Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

561쪽

Νam sequitur, et dicit: si Si enim volens hoc facio, mer- cedem habeo i is olentem se dicit facere, si nulla vitae hujus fulciendae necessitate compulsus facit; et ob hoc habere mercedem, utique apud Deum gloriae sempiternae. Si autem invitus inquit, dispensatio mihi credita est: is id est, si necessitate transigendae hujus vitae invitus cogor evangeligare, si Dispensatio mihi credita est, D ut scilicet ex dispensatione mea, quia Christum, quia Veritatem

quamvis terreni emolumenti necessitate compulsus, alii proficiant, ego autem apud Deum mercedem gloriosam illam sempiternamque non habeam si Quae ergo, inquit, merces mihi eriti B Interrogans dixit: propterea Sus pendenda est pronuntiatio, donec respondeat. Quod ut facilius intelligatur, nanquam nos eum interrogemUS: Quae ergo tibi merces erit Apostole, quando mei Cedem istam terrenam etiam Evangelistis bonis debitam non propter hoc evangeligantibus, sed tamen ConSequentem et oblatam ex Domini ordinatione sumentibus, tu non C-cipis quae ergo tibi merces erit Vide quid respondeat:

rei evangeligans, inquit, Sine sumptu ponam Vangentium D id est, ut non it credentibus sumptuosum

Evangelium, ne putent ad hoc sibi evangeligari, ut id Evangelistae quasi vendere videantur. Et tamen redit etiam atque etiam, ut ostendat quid sibi jure dominico liceat, et ipse non faciat: Ut non abutar, inquit, p0

testate mea in Evangelio. XII. Jamvero quia infirmitati hominum compatiens id aciebat, audiamus sequentia: Cum enim liber Sina Dinquit, ex omnibUS, Omnium me Servum seci, ut tu

res lucrifacerem iis qui sub lege sunt quasi sub lege n cum non Sim ipse Sub lege, ut eos qui sub lege erant

562쪽

lucrifaceremn iis qui sine lege sunt quasi sine lege, cum sine lege Dei non sim, sed sim tu lege Christi, ut lucri, facerem eos qui sine lege Sunt uod non simulandi versutia faciebat, sed compatiendi misericordian id est,

non quasi ut se Ingeret Judaeum Sicut nonnulli putaverunt ' quia legitima Vetera derosolymis Observavit. Fecit enim hoc secundum liberam et manis Stam Sententiam suam . in qua dicit u CirCumCisus quis Vocatus est p, non adducat praeputium β γ id est, non Sic Vivat, quasi praeputium adduxerit et id quod nudaverat texerit: sicut alio loco dicit mircumcisio tua praeputium facta

est β: D Se undum hanc ergo Sententiam Suam , qua dicit: Circumcisus quis Vocatus Sto non adducat praeputium. In praeputio qui S VOCatUS est y non circum-

cidatur fecit illa quae non intelligentibus et parum

attendentibus uixisse putatus est. Judaeus enim erat et irCum Cisus vocatus: noluit adducere praeputium , id est,n0luit ita vivere ac si Circumcisus non esset. loc enim

jam in potestate habebat Et sub lege quidem non erat sicut illi qui eam serviliter operabantur; sed tamen cinlege Dei et Christi. Non enim alia lex erat illa et alia lex Dei, sicut perditi Manichaei solent dicere. Alioquin sicum illa secit finxisse putandus est; sinxit et paganum et sacrificavit idolis, quia dicit actum se fuisse iis qui sine lege sunt quasi sine lege. Quos utique nonnisi gentiles, quos pagan0 dicimus vult intelligi. Aliud est ergo esse sub lege, aliud in lege. aliud sine lege. Sub lege carnales Judaei in lege spiritales et Judaei et Christiani;

unde illi servaverunt morem illum patrium . Sed nera insolita Credentil)his gentibus non imposuerunt; et ideo et illi circumcisi sunt: sine lege autem gente quae On-

563쪽

DD OPERE NONACHORUM. LIB. I. 535 dum crediderunt, quibus tamen Se Apostolus congruisse testatur per misericordem CompaSSionem, non per Versi

pellem simulationem, id eSt, ut eo modo subveniret carnali Judaeo vel Pagano, quomodo ibi ipse, si hoc esset, subveniri voluisset portans utique eorum infirmitatem in compassionis similitudine, non fallens in mendacii sic tione; sicut continuo sequitur, et dicit: si Factus sum instr- , mi infirmus ut infirmos lucrifacerem'. is Hinc enim loquebatur, ut etiam onarii illa diceret. Sicut ergo quod factus est infirmis infirmus, non erat mendacium; Sic et caetera illa superius. Quam enim dicit infirmitatem suam erga infirmos fuisse, nisi compatiendi eis in tantum ut, ne videretur venditor Evangelii et verbi mei cursum apud imperitos in malam suspicionem decidens impe diret, nollet occipere quod jure domini o debebatur PQuod si vellet, non utique mentiretur, quia Vere debebatur et quia noluit, non utique mentitus est. Neque enim dixit, non sibi deberi sed deberi ostendit, et debit Se usum non esse , ne omnino uti Velle prosessus est, eo ipso factus infirmus, quo poteState sua uti noluit; tam misericordi scilicet ii lutus affectu, ut logitaret quemadmodum secum agi vellet, si et ipse ita infirmare tur ut posset de illis per quos sibi Evangelium praedi Caretur, si eos videret sumptus accipere, quaSi mercimoniorum nundinas suspiCari. XlII. De hac infirmitate sua dicit alio loco si Facti su-D US parvuli in medio vestrum, tanquam si nutrix foveat silios suos is ani ejus circumstantia lectionis hoc indicat Neque enim, inquit, aliquando in sermone adulatio- D ni fuimus, sicut scitis; neque in occasione Cupiditatis,D Deus testis est; neque quaerentes ab hominibus gloriam, D neque a Vobis, neque ab aliis Cum possemus oneri vo-

1 Cor. II, 22.

564쪽

, bis esse, ut Christi Ap0stoli sed facti sumus parvuli

in medio vestrum, tanquam si nutrix foveat filios suos . Quod ergo ad Corinthios dicit, habere se potestatem apostolatu sui. Sicut et caeter Apostoli , qua potestate USum se non esse testatur hoc etiam in isto loco ad Thessalonicenses ait: in Cum possemus oneri vobis, esse, ut Christi Apostoli: D Secundum quod Dominus dicit u Dignus est operarius mercede sua . , Nam hinc eum dicere , illud indicat quod supra posuit Nequen in occasione cupiditatis, Deus testis est si is ter hoc enim quod jure dominico debebatur bonis Evangelistis, non propter hoc evangeligantibus, sed quaerentibus regnum Dei, ut hae omnia apponerentur eis, inveniebant alii occasionem de quibus idem dicit eque enim isti Deo serviunt sed suo ventri uil)us an OC CaSionem amputare Volebat Apostolus, ut etiam quod sibi juste debebatur, omitteret. Aperte quippe loc ipse Stendit in secunda ad Corinthios, ab aliis Ecclesiis suppletas dicens necessitates suas 'en erat enim, Si Cut 3pΡdret, ad tantam indigentiam, ut de longinquis Ecclesiis ei ne Cessaria mitterentur, dum tamen ab eis apud quos erat nihil tale acciperet u Numquid peccatum , inquit seCin me ipsum humiliando ut vos exaltaremini, quoniam Daralis Evangelium Dei evangeligavi vobis Alias Ecclen Sias expoliavi accipiens stipendium ad vestram ministra tionem et Cum apud vos suissem et egerem, neminii gravis sui. Nam id quod deerat mihi adimpleverunt fra tres qui Venerunt a Macedonia , et in omnibus ingra- Vate me in Vobis custodivi, et custodiam. Est veritas

Christi in me quia gloria haec non infringetur in me in regionibus Achaiae. Quare quia non vos diligo Deus

565쪽

DD OPERE NΟΝΑ ΠΟΗΠM. LIB. I. 537 scit. Quod autem acto et facturus sum, Ut amputem OCCaSionem eorum qui volunt occasionem, ut in quo gloriantur, inVeniantur sicut et nos De hac igitur

OCCasione, quam hic se dicit amputare , voluit intelligi quod ibi ait u Neque in occasione cupiditatis, Deus testis est . , Et quod hic dicit: me ipsum humiliando, ut

Vos exaltaremini δ: n hoc in prima ad eosdem Corinthios si Factus sum infirmis infirmus sici hoc ad Thessalonicenses Factus sum parvulus in medio eStrum, tanquam Si nutrix foveat filios suos. roinde attende sequenti Ita, inquit, desiderantes Vos , plaCet imper tire Vobis, non solum Evangelium Dei, verumetiam anima nostras; quoniam charissimi nobis sacti estis.

Recordamini enim fratres, laborem nostrum et aerum n nam nocte et die Operantes, ne quem VeStrum graVa- remus . D HOC enim superius ait: Cum possemus Oneri

Vobis esse, ut Christi Apostoli Infirmorum igitur periculis, ne salsis suspicionibus agitati odissent quasi

Venale Evangelium, tanquam paternis materniSque ViSCeribus tremefactus hoc fecit. Sic etiam in Actibus Apostolorum idem loquitur, cum a Mileto mittens Ephesum

V0Casset inde presbyteros Ecclesiae quibus inter multa Argentum, inquit, et aurum vel Vestem nullius Concu- pivi ipsi scitis; quoniam necessitatibus meis et eorum qui mecum fuerunt, hae manus servierint. Omnia D stendi vobis, quoniam sic laborantes oportet juvaren infirmos , memores etiam verborum Domini Jesu, quia ipse dixit Beatius est magis dare quam CCipere q. XIV. Hic fortasse aliquis dicat: Si corporale opUS perabatur Apostolus, unde vitam istam sustentaret; qu0derat ipsUm opus, et quando et vacabat et operari et Evan-

566쪽

golium praedicare Cui respondeo : Puta me nescire; corporaliter tamen operatum Sse, et inde in carne VixiSse non autem usum poteState quam Dominus Apostolis dederat, ut Evangelium annuntians de Evangelio ViVeret, ea quae supra dicta sunt sine ulla dubitatione testantur. Neque enim aut uno loco aut breviter dictum est, ut possit cujusvis astutissimi tergiversatione in aliam traduci pervertique sententiam. Cum igitur tantae auctoritatis tam magnis et crebris molibus contradicentium Conteratur adversitas, quid a me quaerunt, Vel quale Opus faciebat vel quando faciebat Unum scio, quia nec furta

faciebat, nec et fractor aut latro erat, ne auriga aut Venator aut histrio, nec turpilucrus sed innocenter et h0neste quae apta sunt humanis usibus operabatur; sicut sese habent opera sabrorum , truCtorum, Sutorum,

rusticorum , et his similia Neque enim honestas ipsa re prehendit, qu0d reprehendit superbia eorum qui ho neSti Vocari amant, sed esse non amant Ilion igitur dedignaretur Apostolus sive rusticanum opus aliquod aggredi, Sive in opificum labore versari. Qui enim ait: si inen offensione estote Judaeis et Graecis et Ecclesiae Deli, quoS in hac causa revereri posset ignoro. Si Judaeos dixerint Patriarchae pecora paverunt: si GraeCOS, quOS etiam P agan0 dicimus etiam philosophos multum ibi hono rabiles sutores habuerunt: si Ecclesiam Dei; homo ille justus et ad testimonium conjugalis Semper manSurae Virginitatis electus, cui desponsata erat virgo Maria, quae

peperit Christum saber fuit . Quidquid ergo horum

cum innocentia et sine fraude homines operantur, bonum est. Nam praecavet hoc et ipse Apostolus ne quisquam e neCeSSitate sustentandae vitae in mala opera dilaba

tur u Qui furabatur, inquit, jam n0n furetur magis

567쪽

autem laboret manibus suis honum ut habeat unde tribuere cui opus est . to ergo scire Susticit, quia et in ipso opere corporali id quod bonum est operabatur Ap0stolli S. XV. Quando autem soleret operari, id est, quibus temporum spatiis, ne ab eVangeligando impediretur, quis possit Comprehendere Sane quia et diurnis et nocturnis horis operabatur, ipse non tacuit. Verumtamen isti, qui tanquam multum negotiosi et CCupati de tempore ope

rationis inquirunt , quid agunt Numquid ipsi a Jerusalem per circuitum usque ad Illyricum terras Evangelio repleverunt aut quidquid gentium barbararum rem an sit adhuc obeundum et implendum de pace Ecclesiae

susceperunt Novimus eos in quamdam sanctam OCieta tem otiosissime congregatos Mirandam rem fecit Apostolus, qui revera in tanta sollicitudine omnium Ecclesiarum , et propagatarum et propagandarum, ad ejus curam laboremque pertinentium, etiam manibus Opera batur propterea tamen, Cum apud Corinthios esset et egeret si nemini quidem eorum apud quos erat, graVis

fuit; sed plane quod illi deerat, suppleverunt fratres qui

Venerunt ex MaCedonia.

XVI. Nam et ipse propter ejusmodi necessitate SanCtorum, qui quamVis praecepti ejus obtemperent, ut Cum silenti operantes suum panem manduCent, OSSunt a men multis ex causis indigere supplemento aliquo talium sustentationum, Cum dixisset talia docens et praemonenS: si is autem qui ejusmodi sunt, praecipimus et ObseCra- mus in Domino Jesu Christo , ut Cum silenti operan D te Suum panem manducent; in illi qui habebantunde necessaria servis Dei praeberent, hac CCasione pigrescerent, providens Continuo subjeCit: 'o aulem,

568쪽

fratres nolite infirmari benefacientes Et ad Titum cum scriberet, dicens: Venam legisperitum et Apollo sollicite praemitte, ut nihil illis desit ut ostenderet unde illis nillil deesse deberet, continuo subjunxit Dis

D cant autem et nostri boniS Operibus praeeSSe ad necessa - rios usus, ne sint infructuosi . D imotheum etiam quem dicit germanissimum silium, quoniam sciebat corpore infirmum, sicut Stendit, monen eum ne aquam hiberet, sed modico Vino uteretur, propter StomaChum. et frequentes suas infirmitate β; quia in opere corporali laborare non poterat ne sorte Cum indigere nollet victu

quotidiano ab eis quibus Evangelium ministrabat, aliqua sibi negotia quaereret quibus animi ejus implicaretur intentio: Aliud est enim corpore laborare animo libero.

sicut opifex, si non sit fraudulentu Set aVarus, et priVatae rei avidus aliud autem ipsum animuir occupare Curis c0lligendae sine corporis labore pecuniae, sicut sunt et Uegotiatores, Vel procuratoreS, Vel ConduCtores Cura enim praesunt, non manibus Operantur , ideoque ipsum animum suum occupant habendi sollicitudine). Timotheum ergo , De in talia incideret, quia per infirmitatem C0rporis manibus operari non poterat, Si eXhortatur, Onet et Consolatur is Labora , inquit, sicut honus mi

η es Christi Jesu Nemo militans Deo implicat se negotiis

D 32Cularibus, ut placeat cui se probavit. Nam qui in agone contendit, non coronatur nisi legitime Certave D rit . Dii ne ille pateretur, angustias dicens Foderen OI POSSUm, menclicare constando adjunxit Labo D antem agricolam primum oportet de ructibus perci

D perest, o Secundum illud quod ad Corinthios dixerat: si uis militat suis stipendiis unquam Quis plantat Vi-

569쪽

DU OPERE MONACuozΓΠ, ain. q. 54 inmeam , et de fructu ejus non edit Quis pascit gregem, et de lacte gregis non percipit i , Fecit ita securum castum Evangelistam, non adhOCAEVangeli Zantem ut Venderet Evangelium , sed tamen 1 ut vitae necessaria suis sibi exhibere manibus non Valentem mi intelligeret, quod necessarium sibi sumebat ab eis quibus tanquam provincialibus militabat, et quos tanquam ineam Cultura eXer cebat Vel tanquam gregem paSCebat, non eSSe mendicitatem, Sed poteStatem. XVII. Propter has igitur vel occupationes Servorum Dei, vel infirmitates corporale 'Idae Omnino deesse non POSSunt, non Solum permittit Apostolus sanctorum indigentias suppleri a bonis sutelibus, sed etiam saluberrime hortatur Excepta enim illa potestate, qua se dicit ipse non Sum , Cui tamen SerViendum esse a fidelibus praecipit, dicens : Communicet qui Catechigatur Verbum, ei, qui se catechigat in omnibus bonis excepta ergo hac potestate, quam Verbi praedicatores habere in eos quibus praediCant, saepe teStatur, etiam a DCti qui omnia sua vendita distribuerant, et Jerosolymis habitabant in sancta communione Vitae non dicente aliquid proprium , quibus erant omnia Communia, et anima et Cor unum in Deum δ, ab Ecclesiis gentium necessaria Conserri praecipit et hortatur. Inde est et illud ad Romanos unc, igitur pergam Jerusalem ministrare sanctis Placuit enim Macedoniae et Achaiae communionem aliquam facere in D paupere SanCtorum , qui Sunt Jerusalem Placuit enimis illis, et debitores eorum sunt. Si enim spiritalibus eo rum Communi CaVerunt gentes, debent et in carnalibus, ministrare eis A. Hoc simile est illi, quod ait ad Corin thios Si nos vobis spiritalia SeminavimUS magnum est

570쪽

, si carnalia Vestra metamus ty Item ad Corinthios in secunda : Notans autem, inquit, Vobis facimus, fratres, gratiam Dei quae data est in Ecclesiis Macedoniae, quia, in ruta probatione tribulationis , abundantia gaudii

D eorum et profunda paupertas eorum abundavit in divin iis simplicitatis eorum quia secundum Vires , testi is monium perhibeo , et supra ire Voluntarii fuerunt, cum multis precibus obsecrante nos gratiam et Com- , munionem ministrationis quae sit in SanCtosa et non quo modo spera 'imus Sed se ipsos tradiderunt primum Domino, et nobi per Voluntatem Dei, ad deprecan- , dum Titum, ut quomodo Coepit, si et consummet in vos etiam gratiam Stam. Sed quomodo Semper abun-

datis in omnibus fide et verbo et scientia et omni stu- di , et ea quae ex Vobis est in nos charitate, ut et in hac gratia abundetis. Non secundum imperium dico sed propter aliorum Studium et vesti se Charitalis Charis simum probans Scitis enim gratiam Domini nostri Jesu, Christi, quoniam propter o pauper sa Ctus CSt, Um dives esset, ut illius paupertate vos ditaremini. Et Con- silium in hoc hoc enim vobis prodest, qui non O- tum facere, sed etiam Velle coepistis ab anno prior . nunc autem et faCto perficite, ut quum admodum promp- tus est animus Voluntatis, ita sit et perficiendi ex eo quod quisque habet. Si enim pr0mptus Sta nimUS, B secundum in quod habet acceptabilis est, non PCUn- dum id quod non habet. Non enim ut aliis Si resectio. D Vobis autem angu Stia sed pro aequalitate in hoc tem n ore, Ut eStra abundantia sit ad illorum inopiam . ut, et illorum abundantia 4 at in vestram inopiam . ut liat, aequalitas, Sicut SC riptu in est Qui multum, non abun-

davit; et qui modicum, non defuit illi . Gratias autem