus defectus. AN p. i. Ideo si alias talis sit potens in pollice ad frangendum eucharistiam, ct aliud canonicum non obsistat, propter deformitatem , di defectum ungulae, non debet ab ordine sacerdotii prohiberi. vi in text.Ocap. quipartem sinct. is. Vnde ex praeditas in hoc tit. circa huiusmodi membrorum defectus, est distinguendum. Quod quidam sunt corpore vitiati sponte,quidam casia; si sponte,distingue,

aut nulla iusta causa interueniente; in tunc ordinandus repellitur, ct iam ordinatus de ij citur. cap. qui partem. O cap. si quu a medicis dastinct.M. O ι .maritum. distinct. 33. aut iusta causa interueniente , ct tunc non prohibetur ab ordine sun. capra parte. it a. nisi generet deformita-.tem,quia tunc in omni casu repellitur .c .lator.

Si casu, ct tunc fi in magnis membri di deforismitatem generet,repellitur,de deiicitur dict.cap. fleuangelica. In paruis vero membris Non impeditur, si deformitas modica sit, di sine culpa sua,ut in hoc capsn. Si vero culpa sua in talem modicam deformitatem incidit, dc denusericordia etiam toleratur. Apr. c. a

Liber Primus. TituIus vigesimusprimus.

DE BIGAM IS NON

ORDINANDI S. In Decreta Cap. 3. Vt bigami.

BIGAMI non fiunt ad sacerdotium promouendi. OV in p*r sacramentum ordinis quisco

stituitur sacramentorum minister. Et

quoniam ille,qui alijs debet sacramenta misit rare,nullum debet in sacramentis pati defectum. Defectus autem in sacramento est, quando sacramenti significatio integra non in uenitur. Et sacramentum matrimonii significat coniunctionem Christi ad eccietam, quae ration. Iur. Pontis Lib. i. est unius aduna.Idm requiritur ad perfectam significatione sacramenti, q, vir sit tris unius vir, uxor sit isti unius uxor; dc ideo bigamia,q h octollit, irregularitatem inducit, scimpedit ordinari. S.'opar. 3.q 6c 'O.iri addit. Praeterea,in illis,qui accipium sacramentum ordinis,maxima spiritualitas debet apparere,ium quia spiritualia ministrant,scilicet sacramentastum quia spiritualia docent, ct in spiritualibus occupari debent. Et quoniam concupiscentia, per quam totus homo caro efficitur, maxime spirituali- Aa taci

194쪽

tati repugnat. Ideo non debet aliquod signum concupiscent id permanentis in ordinandis apparere , quod quidem apparet in bigam is , qui

una uxore noluerunt esse contenti , ct ideo etiam prohibentur ordinari. S.Thomatari. . Et

praecipue prohibetur bigamus promoueri ad sacerdotium, & alios ordines sacros. ut interi. eum in istis propter eorum excellentiam maior continentia, spiritualitas requiratur. M. in sum s. et s. Sunt autem quatuor modi big miae Primus est,cum quis habet plures uxoris de iure successive. Secundus,eum simul habet plures, unam de iure, iam de facto. Tertius, cum habet plures successive, unam de iure a- Iiam de facto. Quartus, quando quis viduam ducit uxorem. Et omnibus his modis est irre-guIaritas adiuncta f.Thom .i id. oesosuran cap. prox.quae addit quintum, scit. quando quis scienter cognouit uxorem adulteram pi in cycuis

Cap. 2. Super to. CVM bigamo qui ordinatus est ad sacras,non dissem

satur

QVI A bigami prohibentur per Apostora,

ad sacros ordines promoueri. i. ad Tim. c.

s. Et quoniam dispensatio est communia iuris relaxatio .glog. penula .in c,requiritu. 3.q- . Et inferior non potest tollere legem superioris c. cum inferior.de maior. Sobed. Id eo episcopis non licet contra dictum Apostoli dispensare, ut bigami ad sacros ordines promoueantur, vel, ii promoti fuerint,vi in illis administret. Pt in tex. O infra. nuper. Pap autem,Iicet non dispenset contra dicta Apostoli in his , quae pertinent ad articuIos fidei, ct forte in his,quae pertinent ad generalem statum ecclesiae, in aliis tamen bene dispensat.Inm hic. Petrus enim,cuius Papa est successor, fuit maior, quam Paulus, in admini ratione; ideo constitutione Paulino adstrimgitur. Abb. R. o. Unde Papa non dispensat quantum ad ea, quae sunt de iure naturali, quantum ad ea, quae sunt de necessitate sacramentorum. fidei; sed in aliis,quae sunt de instit tione Apostolorum, cum eccis fia nunc habeat eandem potestatem statuendi, de destituendi, quam tunc habuerit, potest pereum . qui primatum tenet in ecclesia, dispensari. S. Tl par. 3. q. 66.an. s. in addit. Et quoniam bigamit non euadiuncta irres alaritas de iure naturali, sed de

iure positiuo, nec est de essentialibus ordinis, quod ordinandus non fit bigamus; quod patet

ex hoc, quod si a quit bidam ud ad picias a

cedit, characterem accipit.S.Thom.ibid. O c. 'iucunque. distin so. Ideo Papa potest dispensare in tali irreguIaritate totaliter ; sed episcopus, quitum ad minores ordines ; Et quidam dicunt, quod etiam quantum ad maiores in illis, qui volunt Deo in religione seruire, propter vitandum religiosorum discursum. S.Thoes. t. i. Og hic per. dissensere.ET ordinator priuabiturpotestate ordinandi. IA conueniens et , ut quis puniatur in

quo peccauit. c.inter e excespraelat. Ideo qui deliquit conferendo ordines,cui non debebat, ab illa ordinis collatione et E in eius poenam prohibendus. Nintrat. ct c. litteras.

NISI cum eo fuerit dissensatum. Qv x A tegitima dispensatio reddit scia

tum, quod erat illicitum a glossvnu .inc, dudum V t.deelec . Et quoniam conuenit mrali casu facilius dispensare cum ordinatore, in quo est sola culpa;quam cum ordinato, in quo est irregularitas, ct culpa. Abb. numer. S. Ide ficum ordinatore fuerit dispensatum, ut pro tali errore,ordinandi potestate, re officio non priuetur, poterit sine poena priuationis incurrem da,etiam in futurum tales ordines conferre. Nin text.cyrios hi. Dispensiatio autem ista est 1Papa obtinenda.Asi num. s. Cum eius fit soluere, cuius est ligare. cum inferior. Et ad id, quod dicitur, ubi non est dispensatio reseruata, vid tur inferioribus concessa, Respon detur illud esse verum nisi dispensetur, ubi poena sit Papae

reseruata,nam tunc intelligitur reseruata etiam dispensatio.Bumn in . Vel dic potius, illuae non esse verum .pinor.in Ctem. t. de elecl.

Cap. 3. De bigamis.

BIGAMUS, More vinente,vel mortua, Eon ordin

tura

OVI A non matrimonij vinculum, sed irr

gularitas contracta ex carnis diuisione implures,vere,vel interpretatiue,est impedimento, ut bigamus ordinari non debeat, Apr. c. s.cta. Et quoniam talis irregularitas no potest pu gari per mortem uxoris, vel per poenitentiam nec etiam per baptismum subsecutum. c. acarius O ma.dβ. 26. Ideo non ta Ium vivente v-xore; sed etiam defuncta, bigamus non est a dis mittendus ad diuinorum celebrationem, maxime cum a doctrina sit Apostoli, di institutionibu5 ccclesiae alienum. vi inimi. O infra prem P.

195쪽

DE hic AMIS NON ORDINANDI s. res

Cap. . Nuper.

In mortua uxore, promotus a sacrosi cum secunda defacto contraxit, Scognouit,bigamiapoenam Imcurrit.

Q vi A in maleficiis magis voluntas, quam

exitus spectatur. Abrinct. yy-c. . O diuar. leg. Corn.descar. Et propter similitudinem facti, quis numeratur inter eos, de quorum numero ipse non estX.quotquot. a quia c.OI Fngmanae Et quoniam qui de facto cum secunda contraxit, quantum in eo fuit,suam carnem in plures diui fit. ut notat. Apr. in c. F. Ideo licet de. fectus unitatis sacra menti re vera in illo non sit,qui unam habuit uxorem.& post susceptionem ordinis sacri aliam duxit de facto ; nam reaIiter carnem suam non diuisit in pIures Wxores, ex quo ista secunda non est uxor. Fufi penult.hic. Og g n. incsane de cleric. conivg. vnde in veritate ta lis bigamus non existit. ut in tembigamiae tamen poenam incurrit, ct in susceptis ordinibus administrare non debet, non propter sacramenti defectum, sed propter a sectum intentionis cum opere subsecuto. ut in text. O inst. c. . Et praeter alias poenas, hodie promotus in sacris,si de facto contrahat matri. monium,est ipso, facto excommunicatus Clem.

QVIA bigamus proprie dicitur, quasi binae

uxoris maritus. c. uenius.distinct.1 6. O caperiant. M.quia. . licet interpretatiue sint,in alij modi bigamiae, ut notat Apr. c. . Et quoniam ordinatus in sacris non potest ducere uxorem. ct fi de facto ducat,de iure non tenet.. sane. O deae t.sequatordin. c. a multis. Ideo licet talis opter affectum intentionis cum opere subsecuto, bigamiae poenam incurrat ut dictum est superius ; vere tamen, de proprie bigamus

in c. et

Cap. s. Debitum.

I contraxit cum pirgine,licet prius ab alio fuerit dissonsata, bigamus non censetur.

QVI A cum duo sint in coniugio, videlicet,

consensus animorum, commixtio m

. Porum, quorum alterum significat chari tatem , quae consistit m Spiritu inter Deum re iustam animam , ad quod pertinet illud,quod elicit ApostoIus 3 Qui adhaeret Deo,unus Spia ritus est cum eo. i.ad Corinth.cap. c. ReIiquum vero designat conformitatem,quae consistit in carne inter Christum , ct ecclesiam, ad quodertinet illud, quod Euangelista testatur; Verum caro factum est, habitauit in nobis. Io- an, cap. i. Profecto coniugium illud, quod non est ex commixtione corporum consummatum, non pertinet ad illud coniugium desi nandum, quod inter Christum, ct ecclesiam. per incarnationis mysterium est contractum. vi intrat. iuxta quod Paulus exponens ilIud, quod praedixerat protoplastus 3 Hoc nunc os ex ossibus meis, ct caro de carne mea. Genes cap. t. Et propter hoc relinquet homo patrem. re matrem , ct adhaerebit uxori suae; ct erunt duo in came una, statim subiungit; Hoc autem dico magnum sacramentum in Christo, re ecclesia.ad Ephesca's. Et quoniam propter sacramenti defectum, inhibitum est .me bigamus , aut maritus viduae praesumat ad sacros ordines promoueri, quoniam nec illa est unica unici nec iste unus unius. Ret intrat. vr. c. i. Ideo ubi deficit inter huiusmodi coniuges commixtio corporum exprimis nuptijs, non deest in laeundis significatio unitatis, quae inter Christum. ecclesiam in matrimonio confiis deratur 3 Vnde is, qui mulierem ab alio viroductam, sed minime cognitam, duxit in uxorem;quia nec ille, nec ipse carnem suam diui fit in plures propter hoc impediri no debet, quin possisad sacerdotium promoueri. Nin text. oecmlintino.dis. t .

Cap. c. Quia circa.

s VI plures habuit concubinis, ex eo bigamia non

Qui Ain fornicatione non est sacramentum , ct consequenter nec defectui talis saeramenti, qui bigamiam indueat. Et quavis sit in fornicariis maioris cocupiscentiae significatio, quam fit in illis, qui plures uxores successive habuerunt, non tamen est concupiscentiae ita adhaerentis ; nam per fornicationem unus alteri non in perpetuo obligatur, de in eis non est defectus sacramenti, qui causat bigamiam. S. Thom ma quasi coartu. iana vit. Ideo per fornicationem cum concubinis non inducitur irregularitas bigamiae, sicut inducitur per matrimonium cum pluribus.rt in text.&csra-

196쪽

a8 LIBER I. TI Cap. . A nobis.

1 rB DIACONUS, qui cum pidua contraxit,o tam cognosiit,bigamiapaenam incurrit.

avi A licet subdiaconus non possit de iu

re contrahere matrimonium c.fresbyt.dustin. 18. Et ideo si de facto cum vidua conistraxit , carnem suam non diuisit in matrimo nio cum illa. γt in text. de sic proprie non dici tur bigamus. Nir .c.nuper. Tamen quoniam in maleficiis magis voluntas, quam exitus spectatur. I. diuus. Jadlig. Cornet. descar. Ideo ex quo talis deliquit contrahendo de facto , re quantum in ipso fuit, deduxit opus ad e Actum bigamiae poenam incurrit, ac si vere contra XI set,non propter sacramenti defectum, sed pro pter affectum intentionis cum opere subsecuis

I. IC ET bigamus non sit. QVI A bigamia incurritur in matrimonio

cum vidua,propter carnis diuisionem interpretatiuo factam eum pluribus. ut not. Apr. in c. i. Iogfis .in c. L Et quoniam inter sub diaconum , di viduam non est vere matrimo.nium,ut die tam est superius. Ideo ipse non potest dici viduae maritus, ct ob id bigamus vere non existiti ut in text.&d.c nuper.

In Sexto. Cap. vnic. Altercationis. BIGAMUS nudatus est omvi priuilegio clericali Sest

adprictus acular foro. IA priuilegium meretur amittere, qui

permissia libi abutitur potestate. c.rvarum. extr.depriuil. Et frustra inuocat legis auxi- Iium,qui committit in legem. c. contingit. l. L de senten. excom. Et quoniam prohibitum est, ne clerici lini bigami .extr. c. i. c, 3. Ideo licet clericus in minoribus, coniugatus, si non fit bigamus , possit gaudere quo ad aliqua priuilegio clericali. c sane.exra. de cleric. conivg. ine tamen, qui est bigamus, tanquam exercens actum ordini clericali aduersum , omni clericali priuilegio,cui renunciare iam ex se videtur, , iure ipso facto priuatur. vi in text. di cap. quisquis. distinc t. 8 . NEC patet consuetudo incontrarium.

IA talis consuetudo est canon eis insti

tutionibus inimica mr. c. i. Ideo est potius dicenda corruptela, cic tanquam illieita extirpanda.c.adaud. extr.de consuet.& c. i. β- praestae

ET prohibetur ei sub anathemate, ne tonsuram deferat.

QVI A redundaret in ignominiam ordinis

clericalis, si ille tonsuram deferret, qui simculari foro subesset. . Icunn. extr. de cleric.ιoniug. Ideo ex quo talis non gaudet priuilegio fori clericalis, ut dictum est superius; prohibetur etiam,ne tonsuram, vel habitum cIericalem deferat . ut in text. c g sa. lac,

Liber Primus. Titulus vigesimus secundus

DE CLERICIS PEREGRINIS.

In Decreta l. Cap I. Tua .

r L TR A MONTANI, O valde remoti, ordinatiorum suam probare debent per quinque episeoporumsi M. QV in ubi maius periculum vertitur,

cautius est agendum c. ubi eleet. in s. Et quoniam posset saepe contingere , ut propter distantiam loci, dc personarum qualitates non cognitas, illi, qui sunt valde remoti,

Falsificarent proprij episcopi sigillum, di quod

non bene essent, qui recognoscerent illud. c. mullis etc.transmarinos sin. y8. Ideo, licet ad Probandam ordinationem vicinorum clericorum , sufficiant litterae proprij episcopi cum

suo sigillo obsignatae inst.cIve. Odsin. i. pyiuatis. quo ad clericos tamen valde remotos, quales sunt vitra marini, sunt obseruanda veterum Patrum instituta , ut ad minus quinque Episcoporum super ordinatione sua testimonio muniantur. pt in text. Odict. c. transmarinos. Et nihilominus sunt etiam per aliquod tempus in expectatione tenendi, antequam or dimnentur,ut plenius de vita eorum instructio h a beatur; sed de de inferioribus eorum ordinibus inquiri oportet, quia posset contingere, ut aliquibus praetermissis,saltum fecissent.

197쪽

DE CLERICI s

Cap. r. Inter. CLERICR S peregrinus , qui iurasse ordinatum, nisi aliter probet, rarisso ordine non suscipietur, nec

QVI A cum nullus clericus sine litteris sui

episcopi, vel sufficienti testium probatione, lit in aliqua ecclesia suscipiendus. c. primatae. Olbigitis i. dimn. i. multo magis est hoc obseruandum in clericis ignotis , ne facile quis admitteretur ad ordines,qui de iure esset ab illis repellendus rar sprox. Et quoniam nemo pote 'st pro se testificari. i . quas . t .in sum. Et n o naci hibetur fides sponte aci iurandum se offerenti. e. ex sit. de in integi. restitur. Ideo non est credendum soli tu ramento clerici asserentis se ordinatum ; sed, nisi de ipsius ordinatione canonica , per idonea constiterit argumenta, nec in assertis per ipsum ordinibus est suscipiendus,nec ad maiores est promouendus; praeser

tim antequam eius conuersatio fuerit approbata.ut in text.&dsin. s.c. i. Et nouissime contra male ordinantes, ct inale promotos, emanauit conititutio Sixti V. qui contra tales auget poenas. Data Nonis Ian. is S 8. Qitae tamen fuit pollea moderata per Clamen. VIII. qui tollit illas Sixti potas, praeter i IanI contra simonia is cos.Data prid. Hal. Ian. lis s.

Cap. 3. Tuae.

PBRLCRINUS. de cuius ordi catione non constat,non permittitlir celebrare iv publico.

avi A si talis peregrinus non esset sacerdos, publice simulans celebrare, deciperet populum adstantem .glossisn.hic, oec de hominede celebr. mssar. Et quoniam periculis est obviandum.mpr. c. i. Ideo ni fi Iegitime constita terit, siue per litteras, siue per testes, de canoniis ca ordinatione peregrini, qui penitus sit ignotus, non debet episcopus loci permittere, illum in suis plebibus celebrare. ut in text. Oc.quiesca.mus. distin. t. Si autem non esset penitus ignotus, posset episcopus animi sui motum inta

PEREGRINIS. Ity

mare, & secundum quod sibi videbitur , illum ad publice celebrandum admittere, vel repelleretabb. hic SED in oeculio A. Qv I A dum talis permittitur occulte celebrare,si non esset sacerdos, nullum alium deciperet, quam seipsum et in hic. Et quo.niam non est verisimile, quod aliquis sit propriae salutis immemora sancimis. i.quas. .Id eo cum non sit tunc periculum de aliorum salute; nec illud praesumatur de propria,non requiritur tanta diligentia in habenda fide sui ordinis I sed sibi creditur, , ex deuotione permittitur in occulto celebrare. pt in text. OB trius hv.

Cap. q. Te nobis.

IN FERIORES pratili ,sive diaeresnorum cot

sensu,in eccle suisperegrinos non possum insti

tuere.

QV IA institutio auctorietabilis in ecclesiis,

ad minorem episcopo pertinere non potest. c.cvmati anfr.ri proxim. Oc.nullus. c. quas . p. Et quoniam nemo debet ponere manum in messem alienam , nec sibi vendicare, quod ad suum spectat officium c. venerabilem. Aelici. Ideo tanquam honestati contrarium, ct a sanctorum Patrum institutionibus alienia, non licet inferiori b. praelatis fine episcopi consensu in aliqua ecclesia cleri eos instituere, tamaxime peregrinos ut intrat. Sabbinum .3. Ad episcopum enim. qui est ordinarius totius dioecesis, pertinet cauere, ne indigni in sua dioece fi instituantur in ecclesijs. Innac. hic. Ad ceIebrandum tamen bene possunt inferiores praeIati illos admittere , etiam sine licentia episcopi,ii habent eos plene notos,eum hoc non fit de reseruatis episcopo; sed non potant cognoscere de validitate eorum litterarum dimissi rialium,cum solis episcopis sit haec

Libet Primus. Titulus Uigesimus tertius.

DE OFFIC ARCHIDIACONI.

In Decreta l. Cap. I. ut Archi

diaconus. ARCIII DIACONUS post visopum tenetur habere curam de omnitis,qua ad illumum cultum spectantia, in clero occurrete possunt, tam in ciuitate, quam induecessin i A curam animarum , ct ecclesiarum. earum I ministrorum totius dioecesis ge-

198쪽

LIBER I. T

mper seipsum omnia adimplere. cintra catera.

m. a. n Ideo dantur ei diuersi ministre c

Archidiaconus, qui ob id dicitur vicarius &oculus Episcopi sibi datus a iure; cui post Episco- Dum competit maior iurisdictio, quam alicui alteri de dioeeefi. insta. adhaec. Et ob id tenetur magis, quam teneantur alii, adiuuare Episcopue m in ciuitate , quam in dioecesi , circa curam

diuini cultus circa officium persus

stros adhibendum. Ninierat. didcisa hac. Si tamen ex consuetudine, vel ex institutione essent aliae dignitates, quae supplerent officium edidi in his.cuae de iure communi ad Archidia conum spectant. talis consuetudo, ' institutio essent obseruandae , cum ex eis acquiraturiu-

etdictio.Innu. hic. Et hodie qui debeant elisi in

Archidiaconos, ct quia eorum habeat ius visitandi, quomodo debeat visitare, di de quibus Raulis cognoscere possit,est attericiendum n.

ARCIII DIACONI Otium est , Euan sum ligere, ct totum diuinum oscium, quo ordinest recitandum, declarara, aliaque ad diuinum cultum hic enumerata disponere.

IA haec maiora munera ecclesiae, quae

non possunt per episcopum personaliter exercerisonueniens est, ut per illum exerceantur, qui post Episcopum tenet in ecclesia primam dignitatem .c.perle v. di .as. Et quoniam de iure communi post Episcopum Archidiaconus tenet in ecclesia primum locum .su'. c.prax. Ideo ad ipsum spectat horum curam exercere. Nin texto inst.ι ad hae. fi de iurespecta isti non adsit alia dignitas,ciu haec incumbant,ut dictum esthyran ca .prox.

num.

I A qui habet munus, debet habere o

nus. . Illi sentit. de reg.iur. i5 d. Et quoniam archidiaconus habet dignitatem , cui de iure communi est annexa cura rerum ecclesiae, quae per ipsum met Episcopum non potest haberisu'. approxim. Ideo si ex talibus rebus ali quid deperierit, archidiaconus punietur, di adularum restitutionem codemnabitur.yt in text.

et a b his co, vera illa iam eristodia ad custodem, siue t es aurarimia ex iure spec tali spectaret, ipsi tenerentur reddere rationem,non autem archidiaconus. xi upr c. i. ct s. r. hic Cap. . Cum satis, ARCUIDIA CONVUne mandato episcopi non conia mittit curam animarum, id est,non habet institutionem auctorie ibilem.

Qv I A ad Episcopum pertinet eura animarum totius dioecesis,ci eius officium est in.uigilare, ne indigni instituantur ad regimen il larum v .c.te nota.tit.prox dic. quam u.in'.dgregIur. Et quoniam nemo debet contra sar Aorum Patrum constitutiones venire i nec sibi vendicare, P ad suumno spectat officium .ut in text.&c. nullus omnino 36.quasset. Ideo fine licentia,&mandato Episcopi non debet archidiaconus praesumere, alicui committere curam antismarum .pt in text.Oc admonet. de renunt. E t si ex consuetudine , vel priuilegio archidiaconus. vel alius pr latus hanc curam demandaret, deinbet hoc facere,ut Episcopi vicaritas.

Cap. v. Archidiaconis. ARCIII DIACONVS de iure communi non potes re

communicare.

Qv I A excommunieatio dicitur mucro di.gn itatis episcopalis.c. visis. id . I. t. Et si maximas Ceria. c. corrip. t .q 3. Et quoniam nemo debet sibi vendicare potestatem , quae pertinet ad episcopum r. c. prox. Et archidiaconus habet modicam iurisdictionem strer. c. i. nir.csn. Ideo de iure communi archidiaconus excommunieare non potest. N in text. Od.c.corrip. Ex consuetudine tamen posset ha bere excommunicandi facultatem .c cum ab eccideo' A.orcoegi .in c.nemo. a. quaest. i. quia talis potestas pertinet ad ea,quae sunt iurisdictionis .glos .in c. transmissam. de elect. Et consuetudo dat, vel tollit iurisdictionem, ubi non opponitur ei incapacitas personae. d. glos in d.c. nenio. Non tamen potest tunc anathematigare, liue ex comis municare eum illa solemnitate .qua potest epit. copus; cum hoc non conueniat dignitati in f riori , sed ad maiorem poenae terrorem, re se

uatur episcopali dignitati .glog i. indict. c. cum ab eccles&gl inccum incunctis.perarchid de elect.

199쪽

DE OFFICIO ARCHIDIACONI. Is

Cap. g. Mandamus. RCIII DIACONUS semel in anno risitat suam

dirouincta modest,parochiam. . VI A visitatio praelati non debet e ste ita ra. ra, Ut per eius incircunspectionem in Iocis visitan dis abu sus introducamur; nec debet e se ita frequens, ut per eius accessum, ct comestionem, in exhibendis expensis subditi dola-ant nimium se grauari c. cum rener. decens Oc. lac. quas . l. Et quoniam visitare regulariter semel in anno,apparet impus moderatum ad istos duos respectus obseruandos. c. decer. quas. i. di/lo n. in dX.cum renn. Ideo ubi habet archidiaconus facultatem visitandi suam parochiam, sufficit, quod semel in anno hoc faciat. vi in text. Occum apsa penu .de censibus. Archidiacono autem competit visitare, potius de consuetudine,quam de iure communi glosssvriis .ci satu . Nam vi mare pertinet ad curam animarum .c dudum ii. t. dein . Et de iure communi Archidiaconus non habet euram animarum gloss in ec. cum satis. Et quando ipse

habet facultatem visitandi , eius visitatio non exe Iudit vilitationem Episcopi,&Archiepiscopi. Abb.hic. Et si eius visitatio non est multum necessaria, potest differri per triennium un

NISI necessitas exigat pl-. OVI A necessitas non habet legem , id est,

cessat lex, ubi venit necessitas. L pnic. ct ibi glos, versi expedirissct c. consul. Et quae denouo emergunt, nouo indigent auxilio. I. de aetate.

.ex causa. . de interrog.M. Ideo non solum s mel in anno,sed etiam bis,dc pluries, ii est opus, potest praelatus visitare. c.visitandi. I 8.quia. a. XI .hic. Si vero non propter necessitates eccie-uarum, depopulorum ; sed pro suis negotiis Praelatus accederet ad illos, non teneretur subis diti exhibere ipsi tune expensas, procurati innes. ut in aec.cum Tener.&I pn. d. des .ctimat Qualiter autem hodie vi fitent archidiaconi, tradit Conc Trid sissa .de refor. I.

Cap. . Ad haec.

OFFICIUM archidiaconi confissit rixei aliter in releuando episeopum cinis solicitudinem pastora

ovi A cum episcopus non possit omnia ad

eius curam spectantia per seipsum exeriscere,dantur ei diuersi ministri, ct cooperatores,quia dinum iuvin .s iliter Micra.deo si ordin. Et quoniam principalis eius eooperator est archidiaeonus, qui sibi datur vicarius a iumre. Pt in text. Ideo pro episcopi subleuatione, ad archidiaconum spectat principaliter,tanquam ad eum,qui est oculus, ct vicarius episcopi,prospicere per episcopatum, re quae viderit corrigenda,corrigere, di emendare, nisi fini negotia ita ardua , quod absque episcopi praesentia nequeant terminari. N intrat. Osu'. c. L Quae m-tem sint negotia regulariter per archidiaconuprospicienda, enumerantur hic in tex. Et qum sint negotia grauia per ipsum non termina da,recensentur hic per Abb. num. i. Et hodie praecipue non iudicant archidiaconi eausas matrimonis, ct criminum. Concit. Trid fiss et der foricap. to. Nec causas concubinatus. idem Con-MI.Didsessas .de reserae'. ita Et quales debeant

creari archidiaconi,vide idem Conial.s . i , A

Cap. 8. Significasti.

ARCUIDI ACONUS non dat commendatiliu ad

ordines.

Qui A dare litteras commendatitias ado

dines, est iurisdictionis episcopalis. c. extraneo, disincI. i. Ad episcopum enim spectatiudicare, quinam de dioecesi sint ali is praeficiendi. c. nx Em.y quas . r. Et quoniam nemo debet ponere manum in messem alienam.c. nullis omnino. 6. quaest. I. Ideo neque archidiaconus,n que alius potest sine licentia , ct auctoritatCepiscopi, promouendis ad ordines litteras concedere.vi intrat. Ocquamuli. Astin. ita Si tam et

aliquis sine eius licentia fuerit ordinatus, ord natio tenet, re talis non est suspensus ipso facto; sed est per sui episcopi sententiam ab ordinis sic suscepti executione suspendendus glossi .hi unde si celebrat, antequam fuerit ei interdicta ordinis executio, ex quo non est adhuc sum Pensus, non incurrit irregularitatem.mlhen .c, Abb.his.

Cap. s. ut nostrum. ARCUIDIACONUS examinat, O prasentat ord, nancti, O ponit pratatos insitae. Qv I A eum archidiaconus fit datus 1 iure

vicarius episcopi, ut ei fit praecipuus co perator m ecclesiae onere supportando. r. cr. Haec , quae sunt negotia grauia, ct quibus nora potest episcopus per seipsum incumbere , ad eius principalem ministrum debent pertinere. Nin text. Et quoniam ubi intentio alic iud infund de iure communi, dicens P- politium,

200쪽

i3x LIBER I. Ti

politum, aggravatur onere probandis nec sui hcit quod semiplene probet, sed debet plene probare. Abb. hic. Ideo archidiaconus praesentans proprio episcopo ordinandos, ct illos examinans ' ponens priuatos in sede(quod est v- num signum dandi praelaturae possiessionem praesumitur ex proprio officio haec facere; nec creditur alteri asserenti talia ad aliam dignita tem pertinere.yt intrat charan. Anct.bu.

Cap. io. Dilecto.

ARCIIIDIACONI in monasteri s iurisdictionem non

habent

Qui A de iure communi, propter situm in

territorio, solus episcopus habet iuris di ctionem in ecclesiis in sua dioecesi existen. tibus cap.monasteria. i 8 qOft. a. O cap omnes bes-AM. 6.q-st. p. Et de iure speciali per exemptionem ab episcopis, solus abbas, vel reliqui prae uti illius ordinis,luxta vires priuilegii ibi iurisis dictionem exercent. cap. t. de capess.monach.ct c. citanta. de c. ordan. Et quoniam nemo debet sibi vendicare, quod ad suum non spectato

ficium. Apr. cap. cum satis. Ideo neque de iure communi, neque speciali, potest archidiaco nus Iri .monasteriist sub praetextu quod intra metas sui archidiaconatos illa sint sita iuri id

et ione in exercere. Nin tex. Od.cap. a. deca monach.

NIS I quantum tribuit eugenerala, reclectatis .ci. Attudo. Qui A per consuetudinem acquiritur tu

risdictio, quado persona est capax de illa. cum contingat.defor, fompei. Oc .irrefraga. bili deosc. ordin. Et quoniam archidiaconus est capax ad exercendam iurisdictionem in monasterijs, eum sit persona ecclesiastica .glo spe-nult. . Oglos sum in cap cum satu. Ideo, licet de iure scripto communi, vel speciali,no competat archidiacono iurisdictio in monaster ijs sitis intra metas sui archidiaconatus, vidi chrem est superius. Ex consuetudine tamen potest miIlia iurisdictionem habere. ut intext. di d. c. acie capeli. monach. Et quid in visitatione praestare debeant praelati, tradit. Contal estist . de refor. cap.

Libet Primus. Titulus vigesimus quartu S.

DE OFFIC. ARCHIPRESBIT.

byteris ARCIII PRESBITER ciuitatissubest archidia

cono

OV A archidiaconus est datus a iure vi

carius episcopi, ct habet maiorem iurisdictionem, di administrationem, quam nabeat archipresbyter. Apr. tit. pro m. cap. i. O disinst et s.c periectis. F. amcladiaconus. Et quoniam ubi aliquis tenet locum superioris, re habet maiorem administrationem, ( licet sit ordinis minoris j quoad illud officium est alteri praeferendus. cap. precip.distinct. ys. Og i. sn. in cap.flat. demator. O Obed. Ideo, licet quoad ordinem archidiaconus non praesit archipresbytero, quo ad iurisdictionem tamen a chipresbyter archidiacono subest, ct eius praeoceptis.sicut sui episcopi obedire debet. vi in rex. Og g. r. hic. Archipresbyter tamen, ct archi diaconus se habent diuerso respectu, ut exe dens, ct excessum,nam in aliquibus archidia- sonus reueretur archiprei byterum , alia quibus o contra archipresbyter archidia eo ianum; in qui b.ecelesiarum consuetudines sunt seruandae.Ηo II. O Abb. hic

ET principaliterprespresbyteris, Spresbieralibus. Diis. QVI A archipresbyterim in sterium conis

stituitur ut super alios presbyteros insolemniofficio diligentiam adhibeat, ct ut in ecclesia cathedrali curam gerat animarum, si illi imminet.& in episcopi absentia . eius vice missam solemnem celebret. Scollectam diis cat, aut cui ipse iniunxerit. vi intrer. Et quoniam per haec munera exercet officium super alios presbyteros. dict.c perlectis. F. archipre byter. Ideo etiam digniorem locum debet ob tinere, ct illis praeesse. ut in text. in cap. a

SEARCH

MENU NAVIGATION