장음표시 사용
41쪽
quam Pater et Filius, sed, ut ita dicam, OnSubstantialis et con ternus quia ista Trinitas unus eS Deus non ut idem sit Pater qui et Filius et Spiritus sanctus sed ut Pater sit Pater, et Filius sit Filius, et Spiritus sanctus sit Spiritus sanctus, et haec Trinitas UDUS Deus, sicut scriptum est Audi, Israe , Dominus Deu tuus, Deus D Unus est . , Tamen si interrogemur de singulis , et di Catur nobis : Deus est Pater Respondebimus, Deus. Si quzeratur utrum Deus sit Filius ioc respondebimus. Nec si uerit de Spiritu sancto talis interrogatio, alit eum
esse debemus respondere quam Deum : Vehementer a
Vente Si accipere, quomodo de hominibus dictum est stili estis . n Non enim sunt naturaliter ii, quicum que sunt facti atque conditi ex Patre per Filium dono Spiritus sancti. Ipsa enim significatur Trinitas, Cum Apostolus dicit: si Quoniam ex ipso et in ipso et per ipsum D Sunt Omnia . Duanquam ergo de singulis interrogati, respondeamus Deum esS de quo quaeritur siVelatrem, sive Filium, sive Spiritum sanctum non tamen ire deOS a nobis coli quisquam existinia erit.
XVII. Nec mirum quod haec de ineffabili natura di
Cuntur, Cum in iis etiam rebus, qua Corporeis oculis CernimUS , et Corporeo sensu dijudicamus, tale aliquid accidat. Nam cum de fonte interrogati non possimus dicere quod ipse sit fluvius nec de fluvio interrogati possimus eum sontem vocare; et rursum potionem quae de fonte vel suvio est, nec fluvium possimus appellare neC sontem tamen in hac trinitate aquam nominamVS et Cum de singulis quaeritur, Singillatim aquam reSpondemUS. Nam si quaero utrum actu in fonte Sit, respondetur, aqua; et Si quaeramus utrum aqua sit in fluvio , nihil aliud respondetur et in illa potione non poterit eSSe alia
42쪽
Sane CaVendum est, ne quisquam inel labilem illius majestatis substantiam sicut 0ratem istum visibilem atque corporeum Vel fluvium Vel potionem cogitet. In his enim aqua illa , quae nunc in sistite est, exit in fluvium , nec in se manet; et cum de fluvio ves de sonte in potionem transit, non ibi permanet, unde sumitur. Itaque seri potest ut eadem aqua nun ad sontis appellationem pertineat, nunc adiuvii, nunc ad potionis cum in illa Trinitate dixerimus, non possessieri ut Pater aliquando sit Filius aliquando Spiritus Sanctus sicut in arbore non est radix, nisi radix, nec robur est aliud quam robur, nec ramo nisi TamOS OSSUmUS diCere non enim quod dicitur radix id potest dici r0bur et rami nec lignum quod pertinet ad radicem 40teS aliquo transitu nunc in radiCeesse, Unc in robore , Unesin ramiS, sed tantummodo in radice :cum illa regula nominis maneat, ut radix lignum sit, et robur lignum, et rami lignumn nec tamen tria signa di Cantur, Sed tuum. Ut Si liae habent aliquam dissimi litudinem , ut possint non absurde tria ligna dici, propter firmitatis diversitatem illud certe omnes concedunt, si x uno sonte tria pocula impleantur posse dici tria pocula, tres autem aquaS non poSSe dici, sed omnino unam aquam quanquam de Singulis poculis interr0gatus in qu0libelli Orum aquam eSSe repondeas quamvis nullus lic transitus fiat sicut de sonto in fluvium dicebamus. Sed hac non propter illius divinae naturae similitudinem. sed propter visibilium etiam unitatem c0rp0ralia exempla data sunt ut intelligeretur fieri posse ut aliqua tria noutantum singillatim , sed etiam simul unum singulare Omen obtineant nec quisquam miretur et absurdum putet,
qu0d Deum dicimus Patrem, Deum Filium, Deum b
43쪽
rit uni Sanctum, ne tanton tres Deos in ista Trinitate, sed Unum Deum , unamque Substantiam.
XVIII. Et de Patre quidem ac Filio multis libris dis
seruerunt docti et spiritales viri, quibus quantum homines hominibus poterant et quemadmodum non UDUS esset Pater et Filius sed unum essent et quid proprie Pater esset, et quid Filius insinuare conati sunt quod ille genitor, hic genitus ille non de Filio hic de Patre; hujus ille principium, unde et caput Christi dicitur , quamvis et Christus principium , sed non Patris hic vero illius imago β, quamvis nulla ex parte dissimilis et omnino indisserenter aequalis Tractantur haec latius ab eis, qui non tam breviter quam nos, totius Chri Stianae fidei professionem volunt explicare. Itaque in quantum Filius est, de atre accepit ut sit cum ille de Filio id non CCeperit : et in quantum hominem mutabilem SciliCet Creaturam in melius commutandam ineffabili misericordia temporali dispensatione suscepit, multa de illo in Scripturis inveniuntur ita dicta, ut impias haeretico
rum mentes prius Volentes docere quam OSSe in errorem mi Serint, ut putarent eum non aequalem Patri, nec
USdem esse substantiae, qualia sunt illa, re Quoniam Pater major me est si , et re Caput mulieri Vir, Caput η viri Christus, caput autem Christi Deus Φ, D et, si uncii ipse subjectus erit ei, qui illi subjecit omnia'; o et, D ad adlatrem meum et Patrem VeStrum Deum meumn et Deum Vestrum J D et nonnulla hujuSmodi quae Om Ilia POSita sunt non ut naturae atque SubStantiae inaequalitatem significent, ne falsa sint illa, ago et Pater unum Sumus β n et, si Qui me vidit, vidit et Patrem meum'; ,
44쪽
omnia per ipsum facta sint: et v Non rapinam arsiti': DIUS Si SSe qualis co*; is et caetera tali: sed illa posita Sunt, partim propter administrationem Suscepit hominis, qua dicitur emetipsum exinanivit; D non quia mutata est illa Sapientia cum sit omnino incommutabilis ; sed quia tam humiliter hominibus innotescere Voluit partim ergo propter hanc administrationem illa ita scripta Suut, de quibus hs'retici calumniantur partini propter h0 , quia Filius Patri debet quod est hoc etiam debens utique Patri quod idem Patri sequalis aut
par est Pater autem nulli debet quidquid est. XIX. De Spiritu sancto autem nondum tam opiOSe ac diligenter disputatum est a doctis et magnis divinarum Scripturarum tractatoribus, ut intelligi facile possit et rius proprium, quo proprio sit ut euin neque Filium neque Patrem dicere possimus, sed tantum Spiritum
sanctum nisi quod eum donum Dei esse praedicant, ut Deum Credamus non se ipso inserius donum dare. Ser rarit tamen ut non genitum Spiritum sanctum tanquam Filium de Patre praedicent unicus enim est Chri Stu neque de Filio altili iam nepotem summi Patris nec tamen id quod est, nulli debere, sed Patri, ex quo omnia; ne duo
Constituamus principia sine principio, quod salsissimum
est et absurdi Ssimum , et non catholiciae fidei, Sed quorumdam luCreti Corun errori proprium Ausi Sunt tamen
quidam pSam Comin unione in Patris et Filii, atque ut ita dicam deitatem, quam nec θεώτατα appellant, spiritu in Sunt tuni s ledere mi, quoniam Pater Deus et Filius
Deus, ipsa diritus , qua sibi copulantur et ille gignendo Filium t ille Patri cohaerendo, ei a quo CS genitus aequetur. Hanc ergo duitatem, quam etiam dilectionem in se
45쪽
inViCem in horuni Cliaritatemque volunt intelligi, Spiri tum Sanctum appellatum dicunt, multisque Scriptura rum documentis adsunt huic opinioni suae; sive illo quod dictum est Quoniam charitas Dei diffusa est in cordinius nostris per Spiritum sanctum qui datus est nobisi , sive aliis multis talibus testimoniis et eo ipso quod per
Spiritum Sanctum reconciliamur Deo, Unde etiam Cum
donum Dei dicitur, satis significari volunt Charitatem Dei eSSe Spiritum sanctum. Non enim reconciliamur illi, nisi per dilectionem, qua etiam si lii appellamur : noujam Sub timore tanquam servi, quia ConSummata dilectio soras nulti timorem et Spiritum libertatis accepi mUS, in quo Clamamus es abba ater si , Et quia reconciliati j et in amicitiam revocati per Charitatem po terimus omnia Dei secreta cognoscere , propterea de spiritu sancto dicitur Ipse vos induCet in omnem Veritantem'. Diropterea et considentia praedicandae Veritatis,
qua impleti sunt in adventu ejus Apostoli, recte Charitati tribuitur : quia et dissidentia timori datur, quem Con- Summatio Charitatis excludit. Ideo etiam donum Dei di- Citur', quia eo quod quisque novit non fruitur, nisi et id diligat Frui autem sapientia Dei, nihil est aliud quam ei dilectione cohaerere : neque quiSquam in eo quodiercipit permanet nisi dilectione : et ideo Spiritus auctus
dicitur, quoniam ad permanendum SanCiuntur quaeCumque Sanciuntur, nec dubium est a sanciendo Sanctitatem vocari. Maxime autem illo testimonio utuntur SSertores
hujus sententiae, quod scriptum est Quod natum est de Carne, Car est; et quod natum est de Spiritu, spin ritus est quoniam Deus Spiritu est'. o Hic eni in re
46쪽
generationem nostram dicit, quae non secundum damde Carne est, sed secundum Cliristum de Spiritu sancto. Quapropter si Spiritus sancti hoc loco facta est commemoratio, cum dictum est 6 Quoniam Deus Spiritus est; nanimadvertendum dicunt, non dictum esse : Quoniam Spiritus Deus est; sed, si Quoniam Deus Spiritu est;
ut ipsa deitas atris et Filii hoc loco dicta sit Deus,
quod est Spiritus sanctus. Huc accedit aliud testimonium quod dicit Joannes apostolus Quoniam Deus dilection est . Datiam hic enim non ait : Dilecti Deus est Sed, si Deus dilectio est is ut ipsa deitas dilectio intelligatur. Et quod in illa enumeratione connexarum ibi rerum ubi dicitur Omnia vestra sunt, Vos autem Chriiti v Christus autem Deir , et, si Caput mulieris Vir Caput Viri Christus, caput autem Christi Deus δ; is nulla sit commemoratio Spiritus sancti, ad hoc pertinere dicunt, quia non sere in iis quae sibi connexa sunt numerari solet ipsa connexio. nde in illo etiam loco Trinitatem ipsam
identur agnoscere qui legunt attentius, Cum dicitur u Quoniam ex ipso, et per ipsum, et in ipso sunt omnia A. D X pSO, D tanquam ex eo qui nulli debet quod est si Per ipSum D tanquam per mediatorem re In pSO . D tanquam in eo qui continet id est copulatione Conjungit. XX. Huic sententis contradicunt, qui arbitranturi Stam Communionem , quam sive deitatem sive dilectio Dum sive Charitatem appellamus, non esse SuhStantia in quaerunt autem SeCundum substantiam sibi exponi Spiritum SanCtum , ne intelligunt non aliter potuisse dici si Deus dilectio est is nisi esset dilectio substantia. Du-Cuntur quippe Consuetudine rerum Corporalium ; UO-niam si duo sibi corpora copulentur ita ut juxta inVicem Collocentur , ipsa copulatio non est Corpus quandoqui-
47쪽
dem separatis illis corporibus, iis copulata fuerant, nulla invenitur nec tamen quasi discessisse et migrasse intelligitur, sicut illa corpora. Sed hi tales cor mundum faciant, quantum possunt, ut Videre valeant in Dei Substantia non esse aliquid tale, quasi aliud ibi sit sub stantia, aliud quod accidat substantiae, et non sit substantia; sed quidquid ibi intelligi potest substantia est. Verum haec dici possunt facile, et crediri videri autem
nisi corde puro quomodo se habeant, omnino non OS-Sunt. Quapropter sive ista vera sit sententia, sive aliud aliquid sit, si des inconcussa tenenda est, ut Deum diCainus Patrem , Deum Filium, Deum Spiritum sanctum neque tres deos, sed istam Trinitatem unum Deum me que diversos natura, sed ejusdem substantiae ; neque ut Ρater aliquando sit Filius, aliquando sit Spiritus sanctus; sed Pater semper ater, et Filius semper Filius , et Spiritus sanCtus Semper Spiritus Sanctus. Nec temere de invisibilibus aliquid amrmemus tanquam CienteS, Sed tanquam credentes quoniam Videri nisi mundato corde non possunt et qui ea videt in hac vita ex partei, ut dictum est, atque in aenigmate, non potest efficere ut et ille videat cui loquitur, si cordis sordibus impeditur. Beati autem mundo corde, quoniam ipsi Deum vide Diunt . is se fides est de Deo conditore et renovatore
XXI. Sed quoniam dilectio non tantum in Deum nobis
imperata est, Cum dictum est viiliges Dominum Deum tuum ex tot Corde tuo, et ex tota anima tua, et ex tota mente tua δ Sed etiam in proximum; nam Diliges, inquit, proximum tuum tanquam te ipsum D si autem ista sides congregationem societatemque hominum non teneat, in qua fraterna Charitas operetur, in US I UC
48쪽
tholicam. Nam et haeretici et schismatici congregationes Suas ecclesias vocant. Sed haeretici de Deo salsa sentiendo ipsam idem violant schismatici autem discissionibus niquis a fraterna charitate dissiliunt, quamvis ea credant quae Credimus uapropter nec haeretici pertinent ad Ecclesiam catholicam quae diligit Deum nec schismatici, quoniam diligit proximum; et ideo peccatis proximi facile ignoscit, quia sibi precatur ignosci ab illo, qui
nos reconciliavit sibi delens omnia praeterita , et ad vitam OVam nos VOCan quam Vitam donec persectam Capiamus, Sine peccatis SSe non possumus interest tamen qualia sint. XXII. Nec de peccatorum disserentia modo tractandum est, sed credendum omnino , nullo modo nobis ignosci ea quae peccamus, si nos inexorabiles ad ignos- Cenda peccata fuerimus . Itaque credimus et remissionem
XXIII. Et quoniam tria sunt quibus homo Constat, Spiritus, anima et corpus quae rursus duo dicuntur, quia Saepe anima simul cum spiritu nominatur. Pars enim quaedam ejusdem rationalis qua carent bestiae, spiritus dicitur principale nostrum spiritus est deinde Vita qua Conjungimur corpori anima dicitur ci postremo ipsum corpus quoniam visibile est, ultimum nostrum eSt. δ' autem omnis creatura ingemiscit et parturitusque nunc : dedit tamen primitias Spiritus quia oredidit Deo et bonae jam voluntatis est. Hi spiritus etiam Vocatur mens , de quo dicit Apostolus : si Mente servio, Legi Dei si is ui item alio loco dicit Testis est enim, mihi Deus cui servio in spiritu nilo β. M anima vero
49쪽
cum carnalia bona adhuc appetit caro nominatur. ars enim ejus quaedam resistit Spiritui non natura, sed Onsuetudine peccatorum. Unde dicitur lento servio, Legi Dei, carne autem legi peccati. ' Quae consuetudo
in naturam versa S SeCundum generationem mortalem
peccato primi hominis Ideoque scriptum est Et nos, aliquando fuimus naturaliter filii iraei in id est, vindictae, per quam factum est ut Serviamus legi peccati.
Est autem animae natura persecta, Cum spiritu suo subditur, et cum sequitur Sequentem Deum. Ideo anima
lis homo non percipit quae sunt Spiritus Dei Sed
non tam cito anima subjugatur spiritui ad bonam operationem, quam Cit Spiritus Deo ad veram idem et bonam Voluntatem : Sed aliquando tardius ejus impetus. quo in carnalia et temporalia defluit refrenatur. Sed quoniam et ipsa mundatur, recipiens stabilitatem naturae suae dominante spiritu, quod sibi caput est cui ejus a pili caput est Christus, non est desperandum etiam Orpus restitui naturae propriae : sed utique non tam cito quam anima, SiCUt neque anima tam Cito quam spiritus Sed tempore opportuno in novissima tuba, cum mortui reSurgent inCorrupti, et nos immutabimur'. at ideo
credimus et Carnis resurreCtionemri non tantum quia re paratur anima, quae Un propter Carnales assectiones caro nominatur; sed hae etiam Visibilis caro quae naturaliter est Caro Cujus nomen Dima non propter naturn m.
sed propter affectiones Carnales accepit: haec ergo visibilis, quae proprie dicitur caro, sine dubitatione re denda est resurgere. Videtur enim Paulus apostolus eam tanquam digito ostendere, Cum dicit re oportet Corrup-
tibile hoc induere incorruptionem ' , Cum enim dicit: si Hoc, D in eam quasi digitum intendit. Quod autem vi-
50쪽
sibile est, id potest digito ostendici quoniam posset etiam anima corruptibilis dici; nam vitiis morum ipsa Corrumpitur re Et mortale hoc induere immortalitatem cum legitur, eadem significatur visibilis caro, quia in eam identidem velut digitus intenditur. otest enim et anima Sicut corruptibilis propter morum vitia, ita etiam mortalis dici. Mors quippe animae St apOStatare a Deoi is quod primum ejus peccatum in paradiso a cris Litteris continetur . XXIV. B esurget igitur Corpus secundum Cliristianam fidem , quae sallere non potest. Quod cui videtur incredi bile, qualis nunc sit caro attendit qualis autem futura sit non considerat: quia illo tempore immutationis an gelicae non jam caro erit et Sanguis, Sed tantum OrpUS. Cum enim de carne Apostolus loqueretur Asia, inquit,
Caro peCorum, alia Volu Crum, alia isCium, alia Ser D sentum et Corpora Coelestia et Corpora terrestria d. v
Non enim dixit : Et caro coulus iso dixit autem Et
D celeStia terrestria torpora. D Omnis in im Caro etiam Corpus est, non autem Omne Corsu etiam Caro
est primo in istis terrestribus quoniam lignum Corpus eSt, Sed non caro hominis autem Vel pecoris et corpus et caro est in C intestibus vero nulla Caro, Sed Orpora
simplicia et lucida , quue appellat apost Mus spiritalia;
nonnulli autem vocant etherea. Et ideo non Carnis re surrectioni contradicit illud quod ait Caro et sanguis regnum Dei non possidebunt sed quale suturionSit quod nunc Caro et sanguis est, i dedicat. In qualem naturam quisquis Lanc carnem converti posse non re
dit, gradibus ducendus est ad fidem. Si otii in ab eo quaera utrum terra in aquam possit c0nverti, impier vicinitatem non ei videtur incredibile. Rursum si qua