장음표시 사용
201쪽
DE OFFIC. PRIMICERILCap.2. Ministerium.
SI Episcopus defuerit,archipresbterprovideatcunm, quam sacerdotam ministerio perfici debrant. Qv I A archipresbyter civitatensis est vi
carius episcopi in foro poenitentiali, di inceIebratione diuinorumsae'. 'maestra. ba in Clem. .num. t .depreben. Et quoniam ubi abest principalis,ad eius vicarium spectat,illius supplere officium. cap. i.s 'tit. proxim. Ideo tunc maxime,cumepiscopus abest, debet aris chipresbyter gerere curam super sacerdotes an spectantibus ad diuinum officium in eccleissa cathedrali peragendum. Nintrat. se inst. c. prox. Et fiunt archipresbyteri, h. qui habeant curam animarum, debent populo praedicare verbum Dei. Conc Tridensis resem.
OFFICI, archipresbieri denis conster, quando ibi praesul defuerit, vice eius asscium inchoare, be-audictiones presbterales in ecclesia dare, missam quando voluerit cantare relini de sacerdotibus iusserat. Qv i A archipresbyter de urbe, est in eccI
fia cathedrali vicarius episcopi in celebra.tione diuinorum hyrcprax. Et quoniam ea, quae hic enumerantur, spectant ad diuini onssicii functionem. vi in text. Ideo, absente epistcopo,per archipresbyterum talium cura est a
ARCHIPRESBTTER ruralis,presbyteroram, Orata eorum pretanis Aa curam gerit. Qv in cum episcopus . quantumuis valde
fit idoneus , non possit per seipsum omisnem solicitudinem ergaDei populum per totam dioecesim exercere; ne quis patiatur in spiritualib. detrimentum ex ministrorum d fectu decet, ut onera cum aliis partiatur. rein reo. Oe. mandata. depraesum . Et quoniam
ubi non est unus, qui aliis praesit, ibi inter ali solant facile iustitari discordiae, & communia negligi curo.in apibis. T. quali. i. Ideo singuis plebes debent archipresbyterum habere,propter assiduam erga populum Dei curam . qui non solum imperiti vulgi solicitudinem gerat. verum etiam presbyterorum, qui per minores titulos habitant, vitam iusi circunspectione custodiat, in qua unusquisque industria diui
num opus exerceat,episcopo suo renunciet, ut
CONTRA decretum tamen Episcopi nihil ordinare pariat. UI A inferior non potest tollere legem sui I superiorisa.cam inferior. maior.ctobed.Idis
eo non potest archipresbyter est quid ordinare contra sui episcopi decreta . sed debet illac stodire, ct curare, ut per aliosetiam exequati
Liber Primus. Titulus Vigesimus quintus.
primicerius. a D 'muceri curam pertinet docere diaconos, sed stribuere temones, qua ad nocturna ocia D
CHA circa maiora offeta ecclesiae, quibus non potest episcopus per seipsum
incumbere,sunt archidiaconus, ct ariscnipresbyter deputati. PIA'. indust,. rit.pymm.
praeced. Sed quoniam necisti possunt semper adesse, vel mmoribus officiis operam dare.sapraeitprax. c.sn. Ideo constituitur prim ieerius, qui finis are hidiacono, sicut archipresbyter, ad Ra m. Iar, Pontis. Lib. 3. cuius curam spectuiter pertineat, praeesse in docendo,diaconis,vel reliquis gradibus eccleis fiasticis in ordine positis , de qui disciplinae de eustodiae insistat, sicut pro animabus eorum, coram Deo rationem est redditurus 3 qui diaconis det lectiones , quae ad nocturna ota.cia clericorum pertinent, decngulis studium habeat, ut in quacunque re capacem sensum habuerit sabsque ulla vacet negligentia , aut, quo ipse iusterit,instruantur. vi in texto euectis. ad primicerium.
202쪽
r' LIBER I. TITULUS XXVI.&XXVII. Libet Primus. Titulus Vigesimus sextus.
In Decreta b Cap. vni c. Vt sciat.
SI CRISTA subiectus est archidiacono, si ad em curam Ab archidiacono Jectat custodia rasorum ecclesia, restimentorum ecclesiasticorum,Stotius ecclesiastici thesauri, rectum qua ad luminaria per
tinentsiue in cera fuit in oleo.
Qui A ut ecclesiastica officia efficacius
gerantur, sunt interplures partienda. mandata depraesumpt. Et quoniam vicarius episcopi tu ecelesia est archidiaconus uris de osse.archid c. i. Et ad ipsum spectat loco Epiccopi habere curam vasorum , ct aliarum rerii, quae in ecclesia diuino seruitio sunt deputata. dict.Iit. ea. que Ideo cum ipse non possit omnem huiusmodi curam per se exercere, sublIcitur ei sacrista,qui tanquam minister inferior. non occupatus in maioribus, ct generalibus ecelesiae negotiis, ut est archidiaconus, de istis eciae fiae rebus specialem custodiam Se-rXLut intrat. , simile est deprimicerios r. iit rex.
Liber Primus. Titulus vigesimus septimus.
CV STO S ercle is,cui ea,quaecelisa competunt,cu sodienda committuntur, oportet,pt sui archidi conlisisioni in cunctis obediat.
v I A inferiores ministri eeelesiae d F bent subesse archidiacono, illi par
- re, sicut facerent Episcopo. fur. deosc. arihipresbi. c. I. cum ipse dicatur vicarius,& oculus Episcopiae c.archidiac. c. i. Et quoniam inter alios ecelesiae ministros, adnumeratur il-ἔe, qui dicitur austos . cui competit custodire cuncta utensilia eciae fiae, in horis canonicis tagna tintinnabulorum pulsare,lampadesque accendere, de extinguere. Rr intret. Ideo talis custos debet arci diacono obedire, di si ad haec Peragenda minus idoneus extiterit, est ab aris chidiacono coercendus, ut se emendet; si indomitus permanserit, archidiaconus epiceopo denuntiando prouideat, ut, indecente lecto, aptus domui Dei constituatur minister, ut omnia in Iaude Domini fiant. Nintexi. Ocperlectis.in .di Aia. as. Quae autem ad custodem di quae ad sacristam, vel alium eciae inanistrum specialiter pertineant, cuiusque ec- .lesiae consuetudo est attendenda, plos. i.
ARCΗIDIACONUS, archipresbter, Scustos simul iuncti debent curare, Pt nulla negligentia in ecclesia Dei videatur.
QVI A post episcopum hi tres dicuntur e
se columnae ecciesiae, ad illius onera, ct seruitia supportanda. ut in text. Et quoniam ubi aliquis tenetur ex officio , negligentia ei imputatur.c.ea, quasvr.deosc.archia. Et Spus Dei non est negligenter agendum. csaperet.q. a. Ideo tales ministri debent diligenter in ecclesia eorum officia adimplere , di ad ea illi sunt ordinandi, qui meliores, ct sanctiores habeantur. N in text. Tenet tamen electio, si sint idonei,' sufficientes , licet alis magis idonei potuissent, de debuissentetigi glos hic. nam licet excellens quisque sit in suo officio desiderandus,competens tamen , de sufficiens est tolerandusa. nisi, pro desectu de renunt.
In Extra uag. communCap. unico Quia cunctos. IN religiosorum Mendicantium conuentibus, plurra
campana esse non possum, De steriali Papa Iu
203쪽
eetarn uicem , de quoad alios etiam conueracari, quod ex ipsorum gestis nullius offenda turiustitia, nec cuiquam scandali materia prae paretur.ut in reo. ct inst.deire . Opac. c. rices requoniam apparebat, quod ex eo, quod nonnulli Mendicantium ordinum professbres in nonnnilis eorum conuentibus plures camparas obtinebanti cathedrales , ct aliae ecclesiae querebantur, propterea earum iustitiae detrahi; dc exinde ciuitatibus locorum interdum a
ferri diuinis officiis impedimentum , videbaturque inter ipsos litigiis, ct scandalis via aperiri .ri in text. ct dict. c. vices. Ideo Summus Pontifex Ioannes XXI I. cupiens praemissis obuiare periculis, pacemque desiderans inter ipsost sine qua bene pacis auctor non colitur obser uari; noe edicto perpetuo ordinat, quod religiosi dictorum ordinum Medicantium in nul- Io conuentu suo,seu loco, plures campanas habeant, sine Sedis Apostolicae licentia specialis sed una tantummodo pro loco quolibet sine contenti. ut in text.'FRESautem campanulas in refectorris, capitula,
O alibi,Iuuepossunt i religi Fimendicantes ha
OvI A per istas eam panulas nulla ecclesia potest praetEdere, quod sibi inferatur praeiudicium, cum istae non inserviant populo existerno; sed duntaxati piis de conuentu .rtintext. Et quoniam quod uni prodest. re alteri non nocet,facile concedi potest. c.edia deret.iurin s. Et generaIiter usus campanae est pers e bonus. ut patet ex his versibus, in quibus de seipsa loqui campana inducitur. Laudo Deum rerum, plebem Foco, congrego cle-
Ideo istae plures campanulae reIigiosis mendia cantibus non prohibentur, sicut prohibentur illae, per quas aliae ecclesiae praeiudicium tibi in ferre praetendebant. Nin text. Et quia pulsaracam panas,pertinet ad officium custodis c. rvicis ira eodem. Ideo haec constitutio ponitur
Libcr Primus. Titulus XX VIII.
In Decretat. Cap. I. Ad audien
VICARIUS se beneficium curatum pilleasit adeptus,
QVI A idem iuris est in perpetuis vicari
is, quod in aliis beneficiis incompatibi Iibus, ct curati t. Clemen. Tvic. inst. eod. Et quoniam habens personatum, vel beneficium curatum , si secundo tale receperit,vacat primum .c.de multa. depraebend. Ideo post adeptam pacificam possessionem beneficii curati, vel fiper beneficiatum stet, quominus illam adipi catur,vacat perpetua vicaria, quam ipse habebat. plintret. Non enim est canonicum,ut qui euram animarum in una ecclesia habet, in aliena vicarius existat. vi in text. Et si utrunque huiusmodi beneficium talis retinere contenderit,privabitur etiam secundo. d c. demulta. Oe licet.deprab. in d. Concit Trid. sisset de restra. ct
. Cap. 2. Provideas. PLURES ruarias quis habere nonpotest. Qui A vicarii tenentur ecclesiis,d. personis illarum deseruire. Niniret. Et quoniam pluribus beneficiis personalem residentiam requirentibus quis deseruire non potest.c de multa.depraebet nam dum ad utrunque festinat, neutrum bene peragit. c presbi . quas . i. Ideo alienum est ab ordine iuris, ut viis cariam quis habeat praeter unam. ptin text. Oinst. Clemen. vnic. Est autem sciendum, quo linhoc titulo communiter tractatur de 3 icario, qui seruit in diuini excepto.c penult. Ubi tractatur de vicario iurisdictionis, ct de hoc secundo loquuntur iura eiusdem tituli in o. ct de primo loquitur Clemen. vnic. eiusdem tit. Gust. hic
PERPETRUS ricanas per episcopum itistitutus, perrectorem ren rei non potest.
Qv I A nihil tam naturale est, quam eo genere quodq; dissolui, quo colligatum est. infra retium c. i. f. eo l. nil illam naturale. Contrariorum enim est eadem disciplina. cap. hospit dist.et et Et quonia institutio auctori Eabilis. Bh et citiam
204쪽
etiam vicariae perpetuae , de iure communi inheneficiis non spectat ad inferiorem episcopo. c. cumsaluiuos archi d. Ideo destitutis ius eatii non potest fieri per rectorem illius eccI Eae sed quando occurrit,est per episcopum facienda. ut in text. Cum ipse vicarius habeat rus vicariae, licet no dicatur habere ecclesiam quoad titulum inam solus praelatus habet eccIeliam intitulatam gI.pen. hic.
EL portionesua fraudari. QV IA ius, quod sibi maiores conseruari
desiderant. debent fimiliter minoribus suis bona voluntate latuue.c.'ohi.de cen- Fb Et quoniam portio vicario assignata, est ei perpetuo constituta foranau. Ideo non est illi per rectorem ecelesiae minuenda. rt in text. Od prohib.
rICARIVS nan presi substituete vicarium. IA uicariatus perpetuus est tituIus beneficialis ira.i.Ideo per minore epist po non est conferendus sep cprox. Praetcis realicet haec intelligerentur de vicario iurisdiactionali,adhuc ille non posset sibi alterum con-Bituere vicarium; nam in eius costitutione fuit electa industria personae. et irpate rab.Eduo. niam ubi eligitur industria alicuius, ille no potest vices suas alteri committere. inter arrire filat. Ideo vicarius per episcopum institutus, non potest sibi neque in beneficio,neque in iurisdictione substituere vicarium . nin text. Ogr. in Clim.vnu reseceis iureod. Quae prohibitio etiam fit ad infinitatem euitandam. Abb hic Po test tamen vicarius beneficialis, fi ei subsit legitima causa absentiae, relinquere alium Ioco sui, ne interim diuinus cultus diminuatur. c.perueis aesta a deappell.θΗUIun. hic. A quocunque emim edicto, & prohibitione, intelligitur exce-mta iusta causa.ι. ubi. Adespons impub. Sed tunc est eurandum, ut ille relictus stet de auctoritate spiscopi.Burr lac. Sicut fimiliter debet facere vicarius iurisdictionalis, si ipse non potest exercere ; cum per se non habeat facultatem suta
vicarius enim episcopi habet iurisdictionem ordinariam g T. Tinc. t.est in d. Sed talem iurisdictionem nullus dare potest, nisi princeps,
vel uniuersitas aut consuetudo. arch. in c. exper.
Specvtaec .ores. i. Ideo non potest i Iam dare vicarius. vi in text.&Duces ,.sing de petico commad. rei pend.Et de vicariorum iuri
dictions, oc qualet creari debeant, vidi ccxsil.
Cap. s.Tua nobis. ICARI Us Papa in Urbe iurissim em habet, nsu
IA in iurisdictione per vicarium exercenda, fines mandati, per quod ei iurisdictio confertur, sunt diligenter arienderi-di. c. porro. depriui I Oc. cum di hcta. de rescript. Et quoniam regulariter per mandatum Papae, eius vicarius in Urbe obtinet iurisdictionem M. tum intra,non autem extra illam. ut in text. I deo eius iurisdictio non extenditur extra, ni fi et specialiter sit concessum. ut in text. Solet autem ei concedi, ut in quibusdam casibus eius iuri
dictio extendatur per urbis districtum,scit per distantiam quadraginta millia passuum. I estninpria.Iibas. 36.
Cap. 6. Ex parte. COMPELLUNTUR Ficarii ordinarii ecclesiis de
Qv i A perpetui vicarij tenentur ad refiis
dentiam. dc ad ordinum susceptui nem, i-cut alii beneficiati, qui similia beneficia obtinent. Apr. c. i ct inst. Clemen. Nic. Et quoniam dignum est, ut quos Dei timor ei malo non reuocat, eccletasticae saltem coerceat seueritas disciplinae. c. cum in cunc M. insn. de e ct. Et rquis puniatur,in quo deliquit. cap. litter delem'. ordin. Ideo per subtractionem prouetuum, vel ipsarum vicariarum , sunt compellendi hic rij beneficiati proprium officium adimplere. Vt in text. dic. i. de arat. di quai. ordin. Qui enim Non vult operari,nec manducet.Apost ins
SUCCESSOR ossiciatu excommunicati, excomma tricatus non est.. VIA dispositio , quae emanat contra is
liquem, etiam fi fiat iub nomine dignia
talis, non transit ad successorem, quam do sit ex causa concernente personam tantum
habentem dignitatem .g s.lin. in caduras .exinde immuni eccles O Gemin. hic num. s. Ideo ex communicatio lata contra aliquem officialem propter proprium delictum,ex hoc solum non ligat successorem. vet in textososinc.nupra.Fm
205쪽
ferenda exeommunicatione, vide Concit. Triae sessas. refor.c. 3. NISI in crimine damnato communicet.
QVI A agentes, ct consentientes pari poena
sunt constringendi.d.c.nuper. ideo per participationem in crimine, propter quod fuit i ta excommunicatio , etiam ad talem consentientem extenditur sententia excommunicationis, quamuis a principio non fuerit lata conis
binae. eod. tit. Nam conueniens est,ut licui perparticipationem solam in locutione cum e communicato maiori,contrahitur excomm nicatio minor.ec.nuper ita per participationem in eodem crimine, contrahatur excommunicatio maior, cum participans tunc plus delinis quat.d glossin c.nuper. unde non est necesse,ut contra tale participantem noua sententia procedat, sicut nec contra illum , qui per locuti nem minorem excommunicationem incurrit, cum se commiscendo culpae, commisceantur in poenae. t .8 .c. i. o 2 ILLA autem, qua exercet, illo excommunia atom
nentedion resint, si iurisiactionesolam ab eo rectis pia,hoc facit. OVI A excommunicatus non potest iuri
dictionem exercere, cum ipse sit extra eccle iram , recum ob talem poenam sit mortua iurisdictio, quae prius penes se erat. cap.avssit .
quas . i. Et quoniam nemo dat, quod non habet. c. Dath. i. q. T. Ideo ea,quae fiunt , deputato ab excommunicato , carent omni robore fir
mitatis, tanquam facta 1 gerente vices illi', i iper huiusmodi iurisdictionalibus nullam ha .
het potestatem. ytin eo. OGemin. nim. 36. In casu tamen contra haereticos, excommunica
XI generali commissione, non potest officialis mDimre,corrigere,d uni resubditorum excessus. QVI A in mandato generali non includi
tur potestas cognoscendi de caufiscrimianadibus letum. Clement. nonpotes .deprocur. Nam causae criminales computantur inter negotia maiora hi cum in eis tractetur de vita hominis,sside poena grauiter infligenda. c.Tralannos, qvastra. de accusat. Et in mandato generali non transeunt huiusmodi maiora, nisi exprimantur .c.Pisis transuit os . Itet. Et quoniam mis
quisitio, correctio, & punitio spectaneadeauras criminales, cum in eis agatur, no vi aliqui ct detur actori, sed ad poenam imponendam criniat.in c. t. exra. de collas delet n. Ideo per g nia 'ri causarum commissionem tactam ire officialem , transfertur potestas cognoscendi etiam de criminalibus,requiritur,quod specia liter in eommissione hoc dicatur. Nintrato qui ad agendum. mp. deprocum Sed pone, quod piscopus fecerit vicarium generalem , de in mandato expresserit aliquod de illis , quaerequirunt speciale mandatum , secuta clausula generali ; Et o mnia a lia,quae per n os postumis, etiam si mandatum exigant speciale. quaerisur, an taIis omnia specialia possit J Dicedum quo a potest omnia similia, vel minora expressis, nora autem maiora. glassisn.hu. O CIemn.nonpotest.
EX generali commi me, o talis benescia conferr/non potest. Qui A in generali coneessione non veniaunt illa,quae non esset quis verisimiliteriri. 'i q*ncessiarus, Frintrat. O c. ingeneram' deret, tur. Nec regulariter donare valet is, cui bonorum administratio etiam libera est concessa. Nin p. ct g. contra. S. .ss depact. Et quoniam non est verisimile, quod episcopus de facili det vicario facultatem conferendi beneficia ; eum illorum collatio inter fructus episcopales computetur.g In c. cum olim. extri de maior . oe obed. Et nemo praesumitur ra ctare suum. Lusiugd.de donat. Et beneficiorum colIatio est quaedam donatio, cum per tam e
erceatur liberalitas in eui dando , licet fimpliaciter, ct absoliate non exereeatur liberalitastridando Fnincretatumextr. depraebend. Id conisi specialiter beneficiorum collatio sit commissa, censetur episcopus sibi retinuisse hane facultatem faciend i gratiam, di exercendi in a liquem suam liberalitatem. pi in trata. O Archid.
In Clement. Cap. uni C. Quae de ecclesiis.
2TRa loquentia de ecclesi, curatis lem habent gusia tria, in ricam perpetuis eccloarum petrosia
UIA Iieet viearii non habeant princia
palem curam animarum , nec vice sua,
206쪽
Zabar. num. l. Et per hoc non videbatur, ad eos esse extendenda iura poenalia loquentia de ecclesiis curatis. argvm.c. laturum .declect . in s. Tamen quoniam idem periculum imminet animabus in istis, sicut in principalibus. Zabar. dict.num. i. Et quoties vitium ex una radice nasci tur, consequens est, ut eadem lege tollatur. Is libertam. C denupt. Ideo, quae de ecclesiis curam animarum habentibus, Per receptionem aliarum similium amittendis,ae de ipsarum rectataribus promouendis ad sacerdotium, S de eorum aetate, a iure statuta noscuntur; in perpetuis vicariis ecclesiarum parochialium . dcata sumptis ad eas, etiam decernuntur obseruari ut in text. Per identitatem enim rationis,etiam iura poenalia extenduntur.
IUDICIS DIn Decretat. Cap. I. Quia
quaesitum. DELEGATUS Papa potesatem habet non solum in partes ,sed etiam in alios, qui suam iurisdictionem
Qui A si delegatus Papae non haberet
iurisdictionem puniendi eos, qui eum in causa impediunt, mandatum Apostolicum delusorium redderetur ut in text. Et quoniam Papa, qui aliorum iustitiam fouet, nodebet permittere, ut eius auctorisas laedatur. c. licet.de Applin.netvrata. Et agentes, ct consentientes pari poena puniuntur. c. notum. 2 quia . i. Et ex eo,quod causa alicui perPapam com mitistitur, super omnibus,que ad ea usiam ipsam spe. etare noscuntur, delega tus ipse plenariam reci pit potestatem. in Rc prael. Ideo tam eos, qui tr huntur in causam, quam principales eorum fautores(fi iustitia impediut)districtione eccle fiastica potest delegatus coercere. ut intrat. Oinst. c.sancti. g. Sed quo ad consentientes pari poena constringendos cum agentibus, ut d ustuest superius I distingue , quod quadruplex est
consensus scilicet, negligentiae consilit,cooperationis, ct auctoritatis. In primo eata, minus peccat consentiens, quam faciens, nisi forte ne-g Iie ntia nimis crassa fuerit, ut in praelato. cap. quiqu id. i.quam Loc.consentire.distinct. 8s. Inse- eundo casu , scilacet, consilii, minus punitur;
plus tamen,quam negligens. c.tanta. distinet. 86. In tertio casu,cooperationis, aequaliter peccant facentes, vi consentientes; ct secundum hoe intelliguntur oes auctoritates, q dicunt, P aequaliter puniuntur l. et hic. In quarto casu auctoritatis siue defentionis, magis peccat consentieus
defendendo, ct auctoritatem praestando,quam
faciens, ct magis puniendus est. qui asorlim. t . q. t.&c. qui consentit. I i q. 3.vnde versus.
Consensuisternit,suadet,iuvat atque tuetur. Hic minis, hicque minis luit,hi. equaliter, hic plus. Consento operans, defendens, O non reprehen
eglos in. Cap. r. Sane. CUM diuerse littera sub eadem data, se forma comtraria, impetrantur, Spraesentantur adiuersis ad easdem indicta, supersedetur pulseque, donec cons
Q vi A in tali casu non apparet, quae littera
sint primat, , quae secundae, di per cons quens, quae sint validae, quae non. glus hic. Et quoniam prouidendum est, ne pro varietate litterarum, causarum fines valeant imis pediri. Ninteo. Et eius est interpretari, cuius est condere. L 2.C.deord iur. Ideo cum talis casus non fit decidabilis per ipsos delegatos . Abi . ni m. t. consulendus est Papa, qui rescripsit,ut suam exinde ipsi iudices plenius cognoscant voluntatem , antequam aliquae de istis litteris executioni demandentur. Flinteo. Og is i .uic ex tenore.de refiripi.
DELEGATUS Papa impeditus, subdeligare potest causam,qua fine ipse commode term/nari po
QVI A sedes Apostolica in conamissione
causarum intendit prouidere litigantibus, ct eorum negotiis , non autem personis, quibus causae illa: committuntur .inst cap.
207쪽
DE OFFIC. ET POTEST. IUDICIS DELEG.
pali Et quoniam litibus,quamcitius fieri potest,
finis est imponendus. c. snem.de doto contum. Ideo ne Iitigantes diu fatigeritur , ct ne lites nimium protrahantur, datur facultas ipsis Sed is Apostolicae delegatis, ut ipsis impeditis,possint alias discretis, ct idoneis personas vices suas co . mittere, ct tales causas subdelegare. ut in tex. OgI . vers liberum. Si vero causa esset ita grauis, quod ex aliquo respectu sine ipso delegato non Posset commodeterminari; tunc illam alteri subdelegare non posset. vi intrat. nam in tali casu videtur electa industria person vipsius delegati. Abb. num. o. Et quando eligitur industria alicuius, ille no potest vices suas alteri demanis dare.c.is ii eodem in d. Industria autem personae praesumitur electa, ex magnitudine dignitatis personae, ct ex pondero sitate rei. I prima FG cpras prael. Et tunc talis non subdelegat,etiam de partium con sensu.. lin. in I. i.col. 3 dsct CF
eius, cui manae est iurisiuCap. g. De causis. SI causa cemmittitur intra certam diem decidenda, per lapsum diei expirat iuri dictio.Qv I A fines mandati diligenter sunt serauandi. ccum dilecta de rescript. Et quoniam mandati excederet fines, qui post diem sibi assignatum praesumeret iudicare. inst. c pria. Ideo ubi terminus statuitur iudici, in iurisdictioni, elapta termino,expirat iurisdictio, Stu dex non poteli amplius iudicare. ut intrat. replenius per Bartol. in Ieg. properandum. Cod. de iudicato
N I SI partes prorogent. QVI A solemnitates iuris, quae sunt princia
paliter introductae in partium fauore, po sunt de partium consensu remitti.c. tuu. detest bus. St. i. f. deferbi. Et quoniam talis breuitas termini apponitur principaliter in partium fauorem, ne ipsae diu litium expensis fatigentur. d.I. properandum. Ideo partes possunt prorogare iurisdictionem iudicis, de tempore ad tempus. Hintrat. Os sn. inst nc.Petrp.
UBI certa poena per ius statuta non est, delegatus imponit arbitrariam.
OVI A iurisdictio delusoria videretur, fi ilia
le , cui causa demandatur,c erctionem aliquam non haberet. inst. c.pas. Et quoniam sine causa non potest iudex apponere mitiorem , vel frauiorem Poenam, quam sit in iure
statuta. Ueruos. C.de vi pubI. vel riu. Ideo ubi cerata poenam iure exprimitur, illa est per iudicem, tam ordinarium , quam delegatum, infligenda . ut intrat. Non enim debet iudex esse magis seuerus,vel elementior ipsa lege; nam cum lex sit fundata super ratione, , aequitate. c. i it autem. Astac . d. iustum, S aequum est, quod fit secundum legem, re non potest iudex velle videri sapientior, quam fuerit princeps in constituenda lege. . oportet. authent.de ivdic. Ex causa tamen potest iudex augere , vel diminuere poenam impositam a lege.c. Deus deparnit. Oremig quia cum ratio fit anima legis. Li. Cod. quasillant conlura.magis est attendenda ratio,quam ipsa verba Iegis.c.consuetudo. distinct. i. Et quom niam ce si ante causa, variatur effectus c. cum cessante.de appel. Et princeps si modo ferret legem, quando est variata causa illius, variaret etiam clus poenam. c. neces. H . t p. Ideo ex causa datur auctoritas iudici, ut possit minuere, vel augere poenam impositam a lege, confiderata varietate, re conditione temporum, di personarum. d. c. Deis. Sia transact.c .ct Bartosin L quid ergo. , Parnassis his,qui not. infam. Si vero neque in canonibus, neque in legibus, nec in sta- tutis municipalibus, nec iure consuetudinario, poena reperitur expressa. Abb. hic in=n. tunc ne
iurisdictio sit delusoria , pro delicti qualitate, inspecta causa, de persona, relinquitur arbitrio iudicis delinquens puniendus. Foss. D. hic. Octhomuid. csicut.
Cap. s. Praeterea.PERsimplicem commis em causae, pates delegat tu
citare,contumacem punire, se reliquas cra, sugspectant ad causam. IA concesso principali, inteIligitur c
cessum etiam accessorium e. quo iure istimo.ctha F de iurissct.omn. lusi. ficut aliquo prohibito, omne aliud censetur prohibitum, per quod peruenitur ad illud. c. tua deprocur. di
Et quoniam non bene posset causa expediri, si non posset iudex citare, de contumacem punia re, di alia ad causam pertinentia exercere t r. ca se infrie dis Ideo ex eo, quod causa alicui committitur, imper omnibus, quae ad causam iapsam spectare noscuntur,plenariam recia
208쪽
ubet jubdelegare potest. Qui A delegato 1 principe, iurisdictio su
delegandi est a lege concessat dummodo ipse exonerare seipsum malitiose no quaerat.Apr. cs pro debest inst. ceast. Et quoniam quae tacite insunt, pro expressis habentur I.cum quid ceri petat. Ideo si duobus, vel pluribus, causa committitur , etiam si non apponatur, ut unus sine altero procedat, in ea nihilominus v-nus ex ipsis, siue suo contudiei. fiue alii,vices suas potest committere in hac parte. ut lintret.dita iudice. aede ita. Vnde quando subis delegat suo contudici, procedit ille nomine Sprio,tanquam delegatus; st nomine sui colle.
Eae,tanquam subde legatus. Abb.hicnum. t. Et sic potest diuersa auctoritate unus, ct idem in ea dem causa procederesnon tamen potest dinem assententias ferre, scilicet, unam tanquam de-
Iegatus , ct aliam tanquam sub delegatus; quia eadem conscientia, qua putat aliquid iustum v nomine proprio, debet illud erasere iustum nomine consocii,seu sub delegantiamna. a.dgele indis
DELEGATUS Papa exequiis ententiam m,qua
exequi non potest ui non puli mini eam commiseserat exequendam.
IA delegatus principis ex simplici eau
commissione, recipit potestatesne dum cognoscendi,&decidendi, sed etiam sententiam exequendi ut intexi ct inst. c. quar. Et quoniam quando delegatus committit exesuis Monem alicui, tanquam suo ministro, non autem faciendo eum suum subde legatum, per illam commissionem no definit esse iudex, abb. Hum. p. Nec potest d ici, quod sit functus officio suo per commissionem huiusmodi executio-tionis , di per consequens, quod nondebeat ampliusse in causa intro stere, per c. is lit inis
Paeod. Nam respondetur, quod verba sunt in telligenda eum effectu .c. . de cler.non rem. Unde ex sola commissione, per quam non interis venit actualis executio, non potest diei eius iurisdictio expirata glassand.c. in sit. Ideo ex quo non exequitur tunc ille minister, cui delegatus executionem suae sententia commisit, potest ipse delegat , qui adhue remanet iudex causam sibi commissam executioni mandare. vimux .ctivr c.ex sit.
SI ordinariis sit rem non canonice institutum,quem delegatis Papa maudat in possessionem indvia,non reiulat riolanter.
QVI A delegatus Papae in causa sibi comis
missa est maior ordinario. inst. c.sam. Et quoniam ubi superior aliquid mandat. quod sit per appellationem reuocabile,non est ei actualiter resistendum , licet illud praec pium sit iniustum, (ne eius auctoritas videatur cotempta) sed est ad maiorem superiorem per
appellationem recurrendum. c. N debit v. de is pelis.Ideo licet iniquo mandato superioris non fit parendum. c. ad aures.de tempor stam.non tamen est ei violenter resistendum. ri in text. sed est ad maiorem recursus habendus. d. c. ut ob
SED precibus in tita,n iusserar, donec Papa cens
Qua A ubi dubitatur de principis vo Iunt
te , pro illa interpretanda ad ipsum priciis cipem est recurrendum, si hoc aliter imis retari non potest.s r. c.sane. Et quoniam non est verisimile . ut papa velit illum esse inheneficiu posseisione, qui non fuerit in eo e nonice inititutus1. .deret tur in s. Ideo ad deis ferendum honorem d clegatori ad prouidem diam, dein causa iniuste procedatur, ubi delegatus aliquid mandat, quod pro iustitia non videatur exequendum, non est per iudicem or. dinarium violenter resistendum i sed est apud ipsum delegatum instandum, ut executio di feratur,donec ipii papae veritag irinotescat. yIc text. Quod si delegatus preces non admittat,
appelletur scappellatio tenebit gloninaic.
Pos T difnitivam executioni mandatam expeta delegati uirudsclio.Qv I A iudex,sive bene, siue male, diffinitiaue sententiando,functus est officio suo ut in eosnitione illius cautae iamplius se intromittere non possita milex iden iud. Et post sentetiam emecutioni mandarum dicitur in t Rum cessare eius auctoritas , ct iurisdictio, quoad illam causa m. N in text. Et quoniam culpa est, vendicare quod ad suum non spectat otii. c um. c. cum satv. de Oc. archia. Ideo cum dei satus per diffinitivam executiora mandatam,
209쪽
DE OFFIC. ET POTESTAT. IVD. DELE C.
omnino desierit esse iudex . vlterius tanquam iudex in illa causa se ingerere non debet, cum sit functus officio suo. ut in tex.SInnoc.hic. Qui inhus autem aliis modis expiret delegati iurisclictio, tra citatalashic, o Specul. eod.lit., .restat.
REo absente non per contumaciam, delegatus datus etiam ad diem, non restituer actorem , licet possissionem,o deiectionemprobare polinis .
QvIA in omni potastorio debet seruari
iuris ordo; ct sic fieri litis contestatio, fiue
sit possessionis retinendae, siue adipisceri dae, siue recuperandae. Bart.in I.narur. S. nihII com. ἔ.deacq. pag. Et quoniam contra absentem non Per contumaciam,rion fictilis contestatio, licet contra eum possit fieri missio ex primo deer to, causa re i se rua n d ae. c. et vilite non contes. Ideo mandatum praecisum de restituenda possessione intra tempus,temperatur, si liquet de ausa, parte vere,vel interpretatiue, praesente. Butr.
DELEG ATU S Papa in causa fibi commissa, iuris
dictionem habet super ordina m , ct quemcun
QVI A delegatus in eausa sibi commissa ge
rit vices delegantis,ct maior est illis , quorum causam suscepit terminandam. Printex. Et est honorandus in causia illa, sicut is, cuius vides gerit. c n. due y3 Oglos in c. cumvolunt. desient. excom. Et quoniam per rum mplicem cauta commissionem, omnia intelliguntur commi
sa, fine quibus causa illa expediri non posset. v pr. cfret. Ideo delegatus Papae potest compellere episcopum, di quemcunque alium, qui pervineat ad illam causam, vel qui velit eius iuri dictionem impedire, ut ei pareat, ct ab impedimento desistat, secundum quod negotii qualitas requirit. yr in tex Os r.c. . In coactione tamen, dc poena infligenda, debet deferre dignitati, vitemperate procedat. Triniex. .qvM.rad. in s.
Cap. I 2. Ex parte . it. I. SI primus impetrauit primam dignitatem in ecclesia
pacaturam; pondus impetrauit cerram dignit
rem ipsius ecclesie, cum pacaret, ct illa postmodum vacat debetur primo, det non secundo.
Ov I A si secundus expressisset de prioribus
litteris, secundas tales ipse non habuisset. vi intex. Et quoniam quando tacetur ea veritas, Ration. Iur. Ponti f. Lib. I.
quae si fuisset expressa, princeps gratiam non fecisset. per vitium subreptionis impetratio est inualida. c. super sit. e rescrip. Ideo ex quo primae
litterae fuerunt valide impetratae, cic per secundas non sunt reuocatae, ipsae primae. Non autem secundae,sunt exequendae.N in rex. O Innoc. hic.
U BI contraria poluntas Papa non apparet, delegatus iuris formam seruaredebet, ct rationabiles exceptiones admittere.
QV IA lex est fundata super ratione, de aequitate. c. erit aurem. Ast. Et quoniam iudex debet aequitatem a iure informatam prae oculis habere. cfn. de transas .cti plac. C.de iudic. Et ob id non debet esse elementior, nec rigorosior ipsa lege. Authent de iudi c. i. opor. Ide ubi per principis rescriptum specialiterno derogatur generali ordini iuris, communis fomma iuris per iudicem est seruanda . Vt in tex. crglao,inc. eam te deerat. ct quat ord.S i vero per rescriptum Papae daretur alia forma, quam sit , iure communi statuta , tunc forma rescripti e taset attendenda . X fit. hic. quia principis rescripto, praesertim Papae,est parendum,etiam si vita deatur durum ; dummodo non sit contra ius diuinum,uel naturale, vel ab eo subrepritie o tentum ; cum formam iurispositivi ipse toIlere possit. c.contra m rem is ioo .cti quot. C. deprecib. imper. osser. Et qum iam non est veri fimile, quod princeps per verba generalia, velit tollere iuvis obseruantiam, cum magno praeiudicio partis. caecclesia.deel .c Is quanaeo. C. de in . test. Et rescriptum debet interpretari secundum verisimilem intentionem mandantis. Cle. pam de re iudic. Sc. siquando de rescript. Ideo si in reis scripto,vel statuto dicatur, in aliqim facto nullam exceptionem esse admittendam, debet in istelligi de exceptione minus rationabili, non autem deIegitimis, ct rationabilibus sit. hic. e Barr.in I. om. pop.f. dei . Otur. Sicut si compromittitur in aliquem de stando eius mandato , est intelligendum de mandato honesto. in
veniens. Oc.Quinta alia de iureiur.
DELEG ATIO Acta dignitati, non expresso nomimproprio,tranfit adsuccessorem. IA dignitas nunquam moritur,nec variatur per mu ationem perlanx.c grat. de rescript.in 6.Indiuidua vero quotidie pereunt. l. d .s quis F. deIegat. i. Et quoniam qMaram do exprimitur nomen dignitatis, commissio Cc videtur
210쪽
videtur facta in dignitate,ct esse realis: quando
vero exprimitur nomen proprium, eclegati est facta personae, re est personalis, S lic corrNPtibilis. glos t. hic. et Abb.nv O . Ideo delegatio facta dignitati transit in successorem faeta vero personae extinguitur cum ea, licet talis litin dignitare. c. cum venissent. de inst. et cap priuileg. reg. iur. in s. Ex aliis tamen verbis contentis in dispositione, re ex subiecta materia . potest comprehendi, an dispositio fit reatri vel perso Dalis. N increquis etes. dic. Pontifiet q. S ubi dicituri quod sx relictum fit episcopo, vel alteri praelato a coniuncto, censetur laetum contemplatione personae, A non contemplatione ec-c Iesiae, Iicet sit expressum nomen dignitatis. secus si fieret ab extraneo. Et ad idem facitata lecti, iunctabos defori compet. ubi habetur, quod filii causa ecctiliastica datur rescriptum, expresso nomine proprio. eontra praelatum, intelligitur datum contra dignitatem, ratione subiectae materiae. Sed si ex verbis, vel ex materia non
potest sumi alia eo me istura de qualitate dispositionis; quia materia, ct verba sunt proportionabilia personae, ct dignitati: Exemplum in delegatione causae , vel in priuiIegio; nam ista solent concedi, quandoque per sonae quandoque dignitati, ut perto tum hunc titulum; tunc distingite, aut est expressum nomen proprium eantum, , dispositio est personalis; aut appel- Iatiuum tantum, re dispositio est realis. ut intex. Si vero fit expressum nomen proprium, Sappellatiuum, ut si dicatur, Gaspar Episcopus Anagninus, commissio censetur personalis, de expirat per mortem delegati ; nam in dubio Papa videtur velle, quod commissio fit perso- malis: licet fit expressum etiam nomen appella
potestas committendi, fuerit causata immedia te a dignitate ; ipsa tamen actualis commissi immediate procedit a persona , ideo etiam in eo, cui committitur, potius persona, quam dignitas. contemplatur, licet commissio fiat ratione dignitatis. Eutr. ind.c liret. nu. 32
Cap. I s. Superco. a I quastionem de iure praesentandi Papa delegat, appellationeremota, O sub ea forma , ut delegatus ad
praesentationem eius, ad quem videri erimere,ordinet ecclesiam. per hoc non habet in ituere, sed
Qui A priui Iegiae, rescripta, d. alia confimi
lia ad ea tantum extenduntur, de quibus
fuit verisini liter cogitatum. f. tres fratres. f. de pia .rascunt aquiliana. g. de transam Et ita intentio mandantis est attendenda . c. audita. de restit. Ipsi Sc cum causam .deprab. Et quoniam per nu-iusmodi cauta commissionem. Papa non mistendit generare praeiudicium epist 'po, vel alteri, tali de iure competat institutio .rtinte v Ideo per illud verbum factum in commisistisne ad delegatum, ut ordinet eccletiam, in levi gitur,quod prorarenti et ordinandam.' quod pereum . ad quem pertinet, faciat ordinari licet aliqua Ister Proprietas verbi extorquet r. XI . renotain. Talis enim interpretatio est facienda, perquam tertio non praeiudicatur,oc mandantis intentio verisimiliter executioni demandatur. Abb nu. s. Priuilegium enim principis quaten iis praeiudicat iuri tertii, est stri ste interpretandum, ut minus p rq iudicet, quam fieri possitidum modo principi pareatur. c.past. de prim L O
ET is, ad quem pertivit, in vult.
Q viri per huiusmodi commissionem non
fuit factum praeiudieium illi , qui de iure
debet instituere, vi dictum est superauia Et quoniam quod non mutatur, istare non Prohibetur. l. recipimus. C. de appellat . S I seminuu-C detestam . ideo talis commissio non obstat, veis ad quem pertinet. non debeat instituere nin tex et glos F. tenebit.
ET si iuri suo detrahitur, licite appellat. QVI A per illam clausulam . appellatione
remota, fuit sublatum remedium appelalationis ipsis partibus, inter quas res age batur, non autem aliis, inter qlios res actario in fuit. N intex .ctglos n. Et quoniam per appellationis remedium , quis releuatur a gravamine per iudicem iniuste illato, vel quod verisimiliis tertimetur inferri. c.rti elutis. de apte l. ideo per illam remotione appet..ionis inrer partes non debet prohiberi alius, qui sentit ab I. o iudice se grauarti quin possit appellare. N in te Oabb.n.
Cap. I 6. Causam matrimonii. S r causisimpliciter es deligata duobis, sententia m
v I A plures delegati simpliciter dati non
habent exercitium iurisdictionis, singuli in solidum i sed quisque eorum habet pro parte. csn. de retiati . o l. duo ex tribusβ. eod. Et quoniam sententia lata ab illo, qua non habet sufficientem iurisdictionem, non est valida. d. duo. Et iudices delegati non possunt iudicare cC