Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

551쪽

3 Cet, IOSsent haec Verba in aliam traduci sententiam.

Cum vero multis aliis locis Epistolarum suarum, quid

hinc sentiat, apertissime OCeat, Superfluo Conantur, et

sibi et caeteris caliginem obducere, ut quod utiliter illa

charitas monet non solum sacere nolint, sed nec intelli

gere ipsi, aut ab aliis intelligi velint, non timentes quod

scriptum est v Noluit intelligere ut bene agereti DIV. Prius ergo demonstrare debemus beatum apostolum Paulum opera Corporalia Servo Dei operari voluisse, quae sinem haberent magnam spiritalem mercedem, ad hoc ut ipso victu et tegumento a nullo indigerent, sed manibus suis haec sibi procurarent: deinde ostendere evangelica illa praecepta, de quibus nonnulli non solum pigritiam, sed etiam arrogantiam Suam OVent, aposto lico praecepto et exemplo non 8Se Contraria. Videamus itaque unde ad hoc Venerit Apostolus, ut diceret Si quis non Vult operari, non manducet D et quid deinde contexat, ut ex ipsa CirCumstantia lectionis appareat declarata sententia si DenuntiamuS , inquit, Vobis fratres, , in nomine Domini nostri Jesu Christi, ut subtrahatis vos ab omni fratre inquiete ambulante, et non seCUn- , dum traditionem quam acceperunt a nobis. Ipsi enim scitis quomodo oporteat imituri nox quia non fuimus inquieti inter Vos neque panem ab aliquo grati manis ducavimus, sed in labore et fatigatione die ac nocte

D non habuerimus potestatem, Sed ut nosmetipsos sor-mmam daremuS Vobis, qua nos imitaremini. Nam et cum D apud Vos essemuS,AEOC Vobis praecipiebamus, quoniam si quis non Vult operari, non manducet. Audivimus enim quosdam inter vos ambulare inquiete , nihil open ranteS; Sed Curiose agentes diis autem qui ejusm0di

Psal. XXXV, 4.

552쪽

524 AUGUSTINI AEPISCOPI D sunt, praecipimu et obsecramus in Domino Jesu Christo, ut cum Silenti Operante panem Suum man

, ducenti is Quid ad haec dici potest, quandoquidem ne cuiquam postea liceret ho pro Voluntate , non pro Charitate interpretari, exemplo suo docuit quid praeceperit pIlli enim tanquam Apostolo praedicatori vangelii, mi liti Christi, plantatori vineae , pastori regis constituerat Dominus ut de Evangelio Viveret; et tamen ipse stipendi uni sibi debitum non exegit, ut se sormam daret eis qui exigere indebita cupiebant: sicut ad Corinthios dicit: si uis militat suis stipendiis unquam Quis plantat vi Dieam , et de fructu ejus non edit Qui pascit gregem, D et de lacte gregis non percipit Τὸ o Ergo quod sibi debebatur, noluit aCCipere, Ut Xemplo ejus Coer Jerentur, qui sibi non ita ordinatis in Ecclesia talia deberi arbitrabantur. Quid est enim quod ait Neque panem gra, tis ab aliquo manducavimus, sed in labore et fatigationen die ac nocte operante S, ne quem VeStrum graVarem US; non quia non habuerimus potestatem , Sec ut nos sor-Dmam daremu Vobis, qua nos imitaremini Boudiant ergo quibus hoc praecepit, id est, qui non habent hanc potestatem quam ille habebat, ut tantummo lo spiritaliter operante mandu Cent panem a Corporali labore gratuitum et quemadmodum dicit u Praecipimus et obse- Diramus in Christo, ut Cum silentio operante panem Drauum manduCent, D non disputent contra manifestissima verba Apostoli quia et hoc pertinet ad silentium, cum quo debent operantes mandu Care panem Suum. V. Enucleatius autem et diligentius adhuc ista verba Considerarem atque tractarem, nisi haberem alia loca Epistolarum ejus multo manifestiora quihus collatis et ista liquidius manifestantur, et si ista non essent, illa

553쪽

sufficerent. Ad Corinthios enim scribens de hac eadem re , ita dicit: si Non sum liber non sum Apostolus pn Nonne Christum Jesum Do minuin nostrum vidi Nonne

opus meum vos estis in Domino Si aliis non sum apos- tolus, Vobis verumtamen sum Signaculum enim apOS-n tolatus mei vos estis in Domino. Mea defensio ad eos qui me interrogant haec est. Numquid non habemus D potestatem manducandi et bibendi Aumquid non ha-

hemus potestatem sororem mulierem CircumduCendi,

sicut et caeteri Apostoli, et fratres Domini, et Cephasi is Vide quemadmodum primum ostendat quid sibi liceat, et ideo liceat quia Apostolus est. Inde enim capit si Non, sum liber non sum Apostolus sint probat se Aposto

lum esse dicens Nonne Christum Jesum Dominum nostrum vidi Nonne opus meum Vos estis in Domino is Quo probato ostendit sibi licere quod caeteris Apostolis, id est, ut non operetur manibus suis, sed ex Evangelio vivat, sicut Dominus Constituit, quod in consequentibus apertissime demonstravit : ad hoc enim et fideles mulieres habentes terrenam substantiam ibant cum eis . et ministrahant eis de substantia sua, ut nullius indigerent horum quae ad necessaria Vitae hujus pertinent. Quod beatus Paulus licere quidem sibi demonstrat, sicut et caeteri Apostoli faciebant, sed ea potestate se uti noluisse postea Commemorat. Hoc quidam non intelligentes, non Sororem mulierem, is Cum ille diceret Numquid

non habemus poteStatem sororem mulierem circumdu

Diendi, is Sed re Uxorem , interpretati sunt. Fefellit os verbi graeci ambiguitas , quod et uxor et mulier eodem verbo graece dicitur. Quanquam hoc ita posuerit Apostolus, ut falli non debuerint quia neque u uulierum

tantummodo ait, Sed re Sororem mulierem p D neque

554쪽

st Ducendi , sed re Circumducendi. D Verumtamen alios interpretes non sesellit haec ambiguitas , et u Mulierem,

non Uxorem, , interpretati sunt.

VI. Quod quisquis putat non potuisse ab Apostolis

fieri, Ut Cum ei SanCtae Conversationis mulieres circuirent, quaCumque I Vangelium praedicabant, ut eis de sua substantia mini Strarent neCeSSaria, Vangelium audiat, et cognoscat quemadmodum ioc ipsius Domini exemplo faciebant Dominus enim OSter more misericordiae suae infirmioribus compatiens, Cum ei possent Angeli ministrare, et loculo habebat quo mitteretur pecunia, quae conserebatur utique a boni fidelibus eorum victui necessaria : quo loCUlo Judae Commendavit, ut etiam furessi vitare non OSSemia S, tolerare in Ecclesia disceremus. D ille enim ea quae mittebantur Sicut de illo scriptum, est, auserebati. D Et mulieres Voluit ut se ad praeparanda et ministranda neCeSSaria Sequerentur, Stendens

quid Evangelistis et ministris Dei tanquam militibus, alle hibus Dei tanquam provincialibus dehoretur; ut si quis

eo quod sibi deberetur uti n0llet, sicut Paulus apoSto lus noluit, amplius impenderet Ecclesiae, non exigendo stipendium debitum, sed quotidianum victum de suis laboribus transigendo. Audierat enim stabularius, ad quem vulneratu ille perductus cst Si quid amplius erogaveris, in redeundo reddam tibi . , Amplius ergo erogabat apostolu Paulus, qui Suis, ut ipse testatur, Sti pondiis militabat δ. In Evangelio enim scriptum St: st Deinceps et ipse iter faciebat per civitates et castellan praedicans et eVangeli Zan regnum Dei et duodecim cum illo et muliere aliquae quae erant curatae a spiritibus malignis et infirmitatibus, Maria quae vocatur Magda hiene, de qua daemonia Septem exierant, et Joanna X m

555쪽

Churpe procuratoris Herodis, et Susanna, et aliae multae, quae ministrabant eis de facultatibus suis . , HOC exemplum Domini imitabantur Apostoli, ad accipiendum sibi debitum cibum de quo idem Dominus apertissime loquitur Euntes, inquit, praedicate dicentes, quia ap-

D propinquaVit regnum Coelorum. Infirmo Cur3tC, Or- tuos suScitate, leprosos mundate, daemonia dicite. Gratis accepistis, gratis date. Nolite possidere aurum, neque argentum, neque peCUniam in Zoni VeStriS, neque peram in Via, neque duas tuniCaS, neque CalCeamenta, neque Virgam Dignus est enim Operarius Cibo Suo .

Ecce ubi constituit Dominus quoc idem Apostolus Coin memorat. Ad hoc enim dixit illa omnia ne portarent, ut ubi opus esset, ab eis acciperent quibus annutiliabant regnum Dei. . VII. Ne quis autem arbitretur solis duodecim hoc suisse concessuma vide etiam quid Luca narret re Post haec, inquit, designavit Dominus et alios Septuaginta duos et misit illos binos ante faciem suam in omnem Civitatem et locum quo orat ipse Venturus. Et dicebat, illis Messis quidem multa, operarii autem paUCi; OD Cate ergo Dominum messis, ut mittat perarios in mes Se in Suam. Ite, CC ego mitto Vos Sicut agnos inter lu- pos. Nolite portare SaCCulum, neque eram, neque Calceamenta, et neminem per Viam salutaveritis in

quamcumque domum intraveritis, primum dicite: Pax, huic domui Et si ibi fuerit filius pacis, requiescet super

illum pax vestra : sin autem, ad os revertetur. In B eadem autem domo manete, edentes et bibentes quae apud illos sunt. Dignus est enim Operarius mercede Sua β. Dii apparet non esse illa ussa, sed permissa

556쪽

ut quisquis uti vellet, eo uteretur quod sibi liceret ex Domini constitutione; si quis autem uti nollet, non Contra jussum saceret, Sed de Suo jure cederet misericordius et laboriosius conversatus in Evangelio, in quo et debitam mercedem nollet accipere. Alioquin contra jussum Domini secit Apostolus, qui posteaquam ostendit sibi licere, statim subjecit u Sed tamen ego non sum usus hac

potestate i.

VIII. Sed ad ordinem redeamus, ac totum ipsum EpiStolae locum diligenter consideremus u Numquid, inquit, non habemus licentiam manducandi et bibendi Num quid non habemus licentiam sororem mulierem CirCum ducendi se is Quam licentiam dixit, nisi quam Dominus

dedit eis quos ad praedicandum regnum coelorum misit, dicens: in quae ab ipsis Sunt manducate, dignus est enim operarius mercede Sua D et Se pSum proponen ad ejusdem potestatis exemplum, cui fidelissimae mulieres talia necessaria de suis facultatibus ministrahant δῖ Ani vilius autem secit apostolus aulus, ut de coapostolis suis documentum adluberet hujus licentiae a Domino permiSSI'. Neque enim reprehendens sul)jecit Sicut et caeterino postoli, et fratres Domini, et Cephas sed ut hinc ostenderet hoc se accipere noluisse, quod ei licere accipere, Caeterorum etiam Commilitonum ejus more probaretur u An ego Solus et Barnabas non habemus potestan tem non operandi y Ecce abstulit omnem dubitationem etiam tardissimis cordibus, ut intelligant de qua operatiotie dicat it quid enim ait: si An ego solus et Barnabas BDO hahem US potestatem non operandi, n nisi quia omnes Evangelistae et ministri verbi Dei habebant potestatem a Domino ineptam, ut non operarentur manibUS

557쪽

suis sed ex Evangelio ViVerent, Operantes tantummodo

spiritalia in praedicatione regni Celorum, et aedificatione pacis Ecclesiae Θ Neque enim quisquam potest dicere de ipsa spiritali operatione dixisse Apostolum An ego

D solus et Barnabas non habentu potestatem non pe- randi. man enim potestatem non operandi omnes illi habebant dicat ergo qui conatur praecepta apostolica iusententiam suani depraVare atque pervertere, dicat, si audet, omnes EvangeliSta a Domino accepisse potestatem non evangeligandi. At si tho absurdissimum et insanissimum est dicere, cur nolunt intelligere quod omnibus pateat, accepisse quidem illo potestatem non operandi, sed Opera corporalia quibuS Victum quaererent, quia re Dignus est operarius cibo Suo et merCede uat, D Sicut Evangelium loquitur Non ergo soli aulus et Barnabas non habebant potestatem non operandi, Sed omnes pariter habebant hanc potestatem, qua Sti non Utebantur, in

plius impendendo Ecclesiae, sicut in illis locis ubi ovan geligabant, infirmis congruere judiCabant. Et ideo, ne Co apostolos SUOS reprehendiSS Videretur, subjungit et dicit: Quis militat suis stipendiis unquam Quis pascit Daregem, et de lacte gregis non percipit Numquid o D cundum hominem haec loquor An Lex non haec dicit pDIn Lege enim Moysi scriptum est Bovi trituranti os non infrenabis . Numquid de bobus pertinet ad Deum p An propter nos omnino dicit Propter nos enim scrip , tum est, quia debet in Spe qui arat arare, et triturans, in spe fructus participandi'. viis Verbis satis indicat apostolus Paulus, non sibi aliquid usurpasse ultra debi

tum co-apostolOS SUOS, quia non perabantUr Corporaliter. unde haberent huic Vitae neceSSaria, Sed Sicut Dominus constituit, ex Evangelio Vivente Panem gratuitum man

CXXXIII. 34

558쪽

ducarent ab eis quibus gratuitam gratiam praedicabant. Stipendium enim suum tanquam milites accipiebant, et de vineae per eos plantalpe fructu, quod opus erat, libere decerpebant, et de gregis quem paSCebant lacte potabant, et ex area quam tritulabant cibum sumebant. IX. Apertius autem Caetera Conne Clit, et Omnino User omnes dubitationis ambages si Si nos Vobis, inquit, is spiritalia seminaVimus, magnum est Si Vestra Carnalia metamus P is Quae sunt Spiritalia, quae seminavit, nisi verbum et mysterium Sacramenti regni coelorum us autem Carnalia, quae ibi licere metere dicit, nisi lis ctemporalia, quae Vitae atque indigentiae carnis indulta sunt Haec autem sibi debita Se ab eis non quaesisse nec accepisse manifestat, ne quod impedimentum daret Evangelio Christi. Quid restat, ut intelligamus eum Operatum esse unde victum haberet, nisi corporale opus Corporali

Lus et visibilibus manibus suis Nam si de spiritali opere

ictum et tegumentum quaereret id est, ut ab eis haec acciperet, qu0 in Evangelio aedifiCabat, non Consequenter diceret Si alii potestatis Vestrae participant, non, magis nos Sed non sumus usi hac potestate; sed omnia toleramuS, ne quod impedimentum demus Evangelio, Christi . , Qua potestate se dicit non usum, nisi quam habebat in eos a Domino acceptam, ut eorum Carnalia meteret, ad ictum Vitae hujus, quae in carne agitur cujus potestatis participes erant etiam alii, qui non eis primo Evangelium annuntiaVerunt, sed ad eorum Ecclesiam id ipsum praedicantes postea venerunt. Ideo cum dixisset: i Si nos vobis Spiritalia seminavimus, magnum S Si car- nalia Vestrametamus , subjecit u Si alii P0testatis ves, irae partiCipant, non mugis nos o Et Cum demonstrasso quid eis potestatis esset: Sed non Sumus usi, inquit,

559쪽

, hac potestate; et omnia toleramus, ne quod impedi, mentum demus Evangeli Christi. micant ergo isti, quomodo de opere spiritali carnalem victum habebat Apostolus, cum aperte ipse diCat, non e usum esse hac potestate. At si de opere Spiritali carnalem victum non habebat, restat ut de opere corporali habuerit, et inde dicat Neque panem grati ab aliquo manducavimus, , sed in labore et fatigatione n0Cte et die Operantes, nen quem VeStrum graVaremu non quia non habuerimus potestatem. Sed ut n0S Ormam daremus Vobis, qua nos, imitaremini. O uia, inquit, t0leramus, ne quod impe- , dimentum demus Evangelio Christit. X. Et redit rursus, modisque Omnibus etiam atque etiam commendat quid Sibi liceat, et tamen non faciat. st Nescitis, inquit, quoniam qui in templo operantur, quae, de templo sunt edunt qui altari deserviunt, altario, compartiuntur Sic et Dominus ordinavit iis qui Euan es gelium annuntiant, de Vangelio Vivere Dego autem, nullius horum usus sum g η Quid h0 apertius quid clarius Vereor ne sorte cum dissero Volens id exponere obscurum stat quod per se lucet et claret. Qui enim haec verba non intelligunt, aut e n0n intelligere singunt, mea multo minus intelligunt vel se intelligere profitentura nisi sorte propterea Cito intelligant n0Stra quia conceditur eis intellecta deridere, de Apostoli autem verbis non

idem conceditur. Propterea ubi aliter ea secundum suam sententiam interpretari non OSSunt, etiam Clara et a nifesta, obscura et inCerta SSe QSpondent, quia prava et perversa non audent. Clamat homo Dei: si Dominus oris, dinavit iis qui Evangelium annuntiant, de Evangelio, vivere, ego autem nulli II horum USUS Sum et coria tu caro et sangui TeCta depraVare, aperta laudere, se-

560쪽

rena obnubilare Spiritale, inquit, opus faciebat, et inde vivebat. Si ita est, de Evangelio Vivebat Cur ergo dicit, si Dominus ordinavit iis qui Evangelium annuntiant, de Evangelio Vivere, ego autem nullius horum usus sum is Aut si et hoc ipsum quod hic dictum S u Vivere, Drae cundum spiritalem vitam volunt interpretari nullam spem habebat Apostolus ad Deum qui de Evangelio non vivebat, quia dixit: si ullius horum Sus sum. ua propter ut spes illi certa esset vitae aeternae de Evangelio utique spiritaliter vivebat Apostolus. Quod ergo ait: si Ego autem nullius horum usus sum D de Vita ista quae tu carne agitur sine dubitatione facit intelligi, quod dixit Dominum ordinasse iis qui Evangelium annuntiant de Evangelio vivere, id est, vitam istam cui opus est victu et tegumento de Evangelio transigere sicut superius de suis co-apostolis dixit unde ipse Dominus ait: ulignus

est operarius Cibo Suo, et dignus est operarius merceden sua . iunc itaque cibum et hanc mercedem Sti Stentandae hujus vitae debitam Evangelistis, ab eis quibus

evangeligabat non accepit Apostolus, Verum dicens uigon autem nullius horum USUS SUm.

XI. Et sequitur, et adjungit, ne sorte quisquam arbitretur ideo eum non accepisse, quia illi non dederant: si Non autem scripsi haec ut ita stant in me; bonum est D mihi magis mori, quam gloriam meam quisquam in an nem faciat. Quam gloriam, nisi quam habere voluit apud Deum, in Christo compatiens infirmis sicut mox apertissime dicturus est si Si enim evangeli ZaVero inquit, non est mihi gloria necessitas enim mihi incumbit, id est, sustentandae vitae hujus si Vae enim erit mihi, in

gelizabo, quia fame cruciabor, et unde vivam non liabebo.

Matili X, ID, et Luc. I, 7.