Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

251쪽

minis, Sed posterior poena damnati. Ex qua clamnatione per desum Cliris tum gratia liberati, Cum poena sua li- micant liberi, nonduin salute plena, Sed jam pignore Salutis accepto non liberati autem , et peccatis reiciunt, et suppliciis implicati. ost hanc Ver Vitam reis manebit in aeternum poena pro culpa liberis non remanebit

in aeternum nec Culpa , ne poena Seci permanebunt in aeternum substanti δ' bonae spiritus et Caro Quas Deus honus et immutabilis bonas, quamvis mutabiles . Condidit. Permanebunt autem in melius Ommutatae, nunquam jam in deterius mutandae ; consumpto penitus omni malo, et quod homo secit injuste , et qu0d passus est jus te. Quibus duobus mali generibus Omnino pereuntibus, quorum est unum praecedentis iniquitatis, alterum consequentis insuli itatis erit hominis sine ulla pravi late volinatas recta. Ibi omnibus erit Clarum at pietisti spicuum, quod nunc a fidelibus multis creditur, a paucis intelligitur , malum non esse substantiam , Sed Si cui vulnus in corpore , ita in substantia quae Se ipsam vitiavit, esse coepisse peste inchoata . atque ibi esse de Sinere sanitate persecta. Omni ergo malo exorto a nobis, et perdito in nobis bono etiam nostro usque ad Culmens elicissimae incorruptionis et immortalitatis aucto at pie perfecto, qualis erit utraque nostra substantia Quandoquidem nunc in ista corruptione et mortalitate, Cum adhuc si Corpus corruptibile aggravat animam i, D et Piod Apostolus dicit Corpus mortuum est propter DieCCatum , D tale tamen testimonium perhibet idem ipse carni nostrae, id est, parti nostrae insimae atque terrenae , ut dicat quod paulo ante Commemoravi Nemo Dinquam Carnem Suam odio habuit is statimque ub

252쪽

jungat Sed nutrit eam et s0Vet, Sicut et Christus Εc-

XXll. Quo igitur, non dicin errore , sed prorsus su rore. Manichpyi carnem nostram neSCio cui fabulosii genti libuunt tenebrarum, quam Volunt suam siue ullo initio malam semper habuisse naturam cum verax Doctor viros diligere uxore S SUIS exemplo Suae Carnis hortetur, suos ad hoc ipsum Christi quoque ut Ecclesiae hortatur exemplo. otus denique ipse apost0licae Epistolae locus, valde ad rem pertinenS, recordandus eSt. α Viri, inquit, diligit uxores vestras sicut et Christus dilexit Eccle D siam, et se ipsum tradidit pro ea, ut eam sanctificaret, D mundans laVaero a lude in Verbo mi exhiberet sibi ipse, Horiosam Ecclesiam non habentem maCulam , Ut D rugam , aut aliquid illjusmodi sed ut sit sancta et immaculata. Ita, inquit, et viri debent diligere uxores D suas, Sicut Corpora Sua. Qui diligit uxorem suam, se, ipsum diligit. Μ Deinde Suthunxit, quod jam comme ni oravimus emo enim unquam Carnem Suam odio, habuit, sed nutrit et fovet eam, sicut et Christus E -

ω clesiam . uid ad nec dicit immundissimo impietatis insania Quid ad nec dicitis, Manichaei qui nobis velut

ex apostolicis Litteris duas sine initio naturas, unam boni, alteram mali, Conamini inducereri et apostolicas Litteras, lupe vos ab ista sacrilega perverSitate Corrigant, non Vulbiis audire. Sicut legitis Caro concultiscit adversus, spiritum et Non habitat in carne mea bonunΓ' ita legi te Nemo unquam carnem suam odio habuit, . , sed nutrit et fovet eam , sicut et Christus Ecclesiam . Sicut legitis Video aliam legem in membris meis re-n pugnantem legi mentis meae is ita legi te Sicut

253쪽

Cliristus dilexit Ecclesiam, ita et viri debent diligere

UXOre Sua S, Si Cut Ua Corpora n Nolite in illis sanctae Scripturae testimoniis esse insidiosi, in his surdi et eritis in utrisque Correcti. Haec enim si accipiatis ut dignum est, conabimini et illa intelligere ut verum est. XXIlI. Tres quasdam copulas nobis insinuavit Apostolus, Christum et Ecclesiam , virum et uxorem , Spiritum et Carnem. Orum priora posterioribus consulunt, posteriora prioribus famulantur. Omnia bona sunt, Cum in eis quaedam ordinis pulchritudinem excellenter prae posita, quaedam decenter Subjecta custodiunt. Vir et Uxor, quale SeCUm SSe debeant, praeceptum accipiunt et exemplum. PraeCeptum est: mulieres viris suis sub- , dita sint, sicut Domino ; quia vir caput mulieris est: Μ et Viri, diligite uxores vestras. D Exemplum autem datur mulieribus de Ecclesia, viris de Christo Sicut Ecclesia, inquit, subdita est Christo, ita et mulieres, viris suis in omnibus . n Similiter et viris dato prae cepto, ut uxore Sua diligant, adjecit exemplum Si cui Christus dilexit Ecclesiam. Sed viros et a re inseriore adhortatus est, id est, a Corpore SUO non tantum a superiore , id est, a Domino Suo. Non enim solum ait :st Viri, diligite uxores vestras, sicut et Christus dilexit E Dilesiam, D quod est a Superiore Puerumetiam dixit Viri debent diligere uxore Sua SiCut 0rpora Sua D quod est ab inferiore muta et superiora et inferiora bona sunt omnia. Ne tamen mulier a Corpore Vel carne accepit exemplum, ut ita esset Subdita viro, sicut spiritui caro sed aut consequenter Apostolus intelligi voluit, quod dicere praeterini Sit aut sorte quia Caro Concupiscit adversus spiritum in hujus ita mortalitate atque languore,

ideo de illa noluit mulieri exemplum subjectionis adbi-

254쪽

horo Viris autem ideo voluit. 'sitia etsi concupiscit spiritus adversus Carnem etiam in lio ipso consulit carni: non sicut Caro On CupiSCen ad VerSU Spiritum, ne spiritui consulit tali repugnatione ne Sibi. tamen ei spiritus honus, Sive tu naturam per I OVidentiam nutriendo ac fovendo , Sive ejus Vitii per continentiam resistendo consuleret, nisi utralle Sub Stantia utrius pie artificem Deum , etiam decore sui hujus ordinis indica ret. Quid est ergo qu0d vos vera dementia et Christianos esse jactatis , et contra Scripturas Christianas Culis clau- Sis, Vel potius extin Ctis tanta perVersitate contenditis, et Christum asserentes in salsa Carne apparui SSe mortalibus, et Ecclesiam in anima ad Christum, in corpore ad dia-holum pertinere et sexum virilem at pie muliebrem diaboli opera esse . non Dei, et spiritui Carnem an piam malam substantiam bonae substantis Coti Caerere. XIV. Si parum vobis videnturo spondere quae de apostolicis commemoravimus Litteris, auditu adhuc alia,

si aures habetis Uuid de carni Christi dicit insanissimus Manichaeus Quod non fuerit vera, sed falsa. Quid ad hoc dicit beatus Apostolus u Memor esto Christum Jesum

D UrreXiSi a mortuis ex Semine David secundum Evan-

ω gelium meum . at ipse Christus Jesus: u Pallacile, inquit et videte cluia spiritus Carnem et Ossa non ha- bet, sicut me videtis habere Quomodo est in eorum do C trina Veritas quae praedicat luod in carne Christi erat falsitas Quomodo in Christo non erat ullum malum , in illo erat tam grande mendacium Quia videlicet hominibus nimium mundis malum est caro vera, et non est malum falsa pro Vera malum est caro vera a SCCnti CXDa Vi Semine , et non est malum lingua salsa dicentis alpate et videte quia spiritus ossa et carnem non ham

255쪽

bet, sicut me videlis liabere. Ecclesia quid dicit deceptor hominum in mortifero errore Quod ex parte animarum pertineat ad Christum ex parte Corporum ad

diabolum Quid ad haec dicit Doctor gentium in fide et

Veritate: u Nescitis, inquit, quia Corpora VPStra mem-

bra sunt Christi P ni sexu masculi et foeminae quid dicit diu perditionis Quod uterque sexu non X Deo sit, sed ex diabolo. Quid ad haec dicit Vas electionis P Sicut, inquit, mulier ex viro, ita et vir per mulierem, Omnia autem ex Deo . ni carue quid dicit per ani- Clipeum spiritus immundus Quod sit mala substantia, nec ui, sed inimici creatura. Quid ad haec dicit per

Paulum Spiritus sanctus u Sicut enim CorpuS Unum CSt, inquit, et membra habet multa, omnia autem membra Corpori Cum sint multa, unum est corpus ita et Chris- D tuS. D Et paulo post re Posuit, inquit Deus membra, Singulum quodque eorum in Corpore, prout Voluit Item paulo post si Deus, inquit, temperaVit COI PUS, ei, B Cui deerat majorem honorem dans, ut non essent SC iSSUI MD in Corpore, sed idem ipsum ut pro invicem sollicita

Sint membra et sive patitur unum membrum, Om- patiuntur omnia membra sive glorisi Catur unum memnarum , Ongaudent omnia membra'. D Quomodo est mala Caro quando ipsae animae pacem membrorum ejus

ut imitentur, monentur Quomodo est inimici Creatura, quando ipsae animae quae Corpora regunt, ut intes se ni mi Citiarum scissuras non habeant, exemplum de membris Corp0ri sumunt, ut quod praestitit Deus corpori permaturam, ament et ipsae hoc habere per gratiam Merito ad Romanos cum scriberet: Obsecro , inquit, VOS, fra n treS, per misericordiam Dei, ut exhibeatis Corpora VeS-n tra hostiam vivam , sanctam Deo placentem . n Sine

256쪽

236 s. ΑΓ GLsTIXI EPISCOPI causa non tenebras lucem et luCem tenebraSesse conten dimus, si hostiam Vivam . Sanctam , De placentem degentis tenebrarum Corporibus exhibemus.

XXV. Sed, inquiunt quom Od Car per quamdam similitudinem comparatur Ecclesiae Numquid Ecclesia concupiscit adversus Christum cum idem Apostolus dixerit: Ecclesia subdita est Christo Plane Ecclesia subdita est Christo quia ideo spiritus concupiscit ad-

Vel SU Carnem, Ut omni ex parte Christo subdatur Eccle si a maro autem concupi SCit ad VerSUS Spiritum quia nondum a Cem, quae perseCta promissa e St, CCepit Ecclesia. Ac per hoc Ecclesia subdita est Christo ex pignore salutis, et caro Concupiscit adversus Spiritum ex infirmitate lan-gdoris. Neque enim non CCl0Sire membra erant iidem quibus ista dicebat: re Spiritu ambulate , et Con Cupiscen- tias Carnis ne perfecerilis Caro enim Concupiscit ad D VerSUS spiritum, et spiritus ad VerSUS Carnem. Haec enim sibi invicem adversantur, ut non ea quae Vultis facia, lis . , Haec utique Ecclesiae dicebantur, quae si Christo subdita non esset, non in ea spiritu ad Versu Carne nil rContiuentiam Concupisceret. Propter quod poterant quidem Con Cupis Centias Carnis non possi Cere, Sed Carne Con-CUpiscente adversus spiritum non poterant ea sacere quae vesebant id est, etiam ipsas Carnis concupi SCentia Sion habere Deinde cur non consileamur in hominibus iii

ritalibus Ecclesiam subditam Christo in carnalibus au tum adhuc Concupiscere adversus Christum y An adversus Christum non concupiscebant, quibus dicebatur re Di D visus est Christus - Et Non potui 0qui vobis quasin Spiritalibus , sed quasi carnalibus tanquam parvulis, in Christ lac vobis potum dedi, nouiSCam nondum enim poteratis sed ne nunc quidem poteStis, , adhuc

257쪽

n enim estis carnales. Cum enim sint in v0bis aemulation et contentio, nonne carnales StiSi Dodversus quomc cupiscit 'mulatio et contentio, nisi adversus Chris tum Glas enim carnis concupiscentias Christus in suis satiat, sed in nullis amat. Unde an Cta Ecclesia quan diu liabet etiam membra talia, nondum Si Sine macula et ruga duc a CCeclunt et illa peCCata, pro qui J, iis quotidiana vox totius Ecclesiae est uti mitte nobis dubita nostra quibus ne Spiritales putareremus alienos, non quicumque Carnalium, ne ips0rum quicumque spiritalium, sed qui super pectu Do in in discumbebat, et quem prae caeteris diligebat Si dixeri-D uis, inquit, quia CCCatum non habemuS, nos ipsos, decipimus, et veritas in nobis non est . In omni autem peccato plus in majore, minu in minore, tamen contra justitiam concupiscitur. Et de Christo scriptum est: si ui factus est nobis sapientia a Deo et justitia D et sanctificatio , et redemptio . In omni igitur peccato contra Christum sine dubi Concupiscitur: sed qui

sanat Omnes languore nostro ' Cum perduxerit Ecclesiam ad promissam languoris Sanitatem, tunc in nullo membrorum ejus quamlibet minima erit ulla macula aut ruga Tun nullo modo Caro adVerSU Spiritum concupiscet et ideo nulla erit Causa Cur adVerSUS Carnem etiam spiritus concupiscat. Tun sinem accipiet omnis haec pugna, tun ambarum SubStantiarum erit Summa concordia : tunc usque adeo ibi nullus erit Carnalis, ut etiam caro ipsa sit spiritalis. Qu0d ergo nun agit Cum carne sua quisque Secundum ChriStum ViVenS, Cum et concupiscit adversus ejus malam ConcupiSCentiam , quam sanandam Continet, quam nondum Sanatam tenet et ta-

258쪽

n unquam carnem suam odio habuit : Hi 0 etiam agit cum Ecclesia Christus, quantum a CS Comparare minora majoribus. Nam et Correpti 0 nihil eam reprimit, ne in punitate iussata dissiliat; et con80lationibu erigit, ne gravata infirmitate succumbat Ilinc est illud Apostoli:, Si, enim nos ipsos dijudicaremus, non udi Caremur cum D judicamur autem, a D0m in Corripimur, ne cum hoc, mundo damnemur . , Et illud in salmo: Secundum, multitudinem dolorum meorum in Corde meo, Consolan tiones tuae jucundaVertintanimam meam . o Tunc ergo speranda est Carni n0Strae Sine Ulla repugnatione perso lasanitas, quando erit Ecclesiae Cliristi sine ullo timore

XXVI. Haec adversus Manichaeos sallaciter Continentes, pro Vera C continentia disputa SSe Suffecerit, ne continentiae fructuosus et gloriosus labor, partem insimam nostram, id est, CorpuS, quando ab immoderatis et illi itis voluptatibus cohibet et usi 2nat, non salubriter casti gare, sed insectari Credatur hostiliter C 0rpus quippe ab

animi est quidem natura diversum , sed non est a natura hominis alienum. Non enim animu ConStat e Corpore; sed tamen homo ex animo ConStat et Orpore et utique

Deus quem liberat, totum liominem liberat. Unde totum hominem etiam Salvator ipse suscepit, dignatus in nobis totum liberare quod fecit . ut contra istam sentiunt veritatem, quid eis prodest libidines continere, si tamen aliquas continent Quid in eis per continentiam potest fieri mundum, quorum Continentia talis immunda est, quae ne continentia nominanda est Sentire quippe quod sentiunt, virus est diaboli Continentia vero munus est Dei. Sicut autem non omnis qui aliquid patitur, aut quoslibet

259쪽

M ONTIM VNΛ p. I. si Adolores tolerantissime patitur, habet aui intutem, tuae similiter Dei munus est, et patientia ni Cupatur multi enim tolerant multa tormenta, ne in suis criminibus prodant aut male sibi conscios, aut Se ipsos multi pro ex plendis ardentissimis libidinibus, et obtinendis, vel non relinquendis eis rebus quibus vinculo pravi amoris obstricti sunt; multi pro diversis et pernici0sis quibus

Vehementer tenentur, erroribus quo omnes absit ut e

ram dicamus habere patientiam ita non omnis qui aliquid continet, vel ipsas etiam carnis aut animi libidinos mirabiliter continet, istam continentiam, de cujus utili late et decore disserimus, habere dicendus est. Quidam enim, quod mirum dictu videri potest, per in Continentiam se continent Velut si e mulier Contineat a marito, quia hoc juravit adultero. Quidam per iii justitiam, velut si miscendi scxus non reddat conjux conjugi debilum, quia ipse vel ipsa jam potest in Cur talem Corpori appetitum. Item quidam continent decepti fide salsa, et

Vana Sperantes, et Vana SeCtantes in quibus sunt omnes

haeretici, et quicumque sub nomine religionis aliquo errore falluntur quorum Continentia Vera esset, SieSSet et fides Vera : Cum Vero illa propterea ne sides sit appellanda, quia salsa est, sine dubio et ista continentiae nomine indigna est. Numquid enim Continentiam , quam UDUS Dei verissime dicimus dicturi sumus esse peCCatum Absit a nostris cordibus tam detestanda dementia. Beatus autem Apostolus ait: si omne quod non est ex fide, pec-D Catum est Quae igitur non habet fidem, ne Continentia nominanda est.

XXVII. Sunt etiam qui aperte malignis serviendo daemonibus a corporis voluptatibus Continent, ut per eos expleant nefaria Voluptates, quarum impetum ardorem

260쪽

quo non continent. Unde, ut aliquid dicam , et caetera propter serm0ni longitudinem taceam; quidam non at lingunt etiam Uxores Sua S, dum quasi mundi per magicas artes perVenire ad uxores moliuntur alienas O mirabilem continentiam, movero nequitiam atque immunditiam singularem. Si enim Vera esSet Continentia, magis ab adulterio, quam propter adulterium perpetrandum, Carnis concupiscentia debuit a conjugio Continere. Hanc quippe concupiscentiam Carni relaxare solet continentia conjugalis, ejusque frenis hactenus moderamen imponere, ut neesin pS conjugio immoderata licentia dissiuatur, sed CuStodiatur modus , aut infirmitati conjugis debitus, Cui hoc non Secundum imperium priecipiti, sed secundum Veniam Concedit Apostolus aut siliis procreandis accommodatUS , quae Una fuit causa miscendae invi cem carnis et patribus quondam et matribus sanctis. Id autem facien Continentia , i l est, moderans et quodammodo limitans in conjugibus Carnis concupiscentiam , et iis inquietum atque inordinatum motum certis quodammodo inibus ordinans, bene utitur hominis malo, quem sacit et vult perficere bonum sicut Deus utitur etiam hominibus malis , propter eos quos perficit bono S.

XXVIII. Absit ergo ut continentiam , de qua CUP- iura dicit u sit h0 ipsum erat sapientiae, Cire CujUS

esset hoc donum , D etiam eos habere dicamus, qui continendo, Vel erroribus serviunt, vel aliquas minor scupiditates ideo Vincunt, ut alias expleant, quarum grIn dita e vincuntur. a Vero quae vera est desuper Venien Scontinentia, n0n alii malis mala premere alia, sed bonis mala sanare Vult lamia. Cujus ut breviter complectaractionem, omnibus prorsus delectationibus concupiscentiae, quae ad VersaΠtur delectationi sapientiae , coercendis