Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

241쪽

te ipsum inde perieras, et inventus es. Noli carnis C-CuSare naturam , quando audis secundum carnemn vixeritis, morieminii , Sic enim dici potuit, et verissime potui : Si secundum vos vixeritis, moriemini. Nam diabolus non habet carnem, et tamen quia SeCundum Seipsum ViVere Voluit In veritate non stetit is Quid ergo mirum, Si Secundum se ipsum vivens Cum loquin tu mendacium , de suo loquitur Θ, Quod verum de

illo Veritas dixit.

XII. Cum ergo audis Peccatum vobis non domi-nnabitur : is noli de te sidere, ut peccatum tibi non dominetur; sed de illo cui dicit orans quidam Sanctus si Itinera mea dirige secundum Verbum tuum, et non dominetur mihi omnis iniquitas si , Etenim ne sorte, Cum audissemus Peccatum vobis non dominabitur , nos ipsos extolleremus, et viribus nostris hoc tribueremus, statim hoc vidit Apostolus, atque subjecit Non D enim estis sub lege, sed sub gratia. s Gratia itaque facit, ut peccatum tibi non dominetur. Noli ergo de te sidere, ne multo amplius inde tibi dominetur. Et cum audimus spiritu actiones carnis mortificaVeritis, , Vivetis β, γ, non hoc tantum bonum spiritui nostro, quasi per se ipsum possit ista, tribuamus. Nam ne istum Carnalem Sensum spiritu mortuo potius quam mortissi- Cante Saperemus, illico addidit uotquot enim Spi- ritu Dei aguntur, hi filii sunt Dei β. Itaque ut spiritunOStr Opera carnis mortificemus, Spiritu Dei agimur, qui dat continentiam , qua frenemUS, OmemUS , inCR-

XIlI. In hoc tam magno praelio , in quo vixit homo

Rum VIII.

242쪽

sub gratia, ei cum bene pugna adjutus, exultat in Do

mino cum tremore. non desilui tamen etiam Strenuis bellat ibus et perum carnis quam ris invictis mortifi-iribus. aliqua Uin mmm , propter quae sananda quotidie veraciter dicant Dimitte nobis de bita nostra contra eadem Vitia et contra diabolum iii incipem regemque vitiorum multo vigilantius et acrius ipsa oratione certantes, ne aleam aliquid mortifera suggestiones ejus . quibus instigat insuper peccatorem ad sua excusanda potius quam CCUS audia peccata : ac sic

illa vulnera non modo non Sanentur . Verum etiam . et Simortifera non erant, gra iter et lethaliter instigantur. Eibi ergo uti pus est continentia . qua Collibeatur superbus hominis appetitus . quo placet sibi et non vult culpabilis inveniri dedignaturque cum peccat convinci quod i erit non salubri humilitata suscipiens accusationem Sui, Sed excusationem potius ruinosa elatione conquirens. Ad hanc superbiam am . Ontinentiam petivi a Domino ille cujus superius Verba jam posui et Sicut Qui, commendavi. Namque cum dixisset Pone Domine, custodiam ori meo et Ostium outinentiae Circum labia mean ave suries ires coae meum, in xerba mali na unde hoc dii ridentius ex-- ad Uxcusandas, Inquit excusati ines in pecca id enim malignius his verbis quibus malusum in aura fiam de per malo con ictus quod re non aleat Et qui ni ctum non potes tegere,

nec benefactum potes di tum via re, quaerit in alium a quod fecit, tanquam inde possit

auterre quod meruit Nolam He m. addit potius ad reatum, et in excusando, non accusando ta, ignoratu es inremo Mn Peniam Antidio

243쪽

inines ni in Judices, quoniam alli possunt, qua Cumque velut purgare fallacia quod perperam saCtum St, prodesse aliquid videtur ad tempus apud Deum autem

qui alli non potest, non est adhibenda fallax defensio,

sed verax Consessio peCCatorum.

XIV. Et alii quidem qui sua consueVerunt XCUSare peccata , sat se ad peccandum queruntur impelli , lati quam hoc decreverint sidera , et coelum prius talia deCernendo peccaVerit, ut tom postea talia committendo peccaret. Alii fortunae malunt imputare quod peccant qui omnia ortuitis casibus agitari putant; ne tamen hoc es ortuita temeritate, sed perspecta ratione Sapere atque a SSeVerare Contendunt. Qualis ergo dementia est disputationes suas rationi tribuere, et actiones suas Casil)u Ssul, jugare Alii totum quod male faciunt, in diabolum

reserunt: ne volunt cum illo habere vel partem , cum illum sit, occultis suggestionibus mala suasisse Suspi Cari possint, Se autem illis suggestionibus undecumque sue rint, Consensisse dubitare non possint. Sunt etiam quieXCUSationem Suam extendunt in accusationem Dei, di vino judicio miseri, suo autem furore blasphemi. Etenim ad VerSu eum e Contrario principio inducunt mali sub

Stantiam rebellantem , cui non potuisset resistere, nisi Substantiae naturaeque suae partem eidem rebellanti Cou taminandam Corrumpendamque miscuisset et tunc Sepeccare dicunt, quando natura mali praevalet naturae

Dei. Haec Manichaeorum est immundissima inSania, qu0rum machinamenta diabolica facillime veritas indubitata subvertit, quae Dei naturam in ontaminabilem atque incorruptibilem confitetur. Quid autem flagitiosae Contaminationis et corruptionis de istis merito non reditur,

a quilius Deus, qui summe atque incomparabiliter bonus eSt, Contaminabilis et corruptibilis creditur λ

244쪽

V. Sunt et qui eo modo in XCUSatione peccatorum suorum accusant Deum, ut di Cant ei placere peccata.

Nam si displicerent, inquiunt, nullo modo ea seri omni potentissima utique potestate termitteret Quasi vero peccata Deus impunita esse permiserit, etiam in eis quosa supplici sempiterno remissione liberat peccatorum. Nullus quippe debitae gravi 0ris Cenae CCipit Veniam nisi qualemcumque et Si longe minorem quam debebat, solverit poenam atque ita impartitur largitas misericor dipe ut non relinquatur etiani justitia disciplinae. Nam et peccatum quod inultum Videtur, hal)et pedissequam poenam suam , Ut nemo de admisso nisi aut amaritudine do leat, aut Caecitate non doleat. Sicut ergo tu dicis: Cur

permittit ista, si displicent ita eges dico: Cur punitista si placent A per hoc Sicut ego confiteor, quod omnino ista non fierent misi ab Omnipotente permitte rentur ita tu Confitere acienda non esse, quae a diis to puniantur ut n0n faCiendo quae punit, mereamur ab eo discere cur permittit 8Se qui puniat si PerseCtorum est, enim, si Cut Criptum est. Solidus cibus i is in quo hi

qui bene profecerunt jam intelligunt ad omnipotentiam Dei potius id pertinuisse, ut ex lihero arbitrio voluntatis

venientia mala esSe permitteret. Tanta quippe est omnipotens ejus ibonitas, ut etiam de malis possit facere bona, sive ignoscendo, Sive Sanando. Sive ad utilitates piorum coaptando atque Vertendo, sive etiam justissime vindi cando. Omnia namque ista bona sunt, et Deo honoatque omnipotente dignissima D nec tamen si uti nisi de

malis. Quid igitur melius quid omnipotentiu S eo, qui cum mali nilii faciat bene etiam de malis facit λ Cla marit ad eum qui male secerunt: Dimitte Olbis debita

245쪽

cantibus subvenit eorum medeturque languoribus Saeviunt suorum hostes de ill0rum saevitia facit Martyres. Postremo etiam condemnat 08, quos damnatione judi at lignos sua licet illi mala patiantur, facit tamen ille quod bonum est. Non potest enim b0num non esse, quod justum est et utique Sicut injustum est peccatum , ita justum est peccati supplicium. XVI. Non autem potestas Deo desuit, talem sacere hominem qui peccare non OSSet Sed maluit eum talom facere, cui adjaceret peCCare, si Vellet; non peccare si

nollet hoc prohibens, illud praecipiens ut prius illi

esset honum meritum non peCCare, et postea justum praemium non p08Se PeCCare. Nam etiam tales Sanctos suos in sine facturus est, qui omnino peCCare non POSSint. Tales habet quippe etiam nunc Angelos suos, quos in illo sic amamus, ut de ullo eorum ne peccando si a diabolus sormidemus. Quod de nemine homine usto in hujus vitae mortalitate praesumimuS. Tale autem omnes futuros in illius vitae immortalitate Considimus. Omnipotens enim Deus qui operatur bona etiam de nostris malis, qualia dabit hona . Cum liberaverit ab omnibus malis Multa de bono usu mali copiosius possunt et subtilius disputari: sed neque hoc isto Sermone suscepimus et ejus nimia vitanda est longitudo.

XVII. Nunc ergo ad illud propter quod diximus ista,

redeamus. Continentia nobis opus est et eam divinum esse munus CognOSCimus, ne declinetur cor nostrum in verba maligna ad excusandas excusatione in peccatis i. Cui autem peccato cohibendo non habemus necessariam Continentiam, ne Committatur, quando et hoc ipsa cohibet, ne

commissum si suerit nefaria superbia defendatur Univer saliter ergo continentia nobis pus est, ut declinem ii s

XXXIII. 35

246쪽

ctus s. Alci sm prisco manalo. Et autem saciamus bonum, ad aliam videtur virtutem, hoc est, ad justitiam pertinere ioc nos admonet sacer salinus, ubi legimus ' Declina a malo, et sac bonum is Quo autem siue ista faciamus, mox addidit,

dicens: Dupere paCem, et Sequere eam . ni avenim persecta tunc erit nobis, quando natura nostra Creatori suo

inseparabiliter coli perente, nihil nobis repugnabit ex nobis. Hoc et ipse Salvator voluit, quantum mihi videtur, intolligi, ubi ait: si Sint lumbi eStri a CCincti, et hi cernae ardentes Quid isti lumh0 accingere Libidinos

coercere, quod est Continenti δ' lucernas Vero ardentes

habere est honis operibus lucere atque servere, quod est justitiae. Neque hic tacuit quo sine ista faciamus , addendo atque dicendo Et vos similes hominibus ex D pectantibu Silominum dum quando Veniata nuptiis δ. Cum enim Venerit, nos remunerabit, qui continuimus nos ab his line cupiditas, et ea quae imperavit Charitas secimus: ut in ejus tersecta et Sempiterna pace, Sine ulla mali contentione et cum summa boni delectatione

XIlII. Omnes ergo qui credimus in Deum vivum et Verum Cuju summe Ona immutabilisque natura nec mali aliquid facit, nec mali aliquid patitur, a quo Stomne bonum, quod etiam minui potest, et qui suo bono quod ipse est omnino minui non potest, cum audimus A postolum dicentem Spiritu ambulate, ut On Cupi S-D Centia Carnis ne perfeceritis maro enim Concupiscit ad-D VerSu Spiritum Spiritus autem adversus Carnem; liaec enim inviCem Si tu adversantur, ut non ea quae Vultis

faciatis absit ut credamus, quod Manichaeorum credit insania, duas hic demonstratas esse natura CX On trariis inter se principiis infligentes, unam honi alte-

247쪽

nt o TiNENT, II p. q. 997rain mali Prorsus ista duo ambo sunt l)ona Dei spiritus honum est, et Caro bonum; et homo qui ex utroque constat, no imperante, ali Serviente, utique bonum est, sed mutabile bonum quod tamen fieri non posset, nisi ab incommutabili bono, a quo Stimne bonum Creatum, sive parvum, Sive magnum; Sed quamlibet parvum, a magno tamen factum et quamlibet magnum, nullo modo tamen factoris magnitudini comparandum. Verum in hac bonali minis et bene a bono condita institutaque

natura nunc bellum est, quoniam Salus nondum est Languor Sanetur, pax St. Languorem autem istum culpa meruit, natura non habuit. Quam Sane Culpam perlava

crum regenerationis Dei gratia fidelibus jam remisit, sed sub jusdem mcdici manibus aditu natura Cum suo languore confligit. In tali autem pugna sanitas erit tota victoria : ne temporaria Sanitas, Sed aeterna; ubi non solitin finiatur hic languor, Verum etiam deinceps nulliis oriatur. Propter quod alloquitur animam suam justus, ut dicit u Benedic anima mea, Dominum, et nolis oblivisci omnes retributiones ejus qui propitius sit omnibus iniquitatibus tuis, qui Sanat omnes languo res tuosi is Propitius sit iniquitatibus, Cum peccata dimittit sanat languores, Cum deSideria praVa Compescit Propitius sit iniquitatibus, dando indulgentiam

sanat languores, dando continentiam. Illud fictum est in baptismate confitentibus, hoc sit in agone Certantibus; in quo a nobis noster per ejus adjutorium Vincendus est morbus. Etiam nunc illud sit, cum exaudimur dicentes si Dimitte nobis debita nostra hOC Utem, Cum Xaudimur dicentes nos inseras in tentationemr. Unus-n quisque enim tentatur, Sicut ait apostolus Jacobus M a Concupiscentia sua abstractus et illectus . n Contra

248쪽

quod vitium, anedicinale p0scitur adjut 0rium ab illo

qui p0test mnes hujus iu0di Sanare languores, non an is alii e separati0ne, sed in nostrae reparatione natui te. Unde et praedictus Apostolus n0n ait Unusqui , que tentatur a concupiscentiari Sed addidit, re sua :

ut ui lio audi intelligat qu0m0clo clamare debeat:

i Eho dixi Domine, miserere mei, Sana animam leam, , quoniam peccavi tibi . Non enim sanatione indiguis set, nisi se ipsa pec Cando Viliasset, Ut ad VerSus eam caro sua concupisCeret, id est, ipsa sibimetipsi ex ea parte qua in ariae in lirmata Si repugnaret. l . Caro enim nihil nisi per animam concupis it sod concupiscere Caro ad VCrSHs spiritum dicitur, quanti anima carnali concupiscentia spiritui reluctatur. Totum hoc nos sumus et Caro ipsa quae discedente anima moritur nostra pars insima, non sugienda limittitur , socii eripienda deponitur, ne re Celata ulteri HS relinquetur.

se Seminatur autem Corpus lini male reSUrget Orpus spi-

, itale δ. , Tunc jam caro nihil concupiscet adversus spiritum, quati l et ipsa spiritalis vocabitur, quoniam spiritui non solum siue ulla repugnantia, verumetiam sine ulla corporalis alimenti indigentia in peternum vi , si anda subdetur. Haec igitur duo, quae nunc invicem

adversantur in nobis, qu0niam in utroque OS UmUS, ut concordent rem VS et agamus. Non enim altorum eorum putare debemus inimicum sed vitium plo Caro OnCupiscit adversus Spiritum : quod innatum, nec ipsum erit, et substantia Utraque Salva erit, et inter utramque nulla

pugna erit. Audiamus Apostolum : Scio, inquit, quia, non habitat in me, hoc est, in carne mea, ODUnU . Hoc utique ait, 'uia Vitium carnis in re horia non St

i Eus ypius, cap. 93. Beda Seu Florus ad Galat. v. - sal. XL, S. V Cor. xvi 44. - Rom. II, 8, et Beda seu Florus ibid m.

249쪽

bonum quod cum esse destiterit, Car erit, sed jam vitiata vel vitiosa non erit. Quam tamen ad nostram pertinere naturam, idem OCt0 ostendit, prius dicendo u Scio quia non habitat in me quod ut exponeret, addidit timo est, in carne mea , bonum. D Se itaque dicit esse Carnem Suam. Non erg0 ipsa est inimica nostra et quando ejus Vitiis resistitur, ipsa amatur, quia ipsa

curatur re emo enim unqUIm Carnem Suam odio a

kbuit sicut ipse Apost0lus dicit. Et alio loco ait : Igitur ipse ego mente servi legi Dei, carne autem legi, peccati . , Audiati qui aures liabent: u Igitur ipse

Dei, Carne autem legi pes Cati. o Quomodo si Carne legi peccati , Numquid ConcupisCentiae Consentiendo a nati Absit : sed motus desideriorum illic habendo quos habere nolebat, et tamen habebat. Sed is non consentiendo mente Serviebat legi Dei, et tenebat membra, ne fierent arma eCCati.

XX. Sunt ergo in nobis desideria mala, quibus non

consentiendo non Vi Vinuis male Sunt in nobis concupiscentiae peccato Iram , quibUS non obediendo non persici mus malum, Sed eas habendo nondum persicimus bonum.

Utrumque ostendit Apostolus, nec bonum hic perfici, ubi malum si concupiscitur; nec malum hic perfici, quando tali concupiscentia n0n obeditur. Illud quippe ostendit ubi ait elle adjacet mihi, perficere autem bonum non hoc Vero, ubi ait u Spiritu ambulate, et ConcupiSCentia Carni ne perfeceritis si is Neque ibi enim dicit, n0n sibi adjacere facere bonum; Sed persa cere : neque hic dicit si Concupiscentias carnis D ne habueritis; sed is e perfeceritis. D Fiunt itaque in Do bis concupiscentiae malae, quando id quod non licet li-

250쪽

bet sed non perficiuntur, cum legi Dei mente serviente libidines continentur. Et bonum sit, cum id quod male libet, vincente hona delectatione non sit : sed boni persectio non impletur, piandiu legi peccati carne serviente

libido illicit, et quamvis contineatur , tamen OVetur. Ν0n enim opus esset ut Contineretur, nisi moveretur. Erit

quandoque etiam persecti boni, quando Consumptio mali illud summum , hoc erit nullum. Quod si in ista

mortalitate sperandum putamus fallimur. Tunc enim erit, quando mors non erit; et ibi erit, ubi vita aeterna erit. In illo enim saeculo et in illo regno erit bonum Sillumum, malum nullum quando erit et ubi erit sapientiae amor Summus continentiae labor nullus. Non igitur mala est Caro, si malo Careat, id est, xitio quo vitiatus est homo, non factus male, sed ipse saeiens. Ex utraque enim parte, id est, et anima et Corpore non Deo sactus bonus , ipse secit malum quo actus est malus. A Cujus mali reatu jam etiam solutus per indulgentiam . ne leve existimet esse quod secit, adhuc Cum suo Vitio pugnat per Continentiam Absit autem ut in sint ulla vitia in illa quae futura est pace regnantibus : quandoquidem in isto bello quotidie minuuntur in proficientibus, non peC-cata Solum, sed ipsae quoque Concupiscentiae , Cum qui-hu non Consentiendo confligitur, et quibus Consentiendo

pec Catur.

XXI. Quod ergo caro concupiscit ad vergus Spiritum quod non habitat in carne nostra honum , quia lex in

membris nostris repugnat logi mentis , non 8 duarum naturarum ex Contrariis principiis acta commixtio, sed Unius adversus se ipsam propter peccati meritum sacra divisio. Non sic fuimus in Adam , aut quani natura Suo deceptore audito ac secuto, suum contem p Si SSet atque

offendisset auct0rem 0n est ista prior vita creati h0-