Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

341쪽

, pistis spiritum ei itutis iterum in timorem tamen timore Coinite charitatis ait: u Cum timore et tremore multo, sui ad vos ciuit ea sententia quam CommemoraVi, ne adversus fractos Oleae ramos insertus Superbiret Oleaster, ipse usus est, dicens Noli altum sapere, sed time Q, ipse omnia membra Christi generaliter admonenS ait: Cum timore et tremore Vestram ipsorum salutem operamini; Deus est enim qui operatur in vobis et velle et perari pro bona voluntate cis ne ad Vetus Testamentum videatur pertinere quod scriptum est Servite Domino in

timore , et exultate ei cum tremore'.

XL. Et quae magis membra Corpori Sancti, quod est Ecclesia Curare debent, ut super ea requiescat Spiritus SanCtuS, quam Virginalem profitentia sanctitatem Uuo modo autem requiescit ubi n0n invenit locum suum P quid aliud quam cor humiliatum quod impleat, non unde resiliat quod erigat, non quod deprimat cum apertissime dictum sit: si Super quem requiescet Spiritus meus P u-

, per liuinilem et quietum et trementem Verba mea .

Jam juste vivis, jam pie vivis , pudice , Sancte, Virginalicastitate vivis adhuc tamen hic vivis , et non humiliaris audiendo Numquid non tentatio est Vita humana Super terram his Non te a praesulenti elatione reverberat: re' se, mundo ab scandalis hyo Non contremiscis, ne deputeris in multis quorum refrigescit Charitas, quoniam abundat iniquitas' Non percutis pectus, cum audis: si Quapropter D qui Se putat stare, Videat ne Cadati' , Inter haec divina monita et humana pericula, ita-ne adhuc virginibus sanctis humilitatem persuadere laboramusῖXLI. In vero propter aliud credendum est, permittere

342쪽

Deui ut misceantur numero professionis Vestrae multi et multae casuri et casuro, nisi ut his Cadentibus timor vester augeatur, qu Superbia comprimatur quam sic odit Deus, ut contra hanc unam se tantum humiliaret Altissi

mus diis sorte revera ideo minus timebis, magisque in flaberis, ut modicum diligas eum, qui te tantum dilexit, ut traderet Semetipsum pro tet, quia modicum tibi di misit, viventi id elicet a pueritia religiose pudice, pia castitate , illibata virginitate. Quasi vero non tu multo ardentius diligere debeas eum, qui flagitiosis ad se conversis quaecumque dimisit, in ea te cadere non permisit pAut vero ille harisaeus qui propterea modicum diligebat, quia m0dicum sibi dimitti existimabat, ob aliud

hoc errore caecabatur, ni Si quia ignorans Dei justitiam, et suam quaereti Constituere, justitiae Dei subjectus non erat Θ Vos autem genu eleCtum , et in electis electius virginei chori sequentes Agnum , etiam os re Gratia salvi, facti estis per idem et hoc non ex vobis, sed Dei don num est; non X peribus, ne sorte quis extollatur.

D ipsius enim Sumus sigmentum, creati tu Christo Jesu in operibus bonis , qu00 1 deparavit Deus ut in illis ani bulemus)., Ergo-ne Lunc quanto ejus donis ornatiores estis , tanto minus amabilis Averterit tam horrendam ipse dementiam. Proinde quoniam velum Veritas dixit

quod ille cui m0dicum dimittitur modicum diligit; vos

ut ardentissime diligatis cui diligendo a con jugior innexibus liberi vacatis , deputate vobis tanquam Omnino dimissum , quidquid mali a vobis non est illo regente commissum re Culi enim Vestri semper ad Dominum , quoniam ipse evellet de laqueo pedes vestros si is Et si Nisi Dominus custodierit civitatem , in vanum vigila il

343쪽

is qui custodit eam ., Et de ipsa c0ntinentia loquens Ap

tolus ait: Volo autem omnes liOmines eSSe sic ut me ipsum;

B sed unusquisque proprium donum habet a Deo , alius, quidem sic, alius autem sic Quis ergo donat ista P uis distribuit propria unicuique sicut vult δῖ Nempe Deus, apud luem non est iniquitaS AC per hoc qua aequitate ille faciat alios sic alios autem Sicsi, homini nosse aut impossibile, aut omnino illi cile est quin tamen sequitatesticiat, dubitare fas non est si uid itaque habes quod, non accepisti aut qua perversitate minus diligis a quo amplius accepisti. XLII. uapropter haec prima sit induendae humili tatis cogitatio, ne a se sibi putet esse Dei virgo quod talisost, ac non potius hOC Onum optimum desuper descendere a Patre luminum , apud quem non eSt transmutatio nec momenti Obumbratio ita enim non putabit

modicum sibi esse dimissum, ut modicum diligat, et ignorans ci justitiam ac suam volens Constituere , justitiae Dei non subjiciatur 7. In quo vitio erat Simon ille, quom superavit mulier cui dimissa Sunt peCCata multa, quoniam dilexit multum'. Sed Cautius et Verius cogitabit. omnia peccata sic habenda tanquam dimittantur, a quihus Deus custodit ne committantur Testes UD VOCespiarum deprecationum in Scripturi Sanctis, quibus os tenditur ea ipsa, quae praecipiuntur a Dco non fieri nisi dante atque adjuvante qui praecipit. Mendaciter enim petuntur, Si ea non adjuVante ejus gratia fa Cere possemus. Quid tam generaliter maxime praecipitur, quam Ohedientia qua custodiuntur mandata Deio sit tamen hanc in venimus optari: Tu, inquit, praecepisti mandata tua custodiri nimis. Dieinde sequitur uitinam dirigan

344쪽

, tu vise mep , ad Custodiendas justificationes tuas : tunc, non Confundar, dum inspicio in Omnia mandata tuai. Quod Deum praecepisse Supra p0Suit, hoc ut a se impleretur optavit. Hoc sit utique ne peccetur quod si peccatum suerit praecipitur ut poeniteat; ne desensione et excusatione peccati pereat Superbiendo qui fecit, dum non vult poenitendo perire quod secit. Etiam hoc a Deo petitur, ut intelligatur non seri, niSi eo praestante a quo petitur uione, inquit, Domine, Custodiam ori meo, et ostium continentiae CirCum labia mea : ne declines coro meum in verba maligna, ad XCUSandum eXCusationes in is peccatis, Cum hominibus operantibus iniquitatem .

Si orgo et obedientia qua ju mandata SerVamus, et poenitentia qua peCCata OStra non XCuSamus, sed a CCUSamus, OptatUr et clitur; manifeStum Si quia cum sit,

illo ante hab0 tur , illo adjuvante Completur. Aperi ius otiam diditur propter obstitientiam: A Domino gressus, hominis diriguntur, et iam rius volet . , Et duio ni tentia dicit Apostolus uae orto de illis Deus poeniten-

XLIII. De ipsa etiam continentia nonne apertisSim dictum est: si Et Cum Scirem quia nemo potest SSe On-ktinens nisi Deus det, et hoc ipsum erat Sapientipo, Scire, cujus esset hoc donum et sorte conlinentia lonum Dei est, sapientiam ero sibi ipse homo taestat, qua illud donum non uum , Sed Dei esse cognoscat. more DO D minus sapiente sacit Caecos , n et re Testimonium Do D mini fidele Sapientiam pri stat parvulis , D et, si Si quis, indiget sapientia , postulet a Deo, qui dat omnibus asia fluenter, et non improperat, et dabitu rei'. , Sapientes autem esse Virgine decet, ne lanipades earum ex linguan-

345쪽

tury. uomodo sapient os nisi μύ 0noli a Sapientes, Sc l, lium ilibus consentientes Dixit enim ii omini ipsa sa- pientia : Ecce pietas est sapientia . , Si ergo nihil habes quod non accepisti Noli altum sapere, sed times Et noli modicum diligere, quasi a pio tibi modicum dimissum est; sed potius multum dilige a pio tibi multum tributum est. Si enim diligit, Cui donatum est ne redderet quanto magis debet diligere, cui dona tum est ut haberet Nam et suisquis ab initio pudicus permanet, ab illo regitur et quisquis ex impudico pudicus sit, ab illo corrigitur et quis Itiis usque in sine mina pudicus est, ab illo deseritur. Hoc autem ille occulto judicio facere p0test, iniquo non potest et fortasse ideo latet, ut litus timeatur et minus superbiali P. LIV. Hinde jam sciens 10mo, gratia Dei se esse quod est non incidat in alium sui orbis laqueum, ut

cle iis a Dei gratia se 1 tollendo spernat δ' lotos Uus Vi

ii alius ille Pharisaeus, o de bonis quae labebat Deo

gratias agebat, et tamen e Super Publicanum peccata confitentem extollebat'. Quid igitur faciat virgo, quid Cogitet ne se extollat Super eos ut eas, quae hoc tam magno dono carent Neque enim simulare debet humi litatum , sed exhibere : nam simulatio humilitatis major superbia est. Idcirco Scriptura volens Stendere Veracem huinilitatem esse oportere, Cum dixi SSet uanto mag- nus es , tanto humilia te in omnibus : D mox quoque

subdidit: si Et coram Deo invenies gratiam : D utique ubi se fallaciter humiliare non OSSet. XLV. Proinde quid dicemus Est ne aliquid quod virgo Dei Veraciter cogitet, unde se fideli mulieri, non

tantum Viduae. Verumetiam Conjugatae praeserre nou

346쪽

dientem mulierem inobedienti virgini r 'ponendam

sed cum ambae sunt obedientes praeceptis Dei, ita ne trepidabit sanctam virginitarem etiam castis nuptiis etc0ntinentiam pi desera e connubio fructum Centenumpi seire triceno 3 movero non dubitet hanc rem illi rei pro ponere B se tamen Vel hae virgo obediens et Deum

ii mons illi vel illi mulieri bedienti et Deum limenti danti erre non audeat alioquin non erit humilis 6 Et Deus, superbis resistit uid ergo cogitabit Oc ulla scilicet dona Dei, quu0 0nnisi interr0galio tentationis, cliam in semetipso, unicuique declarat. I enim selera taceam unde scit virgo, quamvis 'llicita quod sunt Do mini, qui modo placeat Domino , ne sorte propter ali quam sibi incognitam mentis infirmitatem, nondum sit matura martyrio, illa vero mulier cui se pro sui regesii0bat, jam possit bibero calicem dominico humilitatis , quem prius bibendum Discipulis amatoribus sublimitatis opposuit L nde, inquam, scit no sorte ipsa nondum sit Thecla si , uni sit illa Crispina Certe nisi adsit tentatio nulla doni hujus sit dum instrali0.

XLVI. Hoc autem tam magnum est , ut eum fructum centenum quidam intelligant io . Perbibet enim praeclarissimum testimonium occlesiastica auctoritas, in qua fidelibus notum est, pio loco Martyres , et quo defunctae sanctimoniales ad altaris a Cramenta recitentur.

Sed quid significet soccundi talis illa diversitas, viderint qui haec melius quam nos intelligunt; sive virginalis vita

in centeno fructu sit, in sexagono vidualis in triceni autem conjugalis Sive contena sertilitas martyri p0tius imputetur, Sexagena continenlide, tricena c0nnubio sive virginitas accedente mari Milo Centenum fructum impleat,

347쪽

DE 41 CT L vii clxia an Is s. q. 395 Sola Vero in Sexageno sit. Conjugati autem tricenum Terente ad sexagenum perveniant Si martyres fuerint sive

quod probabilius mihi videtur, quoniam divinae gratiae

multa sunt munera , et est aliud alio majus a Melius unde dicit Apostolus is simulamini autem dona me-Μ liora i intelligendum est plura esse quam ut in tres differentias distribui possint. Primum ne Continentiam id ualem aut in nullo fructu constituamuS, Ut ad On jugalis pudicitiae meritum deponamus, aut virginali loriae Coaequemus aut coronam martyrii vel in labitu animi, etiamsi desit tentationis examen, Vel in ipsa aSSi0nis experientia constitutam. cuilibet illarum trium castitati sine ullo incremento sortilitatis accedere existimemus. Deinde ubi ponimus , quod multi ac multae ita cust iuut continentiam virginalem Ut tamen non a ciant quae Dominus ait Si is esSe persectuS, Vade, Vende Omnia quae habes, et da pauperibus, et habebis

D thesaurum iri coelo, et Veni, Sequere me D ne audeant eorum cohabitationi sociari, in quibus nemo dicit aliquid proprium sed sunt eis omnia communia δῖ dii hil- ne putamus fructi sicationis accedere virginibus Dei, cum hoc saciunt aut sine ullo fructu esse Virgines Dei, etiamsi hoc non faciunt Multa ergo sunt dona, et aliis alia clariora a superiora singulis singula. Et aliquando alter fructuosus est donis paucioribus, sed potioribus alter inferioribus, sed pluribus. Et quemadmodum inter se vel coaequentur vel distinguantur in accipiendis aeternis honoribus, quis hominum audeat judicares dum tamen

constet et multa esse ista diversa, et non ad praeSens tempuS, Sed in aeternum prodesse meliora . Sed Dominum tres arbitror voluisse fructificationis commemorare disse-

348쪽

rentias caeteras intelligentibus reliquisse. Nam et alius Evangelista solum CommemoraVit Centuplum iri num quid ideo putandus est alia duo vel improbasse vel igno-TaSSst, ac non potius intelligerida reliquisfoyXLV . Sed ut dicere coeperam , Si Veientenus fructus sit Deo devota virginitas, sive ali aliquo modo, vel

quem conam moraVimus. Vel quem non Commemoravimus sit illa fertilitatis intelligenda distantiari nemo a

men, quantillat ut . ausu fuerit Virginitatem p rs serrum arturio, ac num dubitaveriti OC donum OCCultum esse

si examinatrix desit tentatio. liab ut itaque virgo quod cogitet quod ei prosit ad Servandam humili talem , ne violet illam quae supereminet donis omnibus Charitatem sine qua utique qua Cum Ille alia Vel pauca vel plura vel magna vel parva habuerit nihil est. Habet inquam quod c0gitet ut non infletur, non aemuletur cita se scilicet bonitin virginale conjug li bono multo nudius et melius profiteri, ut tamen nesciat utrum illa vel illa conjugata jam pati pr Christo possit, adhuc Vero ipsa non possit, et in hoc ei parcatur, quia infirmitas ejus tenta tione non interrogatur u lidelis enim Deus, ait Aposto- lus , qui non os permittit tentari super id quod potes, iis, sed faciet cum tontatione etiam exitu in ut possitis Sustinere . D Fortassis ergo illi vel illae conjugalis vitiae retinentes in suo genere laudabilem modum , jam possint conixa inimicum ad iniquitatem cogentem etiam laniatu Viscerum et erfusione sanguinis dimicare illi autem vel

illae a pueritia continentes, seque a Strante propterregnum Celorum, nondum tamen valeant talia vel pro

justitia vel pro ipsa pudicitia sustinere. Aliud est enim

pro Veritate ac proposito sancto non consentire Suadentiatque blandienti, aliud non cedere etiam torquenti atque

349쪽

serienti Latent ista in facultatibus et viribus animoriam, tentatione panduntur, experientia propalantur. Ut ergo quisque non infletur, ex eo quod Su ei Viciet posse, humiliter cogitet quod ignorat aliquid praestantius sessor laSSe non possen aliquos autem qui illud quo sibi gl0riose

DotuMeSt, nec labent nec profitentur, hoc quod ipse non Ρ0test poSse. Ita servabitur non sallaci, sed veraci humilitate lonore mutuo prsevenientes , et alter alterumn existimantes superiorem sibi .

XLVlli. Ouid jam dicam de ipsa cautela et vigilan

tia non peccandi uis gloriabitur castum se haberen Cor aut quis gloriabitur mundum se esse a peceato δῖ Integra est quidem ab utero matris sancta virginita S sed , Nemo, inquit, mundus in Conspectu tu , ne in- D fans cujus est unius diei vita super terram . D SerVat Uret in fide inviolata iis dum castitas virginali S, qua EC-CleSi amni viro virgo Casta coaptatur sed ille unus Vir, non tantum deles mente et corpore Virgines, Sed omne Om- iam Christianos ab spiritalibus usque ad CarnaleS. ab Apostolis usta ad ultimos poenitentes Φ, tanquam a SVmmis Coelorum usciue ad terminos eorum , O CUI Orare , et

in ipsa oratione dicere admonuit Et dimitte nobis B dubita nostra , sicut et nos dimittimus debitoribus nos D tris ubi per hoc quod petimus, quid etiam n08 SSememinerimus ostendit. Neque enim pro eis debitis, quae totius praeteritae vita in baptismo per ejus pacem nobiS dimissa esse confidimus, nos praecepit orare, dicente : Dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris D alioquin hanc rationem Catechumeni potius usque ad aptismum orare deberent. Cum vero eam baptigati orant, praepositi et plebes, paS

350쪽

tores et greges Satis ostenditur in hac vita , quae tota tentatio esti, neminem e tanquam ab omnibus peccatis immunem debere gloriari. XLIX. Priande etiam virgines Dei irreprehensibiles quidem sequuntur Agnum quo Climque ierit, et peCCato rum purgatione persecta, et Virginitate SerVata , quae non rediret amissa Sed quia eadem ipsa Apocalypsis, hi tales tali revelati sunt, etiam li in eos laudat, quod in

ore eorum non Sit inVentum monil ac iumr; meminerint etiam in hoc esse VeraCPS , De Se audeant dicere non habere e Catum idem quippe Joannes qui illud vidit, iocdixit: si Si dixerimus quia peccatum non habemus, OS, ipsos decipimus, et Veritas in nobis non est. Quod sin consessi fuerimus dolicta n0Stra, sidulis est et justus , ut dimittat nobis peccata uostra , et purget nos ab omni, iniquitate. 00d si dixerimus quoniam non peCCaVim US, D mendacem aciemus eum , et Verbum ejus non erit in D nobis β. nio certe non illis aut illis, sed Christianis omnibus dicitur, ubi et Virgines su debent agnoscere. Sic enim erunt Sine mendacio, quales in Apocalx psi apparuerunt. A per hoc quandiu nondum est in inlusi sublimitate persecti0, invituperabiles facit in humilitato

conseSSio. L. Sed rursus ne per occasionem hujus Sententiae quiS- quam Cum mortifera Securitate peCCaret, Seque trahendum permitteret, tanquam mox delendis facili conses-Sione peccatis, Continuo subjecit re Filioli mei haecnscripsi vobis, ut non peccetis, et Si quis peccaverit, D advocatum habemus ad Patrem Jesum Christum jus

tum , et ipse propitiator est peccatorum nostrorum DNemo itaque a peccato tanquam rediturus abscedat, neC

se hujusm0di quasi societatis pacto cum iniquitate On