Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

131쪽

erit homini addicto et vendito, nisi redimat cujus illa vox est: u Si vos Filius liberaverit, tunc vero liberi eri-k iis Θ, Quod antequam ieri u homine incipiat, quomodo quisquam de libero arbitri in bono gloriatur

opere, qui nondum est liber ad peraudum bene , nisi se vana superbia inflatus extollat quam c0hibet Apostolus dicens : si Gratia salvi facti estis per idem , Et ne ipsam sibi saltem idem sic arrogarent, ut non intelligerent divinitus esse donatam, sicut idem Apostolus alio loco dicit, se ut fidelis esset misericordiam consecutum , hic quoque adjunxit, atque ait: si Et hoc non ex vobis, sedi, Dei donum est, non ex operibus, ne sorte quis X tolla tur . , Et ne putarentur si delibus bona opera defutura, rursus adjecit Ipsius enim Sumus figmentum creati, in Christo Jesu in operibus bonis, quae praeparaVitu Deus, ut in illis ambulemus A. Iunc ergo essicimur ere liberi, uni Deus nos fingit, id est, sormat et creat, non ut homines, quod jam fecit; sed ut boni homines simus, quod nunc gratia sua facit ut simus in Christo

JeSu nova Creatura β, Secundum quod dictum est umor mundum crea in me Deus'. 'eque enim Cor ejus, quantum pertinet ad naturam Cordis humani, non jam CreaVerat Deus. Item ne quisquam, et Si non de operibus,

de ipso glorietur libero arbitrio voluntatis, tanquam ab ipso incipiat meritum, cui tanquam debitum reddatur praemium, bene operandi ipsa libertas; audiat eumdem

gratis praeconem dicentem Deus est enim qui peras tur in vobis et velle et operari pro bona Voluntate 7. Et alio loco : Igitur non volentis, neque CurrentiS, Sed miserentis est Dei'. is Cum procul dubio, si homo ejus aetatis est ut ratione jam utatur, non OSSit Credere Ue

132쪽

rare, diligere, nisi Velit, nec pervenire ad palmam superias vocationis Dei, nisi voluntate Cucurrerit. Quo modo ergo v Non volentis, ne lite Currentis, Sed miserentis, est Deli, is nisi quia et ipsam Voluntas, Sicut scriptum

est a Domino praeparatur Alioquin si propterea dictum est ori volentis neque Currentis, Sed miserentis, est Dei. , quia ex utroque sit, id est, et Voluntate hominis, et misericordia eici ut Sic dictum accipiamus: v Non volentis, neque Currentis. Sed mi Sorentis si Dei, tanquam diceretur Non ussicit sola voluntas hominis, si non sit etiam misericordia eici Non ergo susticit et sola misericordia ci, si non sit etiam voluntas hominis: ac per hoc si recte dictum est udori volentis hominis, sed miserentis est Dei, is quia id voluntas hominis sola non implet cur tion et e contrario recte dicitur onmiserentis est Dei, sed volentis est hominis quia id misericordia Dei sola non implet Porro si ullus dicere

Christianus audebit On iis rontis est Dei, sed volentis est hominis, ne postolo apertissime contradi Cat, restat ut propterea re te dictum intelligatur non ο- lentis, neque Currontis, Sed misci Pnli PS DPi is ut totum Deo detur qui hominis voluntatem bonam et praeparat adjuvanda in P adJuvat praeparatam. Pr Cedit enim horia voluntas hominis multa Dei dona sed non Omnia : quae autona non prae rodit ipsa in eis est et ipsa. Nam ut ruitusue legitur in sane lis loquiis ot u Ilisori Cordia ejus praeveniet me et lisericordia ejus

D SubSequetur musi. oesentem praevenit, ut Plit; VO- lentem Subsequitur ne frustra volit. Cur enim admone

mur orare pro inimicis nostri. . utique nolo utibus hie vivere, nisi ut Deus tu illis operetur et velle Ilumque

133쪽

Cur admon 'mur petere ut accipia inus , nisi ut ab illo fiat quod volumus a quo actum est ut velimus Oramus ergo pro inimicis nostris, ut misericordia Dei prae-Veniat POS, Sicut I δ' Venit et O Oramu autem pro nobis ut misericordia ejus subst qualU DOS.

X. Tenebatur laque justa damnatione genus humanum, et Omnes orant irae silii De qua ira scriptum est: Uuoniam omnes dios nostri fecerunt et in ira tuas defecimus antii nostri sicut aranea moditabuntur . De qua ira dicit etiam Jobri momo enim natus e mu-n here, brevis vitae et plenus irae qua ira dicit et Dominus lusus ui rodit in Filium, habet vitam n δ' temam; qui autum non credit in Filium, non habet

niet. id manet. um lia quippe omnis bona nascitur. Propter quod dicit Apostolus Fuimus enim et nos natura silii irae, sicut et caeteri β. In hac ira Cum essent hominos per origi md peccatum , tant graVius et perni Ci0sius, quanto majora vel plura insuper adclideratit, DCCVSSariu erat mediator, hoc est, PCon Ciliator,

qui hanc iram sacrificii singularis, cujus erant umbrae omni: saci isto in Legis et Prophetarum , oblatione PlaCarui. Unde dicit Apostolus Si enim cum inimici esse DIU Us reConciliati sumus Deo per mortem Filii ejus,n multo magis PConciliati nunc in sanguine ejus salvin erimus ab ira per ipsum'. D Cum autem Deus irasci dicitur non ejus significatur porturbatio, Iuali est in animo irasconlis hominis sed ex humanis molibus translato Vocabulo vindicta ejus , upe non nisi usta est, irae nomen CC 'pit. Quod orgo por ciliatorem reconciliam Ur Deo, et accipimus Spiritum sanctum , ut ex inimicis ess1

136쪽

ciamur filii si uotquot enim Spiritu Dei aguntur, his filii sunt oti haec est gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum. De quo mediatore longum est,

ut quanta dignum est, tanta dicantur , quamvis ab homine dici digne non possint. Quis enim hoc solum Congruentibus explicet verbis . quod si Verbum Caro sactumnest, et habitavit in nobis , , ut crederemus in Dei Patris omnipotentis unicum Filium natum de Spiritu sanctoo Maria virgine Ita quippe Verbum Caro factum est, a

Divinitate carne suscepta, non in Carnern DiVinitate mutata Carnem porro hic hominem debemus CCipere, a

parte totum significante locutione ; Sicut dictum est : Quoniam ex operibus legis non justificabitur omnis caro', D id est mnis homo. Nam nihil naturae humanae in illa susceptione fas est dicere defuisse Sed naturae ab omni peccati nexu omni modo liberae : non qualis de

utroque sexu naSCitur per OnCupi Scentiam carnis cum

obligatione delicti, cujus reatus regeneratione diluitur; sed qualem de virgine nasci oportebat, ueni sides matris, non libido Conceperat : quo si Vel nascente Corrumperetur ejus integritas non jam ille de virgine nasceretur eumque falso, quod ab Sit, natum de virgine Maria tota confiteretur Ecclesia inuae imitans ejus matrem quo tidie pari membra ejus et virgo est. Pge . Si pla CCt, de virginitate sanctae Mariae mons litteras ad illustro in virum . quem Cum honore ac dilectione nomino Volusianum si Proinde Christii Josus Dei Filius est et Deus et homo Deus ante omnia saecula, homo in nostro S.CCulo. Deus, quia Dei Verbum uitius enim erat Verbum DB homo autem, quia in unitatem personae ac Pssit Verbo anima rationali et caro. Quocirca in quantum Deus eSt,

137쪽

ipse et Pater unum sunt i in quantum autem homo est, Ρate major est illo β. Cum enim esset unicus Dei Filius, non gratia, Sed natura , ut esset etiam plenus gratia,

factus est et hominis filius : idemque ipse utrumque ex utroque unus Christus si uia cum in forma Dei esset,

non rapinam arbitratus est, quod natura erat, id est, esse aequalis Deo. Exinanivit autem se accipiens sor-n mam Servi , D DO amittens Vel minuens formam Dei. Ac per hoc et minor est factus, et manSit aequalis, utrumque unus, sicut dictum est sed aliud propter Verbum, aliud propter hominem : propter Verbum aequalis Patri, propter hominem minor Unus Dei Filius, idemque hominis filius unus hominis silius, idemque Dei Filius non duo silii Dei Deus et homo, sed unus Dei Filius :Deus sine initio, homo a certo initio, Dominus noster Jesus ChristUS. XI. Hic omnino granditer et evidenter Dei gratia commendatur. Quid enim natura humana in homine Christo meruit, ut in unitatem personae unici Filii Dei singulariter esset assumpta Quae bona VoluntaS, Cujus boni propositi studium , quae bona pera ΓΘ'CeSSerunt, quibus mereretur iste homo, una seri persona cum Deo pNumquid antea fuit homo , et hoc ei singulare beneficium

praeStitum est, cum Singulariter promereretur Deum p empe ex quo esse homo coepit, non aliud coepit esse homo quam Dei Filius : et hoc unicus et propter Deum Vorbum, quod illo suscepto Caro faCtum St, utique Deus ut quemadmodum est una persona quilibet homo, anima scilicet rationalis et Caro, ita sit Christus una persona, Verbum et homo. Unde naturae humanae tanta

gloria, nullis praecedentibus meritis sine dubitatione gratuita, nisi quia magna hic et sola Dei gratia fideliter

138쪽

et sobrie considerantibus evidenter ostenditur , ut intelligant ho in ines per eamdem gratiam se justificari a peccatis, per quam factum est ut homo Christus nullum habere posset peccatum Sic et ejus matre ni langelus salutavit, quando ei futurum annuntiaVit hunc partum re Ave, inquit, gratia plena ' Et paulo post: 0 Invenisti, Dait, gratiam apud DPumi sit inh quidem gratia plona et invenisse apud Deum gratiam dicitur, ut Domini sui imo omnium Domini mater esset. De ipso autem Christo do annos Evangelista cum dixisset Et Vor bum caro factum est, et habitavit in nobis vidi o mus inquit, gloriam ejus quasi inigoniti a Patre, plenum grati plet Veritatis uod uit Verbum caro factum est: cito est, ulterium gratiae. uod ait :re Gloriam unigeniti a Patre , is hoc Stra uilonum veri talis D Veritas quippe ipsa unigenitus Dei l ilius, non gratia, Sed natura , gratia SUSCepit hominem tanta uni tale personae, ut dum ipse esset liam hominis filius.

Idem namque desus Christus Filius Dei unigonitus ideSt, ni CuS, Dominus noster natu cS de Spiritu sancio

et virgine laria. Et utique Spiritus sanctus Dei donum 'St. quod quid om et ipsum PS aequale donantici et ideo

Deus os oliam Spiritus sanctus . Patre lihos Iu non minor. Ex hoc ergo quod de Spiritu sancto Si secundum

hominem nativitas Clarisii, quid aliud quum ipsa gratia

demonstratur Cum Pnim virgo illli est Visset ab AngPlo,

quomodo id iuro quod ei nuntiabat quandoquidem illa

Virum non OgnOSCoret respondit Angolus Spiritus S inCtUSSU porveniet in te et xii tus Altisstini obumbrat, it, tibi id coque et quod nascetur ex te sanCtum. Os ubi tur Pili usici . , Et Joseph cum vellet eam dimittere, Suspicatu adulteram, quam sciebat non de se gravidam

139쪽

tale responsum ab Angelo accepit u Noli timere acciperes Mariam conjugem tuam quod enim in ea natum est, , de Spiritu sancto est id est, quod tu esse de alio viro suspicaris, te Spiritu Sancto est. XII. Numquid tamen ideo dicturi sumus patrem hominis Christi esse Spiritum sanctum, ut Deus Pater Verbum onuerit, Spiritus Sanctus hominem, ex qua ulraque substantia Christus unus esset, et Dei Patris filius secundum Verbum , et Spiritus sancti filius secundum hominem , ii od cum Spiritus sanctus tanquam paler jus de matre virgine stituisset Quis hoc dicere audebit die opus os ostendore disputando quanta alia Sequantur absurda, Cum hoc ipsum jam ita sit absurdum . ut nullae delira aures id valoant sustinere. Proinde sicut consitu mur Dominus nos toruosus Christus, qui de Dcoicus homo autem natus est de Spiritu sancto et virgine Maria uiniquo substantia , divina scilicet at Iue humana. Filius cst unicus o Patris omni liolentis de quo procodit Spiritus sanctus Uuomodo ergo dicimus Christum natum de Spiritu sancto, Si non eum genuit Spiritus sanctus An quia sucit cum Uuoniam Dominus noster Iesus Christus in quantum Deus est: si omnia peris ipsum facta Sunt in quantum autem homo St, et ipse factus est sicut postolus dicit Factus est ex semine David secundum carnem - , Sed cum illam Creaturam, quam Virgo OnCepit et peperit, quamvis ad solam personam Filii pertino utem, lota Trinitas secerit, ncque enim Soparabilia Sunt opera Trinitatis, cur in ea facienda solus Spiritus sanctus nominatus est An et quando unus trium in aliquo opere nominatur, universa

operari Trinitas intelligitur ita vero est, et exemplis loceri potest. Sed non est in hoc diutius immorandum.

140쪽

Illud enim movet quomodo dictum sit si Xatus de Spi , ritu sancto D cum filius nullo modo Sit Spiritus sancti. Neque enim quia mundum istum secit Deus, dici eum sas est Dei filium , aut eum natum de De Sed factum vel creatum, vel conditum, vel institutum ab illo, vel si suid hujusmodi recte possumus diCere. Hi ergo, Cum confiteamur natum de Spiritu Sancto et virgine Maria, quomodo non sit filius Spiritus sancti et sit filius virginis Marise, cum et de illo et de illa sit natus, explicare difficile est. Procul dubi quippe n0n sic de illo ut de patre, Sic autem de illa ut de matre natus est. Non igitur concedendum est quidquid de aliqua re nascitur , continuo ejusdem rei filium nuncupandum. enim omittam aliter de liomine nasci silium aliter capillum, pediculum, lumbricum, quorum nihil est filius : ut ergo haec

omittam, quoniam tantae rei deformiter Comparantur; certe qui nascuntur ex aqua et Spiritu Sancto . non aquae

filios eos rite dixerit quispiam : sed plane dicuntur filii Dei Patris et matris Ecclesiae. Sic ergo de Spiritu sancto natus est Filius Dei Patris , non Spiritus sancti. Nam et illud quod de capillo et de caeteris diximus, ad hoc tantum Valet, ut admoneamur, non omne quod de aliquo

nascitur, etiam ilium ejus de quo nascitur posse dici. Sicut non omnes qui dicuntur alicujus silii Consequens est ut de illo etiam nati esse dicantur; sicut Sunt qui adoptantur. Dicuntur etiam dii gehennae, non ex illa nati sod in illam praeparati sicut silii regni qui praepa Tantur in rognum. Cum itaque de aliquo nascatur aliquid etiam non eo modo ut sit ilius, nec rursus omnis qui dicitur fidius de illo sit natus cujus dicitur filius prosecto modus iste, quo natus est Christus de Spiritu sancto non sicut filius, et de Maria virgine sicut ilius, iusinuatn0bis gratiam Dei, qua h0m nullis proecedentibus meri-