Rationale iuris pontificij, quinque libris distinctum. Auctore Io. Baptista Viuiano Vrbinate ... Opus, in quo omnium, quae a summis Pontificibus constituta sunt in libris Decretalium, Sexti, Clementinarum, & Extrauagantium, viua & fundamentalis ratio

발행: 1628년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류:

211쪽

DE OFFIC. ET POTESTAT. IUD. DELEG.

tra formam rescripti, ne mandati excedant fi- C-- R Dei. infr.c prudentiam. S. I. Ideo v biduo sunt iudices sine clausula, hi non omnes potestis, unus m O RT tegantu, non expirat iurisdictio diliga-Procedat ; de alter non commilit alteri vices ii, q/gm quoluerat contestata. suas . ut partim procederet tanquam delega- vi A per exercitium iurisdictionis de Ieaetus. de partim tanquam subde legatus, per se so- g--, ipsa iurisdictio radicatur in persona

Ium non potest unus validam ferre senten. tiam ut in rex, cum gloss. Ur. .quamuid.

- Cap. II. Causam, quae.

DIS LE G. T VS, qui est domnus impetrantis, recusaripotest. Qui A nemo est cogendus coram suspecto

iudice litigare. infcsustulonae Et quoniam est rationabilis causa suspicionis, si iudex

sit dominus aduersarii. inst. c.insinuante. di M.q. s. c. aruor, sicut idem esset. ii iudex esset vasallus impetrantis, propter amorem. familiaritatem, quae solet esse inter dominum , ct vasallo S. c.deforma. et t. q. s. Ideo Iicite potest recusari iudex, dominus impetrantis. vi in tex. Oa c. insinuante. Nam iuxta illud: suatuor ista, timor, odiam, dilectio,censis; Sape solem hominum rectospreuertere sensus.sophic.

Cap. I S. Cum te conssilente. A subdeligato deligati Papa, qui subdelegauit non in

totum, non ad Papami sedad ipsum delegatum appellari debet.

Qui A delegatus, qui subdelegauit non in

Totum, quemcunque articulum iurisdictionalem fibi reseruauerit, semper Te- manet iudex causa: tibi delegatae. inst. supcr. s. porro. Et quoniam delegatus Papae repraesentatvices Papae, quoad illam causam.β'. cap.sne ii. a. Ideo ex quo Papa voluit istum tenere lota cum suum, ct tanquam ipsum in illa causa honorari. d c. sane. tum ad ipsius delegati honorem ; tu in ad parcendum partium laboribus, ct expentis, statuitur,ut ad ipsum delegatum, non autem ad Papam , immediate appelletur. N in rex. Od.; porro Et est unus casus specialis, in quo propter praemissiam rationem, prohibetur appellari ad Papam, omisso medio ; nam regula

riter est contra. c. Romana. t. q. 6. QVi tamen ca

sus fallit, quando negatur iurisdictio subdelegantis, ut si dicatur, Papam fuisse mortuum, re integra; vel dicatur ipsum subdelegantem esse excommunicatum; nam tunc non ad delegatum, sed ad Papamam mediate appellatur.

rati legati, dicitur in eum efficaciter tras misse. inst. cap. luet. Et quoniam per citationem tactam contra aliquam partem. re multo magis per litem contestatam, iurisdictio contentiosa dicitur per iudicem incaepta. i S. c. prox. S

Ideo ex quo Iis est contestata, vel ad minus est citatio a iudice emanata , morte mandantis, in delegato non expirat hirisdictio ei mandata . Plinire. O inse. cap. prox. Si vero delegans moriatur, re integra, expirat delegati iurisdictio. ut intex. quia delegatus non habet iurisdictio nem iure proprio, sed iure delegantis. upr. cap. sene. il. a. 'd. l. ct quia . Unde cum iurisdictis, re integra , site flectualiter penes delegantem. ita quod non est adhuc efficaciter etiam in deis Iegato ; cum per mortem extinguatur iurisdi- sua, per consequens extinguitur potella delegata ; quia extincto iure auctoriis, extinguitur ius succelsoris. i. g. lex rectigala. ff. de pignor. Et cessante causa, cessat effectus astvit Silvis. GV Cap. 2 o. Gratum. SI deligariis citauit ante mort m delegant , pcrp taetra es eius iurisdictito. v I A percitationem a iudice emanatam, negotium ei commissum est quasi eae

ercitii iurisdictionis contentio ae . Institui.depa uatem.li V., in. Et quoniam per exercitium ita-risdictionis deIegatae, iuris ustio illa effectuali. ter radicatur in delegato. non extinguitur amplius per mortem delegantis. svr.c.prox. Ideo quo ad perpetuandam iurisdictionem in de. legato , ut non expiret per mortem delegantis, sufficit, quod delegatus perso Iam citationem sit usus iurisdictione. rt in tex Oglosi. hic. Dicitur autem per solam citationem negotium ede quasi caeptum, ii oti autem dicitiar a bioluce caeptum. Rr in tex. quia in causa proprie, ct stricte. negotium dicitur caeptum perlitis conteitatio-Dem .dglos .hic. cum antea possit iudex recus ita. . euuari. lnemo. C.de iuris

212쪽

LIBER I. TITULUS XXIX.

Eo E T avectationi renuutiat,qui coram iutae,a quo G pellat it, litem prosequitur. QVI A per actum contrarium subseque notem, renuntiatur actui praecedenti. csolicit. A .iBEI. cetc.ctim renunt. 32. q. i. Et quoniam

Per appellationem receditur , iurisdictione prioris iudicis. praefectiss.de minor.per litis vero Prosecutionem. iudicis iurisdictio approbatur. cya I. de except. Ideo eum quis prosequitur litem coram iudice, a quo appellauit, videtur ab appellatione recesisse, & ad priorem iudicem rediisse. vi in tex. Od.c seu

Cap. x I. Prudentiam

SI cause committitur tribus 'delegatis cum clavstula, quod ,si non omnes, Sc. pri quam appareat de impotentia tertii,duo procedere non possunt. Qui A in tali casu, mandati excederentur

fines, si duo procederent, antequam appareat de impotentia tertii, cum iurisdictio lateis sub tali conditione delegata, Ut tunc possint procedere duo, quando non potest adesse tertius. rtinteae. Et quoniam fines mandati diligenter sunt seruandi. c. cum dilecta dere ripi. Et ubi aliquid datur sub conditione, debet quis ostendere se conditioni paruisse. I. t.s decondat.odevi. Ideo tres delegati dati eum clausula, si omnes interesse nequiuerint, duo axequantur; vel omnel debent adesse, vel ut duo possint uti tota iurisdictione, debet constare de impotentia tertii; qui itine etiam dicitur non posse a de se, cum adesse non vult,etiam ii posset. xt in rex. inglisper. teneatur.

ET Brocedunt, nilam agunt. QVI A ubi datur certa forma procedendi,

processus corruit,non solum si aliquid attentatur directe contra formam, sed etiam si agatur citra formam. cs cui, O ibigi rer. prater. Aelest. in o. Cum etiam ille, qui agit citra formam, excedat fines mandati. pi in tex. Et quoniam ea, quae fiunt ultra fines mandati non tenent. d. c. cum dilecta, ct ibi olos pen. Ideo fi duo de delegatis datis, cum clausula, quod si non omnes, ct c. procedunt, non constito de impedi. mento tertii nihil reputabuntur egisse. plinteat. upr. clausam. v.

s. AdiicimuS CL a U SU L A, Si non omnes poteritu, sub impotentia includit voluntatem, quo ad parificandam iuris ictionem conludscum.

A licit quo ad eum, qui non Sultimer

esse, cum possit, non fit verificata impotentia interessendi; unde est grauissime arguendus, pro eo, quod mandatum Apostolicum exeque

subterfugiat, aut contemnat. rt in tex. quo ad

consocios tamen satis est purificata talis condi tio impotentiae; quia si tertius non vult praecise interesse, verum est dicere, quod omnes fimul interesse no possunt i nam situ non vis mecum adesse in scholis, verum est dicere, quod ego non postum ibi adesse tecum. r. Eth niani litium finis est desiderandus. c. linem .dedet O contum. Ideo si tertius non vult adeste, duo procedere possunt, ac si ille vere adesse non posset, etiam ex parte sui ; cum conditio mandati sit purificata ex parte aliorum. vi in tex.&

ID E M in duobus datis cum clausula, quod si ambo

interesse nequiuerint, a Iter nihilominus exequam

QVI A cum alter eorum non vult intere se, verum est dicere,quod ambo simul interesse no possunt,&lic est purificata conditio, ut alter solus possit exequi, ut in casu suis periori. Et quoniam ubi est eadem ratio, debet esse idem ius. l. illud. Tad g. Aquit. Ideo idem statuitur obseruandum in casu isto, ac in praecedenti, quo ad id, ut unus delegatus possit procedere sine alio, qui non potest, vel non

Vult cum eo in cognitione causae eis delegatae, interesse. vim rex.

S. Sexta.

SI reus coram delegato obiicit excommunicationcm actori, quam non probat Intra templis debitum,auditur actor,

Qv I A quod prouisum est ad remedium,

non debet tendere ad noxam. c pia. de excipi. ind. Et quoniam si reo non determianaretur tempus breue ad probandam exce

ptionem excommunicationis contra actorem,

saepe illam malitiose obiiceret ad differendum negotium principale, ct actorem laboribus,&expensis fatigandum. d c. pta. Ideo statuitur i eo tempus octo dierum ad probandam obiectam excommunicationem ; quam si non probat imira dictum tempus, praesumitur malitiose obiccere, ct ei non creditur super tali obiecti ne .n intex. OG.

213쪽

DE OFFIC. ET POTESTAT IVD. DELEG

SI xeroprobis, deligatis absolare actorent ,si excommanitatus est propter causam cti in visam QVI A explorati iitris est, ut cle legatis iudicibus, quibus principate committitur,' accessorium commiciatur. vi in rex. Et quoniam excommunicatio maior repellit excommunicatum, ut non possis stare in iudicio tanquam actor. d. c.pM. Ideo cum fuerit delegato commissa causa principalis, intelligitur etiam ei data facuItas habilitandi personas ab imipedimentis illius causae, propter quae expeditio causae impeditur,ct sic ut possit absoluere actorem ab excommunicatione, quam propter iIIam causam incurrit. Nin tex. Os r. ratere . SI propter aliam, ad excommunicatorem suum illam remittet. QVI A regulariter ab eo est exeommuniis catus absoluendus, a quo fuit ligariis.epat .s prat,deosc.ore Et quoniam ecclesiasticus ordo confunditur, ii sua iurisdictio unicuique

non seruatur. c. peruenit. I q. t. Ideo ad inbfierinvadum suum ius excommunicatori, re ad prouidendum , ut delegatus possit procedere in causa , talis excommunicatus remittitur pro absolutione ad suum ex eo miminicatorem. Niv tex. Oc.omno res inst. de reguli uri

RS Is non puli eum absoluere, delegatus Papa eum absoluet. Qv I A sicut de Iegatus non habet aliquam

potestatem super causa sibi non commi sa, nisi quando causa commista aliter expediri non potest.glisper adexcom. O Abb.n v. io, va quando causa commissa non potest aliter expediri. eius iurisdictio extenditur, etiam ad causam sibi non commissam .si pr.c. i. Tunc innim talis causa venit tanquam accessoria ad com missam ut in tex. Et quoniam causa ei comismillano potest expediri, ni fiactor excommuis Dicatus prius absoluatur, ut possit stare in iudicio, vitii etiam est superius. Ideo sicut delegatus non debet absoluere talem excommunicatum, antequam ipsum remittat ad suum exis com mu nicatorem, ita, nolente illo absoIuere, pro expedi tione cauta potest absoluere ipse. ut in ira. Oglos rer.ad excom.

NI SI A de casibus Papa rester si . Qui A in quibusdam casibus grauioribus

Papa sibi reseruat absolutionem ab e communicatione, in signum praeeminem

is singularis, in maiorem poenam talium d lictorum. c. tua nas. Asent excom. oecs qui su tot dente. , .se . Et quoniam ea, quae sic per princiapem sibi reseruantur, non transeunt in alium, nisi expresse eommittantur. c. quod tramice Octet O Li Jde ossicinus, cui mand est iur. Ideo in tali

casu per generalem causae commissionem deis legatus Papae absoluere non potest . ut intex. Edfie est casus specialis propter dictam rationem, in quo uno commisso, non transeunt omnia, sine quibus principale negotium en diri non potest. Abb. hic nu. . Et ex praedictis nota praei cam procedendi per delegatum , cum agens coram eo probatur excommunicatus. Et dic latius . quam colligatur ex littera huius. text.quod, aut probatur excommunicatus ante in petrationem rescripti, ct debet delegatus pr nunciare se non iudicem; quia no valet rescriptum impetratum ab exeommunicato, ni fi ita causa appellationis, vel absolutionis, de quin die, ut habetur in c. i.de restri'. in c. Et hoc casa non procedit iste tem Aut pr ahatur excomm nicatus post impetrationem rescripti. , habet locum iste tex. quo eam delegatus no cordine procedet, ut si fuit excommunicatus propter causam sibi cona missam,tunc ipse absoluat, seriuato tamen iuris ordine , si vero fuit ex communicatus propter aliam causam, aut est latit excommunicatio, cuius absolutio reseruatur Papae, ct non potest delegatus absoluere, sed debet eum remittere ad Papam; aut non est rhseruata absolutio Papae, di debet illum remi

tere ad suum excomunicatorem, siue ex comis

municator sit ordinarius, fitieti elegatus; Gille absoluere vult, bene quidem : si vero non vult absoluere, aut allegat iustam causam, puta: quia ille fuit excommunicatus pro manifesta offensa , seu contumacia, ct hoc probat, ct nomtenetur eum absoluere, ni fi ille primo latisfaciat. Ninc exparte. it. I. deverbstin. O c. Tener. s sis. Asent excom in s. Si vero allegat aliam camsam probabilem nori notoriam, non debete lam absoluere, nisi praestita cautione, ut in dc ex parte. Si vero malitiose non vult eum absolum re, potest ipse delegatus eum absoluere. ut in tem Et constabit de malitia excommunicatoris . si intra tempus sibi statutum a delegato. non a

soluit.nec allegavit causam iustant in comtrarium, cur absolueere non deberet. Abh. lac m

214쪽

catus. quia noluit soluere iuxta praeeeptum, seu ABSOLU TUS . delegato super causa. r. quasti . lanxqnxi/m nullam, tunc poterit delegatus eo

Ams I gnolcere de tota causa scilicet, an sententia, seu praeceptum fuerit nullum. vel non. abaenu. . rat excommunicatus coram excommunicatore pa

rebit seu restondebit super ira causa, vi sit acteri

deligata. - . . v I A facultas absoluendi istum, fuit delegatae aecelso me commissa, ad effectum, vitalis posset stare in iudicio coram ipso,

non autem, o alterius procederet in praeiudicium excommunicatoris. NApr. in , prox. Ideo

ne cotem natur auctoritas excommun lcatoris,

ad ipsum est ille absolutus remittendus, vi sui iudicis pareat mandatis, ex quo per nouam delegationem non est illius iurisdictio impedita. ut intex. Iuramentum autem, quod in absolutione exesi municati, ab ipso praestatur, de ita n-do mandato ecclesiae super eo, pro quo fuit excommunicatus; tunc praestatur, quado fuit ex is

communieatus pre dubia offensa, vel contumacia sit aute pro notoria, non absoluitur cum iuramento, sed debet prius integre satisfacere. ut in c.exparte de ver, P. circ.rcnem secus. defent. excom. in s. Et per illud iuramentum obligatur solum ad parendum mandatis licitis, ct honestis sibi fiendis a iud ice competenti. ms. hii. O

A T sexcommunicatornialitiose distularit, delegatus, qui absoluit, cognoset. QVI A sicut excommunicator, qui non vult

absoluere excommunicatum, ut posset agere in iudicio cora delegato, perdit suam iurisdictionem, re Eelegatus acquirit facultatem absoluendi illum. vlApr.inc.prox. ita si malitiose distulerat impedire, ne coram eo ille absolutus pareat mandatis ecclesiae, perdit iurisdictionem cognoscendi de negotio principali, ct delegatus acquirit facultatem de illo cogno .scendi sic in .is. Et hoc modo prouidetur, ut delegatus suppleat negligentiam alterius delegati, vel ordinarii, sicut ordinarius supplet desidiam delegat An. deosc. ordin. De tali tamen negotio principali delegatus cognoscit, quatenus tangit articulum satisfactionis, ct non amplius ; pone fic exemplam ; in alia causa fuit actor excommunicatus propter contumaciam, poterit nunc iste delegatus cognoscere de illa contumacia, quia proprie venit accessorie ad absolutionem factam per delegatum ; sed de reliduo causae cognoscere non potest, quia est prorsus separata ab articulo excommunicationis si autem tota causa contingeret ipsum articulum satisfactionis, vi puta, fuit excommuni-Cap. 22. Cum causa. SI causa pliciter delegatur trιbus, duo sine subdel

gatione terrai procedere nonpassum. Qv IA iurisdictionis exercitium non competit talibus delegatis singulis in solidum

sed cuique pro parte. 6c omnibus coniunctim in solidiim .glosi r. in cap. rox. Per. teneatur. Et quoniam delegatus non debet transgredi formam mandati . d. irox.f. i. Ideo in tali causa duo sine tertio procedere non valent. Printem Tertius autem potest eis, vel alteri, vicem suam subdelegare ; cum ius tribuat hanc facultatem principis delegato. ut not. Apr. in cap. quamuis. Et ex quo tales duo deIegati non possunt procedere ii ne te tio, nota, quod ubi potestas residet in plures, ut in lingulos, non in plures,ut in N iuersitatem, non statur maiori parti, nec potestas relidet in maiorem partem, immo nec in duas partes. Butr. hic num. is . per quod limita

si V O D sifecerint, ab eis poterit appellari. Qv IA iudex,qui male procedit,& usurpat

sibi maiorem iurisdictionem, quam h beat, grauat partem. contra quam sentenis lat. c. ut debitis. dea est. Et quoniam per appellationit remedium corrigitur iniquitas. vel ignorantia iudicis Inferioris, dium superior in

nor. Ideo ii duo de illis tribus delegatis v se lant plus iurisdictionis tibi assumere, quam habeant, poterit pars grauata appellare. ut intex. Od.c.videbitis.

ID E M si sunt dati cum cla sura, quo F vorum omnes,

oec.non parebit proccisus duorum, tertio inconsulto. Qui A propter talem clausulam, duo habent iurisdictionem sub conditione .si ter. litis est impeditus . vel nolit .glosi hu. A. pr. c. prox. Et quoniam di bi iurisdrictionis exercitatium est datum alicui sub conditione, ante com

ditionis eventum illud non habet subsilientiam, ficut dicimus in obligatione Icedere diems de urbAn. Ideo ii duo procedunt in tali causa, tertio inconsulto, ex tiarasdictionis defectu processus non tenet. v intex. ct Butr. Ium. S. Oao. Debent ergo duo rogare tertium, ut veniat intra

215쪽

DE OFFIC. ET POTESTAT. IVD. DELE G.

intra terminum competentem ad procedendum eum eis ; ct si in termino non venit, praesumitur, quod aut nolit, aut non possit intere

se, ita, quod haec praesumptio est sui sciens ad consolidandam potestatem aliorum, ut sine ipso procedere possint.bos s. hic. O Abb.nu. 6.

Cap. 23. Cum super. SI duo sint delegati cim clausula, quod ambo, Sc.rno recusato, alter pliu procedere potest. QVI A talis clausula, quod ii ambo procedere non possunt, unus procedat, intelligitur tam de impotentia facti,quam iuris.cap.sciscitatus. de rescript. Et quoniam iudex legitime recusatus procedere non potest exim Potentia naris. inst. cap.sus icionis. Ideo uno de istis Iegit inre reculato , extitit conditio impotentiae, ct tota iurisdictio consolidatiar in alio vi in tex. O Butr. num. s.

NT C tenet processus,si cum recusato procedat. QVI A ad validitatem actus, voluntas, chpotestas simul con eurrere debent; nam ubi sibi aduersantur nihil potest validum explicari. vi in tex. oe simultum. C. si quis alter. yrisbi. Et quoniam, eum iste delegatus non recu- fatus posset solus procedere tanquam ille, in

quo per recusationem alterius, erat consolidata tota iurisdictio ; solus tamen tanquam vi,icus iudex procedere noluit, sed tantum voluit Procedere pro parte sua, quam ante recti sationem alterius habebat, , pro alia parte admisit iudicem recusatum , quod facere non poterat. rt intex. Et quia sententia, cum sit resin diuitiis bilis, non potest pro parte valere, ct pro parte non valere. Abb. nu. io. Et in indiuiduis inutile

vitiat utile. D in c. rtile. de ret iter in g. Et habilis associando tibi inhabilem ad actum, ad quem eum habilitare non potest, nihil agit; quod saltem procedit in iudicialibus. A b. nae . Ideo per contrarietatem, quae est inter voluntatem. Npotestatem talis iudicis delegati non recusati, cum non velit, quod potest; re cum non possit, quod vult, processus per eum factus cum recusato, S sententia per eos lata, nulIius sunt roboris, ct effectus. Pt in tex. Og Oenvst.

Cap. 2 . Consuluit.

SI iurisdictio delegati expirat in termino peremptorist, quem partibus assignauit , post congruam horam peremptorii iudex non expectabit contuma

IA iudex debet in exercitio suae iurisdiatorctioni ita se gerere, ut ea, quae per ipsum fiunt,

roboris obtineant firmitatem. svr. c. prox. Et quoniam ea, quae per iudicem fierent, expirata iurisdictione tibi ad tempus delegata, nullius ement validitatis , nec partes coarctarentur ad eius praeceptis tunc parendum , cum non sit amplius eorum iudex. cas. indete. depc nit. O rem f. in c. SI. ea, que s. de ret. tur. Id eo ne frustra iviaicialis potestas evanescat, debet iudex ante expirationem termini suae iurisdictionis , iudiciales actus exercere. N

SI non expirat,potest expectare in diem alteram. Qv I A licet de iuris rigore. citatus, qui non

venit in termino sibi ad comparendum

taliter assignato, deberet contumax reputari , dc contra eum possiet procedi , ac si praeiens existeret. I. proper. F. autem. C. de iudic. Tamen quoniam posset esse, quod iustam cauissem absentiae habuisset. per quam intra iIlud

tempus venire rationabiliter non potuisset glos hic. ver. equitate, qua legitime probata, sentemtia esset retractanda. cap. cum Bertholais. de re iudic. Ideo aequitas suadet, ut per diem alteram, post talem terminum expectetur, ad magis cognoscendum , an ipse vere contumax sit existimandus. xi in rex. Non tamen est necessarium, ut eum expectet, si non velit. d. glos hic. Et

licet iudex possit parcere absenti in ferenda

sententia intra terminum constitutina non tamen potest ei parcere in sumptibu , ct expensis; alioquin deberet restituere de suo. glos

Fer. gratiam . O Abbat. nam. s. Iudiei enim licet differre ius partis, non autem auferre. I quoties. C. de precib. imper. Cer. Et ne iudicium ecclesiasticum exerceatur in tenebris, quia iuxta testia monium veritatis: Qui male agit, odit lucem Ioan . cap. g. licet secundum consuetudinem , constitutiones legitimas, more Romano dies a medietate noctis incipiat praecedentis. re mmedio noctis desinat subsequentis (vnde quod in duabus dimidiatis noctibus agitur, perinde sanxit habendum Iegalis auctoritae , ac fi qualibet parte Iucis agatur. I. more Romano. f. de r.

ea tamen de iure canonico intelligitur esse di ra congrua procedenda in iudiciis,in qua possit ante noctis tenebras perficere iudex. quod sibi tunc incumbre. ut intex. Si tamen processit in tenebris ad lumen candelae , ct pars comparuit.

di non appellauit, valet, quod gessit; diam mo do aliud no impediat. Et prxcipue fi iudex honestus fit; cu hic non dicatur, quod fi processum

fuerit

216쪽

1os LIBER I. TITVLVS XXIX.

fuerit, non valeat i nam mesta fieri prohibentur, quaeiamen facta tenent. glossic veritenebria. Potest enim pars, quae non appellauit a tali hora, fauori suo renuncia re. cap. d os. deret Oh

QVI A sicut ad superandam malitiam non

comparentis intra terminum sibi praefi- Num, ex aequitate expectatur in alteram diem,ut sic melius cognoscatur , an vere fit c tum ax, ut dictuna est superius; ita ad eundem effectum potest iterum citari, ne forte se excusaret, quod prima citatio ad ipsum non perue

ma citatio durat usque ad diem prorogatam. Abb. num. S. Ideo iudex non tenetur illum citatare de nouo,sed si eum citat,procedit ex eius benignitate , non ex iudicialis ordinis necessitate.

EX noua causa remouetur delegatus, ct alitusubrogatur.

Qui A quae de nouo emergunt, nouo in is

tates de inter Q. Ideo quando causa suspicionis contra iudicem oritur de nouo,vel de nouo venit ad notitiam partis,potest exceptio opponi. st iudex ille recusari. yi in tex. O c. pali. Arecept.

ETIA M post litem contestatam.QV I A licet exceptiones dilatoriae sint re

gulariter ante litis contestationem, in termino ei iudice assignato , proponendae. d.

e. past. Tamen quoniam non potest parti imputari, quare ante non opposuerit, ex quo causa recusationis de nouo est orta,vel de nouo venit ad notitiam partis. Butr.nu. s. O i 8. Ideo ne quis cogatur coram suspecto iudice Iitigare, peris mittitur, ut etiam poli litem cotestatam, ct terminum assignatum, possit tal is exceptis opponi. vi in rex. O d. c. pa . nisi per aliquem actam habitum in iudicio post ortum, di notitiam talis suspicionis, pars illa consenserit coram isto

iudice litigare. pl. renconsenserit. Tunc enim imputet sibi, qui consen .elo in. in dc s. Cap. 26. Quaerenti. Da LEGATUS Papa sententiamfluam exequi ps-test Uque ad integrum annum. QV I A delegati iurisdictio non est perpetua, sed intra certas metas temporis finituretlaspenuit. hic. Et quoniam delegatus prinis ei pis potest exequi suam sententiam svr. c.'n.

Ideo ex aequitate assignatur ei annus post latam sententiam, ad illam exequenda mi sicut obseratiatur in illo, qui ante Iitis contestationem contumax inuenitur,ut veniens intra annum recu

peret possessionem. vi in tex. O c. quoniam. s. in aliis visit. non contra. ut sic post annum fit expirata delegati iurisdictio in totum, etiam quoad executionem per ipsum faciendam .glosi n. hic

Cap. 2 T. Super quaestionum

DELEG aTU S Papa potest principium, medium, e sinem causa coniunctim, Odiuisenn sub delegare. QVI A in causis curandum est. Ut parcatur

partium laboribus, ct expensi s.ca sinem dedol. O contum. Et quoniam facilius causae expediuntur, dum iudicialis auctoritas valetliberius merceri . ut in tex. Ideo delegato Papae conceditur, ut licite possit S principium, de medium, finem causae sibi commissae, non solum coniunctim, sed etiam diuifim, alii sub- deIegare. ut in rex. Nee obstat, quod iudex debeat cognoscere per seipsum in prine ipio, in medio ., in fine causae. Aathent.ad haec. C. dein i quia ipse delegatus, antequam ferat sentetiam, uniuersa, quae acta sunt, debet in iudicio diligenter inuestigare.vi in tex. Sed S delegatus inferioris potest subdelegare aliquem articu Ium, saltem non iurisdictionalem. causat sibi commissae. Abb. hic. nu. . Nunquid autem ipse possit committere receptionem testium ; di stingue, quod aut vult committere hunc articuIum eum iurisdictione re non potest rum aut fine iurisdictione. puta, quia ipse iudex prius approbauit personas ipsorum testium, examina isuit interrogatoria. ct capitula I ct tunc potest committere, quia ille, cui taliter committitur, habet soIum exequi nudum ministerium ; unis de ista nuda receptio, si fieret die feriata. teneret ; ad quod vides not. in Clem.rnic. deosj .de- g. de talis receptio solet committi notario. Nnot.in c.quoniam de prob. O A bb. hicnv.f.

s. Verum. a subdelegato cum iuri dictione pellaripotes.QV IA talis subdelegatus dicitur esse iudex,

vel totius causae, vel partis sibi a delegato

commissae. Nin tex.Et quoniam iudex potest grauare partem, cum ex suo arbitrio procedat. Abb.nv. ii. Et appellatio est inuenta ad releuandum partes a gravamine. cap. rt debitis.

de appe . Ideo a tali subdelegato, tanquam a

iudice,

217쪽

D E OFFIC. ET POTESTAT. IVD. DELEG.

iudice, potest licite prouocari. ut intex. O inst.

SECT S,une iurissictione. Qui A talis non est proprie iudex, nec habet aliquam causae cognitionem , in qua possit grauare a sed est executor, qui factum discussum, ct decisum persuperiorem,de eius mandato debet exequi. glosse r. in s. prox. veraexecutorem. Ideo si pars sentit se grauari , debet appellare a committente, non a commissar io, quia est ille, qui grauat, noniste, qui habet parere necesse. Abb.svr.indi, iu. II.

NISI modum excedat, tunc enim potest recusari. QVI A ubi executor excedit fines mandati , non grauat ille, qui commisit, sed ipse, qui de facto ex suo arbitrio procedit. vi intex. Sca.cavit. de appeli. Et quoniam ad euitanis dum facti gravamen, potest etiam a sententia nulla, de ab actu invalido appellari. cap. dilecto.de

uamen facti, appellatio est utilis , etiam si actus sic gestus per commissarium, fit nullus. Abb.hic num. d. Sed debet prius iste executor, tanquam suspectus recusari, ct fi non vult recusationem admittere .limc debet ab eo appellari, quia iamerauat in non admittendo iustam recusationem. Abbs r. in , prox nu-it.

NISI datus se de partium consensu. QVI A per huiusmodi consensum, sartes

confitentur, se non habere illum pro su- . specto .s r. c. infin. Et quoniam quem aliquis approbauit, amplius reprobare non po- test, nisi noua causa oriatur, vel detegatur. etc. in . O cpastide except. Ideo ne talis executor, siue auditor valeatrecusari, prouide statuitur,ut de partium detur, vel recipiatur assensu: ut intex. dic horrendus. 32.q. s. Ab eo tamen potest appellari, licet non possit recalari. I. ex consensu.sf. de apperctglashic. verassensu. s. Porro. subdelegato Mn in totum, appellatur ad subdel

gantem.

Qv I A delegatus qui aliquid de iurisdictio

ne sibi reseruat, remanet iudex IlIius causae, licet partem causae alteri commiserit. ut nor.supr. in c. cum re. Et quoniam appellatio fit ab inferiori iudice ad superiorem. M. ut debitis. de avest. Et ubi delegatus Papae remanet iudex, ad eius honorem seruandum, ad parcendum partium laboribus, ct expeysis, non ad alium, ratum. Iur. Pontis Db. I. quam ad ipsum appellatur ec cum te. Ideo a ta-Ii iubdeIegato ad ipsum delegatum est appellandum. vi intex. Oc.fidelegatis. eod. in s. Ol. I.

C qui pro sua turis .

N ON autem adprimum delegantem.

Qv I A delegatus Papae in causa sibi eo m-

missarepraesentat personam Papae, ct in dista est tanquam delegans ipse honorandus. Apr. c. sanet t. Et quoniam si appellaretur ad iap m Papam aut hoc fieret, ut ipse alteri subd Iegaret, di hoc essetfrustra, cum iam adsit iste

delegatus,qui non grauauit, licet grauauerit eius subde legatus; aut appellaretur, ut Papa eidem delegato de nouo committeret, ct hoc esset magis frustra, cum ex prima commissione delegatus, iudex adhuc remaneat. Abb. hic num.

. Ideo ne appellatio sit in vanum i in paruum honorem delegati, ct in partium damnum, de Iaborem; prohibetur in tali casu appellatio ad primum delegantem. vi intex. di d. M. cum te. Asubdelegato autem delegati aIterius, quam Papae, potest appellari ad ipsum Papam , omissi medio; quia in ilIo non habetur repraesentata persona,&iudicium ipsius apae. Abb. hic.

SEcg s, si subdelegauit in totum. Qv I A delegatus subdelegando in totum,

definitesse iudex, ct nulla remanet apud eum iurisdictiocis. cap. si delegatus. Et quoniam illa iurisdictio est radicatam persona pri- delegantis. d.csanectiquandoques quintanis datum. s. deosc. eius, cui manae est iur. Ideo in tali casu non ad illum, qui fuit delegatus, sed ad Papam primum delegantem est appellandum. ut in tex. OL i. S.In.s quis quo. . In causa autem appellationis , multa se Iubriter cauit. nci Triclusi a. de re'm.cap. i. c Hs 1 . de re

3. Quem . AT DITOR datis De partium consensu, recusari

patest risust M.

IA cum auditor dicatur ille, qui depu

tatur , iudice ad aliquem articulum examinandum. rm r. s. i. licet ipse non habeat iurisdictionem in causa, sed tantum ex eis

quatur mandata glasnae, DreTemeci coram. po set tamen grauare partes, mandati fines excedendo. Apr. F.prox. Et quoniam squi potest grauare, potest recusari, fi sit suspeeriis in officio sibi commisso. inst. cap.fissicionis. Ideo ex quo non potest imputari partibus, quod consenserint in illum,si talis auditor alicui parti sit suspe- Dd eius.

218쪽

LIBER I. TITULUS XXIX.

ctus, licite potest ab ea recusari. ut in tex. ct Apr.

. rerum

NoN tamen fine causa.

v i A cum delegatus principis habeat a

lege ut possit subdelegare, di auditorem

dare.s r. s. i. non tenetur in exercendo

ius suum, Rabere partium consensum .c.si Dis defor compet. nam qui utitur iure suo, nemini iniuriam facit c. cum ecclesia. de elect. Ideo quem deIegatus a Papa deputauerit auditorem , Neutra partium poterit recusare, nisi coram ipso delegato iustam recusationis causam ostendat. rtinire. O inst.s. eius ergo. Et in hoc est differentia inter ius canonicum, ct ei uite; nam de iure ciuili recusatur delegatus, etiam principis , licet non probetur recusationis causa; sed satis est, ut re .culatio non appareat calumniosa. Pt not. in I. apertissmi. St. cumspeciali. C. de iudic. Secus est de

iure canonico ; nam in eo semper exigitur, ut legitima recusationis causa probetur. Frin rem

d. .eius. Od. sustitionis.s, Si vero.r I rvus ex duobis delegatis principis, cum clausula, appellatione remota subdeligat alteri acceptanti, han potest acceptans subdelegare, nec appellatione

remor procedere.

Quin in personam istius collegae concurrunt in tali casu iurisdictiones diuersiae speciei. scilicet, iurisdictio delegata, resubde legata. N in rex. Et quoniam compositum ex diuersis speciebus,non habens per se certam naturam, seu determinationem , quandoque recipit naturam unius, quandoque alterius speciei, ex quibus componitur, secudum quod

minus hiri praeiudicatur , Iicet una species sit dignior altera. Abb. hic nu. q. Et quia si talis collega posset subdelegare, sequeretur absurdum, quod subdelerata iurisdictio subdelegaretur, nulla autε absurditas sequitur, si delegatus non' utitur suo priuilegio in actu sub deIegandis Et

idem die respectu clausulae , appellatione remota.Abb.num. s. Nam delegatus,etiam principis, non potest remouere appellationem, cum nullus citra principem possit tollere talem actum, qui pertinet ad ius alterius , ct ad defensionem. Abbs .in S. i. nti. s. Ideo quod talis col-

Iega pollet ex sola iurisdictione libi a principe delegata , non potest cum iurisdictione sibi a

conde Iegato commisa ramex QUOD tamen ante acceptationem poterat.

IA ante acceptationem iurisdistionis tabi subde legatae, talis collega praeedebat tar

tu ,ut principis delegatus, ut in tex. Et quoniam delegatus Papae trabet facultatem subdelegandi. inst. ccprox. Et princeps potest committere causam, appellatione remota, in qua comminsione videtur eligere industriam personet illius, cui causam taliter committit. S sic e ne priuilegium personale illi delegato a principe conces.sum. Abb. hic nu. 3. Ideo quando talis procedebat tantum,ut principis delegatus,poterat ali ri causam illam subdetegare, re eam, appellatione remota cognoscere. Pt intex. dis . . i.

ET F., i afuerit appellandum, appellabitur ad Pa

IA cum totum corni positum accipiacin mixtura istius collegae naturam alterius speciei, secundum quod iuri minus derogatur, ut dictum est superius. Et quoniam si appellaretur ad subdelegantem, resultaret magna absurditas; nam subdelegans cognosceret de facto sui collegae ; cum tamen par in parem non habeat imperium. c. innotuit. Aelia Et cum appellatio debeat interponi ad maiorem, non ad parem. c. t. de consuet.in d Sed quod ad Papam appelletur, nullum sequitur absurdum, ut dictum est superius, ct habetur in cap. ad Romanam. t. q. c. Ideo ad Papam primum , legantem, non autem ad eius delegatum subis delegantem , erit per oppressos a collega diae-gato. de subde legato, appellandum. Nin tex. oec duo .eod. in c.

ETIAM, si fuerit subde legatus xon in totum.

Qui A etiam in tali casu appellatio vider tur interposita I pari ad parem. d c duo stibialo n. ideo liue fit collega subde Iegatus in totum, siue in partem, ut euitetur absurditas appellandi ad parem, semper erit ab eo appellandum ad Papam primum delegantem. vitatem Od. cst duo.

Eius ergo-SI delegatus Papa subdelegat non in totum, parsa sub elegato nou poterit appellare ex eo, quod datu

sit sine suo consensu.

QVI A appellatio ita fundatur super graua

mine,ut qui non grauatur, appellare n ora possit i& ii de facto appellet, appellatio de iure non teneat e.videbitus.de peli. Et quoniam delegatus Papae habet a lege, ut possit iubdeleg re. ins . . prax. Et qui utitur iure suo , Demini facit iniuriam. c. cavi ecclesia. DelecI. Ideo para

219쪽

DE OFFIC. ET POTESTAT. IVD. DELEG. xit

subdelegauerit fine suo consensu, eum per hoc illam non grauauerit. xt in tex, ct Apr. ,.qvem. POTEST tamen recusari, in senesindo causam tuis sani coram delegato.QVI A nemo tenetur coram suspecto iudi

ee Iitigare inst.csokionu. Et quoniam delegatus , qui subdelegauit non in totum, retinet adhuc iurisdictionem super causa sibi delegata .si pr. S. porro. Et remoto subdelegato, iurisdictio redet ad ipsum delegatum. d. s. porro. Ideo ad ipsum delegatum spectat cognoscere, an sit iusta talis recusatio. N in tex. ct cap.si con-

ira.eo in l. Vnde recusatio est proponenda coram subdelegato, di probanda coram delegato. Host. hic. Et iste est casus, in quo recusatio non probatur coram arbitris. Et idem est, si recusatur delegatus ordinarii, vel vicarius Episcopi, ut recusatio sit proponenda coram ipso recusato,ct probatio suspicionis,propter quam recu satur, sit facienda coram ipso ordinario, de episcopo. ut indae scontra. Sed videtur dubium, quid si delegatus subdelegauit in totum , dc ille subdelegatus recusatur, nunquid probatio sit faeienda coram ipso deIegato i Et dubitatio videbatur insurgere, quia ex quo ipse subdelegauit in totum, non remansit apud eum iuri rectio, ct sic videbatur, quod essent arbitra ad talem cognitionem assumendi, per d. c. suspicio-nu. Sed dic oppositum, quia ex quo subdelegatus non incoepit exercere iurisdictionem . non videtur in eum iurisdictio efficaciter transmisissa ivnde eum adhuc ille possit reuocari per de-

regatum . quamuis eos in 6. merito etiam in taIi

casu recusatio debet probari coram ipso delegato. Innoc. hic. ct Abbi Lin s.quemmv.J.

ET tunc delegatus definiet.

QV IA sicut est per superiorem prouiden

dum, ne cuiquam iudex suspectus assignetur, ita per eundem est curandum, ne Iegitimus iudex malitiose recusetur.in s.c uoicionu. Et quoniam cognitio recusa minis sub

delegati spectat ad subdelegantem , t dictum est superius Ideo,ut possit procedi in causa, ipse delegatus debet definire, an eius subde legatus legitime recusetur , si ea n debeat este iudex in

A quo etiam,si noluerit recusationem admittere, appellatur ad Papam. I A tunc delegatus grauat partem, cuius legitimam recusationem non admittit. yt in tex. Et quoniam a gravamine illato a delegato, appellatur ad superiorem delegantem .se pra c. ex parte il. r. Ideo si iustam recusationis causam nolit admittere delegatus, sed coram suspecto subdelegato velit cogere aliquem litigare, I tali gravamine Iieite potest ad Papam appellari; Et quod post huiusmodi appellationem ipse delegatus facere praesumpserit, iudicari debet irritum, di inane. Nintex. vriis denota, quod attentatum post appellationem

ab inter Ioeutoria, est ipso iure irritum, & inane ; ct hoc, si appellatio fuit Iegitimas ratio est, quia per appellationem legitimam suspenditur iurisdictio iudicis.,. . iudice. de pest. In 6. Et secundum ista melligeaea. non solam. d.tit. in o. idicitur, quod attentata post appellationem ab

interlocutoria pendent ex futuro euentu ; Nam dicuntur pendere quoad nos, qui ignoramus,

an appellatio fuerit Iegitima sed quo ad ius, statim aut sunt nulla aut valent,nam quod est cerrum naturae, est certum legi. I pater.f. desoL vnde declarata rationabilitate appellationis, attentata declarantur nulla, re reuocantur previam attentati. cc.nonsolum. ' AD 1ic nu. .H die Nalendis Novembris idio. Summus PON-tifex Paulus Quintus retulit in numerum Sanctorum Beatum Carolum Cardinalem Borro

meum, Archiepiscopu Mediolanensem, in qua

solemnitate,praeter varia ornamenta multi Ua-

Ioris, quibus Basilica Sancti Petri refulsit, aderant effigies triginta quinque Sanctorum, qui a Sancto Barnaba Apollolo usque ad ipsum SanctumCarolu, Ecclesiae Mediolanensi praefuere.

Cap. 28 Pastoralis .

DEL EG AT VS rapa subdelegatum compellit ad suscipiendam subdelegationem.

QVIA delegato a principe iurisdictio dan

di iudicem, est lege concessa. Nintex. Ol.a iudice. C. de iudic. Et quoniam iurisdictio illa nullius videretur esse momenti, si ad com pellendum renitentem, coerctionem aliquam non haberet. Nin tex.ctis F.deos, eius,cui mand. est iur. Ideo ne talis iurisdictio videatur delusoria fie ut datur delegato facultas a lege vi possit subdeIegare, ita datur ei potestas ad cppellenis dum subdelegatum, ut illam causam suscipiat. xt intex. di d. vi. Et intellige hic Principe, quemlibet non recognoscentem superiorem, salternin temporalibus, ut est Papa, imperator, re alii Reses, qui non recognoscunt hodie superiore

in temporalibus: ad hocaea pervenera quislsimi l. O Bar. in D .ssa quibus app. non sic. Et eu delegatus Serat vices delegantis, ct maior sit omnibus

220쪽

in causa sibi commissa.Apr. cap. sane. it a. potest compellere omnes,quos veritimiliter compel. Iisset ipse delegans. Abb., num . Hodie tamen delegatus Papae non potest subdelegare, nisi ita iis personis, quibus delegat Papa. Nper c. sat rem.S.LOS. in nulla.de rescript. in o NISI malitiosese exoneret

QVI A malitiis non est indulgendum. c.pla

runque. de rescrip t. Et quoniam posset esse, quod malitiose vellet delegatus se exonerare , ct committere causam alicui eum laesione alterius. Abb. d. num. V. Ideo in tali casu ius noluit ei permittere, ut posset illum ad suscipiendam subdelegationem compellere. ut in tex. Et si velit cogere, tu ste potest appellari. In m. hic nam. L. Et hoc,ubi constat de malitia; nam ii de illa non constat, ipsa non praesumtis r.esos rh-

I N coactione tamen, deferet sua dignitati, Spersonata Qui A eadem poena est grauior in una persona, quam in alia, secundum conditionis cuiusque notabilem differentiam .ca qui contra. O ibiglos et . q. i. ct Bart. in I capit frepanu. Et quoniam poena debet esse commensurabilis delicto e.disc.dis . s. Et inimponenda Poena alicui, est habendus respectus ad damnum, quod per illam potest aliis innoxiis euenire. c. inter. Asent. exum. Ideo delegatus debet solicite prouidere, ut si personis superioribu L exigente nec initate) negotium duxerit dele- Eandum , in coactionibus inferendis dignitati deferat, ct personata ut intex. Os r. c.sane it 2Et in his, super quibus ius no inuenitur expre sum . iudex debet (aequitate seruata) semper in humaniorem partem declinare, secundum quod personas, dc causas, loca, ct tempora, via derit postulare. cilla. de transact. Quos respectus saepe iudices non indagantes, in erroris laby-xintum intricando impinguntur. cap.sciendum

tur in caula.sur. c. gratum Et quoniam pars continetur in toto. inraso.deret.tur.

in g Et euilicet id, quod plus est , multo magis Id,quod minus est, debet licere c non debet/furet iup. Ideo cum delegatus a principe possit totam chalam committere. risu r. s. prom Multo magis Poterit committers citationcm, uti

Iiam causae partem. vi in tex. OA r. c. presere Nec obstat, quod in iudice ante citationem non fit perpetuata iurisdictio delegata; ct ob id videatur, quod non possit compellere ad officium citationis acceptandum: Nam respondetur, quod perpetitatio non requiritur quoad facultatem exercendi iurisdictionem; alias iudex nunquam posset incipere exercitium iuri dictionis. Abb. hic cic ad idem est. s. afloraturi n. de rescripI. v bi,ante perpetuationem iurisdieti nis potest fieri iubdelegatio ET punire contemnentem acceptare.

Qv I A potestas committendi, nullius videretur e ste momenti, fi in contemptorem eoerreonem aliquam non haberet. Sprox.ctin'. c. ex litteris. Ideo ex quo datu e d legato potestas committendi, datur eidem e iam potestas ail contemnentem acceptare coisercendum. vi in rex. Os r. c. preterea. Sed quaeritur, nunquid delegatus inferioris a principe, possit committere citationis actum t Responis detur, quod sie; quia citatio , quatenus exercetur per nuntium, non est actus iurisdictionalis,

sed est nudum ministerium. I. diem proferre.j. de arbitr. ubi habetur, quod arbiter potest citare per epistolam,di per nuntium; di tamen arbiter non habet iurisdictionem. l.sed interpellatur. I. eoil. Et articulum non iurisdictionalem, potest etiam delegatus inferioris committere.s r. c

prox s. i. rer. nos autem.

s. Praeterea SI Papa ficienter committit appellationem interpo tam a suo delegato dato cum clausula, appellarumst remota, iura dictio primi delegati es interim , flens quoad executionem. QVI A huiusmodr clausula , appellation

remota, non excludit, quin gravamen lIIatum per iudicem appellans , possit per superiorem emendari; nec impedit, quin appellatio merpolita, sententiae iniquae executionem ius dae; sed per eam inhibetur omnis appellatio, quae a iure non indulgetur expresse c.pastoralis. de pess ct c. inter cetera. de re iudic. Et quoniam certa scientia principis facit prae sumere eum informatum de omnibus,quet erant in commissione necessario. exprimenda. Abb. m. . Ideo quando Papa causam appellationis em certa scientia aliis iudicibus committit cognoscendam videtve appellationem res Pere, de iurisdictionem priorum iudicum reuocare, ut interim executio sententiae illorum suspen-

SEARCH

MENU NAVIGATION