Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

191쪽

buntur. Quod vero dicimus si Panem nostrum quotidia num da nobis hodie, et dimitte nobis debita nostra, sin cut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos in- , seras in tentationem, sed libera nos a maloi, , quis non videat ad praesentis vitae indigentiam pertinere Diu illa itaque vita aeterna ubi nos Semper Speramu futurOS, et nominis Dei sanctificatio, et regnum ejus, et VoluntaSejus tu nostro Spiritu et corpore persecte atque immortaliter permanebunt Panis vero quotidianus ideo dictus est, quia hi est necesSarius, quantus animae Carnique tribuendus est sive spiritaliter, sive Carnaliter, SiVe utroque intelligatur modo. Hic est etiam quam pOSCimVS re missio , ubi est Commissio peccatorum hic tentationes

quae nos ad peccandum vel alliciunt vel impellunt hic denique malum unde cupimus liberari illic autem nihil istorum est. Evangelista vero Lucas in Oratione Dominica petitiones non Septem, sed quinque ComplexuSAESt: nec ab isto utique discrepavit, sed quomodo istae Septem sint intelligendae, ipsa sua brevitate commonuit. Nomen quippe Dei sanctificatur in spiritu Dei autem regnum

in Carnis resurreCtione Venturum est. Ostendens ergo Lucas tertiam petitionem duarum superiorum 8Se quodammodo repetitionem, magis eam praetermittendo facit intelligi. Deinde tres alias adjungit, de pane quotidiano, de remissione peccatorum detentatione Vitanda. At vero quod ille iri ultimo posuit: u Sed libera nos a malo; iste non posuit, ut intelligeremus ad illud superius quod de tentatione dictum est, pertinere. Ideo quippe ait: Sed libera non ait, Et libera , tanquam Unam etitionem esse demonStrans: Noli hoc, sed hoc' ut sciat unusquisque in eo se liberari a malo, quod non insertur

in tentationem.

192쪽

XXXI. Jam porro Charitas , quam duabus istis, idost, Fide ac Spu 9J0rem di Sit Apostolus quanto in quocumque major est, tanto melior Si in quo est. Cum cnim quaeritur, ut ruin quisque sit liOm bonuS, non quaeritur quid credat, aut Speret, Sed quid ameth Nam qui recto amat, procul dubio recte Crcuit et Sperat : qui ero n0n amat, uaniter Credit, etiamsi in Vera quae credit inaniter sperat etiamsi ad Verum feliCitatem doceantur per tinere quae sperat : nisi et O Credat a speret, quod sibi peteriti donari p0osit ut amet uuam Vi enim sperare sine amore non OSSI t fieri tamen potest ut id non ames, sine quo ad id qu0d sperat non poteSt erVenire Tan quam Si Speret ItIn internam . quam quis non amat p)et non amet justitiam, iri qua nem ad Illam pervenit.

ipsa est autem fides Christi, quam Commendat Apostolus, quae per dilectionem operatur , et quod in dilecti otio nondum habet, petit ut accipiat, tu it ut inveniat, pulsat ut aperiatur ei . Fides namque impetrat quod lex imperat. Nam Sine Dei dono, id est, Sine Spiritu sancto, per quem dies inditur Cliaritas in cordibus nostris si, ubere lex poterit, non juvare; et praeVaricatorem insuper facere, qui de ignorantia Se excusare non poSsit. Regnat enim carnalis cupiditas , ubi non est Dei Cliaritas. Sed cum in altissimis ignorantiae tenebri nulla resistente ratione secundum Carnem Vivitur, lise Sunt prima hominis.

Deinde cum per lege in cognitio fuerit sacta peccati, si nondum divinus adjuvat piri Ius, Secundum lugem Olens vivere inCitur, et Cien Si CCC at, peccatoque ulidi tus servit uariu enim qui S devictus St, tui et se is, addictus est s id agente cientia mandati, ut se Ca tum operetur in homine Omnem ConCupiSCentiam, Cumulo

193쪽

pra aricationis adjecto . atque ita quod Scriptum est impleatur ex Subintravit ut abundaret delictu mi , HIC sunt secunda hominis Si autem respexerit Deus, ut ad implenda qui man lal ipse adjuvare credatur et agi homocculteri Dei inritu , concupiscitur adverSus Carnem sortiore robore Charitatis ut quamvis adhuc sit quod homiri repugnet ex homine, nondum tota infirmitate Sanata, ex fide tamen justus vivat justeque vivat δέ inquantum non Cedit mal0' Concula Mentiae, vincunte delectatione juStitiae. Haec sunt tertia boris spei hominis; in quibus si pia purseverantia quisque proficiat, Ostrema a reStat, lude post hanc vitam in re sui spiritus, deinde in resurrectione etiam carnis implebitur. Harum quatuor disse rentiarum prima est ante legem , secunda Sub lege, tertia sub gratia, quarta in pace plena atque persecta Sic Stet Dei impulus ordinatus per tenal orum interValla, Si Cut Deo placuit, qui in mensura et numero et pondere UnCta

disponit . Nam sui primitus ante legem; seCUndo Sub lege . quae data est per Moysen , deinde sub gratia; quaere Velata est l)er primum Mediatoris adventum. Quae qui dem gratia nec antea defuit, quibus eam portuit in pertiri, quamvis pro temporis dispensatione elata et OCCulta dieque enim antiquorum quicumque justorumprie ter Christi idem salutem potuit in enire, aut Veronis et illis cognitus fuisset, potuisset nobi per eorum mini Sterium has apertius, alias Occultius prophetari.

in qua Cumque autem quatuor istarum Velut aetatum singulum quemque hominem gratia regenerationis inVenerit, ibi ei remittuntur praeterita universa peCCata; et reatuSille nascendo contractus, renascendo diSSolvitur Tamque murium valet, α Quod Spiritus ubi vult spirat', n

194쪽

ut quidam secundam illam servitutem Sub lege non noverint, sed cum mandato incipiant adjutorium habere divinum Antequam posSit autem iona Capa eSSe mandati, secundum carnem visa necesse St: Sed Si jam sacrament regenerationis imbutus est, nihil ei oberit si tunc ex hac vita migraverit si uia ideo Christus mortuus est, et resurrexit, ut et vivorum et mortuorum domineturi; nec tenebit regnum morti eum, pro quo mortuus est ille

liber in mortuis . XXXII. Omnia igitur praecepta divina reseruntur ad Charitatem, de qua dicit Apostolus Finis autem prae, cepti est Charitas de corde puro, et Conscientia hona, D et fide non sicta δ. , Omnis itaque praeceptismis est Charitas , id est, ad Charitatem resertur omne praeCeptum.

Quod vero ita sit vel timore poenae, Vel aliqua intentione carnali, ut non reseratur ad illam Charitatem, quam dis flandit Spiritus sanctus in cordibus nostris nondum sit quemadmodum sieri oportet, quamvis fieri videatur Charitas quippe ista Dei est et proximi et utique In his duobus praeceptis tota Lex pendet et Propheta Adde Evangelium, adde Apostolos non enim aliunde vox ista est: si Finis praecepti est Charitas si et Deus Charitas

est . Quaecumque ergo mandat Deus, ex quibus unum est v Non moechaberis ci et quaecumque non jubentur, sed spiritali consilio monentur, ex quibus unum est: Bonum est homini mulierem non tangere unc recte fiunt, Cum reseruntur ad diligendum Deum et proximum propter Deum, et in hoc saeculo, et in futuro nun CDeum per fidem, tun per Speciem, et ipsum proximum nunc per fidem. Non enim Scimus mortales Corda Or-

195쪽

talium , tunc autem Illuminabit Dominus absconditan tenebrarum, et manifestabit cogitationes cordis et laus erit unicuique a Deo ph quia id laudabitur et diligetura proximo in proximo, quod ne lateat, ab ipso illuminabitur Deo. Minuitur autem Cupiditas, Charitate Crescente, donec veniat hic ad tantam magnitudinem, qua major esse non possit: vi orem enim Charitatem nemo habet, quam Ut animam Suam qui ponat pro amicis suis . Ibi autem quis explicet quanta Charitas erit, ubi cupi ditas quam vel coercendo superet nulla erit quoniam

Summa sanitas erit, quando Contenti mortis nulla erit.

XXXIII. Sed sit aliquando hujus voluminis finis, quod ipse videris utrum Enchiridion vel appellare debeas, vel

habere. Ego tamen cum spernenda tua in Christo studia non putarem , bona de te Credens in adjutorio nostri Redemptori ac perans, teque in ejus membris plurimum diligens librum ad te, sicut valui, utinam tam Commo dum quam prolixum, de Fide Spe et Charitate conscripSi.

CXXXIII. Iu

197쪽

S A UR AUGUSTINI

HIPPONENSIS EPISCOPI

HORTATUR ET INSTITUIT AD DECERTANDUM CHRISTt AI APUGNA CUM DIABOLO HUNC INCI A NOBIS AC SUBIGD, qu ANDO INCUNTUR CUPIDITATES ET CORPUS IN SERVITUTEM REDIGITUR IPSUM VERO CORPUS SERVITUTI SUB Iici DocET , SI NOS IPSOS SUBJICIAMUS DEO, CUI CREATLBA OMNI AUT VOLUNTATE SERVIT UT RECESSITATE SUB si Di FIDEI MUNITAM ESSE HUMANAM IMBEClLLITATEM, EIQUE PER FILIUM DEI ARNEM FACTUM QUAM OPPORTLNO EME-Di SUBVENTUM ESSE OSTENDIT POSTEA CATHOLICAE FIDEIc1PITA INGULA SYMBOLO COMPREHENSA PERCURRENS ExORTA VARIAS IN EAM HAERESES DETEGIT ET VITARi JUBET.I. CORONA victoriae non promittitur nisi certantibus. In divinis autem Scripturis assidue invenimus promitti nobis coronam , si vicerimus . Sed ne longum sit multa commemorare, apud apostolum autum manis estissimu

198쪽

legitur Opus ei vici, cursum Cola SummaVi, idem ser-nvavi, jam superest mihi 0rona justitiae i. is Debemus ergo Cognoscere quis it ipse adversarius, quem si vicerimus, Coronabimur. Ipse Si enim quem Dominus noster prior vicit, ut etiam nos in illo permanente Vincamus.

Et Dei quidem Virtus atque Sapientia , et Verbum per quod facta sunt omnia, qui Filius Dei unicus est, super

Omnem Creaturam Semper incommutabilis manet. Et qu0niam sub illo est Creatura etiam quae non QCCaVit,

quanto magis sub illo est omnis Creatura peccatrix Ergo quoniam sub illo sunt omnes Sancti Angeli, multo magis sub illo sunt omnes praevaricatores Angeli, quorum diabolus princeps est. Sed quia naturam noStram deCeperat, dignatus est unigenitus Dei Filius ipsam naturam nostram suscipere, ut de ipsa diabolus inceretur, et quem Semper ipse sub se habet, etiam sub nobis eum esse faceret. Ipsum significat dicens Princeps hujus mundi missus

modo quidam haeretici putant, sed oras ab animis eorum qui coliperent verbo Dei, et non diligunt mundum

cujus ille princeps est; quia dominatur eis qui diligunt tenaporalia b0ua, quae hoc mundo visibili continentur :110n quia ipse Dominus est hujus mundi, sed princeps

cupiditatum earum quibus concupiscitur omne quod transit ut ei subjaceant qui negligunt aeternum Deum, o diligunt instabilia et mutabilia. u Radix enim est om- nium maloruin cupiditas, quam quidam appetente an fide erraverunt, et inseruerunt se doloribus multis . Per hanc cupiditatem regnat in homine diabolus, et cor ejus tenet. Tales sunt omnes qui diligunt istum mundum. Mittitur autem diabolus oras, quando ex toto Corde renuntiatur huic mundo. Sic enim renuntiatur diabolo,

199쪽

qui princeps est hujus mundi, Cum renuntiatUr Corruptelis et pompis et angelis ejus ideoque ipse Dominus jam triuiiphantem naturam homini portan Scitote, , inquit, quia ego Vici mundum i DII. Multi autem dicunt Quomodo possumus incere diabolum, quem non Videmus Sed habemUS magistrum, qui nobis demonstrare dignatus est, quomodo invisibiles hostes vincantur. De illo enim dicit Apostolus Exuens se carne Principatu et Potestate exemptavit, fiducia liter triumphans eos in semetipso . Ibi ergo vincuntur inimicae nobis invisibiles potestates, ubi vincuntur invisibiles cupiditates : et ideo quia in nobis ipsis vincimus temporalium rerum CupiditateS, necesse est ut in nobis ipsis vincamus et illum , qui per ipsas cupiditates regnat in homine. Quando enim dictum est dia bolo Terram manducabis dictum est peccatori uaerra es, et in terram ibi S . D Datus est ergo in cibum diabolo peccator. Non Simu terra, Si nolumus manducari a serpente Sicut enim quod manducamus, in nostrum corpus ConVertimUS, ut Cibus ipse secundum corpus hoc efficiatur quod nos sumus : Sic malis moribus per nequitiam et superbiam et impietatem hoc ossicitur quisque quod diabolus, id est, similis ejus et subjicitur ei, sicut subjectum est Obi Corpus nostrum. Et hoc est quod dicitur manducari a serpente. Quisquis itaque timet illum ignem , qui paratus est diabolo et angelis ejus si det operam triumphare de illo in semet ipso. Eo enim qui oris n0 oppugnant , intus vitici mus, Vincendo Con CupiSCentia per quas nobis dominantur. Et quos invenerint sui Similes secum ad poenas

trahunt.

200쪽

ll I. sic o Apost0lus dicit, ii id in emetipso pugnat

adversus Potestates extori0res ait enim on est nobis, Colluctatio adversus Carnem et Sanguinem, Sed adveris sus Principes et Potestates hujus mundi, rectores ha-D rum tenebrarum ad Versus Spiritalia nequitiae in coeles, tib usi L Coelum enim dicitur et iste aer, ubi venti et nubes et procellae et turbines fiunt, sicut etiam Scriptura dicit multis locis Et intonuit de coelo Dominus et,

u Aves coeli δ, Μ et re Volatilia Coeli A. Cum manifestum sit aves in aere volare. Et nos in Consuetudine hunc aerem Coelum appellamu : nam Cum de sereno vel nubilo quaerimus aliquando dicimus: Qualis est aer ali quando uale est coelum Hoc dixi, ne quis existimet ibi habitare mala daemonia , ubi solem lunam et stellas Deus ordinavit. Quae mala daemonia ideo Apostolus appellat spiritaliast, quia etiam mali augeli in Scripturis di

vinis spiritus appellantur. Ideo autem rectores harum tenebrarum eos dicit, quoniam peccatore homines tenebras appellat, ciuibus isti dominantur. Ideo et alio loco dicit 6 Fuistis enim aliquando tenebrae, nunc autem lux, in Domino β , quia ex peccatoribus justificati erant. Non ergo arbitremur in summo coelo habitare diabolum cum angelis Suis, unde lapsum esse credimuS. IV. Si enim erraverunt Manichaei, qui dicunt ante mundi constitutionem suisse gentem tenebrarum , quae Contra stum rebullavit : in qu bello credunt miseri omnipotentem Duum nou sibi aliter potuisse suCCur rere, nisi partem uim c0 tra eam mitteret. Aljus gentis principes, sicut illi dicunt voraverunt partem Dei, Ut semperati sunt ut posset mundus de illis Ebricari. Sic dicunt Deum perveni se ad victoriam cum magni Catil-