장음표시 사용
171쪽
edinatione fuerit eccIesiae forma seruata, possit proprios episcopos dispensari. ruin textodquo ad ordinum receptorum exercitium , per hic. et '
Liber Primus. Titulus Decimusquartus.
ORDINE PRAEFICIENDORVM. In Decretat. Cap. I. Vt abbates. cap. 3. In decorum.
PER priuatiatum benefici, , a=ctantur beneficiati ad REGIMEN ecclesis mineri quaruordecim annis, seu Iumendo; ordines, quοs beneficia requirura. initti non debet. OvIA de annexis idem est iudicium, ut UIA indecorum est,ut hi debeanteeel
qui vult unum de eis, debeat velle thysias regere, qui non nouerunt gubemare reliquum derans. Ideo ubi seipsos; cum ad ecclesiarum regimen i quis beneficium acceptauit, cui sit aliquis ordo Ies personae sint admittendae, quae discretione annexus, si ille vultIegitime retinere benefici praeemiueant, ct morum fulgeant honestate. iam, debet assumere ordinem, per quem possit mintrat. Et quoniam ista discretio non potest tali beneficio inseruire nintexi. O cap signis de ante decimum quartum aetatis annum suffici-Feb.Alias debet beneficio priuari,rt urinae.quia criter haberi. S. Thom.'ert. 3.q.M. N. asnauit. ut non vult onus, nec debet sentire eommo. Et qui sint futuri mores adolescentum propterum illa oneri annelium cap. qui emi deretium eorum instabilitatem,est de difficilibus cogni- in ii. Quae priuatio est per superioris sententiam tu iunde Salomon inquit, Tria sunt difficilia iacienda,cum tex hic loquatur per verbum ata mihi, ct quartum penitus ignoro; viam aquilaean ittant, quod non fert executionem ipso iure, in coelo, viam colubri super petram, viam na- sed respicit executionem futuram faetendam uis in medio maris, ct viam viri in adoIescentia. ab homine. vinoi Innoc. in cap. accepta deresitur. Prouerb. O. io. Ideo ante aetatem decimi quartispoc anni, non est alicui ecclesiasticum beneficium Cap. r. Ex ratione. contarendum, ut in text. Conc. Trius .as tam
L ' E. Ex studis stamen , ct moribus adolescentiae ACCLESIA a pen Atiue nimori concesse, non periai- praesumitur,qualis sit quis futurus in reliqua aecei istilper clericos regi debet, donec ille peruenerit tale. proverae cap. to dide prasumptis cap. ex ad etatem. u.
UIA Iaicis quantumcunque religiosis, Cap. q. Eam te decer.
super ecclesijs , ct personis ecclesiasticis nulla est attributa facultas; cum eos in spiritualibus maneat necessitas obsequendi, non auctoritas imperandi.cap. eccliscoest. Et quo VIA ignorantia mater cunctorum erroniam si laicus deputaretur ad habendam .d. -rum, maxime sacerdotibusDei evitanda ministrationem, , custodiam Eeelesiae. iota est, qui docendi officium in populo Dei co titularis inhabilis , videretur sibi eom susceperunt. . . . 38. Tu enim, inquit Domissa ecclesiae dispositio. xt in i est ideo . minus,scientiam repulisti, ego te repollam. licet Iaicis possit specialis procuratio aliquieu ne mihi fungaris sacerdotio. ra. - Ideo rerum temporalium eccIeliae eommitti iii, ih qui non habet sufficientem scientiam ad suum dicatum. s Innot sic. Generalis tamen ad officium adimplendum,adilhid in eccIesijsa ministratio eccIesiarum, ita quod super omnes metu non debet, in text.O Concanaeses o c. 6. dominentur, eis committi non potest. v. scire enim quisque tenetur, quae ad suum peris
8Mil. p. UEL moribus. Ovi A qui ad curam aliorum ponitur,in s ipso debet ostendere, qualiter alios in do-x a m A D regimen ecclesiarum non debet inclitat indemscientia.
172쪽
nio Dei oporteat conuersari. cap. cum in cunctis. s. i. de eleci. aliter, propter vitae turpitudinem, potius destruit,quam aedificet. Concit. Triden. d. cap. d. Ideo ecclesiariam regimen dandum est tali , qui aedificet cunctos tam fidei scientia, quam operium disciplina. cap. ignorant distincit. 38. Si enim bene vixeritin bene docuerit, populum instruit. Si bene docuerit, ct male vixerit, sui condemnator erit; nam bene vivendo, di bene docendo, populum instruit quomodo vivere debeat, bene autem docendo, re male uiuendo. Deum instruit, quomodo debeat um condemnare S.Ioan. Chystorum .homil. 3 in
IA indecorum est,ut hi debeant eccIe-
fias regere, qui non nouerunt gubernare seipsossvr c .prox. Ideo debet prius per aetatem quis discere, quam aliorum curam ac sumere.cap. quieta d*inet. 36. Hinc Salomon ait. prius tempus tacendi, re postea loque i. ecclesiast tap. 3. nam veritas prius tacendo discitur,ct postea loquendo praedicatur.dict. cap.qui eccc Non est ergo aliquis ad rece Ietarum regimen assumendus,in quo aetatis maturitas, morum grauitas, re litterarum scientia non reperiantur. d. cap. cum in cunctis. Ne si caecus caeco ducatum praestet .mbo in foveam cadanLMat. cap. V .ET qta habet duas ecclesias, alteram dimittere cogiti
QVI A cum vix unum officium quis imp
re sufficiat,incongruum est,ut fibi vendiae et stipendia plurium. cap. quivi de Geru.non rem dic . presb io. quasi. i. Ideo quando eccle-fia,vel ecclesiasticum ministerium est assignam dum talis ad id persona quaeratur, quae residere in loco, ct curam beneficii valeat per se ipsa exercere .d.cap. quia. Et singula ecclesiastici iuris officia singulis quibusque personis sigillatim committantur s nec quantumlibet exerciatate uni personae uno tempore duarum rerum
offiemassignentur ; quia si totum corpus est culus, ubi auditustisngula .cis. 8,N IS I causasubfit. Qui A ex causa receditura generalis regulae dispositione, de quod ipsa specialisca fa,ct ratio distae, stat itur. cap. de multae Frabrad. Ideo licet generaliter uni non simplures ecclesiae committendae. Plinteo. quia tamen aliquando de M 3 r tro suadet, ut aliter
statuatur, ab illa generali dispositione re eediatur, ct uni Plures ccialiae coi: feruntuet .d cap. de multa,ctg ssinsum. at quali. i. quae ad hoc enumerat se N caius, in quibus uni dantur plures ecclesiae. Prrinus,scili et, quando eces citae sunt tenues. utili cap. nu. io quaest. 3. Secuindus, si una pendet ex altera. ut in hoc text. Tertiris. si habet unam intitia latam , de atram comme datam, viri cap.qui plures. ti. qlia, . i. O Aetitit. cap dudum ii. t. auartus, ii episcopus dispensat cum aliquo.yt o. distinct. capsan mirum. Quintus, ubi est paucitas hominum, scit . e et extra ciuitatem. Fiis cap de r. M.quail. i. Sextus,si ecclesia adhaeret Praebendae.ptin cap cxliv.depraebend. unde ve ius
Paupertar, radens, defectis, alia seruans, Ecclesias retinere duas, dat quodlibet larum.
Et nouissime per miraI.Trii statuitur,ut unum tantum beneficium ecclesiasticum fingulis e feratur, honeste sustentandam, non susticiat dueeat nihilominus aliud simplex sufficiens, duis modo utrumque personalem refidentiam norequirat, eidem conferri. Haecque non modo ad cathedrales eccissias; sed etiam ad alia omnia beneficia, tam saecularia, quam regularia
quaecunque, etiam commendata, pertineant,
cuiuscunquetitas Lac qualitatis existant i fias,
Cap. s. Praeterea, I S, qui nondum esi in sacris , si aliis est idoneus, ad regimen parochialis eiciem destresative potes assum iis Qv IA ubi ecclesiae meessitar, vel utilitas
suadet, iuris rigor est relaxandus. cap. n
mo. de lecti in o. ct cap. eispem l . quas . T. Et quoniam parum interest,an aliquid fiat in praesenti,an in breui tempore. I. Iec a s litari perara Ideo licet ad regimen parochialis ecclesiae non debeat aliquis, niti subdiaconus sit ad minus, assumi s dispensatiue tamen in minoribus ordinibus constituti possum admitti; si fini tales, qui intra breue tempus possint in presbyteros ordinari. Pt in Mo.Ocap cum in cunctis. s. inseri ra. de elect. Et dispensatio ista potest per Episcopum concedi gliis. i. ct Butr. hic. Breve autem tempus hic appelIatur annus. d.gitis. Cum intraannum a die commissi fibi regiminis ad n merandum, debeat curatus se facere ad sace dotium promoueri. cap. licet Aelial. in 6. Et imira annum bene potest ad omnes sacros quis
Promoueri, immo in una quadrage fima, cum in
173쪽
in ea sint tre dies sabbati ordinationum. Abb. hic num. 3. Sed ex Concit. Triden decreto hodie
debet quis per annum esse Uerlatus in uno ora dine Lacro, antequam ad ali iam promoueatur, nisi ob eccletiae utilitarem , ac necessitatem a.
PROP TER necesstatem Si tisitatem ecclesiae, compelluntur clerni istis recipere ordines suis bene sci' non annexos.
Qui A propter ecclesiae ne ees,itatem, S T-tilitatem,receditur nonnunquam a solii a iuris regula, ut maius aliquid lucri fiat cap. dissen ci.quae T. Ideo licet regulariter qtias non sit adstringendus , nisi ad ordinem suo beneficio annexum. Apr. h. i.ex quo tamen clericus se adstrinxit ad seruitium alicuius ecclesiae , silui utilisas requirat, debet exequi non solum particulare seruitium, ad quod iure ordianario tenetur, sed etiam aliquid amplius propter insurgentem necessitatem, vel utilitatem nin text. Scap.consiluit. dist. Maius enim honum minori bono , ct communis utilitaa particulari utilitati est praeferenda. cap. luet de regu Compulsio autem ista fit, per alios claria eos eis praeferendo, vel fructus beneficiorum ad tempus eis subtrahendo, vel eos beneficiis priuando, secundum quod eorum contum cia in non parendo, vel qualitas eorum beneficiorum , dc nec ectitas ecclesiae requarunt. Nintext.OAbblic
Cap T. Ad aures, ET E N T Us mortalitatis infirmi, non impedit promoueri eius medicumperitum, semitum, O tradi-riones artis observantem.
QVI A homicidium casuale non imputatur ei qui dedit operam rei licitae, nec fuit in cuIpa.cap.dilectus de homiciae Et quoniam medicina est res licita, dicente Salomone: Honora medicum propter necessitatem; etenim illum errauit altissimus. Eccles . e G. Et non est in medico, semper releuetur Ut aeger. illicitas. S. Astri. g. de osse. praesidi Id eo sicut imperitia medico imputatur ; ita peritia , de diligentia reddunt eum innoxium . dict., sicuti Oiadem iuriss adleg. aqviI. Et sic casus mortis, in quo ipse non fuit in culpa , non reddit eum irregularem, S inhabilem ad ordines.xtin tinno sep tua. di homuic taligiosus tamen, in alii iris in sacris constituti prohibentur medicinam
exercere, vel audire. cap .necleric vel monach. Et tales illain exercentes , sunt arbitrio superioris puniendi, tanquam usurpantes officium alienum contra praeceptum ea nonis. d. cap. tua,nc sententiam d. tit nec ric. res monach Religionis vero chirurgiam exercetis, fi ex ea mors sequatur, fit irregularis, etiam fi fit peritus,ct diligens, ct hoc fecerit causa pietatis; sed cum eo post satisfactionem, potethni sericorditer dii pensari, d. e . tua. An autem perite, vel imperite medicus dederit medicinam infirmo, si aliud non apparet , hoc relinquitur conscientiae eius. ut in text. Et quando dubitat, quod medicina possit nocere infirmo,non debet inam dare ; ted potius debet line medicina relinquere infirmum in manu Creatoris . Litem
cio, quod priis habebat. UIA sicut excommunicatus, qui sustinet
eaeeommunicationem perarinum, priua cur beneficiis,quae habet. c. rursu. M.quast. s. Quod intellige, quando prnpter crimen citatus, comparere recusauit;&ideo fuit excommunicatus. glossin cap.rursus. ita, ct qui stat in suspensione per annum, eii heneficio priuandus, si propter contumaciam in criminali contractam, fuerit suspensus. Abb.antiquus hic Nisi enim contumaces, ct contemptores isti puniarentur,neruus ecclesiasticae discipimae disrumperetur. cap. cum inter. de consuet. Quando vero fertur suspensio propter causam ciuilam,tunc, ut deueniatur propter illam ad priuationem beneficii, requiritur lapsus triennise ut intextis quia eo casu non ita grauiter ostenditur auel ritas superioris, sicut fit in causa criminiat. Aeb. hic num. T
Er quod interim qui in QV I A suspensi sunt inhabiles , ct indigni
ad beneficia acquirenda. cap. cum dissi itagitis decensui. O cap.per inquisi. de elect. Et quoniam In talibus principium est confiderandum. cap. dudum. IL I. Deseri. Scap saeterae , q. s. Ideo suspenii non possimi retinere bene tacla,quae ac qui fiuerunt durante iuspensi ne,criam si postea fuerant absi iura glo peti hum
174쪽
Sr B DIACONVS in Episcopum eligi patest. QVI A licet in primitiua eccletia subdiaco.
natus non esset ordo sacer. cap nullus in Epis dist 6 o. Et quoniam, qui non eu in lacris non potest eligi in Episcopum. d. inpar ullis. Sed fi fit in Episeopum promouendus ille, qui non est in sacris,debet postulari. c. milustrum. Ideo non poterat in primitiua ecclesia subdiaconus promoueri in Episcopum, nisi dispenta- tme. c. nullus. Sed quoniam hodie subdiaco
natus inter sacros ordines computatur. c. emb.
Hii. gr. Et ad limilitudinem diaconi, di precoris teri, debet subdiaconus continentiam obseruare. c.liquis Et beati s GSegorius legitur statuisse , ut nullum facere subdiaconum Praesumant Episcopi , nisi qui se caste victurum promiserit cap.nulls m .ds. 28. Ideo ex quo hodie subdiaconi onerantur ad obseruandam castitatem, ficut diaconi,st presbyteri; digdum est etiam, ut honorentur per facilitatem ad altatiorem gradum ascendendi, sicut honorantur illi elast hu.vn.ob'. Scap.delapsis.io qua; . 6. Si
autem quaeris, quomodo ecclesia imponat alicui necessitatem continendi, cum continentia fit res voti, non praecepti Irt st . quali. F. F. interritas. Respondetur, quod ecclesia neminem cogit continere, sed in ordine, quem dat potest imponere legem, quam vult, sicut quilibet alius in traditione rei suae. v .depia. tm trades. in ec. nullum. Sed ecclesia potest etiam in aliquo gradu inhabilitare personas ad simul contra is hendum cap.non de ei. de consang. Sassinit. Nam
personae illegitimae ad matrimonium contrahendum, dicuntur ex eo, quod sunt contra Iegem, qua matrimonium statuitur Matrimonium autem, in quantum est in officium naturae, statuitur lege naturali ; in quantum est ac ranae ritum, statuitur iure diuinos in quantum est in officium communitatis, statuitur lege politiva.S. Thamear. . o.ari. i. ad A. in addit. Ideo ordo sacer impedit matrimonium ; nam ibi in is teli gitur tacita continentia facta cum solemis uita te,di e constitutione eccletiae. stis in sunt. x .iii
Cap. Io. Tuam. IRREGULARIS , ct in minoribus ordinibus
conflimus, ii pensatiue potest in Matim infli
. v I A dispensatio est communis iuris re- Iaxatio , 'facta cum causae cognitione R.
eo,qui potestatem habet dispensandi. Abb. lim
Ahnum. s de te . ord. Et debet fieri principes i. ter propter bonum publicum. Abb. in cap. de multa num. p. deprab. Et quonia m ius c o m mvisne, ubi causa rationabilis, ct commune bonum suadent,potest relaxari .c siendum dit .ap. Ideo , licet de iure communi abbas debeat esse sacerdos, alias remouetur. Apr. cap. .ctglas et hic. Tamen si necessitas, ct pubI cum bonum a l.ter exposeant,potest ab illa regula iuris communis recedi; ec ob tale causa etia irregularis. Sin minoribus ordinibus constitutus,in abb;-tem assumi ut in text. Nomen enim abbatissi cet sit honoris , dignitatis. cap.rt apost. de priui in s. est tamen plus oneris, quam honoris. c. hoc tantum . is,st. Oglasset.hic. Curia tamen Romana ex eius speciali praerogetiua instituito dinarie in abbatem , etiam non presbyterum;
sed ab inferioribus hoc fieri non debet, ex quo in iure statuitur,quod abbas debet esse presbyter. ali hic insin.
Cap. n. Cum contingat. ABBAS, is presbire, Ses benedictus,constire pe
rs ordinem clericalem. QVI A cum prima tonsura, di quatuor oris
dines minores no habeant annexum v tum castitatis, nec finitantae excelIentiae. sicut sunt ordines saeri, non ita pertinet eorum
collatio ad Episcopum . quin etiam per abbates in eorum monasteriit illorum conuertis. &alijs qui ad illa conuolauerint .sc in quos ecclesiasticam, de quasi episcopa lem iurisdictionem obtinent, possint ordines illi conferri. g. abb tes. e privit. in s. Ideo unicuique abbati conceditur, ut possit primam toniuram in proprio monasterio suis subiectis personis conferre. xi intexi . cum illa fit minus excellens inter ordines , ita ut etiam caeteris presbyteris habentibus uirisdictionem , eius collatio concedatur.
cap.psalmista distin. et s. Et tamen illa secundum
carion istas, ordo clericalis. Nintexi . cum per eam recipiat ordinatus officium cantandi in ecclelia, dicente ei ordinanter I ide, ut quod ore cantas,corde crCd i. di quod corde crediderti, operi bis
campliatac psalmissa Et ob id ill e gaudet priuilegio canonis,si quis scia dente glas . n. hic. Sed secundum Theologos non adnumeratur Inter ordines, ex eo, quod in collatione cuiuslibet ordinis fit mentio de aliqua potestate d ra; quae mentio non fit in collatione prim cetonsurae ; ideo per eos illa existimatur solum praeis ambulum ad ordines. S.Thom .par J.q. o. art ran
175쪽
addit sed canonitiae, tenent, quod illa potestas cantandi in ecclesia, fit officium tonsurato a signatum , quanquam illud officium non sit
proprium tonsurati, sed commune ad omnes ecclesiae ministros. Butr. tu num. 6. Collatio vero aliorum quatuor ordinum minorum, cu illi sint aliquantulum excellentiores. non cone editur euilibet abbati ; sed talum illi abbates possunt eos conferre, qui hoc habent ex priui- regio glosset. iturum.quoniam ist. 63. debet autem talis abbas ordinans ege prius benedictus ab episcopo. rt intrat quia per illam benedictionem recipit abbas suam dignitatem. d. cap. quommon. Et debet esse presbyter. vi in rex quia de iure communi est reinouendus ab honore ab .hatiae ille , qui non ordinatur in sacerdotem. supr.cap. i. Si tamen per abbatem non steterit, quin benediceretur, sed per epistopi duritiam;
tune conceditur abbati electo , ut possit suum officium exercere, ac si esset benedimus. c. i.desu I ne, prael. licet tex. ille loquatur de Cisteris cientibus, de ideo solet tantum ad Clitarcienses hoc priuiIegium extendi, dc etiam in ipsis
dubitatur . an illa concesfio exercendi ofvcmum ante benedictionem, extendatur ad manum ordinatoriam. But rhicnu. .ut plurimum tamen tenetur , quod se extendat etiam ad illam gloss. r. hic. Hodie vero per ConciI. Trus statuitur,ut abbatibus,ac aliis quibuscunq; quantumuis exemptis, non liceat in posterum intra fines alicuius dioecesis consistentibus , etiam si nullius dioecesis, vel exempti esse dicantur, cui quam, qui reguluis subditus si hi nota sit, tonsuram, vel minores ordines conferre; nec ipsi abbates , ct alii exempti, aut collegia, vel capitula quaecunque, etiam ecclesiarum cathedralium. litteras dimissorias aliquibus clericis saecularibus, Ut ab aliis ordinentur, concedant; sed horum omnium ordinatio, seruatis omnibus, quae in ipsius sanctae Synodi decretis con tinentur. ad episcopos, intra quorum dice celis fines existant pertineant ; non obstantibus quibusvis priuilegiis, praescriptionibus, aut coriis
suetudinibus,etiam immemorabilibus. seis ab
Cap. I 2. Intelleximus. SI canonii us regularisfactis monactus, iusta de causa ad c noniam reversus, ibiposeapraesciatur iciu
QVI A licet in canone cautum sit, ne quis
canonicus regularis, nisi publice lapsus fit, monachus efficiatur, cisi factus fuerit,ae
canonicatus ordinem reuertatur, ultimus in choro manendo, cucullam ad memoriam delaturus. ut in tex oecit .mandamus Aquaest. 3. T
men quia illud intelligitur , quando leuitatis causa transiuit. dc non petita licentia 1 superio- regius a. ind.mandamus, de ideo in eius leuitatis poenam, ac ne quis ex temeritate transeat in iniuriam sui ordinis, fuit taliter statutum glosset. in cap. sane de regular. Sed quoniam secus est, quando gelo sanctioris vitae transiuit, petita prius a suo praelato licentia, licet non obtenta. cap.licet.deregular. Ideo fi licite transiuit, di licite rediit puta, quia non inuenit religionem, quae ab eo credebatur. Innoc.hic insin. di quia cano rumnici ipsum repetant. Butr. hic in pn.si ibi postea prqficiatur, Leite poterit tenere praelaturam .rtintext. Vnde quoad transitum de una religione in aliam,est distinguendum, quod quandoque quis transit adstrictiorem . deest inhabitu probationis tantum, ' tunc potest ad primam reuerti ; quia transiuisse ad aliam religionem non dicitur,nili facta profectione mea- Zabar. in Clem. .in primo opposito, de regular. QNandoque ibidem professus est, ct tunc, aut transiis
uit, licentia nullo modo petita , ct cogitur reuerti. vincit. Abb in is c. met. aut transiuit, licentia petita; ct tunc,si locus en latioris religionis,
reuerti compellitur; aut est strictioris, de tunc. aut trausiuit leuitatis causa, id est, non petita i-centia, ct tunc reuerti compellitur, aut transiuit bono Zelo, petita, licentia , de tunc ad prio
Cap. Is . Accepimus. ORDINATUS ad sacrosive ritu , .ib ordinatcre i stipitii beneficium. Qui A non decet eos, qui diuino minisse
cio adscripti sunt, cum ordinis dedecore mendicare, aut sordidum aliquem quaestum exercere. cap. diaconi di .ss. Et ' uomam
ille, qui ordinatur in sacris,. ita diuino culavi
adscribitur, quod non potest amplius ad Laeet,-Ium reuertisupr.cap. a inae hic. Ideo fiat uitur, ut nullus clericus saecularis quamuis alias litidotaneus moribus , scic Ataa , ct aetate . ad sac ros ora dines promoueatur,nisi prius legitime corallet,
eum beneficium ecclesiasticum , quod sibi ad victum honeste sufficiat , pec: fice possidere,
vel sufficientem pentionem, ant patri moratiam
similiter habere. v in text. ct Concite Triden se
2 i. cap. 2- Et quoniam de connexis Idem est m-
176쪽
quum cap translato. de conpuut. Ideo Episcopus, qui talem ordinauit,tenetur etiam illi prouidere de titulo, unde sust emetur. cap. cum secundum. de orab. cum talis ordo. 8c titulus sint connexi. cap. i. ct a.dist. o. Ex licet in alienationibus, delictis. culpa praedecessoris non obliget successorem. cap. visivi. de re, ecia nonas en P cap. cum venerabitu .de except. Ex tali tamen facto, dc ordinatione obligatur etiam successor ad pro uidendum illi ordinato in sacris sine titulo. d. c. cum secundum. nam talis obligatio non solum est contra ordinantem , sed etiam contra suam
ecclesiam, quae non resistit episcopo in tali promotione glossin . cap.cum ecundum. persuccesso.. m. Et datur ordinato actio ad petendum beneficium . vel victum ab episcopo. dc ecclesia, ex quadam aequitate, ne in opprobrium ordi nis mendicet. Abb.hic. num. d. Si vero post ordinationem ille se reddiderit indignum beneficio, non est ei prouidendum. vi in text. Cum beneficia non sint conferenda indignis. nihil.Ae- qui conueniens est,ut egestate Iaborent. bonaflctiss. deposit. Si vero contra ordinatum detegatur defectus praecedens ordinationem,
si est talis, qui potuerit per diligentem Episcopum praeuideri, debet ordinanti imputari. S. Thom par. 3 q. 36.art. d. in addit. Et ordinato est de beneficio prouidendum .cap. vel non est.comis 'fide tempor. ordin. via prouisio ei non fit propter suum particulare commodum, cum etiam ipse fit de propria culpa imputandus. t inst cap. prox. Sed fit propter commune bonum, ne in opprobrium clericatus ille mendicet de hoe est verum , dummodo non fit graue crimen, pro quo conueniens esset, ut egestate labora ret,ut dictum est superius, ct abb.cnum. 6.ubilate tractat,&distinguit, in quibus casibus exa minatus ad unum beneficium, sit examinan. dus ad aliud , ne ponit collator de negligentia imputari. Quae noua examinatio est regulariter facienda, ubi propter aliquam causam ilIenon possiet esse idoneus ad istud aliud bene fi cium, sicut erat ad prius obtentum. Abb Md.dres. hic rer. examinari.
MINUS idoneus in sacerdotem promoueri non debet
QVI A talessunt ad sacerdotium promouendi, qui digne possint dominica Lacramentari aetare. cap. tales.ssisti. et 3 Et quoniam melius est, domini sacerdotium paucos lia.
bere ministros, qui possint digue opus Dei emercere, quam multos inutiles, qui onus graue ordinatori adducanta Galas. Et nihil est, quod alios magis ad pietatem, S Dei cultum a idue instruat, quam eorum vita, dc exemplum, qui se diuino ministerio dedicarunt. Cum enim a rebus faeculi in altiorem sublati locum conspiciantur, in eos, tanquam in i peculum, reliqui culos coniiciunt, ex ijsque sumunt, quod imia tentur. Concit. Trid .f. tr.tap. l. Ideo minus idoneus ad sacerdotium non est promouendus, ne fiat per ipsuna iniuria Deo in ministeriis sacerdotalis dignitatis , dc ne praeponatur P pulo pro exemplo , ct duce ille, qui ei praestet
ducatum ad dilabendum in foveam, quasi eaecus caecum ducens. ut in text. ct Com. Trid fit cap i . Sacerdotes enim sunt mediatores in.ter Deum,& peccatores.rauit cap i . unde ad sacerdotium oportet eos det gi, quos a Deo
constat audiri Osee c. o. Et qui breuerentiam sacramentorum, quae tractant, sint caetero populo mundiores. i. ad Tim.c. 3.
NEC ad regimen animarum assumi. v I A regimen animarum est ars artium. Nin texi. cum animae sint pretiosiores omniis bufalijs rebus.c praecipi misi a. q. i. Et quoniam ubi maius periculum vertitur, ibi cauti est agendum .c ibi periculam. de electitas. Et in integritas praesidentium , est aliis subditorum. Conta Trid. s.c.cap. i .de reform. Et nihil est, quod ecclesiae Dei magis officiat, quam quod indigni assumantur praelati ad regimen animarum. cap. nihil de elect. Ideo cura animarum non est committenda alicui, qui non sit idoneus aetate, moribus, ct scientia. cap. cum in canctu . de elia. O
Qv I A scientia est circa spiritualium ad mi
nistrationem potissimum necessaria, diei rea curam temporalium oportuna. cap. nisederenunt. Et quoniam qui promouetur ad curam aliorum,dc ad aliquod munus exercendum, si non est aptus ad illud, est remouendus, etiam si sit iam promotus. c. vel non I. de tempore. oi din. Tu enim inquit Dominus, scientiam remptilisti, dc ego te repellam,ne sacerdotio fungaris mihi ostea cap. q. Ideo si in promoto ad curam animarum non sit sufficiens scientia ad illam exercendam, est a tali officio amouendus.
Nin text. Od.cap. nisi Sriam en sit esias honestae
177쪽
vitae, poteris in officio toIerari, dando ei coadiutorem, seu vicarium pro tempore assignando eis partem fructuum pro sufficientivictu . Conc. Trus Tai. c. d.
ibigi.dist. si . Ocnihilest extr. de elecI Hodie vero circa aetatem promouendorum ad dignitates. S alia e eeIesiastica beneficia, est attendendum
In Sexto. Cap. vni c. Permittimus.
EPISCOPUS distensat cum maiore viginti annu, indignitatibus, o personae bis non curatis . saliud non obstit.
Qv i A licet de iure comuni uon sit pro
mouendus ad dignitatem, re personatum ecclesiasticum ille, qui vige simum
quintum suae aetatis annum non attigerit. c. cum
in cuncti .F.inferiora.extra Delia. Tamen, quia illud ius commune habet locum tam in dignitata tibus, personatibus habentibus curam animarum annexam, quam in illam non habentibus d. .inferiora. Et quoniam maior idoneitas requiritur in exere entibus curam animarum, quam in alijs.extr.eo cumsit. Ideo si propter aliquem alium resperuim talis fuerit ut Iiseeelesiae, vel fuerit in reliquis multae praerogatiuae meritorum s conceditur Episcopis, vel propter ecclesiae utilitatem.vel propter praerogatiuam meritorum promouendi, ut possint cum eo dispensare quo ad dignitates, de perso- atus non curatos. ut in text. dummodo ille sit maior viginti annis. ut in text. quia licet talisaeis eas non sit adhuc perfecta, sicut est in vigesimo quinto, amplius in trige fimo anno. cap. cum in cuncto. accedit tamen ad perfectionem ita, ut
ille non solum sit aptus ad cognoscendum ea. quae ad eius personam pertinent; sed et uim ad ea, quae extra ipsum sunt, intelligenda, di m ture consideranda . S. Thompart. 3 q. 3M Gnatait. Et etiam secundum leges ciuiles ob id, post vigesimum annum datur facultas, re venia aetatis, patrimonium gubernandi, licet de iure communi vigesimus quintus annus requi
quid Episcopus illum promouendo , videtur dispensare cum eo F Dicendum, quod si promouens sciat defectum promoti, di faciat hoc cum causae cognitione , scilicet, examinando, an ex rationabili causa sit talis dispensatio concedenda, tune censetur dii pensasse. etiam sino exprimat verbum,dispensamus,ad hoc .extr.de appel. c.adaud. Si vero, non praemissa ille a causae cognitione promouet, non videtur dispensare glossiiv.hu. O Gemin. num. d. immo taliter Promouens esset pliniendus.cap. qui in aliquo. crration. Iur. Pontis Lib. i.
In Clement. Cap. r. Cum ecclesiae. DIOECESINIstruare debini, O asubdit Ause uari facere iura loquentia de qualitate person rum prasciendarum uessu.
QV i A ecclesiae, quib. praeficiuntur per
sonae minus idoneae scientia, moribus, vel aetate, grauia propter hoc ut experientia docet 3 perferunt in spiritualibus detriamenta .rt in text.dc saepe etiam in temporalibus, earum bona ob huiusmodi defeetiim dilabun-
petit ratione officii, tam per seipsos, canones obseruare, quam illos facere ab ipsorum subuditis observari. N inrex Oc.cum M.'.q. l. Non. sufficit praelato,quod sit bonus in se, nisi etiasit quantu in se est,honus in subditis. c. litataeor. delent.excomadeo Sum. PontifiClemens v v lens super hoc diligentius praecaueri, ad excitandum Episcoporum officium,per hanc corastitutionem eis districte iniungit, ut ipsi statuta canonica , quae super praeficiendis personis in huiusmodi ecelestis, hactenus emanarun i, dIIigentius per seipsos observent, ct faciant a suis si bditis inuiolabiliter obseruari; si diuinam o fensam,&Sedi inpostolicae debitam vitare voluerim ultionem. Nin text. Ioc yn. ratione.
IN capituli cathedrali. ecclesia, vel collegiata, roremnan habet, qui non e ubdiaconis. QV i A quando ecclesiae viditas suadet, be .
neficiati illius ecclesiae adstringuntur per aliquam poenam ad suscipi edos ordines,
etiam suis beneficijs non annexos. c. que M.retro eod. Et quon iam magisexpedit ecclesiis,ut emnonici, di beneficiati potius sint in sacris, quam solum in ordinibus minoribus flosi. hic. Quod
ex eo praecipue est aequum, quoad vocem in capitulo, visicut minor subdiacono non eligitur in episcopum .extr. c.a multis. ita nec ipse etiagat alium,ut bene conueniantelectus, ct eligetes. Ησ.in cap.extirpari s. quirero . exindepra b. Ideo licet canonici, di beneficiati non habeant de iure communi annexum eorum beneficissordinem sacrum ita, ut si illum ordinem nociv suscepc-
178쪽
susceperint, talibus sint beneficiis priuandi gla.
hic.per.in eapitulo; sicut priuantur illi beneficiati qui habent eorum beneficiis talem ordinem annexum .ractr.c. . Tamen, ut hi,qui diuinis o ficiis in cathedralibus, vel collegiatis ecclesiis enet acipantlir.ad suscipi edos sacros ordines B pensius inducantur, statuitur,ut nullus eoru a
beat vocem in capituIo(etiamsi hoc sibi ab aliis libere concedatur nisi saltem in ordine subdia eo natus fuerit constitutus. Nin text. Hodie vero est attendendum Orc. Dissiper quod statuitur,ut in omnibus ecclesiis eathedralibus omnes canonicatus,ac portiones habeant annexum ordinem presbyterii, diaconatus,vel labdiaconatus; ct Episcopus cum consilio capituli designet, ac distribuat, prout viderit exped ire, quibus quisque ordo ex Licris annexus in posterum esse debeat; ita tamen, ut dimita ta saltem pars presbyteri sint, caeteri vero diaconi, aut subdiaconi. es t .c. i DII ABEN S beneficium cui annexus Iordo, post annum, ni prius simpedimento cessante pro e tur ad illuni, in capitulo rocem non habet, donec suer et ordevatus , ct interim perdit distritationem
v I A talis qui est negligens in suseipiendo. ' orditi uin suo bene hcio annexum, non estatus bene ficto , ipso facto, sed eit per
priuandus.em cap. I. Et quoniam Iic t emeris, ut ante talem sententiam
priua: o in lite retineat beneficium sine aliqua poena impla sita, iure suae negligentiae, ob quam non praestat suo beneficio debitum semuntium X.cum quidam.exinde tempor ordin. De securitas negligentiam, di negligentia pariat o fensam. cap praedixerat. deponit iust. r. Ideo statuitur,vi etiam talis, in eius poenam , non habeat vocem in capitulo, donec non fuerit ordinatus , , quod dimidia pars distributionum, quae dantur iis, qui certis horis intersunt, ei subtrahatur. ut in text. Talis autem poma imcipit eum afficere post annii in ale habitae pacifieae possessionis eius beneficij, vel a quo per eum stetit, quominus Illam haberet. Nintreno glossverintra opuia haec est poena negligentiae. al. rer impedimento , ct intra annum ratis non dicitur negligens ad suscipiendum ordinem suo
beneficio annexum , cum tale tempus ei concedatura iure.ctes .in 6. commissa. Sicut ob eandem causam non priuatur tali voce , ct di-itributioni h. illa, qui ex Iegitimo impedimen o non se recit intra annum, ad requisitum or.
dinem beneficii promoueri. vi in text. cum nec talis possit dici negligens. dum modo impedimentiam non prouenisset ex sua culpa. dctes fimpedimento.c d. c.commissa. Quando autem incurritur ista poena , amittitur dimidia pars distributionum. etiam si alia dimidia non sataciat ad talis beneficiati sustentationem ; nam imputet sibi, cum per ordiri is receptionem pos . sit hanc poenam vita regio stirpi.pars. Et ista dimidia ei subtracta acer eicit aliis diuino officio interessentibus. dbus hic. niti per conit tutiones eciae lit aIiter disponeretiar. Abb.hLOFra
cus. ισβn de res ripi. in 6 Sed , aliae poenae, quae
contra tales recusantes promoueri ad reqvifi-tos ordines statuuntur in iure, per hanc decretalem non reuocantur ; cum non solum peritam non tollantur, sed exprimitur, quod ce leantur In suo robore permanere pi intexi abae autem poena: ha bentur. eor. eod. in c.qtreris, ct de erea iussi c. suer cauom ct quo ad regulare ha-bcmuriinst. Astarat. oaath. c. ne in agro. S. Meterum.
IN 'cimo octauo anno adsubdiaconatum; in rige fianis ad diaconatiun in rigesimo qu.no ad preibricratam potes quis libere promoueri. Qv I A licet per antiqua rura fuerit statutum , ut lab draconus non minor viginti annorum ordinetur. cap subdia. is. r. N. diaconus non minor vigintiqumque annoru .c. placd. . A ct presbyter non minor triginta armoriam. capyis. eae dist. Tamen quoniam ecclesiae necessitas saepe exposcebae propterministrorum penuriam , ut cetius quis ordinaretur. ca striginta. dist. S. Ideo generali se clefiae obseruantia induxit, Ut dictum tempus, 1 praediistis iuribus d haec statutum, nono seruaretur, utin text. Quam ece Iesiae obse Uantiam, volens Summus Pontifex Clemens
Quintus . illis iuribus in F, ac parte praeferri, deis cernit, vis alio non obstante impedimento e nonico poni t quis L bere in decimo octauo ad subdiaconatus , in vigesimo ad diaconatus, ct in vige fimo quinto aetatis suae anno ad presbyteratus, ordines promoueri. vi in text. Sed hodie est attendendum Coetc. Triae quod est ius posterius per quod statuitur,ut nullus in posterum ad subdiaconatus ordinem ante vigesimum secundum i ad draconatus ante vigelimini tertium; di ad presbyteratus ante vigefi-gnum
179쪽
mum quintum aetatis strae annum , promoue Hia.Scap. seisit. de referri. si
Liber Ptimus. Titulus Decimusquintus.
DE SACRA UNCT ION EIn Decreta l. Cap.vnic. Cum venisset.
ECCLESIA Graecorum in ordinationibus,ct conse grarionibus seruare debet pnctian qua struat h. clem Romana
Quin huiusmodi unctione .veI sunt de
iure diuino, vel de praecepto ecclesiae; nam duae sunt species unctionis, una TXterioriquae materialis est , di vii bilis; altera inierior, quae est spiritualis, re inuisibilis; ext riori visibiliter inungitur corpus; interiori inuisibiliterinungitur cor. De prima Iacobus Apostolus ait: Infirmatur quis in vobis inducat presbyteros ecclesiae , ct orent super eum, ungentes eum oleo in Romine Domini, ili oratio fidei salvabit infirmum. v .cap. s. De secunda Ioannes Apostolus ait: vos unctionem,quam accepistis ab eo, maneat in vobis,& non nece se habetis,ur aliquis doceat vos ; sed sicut unctio eius docet vos de omnibus. Cf. i. cap. a. unctio visibilis,dc exterior,signum est interioris . de inuisibilis unctionis. Vnctio vero inuisibilis, de interior . non solum est signum, sed etiam sacramentum; quia si digne sumitur vel agit, vel auget absque dubio , quod designat. Ad exhibendum autem exteriorem , di visibi. Iem unctionern . benedicitur oleum, suod dicitur cathecumenorum , vel infirmorum .dcconficitur chrisma. quod ex oleo fit, di bal sa-mo, mystica ratione. Per oleum enim nitor conscientiae designatur a iuxta quod legitur: Prudentes virgines acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus.Alatii cap. 2s. Per balcaismum odor famae exprimitur, propter quod dicitur: Sicut bal ramum aromatiZans odorem dedi .Ei clesiast.cap. et . Et quoniam ea,quae sunt de iure diuino immutari non possunt. c. i.dibi. i. Er ea, quae ab ecclesia Romana praecipi utitur, tra iure di non licet. t. i. de consit. Ideo praeter id, quod ius et ivinum, cic ecclesia catholica in ordinationibus , ct consecrationibus, quoad tinctiones exhibendas, disponunt, per alios attentari non debet. vi in text. Et quoniam ea, quae ad aliquem actum pro substantialibus re
quiruntur, si omittantur, vitiant actum. c. qi nisto. de consuet. vel si spectant ex Praecaelo adso- Iemnitatem, sunt supplenda,ne videantur conis tempta. cff.Mer. luserox. Ideo ex quo tales unctiones ab ecclesia Romana . Christi fidelium omnium matre, in magistra, praecipiuntur ob seruari, siue sint in actu substantiati, liue sint in actu solemnitatis ex prs cepi semper sunt serua ndae.rt m text.ctra .rupraxa presbter.divide Conc.Didseis decon .can. 3. EPISCOPUS autem,cum constreratur nungitu chrismate in capit Omnibus.
Qv I A huiusmodi unctione significatur
non solum unctio in corpore , sed etiam unctio in corde,ut de interius nitore conscientiae quantum ad Deum,dc exterius habeat episcopus odorem famae quoad proximum. De nitore conscientiae dicit Apostolus ; Gloria
nostra haec est, testimonium conscientiae nostrae. Tad Corinth cap. i. nam omnis gloria filiae
regis ab intus IV m De odore famae idem Apostolus alis Christi bonus odor sumus in omni loco, ct aliis sumus odor vitae in vitam, alijs odor mortis in mortem. t. Corant cap. t. Deinbet enim episcopus bonum habere testimonium, Nabijs,qui sunt intus,oc ab ijs,qui sunt foris. i. ad Timoth. cap. 3. vi coriina cori H am: .hat, qui audit, dicat, veni, vim rex' c'. efidelis trahat infidelem. fossversic. xt M.
Hoc unguento caput, di manus cpisco . ..
secratur, nam per caput mens intelligitur, iuxta illud a unge caput tuum, di faciem tua mi aua. Matth. cap. s. Per manus opera intelliguntur, iuxta illud ; Manus meae distillauerunt myrram. Cantu.cap. D Manus igitur inunguntur taeo pietatis, ut episcopus operetur bonum ad omnes,maxime autem ad domesticos fidei, Caput autem ungitur balsamo charitatis, ut eis piscopus diligat Deum ex toto corde , ex tota anima, ct ex tota mente sua, ct proximum suu sicut seipsum ;Caput inungitur propter auctoritatem , dc dignitatem, de manias propter miri isterium de officium; Caput enim ungitur, ut ostendatur illius repraesentare personam . aequo dicitur per Prophetam; Sicut unguentum in capite eius, de caetera. Psalm .iset. Caput enim viri Christias;caput Christi Deus. l. ad Corintia. cast. i. qui date dicit Spiritus Dominitia per me, v di conuod
180쪽
it me.Luc. cap. - Manus episcopi inunguntur, ut ostendatur accipere potestatem benedicendi, re consecrandi; unde, cum eas consecrator
inungit; Consecrare(inquit S sanctificare diagneris domine manus istas per istam sanctam unctionem, S per benedictionem nostram; vivinae cunque consecrauerint, consecrentur, re
uaeeund benedixerint, benedicantur in no
Ne o D si fuerit prathmissum, per tres episcopos est
supplendum. QVI A in consecratione episcopi, debent
ad minus tres episcopi interuenire. cflat chiep de impiard. Et quoniam talis unctio est de substantia in consecratione episcopi. b.
hic in prine. Et via deficituiquid da substan
tialibus, actus est nullus. cap. Mnto de consuet.
Ideo per unum episcopum , assistentibus ei duobus alijs episcopis, talis unctio est supplenis a. ut in trat ut actus, qui non valebat, vi ex tunc, incipiat valere, ut ex nunc .sost in cap non matur.de reguliur.in 6. Et talis unctio est supplenda, etiam si non esset de substantia, sed de praecepto quoad solemnitatem , na videatur contemptae ut dictum est superius, ct r. tin
Dil reteri testamento Reges regebantur immite; sed
post aduentum Christi Saluatore inunguntur in brachiosive humero, pel in armen QV IA talis unctio in capite significat auctoritatem, 'dignitatem inun cti.Sp. , prouxim. Et quoniam postquam Christus Do minus Noster ( quem unxit Deus Spiritu saneto, sicut habetur in A ctibus Apostolorum cap.
so. unctus est oleo pietatis prae confortib suis; qui secundum Apostolum, est caput ecclesiae. quae est corpus ipsius. ad Ephes cap. i. Et ipse est caput omnis principatus, ct potestatis. ad Co-ιossent. cap. t. Ideo taIis vn ctio principis, a capite ad brachium est translata . ut princeps eX tempore aduentus Christi, non ungatur in e rite, sed in brachio, fius humero, vel in armo, in quibus principatus congrue designatur,iux.ta illud. quod legitur a Factus est principatus super humerum eius, ct c. i. Regum cap. y. N in
EpISCOPI viro rectio est in capite conseruata. OVI A episeopus in pontificali officio perasonamChrista,Eui etsi caPut ec cIasi eprae.
sentativi in text. Ideo eius eaput inungitur,viciastendatur Christi repraesentare personam supr
E T episcopi caput chrisi e consecratur, bra. hium
vero principi. oleo delinitur.
QVI A dignitas ecclesiastica est dignior se
culari. cap. duosunt.da Inct .s6. Ideo, ut ostendatur quanta iit differentia intra amctoritatem episcopi, di principis potestatem,episcopus inungitur chrismate , princeps vero saecularis in langitur oleo. ut in text. Cum vncti chrismatis sit excellentior, in magis mysteriosa, quam illa, quae fit oleo tantum. ri s r. in se proa
OMNES Chrisiani unguntur, bis ante baptismum,
O bis past baptismum. Qv I A Christus fecit nos in sanguine suo
Deo nostro regnum. ct sacerdotes. apoc cap. i. propter quod Petrus Apostolus ait; vos estis genus electam , regale sacerdotium.. vis. i. ap. t. Ideo in nouo teitamento, non . Ium reges, ct sacerdotes unguntur .ris r.sPraeim. sed etiam omnes Christiani, bis ante baptismum , scilicet oleo benedicto primum linpectore, deinde interscapulas; ct bis post baptismum,scd chrismate sancto, primum in veratice, demum in fronte ; In pectore namque baptietandus inun gitur, ut per lancti Spiritus d
num abiiciat errorem,&ignorantiam, sulcia piat fidem rectam . mn text. quia iustus ex fide vivit. Apos . ad IIebr. c. io. Inter scapulasvng tur, ut per Spiritus sancti gratiam excutIat D gligentiam , ct torporem, in bonam operati nem exerceat. yt in texet. quia fides line operi
mortua est. Iacob. Apost in epi R. c.et. ut perfide, sacramentum fit munditia cogitationum in pictore, & per operis exercitium fit fortitudo laborum. In scapulis, quatenus fides per dilecti nem secundum Apostolum) operetur.ad Gai s. In vertice vero baptiaatus mugitur, ut fit paratus omni petenti de fide reddere rationem, quia per caput inteli igitur mens. retin texrauxta quod legitur, oculi sapientis in capite eius. Ec in cap. t. cuius superior pars est ratio,' inferior est sensualitas s unde bene per verticem, quae est superior pars eapitis, intelligitur ratio, quae est superior pars mentis. In fronte ungiatur baptigatus, ut libere confiteatur,quod crodita ut in text. quia Corde creditur ad iustitiam, ore vero fit confessio ad salatem. Apost. Eo- mali, sap., s. memoῖ sius, quod Dominus ait.